'Geen zanger kan hier van
zijn zelfrespect leven''
Ana-Maria (10) soliste in Mozarts pianoconcert
...en gisteren
toegelicht
/f|ft[)|(]\ programma
Marco Bakker solist op Leids kerstconcert
Vera Beths vertolkte
Mozart magistraal
HAARZUIVERE
HELDENTENOR
VRIJDAG 19 DECEMBER 1975
PAGINA 5
Het promenadec«ncert dat het
Rotterdams Philharmonisch Orkest
morgenavond in De Doelen geeft
was binnen een uur totaal
uitverkocht. Tweeduizend kaartjes,
er werd bijkans om geknokt.
Inderhaast „verdubbelde" het R.Ph.O.
de prom. Een extra uitvoering,
morgenochtend. Vanwaar die grote
belangstelling? Het muzikaal bijzon
dere programma? Nee. Alle aan
dacht gaat naar de soliste in
Mozart's pianoconcert nr. 8 in c. Ze
heet Ana-Maria Vera en is tien
jaar oud. Ze woont in Washington,
haar vader is Boliviaan, haar moeder
en daardoor komt het dat ze toch
een heleboel van „ons" is is
Nederlandse en oma woont in
Capelle a/d IJssel.
Een wonderkind dat woord wordt
door iedereen die dezer dagen als
geroerde volwassene achter het
meisje aanhobbelt nogal eens
gebruikt. Het gaat Ana-Maria langs
haar kouwe kleertjes af. Want: ze
heeft vriendjes en vriendinnetjes, ze
zit op balletles, ze tekent graag,
maakt wel eens een gedichtje, ze
pianospelen kan
Dirigent Hans Vonk na de repetitie
van gisteren: „Het opvallende is dat
Ana-Maria niet het aut.omaahie is
dat een ingestampt lesje produceert.
Ze luistert doorlopend naar het
orkest, ze is erg muzikaal bezig. Een
wondertje? Ze speelt kinderlijk
goed".
Willem Vos, muzikaal adviseur van
het R.Ph.O.: „De lerares van
Ana-Maria in Amerika pakt het
goed aan. Ze laat haar alleen die
stukken studeren die niet verder
gaan dan haar geestelijk-muzikale
horizon. Het pianoconcert van
Mozart dat ze bij ons zal spelen is
technisch niet zo verschrikkelijk
moeilijk, alleen het slot is lastig,
maar vraagt wel veel muzikaal
gevoel".
Relativerende uitspraken die het
kraaiende „geweldig" van sommige
repetitiebezoekers afzwakken. Moe
der Vera is daar blij om. Ze zegt:
„Het is echt niet zo dat Ana-Maria
zeven uur per dag achter de piano
zit. Ze studeert dagelijks anderhalf
uur en daarnaast heeft ze een
heleboel dingetjes die ze graag wil
doen. En daar ik zelf pianolerares
ben (ze geeft in Amerika les aan
nog kleinere kinderen dan Ana-Ma
ria) heb ik ook nog een beetje extra
kennis om het allemaal in de hand
te houden".
Tot op heden blijkt dat gelukt te
zijn. Ana-Maria laat bijvoorbeeld
een groepje hoogst geïnteresseerde
vragers voor aap zitten omdat ze
ineens zin heeft om uitgebreid naar
het kleinvee te gaan kijken dat
achter De Doelen een omheind
grasveld is toegewezen.
Hoeveel concerten heeft ze al in
Amerika gegeven? „Twintig of
dertig", zegt ze achteloos terwijl ze
en passant de van de koffie
resterende klontjes verzamelt om er
straks die diertjes beneden op te
tracteren. „Een keer .speelde ik zelfs
in een zaal die wel vijf keer zo
groot als De Doelen was, er waren
vierduizend mensen, geloof ik".
Meneer Vera: „Zenuwachtig is ze
nooit- Ze speelt gewoon".
R.'
'V.'
/Jil
^>2*'Aft'<v
v-r-rt- -
M' v. -
HivJSV
NEDERLAND I
18.15 Duits, les 26 (TELEAC)
18 45 Kortweg, kunst op komst (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Artiestengala (KRO)
19.55 De Van Speyk Show (KRO)
21.35 Journaal (NOS)
21.50 De Van Speyk Show (KRO)
22 55 Interview met de minister-president (KRO)
23.05 Harmonie (KRO)
23.10 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Brigadier Dog (NOS)
13.05 Toppop Hitpaiade (AVRO)
20.00 Journaal (NOS)
20.25 De Mountiesshow (AVRO)
21.25 De Gebroeders Hammond (AVRO)
22.15 Televizier Magazine (AVRO)
22.55 Sportpanorama (AVRO)
23.25 Journaal (NOS)
Ana-Maria Vera: nooit zenuwachtig.
LEIDEN Er zijn weinig zangers in ons land, die een carrière
hebben opgebouwd als Marco Bakker. Velen verlaten een con
servatorium, weliswaar met prachtige resultaten, een goede
techniek en een groot repertoire, maar zonder ervaring. En
omdat het hier aan een goede begeleiding van jonge zangers
ontbreekt, gaan de meesten, voor zover zij niet naar het buiten
land zijn vertrokken, roemloos in dit land met de hokjesgeest
ten onder. Want men springt in Nederland wonderlijk slordig
en zorgeloos met de muziekcultuur om. Er is weinig particu
lier initiatief, behalve dan van de zijde van de koren, om eens
iets te ondernemen. En de overheid kan niet alles.
Een uitzondering op het zanger-
slot is Marco Bakker, aan «wie ik
enkele dagen voor zijn optre
den met het Christelijk Rijnlands
Mannenkoor in Leiden tijdens een
gesprek in Den Haag enkele vragen
heb gesteld.
Ik heb van u eens een indruk
wekkende Christus-partij, ge
hoord in de Matthaus-Passion
voor mij een openbaring na het
toch wel heel erg populaire imago
die u hebt. Heeft het u nooit ge
hinderd, dat u na de serieuze klas
sieke opleiding aan het Am
sterdams conservatorium, een an
dere richting bent gegaan dan u
misschien hebt gewild?
Marco Bakker antwoordt be
dachtzaam, en dan heel eerlijk*
"In het begin wel. Later zie Je
het. anders. Geen zanger kan hier
van zijn zelfrespect leven. Trou
wens, wat is dat? Je moet alles
kunnen zingen, waarmee je een zo
groot mogelijk bereik hebt. En wat
het imago betreft dat krijg je door
anderen opgedrukt. Daar doe je
zeil niets aan, althans niet bewust.
Deuk niet, dat ik maar raak zing
en alles aanneem. Ik heb mijn re
pertoire heel zorgvuldig afgeba
kend: een goede musical vind ik
Jazz op zondag
Ter afsluiting van dit kalenderjaar
organiseert Jazz-zolder Hot House
(Rapenburg 24) een speciaal kerst
concert met de pianist Jasper van
't Hoff op zondagmiddag 21 decem
ber.
Vroeger maakte Jasper deel uit van
een van de eerste Chris Hinze Com
binations, daarna was hij enige tijd
pianist bij de Rockjazzformatie As
sociation P.C. en ook nu nog treedt
hij geregeld met Pierre Courbois
op. Een grote internationale naam
begon hij echter pas op te bouwen
toen hij met de Amerikaanse avant-
garde saxofonist Archie Shepp een
grote tournee door Europa maakte
Omstreeks die periode richtte hij
ook een eigen groep op, Pork Pie
met Charlie Mariano, Philippe Ca
therine en Aldo Romano. Maa/r de
ze middag zal hij solo te beluisteren
zijn, op piano, electrische piano en
orgel en dit zal voorlopig weer een
van zijn laatste optredens in Neder
land zijn.
Vóór het echter zover is, treedt
vanavond (aanvang 10 uur) het boo
gie-woogie kwartet van Rob Agerbeek
op.
net zo belangrijk als een operette.
Men beschouwt dat hi^r neg steeds
als muziek van het tweede plan.
Maar dan ook alleen hier. Buiten on
ze grenzen denkt men er anders over.
Ik vind liet gewoon dwaas om je te
beperken tot óf oratorium, óf ope
ra. Met een goede techniek en een
juiste instelling kun je alles zingen,
ook een musical. Ik ben er trouwens
mee begonnen aan het begin van
mijn loopbaan, in My fair lady. Ik
heb dat heel bewust gedaan. Je moet
je op een toneel leren bewegen. Na
tuurlijk leer je dat ook in de opera-
klas, maar de praktijk is toch wel
iets anders. En van dat ogenblik,
kreeg ik overall contacten in de ra
dio- en televisiewereld. Mijn ope
rarepertoire werd groter; ik zong
hier in Nederland, maar dank zij
een goede impressario kreeg ik ook
in het buitenland mogelijkheden. Ik
heb rollen gehad in Glyndebourne,
het bekende op'erahouse in Engeland,
verder in Amerika, in Duitsland, in
Wenen. In Glyndebourne kom ik vol
gend jaar terug voor een rol in
'Intermezzo" van Richard Strauss,
waarmee we ook een tournee door
Amerika maken in 1977."
U zingt veel opera. Vraagt men u
nu minder voor het oratoriumreper-
"B'eslist niet. Het is voor mij op
het ogenlblik een drukke tijd. In
het voorjaar heb ik in Nederland
weer een paar Passionen. In Liver
pool ben ik gevraagd voor het Re
quiem van Fauré. Daarna moet ik
naar Londen voor een plaat-opna-
U zingt veel, bestaat er geen ge
vaar dat u teveel van uw stem vergt?
Hij beaamt dit. "Maar", zegt hij,
"het is een kwestie van techniek. Als
een stem op een verantwoorde ma
nier wordt gebruikt, dan kun je er
niet alleen veel mee doen, maar ook
lang mee doen. Dit vereist veel stu
die en een goede lichamelijke con
ditie".
Nog steeds neemt Marco Bakker les
sen. zoals trouwens iedere zanger of
zangeres. Bij de bekende Haagse
zangpedagoge Lucie Frateur tech
niek en in het buitenland zo hier en
daar een interpretatie-les.
Hij vertelt het alles heel rustig, zon
der enige ophef. Binnenkort vertrekt
hij naar Amerika.
Maar voor die tijd zingt hij eerst nog
even in Leiden: morgenavond in een
kerstprogramma van het Christelijk
Rijnlands Mannenkoor in de Stads
gehoorzaal.
BEP RIJNDERS
Marco Bakker: „Denk niet dat ik maar raak zing".
De Westduitse actrice Romy Schneider is gisteren in West
Berlijn in het huioelijk getreden met haar 28-jarige Franse se
cretaris Daniel Biasini. Op de foto het paar tijdens een ont
moeting met de pers, vlak na hun huwelijksplechtigheid,
waariby Romy een bloemenkrans in het haar droeg.
LEIDEN Enkele decennia ge
leden was het niet ongebruikelijk,
dat een recensent zijn kolom wijd
de aan een speciaal onderdeel van
een concert en de rest afdeed met
de mededeling, dat dit en dat ver
der werd gespeeld, uiteraard tot
groot genoegen van 't aanwezige pu
bliek. Het concert, dat gisteravond
voor K en O gegeven werd door het
Rotterdams Philharmonisch Or
kest, deed me naar die tijd terug
verlangen.
Het „aitumpie", zoals W. F. Her
mans 'het zo treffend kenschetst in
"Onder professox*en", zou dan gaan
over Vera Betlhs, die het vioolcon
cert K. 219 van Mozart vertolkte. Ze
werd begeleid door een zo klein mo
gelijk gehouden orkest, hetgeen his
torisch volkomen juist was. Het his
torisch verantwoorde probeerde Vera
Beths ook in haar interpretatie te
behouden. Technisch tegen bijna al
le problemen opgewassen (slechts in
de "Turkse" passage van het rondo
raakte zij iets uit haar evenwicht)
vertolkte zij dit concert, op magistra
le wijze. In het allegro werd de ca
dens van Joachim gehandhaafd, de
duidelijk romantischer in de andere
delen vervangen door ten dele op
hem geïnspireerde.
Dat een verstandelijk benaderde in
terpretatie kan leiden tot een grote
expressiviteit bteek met name uit het
adagio, dat stoelend op de Singstil
toch uitmondde in een ontroerende
lyriek. De perfecte begeleiding van
de Rotterdammers maakte dit viool
concert tot een nieuwe belevenis.
De omlijsting werd gevormd dooi
de ouverture L'Italiana in Algeri van
Rossini en 'balletmuziek uit Tsjai-
kofski's Doornroosje. Onder de gast-
dirigent Hans Vonk werden deze wer
ken weliswaar niet indrukwekkend,
maar toch aanvaardbaar verklankt.
Een iets minder groot "understate
ment" zou deze werken geen kwaad
hebben gedaan.
RON HARMS.
Tafeltennis Bettine Vrisekoop
is opgesteld in het bondsteam tafel
tennis dat maandagavond in Den
Haag een vriendschappelijke ont
moeting tegen de Joegoslavische
club STK Proleter speelt.
Paardesport Alwin Schocke-
möhle (W.Dld.) heeft gisteravond
een internationaal springconcours
gewonnen in Londen. Schockemöhle
en Santa Monika bleven foutloos in
de barrage tussen vijf combinaties.
Schockemöhle maakte een tijd van
35.9 sec.
LEIDEN Wanneer Ton Lensink
tot je favoriete acteurs behoort,
de getalenteerde en mijns inziens
vaak onderschatte Hidde Maas de
hoofdrol vervult en één van de be
langrijkste bijrollen wordt vertolkt
door Rein Edzard, die als regisseur
zon wezenlijke indruk heeft achter
gelaten, is het uiterst moeilijk een
volstrekt objectieve recensie te
schrijven over „De Heldentenor" van
de theaterwerkgroep 'Fact'. De kwa
liteiten van Paul Vermeulen Wind-
sant (als regisseur) waren mij tot
heden volstrekt onbekend en ik heb
ook moeite gehad het aandeel van
Frank Wedekind te scheiden van
Windsaut's interpretatie. Maar vast
stond gisteravond in het altijd weer
intieme LAK-theater, dat de liefheb
ber van het traditionele toneel aan
zijn trekken kwam. De strekking
van dit stuk, dat op 6 november
van dit jaar in liét Piccolo-theater
in première ging en gisteravond de
laatste yoorstelling beleefde, is voor
de kenners van het oeuvre van We
dekind een talentbepalend stuk. Re
levant is bijvoorbeeld de uitspraak,
die Wedekind ontlokt aan Oscar
Gerardo (Hidde Maas). Gerardo zegt
op een gegeven ogenblik, dat er geen
miskende genieën bestaan en doelt
daarbij op het feit, dat in de behan
ger, die hij vroeger was de tenor
reeds stuitend duidelijk aanwezig was.
Wedekind stelt met zoveel woorden,
dat eigenschappen, welke de ene
mens in positieve zin van de andere
mens onderscheiden, zichzelf bewijs
baar maken. Hidde Maas heeft die
genius en de kwalijke kanten, welke
er aan verbonden zijn, haarzuiver
aangevoeld dn op het, helaas in zeer
geringe mate aanwezige publiek over
gebracht. Rein Edzard, die Müller,
een hotelbediende, speelde wist door
subtiel spel deze relatief belangrijke
bijrol uit te laten groeien tot een
ondersteunende rol voor Gerardo.
De wat 'weltfremde' professor Düh-
ring (Ton Lensink) relateert de uit
zonderlijke kwaliteiten van Oscar
Gerardo aan de werkelijkheid. Het
verschil tussen Gerardo en Dühring
is niet in de eerste plaats het on
derscheid in jaren, maar eerder de
artistieke affiniteit met de kunstui
ting. De professor, op de kruk en
achter de piano van de tenor geze
ten, is bij voorbaat hulpeloos. De
heldentenor zal geen vinger uitste
ken om hem te redden. Die afwij
zing betekent voor de professor het
noodlot. Het noodlot van het dwar
relende geld. door de professor fa
natiek afgewezen. Zijn geesteskind
is hem meer waard.
A C KOEKEBAKKER JR.
Er is geen enkele reden om naar het
heengaan van Netty Rosenfelds in
terviewprogramma Landgenoten te
verlangen.
Want wie had nou kunnen
vermoeden dat dieirare Netty in
deze turbulente tijden prof. Piet
Steenkamp de gelegenheid zou
geven uit het abc van het CDA te
gaan vertellen? Nu zijn er een hoop
zaken gaande waar ik het, fijne niet
van afweet, grondpolitiek is knap
ingewikkeld, met die kernreactoren
«schijnt ook van alles aan de hand
te zijn, maar zeg nou eens eerlijk:
is dat g'epraat binnen het CDA over
het evangelie als richtsnoer totaal
onbegrijpelijk?
Toch wist Netty Rosenfeld de
CDA-leider danig in verwarring te
brengen, ,,'t Is een warboel", zei de
VPRO-journaliste. „We gaan het
nog eens proberen", zei Steenkamp.
Zijn vrouw w'erd erbij gehaald, ze
had een aarzelende tred over zich.
„We komen er langzamerhand", zei
de professor, maar intussen werd
ook in deze hedendaagse mini-ope
rette niet uitgelegd hoe nu vanuit
het evangelie de richtsnoeren naar
de grondpolitiek en de kernreacto
ren leiden. Verbazingwekkend, dus
aanbevolen.
Al evenmin alledaags valt het
gedrag van Cherry Duyns en
Armando in het nieuwe VPRO-pro-
gramma „Herenleed" te noemen. Ze
zagen er al merkwaardig uit in hun
keurige pakken en met hun
verzorgde snorren, ze bevonden zich
op twee stoelen in een zandvlakte
en ze converseerden aldus: „Dag.
meneer. Ja, slaat u maar. Wat zegt
u, meneer? Slaat u maar, links en
rechts in mijn gezicht. Ik kan het
niet, meneer. Het is anders heel
gemakkelijk, hoor, dat doet u zo en
zo". Armando als de bangebroek
scoorde hoog door snuffelend aan
een stoel op te merken: „Het ruikt
naar plantkunde". Bepaald indruk
wekkend
bullebak
groet: „Dj
Als ik u dan verder vertel dat de
bullebak zijn keel prachtig schraap
te, dat de bangebroek „een vent van
niks" is omdat hij de ander niet aan
het schrikken wist te maken en dat
beide heren ook nog even samen
gehuppeld hebben, dan zal het toch
duidelijk zijn dat zelfs het
aangrijpende epos over de Pallisers
op het andere net minder te bieden
had. Ik heb me kostelijk geamuseerd
met Herenleed, elke wandeling of
tekst was aardig genoeg om na te
vertellen, maar het is onvermijdelijk
dat deze humor niet voor alle
mensen gemaakt wordt. Maar dat
doet Andre van Duin ook niet. Het
programma Herenleed werd niet
voor niets bij de AVRO en de KRO
geweerd, een programma als Heren
leed is het recht van een
minderheid.
De Evangelische Omroep wijdde een
extra uitzending aan de Zuidmoluk-
se zaak. Dat begon heel merkwaar
dig met een zeer verwarrend
filmpje, van commentaar voorzien
door ex-nieuwslezer Bob Meier. De
Baader-Meinhoffgroep. de Palestij-
nen, de erkenning van de regering
in Vietnam, de protestdemonstratie
tegen Franco, de revolutionaire
krachten in de kerk, het volgde
elkaar allemaal zonder logisch
verband op. De eindtekst was: „Een
land, dat vrij van God wil zijn, een
land van ongehoorzaamheid, chaos
en geweld". Allengs, In de volgende
filmpjes, werd mij duidelijk dat de
EO in alle heftigheid aan het
proberen is de schaapjes weer op
het geweldloze droge te krijgen. De
bijbeltekst: „Zalig de zachtmoedi-
gen, wane zij zullen de aarde
beeerven" verscheen secondenlang in
beeld.
BERT VAN DER VEER
Ingrïd Bergman, Jane Birkin en Jean Claude Brialy presen
teren vanavond (Nederland I: 19.05 uur) het „Gala de l
Union des Artistes 1975". Het betreft hier de jaarlijkse liefda
digheidsvoorstelling van de Franse artiesten voor hun oudere
collega's.
In de registratie, die de KRO uitzendt, zijn onder meer Leslie
Car on, Nathalie Delon, Isabelle Adjani en Claude Brasseur
te zien.
De show van de Mounties vanavond van 20.25 tot 21.25 uur
via Nederland II voor de AVRO speelt rond een „cowboyfilm".
In een nagemaakte saloon beleven de heren uiterst merk
waardige avonturen. Trouwens ook in een vuurtoren doen
zich allerlei incidenten voor. Tussen al die verwikkelingen
door ontvangen Piet en Rene ook gasten als Mieke Telkamp,
Imca Marina en The Cats. Voorts wordt medewerking ver
leend door Leontien Ceulemans, Will van Seist, het stuntteam
..Hammie de Beukelaar" en de Robert Kaesen Dancers.
VRIJDAG 1!) DECEMBED
18.58 Marktberi
16.03 (S) Het Zw
ADVERTENTIE
een miljoen gulden aan prijzen
Nieuws. 22.40 "(S) Goal 23.55-24.00 Nws.
Hilversum II
VPRO: 18.00 Nieuws. 18.11 VPRO-
vrijdag. P.P.: ARP. VPRO: 18.30 VPRO-
vrijdag. 19.30 Radio Vrij België. NOS:
19.50 Den Haag vandaag. VARA: 20.00
Nieuws. 20.05 (S Nederlands Kamer
orkest. 21.20 Boekennieuws. 21.30 (S)
17.55 Mede-
heel uur nieuws.
V: 7.02 (S) Drie op Je boter-
B.02 (S) Drie op je boterham.
S) Tot uw dienst. 10.03 (S
i kaartje. 16.03 Sportshow.
DUITSE TV
24.00 Nieuws.
Hilversum UI
NOS: 18.03 De Vakaturebank. 18.10
(S Joost mag niet eten. 19.02 (S)
Drie loopt achter. AVRO: 20.02 Ra
diojournaal^ 20.05 (S Burengerucht.
23.02
Radiojournaal. 0.05 (S)
ïuziek-magazine. 1.02 (S
J.S.A. 2.02 (S) Continu de
r. 4.02 (S) Voor dag en
Duitsland I
17.55-18 00 Journaal (Regionaal pro
gramma: WDR: 8.05 tot en met 11.50
Schooltelevisie). (Regionaal program
ma: NDR-RB18 00 Sport. 18.30 Akt.
18.45 Zandmannetje 18.55 Nordschau
magazine. 19.26 Es 1st noch was zu
retten. 19.59 Programmaoverzicht. WDR
18.05 Kerstverhaal. 18.40 Akt. 19.20 Sis
baiurten eln Abblld des Hinimels tv-
19.35 Kronen liegen im Staaib.
•volg. 23.45-23.50 Journaal.
9.00 (S Wegwezen. 9.30 (S) Tien-oi
I Vast
TROS: 12.26 Med. t.b.v. land
bouw. 12.30 Nieuws. 12.41 Aktua. 13.00
(S Tross-country. 14.00 (S) Steiger
B. 15.30 Nieuws. 15.33 (S Als dat
zou kunnen. 17.30 Nieuws. 17.32 Aktua.
Hilversum II
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtend-
S) Z O. 8.00 Nieuws,
e dag. 8.23 (S) ZO.
3.00
ivoorl'icht ing
7.20
Over- °P v>'lJdag. 23.00 Muziek programma.
23.40 Journaal.
wedstrijd voor de halve finales van
het toernooi om de Europese tafel-
tennisbeker voor landskampioenen
(dames) tegen Statisztika niet in
Boedapest spelen maar in Amster
dam. De ontmoeting is vastgesteld
op zondagmiddag a.s.
