Laaf zo'n lamp
me! venster nou
minder licht geven
Colportage wet is een warboel,
ze kunnen u altijd nog
74,95 uit uw zak kloppen.
TWEE
MINUTEN
WACHTFN
OP
HEET
WATER
TRANQUILIZERS
COLLEGES
NEDERLANDER ZUINIG
DIE
KAART
IS
NIETS
WAARD
Minder wijn
ZATERDAG 10 JANUARI 1976
Buurman en buurvrouw Belg slikken waarschijnlijk meer „tran-
QUlliizers" dan goed voor hen is. Een enkele jaren geleden gehouden
intern a/tdonale enquête naar het verbruik van geneesmiddelen heeft
al uitgewezen dat de Belgen inzake het slikken van kalmerende
middelen tot de grootste verbruikers van Westeuropa moeten wor
den gerekend. In zeven jaar tijds is de verkoop van deze medica
menten in België met honderdveertig procent gestegen, aldus een
bericht in weekblad Elle.
Universiteiten in 5 grote Ame
rikaanse steden bekommeren zich
nog willen studeren. Ze hebben
speciale weekend-programma's
ontworpen voor deze categorie
leergierigen. Van*vrijdagavond tot
en met zondagmiddag kunnen
ze aan deze universiteiten college
lopen, (eventueel met gebruik van
slaap- en eetzalen en andere fa-
ciliteiten voor de studenten. Som
mige universiteiten bieden „ge
concentreerde" studieprogram
ma's met een zware dosis huis
werk, gericht op 't binnen enkele
jaren behalen van de gewenste
graad. Andere hebben weekend
studieprogramma's ingesteld die
„naar behoefte" kunnen worden
gevolgd. Volgens het maandblad
McCall's bestaat de meerderheid
van de weekendstudenten uit
vrouwen. Onder hen zijn veel ge
scheiden vrouwen die door ver
dere studie promotie willen ma
ken in hun beroep, zodat ze in de
toekomst volledig voor zichzelf
kunnen zorgen.
De Nederlanders behoren in Frankrijk tot de zuinigste toeristen, is
uit, een onderzoek gebleken. Ze geven gemiddeld 87 Franse francs
per persoon per dag uit (dat is zo'n 54 gulden). Daar is alles bi) in
begrepen, dus ook de benzine voor de auto. De Belgen mogen dan
de naam hebben dat zij een stuk royaler leven dan wij, zij spenderen
in Frankrijk per dag slechts 2 franc meer dan Nederlanders. Nee.
aan Amerikanen, die besteden op vakantie in Frankrijk 117 franc
per dag.
De strijd tegen het teveel aan
lichaamsgewicht blijft de wetenschap
bezig houden. De medische rubriek
van maandblad Ladies' Home Jour
nal maakt melding van twee nieu
we methoden voor geleidelijke ge
wichtsvermindering waarmee aan
Amerikaanse universiteiten wordt
geëxperimenteerd. Het ene program
ma is bestemd voor mensen die niet
al te zwaar zijn, toch wat willen ver
mageren maar daartoe niet op dieet
willen. Aan hen wordt aangeraden
om op dezelfde manier te blijven
eten, maar elke dag minstens 30 mi
nuten, liever nog 2 tot 3 uur stevig
te wandelen. Dat zou leiden tot een
gewichtsvermindering van gemiddeld
10 kg per jaar. „Langzaam maar ze
ker smelten de pondjes weg", aldus
de propaganda voor deze vorm van
lichaamsbeweging.
De andere methode is een semi-
Uithongeringsdieet voor extra-dikke
mensen dat (alweer: per jaar een
gewichtsverlies van ruim veertig kg
zou garanderen. Na dat eerste jaar
moet dan worden overgegaan op „een
streng dieet" om de resultaten te
handhaven. Succes verzekerd in drie
van de vijf gevallen aldus de inter
nist die het uithongeringsdieet be
dacht heeft.
Zit u met een probleem? Hebt u
achteraf tegen uw zin iets ge
kocht waarvan u zich afvraagt:
was dat nou colportage, en kan ik
er nog iets tegen doen? Laat het er
dan niet bij zitten. Kom snel in ac
tie.
Veel mensen denken, als ze een
verplichting zijn aangegaan waar
ze van af willen: als ik niet rea
geer vergeten ze me wel. Dat is niet
zo. Ze vergeten u nooit. Er zijn
mensen die zich in contracten heb
ben laten praten, die ZES jaar la
ter nog via de rechter tot betalen
worden gedwongen.
Spijt-koop via colportage (of iets
wat er op lijkt)
Stel uw verweer GEEN DAG uit
Hulp nodig? Dan kan.
Schrijf uw probleem in een brief
aan het Konsumenten Kontakt,
Leeuwendaallaan 10, Rijswijk
(ZH). Hebt u belangrijke documen
ten over uw zaak? Maak er ergens
(bij postkantoor of warenhuis, bij
voorbeeld) een fotocopie van, en
stuur die mee.
Het Konsumenten Kontakt is de
organisatie in ons land die het
hardst voor een colportagewet heeft
gevochten. Meer dan tien jaar lang.
Over het resultaat is men nog lang
niet tevree.
Hulp ook juridisch advies
van het Konsumenten Kontakt
brengt geen extra kosten met zich-
mee. 't Is gratis.
Vindt u dat u lang moet wach
ten voordat er heet water uit uw
kraan komt als u hem hebt open
gedraaid? Geduld, gemiddeld duurt
het een minuut, vertellen ons de
waterleidingsmannen in hun voor
lichtingsblad. Maar het kan nog
erger: bij een onderzoek in Zuid-
Holland bleek dat er in een op de
tien hulzen met warmwatervoorzie
ning twee minuten op wordt ge
wacht. Het komt natuurlijk door
dat de boilers en ov-boilerketels
veel te ver van de keuken af staan.
Dan moet er eerst een heleboel
koud water uit de lange aanvoer-
buis. Maar ja, een boiler die op zol
der uit het zicht staat, dat is ook
een vorm van comfort, geven de
technici toe. En zo moet u het ook
maar beschouwen: 't is net zo lang
als Ihet hoog is.
Ook met een geiser alleen direct
uit het toestel heet water. Elders
getapt duurt het even.
Colporteurs moeten tegenwoordig
ingeschreven staan, bij de Kamer
van Koophandel. Ze krijgen daar
een registratiekaart. Die kaart wil
NIET zeggen dat het verhaal dat
die colporteurs vertellen, waar is.
Ook niet, dat de spullen waar ze
mee leuren goed of voordelig zijn.
Die kaart zegt helemaal niks. Hij
dient er alleen maar voor om de
politie een klein kansje te geven als
er een zwaar zwendelende colpor
teur moet worden opgespoord.
Want anders zijn die heren hele
maal onvindbaar.
Komt er nu een colporteur of
colportrice bij u die zegt: "Kijk, ik
ben van een bonafide firma. Dit is
mijn erkenning van de Kamer van
Koophandel", doe dan gauw de
deur voor zijn neus dicht, of ver
laat het "feestje" waar hij op
treedt. Want dat is zijn eerste leu
gen al....
U kunt natuurlijk wel zelf eens
naar die kaart vragen, als u het
idee hebt dat een colporteur mooie
leugens staat op te hangen. U ont
houdt dan het nummer dat er op
staat, en zo mogelijk ook zijn
naam, en dan belt u na zijn ver
trek meteen de politie. Daar kunt
u andere mensen, die goedgeloviger
zijn dan u, een strop mee bespa-
Een tl-buis kan misschien wel
10.000 uur meegaan. Na een paar
duizend branduren geeft hij 4 a 7%
minder licht. De meeste gloeilampen
hebben een leven van tussen de 1100
en 1300 branduren. Tegen het eind
is hun lichtopbrengst 5 S.9% minder
geworden. Er zijn ook „lange-levens
uur-lampen" ('bijvoorbeeld van het
merk Axa). Die gaan een paar
duizend uur mee. Maar ze geven
15% minder licht dan een gewone
lamp van dezelfde sterkte.
Nog een maar
Tot slot nog eventjes iets over de zo
geroemde „lichtvenster"-lampen. Die
geven dus in de hele kamer wat
Geeft een lamp met een zogenaamd
„lichtvenster" mee r licht dan een
gewone? De reclame voor die
lampen zegt: 30% meer licht, dat is
echter maar de halve waarheid. Je
hebt inderdaad 30% meer licht van
die lampen als je er recht onder zit.
Maar gerekend op de hele omgeving
geven ze niet meer licht, doch
minder. Namelijk 7 1/2 minder
dan een gewone lamp.
Dat is een van de aardige
ontdekkingen die de Stichting
Vergelijkend Warenonderzoek on
langs deed bij een test van lampen
en TL-buizen. Globale uitkomsten
van die test hebt u al kunnen zien
in Koning Klant op de t.v.
Er zijn echter ook nog heel wat
leuke bijzonderheden uitgekomen die
we hier nog even geven
Een lamp van 100 Watt geeft meer
licht dan twee lampen van 50 Watt.
Eentje van 50 geeft ook weer meer
dan twee van 25.
TL-buiten blijken voor evenveel
stroom vijf acht keer zoveel licht
te geven als gloeilampen.
Ook als je alle kosten van buizen,
lampen en armaturen meerekent,
geeft een TL-buis toch nog
hetzelfde licht voor eenderde van de
prijs die een gloeilamp er voor
vraagt. Daar is het dure „starten"
van de TL-buizen bij ingecalculeerd.
Slijtage
Aan- en uitschakelen van TL-bui-
zen is niet zozeer duur wegens het
extra stroomverbruik voor het
„starten". Wat erger is, dat is de
slijtage aan het binnenwerk van de
TL-buis bij dat aan- en uitdoen.
Advies van de onderzoekers: Schakel
een buis niet uit als je binnen het
uur weer in het vertrek moet zijn
waar hij brandt. Aanlaten is dan
voordeliger. Pas als hij langer dan
een uur voor niets moet branden, is
uitdoen weer voordeliger.
minder licht, maar op de plek waar
ze op schijnen geven ze inderdaad
30% meer. De onderzoekers zetten
daar echter nog een „maar" bij.
Ze zeggen: „Deze lampen sorteren
alleen effect in kappen, die zelf het
licht niet kunnen richten, zoals bij
doorschijnende sfeerverlichting. In
een kap echter met een goed
weerkaatsende, liefst witte binnen
kant, zoals een bureau- of
hobbylamp, kan men beter een
goedkoop „peertje" draaien. Dat geeft
in zo'n geval een hogere lichtop
brengst dan eeni „lichtvenster"-lamp.
De onderzoekers hebben de licht
sterkte van lampen gemeten in deze
reusachtige (van binnen helemaal
witte) bol. Hun apparatuur kan
verschillen registreren, die men met
het blote oog vaak niet kan zien.
Kleine percentages gemeten licht
sterkte-verschil moet men dan ook
•niet in alle gevallen beschouwen als
een belangrijk kwaliteitsverschil of
ernstig ouderdomsverschijnsel van
een lamp of buis. Er staat zelfs
ergens in het onderzoekrapport
„Lichtverschillen van 30% of minder
worden door maar weinig mensen
bewust waargenomen".
In Italië schijnt de wijnoogst van
1975 niet meegevallen te zijn, zodat
het de vraag is of de opmars van
de Italiaanse wijnen snel zal voort
zetten. De oogst heeft 6,8 miljard
liter wijn opgeleverd, tegen 7,7 mil
jard in 1974. Maar bovenal klaagt
men over de kwaliteit. Hij wordt
zeer middelmatig genoemd, tenge
volge van de droge zomer en het mat-
e najaar. Op Sicilië echer, zou de
wijn van deze oogst juist wel goed
Zijn.
Sinds 1 november 1975 heeft Neder
land een colportagewet. Die wet
moet u, de argeloze burger, bescher
men tegen handige dames en heren
die met mooie praatjes eventjes uw
handtekening onder een contract
komen versieren'.. In dat contract
staat dan dat u zich hebt verplicht
een, duur stuk' te kopen, en
natuurlijk te betalen. Tot dusver
kon u daar zelden meer onderuit.
Kwam u dat contract niet na, dan
werd u voor de kantonrechter
gesleept, die u in de meeste gevallen
veroordeelde. En als u dan nog
tegenstribbelde, werd er beslag op
uw loon gelegd.
Dat is nu anders geworden.
Tenminste, als u een contract hebt
getekend voor iets dat meer dan 75
gulden kost. En dan nog zijn er
uitzonderingen. Maar daar komen
we straks op. Eerst eventjes hoe het
werkt:
U hebt uw handtekening onder een
colportageconitract gezet voor iets
met een prijs boven de 75 gulden,
en u dent de volgende dag: "Waar
ben ik in vredesnaam aan begonnen.
Dan vul je gauw de opzegstrook in,
die op het contract moet staan.
U stopt de ingevulde strook in een
envelop en stuurt hem aan de
colnortagefirma. Doe dat wel op de
goede manier. Niet ergens thui6 bil
een colporteur in de bus gaan
stoppen of zomaar gewoon op de
post gooien.
Nee, stuur uw envelop met die
strook in elk geval aangete
kend. Dat kost 3,50 en u moet er
voor naar een postkantoor, dat is
waar. Maar het is de enige manier
waardoor u een bewijsje krijgt dat u
uw opzegging hebt verstuurd
Op zo'n manier annuleren kan
officieel binnen 8 dagen. Maar ja,
de post heeft voor het bezorgen van
uw opzegging ook tijd nodig. Zodat
u maar moet rekenen dat u binnen
hooguit 6 dagen moet annuleren,
anders zit u er aan vast.
Die 6 dagen waarbinnen u dus uw
opzegging op het postkantoor kimt
laten aantekenen, heten 'afkoelings
periode'. In die tijd kunt u zogezegd
uw door mooie verhalen opgestookte
enthousiasme eerst wat laten
bekoelen.
De 'afkoeling' geldt voor allerlei
soorten van colportage: huis-aan-
huis, tijdens speciale bustochtjes of
bioscoopvoorstellingen, op zoge
naamde house-parties (voor pan-
nensets en cosmetica, bijvoorbeeld),
huisbezoek nadat u een coupon om
inlichtingen over iets hebt inge
stuurd, verkopen "voor het goede
doel", en dergelijke.
Maar hebt u bij dat soort
gelegenheden iets gekocht van
minder dan 75 gulden, dan helpt de
wet u niet. U begrijpt dus wel waar
u steeds meer voor uit moet kijken:
colporteurs zullen het er op
aanleggen u bedragen tot 74.95 uit
uw zak te praten. Dan zitten ze
altijd safe.
Maar als u zich iets hebt laten
verkopen voor meer dan 75 gulden,
hebt u dan wel altijd iets aan de
wet? Welnee. Om te beginnen niet
als u in een winkel of op de markt
iets hebt besteld. Dat is geen
oolportage. Er zijn echter dingen
waar je wel van zou kunnen denken
dat het colportage is, en die er ook
niet onder vallen. Het is een warrige
wet, waar nog heel wat aan moet
worden bijgeslepen voordat hij
deugt.
Maar voorlopig moet u het er meer
doen.
Lees daarom vooral de hier volgende
praktijkgevallen. Die kunnen u een
stuk wijzer maken.
Drie maanden
U hebt uw handtekening gezet bij
een colporteur die met een Duits
modetijdschrift liep. "'t Is maar voor
drie maanden kennismaking," zei hij.
Maar nu schrijven ze u uit
Duitsland dat u voor een heel jaar
moet betalen, omdat u daar voor
getekend schijnt te hebben. Wat
kunt u daar tegen doen?
Antwoord: Als de 6 dagen "afkoe
ling" om zijn, niet veel meer. Ten
zij u kunt bewijzen dat die colporteur
heeft staan liegen. Dan zou u
betaling kunnen weigeren tijd-
hriften ongeopend "retour afzender"
sturen; boeken daarentegen altijd
tegen bewijsstrook ongefrankeerd op
het postkantoor brengen en het
er op aan laten komen dat ze het
geld via de rechter van u gaan
innen. Maar dan moet u wel echt
bewijs hebben. Bijvoorbeeld de
getuige-verklaring van iemand die
er bij was, maar dat mag geen
directe familie zijn.
Zo'n voorraad
U bent er ingelopen. Op uitnodiging
van een firma die in schoonmaakar
tikelen doet, bent u op een
voorlichtingsavond' geweest. Daar
vroegen ze of je agent voor ze wilde
rdeai. "Een prachtige bijverdienste",
zeiden ze. U zette uw handtekening
om voor 4000 gulden van die spullen
in huis te halen. Maar nu hebt u
spijt, wamt kennissen zeggen dat dit
al een ouwe truc is van die firma,
en dat je nooit genoeg van Je
voorraad kwijt raakt om er wat aan
te verdienen. Wat moet u nu?
Antwoord: Daar zit u lelijk aan
vast. De wet geldt alleen maar voor
'particulier gebruik', en die voorraad
van u is handel.
Toch zijn er bij dit soort trucs ook
weer uitzonderingen. Bijvoorbeeld
als het om een geldbelegging gaat,
die niet direkt met artikelen-ver
koop te maken heeft. Je zou kunnen
denken aan de natuurgronden en
bouwterreinen in buitenlandse va-
kantiesbreken, die nogal eens via
speciale verkoopreisjes aan de man
worden gebracht. In zo'n geval zou
je weer wel kunnen proberen
bescherming van de wet te krijgen.
Op een huishoudbeurs staan ze te
demonstreren met een keukenma
chine. Honderdtwintig gulden. Ze
zijn er zo handig mee, dat u denkt:
"Die wil ik ook hebben". U koopt er
eentje, betaalt, maar thuisgekomen
denkt u: "Ik ben gek geweest. Wat
moet ik in mijn keuken met zo'n
ding beginnen?" Is dat nou ook
colportage geweest, en kunt u de
andere dag uw geld gaan terugei
sen?
Antwoord: Nee. Gek genoeg vallen
huishoudbeurzen en andere publiek-
beurzen niet onder colportage. U zit
aan uw koop vast. Dat is ook het
geval als u iets koopt bij speciale
demonstrateurs die soms in waren
huizen werken. Ze lijken in alles op
colporteurs, maar ze zijn het volgens
de wet niet.
Filmavondje
Door het reisbureau waarmee u
weieens een buitenlandse reis hebt
gemaakt, bent u uitgenodigd voor
een 'film-contactavond'. Tijdens die
avond vertonen ze mooie films over
vakntieplaatsen, en het is reuze
gezellig met gratis koffie, enzovoort.
Je kunt Je er meteen inschrijven
voor nieuwe reizen. U bent zo
enthousiast geworden dat u dat
doet. Maar de volgende dag, thuis,
denkt u: 'Laten we toch maar liever
eens een jaar overslaan. Het huis
moet opgeknapt worden, en als we
dan nog een weekje weg zouden
willen mogen we altijd wel de
sta-caravan van Jan in Winterswijk
bruiken. Kunt u nu zonder kosten
van die inschrijving af?
Antwoord: Ja, want het was op een
speciaal georganiseerde 'party', dat u
uw handtekening zette. Maar vergis
u niet: had u hetzelfde gedaan als
u helemaal uit uzelf een reisbureau
binnen was gestapt, dan had u nu
annuleringskosten moeten betalen.
U werd opgebeld door iemand van
een garage. Die zei: 'We weten uit
gegevens van het kentekenbureau
dat uw auto alweer zo'n twee jaar
oud is. Bent u niet geïnteresseerd in
inruil? We kunnen nu nog een heel
mooie prijs voor u maken." u
antwoordde dat u heel misschien
wel interesse had en u hebt
afgesproken dat hij bij u
langs zou komeq. Toen hij u thuis
vertelde over alle voordelen van het
nieuwe model, en de dreiging van
een snel dalende inruilwaarde van
uw oude. zei u: 'Akkoord, ik ruil
hem in.' 'En u tekende een contract.
Maar bij nader inzien kunt u de
duizenden guldens die u moet
bijpassen op dit moment toch niet
zo goed missen. Kunt u het contract
nog opzeggen?
Antwoord: Niet als u het prijsver
schil contant zou betalen. Auto's
vallen namelijk niet onder de
zogenaamde contant-colportage.
Maar als u met de verkoper een
afbetalingsregeling hebt getroffen,
of als hij een persoonlijke lening
voor u zou regelen, dan valt u wel
onder de wet, en kunt u het
contract binnen 6 dagen annuleren.
Bonnetje
In een advertentie stond een
bonnej te voor inlichtingen over een
encyclopedie. Omdat er geen prijs
bij stond, en u die wel eens wilde
weten, stuurde u het in. Tien dagen
later stond er een man voor de deur
die "over de encyclopedie kwam.
Enfin, hij praatte en praatte
zolang over het nut voor de
kinderen, de onmisbaarheid wegens
de snelle technische ontwikkelingen,
de noodzaak om op de hoogte te
blijven cjat u er eentle m
afleveringen bestelde. Maar nu hebt
u nog eens nagedacht: in de loop
der tijd geeft u er ver over de
duizend gulden aan uit; dan koopt
u toch maar liever een kleiner
naslagboek dat minder kost. Kunt u
er nu alsnog van afzien?
Antwoord: Ja. Binnen 6 dagen
aangetekend annuleren.
