Onverdraagzaamheid als
de hoogste vorm der liefde
Kerkdiensten
jtïï
Snelle
ingreep
vergt
een ton
Desertie
ZATERDAG 29 NOVEMBER
LEIDEN Een door de Leider-
dorpse architect P. van der Sterre
ingesteld onderzoek naar de toe
stand van het Lutherse kerkgebouw
aan de Hooglandse Kerkgracht heeft
aan het licht gebracht, dat vooral
het dak en de muren acuut aan res
tauratie toe zijn. De architect heeft
berekend, dat de kosten van dit her
stel meer dan f 100.000 zullen be
dragen. Het streven is, het werk
binnen drie jaar uit te voeren.
De uit 1618 daterende kerk, die in
de vorige eeuw een nieuwe voorgevel
kreeg, waardoor het historisch aan-
sien gedeeltelijk verloren ging, komt
niet voor op de officiële lijst van
Nederlandse monumenten van ge
schiedenis en kunst. De lutherse ge
meente heeft ook niet het voorne
men, plaatsing van de kerk op deze
lijst alsnog aan te vragen, omdat de
restauratie dan zeker «een aantal Ja
ren zou worden uitgesteld, wat, ge
zien de toestand van het gebouw, niet
verantwoord is. Bovendien zou de
rijksdienst voor de monumentenzorg
naar alle waarschijnlijkheid alleen
instemmen met een volledig restau
ratieplan dat de kerk in haar oor
spronkelijke vorm zou terugbrengen.
Naar ruwe schatting zou zo'n res
tauratie meer dan twee miljoen gul
den vergen, waarbij rijk, provincie
en gemeente uiteraard subsidie zou
den geven.
De niet-erkenning van het gebouw
als monument betekent wel dat de lu
therse gemeente het bedrag geheel
zelf zal moeten opbrengen. Voor een
gemeente met 300 betalende l'eden,
die ook al een orgel-restauratie ach
ter de rug heeft, is dat geen kleinig
heid. Maar er is een restauratie
fonds, waaraam pas nog een flink
bedrag kon worden gevoegd, dank
zij een bazaar die meer dan f 10.000
opbracht.
Op 9 december wordt een gemeen
te-avond gehouden; dam zullen de le
den vdlledig over het restauratieplan
worden ingelicht.
Morgen concert
Zondagmiddag, morgen dus, om 3
uur geeft de organist van de kerk,
de heer H. C. Jasperse, met het
Toonkunstorkest en de fluitsoliste
mevrouw S. Backer-Hoekstra, een
concert in de kerk ten bate van cte
restauratiekas. Dit is het eerste con
cert dat de heer Jasperse, die inder
tijd mevrouw Blankenstein opvolgde,
in deze hoedanigheid verzorgt. Hij
speelt werken van Walther, Stamitz
en J. S. Bach. Met het Toonkunstor
kest (olv René Verhoef f) speelt hij
het orgelconcert in g klein van G. F.
Handel.
De mensen die dit concert hebben
voorbereid, hopen dat velen morgen
middag de weg naar de Hooglandse
Kerkgracht 26 zullen vinden. Uiter
aard om de muzfök, maar ook (en
in dit geval niet minder) om het
doel.
Eén hand is genoeg om het aantal
buiten gebruik geraakte kerken in
Leiden te kunnen tellen.
De jongerengroep "De Overbrug
ging" van de rk parochie Hartebrug
verzorgt morgenochtend teksten en
muziek in een jongerenmis in cte
kerk aan de Haarlemmerstraat te
Leiden die om kwart voor 11 begint.
Het thema is; "Vol verwachting
klopt ons hartO De jonge
rengroep The Lord's Folks van de
Herensingelparochie verleent mor
genochtend om half 12 medewerking
aan een eucharistieviering in <te aula
van de school aan het Valkenpad te
Leiden (Merenwijk). Pastoor J. van
Well spreekt over: "Een mens kan
niet verzoenen met geweld". O
Morgenmiddag om half 3 geeft de
Zwitserse organist Jean-Claude
Zehnder een orgelconcert in de
Dorpskerk te Wassenaar. 9 Uit
spraak van ds. L. H. Ruitenberg:
"Tot echte dialoog ben je pas in
staat als je twijfelt aan jezelf".
Er komt in Kampen een prot.-chris
telijke Sociale Akademie. Het be
stuur verwacht, dat de opleiding op
1 september volgend jaar kan be
ginnen. De kerken die behoren tot het
kerkverband van de Getef. Kerken
in Nederland, vormen in ieder ge
val het achterland dat studenten voor
deze akademie moet leveren. Dit
kerkverband telt tussen de 850.000
en 900.000 leden. De nieuwe onder
wijsinstelling is op het scholenplan
van de rijksoverheid g'ezet. Het doel
van de akademie is: "dienstbetoon
aan mens en maatschappij met als
richtsnoer de Bijbel, met name het
daarin vervatte evangelie van verge
ving en bevrijding". Beroepings-
werk: Herv. Kerk - beroepen te Ben-
nekom, J. eten Hoed Sliedrecht, te
Rotterdam-Delfshaven G. J. Tijsse-
ling Sliedrecht, te Voorburg A. Th.
Rothfusz Ermelo; aangenomen naar
Rotterdam (schipperspredikant) A.
de Jong, wonende te Oegstgeest.
Ds. K. A. Abelsma (Wateringen)
zei: „Het Nabije Oosten is een
schandelijke proeftuin voor nieuwe
wapens met oude bedoelingen".
Leiden Herv. Gem. Hoogl. kerk
10 ds. Pannekoek, 11.45 oec. stud,
dienst, Marekerk 10 ds. Noorman
Bussum, 5. ds. Van Eijk Gouda, Mar.
kerk 10 ds. Koolstra, Koningskerk 10
ds. De Jong, Bethl. kerk 10 ds. Lam
ping, Bevr. kerk 9 en 10.30 ds. Bo
venberg, Vredeskerk 10 ds. Steenstra,
Waalse kerk 10.30 ds. Ribs, Acad.
Zlekenh. 10 ds. Bakker, Diac.
huis 10.30 ds. Brederveld, jeugdk.
Vredeskerk 10 hr. Lagerwerf Jeugdl.
De G. Herder 10.30 mevr. Robbers,
Merenwijk 10 pastoor v. Well, Geref.
Kerk Zuiderk. 10 u. ds. Hofman,
5 ds. Koolstra, Petrakerk 10 drs.
Houtman, 5 ds. Bovenberg, O. Vest
10 ds. Sijtsma, 5 ds. v.d. Stoel, Mar.
kerk 10 ds. Koolstra. 5. ds Sijtsma,
Bevr. kerk 9 ds. Bovenberg, 5 ds.
Rooze, Groenhoven 10 ds. v.d. Stoel,
De Mirt 10 hr. De Jong, Mierennest
10 hr. Kroon, Geref. K. Vrijg. 10 en
5 kand. Houtman, Geref. Gem. 10.15
en 4.30 dienst, Geref. Gem. in
Ned. 11.30 en 5.30, Lutherse Gem.
10.15 ds. Happee, Remonstr. Doops-
gez. Gem. 10.15 da. Siccauia Aals
meer, Evang. Chr. Gem., Middelstegr.
3, 10 hr. Dikkes, Zendingswerk Mid-
dernachtsgroep, Zoeterw. singel 21, 6
nam. Baptistengem. 10 ds. v. Mame
ren, Leger des Heils 10 en 7.30 kap.
Leijssenaar, Evang. centrum Zijlsin
gel 2, zo. 10 en dl. 8 hr. Zijlstra,
Pinkstergem. 3 hr. Eikerbout, Chris
tian Science 10.30 Nieuw Apost. Kerk
9.30 en 4, woe. 8 Kerk van J. Chr.
Heiligen L. Dagen, Steensch. 6, 10.51
zo. school 11.45, Soefi-beweging, Ge
recht 10, 11 mej. M. C. Manna over
"Water uit de rots", Vrij Kath. Kerk
10.30, Oud Kath. Kerk 10, RK Ker
ken: Haagweg zat. 7, zo. 9. 10.45, 12
en 6.30, Steenschuur zat. 7, zo. 10,
11.30, 6 en 7, Lammenschansw. zat. 7,
zo. 9, 10.30, 12 en 6, Haarl. otr. zat. 7.
zo, 9.30, 10.45, 12 en 6.30, Rijndijk
281, zat. 7. zo. 9.30, 11.30, Boshuizer-
laan zat. 7, zo. 9.30, 11 en 12.15, He
rensingel zat. 7, zo. 8.30, 9.30 en 11.
Aarlanderveen nG 10 kand. Dee,
7 ds. Pannekoek, GK 10 en 6.30 hr.
Teneyenhuis. RK zat. 7, zo. 7.30 en
10.30, Aardam 9 en 12.
Alphen aan den Rijn HG Ad-
ventk 10 ds. Bogers, 6.30 ds. v. Emb-
den, Kruisk. 10 ds. Hanemaaijer,
Opst. kerk 10 ds. Fokkema, 4.50 zang
5 ds. De Jong Z.meer, medew. Jeugd
koor, G. Herderkerk 10.30 dl*, v. San-
Oudsh. weg 10
en 6.30 ds. Verploeg, Geref
Kerk 9 ds. v. Harmeien, 6.30 ds. Booy
Waarom ir. I an cler Graaf geen kerk aan moslims wil afstaan
HET BESLUIT van de her
vormde kerkeraad in Leeuwar
den om op vrijdagavond een
kerk beschikbaar te stellen als
gebedsruimte voor moslims, gaf
ir. J. van der Graaf, hoofdre
dacteur van het hervormde blad
„De Waarheidsvriend", enkele
weken geleden een nogal scherpe
afwijzende reactie in de pen. "Als
men in Leeuwarden beseft had,
wat het wezenlijke van de Re
formatie inhoudt, zou men deze
stap niet hebben gedaan. Men
kan niet God dienen en Allah".
Dit bitse commentaar van ir.
Van der Graaf, dat wij, gezien de
actualiteit van de zaak, in zijn
geheel overnamen (krant van 11
november), was voor ons aanlei
ding hem een paar vragen te
stellen. Hij had zijn koffers voor
vertrtek naar Kenia (Nairobi, We
reldraad van Kerken) al gepakt,
maar wat hij op de valreep nog
te doen had kon hij zo samen
persen dat er nog een uurtje voor
ons overschoot.
Ter verduidelijking eerst het
volgende.
Het weekblad "De Waarheids
vriend" is het officiële orgaan
van de Gereformeerde Bond in
de Hervormde Kerk. Dat is een
richting (sinds 1945 spreekt men
liever van "modaliteiten") die de
verdediging en verbreiding van
de bijbelse waarheid in deze kerk
in haar vaandel voert. Als men
in de Hervormde Kerk drie
hoofdstromingen wil zien, staat
de Gereformeerde Bond rechts
van het midden.
Hij baseert zich op een aantal
beginselen en voorschriften die
moeten voorkomen dat de Her
vormde Kerk vervreemdt van
haar reformatorische oorsprong.
Het onverkorte gezag van de
Schrift en van de belijdenis weegt
bij de Bond heel zwaar.
De fundamentele kritiek van
de Bond op de ontwikkelingen
binnen de eigen kerk heeft ech
ter nooit geresulteerd in het
voornemen de Hervormde Kerk
de rug toe te keren. Integendeel,
deze modaliteit onderscheidt zich
juist door haar onverminderde
trouw aan het erfgoed der va
deren, zoals dat in de Hervorm
de Kerk, die in dit land de "kerk
der Reformatie" is, nog steeds
zichtbaar is en beleefd kan wor
den. De Bond staat op het stand
punt dat zolang er ruimte is in
de kerk om de Christus der Schrif
ten voluit te prediken, er geen
steekhoudende argumenten voor
afscheiding zijn aan te voeren,
al g'eeft de koers van de kerk,
theologisch bijvoorbeeld, de Bon
ders veel zorg. Afscheiding is in
deze kring een onbetamelijk
woord. De Bond moet in de zieke
kerk juist werken als een medi
cijn.
Het moet gezegd, dat de gere
formeerde sector in de Hervorm
de Kerk de enige is waar h'at
kerkelijke afkalvingsproces tot nu
toe geen vat op heeft. In getal-
en hier en daar ook in invloed -
is er zelfs sprake van groei. Er
wordt weieens beweerd, dat de
Hervormde Kerk een "verrecht-
sing" doormaakt.
Als dat zo is, dan moet dat
verklaard worden zowel uit de
ontkerkelijking binnen de andere
groeperingen als uit de (zeker ui
terlijke) stabiliteit van de gerefor
meerde modaliteit.
Onder de mensen
Ir. Van der Graaf, een joviale
en openhartige acht-en-dertiger,
is algemeen secretaris van de
Geref. Bond, die organisatorisch
sterk genoeg is om er zo'n full
time functionaris op na te kunnen
houden. Hij woont in Huizen, stu
deerde scheikunde aan de Tech
nische Hogeschool in Delft en
geeft, ofschoon hij zich verder
geheel in dienst van de kerk
stelt, nog steeds een paar lessen
natuurkunde aan een atheneum
in Bussum.
Als algemeen secretaris van de
Bond is hij ook hoofdredacteur
van "De Waarheidsvriend", waar
in elke week zijn gedegen verha
len, zowel over theologische als
over ethische onderwerpen, te
vinden zijn. In belangrijke mate
bepaalt hij het gezicht van het
blad, vooral waar het gaat om
een stellingneming in actuele en
praktische zaken. Al roept zijn po
sitiebepaling soms stekelige vra
gen op, men kan moeilijk zeggen
dat die pter definitie star-theore
tisch of benepen-principieel is.
Van der Graaf staat met beide
benen in de werkelijkheid van
vandaag. Zijn functies zijn daar
van een illustratie. Zo is hij voor
zitter van de Gereformeerde So
ciale Academie in Ede, die is ont
staan uit weerstand tegen wat
men zag op links-politieke indocti-
natie óp andere sociale academies
en die onlangs de vlag kon uitste
ken omdat ze in het subsidiepro
gramma van het ministerie van
Onderwijs was opgenomen. Hij is
namens de Geref. Bond en de Ge
ref. Zendingsbond ook betrokken
bij het werk van de internationa
le hulpverlening in het kader van
het Werelddiakonaat. Enkele
maanden geleden maakte hij als
lid van een hervormde delegatie
een rondreis langs kerken in In
donesië. Zijn indrukken bracht hij
in zijn blad royaal aan de man.
En nu zit hij gewoon als waar
nemer veertien dagen lang bij de
algemene vergadering van de We
reldraad in Nairobi. Ook daarvan
zal hij straks breedvoerig verslag
doen, ongetwijfeld met de kriti
sche aantekeningen die men van
hem gewend is.
Van der Graaf reist veel, is al
tijd onder demensen, omdat hij
meent dat 'n brede oriëntatie no
dig is voor een diepte-beoordeling
van de vele zaken waarvoor de
kerk in deze tijd staat. Maar die
veelheid van indrukken en zijn
aanraking met andere vormen van
christen-zijn brengen hem, wat
zijn taxatie van de kerkelijke si
tuatie in eigen land betreft, niet
van zijn stuk. De grondslag van de
Reformatie, zoals verwoord in de
oude geschriften, blijft zijn uit
gangspunt.
Via die rechte lijn komt Van
der Graaf soms tot opmerkelijke
uitspraken, die de indruk kunnen
wekken door liefdeloosheid en ex
clusief denken te zijn ingegeven.
Zoals de opvatting dat wie de Re
formatie ernstig neemt, geen ruim
te kan afstaan aan andere
godsdiensten die het Woord: van
God en dus het "evangelie van
vrije genade" verwerpen. "De
kerk die voor moslims haar ge
bouw openstelt maakt zich wel
erg ongeloofwaardig", zegt hij
rechtuit.
Daarbuiten geen heil
Wat bedoelt u als u het christen
dom voorstelt als een intoleran
te godsdienst?
Ir. Van der Graaf: "Als ik zeg
dat het christendom ten diépte in
tolerant is, dan bedoel ik dit naar
zijn wézen. Daarom gebruik ik het
bekende „sola" (alleen van de
Reformatie: alléén de Schrift,
alléén de genade,
alléén het geloof, alléén Christus.
Daarbuiten is er, naar eerlijk ver
staan van de Bijbel en dus naar de
■diepste overtuiging van een chris
ten, geen heil voor mens en sa
menleving. Daarom gaat aldus
ook een geschrift van de her
vormde synode getiteld "De poli
tieke verantwoordelijkheid van
de kerk" de zorg om het heil
van de naaste rakelings langs in
tolerantie".
Is intoleiantie ooit te rijmen
met het gebod van de naasten
liefde. dat in de Bijbel toch ge
lijk staat met het gebod om God
lief te hebben?
Van der Graaf: "Deze intole
rantie is iets anders dan liefdeloos
heid. Integendeel, zij is de hoog
ste vorm van de liefde. Die lief
de komt, als het goed is, uit in de
houding van christenen tegenover
vriend en vijand en uit zich ook
in gastvrijheid, herbergzaamheid,
vriendelijkheid, mededeelzaam
heid, hulp in nood. Een harde,
koude, onbewogen houding jegens
anderen zou ten enenmale in
strijd zijn met het gebod van de
naastenliefde. Maar die liefde
gaat dan ook zover dat een chris
ten zich bemoeit met het héil van
de naaste en dat hij het niet ver
dragen kan als deze nog buiten de
kennis van Jezus Christus ver
der leeft. Hier ligt het motief voor
de zending die de kerken in ande
re landen en in eigen land drijven.
De kerk bemoeit zich met men
sen die het heil in Christus nog
niet kennen en is uit op hun be-
Ontrouw aan Bruidegom
Is het afstaan van een kerk dan
iets anders dan herbergzaamheid
betrachten?
Van der Graaf: „Mijn eigen
huis openstellen voor een mos
lim is nog wat anders dan Gods
huis openstellen voor een religie
die in zichzelf diametraal staat
tegenover het evangelie van het
kruis. De kerk is het huis waar
de gemeente de gemeenschap met
haar God beleeft. Die gemeente
wordt in de Bijbel lichaam van
Christus en bruid' van Christus
genoemd. Het huis van de ge
meente openstellen voor Moham
med is ten diepste ontrouw aan
de Bruidegom".
Tegenwoordig delen vele chris
telijke gemeenten de plaats waar
zij samenkomen met tal van
anderen. Multi-functioneel heet
dat. De economie bepaalt vaak
de vorm. De betekenis van een
gebouw wordt dan toch wel be
trekkelijk. Wordt niet elke plaats
pas kérk als de gemeente daar
aanwezig is in gebed en dienst?
Van der Graaf: "In mijn ge
voel gaat het niet alleen maar om
een hoop stenen. Nee, het is een
tehuis waar zich de relatie tus
sen Christus en Zijn gemeente
volstrekt. Dat tehuis kan maar
niet voor allerlei doeleinden wor
den gebruikt. En zeker niet voor
de verkondigng van een andere
Naam dan de Enige die tot be
houd is gegeven".
Is er in uw opvatting plaats
roor een dialoog met andere re
ligies?
Van der Graaf: "Het gesprek
met. anderen, ook met moslims zal
dunkt mij, vanuit de opdracht
van de kerk om de ene Naam te
verkondigen, altijd een getuigend
karakter moeten dragen. De hui
dige tendens van een dialoog met
andere religies om elkaar te ver
rijken en te bevruchten is, naar
myn overtuiging, vanuit 't evan
gelie zélf moeilijk als een op
dracht voor de kerk te zien. Een
gesprek met moslims kan nooit
vrijblijvend zijn, maar moet drin
gen tot èen keuze, in welke open
hartigheid en vriendelijkheid zo'n
gesprek ook wordt gevoerd".
De gestalte van Christus die
mensen te hulp kwam geeft u
dus geen vrijmoedigheid over uw
theologische bezwaren heen te
stappen.
Ir. Van der Graaf: "Wij kun
nen deze kwestie niet afdoen met
een verwijzing naar de dienst
knecht-gestalte van Christus, i Er
staat van Christus méér in de
Bijbel. Hij was ook „de steen"
De "steen des aanstoots" nog
wel. Hij wordt in de Bijbel het
Lam genoemd maar ook de
Leeuw. Hij is Redder maar ook
Rechter. Zijn Naam verkondigen
betekent altijd met twee woorden
spreken. Maar zo wil de kerk ten
diepste mens en "samenleving die
nen. Dat is mijn visie. Gezegd uit
liefde maar ook uit gehoorzaam
heid aan het Woord van God".
S.J. DE GROOT
Ruiter, Oud Ger. Gem. 9.30 en 4. 4
dec 7.15 ds. Schinkelshoek, Bapt.
Gem. 10 en 6.30 ds. Koekoek, Noord
Sportl.) hr. Bouhof. Rem. Gem. 10
Volle Evang. Gem. 10
Benthuizen HG 9.30 en 6 ds.
Den Dikken, GG 9.30 dienst, 3 ds.
Rijksen Z.meer.
De Vreugd, Bethl. kerk 9.30 ds. De De Kaag HG 10
Vreugd, 6.30 ds. Droogers, GK 10 en sterns
6.30 ds. Warnink. Katwijk aan den
Ilazerswoude HG 9.30 en 6.30 ds. Dorpshuis 10 en 6 ds.
Geertsema, GK 10 en 5 ds. Ver- - -
sluys, RK Michael zat. 7, zo. 9, Ber-
10 kand. Chrif
nardus
10.30.
10.30,
8. 10
Hartkamp, H.gom, HA
Kerk 10 ds.
Huogmade HG 10 ds. Hoogen-
is, 5 ds. Boer, Pniëlk. 9.30
HG Dorpskerk 10 RK
3 Streefland,
Als het lichaam met de geest
in de knoop is geraakt, is het eni
ge om we*er in harmonie te komen
dat men beide een poos rust gunt.
Wat een verademing geeft dat.
Alles een tijd naast je neer te leg
gen. Afstand te nemen. Jezelf te
rug te vinden. Ontspannende din
gen te doen. Creatief bezig te
zijn. De deur te sluiten voor alle
aanvallen van buitenaf. En als 't
even kan, de vrije natuur in te
trekken. Die plekjes te zoeken,
waar nog wat frisse lucht kan
worden ingeademd.
Zo op jezelf teruggeworpen te
worden, kan heilzaam werken. Zo
in de natuur de rust terug te vin
den, dan m'ark je pas dat je van
dezelfde makelij bent. Wat is de
natuur oneindig veel wijzer dan
wij mensen. Zij kent de vier perio
den: lente, zomer, herfst en win
ter.- Om in de lente te kunnen ont
botten, moet alles in de h'erfst
eerst afsterven en begraven wor
den. Dan pas kan alles weer tot
volle bloei komen.
Wij mensen zijn deze perioden
geheel vergeten. Wij hollen voort
van winter naar zomer en van
lente naar herfst, zonder er bij stil
te staan, waaróm cïeze tot heil
van ons zijn ingesteld.
Immers, een boom die niet op
tijd gesnoeid wordt, draagt ieder
jaar minder en kleinere vruch
ten. Een land waar steeds op be-
bouwd wordt, zal tenslotte min
der oogst opbrengen. Pas als d'e
sterf-periode in volle rust kan ge
schieden, kan er nieuw leven op
bloeien. Waarom zou de mens er
dan buiten kunnen? Waarom denkt
de mens in zijn eigenwijsheid het
beter te weten dan zijn schep
per?
Er werd niet voor niets «en
rustdag ingevoerd.' Maar veel
mensen hollen ook het weekend
door en beginnen al moe aan de
nieuwe weektaak.
Geen auto die het presteert zón
der benzine te blijven rijden. Geen
mens die het zich veroorloven
kan, zonder bij te tanken voort te
leven in het razendsnelle tempo
van de tegenwoordige tijd. Daar
voor is rust nodig, inkeer, retrai
te, afzondering, het terugkeren
naar het Uitgangspunt. Om van
daar opnieuw te beginnen, met
frisse moed, vernieuwde krach
ten die in de grond tot nieuw le
ven komt en in de lente onze aar
de Meurt met bloemenpracht en
het leven glans en inhoud geeft.
Hoe zou het overkomen als al
die vergaderende mensen op
politiek, ethisch, en godsdienstig
gebied eens de vergaderzaal de
rug toekeerden en samen op stap
zouden gaan? Als ze eens de sen
satie zouden ondergaan van al
leen maar gewoon mens tegen
over gewoon mens te zijn? Zou
den z'a elkaar dan niet veel beter
waarderen dan als verhitte dis-
cussieerders? Ik denk dat veel
problemen zichzelf zouden oplos
sen, dat -er heel wat meer echte
blijdschap en vriendschap zou ont
staan, dat er veel meer openheid
zou komen, die nu achter diplo
matie verborgen blijft.
Noemt iemand dat desertie?
Bessière beschrijft in zijn koste
lijke boek "De paus is zoek" een
dergelijke desertie. Paus Hyacin-
the neemt het niet langer en ver
dwijnt als een gewoon burger in
de massa. Daar probeert hij God
terug te vinden die in de pracht
en praal van het Vatikaan verlo
ren is gegaan. Als Parijse taxi
chauffeur maakt hij kennis met
eenvoudige gelovigen, die elkaar
opzoeken en als nieuw ontkiemen
de christenen blijde ernst maken
methetleven.
J.T.KOOPMANS-SCHOTA-
de christenen blijde ernst maken
met het leven.
J. T. KOOPMANS-
SCHOTANUS
Vendelstr. 10, Leiden,
Telefoon 071-141009.
Evang. Gem. 9.45, Soefi-bew. 4
Chr. Geref. Kerk l'O
Ter Linden, Paulusk. 10 ds.
.t, gez.dienst in ger. kerk GK 10 Vegber. GK
HG Gr. k. 10.30 ds.
10.30
3 ds. Haak,
Wagenvoorde Leiden, Hoofdstr. kerk
10 mevr. Sysling. 6.30 ds. Sierat, O.-
geest, Soh. kerk 9.30 en 11. ds. Geur-
sen. Bapt. gem. 10 en 5 evang. De
Leeuw, RK zat. 7, zo. 9. 10.30 en 12.
Leünuiclen HG 9.30 ds. De Vree,
7 ds. Batelaan in Geref. kerk, jeugd,
dienst. GK 9.30 hr. v.d. Land. 7 zie
10 f
12,
GK Vrijg. 9.30 die
Voorhout HG 10 ds.
0 kand. CVS
school
ïrendienst. GK 10 en 5 ds. lfUi
w, GK Vrijg. 9.30 ds. De Vrigii
ds 3 ds. Geelhoed Den Haag, RK La\
M. Godskerk zat. 7,
Int:
HG Brugkerk 9.; D
Hewts
vel, 6.30 ds. Verboom, Bethelk. 9.Sro,
ds. Verboom, 5 ds. Roelofsen, iigj
manuëlkerk 10 kand. v.d. Steen, 5 a
•ulskerk 10 ds. Modd p
Ijm Leiden. Ontm. kei
Nieuwkoop. 5 djPlE
Chr. Afgesch. gem 9 4e
irloop. Rem. Gem. 10 (L;f
IA. Oud Geref. Gem. r'
id.. RK Ontm. kerk zat. Iur
3.30,
vte
L.l-5
Lisse HG gr. k. 10 ds. v.d. Vel
den. Pauluskerk 10 en 7 hr. Hoffe-
naar Voorhout. GK 10 en 5 ds. De
Wit, CGK 10 en 4.30 kand. Den Her
tog, GG 10 en 4 ds. Hakkenberg HA,
3 dec. 7.30 ds. Hakkenberg, GK Vrijg.
8.30 en 3.30 ds. Deddens. GK Vrijg.
BV 9 en 5 ds. Verleur, OGG 9.30 en
3 leesd., 4 dec. 7.30 leesd., RK Aga
tha zat. 7, zo. 8.30, 10 en 11.30, Poel
huis zat. 7. zo. 9 en 11.30, Mariale,
zat. 7. zo. 8.30, 10 hoogmis, 11.30 en
5.30. Engelbew. zat. 7, zo. 7.30, 9.30,
11 en 5.45,
Nieuwkoop HG 9.30 ds. Brons
geest Haarlem, 6.30 ds. Bronsgeest,
GK 9.30 en 5 ds. Krabbe, RKK ZAT. 7.
zo. 7.30, 9, 10.45 en 7.
Nieuwveen MG 9.30 ds. v. Iepe
ren. 6.30 ds. v. Harten. GK 9.30 ds.
Maneschijn, 7 ds. Haspels HA, RK
zat. 7, zo. 8.45 en 11
Nieuw-Ven nep IIG 9.30 ds. Go-
verts, 7 ds. Roos. Amsterdam GK 9.30
en 4.30 dr. Wind, CGK 9.30 en 3 hr.
Klomp Apeldoorn, RK zat. 7, za. 9.30
en 11.
Den Toita;
.erbeek, GK
Oud-Ade RK zat. 7, zo. 8.30 en Heijden.
10,30- Warmond —HG l'O
Oude en Nieuwe Wetering HG keiaar. RK zat. 7, zo. 8.30, 10
9.30 ds. Mostert Zw. dam, GK 9.30 ds. 11.30. i
Bezemer, 5 ds. Lalleman, Rem. Gem.
10 ds. Cossee, RK zat. 7, zo. 8.15, 9.45 Wassenaar —HG Dorpskerk 10 et
en 11.30. Frederikse, 4.30 ds. Kamerbeek Hodr.
Roelof aren dsveen RK S. Pe- velaken. Kievietkerk 10 ds. Wiersmer
trus B. zat 7. zo. 8. 9.30, 11 en 12.15. Messiaskerk 10 ds 1
M. Pres. zat. 7. zo. 8, 9.30 en 11. centrum 9.30 ds.
Rijnsaterwoude IIG 9.30 ds.
Kaai, 7 ds. Boogert Leiden.
Rijnsburg HG gr. kerk 9.30 ds.
v.d. Bogerd. 5 ds. v. Doorn te Leider- Woubrugge
dorp. Bethelk. 9.30 ds. v. Roon Zeist, 6.30 ds. Nicolal,
5 ds. Heymans Katwijk a.d. Rijn, Huizebosch, 6.30 c
GK Petrak. 9.30 en 5 ds. Huisman.
Immanuëlkerk 9.30 en 5 ds. Dams- zevenhoven -
ma. Mar. kerk 9.30 en 5 ds. Baayen, denburg Ter A
In alle diensten HA, GK Vrijg. 10 en brugge gez. dit
5 15 ds. Deddens, Evang., CG, atila 9-30 kand. v.d.
mavo 10 ds. Agtereek, RK aula tuba- Gem, RK zat. 7,
bouwsch., zat. 7, zo. 10.30. f11
Zoeterwoude HG 10 ds. Schoéro
Rijpwetering RK zat. 7, zo. 7.30 medewerking van mime-groep, ila.
9 en 10.30. Janskerk zat. 7.30, zo. 7.30, 9.30 L
Sassenlieim HG 9 en 10.30 ds. 11.30, Chr. Dlenaarkerk zat. 7, flL]
Westra, 6.30 ds. Oostinga Llsse, GK 8.30. 10. 11.30_ en 6, Rijndijk pl
10 ds. Gesink, 5 ds. v. Santen, CGK Meerburg zarl
10 en 5 ds. v.d. Klis Wormerveer, RK
zat. 7, zo. 8.30, 9.30 en 11. zwammen
ter Aar HG 10 ds. Nicolai. 6.30 man. Oude
ds. Lindenburg, GK 10 ds. Cziria, 6.30
ds. Bezemer, RK Langeraar zat. 7, zo.
8, 9.30. 11 en 12,15.
Bech, NPB 10.30
Langedijk.
- HG 9.30 ds. Lil V
ir. 7 ds. Blenk Wol™
nst in geref. kerk, qar
Woude, 7 zie Hei^.
10, 12 e
lig. 6.3
ds. La