DE MOEILIJKHEDEN VAN BERT OOSTERMAN Door Ton v. Brussel WINNAARS PUZZEL „KOM ER EENS UIT' Strijd om Go- titel in Leiden ZATERDAG 17 JANUARI lylb LEIDEN Toen na de ver kiezingen voor de gemeente raad van anderhalf jaar ge leden de PvdA en de partijen van lijst 4 (PPR-PSP-D'66) het al eerder door hen aange kondigde progressieve meer derheidscollege formeerden, kwam Bert Oosterman (55) als enige vertegeniooordiger van lijst 4 in het college. Na iLiat problemen rond de portefeuilleverdelingwerd hij belast met maatschappelijke aangelegenheden crt cultuur. Oostermanvan huis uit bij het onderwijs en als antiquair werkzaarn, was gedurende de vorige zittingsperiode raadslid voor D'66 met speciale belang stelling in de richtingen So ciale Zaken, Onderwijs, Cul tuur en Stadsontwikkeling. Al in een vroeg stadium kreeg Oosterman het in het college moeilijk. Als wethouder was hij direct betrokken bij de problematiek van de woonwa genkampbewoners. de Ge meentelijke Sociale Dienst (GSD) en de psychiatrische inrichting Endegeest, terwijl hij daarnaast zijn standpunten moest bepalen ten aanzien van de reconstructie van de Rijns- burgerwegde nieuwbouio van C en A, het aandeel van zijn collega-ioethouder Van Aken (Economische Zakenin de Welzijnsbron en het beleid rond de geschorste Groenoord- haldirecteur Daey Ouwens. Allemaal zaken, waarbij het voor hem moeilijk is geweest om aan de ene kant zijn eigen en zijn partijdenkbeelden op een aanvaardbare wijze te combineren met die van het college. Al voordat de PSP onlangs te kennen gaf het huidige college niet meer te steunen, jverd herhaaldelijk de vraag gesteld of Oosterman als wethouder kon blijven. Velen zien in hem een zwakke bestuurder, die zijn functie niet meer aan kan. Oosterman. voor alles een vriendelijke en innemende man, denkt er echter niet over om weg te gaan. Op deze pa gina de weergave van een serie gesprekken met hem. •In het begin was het vreselijk. Sta pels boeken en platen van alle mo gelijke boekenclubs, abonnementen op alle omroepgidsen, diepvrieskis- ten. stereo-installaties, schriftelijke cursussen van alle opleidingsinsti tuten. vertegenwoordigers, die hele maal uit Rotterdam hierheen kwa men rijen met een encyclopedie. Op een dag stopte er een vrachtwagen voor de deur: twee kerels begonnen 1500 keien uit te laaien, die ik nooit had besteld. Ik kreeg tien rijsttafels bezorgd, waar ik niks van wist. Het personeel van de GSD wérd uit mijn naam getracteerd op gebak. Er kwam een pastoor om me te bedie nen. er belde een keer een frisge schoren wachtcommandant van de Rijkspolitie, die kwam praten om dat ik mijn zoon zou hebben aange meld voor hun opleiding. Ik zei: me neer, mijn zoontje is nog maar zo groot. Ik kreeg vier keer in de week Vrij Nederland, vijf keer Panora ma. Als je eenmaal in zo'n abonne mentencomputer zit, schijnt het nogal moeilijk te zijn om er weer uit te komen. Op zaterdagmorgenston den er twee kerels voor de deur. die kwamen behangen. Dat van die pastoor is rottig. Ik bedoel, voor die bedrijven is het naar; mijn -vrouw en ik lachten er op het laatst alleen nog maar om. Het heeft een klein jaar geduurd. Ik weet niet of er een speciale aanleiding was, ik heb er ook niet zo naar gegist, het komt toch altijd uit een andere hoek dan je denkt". "Ik denk altijd tamelijk simplis tisch, maar ik heb nooit gezegd: dat doen we even, die vier jaar, zeker niet omdat je tevoren'kon bedenken dat CDA en VVD bepaalde zaken zouden verpolitiseren. Er zijn dui delijk momenten geweest, waarop ik mezelf de vraag heb gesteld: gaat het niet te ver, kan ik niet beter weggaan. Bijvoorbeeld in de zaak C en A. Ik ben gebleven, omdat ik weet dat Je niets verbetert, als je weggaat, misschien wel als Je blijft. Je kunt er voor waken dat de con sequenties van bepaalde beslissingen, die worden genomen en waar Jij het niet mee eens bent, zo beperkt mo gelijk blijven. Iedereen weet dat een afspiegelingscollege eerlijker is, maar ik zou er nooit in willen zitten. Dan heb je weer alle kleuren bij elkaar en dat betekent uiteindelijk grijs". „Wij zijn niet zo felrood als de PSP zou willen, maar we hebben toch een gezicht, we zijn herken baar. Trouwens, neem nou een af spiegelingscollege, wat heb Je dan? Daar zouden in deze situaties mis schien niet dezelfde, maar toch ook fouten worden gemaakt, maar daar heb Je dan minder last van, wantje hebt een bredere basis. Of dat zo'n ideale situatie is". "De PSP bedoelt het niet slecht. De dingen, die ze willen, moeten ook snel gebeuren. Ze willen resultaten zien. Je hebt als college vier Jaar. In die periode kun je 'n aantal klei ne dingen direct realiseren, maar die zijn meestal niet zo belangrijk. Wat je verder doet is op midden- en lange termijn werk voorbereiden en na tuurlijk uitwerken wat het vorige college aan de gang heeft gebracht. Je kunt beleid niet omdraaien, je moet het ombuigen en dat kost een hoop tijd. Een nadeel van de PSP vind ik, dat ze zichzelf niet kunnen relativeren, ze denken te veel dat hun denkbeelden onwrikbaar zijn. Ik neem het ze niet kwalijk, want van uit hun standpunt is het logisch. Ze voelen zich meer aangetrokken tot actie, dan tot bestuur. Ze hebben het tempo en de alertheid van de actie groep niet willen verruilen voor de traagheid van de bestuurder. Hun afhaken geeft wel problemen, als het werkelijk zo is dat VVD en CDA intensief van de gelegenheid gebruik gaan maken". „Natuurlijk heb ik 'n enigszins ge- isoleerde positie in het college. Dat zat ingebouwd, dat kon je weten. Toch heeft de PvdA binnen B en W nooit pressie op me uitgeoefend. Zo van als je niet meegaat, doen wij dit of dat. Dat is nooit gebeurd". Op mijn reactie dat dat ook vaak niet nodig is, omdat ze intern, zon der hem, ook wel aan een meerder heid komen, zegt hij: "Ik weet niet hoe het vroeger was, maar volgens mij sta Je in dit systeem van wet- Ihouderskoppel: tuinder snel alleen. Dick en ik zijn het vaak met elkaar eens. kunnen plezierig samen wer ken en zijn bovendien ook nog goeie vrienden". "Dat is niet waar, dat is altijd velen der voorgesteld dan het in zen was. We hebben elkaar ge vraagd, naar onze aspiraties. We zei den allebei onderwijs en cultuur, Tesselaar wilde er ook nog samen levingsopbouw bij. We hebben met elkaar afgesproken, dat we er niet moeilijk over zouden doen en dat we het op de stemming zouden laten aankomen. Het is een faire compe titie geweest, Dick heeft wat onder wijs betreft gewonnen. Stadsontwik keling had ik ook wel willen doen, maar ik vind dat een te zware last voor de wethouder van de kleinste partij, zeker als zich situaties voor doen, waarin je een afwijkende me ning hebt. Het is voor mij nooit een reden geweest om van een wethou dersschap af te zien". Wat zou dat wel zijn? Stilte, Oosterman kijkt naar bui ten, vraagt: „Nu, in dit stadium?" Denkt zichtbaar na en vervolgt: "Ik heb mijn principes, ik bedoel, wat is nou essentieel voor je om door te gaan, ik geloof, dat ik naar een gemeenschap streef, die een behoorlijke mate van gelijkheid vertoont, zowel ruimtelijk als men selijk. Je streeft naar een even wicht. In een zaak als dereconstruc tie van de Rijnsburgerweg, vind je eigenlijk: dit kan niet meer, het wordt een te grote ingreep. Willem van Rooyen (voormalig fractieas sistent van de PPR-red.) is dan zo principieel dat ie meteen opstapt, als het plan wordt aangenomen. Ik heb voor gestemd en achteraf heb ik mezelf dat vreselijk kwalijk geno men. Kijk, nu weet ik dat het plan toch niet door kan gaan in deze vorm. Ze willen de bomen laten staan, nou dan krijg je die busbaan er nooit meer in, daar is geen ruimte voor. Maar daar had ik toen nog niet aar. gedacht. Mijn bezwaar is ook dat je in een stadium, waarin alle po gingen om het gebruik van het open baai vervoer te stimuleren, betrek kelijk weinig rendeemnt opleveren, omdat iedereen toch liever in zijn autootje stapt, een voorziening gaat treffen, die waarschijnlijk in deze vorm niet nodig is. En dan is er na tuurlijk nog de grote weerstand van de omwonenden, waar relatief wei nig aandacht aan is besteed". De inspraakprocedures van dit college kennen zelden een bevredi gend verloop. (vermoeid) "Ik wil er eigenlijk lie ver niet over praten, omdat je na tuurlijk gelijk hebt. Het is vrese lijk als ik nu mensen, die vroeger hun mond vol hadden over inspraak- en dan heb ik het niet over wethou ders hoor, begrijp me goed - hoor zeggen: inspraak, daar kun je toch niet mee opschieten, goed je moet die mensen natuurlijk wel horen, maar verder.. Zoiets is natuurlijk ondenkbaar. Er blijkt te vaak, dat ze vaak een mening hebben die Je kunt aanvechten. Ze zijn daar ook weinig objectief in. Ik mocht hem best, maar hij liet zich teveel gel den. Dmkte dingen door, schakelde mensen uit, als hem dat uit kwam. Zo ben ik niet. In mijn portefeuille is het geloof ik belangrijk dat je goed met mensen kunt omgaan". Endegeest, als u toen wist. "Als ik toen wist, wat ik nu weet. Leuk, die vraag heb ik mezelf ook gesteld. Kijk, ik heb direct gezegd, zoals het bij de GSD is gegaan met de benoemingen, wil ik 't pertinent niet meer. Ik zou een bredere in spraakcommissie willen hebben. Hij bestaat nu uit zes en ik zou er tien willen. Het personeel kiest die en draagt hun verantwoording en in spraak aan die leden over. Dan sluit een situatie als bij Mojet uit. Drie leden voor, twee tegen en één geen stem. Dat vind ik te mager, ik wil een bredere basis. Ten tweede wil ik een duidelijke afspraak tus sen de inspraakcommissie en perso neelszaken en het bestuiir, dat ben ik dan. ten aanzien van de normen en het profiel. Ik zou dan ook zeggen: u beoordeelt op de volgende toelatingsnormen en daarnaast mag u eelf een wat sub jectievere mening geven in de trant van: ik vind hem te conservatief, of toe progressief, ik vind het een na re man. daar en daar om. Dat komt dan allemaal in een advies, dat in Smagc (commissie sociale en maat schappelijke aangelegenheden, ge zondheidszorg en cultuur-red.) wordt besproken. Dan worden de aanbe velingen aan B en W opgesteld en die doen dan weer een voordracht aan de raad". Niet enkelvoudig? "Nee, helaas is het nooit zo duide lijk geworden, dat dat eigenlijk een principe van ons is. Nood breekt na tuurlijk wetten, maar we willen graag kunnen kiezen en de raad wil dat ook". Als we nu eens naar de kandida ten kijken. "Mojet was de keuze van het per soneel. Toen kwam Hustinx, in het college lag hij wel aardig, bij mij niet. Mojet vond ik wel meer ge schikt Het type van de harde se rieuze werker, met volgens mij een beperking op het gebied van moderne vormgeving, waarmee ik niks ten nadele van hem wil zeggen. Bij Smits dacht ik, zo'n frisse wind pikt het personeel niet. Je moet niet vergeten wat voor beleid er de afge lopen 25 jaar is gevoerd. Bovendien heb ik hem de vraag gesteld hoe hij zijn werk dacht te verdelen. Hij zei: dertig procent intern en zeven- Ik heb bij de formatie voorgesteld dat alle wethouders psychologisch gekeurd werden, maar ik stond daarin alleen. Het is voor zo'n di recteursfunctie natuurlijk helemaal niet raar. Het Rijk doet het toch ook". Beekman, de hoofdadministrateur Straathof is tenslotte om hem weg gegaan. "Toen we gingen praten over 'n economisch directeur, konden we natuurlijk niet om Beekman heen. Die man verdiende een topsalaris en naast hem konden we natuur lijk niet nog eens zo'n zware vent zetten. Bovendien had de man uit gesproken kwaliteiten. Het Acade mische Ziekenhuis beschouwde hem als de enige volwaardige gespreks partner van Endegeest. Het Zie kenfonds, nou en dat zijn toch echt geen misselijke Jongens, ded'en dat ook. Wat moet Je dan? Een combi natie van Mojet en hem had mijn goedkeuring gekregen. Toen Beek man overleed, was natuurlijk alles de baan". "Ik vind het misselijk. Hij mag van mij zeggen: Hoor eens Bert, Jouw beleid faalt op alle fronten, hij heeft nu eenmaal andere inzich ten dan ik. Maar wat ik hem kwa lijk neem is dat ie nog nooit eens met me is komen praten. Mijn deur staat altijd open. ik zou het hem graag willen uitleggen en dan mag hij later best bij zijn mening blij ven, maar ik wil het wel ophelde- Later, sta ik samen met Ooster man in zijn winkel, tussen het an tiek en zegt hij: "Waarom doe je het? Je raakt zo ver van jezelf ver wijderd soms. Ik heb nergens meer tijd voor. Ik zou meer aan mijn huis willen doen, meer in mijn win kel willen zijn. Na zeven maan den Endegeest, heb ik nog geen di recteur, dat frustreert me. Dick Tesselaar zei me laatst. Nu ben i* veertien dagen op vakantie geweest en ik ben nog maar een paar da gen terug, of ik heb weer last van me rug". Het is zo Jammer alle maal". het college naar buiten toe wat dit betreft een slordig gedrag heeft, Je mag best weten dat ik me daar vaak zorgen over maak". Daarop vraag ik me af hoe ver hij bereid is te gaan in zijn verde diging van de Partij van de Arbeid. „Dat is erg moeilijk, (lachend) Ik heb dat nog nooit zo beredeneerd. Mag ik er over nadenken?". Een paar dagen later komt het ant woord. "Een ambtenaar kun je in het openbaar niet afvallen en voor mij geldt hetzelfde voor een colle ga-wethouder". Maar ik ben het niet eens met de manier waarop Van Dam en Tes selaar Ka-et hebben aangepakt. En ik sta ook zeker niet achter de ma nier waarop Cees Waal (wethouder van Ruimtelijke Ordening - red.) met Vos van gemeentewerken om springt". Oud-raadslid Pieter Stroink heeft eens in een interview gezegd dat ie Waal en Van Dam macht- en ge- lij khebbertj es en technocratische socialisten vond. "Het wordt gevaarlijk als je een punt bereikt, waarop je je niet meer kunt openstellen voor de ideeën van an deren, maar ik geloof dat het alle maal wel meevalt. Als ik werkelijk grote bezwaren zou hebben tegen een wethouder, zou ik weggaan".... De werkwijze van Van Aken is toch niet overeenkomstig de door lijst 4 zo gewenste oprechtheid geweest. "Iedereen heeft zo zijn eigen methodes, om te bereiken wat ie bereiken wil. Als Van Aken het zo wil doen, moet hij dat weten. Ik doe het zo niet maar dat zegt verder vrij weinig. Ik keur het wel af ja, ik bedoel ik zou het zo niet willen en niet kunnen. Ik zou direct door de mand vallen. Ik kan niet liegen. Dat weet ik al vanaf het moment dat ik als kind thuis een kwartje pikte en mezelf direct verraadde. Ik ling al een somber voorgevoel had, heb liet liegen vrij vroeg afgeleerd, dat het niet goed zou gaan". Was dat nergens op gebaseerd? Ik vind dat je van je positie als raadslid of wethouder nooit op die manieren wijzer mag worden. Van Van Aken en de Welzijnsbron heb ik, voordat alles naar boven kwam, nooit wat geweten. Na zo'n voorval kun je twee dingen zeggen. Hij mag blij ven, maar onder zekere voorwaarden of hij moet weg. Ik was geneigd om te zeggen: laat hem blijven, maar je houdt hem natuurlijk wel in de gaten". "Het is moei ijk, waar trek je de grens? Ik heb mezelf voorgenomen nooit iets aan 'te nemen van iemand die ik via deze stoel ken. Met Kerst mis kregen we allemaal wijn ge- ze za^en 1 stuurd. Ik heb het niet geaccep- slotte: 'Het teerd. Wat de anderen doen moeten te schrijven "Nee. dat voel Je zo en. nou ja. wat ik al zei: ik vond hem minder geschikt". Het personeelsbeleid van dit colle ge is zeer zwak. U bent daar door de GSD en Endegeest direct bij be trokken. "Van Aken doet personeelszaken, andere wethouders worden er uiter aard in betrokken als de benoeming op hun gebied ligt". zij weten, maar ik begin er niet Wanneer is iets vriendelijkheid, neer omkoperij? Je bent gezeur af, ala je er direct een principe van maakt, dat is veel makkelijker". dingen die mis gaan, dat begrijp ik best en ik laak dat ook helemaal niet. Ik vind al- al het leen: klJk. cch krant is toch het me dium dat het meest in het oogsprin gend de beleidsdaden in een stad be oordeelt, daar kun Je me toch gelijk in geven. Journalisten zijn de smaakmakers. Nou, ik vind dat ik kunnen, ben ik duidelijk ongeschikt als wethouder een vertrouwelijker voor dit vak. En zeker niet als het spelletjes zijn, waarin allerlei ondui delijke argumenten een rol spelen", krant, hij weet best dat ik hem res pecteer. maar hij neemt het me ge- heb "Moeilijk te zeggen. Er is een spe ciale manier van behandelen, een bepaalde trend en die verander je niet zo maar Die hele zaak is no«Bl gepubliceerd kon worden, ingewikkeld. Ik heb toch het idee dat er voor de man allerlei zekerhe- loof ik kwalijk dat ik hem gezegd dat er dingen waren, waar ik niet zo in het openbaar over kon praten. Ik wilde ze hem wel vertcl- hem ook uitleggen. den zijn ingebouwd". Alleen voor hem? Dat is toch niks vreemds of oneer lijks. In mijn geval gewoon niet. Je weet best dat er in een zaak wel eens dingen kunnen spelen, zeker als Je grote met mensen te maken hebt, die niet direct de openbaarheid in kunnen. "Ik heb het allemaal afstand gevolgd, dat vooropgesteld. Voeg daarbij dat ik nooit zo blij met zijn benoeming ben geweest. Het was toch een wat ijdele man, die moeilijk zelfstandig kon werken. Ik schermd worden. Ruud wilde dat niet, Ik heb moet zeggen, en verder zeg ik niet veel over. omdat ik er ook wei nig van weet, dat ik bij zijn aanstel- omdat hij dan met zichzelf flict zou komen. Ik begrijp het wel, maar ik vind het jammer. En ik word natuurlijk wel boos, als hij met oudjaar schrijft dat er puin moest worden geruimd om de GSD, omdat wij het zo slecht hadden gedaan. Dat is niet waar. Een paar vrienden zeiden: neem jij dat nou allemaal maar. Ik ben niet rancuneus, bovendien ken ik Ruud een beetje, dus heb ik het la ten zitten, maar hij had ongelijk". "Wij konden op de Sociale Dienst niet eerder ingrijpen. Ten Napel ging weg op een rot moment. Er was een vorm van personeelstekort, er werden te hoge uitkeringen ge daan, de waarnemend-directeur Kramer, een vriendelijk man, maar hij kon het niet aan. In de staf za ten geen echte krachtfiguren. Ze hebben de problemen te lang bin nenshuis gehouden. We konden niet eerder ingrijpen. Echt, het was voor mij verbazingwekkend. Een soort Shakespearereaans noodlot, je ziet het gebeuren daar, maar je kunt niets doen. Krachten die zich laten gelden, maar die niet grijpbaar zijn. Iedereen in de stad wist dat Je er makkelijk geld.kreeg. Het is niet zo. dat er een persoon aansprake lijk voor te stellen was. Voor mij zat het meer in de structuur. Elke aanvraag moest behandeld worden, kwam je vijf keer per week, dan kreeg je ook vijf aanvragen. Dat was een onhoudbare situatie. De leiding kwam in een laat stadium hierheen en zei: hoor es. we kun nen het niet meer aan. Het is na tuurlijk te waarderen dat ze zolang mogelijk geprobeerd hebben de pro blemen zelf op te lossen". U had het over krachtfiguren, ik heb altijd de indruk gehad dat u een tegenstander was van hun me thoden. "Ik heb mezelf nooit een kracht figuur gevoeld. Wat is het eigen lijk? Ik geloof, daar heb je gelijk in, dat ik er niet zo van hou. Kret was een krachtfiguur, als bestuurder. Het nadeel van die mensen is, dat tig extern. Ook dat vond ik gevaar lijk. Toen kreeg hij zo'n goed aan bod van zijn eigen kliniek, dat ie zich terug getrokken heeft. In het geval van Hustinx is het duidelijk aan het personeel te danken, dat hij zich niet langer kandidaat heeft ge steld". Er "Nou, ik was er lang voor mezelf mee bezig. Luisiter. ik zal het je pre cies vertellen. Straathof ging weg als directeur. Ik kreeg een telefoontje van Straathof en hij zei dat ie weg ging, terwijl wij allemaal dachten dat hij nog twee Jaar zou blijven om de ontkoppeling te regelen. Ik ben toen een beetje in paniek naar per soneelszaken gerend en heb daar ge zegd: Jongens wat moeten we nou, ik krijg net een telefoontje van Straathof en hij gaat weg. Ik ben na gaan denken. Wat is het pro gramma voor Endegeest in de ko mende jaren? Ontkoppeling, reorga nisatie, samenwerking met het Academisch Ziekenhuis, Je wilt een wat moderne opzet, daar is Ende geest aan toe. Goed, ik dacht: kan één man dat wel aan?. LEIDEN Een negen personen tel lende jury heeft deze week de win naars aangewezen van de kerstpuz- zeltocht "Kom er eens uit" van de "Stichting Leiden Museumstad". In de categorie van 6 t.e.m. 11 jaar wer den tot winnaars uitgeroepen: Chris- tien Jaspers, Witte de Withlaan 20, Oegstgeest, Monique Duursma. Pr. Irenelaan 37, Oegstgeest, Michel Zonderop, Musschenbroekstraat 5, Leiden, Martineke de Kool. Gallas laan 6, Leiderdorp. In de categorie vari 12 t.e.m. 15 jaar werden win naars: Jos van Harteveld, Zeeman laan 23. Leiden, Carla v.d. Voort. Rijnhofweg 14, Oegstgeest, Johnny van Haastregt, Van 't Hoffstraat' 18b, Leiden, Astrid Veldkamp. Car- neoolstraat 6, Leiden, Gonneke Jonkman, Vijfmeiweg 38, Sassen- heim. De prijsuitreiking zal op woensdag 21 januari plaatsvinden in het Rijksmuseum voor Volkenkunde. Dan zal ook bekend worden ge maakt wat de volgorde van de prijs winnaars is. In totaal deden er aan de puzzeltocht 584 personen mee en werden er 217 oplossingen inge stuurd. Ik ben toen met allerlei gaan praten, met directeuren van ziekenhuizen. De een zei, Je bent gek. Endegeest is geen ziekenhuis, dat heeft geen twee directeuren no dig, de ander zei: natuurlijk, dat is duidelijk, twee directeuren. Die laatste groep vormde de meerder heid. Het vervelende was dat ik dat besef pas kreeg en dat er verder niemand was die er ooit over na had gedacht, toen de eerste kandi daten al kwamen. Ik wilde bijvoor beeld een psychologische of grafo- logische test. Gewoon, om wat meer steun in de rug te hebben, als je gaat kiezen. Ik heb het besproken, met personeelszaken, die zeiden niet doen. Ik vroeg waarom en PZ zei: dat willen ze niet. Later bleek ook dat de een wel wilde en de an- LEIDEN Vandaag en morgen zul len in restaurant De Ruif in de Leid- se Janvossensteeg 18 Go-teams uit acht steden strijden om de Neder landse teamtiteL Het eerste interste delijke toernooi in Nederland wordt georganiseerd door de Leidse Go club in opdracht van de Nederlandse Go bond. De strijd van de drie leden tel lende teams begint vandaag en mor gen om 11.00 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1976 | | pagina 3