Ontbinding van Copcon lijkt
einde van de linkse agitatie
ommandant TRIS voldaan uit Suriname weg
IJsland sluit luchtruim
voor Britse luchtmacht
Ford geeft
New York
toch hulp
MASSALE TUSSENKOMST VAN
INDONESIË OP OOST-TIMOR
bender#
Communisten distancieren zich van rebellie
JELENA
SACHAROJV
NAAR OSLO
DONDERDAG 27 NOVEMBER
BUITENLAND
fISSABON (Reuter/AFP/UPI) President Francisco da Cos-
i Gomes heeft gisteren de Portugese binnenlandse militaire
eiligheidspolitie ontbonden nadat leden van dit onderdeel, be-
pr bekend als Copcon, bij het presidentiële paleis het vuur
adden geopend op loyale militairen, zo deelde een woordvoer-
er van Copcon mee-
[et tweeduizend man sterke regiment militaire politie was een
^qan de meest radicale eenheden onder het bevel van het Cop-
)n-hoofdkwartier, geleid door de linkse generaal Otelo Saraiva
e Carvalho.
legeringsgezinde Portugese troe-
uit liet noordelijke district rond
orto naderden gisteravond de
tfdstad Lissabon, waar in de och-
duren bij een vuurgevecht tus-
linkse rebellerende soldaten en
ale commando's tenminste vier
len vielen. Dat gebeurde vlakbij
Belem-paleis van president Fran
X) da Costa Gomes, die dinsdag
de door linkse parachutisten ont-
ende opstand in Lissabon de nood
stand uitriep en de Portugese
ijdkrachten rechtstreeks onder
bevel bracht.
Straaljagers gierden laag over de
"iifdstad, waar het overigens vrij
itig was. De president, die het
eulende geschil tussen linkse en
uatigde legereenheden wekenlang
t compromissen had trachten in
dammen, is nu militair en poli-
praktisch alleenheerser, aange-
n zowel d'e regering als dde wet-
'ende vergadering hun aktivitei-
i hebben opgeschort,
ïu Da Costa Gomes eindelijk
f.ït ingegrepen lijkt hij ook rigo-
is een einde te willen maken aan
linkse agitatie tegen de regering
;vedo, en dat met behulp van
epen uit het loyale noorden,
folgens een in de middaguren
>r het opperbevel uitgegeven oom-
pique hebben ook de rebel'len op
basis Montijo, op de linkeroever
l de Taag, zich zonder tegen-
jnd te bieden overgegeven aan
ale eenheden.
)ok het regiment lichte artillerie,
'rali's' hebben zich volgens-dit
nmuniué weer onder het bevel
de president gesteld. Dit regi-
nt. met de para's van Tancos de
•gegraat van de links-radicals mi-
liren, steunde dindag de bezetters
i het viertal vliegbases door de weg
i Lissabon naar het noorden af
grendelen met tanks en stukken
chut.
len militaire zegsman deelde mee
36 gearresteerde aanstichters van
opstand, door Da Cost a Gomes
t „poging tot staatsgreep" ge-
:md, per door jagers geëscorteerd
nsportvliegtuig in Oporto zijn
igekomen.
>a Costa Gomes heeft, zo lijkt het,
rebellen de tanden uitgetrokken
>r het veiligheidscommando Cop-
i op te heffen. Dit 'Commando
operational do continente' werd vo
rig jaar juli opgericht om de doel
stelling en van de beweging dei-
strijdkrachten (MFA), waarin links
toen sterk domineerde, te bescher
men. Het Copcon ontleende zijn al
lengs ook in de politiek' voelbare
macht aan het feit dat linkse een
heden Copcon-commandant gene
raal Otelo Savaiva de Carvalho als
hun commandant beschouwden en
de eigenlijke militaire hiërarchie be
gonnen te negeren.
Wat er van Carvalho. sleutelfiguur
in de krachtmeting tussen links en
gematigd, is geworden nu het Cop
con is ontmanteld, staat nog niet
vast. Volgens niet-officieel bevestig
de berichten wordt hij gevangen ge
houden in de kazerne van de mili
taire politie, die gisterochtend dooi
de regeringsgetrouwe commando's
werd veroverd. Bij die aktie vielen
de vier doden.
Gisteravond werd het verbod op
massale samenscholingen openlijk
getrotseerd door ongeveer tweedui
zend mensen die bij d»e kazerne van
de Tali's' in Lissabon hun steun be
tuigen aan dit 'rode regiment'.
'Wij willen wapens' schreeuwden de
betogers, leden van arbeiderscomites
en wijkraden. Die roep om wapens
komt niet uit de lucht vallen, want
het Copcon had een plan klaarlig
gen om de arbeidende bevolking te
bewapenen wanneer de revolutie,
waar alle stromingen het gepaten
teerde alleenrecht op menen te heb
ben, in gevaar zou komen door 'reac
tionaire' elementen. Voor de betogers
bij de kazerne zijn de loyale troe
pen uit het noorden die Teactionai-
re elementen.
Hebben de rebellen, zo kan voor
lopig worden geconcludeerd, in Lis
sabon bakzeil gehaald, in het 30 ki
lometer zuideljk'ar gelegen stadje Se-
tubal riepen de communistische bur
gemeester en de commandant van
een linkse infanterieeenheid de be
volking op het verzet tegen de hui
dige regering niet te staken.
De communistische partij heeft
zich gisteren te elfder ure van de
rebellerende soldaten gedistancieerd
met een overal verspreid pamflet
waarin de bevolking tot kalmte werd
gemaand. 'De linkse krachten zou
den een ernstige fout maken wan
neer ze hun macht overschatten en
wanhoopsdaad: ondernemen' al-
Mevrouw,
wilt u even vermenigvuldigen?
Slel dat uw man 35 jaar is en f 1.327,50 per jaar opzij kan leggen.
Wat heeft hij dan op z'n 65e bereikt?
Als hij spaart via het Verzekerd Groei-projekt 3 van ES L dit:
f 50.000,- belastingvrij en gegarandeerd in handen, hetgeen kan
oplopen tot
f 95,250,- bij een konstant rendement van 8% op de veilige Staats-1
Gemeentèleningen. (En dat rendement is haalbaar in dezr
tijd van hoogrentende obligaties.)
Maar er is meer.
Niet elke man wordt 65. Het is goed te weten dat E&L in dat geval, in dit
voorbeeld, prompt f 50.000,- plus de reeds gerealiseerde rendements
bijschrijvingen aan u uitkeert. Het Verzekerd Groei-projekt 3 is dan ook
een unieke vorm van risico-verzekeren en sparen.
Vraag uw verzekeringadviseur eens een paarvoorbeelden-in-cijfers.
U loopt daarmee geen risico, want:
De goede verzekeringadviseur kent E&L. Als de beste.
E&L Equity Law
Korte Voorhout 20 Den Haag
Inwoners van Lissabon schoolden gisteren in groepjes samen in de buurt van het Belem-paleis
om de politieke situatie te bespreken na de krachtige maatregelen die de president had geno
men tegen de linkse agitatie.
dus het pamflet.
REYKJAVIK (Reuter) —IJsland
heeft op het Britse besluit, marine
schepen naar de wateren ter hoog
te van IJsland te sturen, gereageerd
met sluiting van zijn luchtruim en
vliegvelden voor toestellen van de
Britse koninklijke luchtmacht.
Ook zijn de IJslandse havens
dichtgegaan voor ondersteunings
schepen van de Britse treilervloot,
uitgezonderd voor gevallen dat zij
in nood verkeren.
De IJslandse kustwacht verklaar
de gisteren dat zij de indruk had
dat de Britse vissersschepen voor de
kust van IJsland al moed hadden ge
put uit de aankomst van het eerste
Britse marineschip, de Leopard, en
dat zij zich hadden verspreid over een
strook van 400 mijl langs de noord
en oostkust. Tot nu toe hadden zij
hun sterkte gezocht in enge forrna-
De Keniase afdeling van het World Wild Life
nd" heeft onlangs een rapport doen verschij-
iz waarin wordt gewezen op de mogelijkheid dat
nia binnen niet al te lange tijd zal zijn ver-
ilerd in een uitgestrekte woestijn,
enorme kudden in het wild levende olifanten,
uiven, giraffen, zebra's en antilopedaarvan zal
men een jaar of tien geen spoor meer te vinden
'i als gevolg van de grootscheepse stroperijen
door de enorme winsten worden uitgelokt en
ngemoedigd.
De rigoreuze ontbosing zal naar de mening van
World Wild Life Fund de erosie tot een woestijn
bespoedigen en de perioden van grote droogte
doen toenemen.
Ook het nationale park van Nairobi, een van de
grootste toeristische attracties van het land,
dreigt ten onder te gaan. Het park is een soort
paradijs geworden voor de stropers.
Foto: Giraffen zoeken voedsel onder de bomen
in het nationale park van Nairobi.
ties.
De IJslandse minister van Buiten
landse Zaken, Agustsson zinspeel
de er gisteren in een interview op dat
hij een NAVO-vergadering van vol
gende maand in Brussel zou kunnen
boycotten. Engeland en IJsland zijn
NAVO-bondgenoten.
Premier Hallgrimsson van IJsland
verklaarde op zijn beurt in een inter
view dat IJsland wel eens zijn am
bassadeur in Londen zou kunnen te
rugroepen of zelfs de diplomatieke
betrekkingen met Londen geheel ver
breken.
De Britse staatssecretaris van De
fensie, William Rodgers, sprak giste
ren de hoop uit dat het nieuwe con
flict met IJsland over de visserij
rechten geen schade zou berokkenen
aan de NAVO.
Hij herhaalde dat Groot-Brittan-
nië een oplossing aan de conferen
tietafel wil.
Intussen heeft een Noorse minis
ter het eenzijdige optreden van IJs
land "een mogelijk voorbeeld ter na
volging" genoemd als Noorwe
gen een 200-mijlszone zou moeten in
stellen zonder dat het buitenland
daarmee instemt.
Minister Jens Evensen stelde een
teimijn van een jaar waarbinnen
de Noorse voornemens uitgevoerd
moeten zijn. Stuit Noorwegen daar
bij op een "muur van onbegrip" dan
zou het het voorbeeld van IJsland
kunnen volgen.
De zaakwaarnemende regering van
Australië heeft gisteren laten weten
dat zij, als zij de verkiezingen van de
FLORENCE (AP) Mevrouw Jele-
na, Sacharow, de echtgenote van de
"dissident" en voorvechter der men
senrechter in de Sowjet-unie dr. An-
drej Sacharow, heeft hier meege
deeld dat zij op 9 december naar
Oslo zal vertrekken om daar de
aan haar man toegekende Nobelprijs
voor de vrede in ontvangst te ne-
De Sowjet-autoriteiten hadden ver
boden dat de 54-jarige Nobelprijswin
naar en natuurkundige zelf naar
Oslo ging om zijn prijs in onvangst
cember wint, het voorstel zal steunen
de Australische visserijgrens van
12 tot 200 mijl uit te breiden.
Het IJslands-Duitse visserij-ak
koord is gisteren besproken in de IJs
landse volksvertegenwoordiging het
Althing. Hoewel de oppositie er
krachtige kritiek op leverde, is het
algemeen gevoelen dat het akkoord
de parlementaire goedkeuring zal
krijgen.
Het akkoord staat 40 Westduitse
treilers toe per jaar 60.000 ton vis te
vangen binnen de 200-mijlsgrens van
IJsland. De kabeljauwvangst moet
echter tot 5.000 ton beperkt blijven.
Betrekkingen
India met
Bangladesj
verslechterd
NEW DELHI (AP) In Dacca
is door de regering van Bangladesj
het incident, waarbij de Indiase ho
ge commissaris werd gewond be
schreven als een poging de hoge-
commissaris te ontvoeren.
De woordvoerder beschuldigde er
"zekere elementen" van die tegen
de staat waren en wier doel was de
tussen India en Bangladesj be
staande banden van vriendschap te
verstoren.
Volgens een bericht uit Dacca
van het Indiase persbureau zou de
hoge commissaris aan de schouder
zijn geopereerd en niet langer ge
vaar lopen.
Gisteren zijn in Dacca negentien
personen, onder wie enkele leiders
van de voormalige nationale socia
listische partij, gearresteerd.
Voorzitter Jalil en secretaris-ge
neraal Abdoer Rab van de NSP
zijn onder de arrestanten. Zij wa
ren in maart 1974 a-1 gearresteerd
op last van wijlen president Moed-
jiboer Rachman en vrijgelaten op
8 november na de terugkeer aan de
macht van generaal Ziaoer Rach-
Ook zijn enkele officiëren en aca
demici gearresteerd. Alle arrestan
ten worden "staatsvijandige activi
teiten" ten laste gelegd.
Dc president van Bangladesj,
Abu Sadat Mohamed Sayem, heeft
gisteren de vorming van een "comi
té van raadgevers" bekendgemaakt,
zo bericht het Indiase persbureau
FTI.
De raad vervangt een op 10 no
vember gevormd comité van vier
leden.
Sneeuw Op een aantal plaatsen
in en rond Moskou is dinsdag en
woensdag 20 tot 28 centimeter sneeuw
gevallen. Als gevolg van deze onge
bruikelijke zware sneeuwval ontstond
een grote verkeerschaos. Zware
sneeuwval kómt in dit gebied door
gaans pas eind januari voor.
Minder Belgen Het Belgisch
geboortecijfer is snel aan het dalen.
Tien jaar geleden werden er per jaar
nog 160.000 kinderen in België gebo
ren. Vorig jaar ia dat getal gedaald
tot 123.000. Vorig jaar zijn er 116.000
Belgen overleden, zodat de bevol
kingsaanwas slechts gering was.
WASHINGTON (Reuter - President
Ford heeft de stad New York jaar
lijkse leningen tot een bedrag van
2.3 miljard dollar aangeboden om
een dreigend bankroet te voorkomen.
De leningen zullen tot medio 1978
worden verstrekt en moeten volle
dig terugbetaald worden. Ford had
eerder hardnekkig geweigerd New-
York te hulp te komen.
Zonder federale hulp zou de stad
waarschijnlijk rond 11 december fail
liet zijn gegaan. Het gemeenteperso-
neel zou dan geen salaris meer heb
ben ontvangen. De president meent
dat de staat New York, het stads
bestuur, de banken en de pensioen
fondsen van de vakbonden nu zelf
een zodanige bijdrage hebben gele
verd aan oplossing van de problemen
dat nu ook federale hulp gewettigd
CANBERRA (DPA) Indonesische
strijdkrachten hebben, volgens be
richten die in Australië zijn ontvan
gen, massaal ingegrepen in de reeds
vier maanden woedende burgeroor
log in de Portugese kolonie gele
gen in het oosttelijke deel van het
eiland Timor.
Volgens Australische journalisten
liggen de kuststad Atabae en an
dere strategische posities, die door
de linkse onafhankelijkheidsbeweging
'Fretilin' beheerst worden, onder zwa
re beschieting van Indonesische oor
logsschepen en vliegtuigen.
Tegelijkertijd zouden troepen uit
Indonesisch West-Timor naar de
Oosttimorese hoofdstad Dili doorsto
ten. Aan de strijd doen ook de pro-
Indonesische onafhankelijkheidsbe
wegingen 'Apodeti' en 'MROC' mee.
Vertegenwoordigers van het "Fre
tilin' beschuldigden woensdag de Aus
tralische regering van 'Verraad aan
de Oosttimorezen, van wie 50.000
in de tweede wereldoorlog bij de
verdediging van Australië tegeD
Japan het leven verloren'.
Politici in Canberra hebben de
mening geuit, dat Indonesië blijkbaar,
met het oog op de regeringscrisis
in Australië, een snelle militaire op
lossing wensten.
De hoop op vredesonderhandelin
gen tussen Portugal en de andere
partijen is verdwenen, aangezien
naar de overeengekomen conferen-
tieplaats Darwin in Noordaustralië
slechts vertegenwoordigers van het
Fretilin gereisd zijn.
ADVERTENTIE
Kent u het genot van vleugelspel? Kom dan c
Leiden, Hogewoerd 90.Tel. 071-120097.
Vleugelspel
Een douairière lüit't mooie St.Pancras
•wier pianospel vrij en. frank was
wilde 'n vleugel* bestellen
en besloot Bender te bellen
omdat die zo deskundig in klank was.
kettnerSCduwaer
Al 12$ jaar deskundig in klank. (1850-1975)
kijken en luisteren naar alle vleugclrncrkcn in de toonzalen van Bendes,
LLEMSTAD (ANP) De voor-
lige commandant van de troe
pmacht in Suriname (Tris)kolo-
M.G. Woerlee, sprak gisteren in
llemstad zijn voldoening uit over
wijze waarop de militaire ver-
woordelijkheden zijn overgegaan
t de Nederlandse naar de Suri-
amse krijgsmacht. „Suriname heeft
oond hoe het kan", aldus de ko
el, "er was geen enkele wan
tik en er waren geen valse sen-
ienten".
Colonel Woerlee is met het laat-
detachement Nederlandse mili-
Suriname op terugreis naar
Nederland.
De Nederlandse commandant was
in Suriname nauw betrokken bij de
Surinamisering van de troepenmacht.
Het Surinaamse leger zal na 2
januari, wanneer de laatste lichting
van dienstplichtigen van dit jaar
plaatsvindt, bestaan uit rond 1000
man. van wie ruim honderd vrij
willigers. Voorts uit 180 man burger
personeel. een dienstplichtig kader
en officieren, van wie enk'ele in Ne-
deland bij de KMA in opleiding zijn.
De Surinaamse krijgsmacht kreeg
de beschikking over alle materieel
van de TRIS.
De commandant van de Surinaam
se krijgsmacht, kolonel Elstak, die
gisteren werd beëdigd, voerde al
enkele maanden samen met kolo
nel Woerlee het commando over de
TRIS.
Het was tot voor kort onzeker of
Elstak de benoeming zou aanvaar
den omdat hij er enkele voorwaar
den aan had verbonden, die pas
op het laatste moment geheel of
gedeeltelijk door de Surinaamse re
gering schijnen te zijn ingewilligd.
Na de beëdiging van de kolonel
legden de overige officieren voor
het front van de troepen de eed
af. Volgens de Surinaamse presi
dent konden niet alle officieren be
ëdigd worden omdat ze zoals hij zei
"op hun post" waren in de distric
ten. Tijdens de plechtigheden werd
tevens het vaandel van het Suri-
leger overhandigd.
De gebeurtenissen op het Oranje
plein in de Surinaamse hoofdstad
vonden plaats onder grote be
langstelling van de bevolking. Van
het erepodium werd het schouwspel
alsmede het daarop volgende defile
gadegeslagen door de leden van de
Surinaamse ministerraad en de
Nederlandse staats-secretaris van
Defensie Van Lent. Prinses Beatrix,
haar echtgenoot Prins Claus en me
vrouw Ferrier woonden de plechtig
heden bij vanaf het ba'lcon van het
goevernementspaleis.
Voorzitter Wijntuin van het Suri
naamse parlement heeft gistermid
dag het portret van koningin Juli
ana uit de vergaderzaal laten ver-
verwijderen. D*e grote foto van de
vorstin hing jarenlang aan de muur
achter de stoel van de voorzitter.
De Nederlandse ambassadeur in
Suriname, de heer H. Leopold, heeft
gistermiddag zijn geloofsbrieven o-
verhandigd aan president Ferrier.
De plechtigheid geschiedde -in aan
wezigheid van premier Arron in de
werkkam'ar van de president.
Suriname is gisteren als 136ste lid
toegelaten tot de voedsel en land
bouworganisatie van de Verenigde
Naties, FAO.
De nieuwe staat werd toegelaten
na een g'eheime stemming in de al
gemene vergadering van de twee
jaarlijkse FAO-conferentie die deze
maand in Rome plaatsvindt.
De Surinaamse delegatie heeft
haar plaats op de conferentie ingeno-
De veiligheidsraad zal zich maan
dag 1 december beraden over de
toetreding van Suriname tot de Ver
enigde Naties. Verwacht wordt dat
stemmen de algemene vergadering
zal adviseren Suriname toe te laten
als 144ste lid van de Verenigde Na
ties. De algemene vergadering be
handelt h'et Surinaams verzoek om
het VN-lidmaatschap op 4 decem
ber.
