fes
Nieuw boek over molens
TRIJFEL
DONDERDAG 4 DECEMBER 1975
PAGINA 17
In het begin van dit jaar
trof Pepijn, de zoon van vrien
den van ons (er bestaan onge
twijfeld talen waarin je in
zo'n geval gewoon van „onze
vriendenzoon" kunt spreken)
bij een vuilnisbak op straat
een groot, dik, in rood fluweel
gebonden boek aan, dat hij
ogenblikkelijk onder zijn arm
meenam. Het bleek het grote
boek van Sint Nicolaas te zijn,
volgestouwd met kinderteke
ningen die de Goede Sint bij
zijn huisbezoeken waren aan
geboden, en met enkele knip
sels en zelfs een borduurwerk
je waarmee de Heiligman
blijkbaar moest worden plat
gemaakt. Het is, afgezien van
al die losse tekeningen tussen
de bladeneen nogal slordig
boek, want deze Sint had ken
nelijk de gewoonte de door
hem verkregen gegevens van
de kinderen inderhaast op los
se stukjes papier of achterop
enveloppen te schrijvenK die
soms werden ingeplakt, maar
vaker gewoon tussen de blad
zijden werden gestopt.
Het boek begint in het jaar
1962 met de familie S., die
om ongeveer twee uur op 2 de
cember bezocht diende te wor
den. De gegevens luidden al
dus:
Menno 2 jaar, gilt veel en
plast in zijn broek, gooit
korsten van brood door de ka
mer, gaat lief slapen en zorgt
goed voor oma.
Else 5 jaar, wil zich 's mor
gens niet aankleden, zuigt
op haar vingers, gaat lief sla
pen, zorgt goed voor Menno.
Jetse 10 jaar, wast zich niet
goed. moet op zijn broek pas
sen bij rolschaatsen, moet za
terdags uit zichzelf naar de
padvinderij gaan, is lief voor
zijn moeder.
Yvonne 12 jaar, schreeuwt
te hard en te veel, kleren in
de kast hangen, handig met
breien en handwerken.
Annemarie 14 jaar, goed
zichzelf wassen, mag niet
bang zijn, niet lang voor de
spiegel staan, ze is goed voor
haar moeder.
Mama
Het blijkt heel vaak een
kwestie van geven en nemen,
maar in het volgende gezin
lijkt het ivoord van lof toch
meer als een doekje voor het
bloeden toegevoegd:
André moet niet zo brutaal
tegen mama zijn en hij moet
zijn kleine zusje en broertje
en Yvonne niet zo slaan en
stompen, en hij moet op
school beter zijn best doen.
Verder is André erg lief en hij
is altijd op tijd thuis.
Yvonne moet is een keer de
grote mond tegen mama
houden, en als ik vraag of ze
boodschappen wil doen voor
mama zegt ze. altijd waarom
moet ik het altijd doen. Maar
ze kan ook heel lief zijn, want
ze wast vaak de kopjes voor
me af.
Ronald moet meer naar ma
ma luisteren en hij moet niet
zo driftig zijn, want hij gaat
languit op de grond liggen als
hij niets mag of niets krijgt,
en hij moet met zijn handen
van opa Tromp zijn tuin af
blijven want hij heeft samen
met Lidya alle groenten plat
getrapt en het hek stukge
maakt. en Lydia moet niet zo
gauw huilen als mama er niet
verstaat. Verder zijn ze alle
bei wel lief.
Uitdelen
Op 4 december 1964 om 15.00
uur moest deze Sinterklaas
op bezoek bij de uitgeverij L. J.
Veen op de Leidsegracht in
Amsterdam. Zijn instructies
waren kort maar praktisch:
„Weinig zeggen. Uitdelen". Je
vraagt je soms wel af wat hij
van de volgende aanwijzing
heeft gemaakt, die ik uit zijn
grote boek heb bloemgelezen:
Marian6 jaar, is een
goed hulp, vraagt veel om vrije
dagen, moet niet altijd op haar
hoofd staan". - „Papa, stop
woordje, acht uur naar bed,
wordt mama zenuwachtig.
Maar heeft gelijk, werkt
vaak buiten dus eigengebreide
trui". - „Marion, 5 jaar, kan
leuk spelen met poppen, moet
iets meer met papa naar voet
ballen gaan". - „Rembrandt, 8
maanden, moet niet in z'n
broek plassen". - „Saskia, bijt
haar zusje, geen nagels bij
ten". - „Peter moet niet jaloers
worden als zijn vrouw een
beetje met haar zwagers
stoeit. Eigen schuld, moet je
het zelf maar doen". - „Eric,
10 jaar, heeft vaste verkering
(daarmee plagen)". - „Papa,
slaapt graag in zijn stoel en
snurkt. Kan geen radio ve
len en is gek op tv. Lust
graag een borrel. Hoort eigen
lijk in zak". - „Jetse, 11 jaar,
versnoept geld van zwembad,
gaat op tramabonnement
zwembad in". - „Jaap, 9 jaar,
met voetballlen speelt hij goed
als hij er tenminste zin in
heeft, anders niet. Zijn vader
is leider en moedigt hem dan
aan (schreeuwend)daarna
ontstaat er een twist dat ho
ren en zien je vergaat". -
„Danielle, 1 jaar, zegt tegen
iedereen opa". - „Dave, 5 jaar,
moet zich niet verstoppen als
vader en moeder thuiskomen
maar gedag zeggen". - „Beb,
etaleur, en weet niet altijd al
les beter en moet niet zo gauw
kwaad worden op zijn broer
Paul want die heeft meer in
zijn mars op seksueel gebied".
NICO SCHEEPMAKER
ARNHEM Veertig jaar lang
molens tekenen heeft er voor de 65-
Jarige Arnhemse leraar Anton Sip-
man ten slotte toe geleid dat hij de
auteur is geworden van een boek dat
al op het moment van zijn verschij-
ne- door iedereen die er ook maar
een beetje verstand van heeft tot
standaardwerk is verheven.
Het boek 'Molenbouw' een 552 pa
gina's dik werk, bevat, een zeer uit
gebreide technische beschrijving van
alle in Nederland voorkomende mo
lentypes, voor zover ze ten, minste
van het "bovenkruiertype" zijn. Een
bovenkruier, zo leert het boek, is een
molen waarvan de kap en dus daar
mee ook de wieken, gedraaid kan
worden in de windrichting.
'Een meesterwerk', noemde de Gel
derse commissaris van de koningin
mr. W.J. Geertsema het boek, toen
hij het eerste exemplaar ontving uit
handen van mr. P.J. Mijksenaar,
voorzitter van de Vereniging De
Hollandse Molen. Zijn vereniging
gaf de stoot tot de publikatie: 'Wij
vonden dat het levenswerk van Sip-
man in boekvorm moest verschijnen'.
De vereniging gaf zelf een garantie
om het mogelijk te maken dat de
Walburg Pers in Zutphen (bekend
om zijn interesse voor historisch
werk) aan de uitgave begon.
«.Het Groot Molenbouwboek is - zijn
nogal technische beschrijvingen ten
spijt - een fascinerend werk gewor
den waar heel wat molenrestaura
teurs hun voordeel mee kunnen doen.
Dat laatste is overigens nooit Sip-
mans hoofddoel geweest: hij vindt
dat de tijd van de molen voorbij is.
'Even onmerkbaar als in de dertien
de eeuw de molengeschiedenis begon
is ruim een eeuw geleden al de strijd
om het voortbestaan begonnen. Een
vijftig jaar geleden was de strijd
uitgestreden en verloren. Sindsdien
behoort de molen tot de geschiede
nis, is het een monument', zo schrijft
de auteur. Hij laat duidelijk weten
te gruwen van tot restaurants of
woonhuizen verbouwde molens. 'Mo-
lenvreemde bestemmingen', noemt hij
dat 'waarin maar weinig van de his
torische of streekbouwwijzen is te
rug te vinden".
Het boek heeft al die methoden
voor hetnageslacht vastgelegd. De
auteur gaat uitvoerig in op de ma
nier waarop sinds de late middel
eeuwen molens werden gebouwd. Hoe
bij voorbeeld ondanks de slechte of
zelfs totaal ontbrekende funderingen
molens de eeuwen overleefden, zoals
die in Lienden die slechts lichtelijk
scheef zakte.
Prachtige doorsnedetekeningen be
vat het boek van molens uit Gelder
land, Noord- en Zuidhollanci, en
Friesland.
Het 'staande werk van de boven
kruiers' zoals de ondertitel luidt is
verkrijgbaar in de boekenhandel voor
ongeveer 115 gujden.
Wegens technische storing in de
telex-apparatuur, kunnen wü van
daag geen scheepsberichten geven.
„Once i
g. 8.00 u
Nachtvoor.sU'lIiiLi;
West", dag. 8.0
Intensieve verpleging: dag. v. 14.00 tot
1.30 u en van 18.30 tot 19.00 uur
Cndegeeat: dinsdag
T entoonstellingen
Galerie v d Vllst, Botermarkt 3.
Alex de Vrede schilderijen. Lenl
Llntelo theaterpoppen Auke Blan
kevoort keramiek, M^chteld Hoo-
yen gouaches en Sees Vlag ke
ramiek Geopend dl t/m za van 10
Waasenaar Tentoonstelling wandkle-
derljen.
gouaches van Albert
Ehrlich. Van 22 nov.—11 dec. Ope
ningstijden van de bibliotheek
l 01751-13397
Buresteee 2a
i Straten, tot
de rebellen", za. en woe. 2.30, zo. 2.00
STUDIO,,Emmanuelley, dag. ^2.30, 7.00
LIDO: „On her Majesty's secret ser-
Vook '4.30guur3°Ï47 ?aar6n 915
TRIANON: ..Kind van de zon", dag.
2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo. ook 4.30 uur.
1R laar.
„Porno bekentenissen", dag. 7.00
7,-ÏÏH
De Lakenhal, Oude Singel 28-32 ex
positie van werk van Ger van Elk en
Pleter Holsteln t/m 13 december.
3) T/m 13 december exposiitle van
kunstkring ..Zevenster" Dagelijks van
Galerie De Ruip, Hooglandse Kerk-
gra it 40, expositie litho's en tekenin-
gtn van Betty Disco en Gerbrand Bie-
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
RijksmuBeum
"eotoonstelling „Volkskunst uit La-
ijn»" Amerika (for 26 april 1976)
Atelier De Scherf' Nassaulaan 41
le-stgeest'. tel 150220 Ans v d Helde—
»d werk glasbulgen.
Ongevallendienst elke dag Acade
misch ziekenhuis behalve van dins
dag 18.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Dlaconessenbulsl en van vrijdag
18.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Eli-
sabetb ziekenhuis)
Bezoekuren Ziekenhuizen
Dlaoonessenhuls: Middagbezoekuur;
Annakllnlek:
Klasse afdeling van 13.00-14.30 uur
Derde klasse bezoekuur van 13.00
14.00 uur en 18.30-19.30 uur
Knderzaal: van 13.00-14.00 uur Op
woensdagavond (uitsluitend voor da
ouders) van 18.80—19.30 uur
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ken) zUn de bezoekuren als volgt:
gende bezoekuren (alleen
4 45—15.00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten door.
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
Elke dag:
18.30—19 !oo uur
Alphen aan den Rij
Rijnoord:
13.30—14.1
Academlegeb Rapenburg 73
I - dse bioscopen
LUXOR: „The Uakuza". dag. 2.30, 7.00
St. Elisabeth-ziekenhuis
len dae. van 14 tot 14.45 uur en van
ir; klasse-afdelingen
tot 16.00
i 18.80 tot 19.30 uur. Kinder
afdeling dag. van 15.00 tot 18.30
echtgen.)
18.80 tot
ig. van 15
.bewaking) dag.
echtgenoten 1920 u.; Kinderafdeling
1515.30 u alleen voor ouders 18—
18.80 uur
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
fcunneD dag en nacht worden gemeld
bij het-
(9ud ^Jlteuws
4 december 1975
Honderd jaar geleden stond
in de krant:
Een onvermoeide oplichter
te Ceuta, in Marokko, heeft,
nu weder den familienaam
aannemende van een Neder
lander, aan dezen geschreven,
dat hij hem zijne dochter En-
riquetta vermaakt, die een ver
mogen bezit van drie ton. Een
poos later volgde een brief van
den voogd der jonge dame, nu
wees geworden, met verzoek
hem f1200 ter restitutie voor
voorschotten en reiskosten van
Enriquetta te zenden, die dan
met haar fortuin de reis naar
Nederland zou aanvaarden. Bij
onderzoek is gebleken, dat ook
deze gebeurtenis slechts in de
verbeelding van een gevangene
te Ceuta bestaat en strekken
moest om een onzer landge-
nooten op te lichten, eene po
ging die bij herhaling op soort
gelijke wijze is aangewend, en
ivaarschijnlijk nu en dan toch
wel moet zijn gelukt. Anders
zou men niet jarenlang met
dergelijke kunstenarijen voort
gaan.
Vijftig jaar geleden
Te Toledo, in den Ameri-
kaanschen staat Ohio, is een
krankzinnige misdadiger gevat
die eenzame vrouwen aanviel
en met een knots zware sla
gen op het hoofd toebracht.
Tien vrouwen had hij aange
vallen en twee had hij dood
geknuppeld. Na eiken aanval
verdween hij spoorloos. De ge-
heele mannelijke bevolking was
daarop gealarmeerd en goed
bewapende politiemannen en
soldaten sloten zich bij de
klopjacht aan. De man is thans
gepakt: het bleek een have
loos gekleede reus te zijn, die
volmaakt krankzinnig scheen
en wartaal uitsloeg. Bij zijn
arrestatie had hij een zwaren
hamer bij zich. Hij bleek over
reusachtige lichaamskracht te
beschikken en kon ongeloof
lijk hard loopen. Voor de be
volking van Toledo is het een
ware opluchting dat de ge
heimzinnige boosdoener ein
delijk onschadelijk is gemaakt.
PANDA EN HET MEESTER-MONSTER
5 - 131
Het was alweer een paar maanden geled endat Barnstorm
Panda een baantje als zeemeermin had aangeboden. En hoewel
Panda geen spijt had, dat hij had geweigerd, maakte hij zich
toch wel zorgen over zijn toekomst.
Hij liep dan ook op een keer naar een keurige betrekking te
zoeken, toen hij professor Kalker tegen kwam.
"Professor" riep hij. "Hier mag u niet fietsen! Dit is een straat
met eenrichtings-verkeer. U gaat de verkeerde kant op!"
"Integendeel"antwoordde de geleerde, stevig doortrappend.
"Mijn uitvinding wijst me aan waar ik heen moet. Altijd maar
rechtdoor, zie je wel?"
Hij wees op een vreemde doos met een pijl op het deksel en
een knipperend groen licht. En rechtdoor ging hij - ook toen
de straat een bocht maakte. Dat had akelige gevolgen. Want op
de hoek had een kruidenier zijn winkel gevestigd - en daar fiet
ste de wetenschapsman naar binnen. Uit de onderneming
klonk een doffe klap, gevolgd door gerinkel - en Panda besloot,
dat hij beter kon gaan kijken wat er met de professor gebeurd
was...
Zet 4 dl water op met
een scholgraat of een vis-
kop, plakje citroen, 3 tak
jes peterselie, stukje ui
en zout. Laat dit 30 min
trekken en voeg dan 1 kg
mosselen toe. Laat deze
10 min zachtjes meekoken
en zeef vervolgens de
bouillon door een linnen
doekje, dait u in een zeef
of vergiet legt. Neem de
mosselen uit hun schelp.
Leg er vier dunne, grote
moten kabeljauw in i«en
laat deze 10 min heel
zachtjes trekken. Schep
ze er uit en leg 2 moten
in een beboterde vuurvas
te schaal. Smelt 25 g bo
ter en roer er 35 g bloem
door. Voeg geleidelijk de
visbouillon toe en blijf
daarbij steeds goed roe
ren, boven laag vuur, tot
een gebonden saus ont
staat. Breng deze op
smaak met versgemalen
peper, citroensap, evt. 'n
snufje cayenne, snufje
nootmuskaat en een flin
ke eetlepel geraspte kaas
Schep de mosselen op de
moten kabeljauw en
schep daarop de helft van
de saus. Leg de resteren
de moten vis er op en dek
af met de rest van de
FRED BASSET
Generaal:
Het
estafette-
tokje
Copyright:
Oberon/Haarlem.
Tekenaar: Peter de Smet
De
avonturen
van
Jommeke
De
Gras
mobiel
Mjjn voeten z/tten
onder de b/aren
van de hele week.
te i'open y
En u hebt in uw Jeugd nog we!
zo goed kunnen marcheren
Stap inDit is de grasmobiel.'
Jl
vL. 1
7% '/p f
1
J Is dat de grasmobiel
Zo'n viooienbak! Kan de
professor rnij niks
beters qeven r
