VN - raad
komt weer
bij elkaar
Betalingen
Geweldloze revolutie nu voltooid
Vervolging van Portugese
rebellen komt op gang
Deelname PLO
Israëlische aanval
WIESENTHAL
TREKT ZIJN
Nederlanders kunnen
Spanje niet buiten
NAVO en EG houden
Laos heeft
president
AVBOEK
Uit in de Randstad
Laos is een volksrepubliek
DONDERDAG 4 DECEMBER 1975
NEW YORK (Reuter/UPI/AP) De Veiligheidsraad
der Ver. Naties zal vanavond 10 uur onze tijd bijeenko
men om te beraadslagen over het verzoek van Egypte de
Palestijnse bevrijdingsorganisatie, PLO, deel te laten nemen
aan een nieuw debat over het Midden-Oosten.
De leden van de raad bespraken
de kwestie onderling in drie bijeen
komsten die gisteren in het kantoor
van de voorzitter, de Brit Ivor Ri
chard, werden gehouden. Deze ver- I
klaarde later tegenover journalisten
-dat de PLO-kwestie vandaag als eer- i
ste agendapunt aan de orde komt.
- Libanon en Egypte hadden voorts
verzocht om een spoedzitting van de
raad over de jongste Israëlische
luchtaanvallen op doelen in Libanon,
waarbij ongeveer honderd doden zijn
gevallen.
Het voorstel voor deelneming van
door Irak ir
diend. Egypte en Libanon hebben ste beleidsorgaan, heeft na een ver
geen zitting in de veiligheidsraad, gadenng die tot diep in de nacht
zij zullen aan het debat mee- duurde de militaire gerechtelijke
doen als belanghebbende partijen.
>riteiten opgedragen
Men verwacht dat ook Syrië en Saoe- te beginnen ter voorbereiding
a- -Arabië gehóórd zullen worden. de vervolging van degenen die zijn
Hét was gisteravond nietbekend beschuldigd van een aandeel in de
wat Israël zal doen. De Israëlische door loyale strijdkrachten verijdel-
regering heeft geweigerd met de de staatsgreep van 25 november.
PLO te onderhandelen, maar het Het was de eerste bijeenkomst van
neemt deel aan de lopende discus- de raad na de opstand van uiterst
sies van de algemene vergadering linkse parachutisten,
over het Midden-Oosten, ondanks de Er zijn tot dusver ongeveer hon-
aanwezigheid van de PLO. derd militairen aangehouden
Zondag ging een meerderheid van^ gen 25 anderen zijn arrestatiebeve-
Terwijl Betty Ford zich ken
nelijk kostelijk amuseert in Pe
king (op de foto neemt zij deel
aan een balletlesje zette haar
man zijn besprekingen met vice-
premier Teng Hsiao-Ping voort.
Ook de ministers van Buitenland
se Zaken, Kissinger en Koean-
Hoea namen aan het tweeëneen
half uur durende onderhoud deel.
Over het verloop en inhoud van
Ar- gematigde socialistische opvattingen, het gesprek zijn geen mededelin-
die de beweging van de strijdkrach
ten als dominerende macht in de
Portugese politiek gehandhaafd wil
len zien. De tweede groep, die zich
onderzoek door Luis Antonio da Silva Araujo^ rond commando-leider Jaime Ne
ves en de noordelijke regionale com
mandant Antonio Pires Veloso heeft
verzameld, wil dat de militaire lei-
terugkeren tot de meer ortho-
gen de voormalige i
beid, Jose Costa Martins.
Er is een commissie ingesteld die
een rapport moet uitbrengen over
de linkse revolte. Zij wordt geleid
de lucht-
De raad zette vervolgens c
vering in eigen boezem voort met ^oxe rol"
de leden van de raad akkoord met
.een verklaring van de voorzitter, dat
was toen de Rus Jacob Malik, die
stelde dat de PLO uitgenodigd dient
te worden voor een volledig debat
over het Midden-Oosten, dat op 12
januari in de veiligheidsraad be
gint.
- De iedem van de raad besloten gis
teren voorts dat vanavond een open-
len uitgevaardigd, ondermeer te-
[het ontslag van de prominente pro-|
communistische marine-officier Car
los Almada Contreiras. Deze leid
de een militaire-inlichtingendienst,
die dienst voor leiding en coördina
tie van informatie (SDCI) heette.
Deze is door de raad opgeheven en
haar taken zijn overgeheveld naar
het opperbevel van de strijdkrachten.
I Verscheidene Portugese kranten had
den al gesuggereerd dat de SDCI
j betrokken was bij duistere politieke
'praktijken, zoals het zonder mach
tiging aftappen van telefoonlijnen.
De bijeenkomst van de revolutio-
Inaire raad werd geleid door presi-
j dent Francisco da Costa Gomes.
In de raad zijn twee stromingen
binnen de strijdkrachten naar voren
de verdediging
gen gedaan. De Chinese pers zet
ook tijdens Fords bezoek de aan
vallen op de Sowjet-Unie voort.
Het volksdagblad bracht gisteren
een commentaar onder de titel:
"de bedriegelijke ontspannings-
politiek van de Sowjet-Unie bren
gen de zuid- en de noordflank
van Europa in gevaar.
dat vanavond een open- t^t /nTTT TAT
zal worden gehouden Ivl./XI HI I
over de Israëlische luchtaanvallen A A J~L
op de Palestijnse vluchtelingenkam- WÊ
pen in Libanon. VENEN (UPI, DPA» De leider gekomen nadat de radicale linkse
Palestijnse guerrillastrijders heb- van het Joods documentatiecen-
ben gisteren gezworen de luchtaan- J™™ m. Wenen. Simon Wiesenthal.
vallen welke de Israëlische lucht- Sieren zijn klacht wegens de
macht dinsdag heeft uitgevoerd op
Palestijnse vluchtelingenkampen
te zullen wreken met
vallen van Palestijnse commando's
op Israëlische nederzettingen.
VOET BIJ STUK Een 78-ja-
rige Engelse heeft drie maanden
gevangenisstraf gekozen liever dan
19,08 pond sterling
lier, Bruno Kreisky, ingetrokken, %o
heeft Kreisky meegedeeld. Kreisky
vertelde de pers dat "de zaak nu
wat mij betreft is afgedaan".
VISSERIJGRENS De Ameri
kaanse senaatscommissie voor de
strijdkrachten heeft woensdag met
9 tegen 7 stemmen haar goedkeu-
Wiesenthal had Kreisky aange- ring gehecht aan een wetsvoorstel
om de Amerikaanse visserijgrens tot
200 mijl uit de kust uit te breiden.
De huidige visserijgrens ligt 12 mijl
PARIJS, MADRID 'ANP, Reu
ter» Nederlandse socialisten en
christen-democraten hebben woens-
neèen" offMerën met da" in Par«s' zonder "h"*5- sepi'o-
beerd het WEU-parlement duidelijk voorzitter
te laten verklaren dat het lidmaat- beid, lten_
schap van Spanje van de NAVO ii
strijd zou zijn m'et de doelstelUm
het 'bondgenootschap.
Spanje zal buiten de Europese
Gemeenschap <EG) blijven, tenzij
koning Juan Carlos een werkelijke
democratie vestigt, zo heeft de
de Partij van de Ar-
den Heuvel, gisteren
in Madrid verklaard.
Ien van den Heuvel vertelde de
pers dat "wat wij van Juan Carlos"
klaagd omdat deze hem had be
schuldigd van het gebruiken van
"Mafia-methodes" en het belaste-
Het parlement, gevormd door tien dagen van macht hebben ge-
EG-lan-
de hoop op een werkelijke de-
verwierp met mocratie niet versterkt". De voorzit-
Nederlands ter van de PvdA, die een partijde-
i de belastingen te betalen. Ze vindt land. De parlementsfractie
i Oostenrijk in het buiten- uit de kust. De maatregel,
dat zij door de gemeente op de
keerde principes wordt
Mejuffrouw Catherine Carney zei
tegen de rechter dat een alleenwo
nende bejaarde niet even hoog be
hoort te worden aangeslagen als een
gezin dat profiteert van onderwij:;,
sociale voorzieningen en sportac-
mmodatie.
Nationalisten
in Schotland
boeken succes
LONDEN (AFP) Nog geen
week na de publikatie door de rege
ring ih Londen van het witboek over
de regionalisering, heeft de Schotse
..nationalistische partij (SNP) twee
overwinningen geboekt,
i De SNP veroverde bij tussentijd
se verkiezingen in twee kiesdistrict
ten een zetel op Labour en één op
de conservatieven. Labour verloor
39 procent en de conservatieven 22
procent van de stemmen die zij de
vorige maal behaalden.
BANGKOK Prins Souvan-
nanong, leider van de Pathet
Lao, is vannacht benoemd tot
president van de nieuwe Laoti-
aanse Democratische Republiek,
zo heeft radio Vientiane be
kendgemaakt. De nieuwe pre
mier van Laos is Kaysone
Phomyiarn, hij is lid van het po
litieke bureau van de Pathet
Lao. In de bekendmaking die
werd gedaan door het ministe
rie van voorlichting werd voorts
gezegd dat de onttroonde koning
Savang Watthana is benoemd
tot adviseur van de president.
De afgezette premier prins Sou-
vana Phouma is voortaan ad
viseur van de nieuwe premier
Kaysione Promyiarn.
socialistische partij,
Kreisky voorzitter is,
besloten Kreisky'!
onschendbaarheid niet
dergelijk proces op te heffen.
rte-
de gen verzet is gerezen van de kant
waarvan van de ministeries van Buitenlandse
had dinsdag Zaken en Defensie, heeft ten doel de
parlementaire visstand te beschermen tegen de al
te grote vangst van buitenlandse
schepen.
parlementariërs uit de
den en Engeland,
grote meerderheid
voorstel met zo ve"al woorden te legatie door Spanje leidt,
zeggen dat Spanje om principiële vrijheid van meningsuiting, de
redenen uit het bondgenoot- schaffing
schap moet worden geweerd. mewet ve
Het 'nam, met ook de stemmen vrijlating
de Nederlanders, een resolutie genen de
(ADVERTENTIE)
ALLESOVERJEUGDSCHOOLKOOK-
KUNSTSPELSPORTPLANTPLAKDIER
DOENBLOEMBOOTREISRUSTSTAD
LANDGROENGRUT EN NOG VEEL
MEER BIJ:
Nu spe'ciale aanbiedingen.
Haal een catalogus!
wordt toegejuicht dat
"in Spanje steeds meer in het open
baar wordt aangedrongen op poli
tieke vrijheden. Het meent daarom
dat het Spaanse volk binnen
kort zijn plaats moet innemen in
de NAVO en de Europese gemeen
schappen waaraan het een belang
rijke bijdrage kan leveren".
Voor het Nederlandse voor
stel stemden de tweede kamerleden
Scholten (ARP) die het initiatief
had genomen, Peijnenburg (KVP)
en Voogd (PvdA), het eerste ka
merlid Reijnen (KVP) en een aan
tal Engelse en Westduitse socialis
ten. Het .eerste kamerlid Piket
(CHU),
Pieterskerk choorsteeg 14, leiden
ROTTERDAM
De Doelen: Grote zaal: 9 dec. 20.15 uur, Meesterserie Shura Cher-
kassky; 10 dec. 20.15 uur Kerstconcert voor bejaarden en ge
handicapten; 11 dec. 12.45, orgelconcert Arie Keijzer; 11 dec.
20.15 uur, Rotterdams Philharmonisch Ork. (Mozart, Schubert).
Kleine zaal: 5 dec. 20.15 uur. Fiesta Gitana; 7 dec. 11.00 uur,
Muziek op zondagmorgen; 10 dec. 20.15 uur, Julian Bream gui
taar, pro arte serie.
Hal: 10 dec. 12.45 uur, koffieconcert.
Rotterdamse Schouwburg: 6 dec. 20.15 uur, Stadstoneel Rotterdam;
7 dec. 14.00 uur, Scapino ballet; 9 dec. 20.15 uur, Privé voor
twee; 10 d;c. 20.15 uur, Nederlands Danstheater; 11 dec. 20.15
uur, Publiekstheater.
Piccolo theater: 6, 9, 10 en 11 dec. 20.15 uur, Onafhankelijk toneel,
de Groene Kakatoe.
Luxor theater: 5 t/m 11 dec. 20.00 uur, André van Duin's lach-
Kabaret Tekst-
Paul
i Vliet
Hofpleintheater: 6 en 7 dec. 20.15 uur, Café het zeepaard, blüspel;
10 dec. 20.15 uur Showprogramma met mini en maxi; 11 dec.
20.15 uur, Een vuile egoist.
AMSTERDAM
Concertgebouw: Grote zaal: 6 dec. 15.00 uur. Omroeporkest o.l.v.
Anton Kersjes; 7 dec. 14.15 uur. Rotterdams Philharmonisch
Orkest10 en 11 dec. 12.30 uur, lunchconcert Concertgebouw
orkest; 6 dec. 21.00 uur, Paul Simon.
Kleine zaal: 10 dec. 12.30 uur, Bernedetto Mazzacuratie violon
cel; 11 dec. 12.30 uur, Vermeer kwax-tet.
Brakke Grond: 5 t/m 10 dec. 20.30 uur. Noorder compagnie met
Kwasten; 11 dec. 20.30 uui% Noörder compagnie met Hans Kohl-
haas.
Centrum Bellevuc: 6 en 7 dec. 20.30 uur, Toneelgroep Centrum met
Bezoekuur; 9 dec. 20.30 uur, liederenrecital Nederlandse opera
stichting; 10 en 11 dec. 20.30 uur, Toneelgroep Centrum met
Monoloog; 11 dec. 12.30 uur. Toneelgroep Centrum met Harts
geheimen.
Stadsschouwburg: 6 dec. 20.00 uur, Publiekstheater met Majoor Bar
bara; 7 en 11 dec. i-esp. 13.30 uur en 20.00 uur, Het nationale bal
let met Romeo en Julia; 8 en 10 dec. 20.00 uur, de Nederlandse
operastichting met Orfeo ed Euridice9 dec. 20.00 uur De Haagse
comedie met De Arrestatie.
Klein Bellevue: 6. 7, 9. 10 en 11 dec. 20.00
pierement met "Ja we zijn daar gek".
Nieuwe de la mar: 6, 7, 9, 10 en 11 dec. 20.15
one-man-show
Shaffy theater: 5 t/m 11 dec. 20.30 uur; Baal in concertzaal met
Getrommel in de lucht (behalve 8 dec.); 5, 6, 9, 10 en 11 dec.
20.30 uur, Harlekijn toneel in Zuilenzaal met het Dagboek van
een gek; 5, 6, 9, 10 en 11 dec. De Ketelshow n in de Shaffy-zaal.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg: 5 en 11 dec. 20.15 uur Haagse Comedie
met "Al wie met ons mee wil gaan", blijspel van Noël Coward;
6 en 7 dec. 20.15 uur "De arrestatie" van Jean Anouihl;
7 dec. 14.00 uur "De jongste dag" van Odön von Horvath; 8 dec.
20.15 uur, "Privé voor twee", blijspel van Noël Coward; 9 dec.
20.15 uur„ n vuiile egoist" van Francoise Dorin; 10 dec. 20.15
uur, Toneelgroep Theater met "Koning Hert" van Carlo Gozzi.
Hot Theater: 5, 6, 10 en 11 dec. 20.30 uur, Haagse Comedie met
"De Zanzibar" van Peter Hoeksema; 6 dec. 14.30 uur Bzztöh
Teater, Thomas Mann Weekend; 7 dec. 14.00 uur Kindertheater
Pssst met "Piccolo en de verkleinman"20.30 uur Thomas Mann
Weekend; 8 dec. 20.30 uur Thomas Mann Weekend; 9 dec. 2030
uur, Ned. Dans Theater, studio-avond.
Poppentheater Guido van Deth: 5 en 7 dec. 20.30 uur, Solo-optreden
Jan Veelo "Cabadrama": 6 dec. 20.30 uur Poppenspel voor vol
wassenen: "De drie pauweveren"; 7 dec. 14.30 uur, Poppenspel
voor de jeugd: "De verdwenen prinses".
Theater Pepijn: 5. 6 en 11 dec. 20.30 uur, Cabaret Gerrit met "Jum
ping Gerrit '76".
Congresgebouw: 6 dec. 20.30 uur Residentie-Ork. o.l.v. Hubert Sou-
dant.
Theater In de Steeg: 6 dec. 20.30 uur Nationaal Hekelcabaret met
"Het hemd van het lijf"; 7 dec. 20.30 uur Folkmusic.
Diligentia: 7 dec. 14.30 uur, Emmy Verhey en Carlos Moerdijk met
werken van Beethoven; 8 dec. 20.15 uur Open podium-avond,
concert door amateurs; 10 dec. 12.45-13.15 uur, Lunchprogram-
rna; 11 dec. 20.15 uur Optreden van de Anglo American Theatre
Group.
Theater Aan de Haven: 8, 10 i
"Agamemnoon" (try-out>.
LEIDEN
Stadsgehoorzaal: 10 dec. 20.00 ui
"Con Amore" met werken Vi
11 dec. 20.30 uur De Appel met
Burgerijconcert van Sempre Crescendo.
(ADVERTENTIE)
-terroris-
generaal Franco en d»a
an alle politieke gevan-
zijn
democratie in Spanje te kun-
spreken. Zij meldde dat haar
uit drie leden bestaande delegatie
overal door de Spaanse politie was
gevolgd en dat de koffers waren
doorzocht.
Volgens Ien van den Heuvel zijn
de Nederlandse socialistten ongerust
over Frankrijks onvoorwaarde
lijke steun aan Juan Carlos, die
bieek uit opmerkingen van de
Franse president, Valerie Giscard
d'Estaing, tijdens de inhuldiging
van de koning afgelopen week.
"Wij zullen onze regering vrag'en
zich te verzetten tegen deze oppor
tunistische houding van Frankrijk,
Maak het u gemakkelijk:
voor alle geldzaken
naar één adres,
ook voor uw betalingen,
betaalcheques en
spaargiro bij de
LEIDSE SPAARBANK
htet voorstel mede had die niet overeenkomt met de fun-
de EG",
Door
Lodewijk Bronsdijk
VIENTIANE (SP) De koning
van Laos is gisteren afgetreden. De
coalitieregering is ontbonden en het
land is nu een "Volksrepubliek".
Dit ia de voltooing van de gelei
delijke machtsovername door de
(pro-communistische) Pathet Lao.
Deze beweging maakte in de praktijk
al de dienst uit maar had afschaf-
fin van dc monarchie nog enige tijd
uitgesteld. De 'regering van nationale
eenheid', waarin ook andere partijen
dan de Pathet Lao waren vertegen
woordigd, had al enige weken niets
meer te zeggen.
De laatste dagen is een aantal le
den van de koninklijke familie naar
Thailand gevlucht. Koning Savang
Vatthana (68 jaar oud) heeft vol
gens radio-Vientiane zelf afstand ge
daan van de troon.
De geweldloze revolutie kwam in
mei goed op gang tóen drie van de
vijf ministers van de rechterzijde,
die samen inet vijf Pathet Lao-ver-
tegenwoordigers en twee neutralis
ten de coalitieregering vox*mden, af
traden. Ze werden vervangen door
in naam rechtse figuren die echter
duidelijk de Pathet Lao meer gezind
waren dan hun vooi'gangers.
De uitstekend georganiseerde po
litieke machines van de Pathet Lao
begon daarna op volle kracht te
draaien en in steeds meer lokale en
provinciale besturen namen pro-
communistieche krachten de macht
Het belangrijkste wapen van de
Pathet Lao bij de achtsovername
werd en wordt gevormd door "her-
scholingscursussen".
Vrijwel niemand ontkomt daaraan.
Van ministers tot monniken, van
luchtvaartpersoneel tot boeren en
uiteraard vooral militairen, politie
functionarissen en ambtenaren, ie-
dereen wordt "omgeschoold". Een
westerse diplomaat zei onlangs dat
hij zich aanvankelijk afvroeg waar
alle rechtsen toch gebleven waren",
totdat hij tot de slotsom kwam "dat
alle a-echtsen links waren geworden".
Studenten vormden vaak de vooi'-
hoede bij de overname van steden
en dorpen door rechtse figuren te
verjagen en vervolgens de Pathet
Lao met gejuich binnen te halen. In
augustus werd de machts ovei*name
eigenlijk al voltooid toen in de hoofd
stad Vientiane een volledig commu
nistische gemeenteraad werd gekozen.
Sedertdien was de coalitieregering,
die-voor die tijd eigenlijk alleen nog
maar wat te zeggen had in de "ge
neutraliseerde" steden Vientiane en
Loeang .Prabang, een regeling zon
der grondgebied.
De zuivering door de Pathet Lao
die ondermeer ook een eind maak
te aan het rijk geschakeerde nacht
leven van Vientiane, leidde tot een
grote uittocht van tegenstanders.
Naar schatting 100.000 mensen
vluchtten naar Thailand, een aantal
hoge functi onarissen naar Europe
se landen en de Verenigde Staten.
Onder hen ook talloze leden van
Meo-stam die de CIA gebruikte tij
dens de Amerikaanse strijd in In-
do-China tegen de communisten.
De laatste tijd zijn deze vluchte
lingen gevolgd door verscheidene
leden van de koninklijke familie.
De Pathet Lao had tot nu toe in
zijn propaganda de monarchie ge-
spaard, mg,ar de gevluchte leden van
het koninklijk huis verklaarden in
Thailand, dat de Pathet Lao de ko
ninklijke familie "naar het platte
land wil stui'en om op de akkers te
werken".
De vlucht van rechtse krachten
naar Thailand, ernstige grensinci
denten aan de Mekong-rivier tus
sen de twee landen en beschuldi
gingen dat Laos steun verleent aan
de querilleros die actief zijn in het
noorden en noordoosten van Thai
land. hebben geleid tot een gespan
nen verhouding tussen Bangkok en
Vientiane.
Zoals te verwachten was, heeft
de opkomst van het nieuwe regime
in Vientiane geleid tot een strijd om
invloed bij deze nieuwe machtheb
bers tussen China, Rusland Noord-
Vietnam. Alle drie pogen ze door
hulp te verlenen aan het economi
sch uiterst zwakke land aan invloed
te winnen. Het aantal Russische
functionarissen in Vientiane wordt
op het ogenblik geschat op vijf-
Éi zeshonderd, dat wil zeggen een
vervxiervoudiging sinds mei. Dage
lijks landen Chinese vliegtuigen met
rijst en allerlei andere zaken, van
tractoi-en tot medicijnen. Dit jaar
heeft Peking al voor 25 miljoen dol
lar aan "zachte" leningen aan La
os vex-sti-ekt. Noord-Vietnam heeft
per traditie al een zeer grote invloed
in Laos. Geschat wordt dat er nog
zo'n 20.000 man Noordvietnamese
troepen in het land zijn. In de tijd
van de Vietnamese oorlog bewaak
ten die de Ho-Tsji-Minh aanvoerrou-
te door Laos.
Veel van de Pahtet Lao leiders die
nu aan de macht zijn gekomen ver
bleven vele jaren in Noord-Viet
nam en werden daar getraind.
Ook Hanoi heeft allerlei hulpgoe
deren naar Laos verstuurd en een
Laotiaaanse delegatie heeft een
bezoek aan Hanoi gebracht om te
praten over gebruik van Noordviet-
havens. Laos ligt nergens
aan zee en was tot voor kort hele
maal aangewezen op Thailand voor
doorvoer naar zee. De verslechterde
relaties met Bangkok hebben de
Laotiaanse autoriteiten echte ge
dwongen naar andere routes uit te
zien.
De Amerikaanse gemeenschap
in Laos is tot een handjevol functio
narissen teruggebracht. Het omvang
rijke apparaat van de Amerikaanse
officiële hulporganisatie USAID
moest na een bezetting worden te
ruggetrokken. Er is echter nog steeds
een Amerikaanse ambassade in
Vientiane en de Pathet Lao lijkt
niet van plan de betrekkingen met
Washington helemaal te verbreken.
De Pathet Lao heeft nu een "na
tionale conferentie" aangekondigd
"om het land op verzoek van het
volk geheel te zuiveren van het oude
coi-rupte regime". Een pro-commu
nistisch blad noemde dezer dagende
coalitieregering "niet meer represen
tatief voor de actuele politieke
krachtsverhoudingen".
