Hoeveel .vrucht' zit
er in de drinkyogurt!
Ga nooit op de
gordijnen zitten.
kardomel
Tandenborstel
Duurder
Meer kaas
Inh. 1 liter Yokidrink
magere yoghurt
met sinaasappelsap
svnaasöpP0^.-
v
ij] fjilAANDAG 22 DECEMBER 1975
EXTRA
DOMO
met perziken
Het Franse consumentenniblad Que
Choisir publiceerde onlangis de
uitkomsten van een kwaliteitsonder
zoek van 56 verschillende tanden
borstels, waarvan 35 met echt haar
en 22 van nylon. Bij intensief
gebruik bleken 32 bandenborstels
met haar hun vorm te verliezen;
sommige werden een „ragebol". Van
de nylonborstel was er echter
slechts een die er zo uit kwam te
zien. Er waren ook veel meer
nylonborstels (33) die er tegen
konden om schoongemaakt te
worden met heet water, dan borstels
met haar (slechts 10). De Franse
onderzoekers zijn van mening dat
haar voor een tandenborstel ook
minder hygiënisch is: meestal is het
varkenshaar en dat heeft oneffen-
heidjes die bacteriën vasthouden.
Is drinkyoghurt of karnemelk met
vruchtesap alleen maar een „andere"
frisdrank? Of kim Je deze melkpro-
dukten ook gebruiken als Je niet zo'n
liefhebber van gewone melk bent?
„Wij hebben liever dat kinderen
yoghurt of karnemelk drinken, dan
frisdrank waar geen enkele voe
dingsstof in zit", zegt het Voorlich
tingsbureau voor de voeding. "En
voor mensen die geen melk lusten
zijn deze dranken misschien toch
ook wel een oplossing. Er zit wat
meer suiker in dan in gewone melk,
maar de hoeveelheid calcium, eiwii
en vitamine B is gelijk. Het is toch
wel belangrijk om die stoffen
binnen te krijgen."
Zit er eigenlijk wel zoveel sap in de
Yokidrink?
Alle melkfabrikenaten hebben ons
keurig, op ons verzoek, laten weten
wat er precies in hun drinkyoghurt
of karnemelk met vruchten zit.
behalve eenMona.
Mona (ofwet CMC/Melkunie) doet
noga l geheimzinnig over de samen-
i stelling van zijn produkt Yokidrink.
En dat terwijl Mona op de
verpakking uitvoerig reclame maakt
met fraaie volzinnen als: „bereid
van magere yoghurt met het puTe
sap van zongerijpte Florida sinaas-
I appel".
Als Je nou wilt weten hoeveel van
I de pure sinaasappelsap er dan in
zit, dan kom je bij Mona voor een
dichte deur. Sap en suiker gaat
1 erbij, maar "de Juiste verhoudingen
kunnen we u niet meedelen, omdat
we dan een fabrieksgeheim zouden
prijsgeven", schrijft Mona ons.
Dat is heel vreemd. Alle fabrikanten
zijn zonder meer bereid zo'n
"fabrieksgeheim" bekend te maken,
alleen Mona niet. Op die manier
heb Je ook niets aan die mooie
kreten op Yokidrink. „Bereid met
zuiver sinaasappelsap", maar met
I hoeveel? Met tien, met een, of met
eenhonderdste procent? Dat weten
we niet.
Als leek denk Je dan dat net niet
zoveel is. anders zouden ze het toch
wel graag zeggen?
Dit zet Mona op Yokidrink: mooie
aanprijzingen over sinaasappelsap.
Maar als je er naar vraagt is het
„geheim".
De kaasconsumptie is de afgelopen
tien jaar per inwoner van ons land
gestegen van 7,8 tot 10 kilo. Dit
ondanks het feit dat de prijs steeg
van bijna vier gulden in 1965 tot
tan bijna vier gulden in 1965 tot
bijna acht gulden per kilo dit jaar.
De stijging komt omdat men niet
alleen meer kaas op brood eet, maar
veel kaas uit het vuistje, in fondue,
in tosti* en in soep.
Toen de koper van een nieuwe
woning in een plaatsje in de
provincie Utrecht enkele maanden
in zijn nieuwe huis woonde kreeg
hij van de aannemer een rekening
van 2980 voor de prijsstijgingen,
die tijdens de bouw waren
voorgekomen. Ons lid raadpleegde
daarom de prijslijst, die hem bij de
verkoop was uitgereikt. Hierin stond
vermeld, dat de prijs vast was. Hij
weigerde dus de rekening te betalen.
Vervolgens kwamen er een aantal
steeds dreigender brieven van de
aannemer, tenslotte gevolgd door
een aanmaning van een advocaat.
Op verzoek van ons lid bestudeerde
onze Juridische afdeling de koop- en
aannemingsovereenkomst en andere
van belang zijnde stukken en kwam
tot de conclusie, dat ons lid in het
geheel niet verplicht was om de
prijsstijgingen te betalen. Deze
verplichting bestaat namelijk uit
sluitend wanneer dit uitdrukkelijk is
overeengekomen.
Onzerzijds gevraagd waarop de
aannemer zijn vordering baseerde is
de advocaat van de aannemer al
sedert ruim een half Jaar het
antwoord schuldig gebleven....
Uit ..Nieuws" van de Vereniging
Eigen Huis.
De melkfabrikanten hebben een
nieuw produkt bedacht: drinkyog
hurt 'of karnemelk) met vruchten
sap of vruchtenpuree. Het wordt
verkocht als iets dat erg goed is
voor een mei». Menken bijvoorbeeld,
adverteert met: „Een gezonde
aanbieding. Magere drinkyoghurt
met zuiver sinaasappelsap. Een
heerlijk frisse gezonde drank, die
vriendelijk is voor uw lijn".
Menken is niet de enige met zo'n
drank. Er zijn er ook van Van
Qrieken, Domo, Jolly (Unilever) en
Mona (Melkunie). De fabrikanten
proberen er een stuk van de
frisdrankmarkt mee te veroveren.
Hun kracht daarbij is, dat er in
hun yoghurt en karnemelk meer zit
dan alleen meer ongezonde suiker.
Ze kunnen ook geuren met eiwit,
vitaminen en calcium. Allemaal
stoffen waar je niet buiten kunt.
Kortom, er zit veel moois in die
frisdrankyoghurt en -karnemelk.
Maar toch bekruipen Je wel eens
twijfels als Je zoiets nieuws koopt.
Drinkyoghurt, wat is dat eigenlijk?
Gewone yoghert is tamelijk dik.
Hebben ze er iets bij gedaan om het
dun te maken? Melk of misschien
gewoon water?
Of doen ze er zoveel vruchtensap
in? Hoeveel van dat sap komt er
precies bij?
En er zit natuurlijk ook suiker in.
Maar hoeveel?
Word Je er dik van? Of zijn deze
melkprodukten nou juist gezonder
dan gewone melk omdat er ook nog
vruchten in zitten?
Niets wijzer
Allemaal vragen waar u in de
winkel geen antwoord op krijgt.
Want van de verpakking word je
niet veel wijzer.
VAN GRIEKEN bijvoorbeeld zet op
zijn 1 liter-karlon „magere yoghurt
met sinaasappelsap SGB". Een
nietsvermoedende leek vraagt zich
onmiddellijk af. wat voor soort
sinaasappelsap dat moet zijn. De
letters SGB hebben echter niets met
het sap te maken. Ze vormen een
code voor de Keuringsdienst van
Waren, die op deze manier het
adres van Van Grieken weet. Op dit
pak staat verder niets over
voedingswaarde of samenstelling.
Ook Jolly geeft geen samenstelling
of voedingswaarde. Jolly heeft alleen
kleine verpakkingen, plastic bekert
op een voetje. De inhoud staat er op
in grammen (170) omdat volgens
Jolly de consumenten 'n inhouds
opgave in grammen op kleine
verpakkingen duidelijker vinden dan
in (deci)liters. (Merkwaardig, hoor.
Wie denkt er bij drinken in
grammen? Ooit 200 gram limonade
gedronken?)
MENKEN geeft wel de samenstel
ling van zijn produkt op Fruyo
Drink (een liter drinkyoghurt) en
Gehalte
vruchten
Suiker
bindmiddel
in grammen
per glas
Calorieën
per glas
Prijs
per
glas
Menken
Karnemelk met
sinaasappel
5 IC
18
95
29 cent
Fruyo drinkyoghurt
met sinaasappel
5 JC
24
114
22 cent
Jolly drinkyoghurt
met vrucht
4
25
119
79 cent
Van Grieken, Jochie
drinkyoghurt met vrucht
6
23
118
18 cent
Domo Kardomel
karnemelk met vrucht
8,7
17
93
16 cent
Yokidrink,
drinkyoghurt met vrucht
weigert
opgave
24
114
19 cent
Zelfgemaakt, karnemelk
met limonadesiroop
16
85
15 cent
Gewone karnemelk,
zonder toevoeging
5
45
13 cent
Frisdronk
(Seven Up)
18
72
20 cent
Sinaasappelsap
uit een fles (AH)
100
21 J
90
27 cent
op zijn kwart liter karnemelk met
sinaasappelsap. Maar niets over de
calorieën enzovoorts.
DOMO zet de ingrediënten van zijn
Kardomel op de verpakking, maar
verzuimt te vermelden hoeveel er
van alles in zit. Dus denkt een
wantrouwende ziel: „Domo zegt nou
wel dat er karnemelk in dit pak zit.
maar hij zet er niet bij hoeveel, dus
zal het wel niet veel zijn'...
En verder staat er bij dat
ingrediëntenlijstje ook nog: "vet
vrije melkdroge stof" en „totale
vetvrije droge stof". Daar raak je
helemaal van in de war. Wat
betekent dat nu weer? Gevraagd
aan Domo en wat blijkt: deze
mededeling heeft voor de konsument
geen betekenis. Zij is bedoeld: voor
de Keuringsdienst van Waren, die
daaraan kan zien dat Kardomel iets
anders is dan gewone melk.
Overigens zet ook Domo geen
voedingswaarde op zijn pak.
MONA zet niet de samenstelling,
maar wel de voedingswaarde op een
liter Yokidrink. Calorieën, eiwitten
enz. worden opgegeven per 100 gram
en dat is nou weer lastig. Wie
drinkt er 100 gram Yokidrink?
Niemand. U drinkt een glas en u
wilt weten hoeveel calorieën u met
dat glas binnen krijgt. Het wach
ten is dus op een opgave van de
voedingswaarde per portie.
In een glas
Maar wachten duurt lang en
daarom hebben we zelf alvast maar
een beginnetje gemaakt. Met de
tabel die u hier ziet staan. We
hebben hem samengesteld aan de
hand van bij de fabrikanten
gevraagde gegevens. In de tabel
kunt u dus zien wat eigenlijk in een
glas karnemelk of drinkyoghurt met
vruchten zit.
Dat glas is er een van anderhalve
deciliter, een klein colaglas, nogal
veel gebruikt in huishoudens.
Tabel
Nu over de tabel. In de eerste kolom
staat het percentage vruchtensap.
Erg veel is dat niet: vijf procent of
iets meer.
In de volgende kolom ziet u hoeveel
suiker en bindmiddel (dat zit in al
deze melk) er in een glas terecht
komt.
Daarnaast leest u hoeveel calorieën
u geleverd krijgt.
Ten slotte hebben we ook nog de
prijs per glas uitgerekend.
Prijs
Die prijzen lopen niet erg ver
uiteen. Een glaasje „fris", of een
glaasje yoghurt, het maakt niet veel
uit.
Als u zo'n drank zelf maakt van
Yokidrink bevat,
m tegenstelling tot frisdranken,
onmisbare eiwitten, calcium en
vitaminen, is vetarm, licht
verteerbaar en geeft energie
Deze heerlijke,
rmsfrisse Yokidrink
is bereid van magere yoghurt
met het pure sap van
/ongerijpte Florida sinaasappel
en suiker
Voor»*00*
Aünfy
karnemelk met een scheut limona
desiroop, dan bent u een beetje
goedkoper uit, maar niet veel. (Voor
uw gezondheid maakt limonadesi
roop of echt vruchtensap niets uit.
Daarvoor is het percentage vruchte
sap veel te laag)
In het rijtje prijzen springt alleen
Jolly er als zeer duur uit. Dat ligt
waarschijnlijk aan de soort verpak
king die Jolly gebruikt: een nogal
chic bekertje. Kleine verpakkingen
zijn altijd duurder dan grote. Bij
Jolly zit er iets meer in dan in een
colaglaasje. Daardoor is Jolly iets
goedkoper dan hier staat, maar veel
maakt dat niet uit.
Overigens moet u er rekening mee
houden dat u in dat glaasje wel
eens iets meer of minder schenkt. U
kunt dus wel eens een gram suiker
meer of minder binnen krijgen.
Wat verder nog opvalt is dat het
glaasje "fris" minder calorieën le
vert dan een glaasje drinkyoghert.
Dat komt doordat er in frisdrank
geen eiwit en geen vet zit. Minder
calorieën betekent dus niet altijd: Dunne yogurt
„gezonder".
suiker en bindmiddel bij. Soms ook
nog citroenzuur of een (natuurlijke)
smaakstof.
Het percentage vruchtensap van
Yokidrink ontbreekt in de tabel
omdat de Melkunie weigert te
zeggen hoeveel erin zit. De
samenstelling van dit produkt is
„fabrieksgeheim", zeggen ze.
De hoeveelheden eiwit en vet staan
niet in de tabel. Ze ontlopen elkaar
nauwelijks. Per glas geven de
yoghert- en karnemelkdranken 4 A
5 gram eiwit, en een tiende tot een
halve gram vet. In Fruyodrink zit
zelfs helemaal geen vet.
Wat de samenstelling betreft: in
alle produkten zit rond 85 procent
karnemelk of yoghurt. Voor de rest
komt er vruchtensap of -puree,
De yoghurt wordt drinkbaar ge
maakt door een machanlsche
bewerking. Dat kan roeren zijn, of
homogeniseren (waarbij de yoghurt
onder druk fijn wordt verdeeld).
Bovendien zijn er ook bepaalde
bacterie-culturen (yoghurt wordt
met bacteriën gemaakt) die voor
een dunne yoghurt zorgen.
Over het ontbreken van informatie
op het pak over voedingswaarde en
samenstelling melden de fabrikan
ten: „We zijn erover aan het
praten. Zodra we het eens zijn over
de manier waarop het moet
beginnen we ermee. We wachten
ook nog op richtlijnen van de
overheid".
Onder het motto „Een gewaarschuwd mens brengen wij
van tijd tot tijd ervaringen van consumenten, die wij in voor
lichtingsbladen aantroffen. Die verhalen kunnen hun nut
hebben als waarschuwing. Want wat een andere gisteren
overkwam, kan u morgen overkomen.
„Je staat in een stoffenwinkel om
stof te kopen waarmee je zelf de kus
sens van je bankstel wilt bekleden.
Je ziet er een stof die Je heel mooi
vindt. Maar dan hoor Je dat het ei
genlijk gordijnstof is. Je zegt tegen
de verkoper: „Hè, wat jammer. Ik
vond het Juist zo mooi. Maar ja, ik
heb het nodig om mijn bankstel mee
te bekleden, en dat gaat natuurlijk
niet met gordijnstof?"
En dan komt het. Het antwoord
van de verkoper, een deskundige in
Je ogen.
Hij zegt: „Maar natuurlijk kan dat
best, mevrouw. Deze stof is licht-echt,
kleur-echt en krimp vrij. Het is Tra
vetine, die naam zegt u misschien
al genoeg".
En Je koopt dan toch maar die mooie
oranje-rode stof, want het kan toch
immers.
Na een paar maanden Je hebt
intussen ook nog wel wat anders te
doen gehad ben je klaar met het
bekleden van de bank- en stoelkus-
sens. Iedereen in huis vindt ze mooi.
Vader gaat er in zitten, rookt een
sigaartje, kijkt televisie, staat na
een uurtje eens op, en de hele kamer
roept: Oooooooooooohhhh
Vaders lichte pantalon is van taille
tot de kuiten helemaal oranje-rood
geworden. D* bekledingsstof geeft
lelijk af.
Kwaad terug naar de stoffenwin
kel. Daar haalt men zijn schouders
op en zegt: „Ach mevrouw, het is
misschien niet zo geschikt voor de
kussens van uw bankstel, maar op
bijvoorbeeld een slaapkamerstoeltje
waar weinig op gezeten wordt zou
het best gaan. Als tafelkleedjes in
restaurants wordt deze stof trouwens
ook gebruikt". Verder weigeren ze
ook maar iets te doen.
En stoffengroothandel J. P. Weyers
in Amsterdam, waar Travetine van
daan omt, zegt alleen maar: „Van
een stof van deze prijs kan Je niet
verwachten dat ze geschikt is voor
het bekleden van meubelen".
Als Koopkracht in de kwestie be
trokken wordt, laat Weyers weten:
„Waarschijnlijk is een en ander te
wijten aan een verkeerd advies van
de betreffende verkoper die gemeend
heeft dat Travetine, dat door ons
wordt gegarandeerd als was-echt,
kleur-echt en llcht-echt, ook wrijf-
echt zou zijn. Dit laatste ls echter
bij gordijnstof veelal niet het geval.
Toepassing van een gordijnstof als
meubelstof blijkt daarom altijd on
juist, tenzij van tevoren absoluut
Een wijze les voor iedereen om in
de oren te knopen, lijkt ons. Aan
vrijblijvende praatjes heb Je niets,
het moet bewezen worden dat je een
stof ook kan gebruiken om erop te
zitten.
Dat Je in geval van verkeerde voor.,
lichting niet al te veel van de be
trokken winkelier kan verwachten,
bewees deze ervaring: De klant kon
uiteindelijk haar geld terugkrijgen.
Een bedrag van f 48,60. Da's ten
minste nog iets, maar wie vergoedt
al het bekledingswerk dat voor niets
was gedaan, en de schade aan de
pantalon?
(Uit Koopkracht: maandblad van
het Konsumenten Kontakt).
