Schmidt: vooruitgang heeft tempo van een slak COMMISSIE BOOS OP DE MINISTER Russen en steun aan Cubanen geven MPLA-bewind NAAST HET NIEUWS Golf van zionistische verontwaardiging Overleg Sahara nu al in impasse 'n Philips Hoogtezon zorgt o.a. voor een zomerse Meur m de winter BUITENLAND PAGINA 9 yS-minister van Handel geeft geen informatie over boycot Israël Door Anton Pfeiffer WASHINGTON (SP) De Ame rikaanse minister van Handel, Roger C.B. Morton weigert aan een sub commissie van het Huis van Afge vaardigden de namen te geven van ondernemingen die handel drijven met Arabische landen en deze daar voor in ruil een boycot van Israël ■hebben toegezegd. De commissie stelt een onderzoek in naar deze bij de wet verboden transacties. Nu mi nister Morton niet volledig aan dit onderzoek meewerkt wil de subcom missie hem laten brandmerken we gens "minachting van het Congres". Met een motie, die met tien tegen vijf stemmen werd aangenomen, wil de commissie het Huis van Afgevaar digden vragen minister Morton op de vingers te tikken. Volgens de wetgeving op de ea- port moeten handelsondernemingen het ministerie van Handel waarschu wen als Arabische inkopers met een boycot-voorwaarde voor Israël ko men of een garantie vragen dat de betrokken maatschappij niet door joden wordt beheerd, alvorens zij tot zaken willen komen. Daarbij moet ook worden opge geven om welke goederen 'het gaat, wat deze waard zijn en of de fir ma denkt mee te werken aan de be perkende bepalingen van de Arabie- De voorzittter van de subcommis sie, de Democratische Afgevaardigde John. E. Moss, wilde namen van de ondernemingen hebben omdat zijn commissie wil nagaan hoeveel de Amerikaanse handel verliest door ondernemingen die óf alleen zaken doen met de Arabische landen óf al leen met Israël. De Amerikaanse export naar Ara bische landen is tussen de jaren 1972 en 1974 verdrievoudigd en nam in die tijd toe met 1.8 miljard dollar. In diezelfde tijd groeide de export naar Israël slechts met zevenhon derd miljoen dollar. Daaruit leidt men af dat toeneming van de han del met de Arabieren ook een dui delijke versterking van de boycotei- sen met zich meebrengt. Minster Morton weigert namen te noemen, omdat hij dit in strijd acht met het nationale belang. Hij krijgt daarin steun van zijn collega van Justitie, minister Edward H. Levi, die zegt dat de wet op $e export bepaalt dat de inlichtingen vertrou welijk moeten blijven tenzij vaststaat dat het achterhouden daarvan scha delijk is voor de nationale zaak. Het ministerie wil de subcommis sie wel de rapporten geven, maar dan met weglating van de namen van betrokken handelsondernemin gen. Maar daar neemt afgevaardigde MANNHEIM (SP) Bondskanselier Helmut Schmidt heeft er gisteren op het partijcongres van de Sociaal-Demo cratische partij in een mammoetrede geen twijfel over laten bestaaneenheid in de gelederen is in deze tijd van econo mische recessie en een jaar vóór de parlementsverkiezingen belangrijker dan het najagen van onvervulbare wensen tot maatschappelijke hervormingen. Niemand kwam in verzet en er was zelfs aarzelende bijval onder de ruim 400 gedele geerden, to enSchmidt de schrijver Gunter Grass aanhaal de: „Vooruitgang heeft het tempo van een slak". MADRID (Reuter) Het overleg In Madrid tussen Spanje, Marokko en Mauretanië over de toekomst van de Spaanse Sahara is gisteren in een impasse geraakt over de rol van de Verenigde Naties en de wijze waar op de 74.000 inwoners van het ge bied moeten worden geraadpleegd over hun verlangens. Dit hebben re geringsfunctionarissen meegedeeld. Marokko en Mauretanië willen de fosfaatrijke Spaanse Sahara onder ling verdelen, maar een Saharaan- se bevrijdingsbeweging, "Frente Polisario", strijdt met Algerijnse steun voor onafhankelijkheid De Marokkaanse delegatie, ond'er leiding van premier Achmed Osman en de Mauretaanse minister van Buitenlandse Zaken Hamdi Ould Mouknass waren dinsdag in Madrid aangekomen voor de onderhandelin gen. De onderhandelingen werden mogelijk doordat de Marokkaanse vorst cfc? Spaanse eis, zijn 350.000 vre- deswandelaars uit het gebied terug te trekken, inwilligde. De president van Mauretanië Moch tar Oeld Daddach, is gisteren aange komen in het Marokkaanse Marra- kesj waar hij door koning Hassan zeer vriendelijk werd ontvangen. 'Weg van de VN' wordt 'Weg van het zionisme' JERUZALEM (AFP) De burgemeester van Jeruzalem Teddy Koliek, heeft als sym bolische protestmaatregel beslo ten de "weg van de Verenigde Naties" om te dopen in de "weg van het zionisme". De gemeenteraden van Hai fa, Tel Aviv, Nathanya en an dere steden zullen dezer dagen een besluit nemen tot herdo pen van hun straten en wegen die naar de Verenigde Naties genoemd zijn. In de meeste Israëlische ste den zijn straten naar de VN. benoemd uit erkentelijkheid je gens de wereldorganisatie die, in 1947, het plan tot verdeling van Palestina aanvaardde. De Israëlische minister van Onderwijs, Aaron Yadlin, h'eeft bepaald dat er op alle scholen van het land een "week van het zionisme" moet worden ge houden. De regeringsleider was zijn rede trouwens begonnen met het Chinese spreekwoord: „Vrees niet om lang zaam te gaan, vrees alleen staan te blijven". Dit partijcongres is er vooral een van afrekenen met een illusier namelijk dat het de SPD mogelijk zou zijn binnen afzienbare tijd een absolute meerderheid in de Bondsre publiek te veroveren. Als de Sociaal-Democraten volgend jaar na de verkiezingen verder willen regeren, dan kan dat alleen tezamen met de liberale partij (FDP) Vriendelijke woorden dus voor deze kleine partner en opnieuw scherpe, zelfs uitgesproken demagogische kritiek op de Christen-Democrati sche oppositie, die ook Schmidt „niet in staat acht te regeren". De onvermijdelijkheid van het bondgenootschap met de liberalen dwingt de SPD voorlopig afstand te doen van een van haar dierbaarste wensen, in de grote ondernemingen een gelijk verdeelde medebeslissings recht voor de arbeiders ingevoerd te krijgen. Daarentegen zal, zo maakte Schmidt duidelijk, de FDP moeten afzien van haar verlangen om de ondernemingen belastingverlagingen toe te staan: „Dat leidt thans niet tot verbetering van het investerings klimaat of van de werkgelegenheid", aldus de bondskanselier. Overigens stonden de huidige, niet geringe moeilijkheden op financieel- economisch gebied in de schaduw van de verkiezingsslag, die in Mannheim door de SPD onmisken baar is ingeluid. De verwoede strijdleuzen tegen de CDU maken duidelijk dat het hard tegen hard zal gaan en al een jaar voor de gang naar de stembus de polarisatie tussen CDU en SPD volkomen is. LOEANDA (AP) De Sowjet-Unie zal op korte termijn een ambassa de in de Angolese hoofdstad Loean- da openen en tevens militaire ad viseurs naar de deze week onafhan- delijk geworden voormalige Portu gese kolonie sturen, die de MPLA zullen bijstaan. Een en ander is gisteren uit Russische bronnen vernomen. De Sowhet-Unie heeft al duizenden tonnen militaire goederen naar de MPLA gestuurd. Verder wordt het MPLA-bewind in Loeanda gesteund door de regering Castro in Cuba. Op het ogenblik vechten in Angola ook Cubaanse militairen aan de zij de van de MPLA-troepen mee. Cubaanse militairen durven zich thans openlijk op straat te vertonen en tijdens de onafhankelijkheidsvie ringen in Loeanda stond in de buurt van MPLA-leider Agostinho Neto een Cubaanse officier. Verder is bekend geworden dat Mozambique, een andere voormali ge Portugese kolonie, van plan is om 200 tot 300 manschappen te stu ren om met MPLA-troepen tegen de gesteunde onafhankelijkheidsbewegin gen het FNLA en Unita te strijden. Enkele honderden Cubaanse en MPLA-mamschappen trekken op het ogenblik volgens de berichten in zui delijke richting om defensielinies op te zetten tegen een vanuit het zuiden oprukkende gemengde FNLA-Unita eenheid. Deze eenheid, die wordt ge leid door blanke huurlingen, beschikt over pantserwagens en helicopters. Naar wordt verwacht zulen de MPLA-strijders de brug over de Cu- anza rivier 75 kilometer ten zuiden van Loeanda opblazen om een aan val op Loeanda vanuit het zuiden te voorkomen. De hoofdtroepenmacht van de MP LA, die uit naar schatting 20.000 manschappen bestaat, bevindt zich ten noorden van de hoofdstad, waar felle strijd zou worden geleverd. Terwijl de burgeroorlog ten noorden en zuiden van de hoofdstad voort- woedt heeft het leven in Loeanda zelf gisteren zijn normale loop her nomen. ADVERTENTIE PHILIPS Raadpleeg vooraf LONDEN Bij een bomaanslag op het Scott's restau rant in de chique Londense wijk Mayfair, werden gisteravond 15 personen gewond van wie later één is overleden. De politie legde haastig een cor don rond de onmiddellijke omge ving, omdat gevreesd wordt dat er nog meer bommen kunnen liggen. De aanslag op Scott's, een van de meest exclusieve restaurants van de Britse hoofdstad, is de 12e in twee maanden tijd. De bom is bij de ingang van de oesterbar tot ont ploffing gekomen. Een kelner zei Moss geen genoegen mee. In Washington twijfelt men er aan of het Huis van Afgevaardigden mi nister Morton inderdaad wegens "min achtig van het Congres" zal aanpak ken. Morton stapt binnenkort uit de regering. Zijn post wordt overgeno men door Elliot Richardson, nu am bassadeur in Londen. Roger Morton is zelf lid geweest van het Huis van Afgevaardigden en men denkt dat zijn oud-collega's hem niet graag op zijn nummer zullen zetten. Afge vaardigde Moss heeft ook al laten weten dat hij persoonlijk met spijt in het 'hart om actie tegen de minis ter heeft gevraagd, maar dat hij nu eenmaal de rechten van het Con gres moet verdedigen. STELENDE SCHOL'EREN Een studie van de Londense economische hogeschool die gisteren is gepubliceerd, toont aan dat negen van ae tien ocnolieien in Londen stelen en er tegen hun 16de jaar in veel gevallen 100 dief stallen op hebben zitten. Professor A. Belson van de London school of economics deelde mee dat de enquête was uitgevoerd on^er 1 425 scholieren van 13 tot 16 jaar. Achtentachtig procent steelt op school, 70 procent in winkels en 30 procent van xamerauen die- zij oe^relgen. De enquête heeft verder aangetoond dat de jeugdige dieven be paald niet altijd het produkt van ontwrichte gezinnen zijn en dat de invloed van de televisie te verwaarlozen is. Integendeel moeten de diefjes veelal gezocht worden onder scholieren die niets om televisie geven. MINISTERIELE RUZIE President Valéry Giscard d'Estaing van Frankrijk zal als vrede stichter moeten optreden in een ruzie tussen zijn minister van Justitie, Lecanuet, en die van Binnenlandse Zaken, Poniatowski. Lecanuet viel ten overstaan van een commissie van de nationale vergadering zijn collega aan. omdat deze hem te grote lankmoe digheid verwijt. „Ik zeg toch ook niet tegen hem dat hij (als hoofd van de politie) nalaat alle misdadigers op te pakken. Ik zou graag willen dat deze polemiek ophield", riep Lecanuet boos. „De ministeries van Binnenlandse Zaken en Justitie moeten nauw samenwerken. Het is niet goed als de ene minister over de andere oordeelt, vooral niet wanneer het oordeel een veroordeling is". Minister Lecanuet besloot boos: „Mijn opmerkingen zijn open- oaar. Ik plaats ze liever hier dan elders". SAMEN IN EEN AUTO President Ford en vice-president Rockefeller hebben gisteren de voorschriften van de geheime dienst die met hun veiligheid is belast genegeerd door samen in een auto te rijden. De geheime dienst is van mening dat de man die de president automatisch opvolgt als deze zou komen te overlijden, afzonder lijk moet reizen. President en vice-president waren afzonderlijk bij de congres bibliotheek aangekomen om de beëdiging bij te wonen van haar nieuwe directeur professor Daniel Boorstin, maar ze reden samen in Fords limousine terug naar het Witte Huis. ONVERWACHTE VONDST Infanteristen die hier kortgeleden op oefening waren en onder meer schuilputten moesten graven zijn daarbij op oude bouw werken gestoten. De chef van de archeologische afdeling van het kanton Thurgau, Jost Burgi, heeft gisteren bekendgemaakt dat bij het voortzetten van het onderzoek de resten waren blootgelegd van een kathe draal die in de 10e of 11e eeuw was gebouwd. Onder dat bouw werk werden de resten van een fort gevonden en dat volgens alle aanwijzingen was gebruikt tot het jaar 300. Thurgau ligt in het noord-oosten van Zwitserland en grenst aan het meer van Constance. MEESTER-BIERBROUWSTER Een Westduitse kloosterzuster van de orde der Franciscanessen, de 26-jarige zuster Doris Engelhard, is in een land dat terzake hoge eisen stelt, cum laude geslaagd voor het examen van meester- bierbrouwer. Ze was daarmee eerste onder al haar mannelijke leken-kandidaten. Het diploma werd zuster Engelhard gisteren met enig plechtig vertoon uitgereikt door de president van de gilden-kamer in Ulm, Friedrich Degeler. De nieuwe meester-bierbrouwer gaat de roem van haar klooster verspreiden onder de bierliefhebbers van Beieren. DODE DOOR BOM IN LONDEN dat er ongetwijfeld meer slachtof fers zouden zijn gevallen als de ontploffing binnen zou heb ben plaatsgehad. Japanse vissersboten ve genpaarsgewijs de oceaan bodem met netten aan om bommen met mosterdgas op te sporen, die de voormalige Javanse strijdkrachten tegen het einde van de Tiveede We reldoorlog hebben gestort op 40 km ten zuidoosten van Tokio. De operatie zal vijf da gen duren. JERUZALEM Hoewel de Israëliërs en vooral de Jongere, in het land geboren generaties over het alge meen niet bijzonder zionistisch zijn ingesteld, gaat de laatste dagen toch een golf van zionistische veront waardiging over hetland. Israels ambassadeur in Washington, Simcha Dinitz, heeft voor deze gevoelens een uitlaat gezocht door gisteren met minister Kissinger over de oprichting van een nieuwe internationale organisatie te spre- kea waarvan alleen democratische staten lid zouden kunnen worden. Di- anti-zionistische resultaten van het kwasi-parlementaire spel dat met de laatste jaren met name de Ara bische en communistische landen in de VN hebben gespeeld, worden nu door de Israëlitisohe regering ge bruikt, teneinde zionistische ideolo gie te verbreiden en een grote iden tificatie van het Joodse volk met Is raël te bewerkstelligen. De Israëli sche regering en de wereld-zionisten organisatie hebben gisteren hon derd vertegenwoordigers van alle grote joodse organisaties en gemeen schappen in de wereld opgeroepen 'tegen het einde van de maand voor een noodconferentie over het zionisme naar de Knesseth in Jeru zalem te komen. Dit spoedcongres zal een extra Impuls moeten geven aan de wereldwijde zionistische informatie campagne die als reactie op de VN-resolutie op gang is gekomen. Likoed-oppositieleider Rimalt van de liberale partij wil in de Knesseth een wetsvoorstel indienen om aan de Joodse staat Israël ook wettelijk een zionistische basis te geven. Te gelijkertijd wil hij in de wet zien vastgelegd dat de herenigde stad Jeruzalem de hoofdstad: van Israël Intussen worden alle straten en pleinen in het land die de naam Verenigde Naties dragen naar het zionisme vernoemd. De universiteit van Tel Aviv is gisteren voor een dag tot „universiteit van het zionisme" gebombardeerd en het ministerie van Onderwijs heeft deze week tot „week van het zionisme" op alle scholen uitgeroepen. Dat Israel geen enkele medewerking aan de uitvoering van de bewuste VN-resoluties zal verlenen en „niet aan de Midden-Oosten-conferentie of ander forum zal deelnemen als de zogenaamde Palestijnse bevrij dingsorganisatie wordt uitgenodigd", zoals premier Rabin en andere Israëlische woordvoerders de afgelo pen dagen bij herhaling hebben verklaard, wil nog niet zeggen dat de VN-organisatie nu voor Israel helemaal heeft afgedaan. In Israel zijn stemmen opgegaan om medewerking aan bepaalde VN-acti- viteiten verder te staken. De Geneefse conferentie over het Midden-Oosten-conflict die niet lan ger onder auspiciën van de VN ge houden zou mogen worden, Werd alt voorbeeld genoemd. Israëlische politici hebben voor zo'n extreme opstelling tegenover de VN gewaarschuwd. Voor premier Rabin vormen de anti-Israëlische resoluties een ongewilde buitenkans zich voor het oog van de Joodse natie en de wereld als de nationale leider van Is raël op te wei-pen, die met een dit keer eensgezinde achterban van re- gerings- en oppositiepartijen de strijd voor het zionisme en de Joodse staat aanbindt. Ondanks de nederlaag ln de algemene vergadering van de VN voelen de Israëli's zich in die strijd gesterkt door de 35 landen die zich ook openlijk tegen 'de anti-zionisti sche resolutie hebben gekeerd. ADVERTENTIE PEPERZAK beheerst Ontmoet onze kollekties waardeer onz REPAREREN - MODERNISEREN 't vak! a prijzen f N II EE&H

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1975 | | pagina 9