MOTIEF KAPERS DUISTER
VLAG IN DUISTER ALS "BAKEN IN ZEE"
Van
MOLUKSE ACTIES
eisen
kansloos
STEEDS HEVIGER
anmee
Agt:
MANUSAMA
'STAAT OOK
i MACHTELOOS
Groningse
makelaar
De Groot
rent voor
zijn leven
- WOENSDAG 3 DECEMBER 1975
Vertwijfeld bood ir. J.A. Manusa-
ma gisteravond aan zijn Zuidmoluk-
se ordedienst in te zetten tegen zijn
j landgenoten die op huiveringwekken
de wijze een trein met passagiers in
hun greep houden. In naam is hij
'nog steds de president in balling
sschap van de Republiek der Zuid-
jMolukken, maar als leider in bal
lingschap ziet hij zijn invloed steeds
verder afbrokkelen. Ordediensten
J zijn niet genoeg om de Molukse Jon-
geren in het gareel te krijgen of
I te houden.
"V AIs er al seen verzet is tegen de
itiealen van de ouders, wat tot hun
Verbittering" ook steeds meer voor
tkomt, dan is er vooral hevige tegen
stand tegen de manier waarop die ou
ders hun ideaal hebben willen be
reiken. Het 'hopen en bidden" dat
Manusama en de geestelijke leider
ds. Metiary lahnge tijd hebben ge-
--predikt heeft tot nu toe alleen maar
tot gevolg gehad dat de 33.000 Zuid
molukkers nog steeds niet zijn ge
ïntegreerd in de Nederlandse samen
leving. En het aantal jongeren dat
in opstand komt tegen het berustend
.lijden van hun ouders is de laatste
jaren sterk toegenomen, wat ook te
merken is aan de toenemende ver-
betendheid waarmee hun ideaal -
terug naar Ambon - wordt nage
streefd. Veel leden van die "opstan
dige" generatie zijn georganiseerd
in de nog wat volgzame Vrije Zuid-
piholukse jongeren. Daarnaast heeft
de militaire groep van "generaal"
iTamaela een grote aanhang. Zware
•commandotrainingen zijn in die krin-
jgen een normaal verschijnsel. Vra-
fgen van Nederlandse parlementa-
iriërs hebben daar geen einde aan
Jkunnnen maken. Soortgelijke para
militaire activiteiten worden ont-
tPlooid door de aanhang van het mar-
i xistisch-leninistische Zuidmoluks
S gevrijdingsfront, dat de Palestijnen
als voorbeeld ziet.
ters van Doorn naar Beilen overgevlogen, waar vijf zwaar
bewapende Zuidmolukkers een stoptrein hadden gekaapt.
t Volgens mededelingen van de
spoorwegen bevinden zich ongeveer
50 gijzelaars in de gekaapte trein
- twee van elkaar gekoppelde trein
stellen - die staat ter hoogte van
het vuilverwerkingsbedrijf van de
VAM niet ver van Beilen.
Over de motieven van de kapers
tasten de autoriteiten nog in het
duister. Wel maakten de kapers via
drie vrijgelaten vrouwen hun eisen
bekend: een bus naar Schiphol en
een vliegtuig dat op Schiphol klaar
zou moeten staan om hen ergens
hfaen te brengen, waarheen is niet
bekend.
BELEIDSCENTRUM
In het gemeentehuis van Beilen
werd kort na het begin van de
kaping een beleidscentrum ingericht.
Het treinpersoneel van de intercity,
die onderweg was van Zwolle naar
Groningen ontdekte de treinkaping.
De machinist kre'eg in Hoogeveen
opdracht in de omgeving van Bei
len langzaam te rijden omdat de stop
trein uit Groningen "vermist" was.
Toen de machinist en twee conduc
teurs van de intercity de stoptrein
Twee van de vijf gijzelaars, die bij het vallen van de duisternis uit de gekaapte trein konden
ontsnappen. Op de voorgrond Evert Haayer en naast hem de dienstplichtige militair Rikkert
Jan Swieringa.
ontdekten en er poolshoogte wilden
nemen werd een serie schoten op
hen g»elost. Zij renden weer naar
hun trein en reden terug in de rich
ting Hoogeveen. Bij de dichtóbij-
zijnde boerderij stopten zij en sloe
gen alarm.
De rijkspolitie zette onmiddellijk
het gebied rond de gekaapte trein
af. In hotel Prakken in Beilen werd
oen detachement van veertig man
van de mobiele eenheid van de rijks
politie ingekwartierd. Voorts werd
het 43ste pantser infanterie bataljon
in Assen geconsigneerd. Dit bete
kent dat de militairen de kazerne
niet mogen verlaten en eventueel
direct kunnen worden ingezet. De
taak van dit bataljon zou bestaan
in het afzetten van het gebied, rond
de trein. Ook arriveerden vijf scherp
schutters van het korps mariniers
per helikopter in Beilen. Later kwa
men nogmaals 25 mariniers in Bei
len aan.
WAPENS
Volgens informatie van de vrij
gelaten vrouwen waren de kapers
gewapend met drie machinepistolen,
oen pistool en een jachtgeweer. De
gijzelaars zijn bijeengedreven In het
voorste compartiment van de trein
waarvan de ramen met kranten zijn
geblindeerd. Een kolonne van het
rode kruis in Assen heeft een op
vangcentrum ingericht in de omge
ving van de gekaapte trein. Twee
andere kolonnes staan paraat om ac
tief te worden zo gauw als dat
nodig is.
Na het vallen van de duisternis
zagen vijf gijzelaars kans de trein
te verlaten.
Minister-president Den Uyl staat
vanuit Rome voortdurend in con
tact met minister Van Agt over de
ontwikkelingen rond de treinkaping.
De premi'er neemt momenteel in
Rome deel aan de Europese raad
van regeringsleiders samen met mi
nister Van der Stoel van Buitenland
se zaken.
NIEUW
Een treinkaping is een nieuw ver
schijnsel in de criminele geschiede
nis van ons land. Er was enkel'e
maanden geleden wel sprake van
een poging tot een treinkaping (de
Warschau-express in Amersfoort),
maar door de arrestatie van vier
Syriërs werd deze tijdig voorkomen.
Volgens het wetboek van strafrecht
staat op een aanslag op een trein
maximaal vijftien Jaar gevangenis
straf. Indien een treinaanslag iemand
dood tot gevolg heeft geldt als ma
ximumstraf zélfs levenslang.
De Groningse makelaar Rob
de Groot (34) rende gistermid
dag voor zijn leven. Uit de
groep gegijzelde passagiers was
hij door de vijf Zuidmolukse
terroristen aangewezen om als
eerste te worden geëxecuteerd.
Hij smeekte om een kans om
te vluchten. Hij kreeg die.
Maar onmiddellijk nadat hij
uit de trein was gezet open
den het vijftal het vuur op
hem. Hij had geluk, ze misten
hem. Hij liet zich voor dood op
de grond vallen. Daar bleef hij
volgens zijn zeggen een minuut
of tien liggen, naast het li
chaam van de vermoorde ma
chinist. Toen is hij heel voor
zichtig om geen aandacht te
trekken onder de trein gekro
pen. Op het moment, dat hij
meende dat de kust mij was,
is hij over de akkers naar een
boerderij gerend. Korte tijd
later klonken schoten in de
trein en werd een dode passa
gier naar buiten gegooid.
PESSE, dinsdagavond Midden in
het, naar het in het avondlijk duis
ter lijkt, verlaten Drentse land van
Pesse waait een vlag van het Ro
de Kruis. Het met duidelijk rode va
nen gezierde dundoek wappert fier
in de frisse avondwind, daarbij fel
verlicht door de enige lantaarn
paal in de omgeving. Voor de rest
is het pikdonker, maar de fel ver
lichte vlag fungeert als een ba
ken voor eventuele uit de gekaapte
trein gevluchte passagiers. Een ba
ken dat voor hen vanuit de 500 me
ter verderstaande voertuigen vooral
's nachts zichtbaar moet zijn. Voor
hen de vrijheid betekent. Breidwillige
vrijwilligers van het Rode Kruis be
mannen de nabij het "baken in zee"
in de boerderij van de familie Kei
zer gevestigde EHBO-post.
Het is het opvangstcentrum dat
het dichtst bij de plaats van het
drama is gelegen. Tot dusver is
slechts een van de gegijzelde trein-
passagiers er dwars door de lande
rijen rennend in geslaagd de post
lopend te bereiken. Het is de 45-ja-
rige Hagenaar W.C. Smets van de
Waalsdorperweg, die onmiddellijk
na zijn aankomst in de grote schuur
van de boerderij wordt opgevangen.
Slechts korte tijd blijft hij daar om
vervolgens te worden overgebracht
naar Beilen. Daar zal hij de Justi
tiële autoriteiten mogelijk meer in
lichtingen over de situatie in het
treinstel kunnen geven. Voor ver
slaggevers blijft hij evenwel - voor
lopig - onbereikbaar.
De vrijwilligers die de Rode-Kruis
post bemannen, waren aanvankelijk
op nog kortere afstand van de ge
kaapte trein gehuisvest. In een an
dere boerderij, die echter zo dui
delijk in het schootsveld van de ka
pers lag, dat de hoeve moest wor
den verlaten. Wat gelaten aanvaard
den zij zwijgend de situatie. Tot
praten zijn ze nauwelijks bereid,
"want", zoals een vrouwelijk lid
van het Rode Kruis nog wel kwijt
wil, "dat is amtsgeheim". Voor ove
rige inlichtingen verwijst z\j ons naar
het crisiscentrum in Beilen.
Ook de twee met karabijnen ge
wapende rijkspolitiemannen doen
er eerder het zwijgen toe dan dat
zij bereid zijn informatie over de
situatie ter plaatse te verschaffen.
Wel worden onze fotografen drin
gend verzocht vooral buiten geen
foto's met flitslicht te maken. Bin
nen, in de als EHBO-post fungeren
de boerenschuur, mag nog wel wor
den gefldtst.
Totdat een van de politiemannen
zich bedenkt dat de treinkapers ook
dwars doar de kleine raampjes van
de boerderij de flitslichten kunnen
zien. Als hij vreest, dat er dan wel
licht bij het maken van een foto
met zo'n hulpmiddel wordt gescho
ten, wordt ook het flitsen binnen
verboden. Nast een paraat staan
de ambulance, wat stretchers en
brancords is er overigens weinig
waarneembaar.
De Rode-Kruismensen blijven ech
ter paraat. Wachten af wat er gaat
gebeuren of mogelijk ook niet gaat
gebeuren. Vlakbij wordt dc wat -
zige stilte plotseling verbroken door
een automotor. Men kijkt naar K -
ten, maar ziet niets. Totdat plc1 -
ling uit het duister een auto
de politie opduikt. Zonder lie
Na een korte stop rijden de pc
mannen weer verder. Even du
als zij kwamen.
De laatste werd neergeschoten nadat hij kans had gezien uit de
trein te vluchten. Het lichaam van de machinist werd later ook
naar buiten geworpen. De lichamen werden ontdekt vanuit een
helikopter die boven de trein rondcirkelde.
De vijf Zuidmolukse terroristen
die de trein bij Beilen in hun greep
houden eisen ^een bus waarin ze met
'de gegijzelden naar Schiphol kunnen
f gaan, om vandaar per vliegtuig
5iiaar een bestemming te vertrekken
f die ze pas in het vliegtuig bekend
Jmaken.
t Minister Van Agt, leider in'het Haag
se crisiscentrum, heeft deze eis re
soluut van de hand gewezen: "We
•laten ze absoluut niet met een groep
^onschuldige mensen vertrekken. Op
jdit punt valt er niet met ons te schip
speren, dat hebben we ook bij voor
tgaande gijzelingsacties niet gedaan".
De minister is bezorgd over de
^moeizame wijze waarop het contact
met de terroristen verloopt. "Dat
•- is het grote verschil met voorgaan-
*de acties. Ze zijn totaal niet bereid
Utot onderhandelingen". Tot nu toe
yis mij ook nog steeds niet duidelijk
„wat voor doel ze nastreven. Het ligt
/■voor de hand te veronderstellen dat
r;ze uit politieke overtuiging hande-
len, maar tot nu toe is mij daar nog
niets van gebleken".
De minister ontkent dat de grote
groep militairen die vannacht de
r trein in Beilen hermetisch heeft om-
'"singeld is ingezet om door middel van
-geweld een einde te maken aan het
«^gijzelingsdrama.
BEILEN (ANP) Bij de kaping van de stoptrein Gronin
genZwolle gistermorgen omstreeks half elf bij Beilen
door vijf zwaar bewapende Zuidmolukkers zijn de 30-jarige
treinmachinest J. H. Braams uit Amersfoort en een nog on
bekende man om het leven gekomen.
Het gekaapte treinstel op de rails in het Drent se landschap. Duidelijk is naast het eerste treinstel
een lichaam op de bedding te zien.
De gijzelingsactie in Hoogeveen
is de ernstigste actie die Zuidmo
lukkers de laatste jaren hebben ont
ketend. De reeks geweldadighe-
den, die steeds in hevigheid zijn toe
genomen, begon in december 1966
toen 50 Zuidmolukse jongeren de In.
donesische ambassade in Den Haag
bestormden na een protestmars.
318'70. Bezetting van de residen
tie van de Indonesische ambassa
deur in Wassenaar door 33 gewapen
de Zuidmolukkers. Eén politieman
werd bij de actie gedood. Duizend
rijkspolitiemannen en marechaus-
see's beantwoordden de actie ander
halve maand later door een razzia
in het kamp IJsseloord in Capclle
aan de IJssel. Buit: twee geweren,
zeven pistolen, twee revolvers, vier
handgranaten, patronen, knuppels en
dolken.
2—11—'70. Vijfhonderd Zuidmo
lukkers demonsteren in Amsterdam
voor een Republiek Zuid-Molukken.
2812'72. Demonstratie van
een aantal Zuidmolukkers op de stoep
van het kabinet van de toenmalige
minister-president Biesheuvel".
Drastische maatregelen worden in
het vooruitzicht gesteld.
184'73. Molukkers bezetten het
eiland in de Hofvijver van het Bin
nenhof.
28—12—'73: Tijdens een massale
protestmars worden in Den Haag
Indonesische vlaggen verbrand.
28—1—74: Op de stoep van het
Rotterdams politieburean ver
branden Zuidmolukkers opnieuw een
Indonesische vlag.
25 1 '74: Poging de Indonesische
conslul-generaal Thajeb in Amster
dam te gijzelen. Doel: "'ultimatum
stellen". Drie weken later arresteren
45 rechercheurs in burger zes jon
gelui in Capelle aan den IJssel. Ze
worden ook beschuldigd van brand
stichting in het Amsterdamse Garu-
da-gebouw.
10—5—74: Bij een inval in een
Krimpense wijk waar veel Zuidmo
lukkers wonen worden 13 uzi's, 3
FAL-geweren en achthonderd stuks
munitie aangetroffen. De wapens
waren gestolen uit een kazerne en vol
gens justitie bedoeld voor terreurda
den tegen de Indonesische ambassa
deur.
2712'74: Een demonstratie leidt
tot massale vernielingen in het Vre
despaleis. Schade 'n half miljoen.
31—3—75: De politie ontrafelt een
complot tegen de Koningin. De pro
cessen tegen 20 Zuidmolukkers, die
worden beschuldigd de koningin te
hebben willen gijzelen, vergroten de
onrust onder de 36.000 Zuidmoluk
kers in Nederland.