JÊf^
IIPl jm
Duitse zorg
over
de heroine-
-golf
tl
uit Nederland
ZATERDAG 24 JANUARI 1976
'Verachtelijk' en 'opruiend' dat zijn
de kwalificaties, die het Amerikaan
se ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft voor het publiceren van
namen van Amerikaans ambassade
personeel, dat voor de CIA werkt.
De geheime dienst van de DDR is
daarmee twee jaar geleden begon
nen. Deze verspreidde toen in het
Westen lijsten met honderden
nam°n van CIA-mensen, vaak met
korte levensbeschrijvingen, adressen
en telefoonnummers erbij.
Eind vorig Jaar werden namen
bekend van CIA-mensen, die op de
VS-ambassade in Athene werkten.
Vorige week publiceerde een Frans
dagblad twee lijsten van agenten.
Parijs
waren verbonden. In Engeland
kwam een tijdschrift met namen
van drie CIA-agenten bij de
Londense ambassade van de Ver
enigde Staten; Italië volgde.
Een 'rechts' antwoord kon niet
uitblijven: in het Franse conserva
tieve dagblad l'Aurore kon men
vorige week namen lezen van
agenten van de Russische geheime
dienst, de KGB.
Iemand, die al deze openbaarmakin
gen oejuicht, is de 41-jarige in
Engeland wonende Amerikaan Phi
lip Agee, met wie wij een
vraaggesprek hadden. Hij wordt er
van verdacht de bron van de Parijse
publikaties te zijn, maar hij ontkent
dat.
Agee is een voormalige agent van de
CIA. In 1968 'droste' hij en keerde
zich tegen zijn voormalige werkge
ver. 'De CIA moet vernietigd worden'
is thans zijn strijdleus. Welk
alternatief er zal moeten zijn
geen enkele grote natie kan immers
zonder een inlichtingendienst, wil
hij bekwaam zijn buitenlandse
politiek voeren laat Agee in het
midden.
De Central Intelligence Agency werd
in 1947 op initiatief van de
toenmalige president Truman opge
richt. Truman vond het nodig dat
de verschillende inlichtingendienst
en, die er na de Tweede
Wereldoorlog waren, gecoördineerd
moesten worden 'zodat de president
een rapport zou krijgen over wat er
gaande was in de verschillende
delen van de wereld'.
Tegen het eind van zijn leven
vertrouwde Truman echter aan een
van zijn biografen toe dat hij met
het oprichten van de CIA een
vergissing had gemaakt: „Als ik had
geweten wat er zou gebeuren, had ik
het nooit gedaan".
"Voor zover ik kan beoordelen', zei
Truman, 'rapporteren die kerels van
de CIA niet alleen over oorlogen,
maar ze maken ze ook zelf en
niemand weet precies waar ze mee
bezig zijn. Ze geven miljarden
dollars uit om rotzooi te trappen,
zodat ze iets hebben om over te
rapporteren. Het is een regering op
zichzelf geworden en helemaal in 1
geniep. Ze hoeven aan niemand
rekenschap af te leggen'.
'Dat is erg gevaarlijk in een
democratische maatschappij en er
moet een eind aan gemaakt worden.
En als ik weer in het Witte Huis
zat, kregen ze het te horen ook. In
een vrije regering moet af en toe
grote schoonmaak worden gehouden.
Iemand moet een oogje in het zeil
houden"
'Je moet altijd een oogje houden op
militairen', aldus Truman, 'of het nu
de vogels in het Pentagon zijn of de
vogels van de CIA
onhoudbaar 'ziïn hoe lean pp i, °Vera' m°e'en v!uchte". verdreven worden. Hun positie zal
Zodra ze nn h ,n' g eim agent Wer ken als h« niet lanSer geh*™ is?
nier om d?rTA t we Si êaan Z'Uen' m0et die stoel worden tentoongesteld. Dat is de ma-
steeds^.fhet i ent tr!Jt t ,"Hetn °et !f worden gemaakt om te werken - door ze
in die duisternis te hebben gieten".t3ak' m6Zelf g6Steld' "a a' die jare" Z6lf
Philip Agee, 41. spreekt erg heftig.
Hij zit in de lobby van een klein
Daarin beschreef hij de twaalf jaren
PnHic' Vint ~"j «-v." rvicui van 1956 tot 1968 waarin hil
kwartier raïfqt 'n ^istieke dienst deed bij de Central
kwartier vanSt. =en niet Intelligence Agency. HU weidde breed
manjer Waarop Jjjj
grote man met lang donker haar,
stalen brilletje op de neus,
waakzame ogen.
lij is een ex-spion. Een een nagel
an de doodkist van de Amerikaan-
e inlichtingendienst CIA.
'wee maal vorige week kwam het
kleine, zeer linkse Parijse dagblad
„Liberation" met lijsten
van Amerikaans ambass„_K
in Parijs, dat op de loonlijst uc
CIA stond: de eerste keer ging het
om 32 personen, de volgende
publikatie betrof 12 man, die onder
diplomatieke dekmantel inlichtin
genwerk deden.
In Parijs vermoedde men terstond
dat Philip Agee de bron was van de
lamleggende onthullingen van „Li
beration". Agee immers geldt als
klikspaan n
CIA betreft.
CIA gerecruteerd werd en hoe de
opleiding verloopt.
In details gaf Agee in „Inside the
company" verslag van zijn spionage-
tijd In Zuid-Amerika. waar hij
inspecteur was over agenten in
Ecuador, Uruguay en Mexico.
Maar wat zijn boek echt gevaarlijk
maakte, was de 26 bladzijden
beslaande lijst van namen, die
Philip Agee achterin zijn boek
opnam.
Vrijwel alle CIA-mensen, die
Zuid-Amerika verken. kwamen met zijn twee
dat ik juist nu in Parijs ben. Ik ben
hier om met mijn uitgever te
praten. Trouwens: om aan die
namen te komen, hebben de
journalisten van „Liberation" mij
niet nodig. Ik ben er wel erg blij
mee dat de Parijse CIA op deze
manier in de krant staat. Hoe meer
namen, hoe beter. Het doel is dat de
CIA-agenten gedwongen worden
terug te gaan naar de Verenigde
Staten".
Philip Agee heeft, nadat hij in 1968
de CIA verliet, lang in Parijs
gewoond hij schreef er het
grootste deel van zijn onthullende
CIA-dagboek. Nu echter heeft hij
huis in Cambridge,
a de oDenbaarheid
Toeval
Agee zou dus ook wel achter de
publikatie steken van de twee lijsten
Parijse CIA-agenten. Wat had
van raiïjse uiA-agente
Begin vorig Jaar publiceerde Philip hij immers uitgerekend in de week
Agee een meer dan 600 bladzijden van publikatie in Parijs te zoeken?
dik boek (..Inside the company"). Philip Agee ontkent: „Het
Hij waagt het voorlopig niet om
terug naar Amerika te gaan. „Ik
weet niet wat me zou overkomen,
maar ik neem geen risico's", zegt hij.
„Misschien pakken ze me bij
binnenkomst gelijk op. misschien
ook niet. Maar wat ik zeker weet is
dat ik zodra ik in Amerika kom.
mijn handtekening moet zetten
toeval onder een verklaring, dat ik op
straffe van langdurige opsluiting
geen enkele naam van een
CIA-agent mag noemen. Dan zou
het uit zijn met mijn werk".
U heeft verklaard dat u er op uit
bent om de CIA te vernietigen.
Agee: „Een man kan dat natuurlijk
niet. Daarom ben ik ook zo blij dat
men vorig Jaar een beetje wakker is
geworden door alles wat er aan
vuilnis van de CIA boven water js
gekomen. Nadat de Verenigde
Staten uitgespeeld waren in Viet
nam, leek het volk zich eindelijk
bewust te worden. Ik heb dat ook
kunnen lezen in de honderden
brieven, die ik ontving nadat mijn
boek verschenen was. De mensen
willen de onderdrukking met behulp
van een geheime inlichtingendienst
niet meer".
Neutraliseren
„Ik wil de CIA neutraliseren. Als ik
dat zeg bedoel ik niet dat ik wil dat
gebeurt wat Welch, de CIA-chef in
Athene is overkomen. Die is vorige
maand vermoord dat hoeft niet.
Het simpele openbaar maken van
naam en hoedanigheid van een
CIA-man is voldoende. Hij kan dan
niet verder werken en moet terug
naar huis. Zodra zijn opvolger komt.
moet ook hij uit het duister worden
getrokken. En zo verder".
Men vergelijkt u met een genezen
dronkaard, die nu geheelonthouding
predikt
Philip Agee: „Komt het zo over? Ik
heb er inderdaad spijt van dat ik
jarenlang het systeem gediend heb
als CIA-man. Maar ik was gelukkig
nog Jong genoeg, toen ik ging inzien
dat het Amerikaanse kapitalisme
gebaseerd is op uitbuiting van de
armen. Zo'n systeem kan niet
voortleven zonder hulp van een
geheime inlichtingendienst".
Philip Age liet zijn boek „Inside
the company" (Binnen de firma)
verschijnen in Londen. Dat was om
te ontkomen aan de censuur, die
wel werd toegepast op het boek van
de voormalige CIA-agenten Marks
en Marchetti. De CIA haalde er in
Amerika de rechter bij om grote
stukken uit dit boek weg te
schrappen.
Ook zijn tweede boek, waarmee
Philip Agee over ongeveer een Jaar
hoopt te komen, zal in Londen
worden uitgegeven. Het wordt een
overzicht van de Amerikaanse
interventies in de politiek van,
voornamelijk Zuidamerlkaanse lan
den.
„Dat boek moet voorkomen dat er,
zoals in Chili, nog eens ergens een
Pinoohet in het zadel wordt
geholpen", zegt Agee.
Bang
Met al die onthullingen maakt Agee
Philip Agee: „Lijfelijk bang niet.
Maar ze maken me wel zenuwachtig.
Vgrige week nog reed ik in een
huurauto Italde binnen. De hele weg
naar Rome ben ik toen door drie
elkaar afwisselende auto's gevolgd.
Het overkomt me ook hier in Parijs.
Ik neem wel eens mensen mee als ik
hier de deur uitga en dat is dan een
leuk spelletje: wie ontdekt als eerste
de man, die Je schaduwt. Maar toch
voel ik me betrekkelijk veilig zolang
ik maar weg blijf uit de States"
„Men probeert mij natuurlijk wel
constant in diskrediet te brengen.
Nu zou ik die namen van de Parijse
CIA weer aan de kramt hebben
doorgespeeld. En mijn bron, zo
hebben de Amerikanen laten weten,
was de Russische geheime dienst
KGB. Nou, dat sprookje, dat ik in
contact zou staan en misschien zelfs
wel op de loonlijst, duikt iedere
twee. drie maanden op".
U zou een stel Poolse agenten, die
voor het Westen werken, aan de
KGB hebben verraden
Agee: „Die beschuldiging past in het
patroon om me tot een ondergescho
ven KGB-man te maken. De namen
van die Polen ken ik helemaal niet.
Het enige contact, dat ik ooit met
de KGB heb gehad, was in 1968 in
Mexico, toen de CIA me by de
Amerikaanse ambassade plaatste om
vandaar binnen te dringen in de
Oosteuropese equipes voor de
Olympische Spelen. Het was trou
wens daar dat ik tot bekering
kwam".
Philip Agee noemt ziah nu een
marxist. Hij vindt dat de Verenigde
Staten naar een socialistisch model
moeten worden omgevormd.
„Ik geloof ook dat het zal gebeuren.
De extreme verschillen tussen armoe
en rijkdom in de VS zijn niet
langer te handhaven. Alleen een
socialistische revolutie kan daar een
eind aan maken. En daarna is er
geen plaats meer voor de CIA".
Moet Amerika omgevormd worden
naar model van de Oostblok
landen
Agee: „Ik houd niet van de
onderdrukking, die er in die landen
is. Die is ook niet nodig. Daarom
ben ik al begonnen om de
instrumenten van die onderdrukking
in de Verenigde Staten te verzwak
ken. Zo'n instrument is de CIA.
Breng het aan de oppervlakte en
het verliest zijn doelmatigheid. Nu
is de CIA nog steeds een
mechanisme, dat de loop van de
geschiedenis tegenhoudt".
Een vrij recente foto van Philip
Agee. gemaakt in Fleet Street in
Londen. Het interview vond
plaats in Par{js.
Door
Aad Wagenaar
Dusseldorf Tachtig procent van
alle verdovende middelen die op de
Westduitse markt worden gesmok
keld, is uit Nederland afkomstig.
Elke maatregel die er toe bijdraagt
in het verborgen bloeiende
export te dempen, kan in de
Bondsrepubliek op warme instem
ming rekenen. Zo ook het bericht
dat Den Haag te langen leste heeft
besloten tot oprichting van een
vijftien man sterke, boven-regionale
drug-brigade. Commissaris Jan van
Straten, chef van de eenheid, is ook
van de Nederlands-Duitse
werkgroep, die regelmatig overleg
pleegt over de bestrijding van de
handel in hasj, heroïne en alle
verlokkingen die daartussen liggen.
Kurt Heyer, hoofd van de afdeling
narcotica-smokkel van de douane
recherche in Dusseldorf, zegt dat de
lenwerking tussen de betrokken
instanties van beide landen zo goed
als zij onder de tegenwoordige
omstandigheden maar kan zijn. De
van de beperkende toevoeging is
duidelijk. Oud zeer in West-Duits-
land zijn onze liberale opvattingen
in de uitleg over welke drugs
gevaarlijk zijn en welke niet. Voor
ruimhartigheid waarmee ook
officieel Nederland het verschijnsel
hasj en marihuana tegemoet treedt,
bestaat in Dusseldorf en ook bij de
andere regionale kantoren van de
Westduitse recherche weinig begrip.
Hasj
Typisch-Duits gebrek aan vermogen
nuanceren? Typisch-Duitse
weerzin tegen het bevredigen van
persoonlijke lust, tegen alles wat het
ideaal van de individuele 'tuchtigkeit'
afbreuk doet? Mogelijk dat deze en
dergelijke gevoelens de onwrikbaar
heid van de Duitse houding mede
bepalen. Feit is, dat in geschriften
van het ministerie van Volksgezond
heid een andere toonaard wordt
aangeslagen dan bij ons: hasj,
marihuana zijn daar wel degelijk
gevaarlijk. Ofschoon dat moeilijk in
precieze cijfers is aan te tonen.
Door
Ewout Janse
Commissaris Jaii van Stra
ten. lid van de Nederlands-
Duitse werkgroep ter bestrij
ding van de handel in verdo
vende middelen.
maken volgens die rapporten
waarnemingen over langere perioden
duidelijk dat hasj de neiging om op
harde zaken over te stappen
bevordert. In het traditionele
hasj-milieu zijn de harddrugs in
opmars. Aan de spits de gevaarlijk
ste van alle: de heroïne.
Terwijl de aanvoer uit Nederland
van hasj, cocaïne, morfine, amfeta
minen en LSD ongeveer stabiel
blijft neemt de sluikhandel van
heroïne duidelijk toe. De opsporing
is vooral daarom zo moeilijk, omdat
ook het vervoer van kleine
eenvoudig te verbergen hoeveelhe
den, gezien de astronomische
winstmarges financieel al zeer hoeveelheden variërend
lonend i
Typisch voor de vanuit Amsterdam
door vier of vijf Chinese bendes
bedreven smokkel is 't 'mierenprin
cipe'. Een grote groep van onderge
schikte medewerkers, dat de
40 gram op avontuur gestuurd.
Succes
De gemiddelde prijs van een gram
heroïne bedraagt rond 200 gulden,
afhankelijk van de kwaliteit. De
van de bazen niet kent, wordt met meeste heroïne die., ui* Nederland in
de bondsrepubliek wordt gebracht is
de 60 procent zuivere Hong
kong-rocks' oftewel *Brown Sugar'
die niet zelden met een deel giftige
strignine is vermengd. Onbekende
hoeveelheden van deze kleine porties
gaan Jaarlijks over de 500 kilometer
lange, open grens tussen Nederland
en West-Duitsland. Het aantal
ontdekkingen en arrestaties (circa
350 in 1975) neemt toe. Mogelijk
betekent dat een groeiend succes bij
de bestrijding van deze smokkelhan
del.
Maar mogelijk ook weerspiegelt dat
stagende aantal aanhoudingen ook
alleen maar de toegenomen omvang
van deze Amsterdams-Chinese uit-
Naar schatting, zo zegt Kurt Heyer
(die het grensgebied van Venlo tot
Emmerich-Beek overziet! is de
handel in heroïne in 1975 met 20
procent gestegen. In het district
Kleef nam de douane-recherche,
tesamen met de grenspolitie, in het
afgelopen jaar 4,9 kilogram in
beslag, wat ongeveer neerkomt op
een handelswaarde van 1 miljoen
gulden. Ook by de grensovergangen
ter hoogte van Venlo is sprake van
een stijging.
Douane-rechercheur Heyer geeft grif
toe dat hy niet weet hoeveel van
deze s'uikVndel aan de controle
ontsnapt. Te beweren dat het
percentage opgehelderde gevallen
toeneemt zou drs op zijn minst
voorbarig zijn. Maar wel meent hij
dat er van vooruitgang sprake is,
dankzij steeds verfijnder speurme-
thoden, waarmee men de steeds
verfynder smokkelmethoden te lijf
gaat: inderdaad heroïne is. zoals
riaal. Het laat zich makkeiyk op en
gezegd, voor handelaren mukkelijk,
voor de speurders moeilijk mate-
in het lichaam vervoeren. Jonge
charmante meisjes, die in hun
slipjes een gram of wat mee dragen.
Of zwangere vrouwen de douane
zal toch wel zo hoffelijk zijn die in
gezegende toestand verkerende da
mes met rust te laten? Scmr$ doet
de douane dat niet op goede
gronden. Maar hoe de douane dan
weet dat die gronden goed zyn, dat
wenst Kurt Heyer niet te onthullen.
Wel wil hy kwyt wat iedere
ingewyde al weet: dat heroïne een
bijna niet weg te krijgen zurige
lucht verspreidt, waarop byvoorbeeld
speciaal afgerichte heroïne-honden
(meestal spaniels) feilloos aanslaan.
Preservatief
Maar doen zij dat ook bij
die heroïne in preservatieve verpak
kingen in de schede vervoeren, of
bij mannen die zodanig verhulde
contrabande zolang in de darmuit
gang opbergen? Ook hier laat Heyer-
fijntjes het beroepsgeheim gelden.
Wel is het duidelijk dat bepaalde
tips van collega's in Nederland niet
zelden bydragen tot ontknoping van
dergelijke schllderuchtige smokke-
Ondernemingen. "Wij kunnen na
tuurlijk niet heksen, maar wy
beschikken over instrumenten die
ons werk zeer verlichten en tot
steeds meer succes bydragen".
Aan onze open grenzen, met hun
vrijwel ongehinderde verkeer van
auto's en voor smokkel zo
belangrijke treinen zal het
Waterdichte systeem tegen de
smokkel in drugs nooit worden
gevonden. Waar de vraag voartduurt
in de ballingsgebieden van Ryn-
en Ruhr, rondom de Amerikaanse
kampementen in Frankfurt en
elders zullen telkens kleine
smokkelaars het weer wagen wat
mee te verdienen van de gigantische
sommen die de anonieme bazen in
Amsterdam toevloeien. Hoe meer het
zwaartepunt van de bestrijding bij
de bron komt te liggen, des te liever
is dat ook de Westduitse opsporings
dienst: "De heroïne-golf die tien jaar
geleden over Amerika sloeg, hee't
ons nu bereikt", zegt Heyer Nee. wij
zyn niet zo arrogant te menen dat
wij allen te pakken kunnen krijzi i
Maar ik geloof wel dat wij er m
slagen een flink stuk van de koek
ai m uu
