De Carvalho in rang teruggezet Isabel Peron wil nog van geen wijken weten Buitenom Binnendoor Onenigheid in Spaans kabinet in vogelvlucht SliflMj) in vogelvlucht ZATERDAG 20 DECEMBER 1975 PAGINA 9 Portugese generaals gedegradeerd LISSABON Twee Portugese generaals zijn gisteren ge degradeerd als gevolg van de linkse rebellie van vorige maand. Een gewezen minister van onderwijs is gearresteerd. Otelo Saraiva de Carvalho, de radicaal-linkse commandant van de ontbonden veiligheidsdienst Copcon, is gedegradeerd tot majoor, de rang die hij had toen hij de coup leidde waardoor anderhalf jaar geleden de oude, rechtse dictatuur ten val is I gebracht. Carlos Fabiao is teruggezet in de rang van luitenant kolonel, de rang die hij bezat voordat hij tot generaal werd bevorderd toen hij het opperbevel van het leger overnam. De degradaties zijm meegedeeld Moskou volgen", aldus Soares. In een niet eerder gepubliceerde re- Volgens Soares is het nu dulde- solutie die 27 november door de ml- lijk dat de militairen zich weer in dat De rol van Otelo Saraiva de Carvalho, de radicaal linkse commandant van de ontbonden veiligheidsdienst Copcon, lijkt nu volledig uit gespeeld. Het Portugese bewind degra deerde hem weer tot majoor, de rang die hij had toen hij de coup leidde waardoor anderhalf jaar geleden de oude, rechtse dictatuur ten val werd gebracht. Ook enige collega's van gene raal De Carvalho werden gedegradeerd. De degradaties zijn meegedeeld in een re solutie van 27 november die nog niet eerder werd gepu bliceerd. litaire revolutionaire raad is genomen. Volgens een woordvoerder van het opperbevel is de gearresteerde minis tea- majoor José Emdlio da Sil- Va, die een half jaar lang deel heeft uitgemaakt van het kabinet van de pro-communistische generaal- Gen- calves. Bevelen voor de aanhouding van tnajoor Silva en andere militaire ministers van de regering-Goncal- zijn him kazernes terugtrekken zich in Portugal een natuurlijk po litiek leven kan gaan ontwikkelen. Kabinet President Da Costa Gomes en premier Azevedo hebben inmiddels de besprekingen met de drie coali tiepartijen hervat over wijziging van het kabinet. Er worden geen be lang- rijke wijzigingen verwacht in de coa- tte" mSüiïr opstand Iitle van officieren, socialisten, volks- t vorige maand uitgevaardigd. In arrest Luitenant-kolonel Metelo, een ge wezen vice-premier, is al in arrest en generaal Goncalves is zelf ont- slagen uit de functie van hoofd van I ;het instituut voor hogere defensie- Twee voormalige leden van '.de raad van de revolutie, die grote re bevoegdheid heeft dan de rege ring, bevinden zich eveneens in ar- >est. Diverse kranten hebben de laat- iste tijd geopperd dat de meesten wan de 120 militairen die als gevolg de rebellie van 25 november democraten (PPD), één enkele i munistische minister en partijlozen. De PPD moet de minister van So ciale Zaken Jorge Sa Borges en drie staatssecretarissen vervangen die de party verlieten uit protest tegen het beleid van secrtaris-generaal Car- neiro. Dr. Antonio Bica, de communisti sche staatssecretaris voor agrarische hervorming, zal vermoedelijk -uit het kabinet worden verwijderd op grond van de beweringen van conservatie- boeren dat hij de clandestiene grond zou hebben Deze i andere kleine veranderin- zijn aangehouden, wel zouden worden vrijgelaten. De ze berichten leidden tot hernieuwde druk van familie tot vrijlating van on?eveer 1200 leden van de geheime ■politie van het oude regime die sinds april vorig jaar gevangen zit ten zonder dat er een beschuldiging tegen hen is uitgebracht en de meer dan honderd conservatieven die tij- Ldens latere crisis in de gevangenis belandden, j De Portugese socialistische par tijleider Mario Soares heeft vrijdag verklaard dat alle officiëren die na .de mislukte staatsgreep in Portugal -zijn gearresteerd lid zijn van de communistische partij. Hij ontken- rde dat de Maoïstische partij enig aandeel heeft gehad bij de gebeur - I tenissen van 25 november. 'De Maoïsten waren er zeer op tegen. Zij zijn het niet eens met de tpartylyn van de communisten die Waarschuwing van Deense NAVO-officier KOPENHAGEN (AP) De vlo ten van de landen van het Pact van Warschau verplaatsen hun activitei- ten in de Oostzee steeds meer west- waarts. Dat heeft de Deense schout bij-nacht Adam Helms die op 1 Ja- 11 nuari aftreedt als hoofd van het .NAVO-commando Oostzee gisteren in Karup verklaard. „De laatste Jaren zijn de betrek kingen tussen oost en west gekarak teriseerd door steeds zachter woor- j J.den, talrijke conferenties, een aantal litopbesprekingen en een voortdu- Jrend pogen van de communistische '/landen een beslissend militair over wicht te bereiken". In en boven de Oostzee verpraat- sten oorlogsschepen en vliegtuigen van de Warschaupactlanden hun ac tiviteiten steeds meer westwaarts. "Steeds meer opereren hun verken- nings- en patrouilleschepen in onze wateren, en onder onze kusten. Fraaie woorden over ontspanning en samen leven kunnen het feit niet verhullen dat de Sowjet-Unie en andere Oost- j europese landen in tegenstelling tot de NAVO-landen en strijdig met frhun zo vaak uitgesproken vreedza me bedoelingen hun militaire strijd krachten opvoeren, daarbij een ge voel van onveiligheid en twijfel aan hun 'bedoelingen in de landen van het westen scheppend." aldus de schout-bij-nacht. het westen scheppend," aldus de schout-bi j-nacht. j Gesloten In de Zwitserse Alpen jzijn 14 wegenpass en versperd, waar van twee in het Jura-gebergte. Der tien andere passen zijn alleen te berijden met sneeuwbanden/sneeuw- I kettingen. Gesloten zijn de passen lAlbula, La Croix, Furka, Grimsel, I J de grote St. Bernard, Klausen, Luk- manier. Nuf enen, Oberalp, San Ber- nardino, St. Gotthard, Spluegen, i Susten en Unrail en in de Jura Marchairuz en Weissenstein. i Maheu overleden René Maheu, voormalige directeur-generaal van Unesco is op 70-jaxige leeftijd in Parijs overleden. Maheu was van 1961 tot vorig jaar november hoofd van Unesco, de organisatie voor on derwijs, w't-nschap en cultuur der Verenigde Naties, waarbij hij sinds 1946 diverse functies had. Zeventig doden Bij een schip breuk voor de zuidkust van Birma zyn 70 mensen verdronken. Een vaar- j tuig dat ongeveer 200 mensen ver voerde, verging donderdag tüdens een hevig onweer. Kerstmis ^en hebben het delicate evenwicht de coalitie verstoord. Dat zal wel de reden zijn, waarom de be spreking van betrekkelijk kleine de tails zoveel tijd vergt. MADRID De eerste tekenen van meningsverschillen tussen Spaanse bewindslieden over de omvang van de hervormingen zyn gisteren aan de dag getreden. De uiterst-rechtse staatssecretaris van binnenlandse zaken Peralta Espana zei in het parlement dat hy minister van buitenlandse zaken Maria de Areil- za publiekelijk op de vingers zal tik ken als het waar is dat deze in Pa rijs tegen verslaggevers gezegd heeft dat de verbannen Spaanse commu nistenleider Santiago Carrillo zijn paspoort van de nieuwe regering te rug kan krijgen. Acht parlementsleden hebben een resolutie getekend waarin een al gemene amnestie voor politieke ge vangenen wordt gevraagd en toestem ming voor de politieke ballingen naar Spanje terug te keren. Van Baski- sche zijde wordt vernomen dat van de 405 basken die om politieke rede nen gevangen zitten, er maar hon derd zijn vrijgekomen op grond van de vorige maand door de koning af gekondigd gedeeltelijke amnestie. Een neef van wijlen Franco, de bankier Fasqual del Pobil, zegt in een krantenartikel dat hij voor lega lisatie van bepaalde linkse groepe ringen is. „Integratie van links 1s de grote uitdaging van de onmiddeliyke toekomst. Het zou een tegenwicht en een stimulans voor rechts zyn", zegt hij. Het rooms -katholieke daglad „Ya" schryft: „Een democratie heeft een oppositie nodig en een echte ook. Als men niet met de oppositie wil pra ten, drijft men haar tot ondermij ning". Nixon hielp Israel in '73 BUENOS AIRES Alle vluchten op het vliegveld Ezeiza van Buenos Aires zijn gisteravond afgelast, zo is in Buenos Aires vernomen. De Argentijnse hoofstad heeft daardoor geen vliegverbinding meer met het buitenland. De opstandige officieren van de luchtmacht hebben gisteravond het radiostation "Radio continenbala" bezet, die in de hoofdstad het meest wordt geluisterd. Zij eisen afzetting van de regering en overname van de macht door de bevelhebber van het leger, gene- razl Jorge Rafzel Videla. Donderdag hadden de opstandige officieren drie radiostations bezet die later door het leger werden ontzet. De machtige vakbondsfederatie CGT heeft de opstand veroordeeld en trouw aan Peron betuigd. Het zegt de presidente te zullen verde digen. De Junta "Condor azul" heeft in een communique via radio continen tal de federale en provinciale politie Argentijnen, al het andere is gendarmes en de zeepolitie op geroepen zich achter haar te scha ren. "Onze gemeenschappelijke vij anden zijn de misdadigers in de re gering en de marxistische onder mijning", zo werd gezegd. De Argentijnse regering vroeg via radio en televisie de bevolking waak zaam en in staat van alarm te blij ven om de constitutionele orde te verdedigen. De presidente verklaarde niet af te zullen treden ondanks een eis van het leger de opstand in de lucht macht. Volgens militaire zegslieden had generaal Videla haar gezegd dat het leger haar zou afzetten wan neer zij de macht niet in handen zou geven van haar constitutionele opvolger, de president van de senaat Italo Luder. Mevrouw Peron gaf na het on derhoud haar verklaring uit. "Er zal niet worden geweken. Isabel Pe ron is de wettige presidente van alle orde en ontrouw" Mevrouw Peron nam op 1 juli 1974 het presidentschap op zich, na de dood van haar man Juan Peron. TEL AVTV "Alle leden van mijn regering en ndjn raadgevers ston den afwijzend tegenover een lucht brug voor militaire hulp aan Israël tijdens de Yom-Kippoer-oorlog. Ik besloot me daar niets van aan te trekken en alleen minister Kissinger steunde mij", aldus es-president Ni xon in een exclusief vraaggespdfek met de correspondent van "Yedioth Aharonotih" in de VB. Nixon zei dat dit besluit "tot hef tige reacties leidde en by het meren deel van raadslieden antisemitisme aanwakkerde, maar zonder mijn door zetten zou Israël het ntet langer dan twee dagen hebben volgehouden. Nixon zei voorts dat Nederland had aangeboden als tussenlandings plaats voor Amerikaanse transport vliegtuigen te fungeren, maar hij gaf de voorkeur aan de Azoren om dat de Nederlanders niet over de nodige faciliteiten beschikten. Als u 654 bent, wordt 'n bioscoopje pikker nog aantrekkelijker: Met: PAS 65. U hebt er nu de tijd voor en vaak kost 't u ook minder. Met PAS 65. Geldig vanaf 1 december. Uw gemeente laat u weten hoe u 'm kunt krijgen. De prijs? Niet meer dan f 6,50.Wilt u meer informatie? Vraag't bij uw gemeente. Pas voor uw plezier. Deze dagen vierde koning Bhoemi- bol van Siam (Thailand) zyn 48-ste verjaardag en dat was, volgens de gebruiken van zyn land, een byzon- dere gebeurtenis: de voltooiing van de vierde levensperiode van twaalf jaren. De vorst is sinds 1946, dus al byna dertig jaar, aan het bewind, maar de vooruitzichten voor de vyfde termyn van twaalf jaren zyn niet byzonder gunstig. Kort geleden kwam immers een einde aan de monarchie in het buurland Laos en Bhoemibol is thans de laatste monarch van Zuidoost-Azië. Sommigen vragen zich af wanneer ook voor Thailand het uur zal slaan dat het zich, onder druk van de autocraten in Hanoi, onder de satellieten van het communisme zal moeten scharen. Nu is deze koning geen figuur, die zich gemakkeiyk zal overgeven. Ter gelegenheid van zyn verjaardag riep hy de bevolking op zich tot het uiterste in te spannen "Thailand op de wereldkaart te handhaven". Hy beperkt zich overi gens niet tot woorden. In de laatste tien jaar bereisde hy herhaaldeiyk de randgebieden van zyn rijk (dat vyftien maal zo groot is als Neder land) en poogde de daar woonachtige minderheden vooral bergstammen mede door ontwikkelingshulp ster ker aan het centrale bewind in Bang kok te binden. En toen er zich op 17 november op de Mekong een inci dent met Laos voordeed, waarby een Siamese patrouilleboot door de com munisten aan de andere kant tot zin ken werd gebracht, haastte hy zich de plaatseiyke leger- en vlooteen- heden te inspecteren en door zyn aanwezigheid te inspireren. Bhoemi bol is ook voorstander van landher vorming: hy gaf onlangs het goede voorbeeld door een groot rystgebied onder zyn pachters te verdelen. Al eerder gaf hy blyk een "verlicht vorst" te zyn, toen hy, in 1973, de zyde koos van de protesterende stu denten in hun strijd tegen de mili taire dictatuur. Niettemin zyn er voor koning Bhoemibol, hoofd van 35 mil joen Siamezen, nog talryke proble men. Men denke daarby aan de in filtraties uit Laos en Cambodja, waardoor vooral de min of meer ra felige randgebieden in het noorden en noordoosten bedreigd worden, en aan de aanwezigheid van communis tische rebellen in het grensgebied in het zuiden, waar Thailand en Malei sië by elkaar komen. Vooral de ver standhouding met Hanoi, hoofdstad van Vietnam en bolwerk van impe rialisme-onder-rode-vlag, laat veel te wensen over. Zo beschuldigden de Vietnamezen Thailand van het opne- nemen van zo'n dertigduizend vluch telingen uit Laos, die zich liever niet aan de zegeningen van de Vietna mese despotie wilden blootstellen. Nu de Pathet Lao aan de touwtjes trekt, zyn ook de betrekkingen met Laos herhaaldelyk aan incidenten onder hevig. Op 10 december drongen troe pen van de Pathet-Lao Thais grond gebied binnen om Laotiaanse vluch telingen terug te dryven, waarby 't tot 'n vuurgevecht met de Thailandse grenspolitie kwam. De successen van Hanoi doen zich dus duideiyk ge voelen in de relatie met Thailand, dat zich allerminst op zyn gemak voelt, al heeft het in het verleden, door zich elastisch op te stellen, heel wat moeilykheden weten te overwin- de voorkeur aan "de kaart van China" te spelen. En dat is niet on verstandig, omdat Peking in deze contreien een geweldige macht ver tegenwoordigt. Daarbij komt, dat China, met het oog op de spanning met de Sowjet-Unie, de positie van de Amerikanen na het terugtrek ken uit Zuid-Vietnam niet verder wil verzwakken, aangezien dit al leen maar in het voordeel van het Kremlin kan zijn. Zolang China dus met de Sowjetrussische invloed in Hanoi te maken heeft, is het ge neigd tot een zekere mate van sa menwerking met Washington en daarvan kan Thailand profiteren. Maar, nu Moskou in Zuidoost-Azië probeert de-Chinezen te omsingelen en, via Hanoi, ook Thailand op het oog heeft, betreurt men in Bangkok hoe langer hoe meer het besluit, dat de Amerikaanse bases tegen 19 maart a.s. gesloten moeten worden. Met stilzwygende Instemming van Peking nebben de Siamese autori teiten al laten doorschemeren, dat zij algehele terugtrekking van de Amerikanen zouden betreuren en geen bezwaar zouden hebben tegen het aanblijven van Amerikaanse adviseurs. Tegelijkertijd probeert de regering in Bangkok alsnog wapens uit de Verenigde Staten te betrek ken om op die manier het gevaar te keren, dat ook Thailand slachtoffer wordt van de "domino-theorie", het één voor één omvallen van de "domino-stenen" in Zuidoost-Azië. En zo doet zich voortdurend de te genstelling gelden tussen Hanoi en Moskou aan de ene kant en Peking en Washington aan de andere. De feiten spreken intussen een duidelijke taal. De gelijkschakeling ia Indo-China is vrijwel voltooid en de Vietnamezen trachten hun macht nog verder uit te breiden, zo als blykt uit concentratie van troe pen en uit de aanleg van wegen om nrd-Thailand(Isan) steeds krach tiger te infiltreren. Daarby geldt voor Thailand, dat het met zyn lan ge grenzen een betrekkelijk gemak kelijke prooi is voor agressie, vooral via Laos en Cambodja. Nu zijn er commentators, die het minder som ber inzien. Zij menen, dat Peking ten aanzien van Hanoi hetzelfde spelletje speelt als het zelf in het verleden deed: een tijdlang steun van de Sowjet-Unie aanvaarden en dan op zeker ogenblik de grenzen sluiten voor de ontwikkelingshulp en de adviseurs van het Kremlin. Als Peking het ogenblik rijp acht, haalt het geheel Zuidoost-Azië naar zich toe, menen zij, en wordt de omsingelingstactiek van Het Krem lin met één slag ongedaan gemaakt. Het is de vraag of de bevolking van Zuidoost-Azië reden heeft zich op dat vooruitzicht te verheugen, maar voor Thailand zou zo'n ontwikkeling wel eens voordelen kunnen afwerpen. Op kartere termijn zou Thailand als zelfstandig rijk op de been kun nen blijven, omdat men zich in Ha noi, volgens sommigen, maar al te goed herinnert, dat de meeste vlieg tuigen die Noord-Vietnam en Laos bombardeerden, van Siamese vlieg velden opstegen. En die herinnering zou Hanoi nopen zich tweemaal te bedenken alvorens zijn agressie ook tot Thais grondgebied uit te strekken. Hoe dit alles zij, de omstandigheden in aangrenzende landen zijn zodanig, dat Thailand weinig reden heeft zich op zyn gemak te voelen. RL Pakketten Directeur Zeg juffrouw Ans, krijg ik straks dat stel van de onderne mingsraad weer eens op m'n dak. Ze hebben net de vanwege het bedrijf verstrekte banketletters achter de kiezen en nou komen ze uitgebreid meieren over die kerstpakketten. Leve de, secun daire arbeidsvoorwaarden en als f er één blik Weense worstjes ont- breekt, heb Je meteen Arie Groe- j nevelt op de stoep. Juffrouw Ans: Kom, bom meneer. Vrede op i aardie. In de kerststol een welbe hagen. Directeur: Ach juffrouw Ans, vertel my wat van de modale werknemer. Vree- f ger was-ie bly met een bescheiden kerstkrans. Die bon mooi onder de snelbinders van de fiets. Te genwoordig is-ie pas tevreden als het pab net in die bofferruimte f van de auto past. Wat hebben we verleden jaar eigenlyk voor troep gegeven? Juffrouw Ans: Nou, es even kyken. Eh, peren op sap. Meneer Knoop van de boekhouding is er nog zo vrese- iyk ziek van geweest, weet u nog wel? En noten. Walnoten, ape- noten, paranoten. Meneer De Wit van inkoop had geen notenkraker. Die heeft ze toen maar tussen de deur geklemd. Tussen de doorzon- kamer en de keuken. Z'n vrouw heeft tot na driekoningen geen j woord meer tegen hem gezegd. En, es kyken, wat hadden we f nog meer. O ja, sherry, een mooie fles sherry. Medium dry. Directeur: Nou die schrappen we van het jaar maar es om te beginnen. Sherry komt uit Spanje: dat mag i toch niet van dat linkse tuig? Es kyken of ze consequent zyn in f de ondernemingsraad. Juffrouw Ans: En wat wilt u daar dan voor j in de plaats doen? Directeur: In de plaats, in de plaats? Niks in de plaats! Meneer De Uyl zegt niet voor niks dat we het een stukje kalmer aan moeten dben. In de derde wereld hebben ze niks te vreten en wy al die f NW-ers in het bedrijf maar vet- I miesten met kippenpaté. En ge- kanker blyft er toch. De dag na Kerstmis krijgen ze schelvislever mee op d'r brood. Uit het kerst- pakket. Weer eens wat anders dan pindakaas. Juffrouw Ans: Geen sherry, geen kippenpaté, K geen schelvislever. Dan blyft er weinig meer over voor het pakket, mynheer. Want de dadels hebben we ook al afgevoerd, sinds de pro curatiehouder suiker heeft Directeur: U heeft die bronzen buste wel eens in de hall gezien, juffrouw Ans. Myn vader, stichter van het bedryf. Weet jet wat die altyd zei. Geef ze aardappelgeld als ze niet te vreten hebben. Maar geen kerstpakketten. De blikjes ansjo vis voeren ze aan de kat en van die zoete vruchtenwyn lopen ze de boom met lichtjes maar om met hun dronken kop. zyn tyd vooruit was. Geen af~ry- zen, maar mededogen spree., i.t zyn tekening. Ecxi stuk emotie by het doorbla deren van weer zo'n nieuw boek van Leonard de Vries, "Amster dam" geheten, de oogst van een tyd grasduinen in het hoofdstede- lyk gemeente-archief. Het kwam uit by de Bezige By en als u snel bent kunt u het voor 16.50 kopen; daarna host het drie gul den meer. Mies Elsje Er was een Elsje in hopsy-top- sy-land. Freek de Jonge en Bram van Leeuwen weten er alles van. Nog niet zo lang geleden was er ook nog een Elsje, van wie een liedjeszanger zich afvroeg waar ze heen was. Op deze tekening gaat het ook om een Elsje. Het is Elsje Chris- tiaens uit Amsterdam, wegens moord gewurgd. De tekenaar roei de er begin 1664 het IJ voor over om haar aan de wurgpaal te zien hangen. De tekenaar heette Rem brandt en hy was byna 58 Jaar. Dat was heel wat ouder dan het ontzielde wezentje aan de paal, want Elsje was toen 18. Historicus Richter Roegholt zegt er dit over "Elsje Christiaens, achttien jaar oud en van onbesproken gedrag. Tydens een ruzie met haar 'slaap- daalder huur die Elsje niet had, sloeg ze de boze slaapvrouw dood met een byi die net by de hand lag. Op de vlucht sprong ze in het Damrak, maar werd gevat. Elsje Christiaens werd tot straf gewurgd en vervolgens op de Vo gelwijk aan de overkant van het IJ tussen de andere ter diood ge- brachten aan een staak tentoon gesteld." En Roegholt zelf citeert dan een ander historicus die al eerder schreef, hoe Rembrandt Het is een kroniek van bloed, geweld, ontucht, boertig amuse ment. En opnieuw blykt weer, hoe veel er ook weer onveran derd is gebleken. De contact-advertentie by voor beeld is niet van vandaag, of zelfs gisteren. Rond de eeuwwisseling verscheen het weekblad „Pst-Pst" met de redactrice Kwi-Kwi. Som mige van die advertenties zyn van een bondigheid die een tref zekere natuur verraadt: "waar biyven toch myn lieve lekkere klanten? Ik ben toch niet te duin- voor jelui. MIES", andere gunnen een blik op veel in het vat zit tende en nog lang niet verzurende ondeugd: "de HEER die my Zon dagavond in de tram Dam-Am- steldyk zoo brutaal zat aan te kyken, dat het zyne vrouw, die naast hem zat, zichtbaar, ergerde, wordt verzocht zyn naam en adres op te geven lett. BJ3.B.B. bureau Pst Pst." en de afwikke ling van veel onduideiyk maar in elk geval onvoorzichtig initia tief: "Karei v. d. S. Ik heb je Maandagavond weer met dat iel gezien. Stik nu voor myn part; ik wil Je niet meer ontvangen. mathtt.de Er zat pit in, by oma en opa. Huis Eigen huizenbezit is nooit een socialistische gedachte geweest, zegen ze nu by de PvdA. Zyn het zeker allemaal WD- ers die in de schuurtjes op die volkstuinen zitten. Natuur Een optimistische natuur her ken Je aan zyn retourkaartje in de trein. HAN MULDER

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1975 | | pagina 9