Iemand
m'n krant gezien!
ORGEL OCCASION SHOW
i W. BARNING
i RIJNSTREEK MUZIEK (ENTRUM
De zin van vervuilingsregistratie
IRA DREIGT
Isabel Peron wijzigt
entijnse regering
Arg(
Moskou nodigt
waarnemers uit
GEEN PLAATS
VOOR HEATH
HACHMER
Een abonnement heb je niet voor niets.
/CT7-L
BDBH
VRIJDAG 16 JANUARI 1976
j den HAAG Hoewel een
an de gegevens dan
verouderd zal zijn, is
streeks het jaar 1980 zo exact
«gelijk bekend welke milieuveront
reinigende stoffen in Nederland
(erechtkomen in lucht en oppervlak-
lèwater, en vooral in welke
>eveelheden en op welke plaats,
i omvangrijk project ter registra-
alle emissies (uitworpen,
zingen) is daartoe sinds een kleine
jaar gaande. Het is omvangrijk
ambitieus: getracht wordt niets
vergeten. Ook niet de lozingen
natuurlijke oorsprong als
lijvoorbeeld in naaldbossen die ozon
Produceren of zwavel waters tof vor-
toendt
Door
|an Ottens
)e voorstudiefase van de emissiere-
istratie heeft bijna een miljoen
ulden gekost en omvatte een
roefregistratie in Zuid-Limburg die
ngeveer een Jaar in beslag nam.
men bezig in Zuid-Holland,
men de inventarisatie half
976 voltooid hoopt te hebben,
reschatte kosten hier: 5 tot 6
oiljoen gulden. Als tenslotte heel
ïederland op deze manier is
itgevlooid, moeten voortdurend de
ieuwste gegevens in de computer,
ie ook bij dit project een
elangrijke rol speelt, worden
igevoerd.
5mog
Een kostbare grap", beamen ir. W.J.
lolstee en ir. T.J. Halma, respectie-
elijk plaatsvervangend hoofd sector
icht en hoofd computercentrum
medewerker van de afdeling
pidemiologie en informatica, beiden
p het ministerie van Volksgezond-
eid en Milieuhygiëne.
/at is nu de zin van het project?
.olstee: „Dat alle gegevens landelijk
Ji een samenhangend systeem
/orden ondergebracht. We wisten
tuur lijk wel van alles. Van
immige stoffen kun je bijvoorbeeld
de produktiegegevens, de omzet-
?rs of het brandstofverbruik
irekenen hoeveel er wordt geloosd,
ook uit Hinderwetvergunningen
is veel te halen. Maar die
?vens liggen erg verspreid",
let idee van de vervuilingsregistra-
werd geboren in die woelige
n dat Rijnmond dreigde te
;ikken in zijn smog, nu al weer
:ele Jaren geleden. Ze was in den
eginne dan ook alleen bedoeld voor,
offen die de lucht bevuilden.
•Olstee„Maar al gauw bleek dat
e daarvoor zo diep moesten ingaan
p bedrijfsgegevens en dergelijke,
it we dachten: als je toch bezig
bent, neem dan ook waterverontrei
niging mee. We verzamelen zelfs
cijfers over vaste afvalstoffen maar
dat is eigenlijk een ander hoofdstuk,
want die gaan niet naar de
computer, maar naar een adviesor
gaan van de minister, de Stichting
Verwijdering Afvalstoffen, die zelf
al met een dergelijke inventarisatie
bezig was".
TNO
Het verzamelen van de emissiecij-
fers werd uitbesteed aan TNO. In
het proefgebied Zuid-Limburg werk
ten er maximaal twintig mensen
aan mee. Veertien van hen
bezochten alle bedrijven die de
provincie telt en registreerden 3.500
luchtemissies en 630 afvalwaterlozin.
gen. Nu is men bezig in
Zuid-Holland. In deze meest geïn
dustrialiseerde provincie van Neder
land gaat het om heel wat hogere
cijfers: 2.850 bedrijven, waarvan bij
het merendeel (1900) overigens
volstaan wordt met telefonische
benadering. Het totale aantal
lozingen wordt in Zuid-Holland
geschat op 36.000 voor lucht en 7.500
voor water, zo blijkt uit een tabel
die werd opgesteld door dr. ir. L.H.J.
Wachters van TNO, de projectleider
van de emissieregistratie. Voor
Zuid-Holland werd het aantal
gespecialiseerde bedrijfsbezoekers
dan ook uitgebreid tot 32 man.
Behalve met 'bedrijfslozingen' (waar
onder ook de openbare rioleringen
en rioolwaterzuiveringsinstallaties
vallen) is TNO in Zuid-Holland
voor het eerst tevens begonnen aan
collectief te registreren emissies. Die
kunnen vrij eenvoudig worden
geschat met behulp van statistische
gegevens en omvatten zaken als
huisbrand, verkeer, huishoudelijk
gebruik van verf, spuitbussen en
dergelijke, land- en tuinbouw,
natuurlijke processen, ook vliegvel
den, spoorwegemplacementen, ha
vens en tenslotte de grensoverschrij
dende vervuiling.
Meetnet
Sinds kort functioneert in ons land
een landelijk meetnet voor luchtver
ontreiniging, met een centrale
computer op het Rijksinstituut voor
de Volksgezondheid in Bilthoven.
Dat net meet de concentraties op
leefniveau, dus niet aan de bron.
Wat is de relatie met de
emissieregistratie die dat laatste wel
doet?
Kolstee: „Afgezien van plaatselijke
metingen, bijvoorbeeld in Rijnmond,
van ook andere stoffen rsgistreert
het meetnet voorlopig alleen zwavel-
dioxyde. De emissieregistratie omvat
alle stoffen. Beide zaken staan nu
nog geheel los van elkaar, maar het
is natuurlijk wel uiteindelijk de
bedoeling om een verbinding te
leggen: wanneer het landelijk
meetnet een overschrijding van de
norm meet, zou je met behulp van
de emissieregistratie ce schuldige
kunnen aanwijzen".
Ook zonder dat zou de emissieregi
stratie het beleid kunnen onderbou
wen. Ir. Kolstee filosofeert: „Als
men in een bepaalde bedrijfstak
constateert, dat Pietje vijf keer
zoveel loost als Jantje, kan men via
strengere vergunningsvoorwaarden
een eind maken aan die toestand.
Wanneer bijvoorbeeld blijkt dat 90
procent van een bepaalde vervuiling
van een bedrijfstak komt. heeft het
zin die ene tak aan te pakken".
Halma: „Die sanerende werking
blijkt nu al tijdens de registratie
zelf. TNO stuit af en toe op
toestanden waaraan meteen een
eind gemaakt kan worden. Soms is
de bedrijfsleiding zich het ongezon
de van de situatie helemaal niet
bewust".
Geheim
Een moeilijk punt is de geheimhou
ding De bedrijven werken mee op
vrijwillige basis op voorwaarde dat
de individuele gegevens niet naar
buiten komen. Niet alleen actiegroe
pen, maar ook bijvoorbeeld liet
provinciaal bestuur van Zuid-Hol
land dat de wet luchtverontreiniging
moet uitvoeren, doen daar zeer
verbolgen over. Kolstee: „Verbolgen,
dat zegt u nou, maar de
samenwerking met de provincie op
basis van de huidige regeling is
voortreffelijk".
Halma: „De minister kon kiezen
tussen een wettelijke verplichting
tot openbaarmaking, maar dat zou
een bijzonder tijdrovende aangele
genheid zijn geweest, en onmiddel
lijke start op basis van een akkoord
omtrent vertrouwelijkheid. Ook mo
gen de gegevens niet als basis
dienen voor eventuele heffingen. In
de praktijk blijkt dat er alleen bij
sommige kleinere bedrijven wat
aarzeling is, maar niemand weigert.
Het is natuurlijk ook een systeem in
overgang: zowel aan de kant van de
overheid als het bedrijfsleven
bestaan wantrouwen en achterdocht.
Persoonlijk ben ik ervan overtuigd
dat openbaarheid over niet al te
lange tijd gewoon geaccepteerd
wordt". Zowel Kolstee als Halma
leggen er tenslotte de nadruk op dat
de emissieregistratie alleen maar
objectieve milieugegevens levert. De
beleidsins tan ties zullen op het
politieke niveau ook andere factoren
invoeren: werkgelegenheid bijvoor
beeld, en op het puur plaatselijke
niveau ook de klachten van de
bevolking, het feit dat er een
ziekenhuis naast het bedrijf staat,
of de was die aan de lijn al weer
vuil wordt van het stof.
Halma, om het te verduidelijken:
„Je kunt de mate waarin de mensen
de vervuiling al of niet accepteren
niet in een computersysteem stop
pen".
Pachman De eind november
1972 uit Tsjecho-Slowakije verdre
ven schaakgrootmeester Ludek
Pachman is in de afdeling West-Ber-
lijn van de CDU, de Westduitse
christendemocratische partij, opge
nomen. Pachman verkreeg in okto
ber van het vorig jaar de Westduit
se nationaliteit. In de Westberlijnse
CDU wordt Pachman deskundige
voor Oosteuropese Zaken, in het bij
zonder de Westduits-Tsjechische be
trekkingen.
Verbod De Indiase regering
heeft 15 buitenlandse corresponden
ten verboden India binnen te komen,
zo is vernomen van Dharam bir Sin-
ha, de Indiase plaatsvervangend
minister van Voorlichting. Sinha
wilde echter geen namen noemen en
ook niet zeggen waarom de corres
pondenten dit verbod opgelegd heb
ben gekregen. Sinha zei voorts dat
de Indiase regering vasthoudt aan
haar eis dat de vier Indiase persbu
reaus een fusie aangaan.
BELFAST (APj De provisionele
vleugel van het Ierse republikeinse
leger IRA heeft de "oorlog ver
klaard" aan de Britse topambtenaren
in Noord-Ierland. In de verklaring
zei de IRA voorts dat zij tien dagen
geleden bommen had geplaatst bij
de huizen van vier Britse functio-
De afdeling Belfast van de provi-
sionelen zei dat de hooggeplaatste
functionarissen "in gelijke mate ver
antwoordelijk zijn voor de onder
drukking in ons land als de hoog
geplaatste functionarissen "in gelijke
mate verantwoordelijk zijn voor de
ondrukking in ons land als de hoge
heren van het Britse leger".
Dit betekent dat zij geplaatst zijn
op de groeiende Hjst van mensen
die vermoord behoren te worden.
Het IRA beschouwt deze moorden
als wettig geoorloofd.
BUENOS AIRES <DPA> De
onder sterke politieke druk staande
president Isabel Peron van Argenti
nië heeft gistern haar kabinet ge
wijzigd. Een uur nadat bekend was
geworden dat zij het aftreden van
het gehele kabinet had geëist, aan
vaardde de president het ontslag van
vier ministers en bevestigde zij de
andere vier in hun ambten.
In de plaats van Angel Robledo is
de president van de nationale bank
Roberto Ares, minister van binnen
landse zaken geworden. Van de af
getreden ministers Tomas Vottero
van defensie en Ernesto Corvalan
Nanclares van Justitie heeft Jose
Deheza de portefeuille van justitie
overgenomen
van defensie.
Minister van onderwjs prof. Pedro
Arrighi is in de plaats van Arauz
Castex vooflopig tot minister van
buitenlandse zaken benoemd.
Waarnemers spreken van een ver
schuiving naar rechts doordat de po
sitie van Arrighi en Ares is versterkt.
Eind december 1975 had het kabi
net na een rebellie van delen van
d*a luchtmacht en de bloedige over
val van links-peronistische querrilla-
strijders op een wapenarsenaal zijn
ontslag aangeboden,maar dat werd
toen door Peron afgewezen.
De rebellerende luohtmaohtofficie-
ren eisten de val van de regering
van Peron. Zij beschuldigden de pre
sident van sen ondeugdelijk econo-
ad interim ook die misch beleid en zeiden dat ze 't land
in een chaos had gestort.
BRUSSEL (Reuter) Voor het
eerst heeft de Sowjet-Unie
twee NAVO-landen i Griekenland en
Turkije) uitgenodigd waarnemers
te sturen naar militaire oefeningen
die de Sowjet-Unie later deze
maand houdt in de buurt van de
Turkse en Iraanse grens.
Zegslieden menen dat ook andere
landen in Zuidoost-Europa waaron
der Joegoslavië, zijn uitgenodigd om
waarnemers te zenden.
Sinds "Helsinki" heeft de NAVO ook
de leden van het Pact van War
schau op de hoogte gesteld van gro
te militaire oefeningen, en waarne
mers uitgenodigd, maar aan die uit
nodiging werd geen gevolg gegeven.
LONDEN (REUTER) De Britse
oppositieleidster Margaret Thatcher
heeft haar "schaduwkabinet" gewij
zigd. Ze heeft geen plaats ingeruimd
voor Edward Heath, de man die zij
11 maanden geleden overtroefde in
de strijd om het leiderschap van de
Britse Conservatieve Partij. De be
trekkingen tussen de twee zijn al eni
ge tijd koel. De vroegere politieke se
cretaris van Heath, Douglas Hurd,
wordt de nieuwe "meneer- Europa"
van de partij, in de plaats van de
huidige man voor Europese zaken
Eldon Griffiths.
Het wordt een sportieve zome
volgens de Londense mode-ont
werper Hardy Amies, die onlang
zijn nieuwe voorjaars- en zomer
collectie toonde. Links een camel
kleurige suède jurk met opgestik
te zakken en een brede knoop
ceintuur, rechts een grijs suèd<
jasje met borstzak en afgerond
panden. In het jasje is flanne
gewerkt, de rok is geheel van grij
ze flannel.
Gevechten Bij gevechten tussei
politie en studenten in de Tunesisch»
hoofdstad zijn woensdag 26 politie
mannen gewond, zo meldt het Tu
nesische persbureau. Veertien stu
denten zijn gearresteerd. De studen
ten demonstreerden tegen het weg
zenden van 20 studenten van de uni
versiteit, die zich schuldig zou dei
hebben gemaakt aan het aanstichtei
van onrust.
Opruiming bij Hachmer
iedere dag nieuwe koopjes
METALEN DIENBLAD
KOEKTROMMEL
EMAILLE DEKSCHALEN
AARDEWERK VAAS
4.50 NU 2,95
5,75 NU 3,95
I cm 3,95 NU 2,95
I cm 4,95 NU 3,95
i cm 5,25 NU 2,95
cm 5,95 NU 3,95
t cm 12,50 NU 6,95
5,95 NU 3,95
HOUTEN KAASPLANKJE, met mesje 7,95 NU 4,95
9,95 NU 6,95
TINNEN BRANDEWIJNBAKJE 8,95 NU 4,95
DOOSJE MET 8 SCHROEVEDRAAIERS
5,75 NU 2.95
3 Leerdam, vruchtencoupes 9,35 NU 4,95
per set
3 longdrinkglazen 2,10 NU 1,75
per set
RESTANT Tornado Roestvrijstaal
STEELPAN
KOOKPAN
KOOKPAN
KOOKPAN-
KOOKPAN
24
42,50 NU 29,00
55,00 NU 39,00
62,50 NU 49,00
79,50 NU 59,00
91,00 NU 69,00
BLANK-HOUTEN FRUITBAKKEN, SLABAKKEN,
NOTEN SCHALEN nu uitzoeken 7,95
GLAZEN CACTUSPOTJE 2.50 NU 1,95
8 GLAZEN GEBAKSCHOTELS
95 cent per stuk NU 8 stuks 4,95
HOUTEN KISTJE
met 8 onderzetters 14,95 NU 5,95
KRALEN GORDIJN alleen naturel 32,50 NU 24,95
GLAZEN KARAFJE 2,95 NU 1,95
KOPEREN PLANTENBAKJE op voet
11,95 NU 8,95
RESTANTEN AARDEWERK VAZEN
Diverse kleuren 14,95 NU 9,95
TINNEN WANDBORDEN 16,95 NU 9,95
PINDABOL, diverse kleuren
met 6 bakjes en lepel 5,50 NU 3,95
EMAILLE PANNEN diverse decors 16 cm 18,50
18 cm 19,95
20 cm 22,50
STEELPAN 8,95
RESTANTEN PORSELEIN
9 DELIG THEESERVIES
SLABAK
KOP EN SC HOTEL
VLEESSCHOTEL
BOTERVLOOT
SMEERSCHAALTJE
BROODSCHAAL
62,50 NU 24,95
8,85 NU 2,95
5,25 NU 2,50
11,25 NU 1,95
12,65 NU 2.95
7,65 NU 0,95
11,65 NU 2,50
RESTANTEN SERVIEZEN, slechts enkele stuks
61-delige combinatie
36-deIige combinatie
36-delige combinatie
298,—
135,—
175,—
KOM OOK KOOPJES HALEN BIJ
5 MEIPLEIN
Ruime parkeergelegenheid.
JêÊ
Dat wel. Ze hebben alleen niet gezien dat't de
nieuwe krant was. Tragisch, maar de verrassing van die
geverfde deur maakt natuurlijk weer veel goed.
Hoewel.die dag mis je het nieuws, de vaste
rubriek, het interview,de advertenties. Je wilt toch zeker
weten wat er te koop is. Op zo'n moment realiseer
je je, dat je op je krant rekent.
Dat-ie vaste prik is. Elke dag. De „verrassing" is dan
ook groot als-ie er eens niet is.
prijzen vrijblijvend af Born
f 7172r- incl b t w-
KOREVAARGARAGE b.v.
KOREV AARSTRA AT 19, LEIDEN
TELEFOON 071—142146
Donderdagavond-koopavond.
Secretary-Translator
English construction
compagny
requires secretary/translator
to work in Leiden area for
89 months.
Replies in English giving
brief curriculum vitae to
br. onder nummer 61635.
Gevraagd ervaren part-time
boekhouder(ster)
ongeacht welke leeftijd.
Eventueel 65+-er.
Voor totaal 8 uur per week.
Sollicitaties aan A. M. van
Rijn, Dorpsstraat 9, War
mond, telefoon 0117110777.
Gevraagd een
DAME
voor verzorging van mijl
vrouw en lichte huishoude
lijke bezigheden.
Hulp van werkster aanwezig
Liefst van maandag t/n
vrijdag.
Vergoeding en tijden n.o.t.ii
Bel voor afspraak R. Ham
Joh. Willem Frisolaan 59
Voorschoten, Telefoon 01717
7506.
^FRHERT
N DIT BIAÜ
PROVINCIE ZUID-HOLLAND
STUDIEFONDS
Gedeputeerde staten der provincie Zuid-Holland bren
gen ter kennis, dat in Zuid-Holland thuis behorende ge
gadigden voor een provinciale bijdrage in de kosten van
studie voor het cursusjaar 1976.1977, bij voorkeur vóó
1 maart 1976, doch uiterlijk 15 oktober 1976, daartoe bi
hen een aanvraag kunnen indienen.
In het algemeen worden geen toelagen verleend voor die
opleidingen waarvoor het rijk ln beginsel studiebijdragen
toekent.
Formulieren tot het indienen van aanvragen om een pro
vinciale studietoelage zijn gratis verkrijgbaar bij de 4e afde
ling van de provinciale griffie van Zuid-Holland, Jan van
Nassaustraat 25 te 's-Gravenhage en by de gemeente-secre
tarieën, die, naar vertrouwd wordt, zo nodig bij de invuling
der formulieren behulpzaam zullen zijn.
EARNING - RMC KATWIJK - BARNING - RMC KATWIJK - BARNING - RMC KAT Wl
Heden kunnen wij U aanbieden enige
occasions
van de merken Eminent, Solina, Riha en Lowrey.
Prijzen vanaf f 1395,
Viscount C-110 Grande Classe incl. banken hoofd
telefoon van f 2298,'NU voor f 1950,met 1 jaar
volledige garantie.
Deze show wordt gehouden a.s. zaterdag
17 januari van 10 tot 17 uur.
NATUURLIJK BIJ:
f RIJNSTRAAT 55—57, KATWIJK A/D RIJN, TEL. 01718—73763.
IMJLVM OWU ONINdVB - NriMlVM DWd ONINHVa MriMlVN OWU - ONINll
