Gouden munt met
'n krasje wat is
ie nu nog waard
Topflash 30 cent duurder
lismaker
Oepakf
Namaak
Bruto
Dorstig
Vaatwasser
PRIJSOORLOG
Denk nooit zomaar:
de garanlie is om
dus ik betaal maar
Aardappel
duur maar
geen tekort
ZATERDAG 24 JANUARI 1976
EXTRA
PAQINA 19
Philips heeft een flitssysteem ont
worpen, met acht flitslampjes in een
cassette, bestemd voor een eveneens
nieuwe serie pocketcamera's van Ag-
fa-Gevaert. „Topflash" heet dit
nieuwigheidje, dat als nadeel heeft
dat een flitsfoto 30 cent duurder
wordt dan tot nu toe.
In tegenstelling tot de normaal ge
bruikte flitóblokjes, waarbi een der
vier lampjes om de beurt naar vo
ren wordt gedraaid, zijn bij de „Top
flash" alle acht lampjes naar voren
gericht.
Omkeren
De cassette is ruim 4 centimeter
breed, bijna 12 cm hoog en ruim
1 centimeter dik. De „plak" flits-
lampjes weegt 23 gram
gemakkelijk mee te nemei
Volgens Philips presteren de kleine
re lampjes hetzelfde als de wat gro
tere lampjes in flitsblokjes.
De cassette heeft zowel aan de on
der als aan de bovenzijde een aan
sluiting. Na vier keer flitsen wordt
de „plak"omgekeerd en kan dan weer
viermaal gebruikt worden. Omdat elk
lampje steeds ver genoeg van de lens
van het fototoestel verwijderd is hoe
ven geen extenders (verlengzuiltjes
tussen camera en flitsblokje» meer
gebruikt te worden (Deze extenders
zorgen ervoor dat het flitslicht van
het blokje, bij een portretopname,
niet recht in de ogen schijnt en die
ogen dan rood weergeven op de af
druk).
Het nieuwe flitssysteem.
is dus pierre Curie
De „Topflash" werkt zonder bat
terij. De stroom wordt in het foto
toestel opgewekt door wat men
noemt piezo-elektrische keramische
blokjes. De Franse natuurkundige
Pierre Curie ontdekte in 1880 dat
sommige kristallen, zoals bijvoorbeeld
kwarts, als ze in een bepaalde rich
ting werden samengedrukt elektri
sche spanningen konden leveren.
Sommige keramische produk-
ten doen dat ook. Philips
maakt al jaren zulke kerami-
beeld gebruikt in pick-ups, en om
eens wat anders
aanstekers.
Hamertje
Die Agfa-camera s (prijzen 160 tot
280 gulden) hebben zo'n eigen elek
trische centrale, ongeveer zo groot
als een luciferkop. Een „hamertje"
drukt, op bevel van de ontspanknop
op zo'n keramisch elementje. De
stroom die dan ontstaat ontsteekt de
flitslamp je in een vast patroon.
Eerst de bovenste vier, achter el
kaar, en na omdraaien de andere
Verdubbeld?
Philips zegt dat het aantal flitsen
met dit systeem verdubbeld is, maar
dat is, vinden wij, niet Juist. Ook
bij een normaal flitsblokje kan je
viermaal achtereen flitsen en dan
neem je gewon een ander blokje.
Na vier flitsen met de „Topflash"
moet deze ook van de camera ge
haald worden, en ondersteboven weer
worden aangebracht. Van werkelijke
verdubbeling (dus achtmaal achter
een flitsen) is dan toch geen sprake.
Ook noemt Philips speciaal het
ontbreken van een batterij. Maar ook
bij de alom gebruikte „Magioube"
flitsblokjes op pocketcamera's hoeft
geen batterij gebruikt te worden,
want die lampjes ontbranden, door
dat er geen pennetje indrukt, mecha
nisch.
Dat deze „Topflash" betrouwbaar
der werkt dan de blokjes hebben we
nog niet kunnen vaststellen. Daar
voor moet Je beide systemen gron
dig met elkaar vergelijken.
Duurder
Wel is ons duidelijk dat het flitsen
met het „Topflash '-systeem duurder
is dan met gewone flitsblokjes. De
„Topflash' kost f 7,95 en we kun
nen er acht flitsfoto's mee maken.
Een verpakking van drie flitsblok
jes kost f 8,25 en daar kan twaalf
maal mee geflitst worden. Een flits
met het nieuwe systeem komt dan
bijna op een gulden, tegenover bij
na 69 cent op een "ouderwets"
flitsblokje.
Een oplossing om dit dure flitsen
ook de gewone blokjes zijn niet goed
pat «oer door un
i rospji komên
Ket Belgische consumentenblad
Vivec is niet tevreden over de
prestaties van de elektrische ijsma
chines die tegenwoordig voor de
huishouding worden verkocht. Men
testte er vijf, en dit was o.m. de
kritiek: de motortjes zijn te zwak,
houden op met draaien en dan
komen er harde ijskristallen in het
mengsel; de schoepen vriezen vast,
zodat Je het ijs moeilijk uit de
machine krijgt; het is ingewikkeld
en tijdrovend om een goed
ijsmengsel te maken. De ijsmachine
is niet meer dan een modegril, vindt
Vivec. De onderzochte merken
waren Arpi, Bosch, BBC, Odag, SEB
nog
koop) te voorkomen is bijvoorbeeld
het kiezen van een pocketcamera met
ingebouwde elektronenflitser. Men
kan ook een losse elektronenflitser
kopen met een speciale aansluiting
voor pocketcamera's.
Prijs ruim zeventig gulden
voor jarenlang flitsen. Spoedig komt
er van het merk PK (importeur J.
P. Vos. Den Haag. tel. 070-636900) een
elektronenflitser die ook op camera's
met een „Topflash" aansluiting kan
worden gebruikt. Hij gaat tussen de
70 en 75 gulden kosten.
Er is oorlog op het gebied van de
foto-afdrukjes te verwachten. Foto
Revue Nederland (dochter van het
Duitse bedrijf Foto Quelle) begon
ermee in Eindhoven. Een kleuren
film werd daar geleverd voor 10
cent, de ontwikkelkosten zijn 2
gulden en een afdruk kost,
afhankelijk van het formaat, 75 of
85 cent.
Het Eindhovense filiaal van Dixons-
Rinck sloeg terug, met: een
kleurenfilm gratis, het ontwikkelen
gratis en een afdruk op 9 x 9 of 9
x 13 cm voor 55 cent.
De voorzitter van de Bond van
Nederlandse Foto-detailhandelaren
heeft er, volgens het fotovakblad
Fotovisie, van gezegd: „Men kan
van ons niet vragen met de laagste
prijs mee te gaan. Als de toestand
zich echter landelijk gaat ontwikke
len, is een dringende tegenactie
gewenst".
Onder het motto „Een gewaar
schuwd mensbrengen wij
van tijd tot tijd ervaringen van
consumenten, die wij in voor
lichtingsbladen aantroffen. Die
verhalen kunnen hun nutu hebbe
als waarschuwing. Want wat een
ander gisteren overkwam, kan u
morgen overkomen.
Je hebt een nieuwe auto gekocht,
de garantietijd is verstreken, er treed
een groot mankement op, wat nu?
Heel wat automobilisten komen wel
eens voor deze vraag te staan.
En heel vaak hangt het af van
hun garagehouder, of ze het goede
antwoord op die vraag vinden.
Als het een goede garagehouder is.
dan zal hij tot op de bodem uitzoeken
waar dat mankement aan te wijten
is. Hij zal tegen de importeur zeg
gen: hé, zoiets gaat toch niet zo gauw
kapot, bij een nieuwe wagen? En hij
zal proberen het mankement nog voor
u onder de garantie te „schuiven" of
het op gedeelde kosten te gooien.
Maar als het een garagehouder is
die zich niet zo erg druk voor u
maakt, dan zal hij gauw zeggen:
„Dat moet toch door uw rijstijl ko
men". Of: „Tja, wij zitten nu ook
eenmaal aan handen en voeten ge
bonden. De importeur bepaalt de ga
rantie, daar hebbenwij ons aan te
houden".
Zodoende kan het verschil tussen
de ene soort garagehouder en de an
dere soort erg groot zijn. Voor uw
portemonnee.
Als uw garagehouder het niet voor
u doet, of er niet hard genoeg ach
teraan zit, kunt u het beste zelf bij
de importeur proberen een rechtvaar
dige behandelingte krijgen (Uiter
aard wil Koopkracht, Leeuwendaal-
laan 10, Rijswijk, u daar altijd bij
behulpzaam zijn (red.). Want de ge
dachte 'De garantie is om, dus ik be
taal maar" is fout. Daar doet u uzelf
mee tekort. Er zijn mankementen,
die ook als de garantietijd al eventjes
om is, niet zomaar mogen voorko
men. Dan was de auto in het begin
al niet helemaal goed. En dan hebt
u een moreel recht op een regeling
van de kosten.
Een goed voorbeeld daarvan is het
geval dat lezer B. in Assen bij de
hand had. Hij had een Citroen Dya-
ne. Gekocht op 1 april 1974. Eind
april 1975, dus na het verstrijken van
de garantietijd, hoorde hij rare gelui
den uit de motor komen. Hij besloot
er mee naar zijn garage te gaan.
Maar toen hij daarheen op weg was
en optrok bij een stoplicht, klonk er
van onder de motorkap een ver-
schikkelijk gekraak en de auto bleef
staan waar hij stond.
Onze lezer moest hem toen maar
laten halen door een sleepauto van
de garage. Een week later was hij
gerepareerd. Op de rekening stond
„Wagen uit de stad halen - motor
controleren". En daaronder: ruim
driehonderd gulden arbeidsloon, ruim
zeshonderd voor nieuwe onderdelen
waaronder een complete krukas, zo'n
honderdzestig gulden aan BTW, en
nog het een en ander. In totaal
f 1.154.57.
Alsjeblieft, want de garantie was
immers verstreken?
Lezer B. ging er achter heen. Hij
telefoneerde en schreef naar de Ci
troen-importeur in Amsterdam: „De
auto had nog maar 16.500 kilometer
gelopen. Dat het aan mijn manier
van rijden zou kunnen liggen, wil er
bij mij met in. Ik rijd al 15 jaar
in auto's van diverse merken en ty
pen, wat de oorzaak wel is weet ik
ook niet, maar dat er iets niet in
orde is geweest is mijns inziens wel
duidelijk".
Het resultaat: Hij hoefde zelf ten
slotte maar f 11,18 te betalen voor
olie, benzine en een paar kleine din
getjes. De rest van de rekeriing werd
door Citroën vergoed.
Uit Koopkracht, maandblad van
het Konsumenten Kontakt).
De aardappelprijs is sinds het be-
giu van vorig jaar verdubbeld. Kon
je toen voor 35 cent een kilo bintjes
kopen, snel liep dit op tot 40 en 50
cent per kilo. Nu betalen we soms in
aanbiedingen 60 cent, maar bij de
meeste winkels 75 cent of meer voor
een kilo bintjes.
Oorzaak? "De boeren hebben min
der aardappelen uitgezet, omdat ze
vinden dat ze er te weinig aan ver
dienen". zegt een van de grootste
aardappelhandelaren van het land.
"Het loont niet".
„Ja. de boeren zijn wat schrik
achtig geworden en hebben een klei
ner gebied met aardappelen ver
bouwd dan vorig jaar", bevestigt 'n
woordvoerder van het Hoofdpro-
duktschap Akkerbouwprodukten in
Den Haag.
Maar hij noemt nog een oorzaak:
de droogte in nagenoeg geheel Euro
pa waardoor er in alle aardappel-
Ze kijken bijna nooit meer In je
bagage, als je de grens naar
West-Duitsland over gaat. Maar
denk ndet dat die Duitse douane
helemaal nooit meer toeslaat. Ze
maakten in het laatste jaar nog
om. het volgende buit: 21 machine
geweren en -pistolen, ruim 2000 kilo
soft-drugs, 4 kilo morfine, 16.000
liter brandewijn, 61.000 stuks
munitie, en 700 gewone pistolen en
revolvers. Maar ja, op de 367
miljoen mensen die in dat Jaar de
Duitse grenzen passeerden is dat
ook weer niet zo veel.
In Amerika overweegt men het
verbod om de kunstmatige zoetstof
cyclamaan te gebruiken als vervan
ger van suiker in voedingsmiddelen,
in te trekken. Zes Jaar geleden werd
het spul verboden omdat men
bevreesd was dat het kanker bij de
mens zou verwekken. Dat deed het
namelijk wel bij ratten. Nu willen
frisdrankfabrikanten het weer, maar
in geringere hoeveelheden ln hun
dranken gaan gebruiken, als de
Amerikaanse overheid het middel
vrij geeft. Aldus het reclamevakblad
Adformatie.
verbouwende landen een slechte
oogst was.
Do opbrengst per hectare grond
daalde flink, de vraag uit landen
waar de oogst ook slecht was nam
toe en zo gingen ook bij ons de
pritzen omhoog.
Er is overigens geen zinnig woord
over te zeggen of de prijzen nog
hoger zullen worden. „Ik wou dat ik
hot wist", zegt een woordvoerder van
de Stichting Aardappel Termijn-
markt in Rotterdam.
Enkele aardappelgroothandelaren
geloven wèl dat de prijs nog iets om
hoog zal gaan. Hoeveel konden ook
zij niet zeggen.
De Codecommissie voor de reclame
vindt, het niet juist dat er. vooral
bij koelkasten en diepvriezers, in
reclames onduidelijkheid is of het
nu om bruto of nettomaten gaat.
Daarom heeft, zo zegt het reclame
vakblad Adformatie. de commissie
zich ervoor uitgesproken dat bij
aanduiding van gewicht of maat in
reclameuitingen duidelijk vermeld
moet worden of het nu een bruto of
een netJcomaat betreft.
Reclame waarin hieraan niet wordt
voldaan behoort geweigerd of niet
geplaatst. te worden zegt de
commissie in een aanbeveling.
In een artikel in zijn blad Test
Aankoop heeft de Belgische Verbrui
kersunie zijn leden afgeraden geld
in gouden munten te beleggen. Als
iemand die er niet goed in thuis is
i met alle geweld geld in een edel
I metaal wil steken, kan hij beter
naar een bank stappen en kleine
goudplaatjes kopen, zegt de Verbrui-
kersunie. Gouden munten zijn voor
veel leken veel te riskant.
De Belgische Voorlichters bekeken
het waardëverloop van zes officiële
T gouden munten, die internationaal
veel worden verhandeld, plus het
hoofdzakelijk in Nederland en Bel
gië verhandelde gouden tientje en de
gouden Leopold II.
Omdat aan die munten behalve de
goudwaarde ook een zogenaamde
zeldzaamheidswaarde wordt toege
kend, betaal Je er meer voor dan
voor puur goud. Deze extra prijs
schommelde in het onderzoek van de
Belgen voor de diverse munten tus
sen de 12 en de 107 procent. Voor de
gouden Leopold en het tientje lag hij
tussen de 54 en de 86 procent. Wie ze
koopt betaald dus extra voor de zeld
zaamheid van de munten. Hij kan
natuurlijk verwachten dat ze allengs
nog zeldzamer worden en dus meer
waard. Maar in Nederland zit er tus
sen in- en verkoop zo'n 15 procent
prijsverschil. De munten moeten dus
eerst 15 procent in waarde stijgen
voordat je ook maar een cent begint
te verdienen. In de tussentijd lijd je
wel renteverlies op het geld dat je
erin hebt gestoken.
Risico
Er is een nog veel groter risico.
Dat is dat de munt niet gaaf genoeg
blijkt te zijn. Als je gouden mun
ten wil verkopen bij een bank of
munten handel, worden ze letterlijk
met een vergrootglas bekeken. Er zijn
vier klassificaties:
1. Gave munten. Deze zijn echt,
door een officiële munt geslagen, en
volledig onbeschadigd. Daar krijg je
de volle waarde voor.
2. Licht beschadigde stukken. Die
hebben een lichte beschadiging in
de kartelrand, die vaak alleen maar
onder een loep is te zien. Je krijgt
er gemiddeld 80 procent van de dag
prijs voor.
3. Beschadigde stukken. Deze heb
ben bijvoorbeeld een krasje op de
beeltenis van het stuk. Naar gelang
zo'n beschadiging minder erg of
erger is, schommelt de verkoopwaar
de tussen de 50 en 70 procent van de
notering van de gave munt.
Vals
4. Valse stukken. Het kan zijn dat
je ergens een gouden tientje of een
andere munt hebt gekocht waarvan
Je dacht dat hij echt was. Zulke
munten lijken erg veel op de echte
stukken, ze bevatten ongeveer even
veel goud, maar ze zijn niet bij de
officiële munt geslagen. In Europa
circuleren erg veel van die nage
maakte goudstukken, die vaak uit
Beiroet komen. Ze zijn moeilijk te
verhandelen en hebben natuurlijk
helemaal geen zeldzaamheidswaarde.
Je krijgt er slechts ongeveer de helft
voor van wat de echte munt waard
Dit alles brengt de Verbruikers
unie tot zijn advies aan leken om
maar niet aan gouden munten te be
ginnen. Ook al koop Je ze op een
goed adres, je hoeft er maar eentje
uit Je handen te laten vallen om
hem door een miniem krasje in waar
de te zien dalen. Munten die in han
gers e.d. zijn gezet, hebben natuur
lijk altijd zulke krasjes opgelopen.
Gouden munten spreken erg tot de
verbeelding van de mensen. Ze gaan
altijd door als iets van grote waarde.
Die idee wordt van tijd tot tijd ge
voed door vondsten van oude gou-
en munten onder huizen of in akkers.
Als zulke munten echt zeer zeld
zaam zijn, is zo'n vondst inderdaad
„goud waard". Zoals de schat die de
ze Groninger in 1967 in zijn tuin
vond. Bij munten van zo'n zeldzaam
heid geeft het niet of er wat be
schadigingen aan zijn. Maar als Je
gewone gouden tientjes spaart, waar
er nog zoveel van zijn, maakt een
klein krasje ze al meteen minder
waard.
Reclame voor alcoholische dranken
is verboden in Rusland. Toch zijn,
volgens het reclameblad Adformatie,
de Russen 's werelds grootste
alcoholdrinkers. Jaarlijks stijgt heit
drank verbruik per hoofd der Sow-
jet-bevolking nog met 5,6 procent,
In 1957 kochiten de Russen voor 8
miljard roebel aan sterke drank, in
1972 was dat gestegen tot 27 miljard
roebel. Een roebel is ongeveer 3,50
waard.
Ongeveer 20 procent van de West-
europese gezinnen heeft een vaat-
wasmachine. En in net zoveel fami
lies vind Je een filmcamera, een
filmprojector, een diaprojector of een
draagbare radio met cassetterecorder.
Een in Geneve gevestigd markton
derzoekbureau heeft verder ontdekt
dat nog geen tien procent van de ge
zinnen elektrische haarkrullers heeff.
Gouden munten spreken nog altijd tot de verbeelding.