Meerderheid is voor
ontslag Daey Ouwens
Bousie: „De Spijkerbak was een familie
IBBBB
Hf-
wê
m
JEIDSE KANTONRECHTER
ijn kameraden zijn
echte feestnummers
in
fNSDAG 20 JANUARI 1976
LEIDEN In de Transvaalbuurt zal Gemeentewerken begin
bruari het verbeteren van de straten en het aanleggen van groen
voorzieningen ter hand nemen. Hét aanleggen van de parkeervoor
zieningen en het groen zal geschieden volgens een plan dat het
buurtcomité heeft opgesteld; het ministerie van CRM neemt het
grootste deel van de kosten voor zijn rekening. De werkzaamheden
zijn een vervolg op de opknapbeurt die het Lopsenpleintje en de
Lopsenstraat al hebben gehad.
In de Joubertstraat (foto) en President Steinstraat komt aan één
kant parkeerruimte: tot de Cronjéstraat aan de even zijde, verder
aan de oneven kant. Deze wisseling onderbreekt de rechte rijstrook;
de verkeersremmende invloed icordt versteYkt door een drempel bij
de ingang van de Cronjéstraat. In de Cronjéstraat wordt de bestaan
de toestand gehandhaafd, waarbij wél de stoepen verbreed worden.
Aan het begin vafi de Paul Krugerstraat, tussen Morsweg en Pres.
Steinstraat, kan aan twee kanten geparkeerd worden. Hoe de uit
voering verderop zal geschieden hangt af van het overleg dat nog
met de bewoners zal worden gevoerd. Er moet een oplossing worden
gevonden voor het toegenomen aantal geparkeerde auto's als gevolg
van het parkeerverbod op de Morsweg.
In alle straten worden boompjes geplant en fietsklemmen geplaatst,
zoals in de Lopsenstraat. De werkzaamheden zullen beginnen aan de
kant van de Lopsenstraat, waarna verder wordt gewerkt in de rich
ting van de Paul Krugerstraat.
LEIDEN Waarschijnlijk zal een kleine meerderheid van de
gemeenteraad voor het ontslag van T. C. Daey Ouwens als di
recteur van de Groenoordhal stemmen- Die meerderheid zal
voornamelijk gevórmd worden door PvdA- en CDA-raadsleden.
Deze conclusie kan worden ge
trokken uit de beraadslagingen,
die gisteravond in de raad aan de
affaire-Daey Ouwens werden ge
wijd. De discussie kwam nog niet
tot een afronding; over veertien
dagen zal hij worden voortgezet.
Daey Ouwens is twee jaar gele
den eerst met verlof gestuurd en
vervolgens geschorst als directeur
van de Groenoordhal. B. en W.
hebben nu aan de gemeenteraad
het voorstel gedaan om Daey Ou
wens eervol ontslag te geven (dus
met behoud van salaris) en de
mogelijkheid van een andere
baan binnen het gemeentelijk ap
paraat na te gaan.
Onverteerbaar
Dit voorstel ie in ieder geval on
verteerbaar voor de raadsleden
Wessels (WD), Hoeven (CPN) en
Beijen (PPR, PSP. D'66). Eerstge
noemde kondigde een motie aan,
waarin ervoor wordt gepleit om de
schorsing ongedaan te maken en
Daey Ouwens zijn werk in de
Groenoordhal te laten hervat
ten. Dat wil zeggen: na een over
gangsperiode van een maand. Wes
sels wil tevens dat er een begelei
dingscommissie of werkgroep wordt
benoemd, die Daey Ouwens voor de
duur van maximaal zes maanden
bij zou moeten staan. In deze groep
zouden raadsleden en topambte
naren zitting moeten nemen. Wes
sels kwam met deze motie na een
langdurig betoog, waarin de door
het vorige en het huidige college
van B. en W. gevolgde procedure
ten opzichte van Daey Ouwens
werd gehekeld. Wessels aprak van
feen "martelgang, die het college
gedurende twee Jaar een ambte
naar heeft doen doorlopen". Hij
keerde zich tegen het besluit van
B. en W. vorig Jaar om Daey Ou
wens medisch en psychisch te la
ten keuren. "De truc van een keu
ring was een onelegante politiek".
Het WD-raadsIid maakte vooral
burgemeester Vis verwijten: 'Ik
heb het van U onsportief gevonden
dat U in uw standpunt volhardt en
nooit uw bewondering hebt uitge
sproken dat een ambtenaar, die zo
lang door formeel verklaarde rod
del onder druk was gezet, zo volko
men fit en stabiel was bevonden".
Wessels constateerde dat het Daey
Ouwens altijd aan steun
stadhuis heeft ontbroken,
de huidige waarnemend-directeur
A. A. F. M. de Jong, wel beschikt.
Wessels vond het in dit verband een
understatement om het beleid van
de verantwoordelijke wethouder uit
het vorige college. KVPer Lijten
zwak te noemen: "Er was geen be
leid".
Hij gaf ook een voorbeeld van de
roddel! "Heeft iemand van de getui
gen Daey Ouwens ooit in bed gezien
met één van de leden van het vrou
welijk personeel? Nee! En toch
wordt dat steeds gesuggereerd". De
commissie die de roddels op papier
heeft gezet het raadslid Van
Aken (PvdA), thans wethouder, en
de ex-raadsleden Stroink (KVP) en
Zunderman (DS'70) - heeft zich daar
door. aldus Wessels, incompetent ver
klaard. De schorsing van Daey Ou
wens was gebaseerd op het rapport
van deze commissie: het huidige
voorstel om hem te ontslaan op een
rapport van een commissie die
later is ingesteld, de zg.
Woudstra. Wessels wil van het col
lege ook antwoord op de vraag wie
opdracht zou hebben gegeven aan
twee vrouwelijke personeelsleden van
de Groenoordhal, die na Daey
Ouwens' schorsing zijn aangenomen
om met handtekeningenlijsten rond
te gaan en tegen diens terugkeer te
ageren. Hoeven (CPN), die al eerder
heeft laten weten fel tegen ontslag
van Daey Ouwens te zijn, sloot zich
bij het voorstel van Wessels aan.
Hij wees op de belangrijke rol die
Daey Ouwens en een deel van de
raad hebben gespeeld bij de komst
van de Rotterdamse veemarkt naar
Leiden, min of meer de redding van
de Groenoordhal. Hoeven sprak ook
over onzekerheid, die onder de amb
tenaren zou ontstaan, als Daey Ou
wens inderdaad ontslagen wordt.
Zoals ook 'Wessels had gedaan:
'O, ambtenaren van Leiden, U al
len hangt hierdoor het zwaard van
Daey Ouwens boven het hoofd". s
Houtman (SGP'GPV) consta
teerde dat het optreden van Daey
Ouwens als directeur nogal wat
wrijvingen heeft veroorzaakt. "Maar
ze zijn nooit reden geweest om hem
een berisping te geven; ze kunnen
daardoor ook geen aanleiding ge
weest zijn tot de schorsing". Op even-
'vuele bezwaren, die de veehandel te
gen Daey Ouwens zou koesteren, wil
de Houtman zich niet baseren, om
dat deze bezwaren tegenover de com
missie Woudstra ncoit zijn uitge
sproken; de veehandel heeft zich na
dien "neutraal" willen opstellen. "Als
je bezwaar hebt tegen iemand, moet
je dat in het openbaar zeggen", al
dus Houtman. Het SGP'GPV raads
lid zei niet op grond van de dn de
officiële stukken neergelegde argu
menten akkoord te kunnen gaan met
onltslag. Hij vroeg zich af of het nog
mogelijk zou zijn om een onafhan
kelijke arbitragecommissie alsnog
een uitspraak te laten doen. Ook
Beijen (PPR PSP D'66) keerde zich
tegen ontslag. "Je kunt niet iemand
op deze gronden ontslaan en hem de
rest van zijn leven het stigma ge
ven dat er niet mee te wei-ken is.
Er zijn geen overtuigende bewijzen:
in dat geval kun je niet iemand ont
slaan". Beijen deed de suggestie om
tot een taakverdeling te komen tus
sen Daey Ouwens en waarnemend-
directeur De Jong; ook Houtman
dacht in die richting. Het PPR-
raadslid Beijen bleek niet voor de in
het voorstel van Wessels genoemde
werkgroep of commissie te voelen.
Van der Horst (PvdA) ging uitge
breid in op de voorgeschiedenis, te
beginnen bij de benoeming van
Daey Ouwens tot directeur. Hij werd
uiteindelijk gekozen uit 159 sollicitan
ten, nadat een eerder benoemde di
recteur (Burgers) al weer heel spoe
dig ontslag nam. Daey Ouwens
heeft in het verleden een tijd lang
als waarnemend directeur gefun
geerd. "Het college wist dus bij de
benoeming wat het deed. wat voor
oort man het was". Van der Horst
constateerde dat het vorig college
"in de donkere dagen voor kerstmis"
(in 1970) in paniek heeft gehandeld
toen het vreesde dat de aanwezig
heid van Daey Ouwens in de Groen
oordhal de komst van de Rotterdam
se veemarkt in gevaar zou kunnen
brengen. "Toen was er maar één
conclusie mogelijk: liet college had
aan de raad moeten voorstellen om
Daey Ouwens te ontheffen van zijn
taak en met hem overeenstemming
zien te bereiken over een vergoe
ding. Dat was toen mogelijk ge
weest gezien de inschikkelijkheid van
Daey Ouwens om met verlof te gaan
(misschien de enige fout die hij ge
maakt heeft». U (Burgemeester Vis)
deed daar toen erg zuinig over. U
zei dat eigenlijk nog uitgezocht moest
worden of Daey Ouwens geschikt
was Na drie jaar. De raad is toen
misleid omdat U een uitgesproken
en op schrift gestelde mening over
de geschiktheid van Daey Ouwens
had. Het werk van de onderzoekcom
missie was eigenlijk overbodig".
Het PvdA-raadslid concludeerde
dat zich nu dezelfde situatie voor
doet als twee jaar geileden: het col
lege heeft niet de moed en het ver
trouwen om met Daey Ouwens door
te gaan. Met dit verschilhet huidige
college zegt dat ook. "Voor de raad
blijft er weinig anders over dan voor
het ontslag te stemmen. Het college
moet op de eerste plaats met de di
recteur samenwerken; de raad veel
minder. Daey Ouwens is slecht be
handeld. Als de belangen van de ge
meente zijn terugkeeer naar de
Groenoordhal onweselijk maken, dan
zal hij een forse vergoeding moeten
krijgen".
Ook Driessen (CDA) toonde zich
voor het ontslag. Van de afgelopen
twee jaar bleek hij te hebben ge-
Er heerste een serene rust in de hoge vertrekken van het kan
tongerecht, gisterochtend. (Het was een wondere ochtend, eerder
al, toen ik door de stad fietste. Het leek de ongerepte vroegte van
een lentedag, het fijnbetekenend licht met de silhouetten van de
stad; de stegen rond de Hooglandse kerk zjjn landelijk stil, we leven
aan de voet van een kathedraal. Toen ik later op de ochtend op
het Rapenburg kwam, werden grote rood-wit-blauwe vlaggen uit
gestoken aan de gevels van de statige panden». Mr. Branderhorst
fungeerde als plaatsvervangend kantonrechter: vaderlijk zat hij in
zijn zetel, het gebeeldhouwde hoofd gewillig genegen, luisterend.
De 64-jarige metaalbewerker T. uit Leiden had een botsing ver
oorzaakt, toen hij vanuit de uitrit bij zijn huis de Hoge Rijndijk
opreed. Hij kwam voor.
„Ik hoop dat u me niet kwalijk neemt, maar ik ben een beetje
hardhorend".
Branderhorst met senore stem: „Ik ook, dus dan weten we wat
we aan elkaar hebben".
De metaalbewerker vertelt: „Ik rij al 21 jaar met zo'ri onding,
zo noem ik het maar. Mijn vrouw is 21 jaar invalide, anders had ik
nooit een auto gehad. Ik steek al 21 jaar vijf of zes keer per
dag die weg over. Met mist en donker, in de ochtend vroeg en
's avonds laat".
„Deze auto reed veel te hard, mijn
total-loss. Ik zat al
T>T>
op de achterbank voordat die klap viel. maar mijn stoel was
ineengeklapt".
Omdat verdachte het niet breed heeft, en omdat hem nog nooit
iets was overkomen, bleef de boete beperkt tot vijftig gulden.
De Voorschotense grondwerker D. had zonder rijbewijs gereden.
„Mijn kameraden zijn echte feestnummers, die maken het vaak
laat. Dan ga ik achterin de auto liggen slapen, dan komen zij
later".
Nu was hij niet gaan slapen, maar gaan rijden zonder rijbewijs.
Grote paniek toen hij een aanrijding veroorzaakte. Hij was toen
hard weggelopen. „In paniek ben ik toen van Noordwjjk naar Lei
den gelopen. Vijf uur 's ochtends was ik in Leiden, daar heb ik
lopen dwalen, ik was echt bang".
Repliceerde de officier: „Dat zou een nuttig effect zijn". Het liep
bescheiden af: 100 gulden boete en een week hechtenis voorwaar
delijk.
Het was een ongekend rustige ochtend. Er waren maar een paar
zaken, en die werden zonder veel ophef afgehandeld. Zo kreeg
veehouder H. uit Katwijk een bescheiden boete omdat hij een
jongen zonder rijbewijs had laten rijden in zijn auto. Op kouse
voeten schuifelde verdachte naar voren en verdedigde zich: „Er
stond een auto opgeladen en mijn zoon zou gaan, daar moest die
andere Jongen op wachten. Maar het dUurde meneer een beetje te
lang: hij heeft zelf de wagen gepakt. Maar ik kon daar niets aan
doen. ik heb hem niet laten rijden. Ik lag op bed, ik had een
zere vinger, ik kwam pas uit het ziekenhuis. Die Jongen kwam me
helpen omdat ik een zere hand had".
In een uurtje was alles bekeken. Buiten straalde de lage winter
zon in een zachtblauwe hemel. De deur van de sigarenhandel op
de hoek van het Rapenburg en het Noordeinde stond open, een
kruimige geur van tabak vervloog in de frisse wind. De zon stond
schuin over de huizen van het Noordeinde, er was geen verkeer.
Midden op straat liep een neger met een grote oranje hoed.
TOM MAAS
leerd hoeveel waars er schuilt in de
woorden, die een Rotterdamse wet-
houter eens heeft gesproken: het
is gemakkelijker om een heipaal van
twintig meter met een kurketrekker
uit de grond te trekken dan 'n amb
tenaar te ontslaan. Hij constateer
de dat er in de peiode dat De Jong
nu de leiding in de Groenoordhal
heeft zich geen conflicten hebben
voorgedaan. Ook verwees hij naar
klachten die veehandelaren destijds
regelmatig bij wethouder Lijten de
poneerden over het optreden van
Daey Ouwens. "Het is bijzonder on
bevredigend dat zij hebben gewei
gerd deze verklaringen zwart op wit
af te leveren". Driessen zal over veer
tien dagen zijn betoog in eerste in
stantie afronden; daarna moet het
college antwoorden.
Meer Leids nieuws
elders in deze krant
HAARLEMMERSTRAAT 181
Gouden Ringen
Gouden Armbanden
Colliers en Sieraden
Briljant
Een uitgelezen collectie.
Altijd voordelig.
Juwelier v. d. WATER
Eigen ateliers voor het repa
reren en ontwerpen van
Uw sieraden.
Door
John Kroon
LEIDEN "Nee, in die zeventien
jaar heb ik nooit bier gedronken.
Ik lust geen bier. Ik heb wel eens
een paar keer gedacht, als ik 's-
zomers klanten zo'n hap schuim
zeg
ik
ook
tje. Maar na een paar slokken
kreeg ik al kippevel. Geef mij
maar een jong klaartje. Ik drink
Leidse Hartevelt. Maar dat heb ik,
als ik in de bak stond, al
tijd binnen de perken gehouden.
Kijk, als ik er drie of vier op had,
dan gaan ze smaken. Maar juist
dan moet je ophouden. Anders gaat
je café ten gronde".
"Vorig jaar moest ik een maag
operatie ondergaan. De ene dok
ter zei: hoeveel drink je per dag?
Ik zei: ongeveer een halve liter.
Man, wat verschrikkelijk veel, zei
die dokter. En de andere dokter
vroeg: wat rook je? Ik zeg: dertig
sigaretten per dag. En wat drink
je? Een halve liter. Noll dat valt
best mee, zei die dokter. Zo zie
je maar. Het hangt er natuurlijk
van af of zo'n dokter er zelf een
lust".
Toch was die maagoperatie voor
W.G. Bousie ("Pim" voor zijn stam
gasten) mede aanleiding om een
paar maanden eerder dan de be
doeling was (in mei wordt hij 65)
als caféhouder met groot verlof
te gaan. Na veertig jaar van zijn
leven besteed te hebben aan het
oude bruine café De Spijkerbak,
in het hart van Leidens binnenstad.
Op de hook Korte Schoolsteeg-Lan-
gebrug is "de bak" een oase van
rust, midden in de van dynami
sche, snelle en soms wat luidruchti
ge bars en disco's vergeven wijk.
rondom de Pieterkerk.De Spijkerbak
vertegenwoordigt een stukje Leid
se folklore. Een typische dagkroeg,
waar de koffie nog goedkoop is.
Bij het kadaster vermoedt men
dat de kro^g omstreeks 1800 is ont
staan. Bousie heeft zijn café ver
kocht. en het blijft een kroeg.
"Zo'n café wordt één familie. Je
weet precies hoe ver je met ie
mand kunt gaan. Je weet op welke
tijd die en die klant binnenkomt.
Ik kom er al veertig jaar. Van
mijn veertiende tot mijn negentien
de ben ik kapper geweest. Daar
had ik een verschrikkelijke hekel
aan. Na dienst heb ik nooit meer
een schaar aangekeken. Niets is
zo erg als een hekel hebben aan
je eigen vak. Als jongen van 17
18 kwam ik als klant in de Spijker
bak. Daarna heb ik er jarenlang
geholpen. Eerst bij Volkers, daar
na bij Van Straaten. Ik hield er
gewoon van. Zeventien jaar gele
den heb ik het overgenomen. In
die zeventien jaar heb ik ene keer
de politie gebeld. Nou, ze waren
er zo. Op 3 oktober, een vent die
wou vechten. Daarna heb ik met
een gezegd: nooit meer open op
3 oktober".
"Ik heb er een ontzettende he
kel aan als er een agressieve ke
rel binnenkomt. Maar wat dat
betreft heb ik veel van de oude
Aniba geleerd. Gewoon negeren,
niet mee praten. Laat ze een
paar keer bestellen, gewoon doen
alsof je ze niet hoort. Dan blij
ven ze echt wel weg. Het is een
moeilijk vak. Je leert een hoop
mensenkennis. Ik voel me nu
echt een beetje verlaten. Het
was ene familie. Iedere klant
heeft zijn aandacht nodig. Ke
rels met hele verhalen, daar
moest je echt naar luisteren.
Discrimineren kan ik niet. Een
Marokkaan zal ik nooit weige
ren. Een Hollander die zich niet
netjes gedraagt, moet maar een
ander café opzoeken".
"Kraan komt al veertig jaar
in de Spijkerbak. En de ouwe
Barend Hartsuiker. een neef
van die rechter uit Amsterdam.
De Spijkerbak is hun tweede te-
J. G. Bousie en echtgenote: ,Je leert een hoop mensenkennis".
huis geworden. Dat zijn klanten
waar je je aan gaat hechten. Ik
heb een tijd lang een Ierse dok
ter als klant gehad. Die studeer
de hier en had mijn cafeetje ge
vonden. Iedere avond kwam hij
een paar Bokmaatjes drinken.
Maar hij betaalde cash.
sprak geen woord Engels. Dj
om liet ik Jan Jansen tegen hem
zeggen dat hij gewoon moest be
talen als hij wegging. Nee hoor,
dat wilde die Ier niet. Ik zei te
gen een andere caféhouder: dat
moest een wet worden: meteen
betalen. Hij zei: dat zou ik niet
zo leuk vinden. Toen zei ik: dan
zit Je niet goed in elkaar".
"Als iemand dronken was en
die gaf een ruk aan die bel voor
een rondje, dan ging er bij mij
niets door. Dat wil ik niet. Doe
je dat wel, dan krijg je bij het
afrekenen te horen: wat zeg je
nou? En dan gaan ze tegen een
ander zeggen: die vent heeft me
gepakt. Ik heb een tijd een stu
dent als klant gehad, die één
keer per maand betaalde. Hij
schreef steeds zelf op wat hij
dronk. Na een tijd zei hij: nou
pof ik alleen nog maar bij jou
en niet meer daar, daar en daar.
Ik heb steekproeven gehouden,
zei hij, en bij jou klopte de re
kening steeds als een bus. Dat
vond ik heerlijk. Ik heb eens
twee namen verwisseld: Jaap
Boersma en Jaap Brasker. Bras-
ker. Brasker liet ik de reke
ning van Boersma betalen: ne
gen gulden teveel. Jaap kwam
toen twee weken niet. Ik dacht
oh God, dat komt nooit meer".
In De Spijkerbak wordt de
strijd nog volop gestreden: is
Ajax nou de beste of Feyenoord.
Bousie is Feyenoord-fan, maar
als zijn zoon bij hem thuis komt,
wordt de elftalfoto die 'boven de
trap hangt onmiddellijk omge
draaid. De Spijkerbak heeft der
tig Jaar lang een van de groot
ste biljartverenigingen van Lei
den gehad. En er wordt veel ge
klaverjast. Alleen op zondag
staat Bousie nog achter de tap.
"Dat vinden de klanten leuk en
ik ook. Eigenlijk zit ik nu te po
pelen dat je weer weggaat. Dan
kan ik nog een uurtje naar de
bak".
