Vredeling: marinestaf
ging over de schreef
Eis voor moordlevenslang
Raad van bestuur AKZO boos op Den
Kamer
kleine
wil meer
woningen
'HOUD VERTREK
JAVANEN TEGEN'
Defensie riep 1500
militairen teveel op
U| -<sr uw toko voor
Maarsmansteeg 23-^5 K rijsttafelgerechten 5
De'pakkende'
i pakken van Proveste.
Proveste Mode
IwOENSDAG 12 NOVEMBER
binnenland
PAGINA
ARNHEM (ANP) „Met
toespraak
leden heeft
bedrijfsleven i
derlandse volk i
bewezen. Juist
zaterdag jongst-
het Nederlandse
dus ook het Ne-
n slechte dienst
deze tijd moet
het bedrijfsleven zo goed moge
lijk kunnen functioneren. U be
reikt het tegendeel. U bederft het
klimaat". Dit schrijft de raad
van bestuur van het AKZO-con-
cern in een open brief aan pre
mier Den Uyl.
In de vandaag gepubliceerde
open brief, die ook ter kennis
wordt gebracht van de 30.000
werknemers van AKZO in Ne
derland, reageert de raad van
bestuur op de uitspraken die
premier Den Uyl zaterdag 8 no
vember heeft gedaan op het con
gres van het NVV-Jongerencon-
tact in Beekbergen. De eerste
minister zei hier onder andere dat
het internationaal werkzame
AKZO-concern met de interna
tionale vakbeweging moest on
derhandelen.
Het AKZO-concern stelt niet
te kunnen aannemen dat de heer
Den Uyl in zijn functie
nister-president heeft gesproken.
„Daarvoor was uw toespraak te
eenzijdig en te geëmotioneerd.
Wij geloven veel meer, dat u hebt
gesproken als de individuele bur
ger Joop den Uyl, lid van de
PvdA. Het is daarom, dat wij u
in die hoedanigheid deze open
brief schryven".
De raad van bestuur van het
concern heeft enige vragen over
de opmerking van de minister
president dat de internationale
vakbeweging het recht heeft op
controle op de internationale
gang van zaken by de multina
tionale concerns als AKZO en
dat dit doorgedrukt en doorge
zet moet worden.
„wy kennen geen representa
tieve internationale bond van
vakverenigingen", aldus de open
brief, „en zien dan ook niet,
vanwaar een controle of een ver
antwoordelijkheid zou moeten
komen, anders dan vanuit de be
staande structuur van de onder
neming".
„Omdat er geen internationale
controle is op de vakbonden zou
er een geheimzinnige macht van
willekeur kunnen ontstaan en
macht en willekeur zijn nu juist
zaken die u te vuur en te zwaard
bestrydt.
Bovendien \egt de huidige maat
schappij de verantwoordelijkheid,
binnen de door de wetten gestel
de grenzen, in de handen van de
ondernemers. In verband met de
internationale gang van zaken
hebben sommige vakbonden her
haaldelijk verklaard geen verant
woording te willen nemen".
„Een medeverantwoordelijkheid
van de kant van de vakbonden
betekent derhalve een wezenlijke
verandering van onze maat
schappelijke orde. Het is natuur
lijk uw goed recht te streven naar
een verandering van onze maat
schappelijke orde, maar als u de
woorden „doordrukken" en „door
zetten" gebruikt, dan maakt dat
de indruk van het gebruik willen
maken van minder democratische
middelen".
Volgens de open brief heeft de
raad van bestuur van AKZO een
diep wantrouwen ten aanzien van
de doelstellingen van de heer Den
Uyl, en de wijze waarop deze die
doelstellingen denkt te realise
ren. „Wy van de industrie, zyn
in bepaalde opzichten eenvoudige
lieden, die zich niet of nauwe
lijks misschien veel te weinig
bezig houden met de politiek.
Wij concentreren onze aandacht
op het maken van produkten, op
de afzet daarvan, op de winst,
op de werkgelegenheid en dus ook
op het maatschappelijk functio
neren van de onderneming".
„Het kan zijn dat wij door onze
beperkte instelling, uw bedoeling
niet goed hebben begrepen. Maar
weest u ervan verzekerd, meneer
Den Uyl, dat wij niet de enigen
zijn, die het zo hebben opgevat.
Mocht dat wel zo zijn, dan zou
het goed zijn,
doelingen op 2
termijn
werkelijke be
kort mogelijke
ieder duidelijk
te maken, teneinde een „breek
punt 1975" te voorkomen", aldus
raad van bestuur van AKZO.
ADVERTENTIE
KRO-jubileum-aktie
GEEF EENS EEN BLOEMETJE WEG
De Jarige KRO - wij worden vijftig -
gaat een unieke aktle voeren. Een
aktle gericht op uzelf en op uw
eigen omgeving.
De KRO vraagt aan ledereen om
eind november Iets te betekenen
voor een ander. Met behulp
van bloemen.
Geef antwoord op de vraag:
In welk Jaar werd de KRO opgericht?
en maak een tweede regel bij:
Maak een menselijk gebaar
"geef eens een
bloemetje
«seg
Uw briefkaart wordt door een
deskundige Jury bekeken.
Op 22 november tijdens de
slotmanifestatie op de televisie, maaki
u met uw vriend, kennis of relatie
kans op een kleuren-tv of een andere
plezierige verrassing.
Alleen maar ter aanmoediging!
op 20, 21 of 22 november
Aan een vergeten kennis, een verloren
vriend of aan Iemand die daarop
mag rekenen.
En als u meedoet, stuur de KRO dan
vóór 19 november een briefkaart
(postbus 2575 Hilversum) met uw eigen
naam, adres en telefoon en die van
degenen die uw bloemen (of plant)
zal krijgen.
ledereen kan meedoenl
Uw bloemenman weet er ook vanl
Hij heeft een speciaal kaartje.
ADVERTENTIE
AAËËMUEËr uw tokovoor
rijsttafelgerechten
Maarsmansteeg 23-25 Leiden
PARAMARIBO (ANP) De Su- ten verlaten.
■inaamse regering moet het vertrek Derby geeft toe, dat de Surïnaam-
duizenden Javanen uit Suriname se overheid momenteel weinig kan
naar Nederland op humanitai
re gronden tegenhouden. Het Staten
lid Fred Derby, waarnemend voor
zitter van de regeringsfractie NPK,
heeft dit gisteren gesteld in vra
gen aan de regering Arron tijdens
een besloten (huishoudelijke) Staten
vergadering.
De heer Derby vindt dat de Suri-
'il doen aan het vertrek 1
Javanen, maar volgens hem is de si
tuatie zo ernstig, flat "de overheid
de plicht heeft het Javaanse bevoli-
kingsdeel in Suriname tegen zichzelf
en onverantwoordelijke Statenleden
te beschermen".
De Surinaamse regering zou het
vertrek van de Javanen kunnen te-
naamse overheid niet langer met le- genhouden door hen bijvoorbeeld
de ogen kan toezien hoe een aantal
onverantwoordelijke Statenleden
Dasiman en Somohardjo zoveel
leed berokkenen a:
hen "op sandalen
- deltje op de
geen paspoorten te geven. Aldus Der
by, die in zijn werk als Statenlid en
vakbondsman veel met Javanen te
de Javanen door maken heeft.
met een bun- in Suriname wordt binnenkort een
Nederland te laten stap-
tuig
pen.
Zoals bekend vertrok het Statenlid
Dasiman ruim een week geleden met
400 Javanen naar Nederland. So
mohardjo is momenteel in Neder
land om met de autoriteiten daar te
spreken over de opvang
eens 6000 Javanen, die voo
hankelijkheid het land zouden
het vlieg- fonds gesticht, dat tijdelijke opvang
centra voor remiganten uit Neder
land zal financieren. Dit fonds komt
volgens een mededeling van Surna
mes regerings-pubüciteitsdienst ten
laste van de Nederlandse regering.
Het 'hervestigingsfonds' heeft tevens
tot doel de naar hun land te-
van nog ruggekeerde Surinamers te begelei
de onaf- den gedurende de eerste jaren van
hun verblijf in Suriname.
Er kan bij minister Van der
Stoel en zijn staatssecreta
rissen Kooymans (links) en
Brinkhorst wel een lach af
tijdens de behandeling van
de begroting van Buiten
landse Zaken in de Tweede
Kamer. Minister Van der
Stoel verklaarde dat Neder
land niet zal toegeven aan de
tendens de Verenigde Naties
de rug toe te keren. Hij zei
dit naar aanleiding van de
uitslag van de stemming in
de algemene vergadering van
de Verenigde Naties over de
resolutie waarbij het zionis
me gelijkgesteld werd met ra
cisme.
Minister Van der Stoel zei
gisteravond ook dat hij „geen
behoefte" heelt aan een mo
tie van de VVD waarin de
Kamer de regering vraagt
niet eenzijdig tot afstoting of
vermindering van NAVO-ta
ken over te gaan zolang de
besvrekingen over de even
wichtige en wederzijdse troe
penvermindering in Centraal
Eurova nog niet tot positieve
resultaten hebben geleid. In
diener De Koster wees erop
dat de motie als een steun in
de rug bedoeld ivas.
DEN HAAG (SP) De marineprotesten zijn geïnspireerd of begeleid vanuit de
marinestaf. Dit stelt minister Vredeling in een brief aan de defensiespecialisten uit de
Eerste en Tweede Kamer. Volgens de minister van Defensie is een aantal mensen dat
verantwoordelijk, is voor de beleidsuitvoering over de schreef gegaan door zijn werkzaam
heden te vermengen met werk voor militaire belangenorganisaties. Er zijn strenge maat
regelen genomen om dit in de toekomst te voorkomen.
Hij vindt het ook kwalijk dat er
telegrammen zijn verstuurd aan
marinemensen voor het protest in
de RAI: "op deze manier kunnen
vakverenigingsactiviteiten worden
verward met dienstorders".
Volgens de minister heeft het ma
rinepersoneel de indruk gekregen
da.t de marineleiding stilzwijgend
instemde met de protesten tegen de
bezuinigingsplannen die het kabinet
op Prinsjesdag afkondigde. De
oefenvlucht van een Neptune-forma
tie boven Den Haag was door een
aantal marinemensen onderkend als
een protestvlucht. Voor het feit dat
ze de marineleiding niet tijdig heb
ben gewaarschuwd zijn ze terecht
gewezen.
Een Haags hoofdofficier, die het
initiatief nam voor een protest cele
gram aan Vredeling en vertrouwe
lijke informatie verstrekte aan ka
merleden, is uit zijn funcite onthe
ven en naar Den Helder overge
plaatst. Indertijd is al bekendge
maakt dat een marinevoorlichter
uit zijn functie is ontheven omdat
hij op de hoogte was van de Nep
tune-vlucht, maar zijn superieuren
niet inlichtte.
DEN HAAG SP)Defensie heeft Het ministerie bestempelde de
aan vijftienhonderd dienstplichtigen, groep van vijftienhonderd als buiten
die de eerste week van november gewoon dienstplichtig, om een "nn.
hadden moeten opkomen, bericht aanvaardbaar groot" overschot
DEN HAAG (ANP) De Twee- soonshuishoudens moet verhogen. De
Kamer vindt dat de regering het Kamer aanvaardde hierover giste-
programma voor de periode 1977-1
voor de bouw van kleine wonin«
voor alleenstaanden
i motie 1
ADVERTENTIE
BLOEMENMAGAZIJN D E ANJELIER
HAARLEMMERSTRAAT 193, TELEFOON 123166
Wij verzorgen uw bloemengroet over de gehele wereld.
de PvdA-er Kom.
brink en mevr. Van der Heem-Wa-
tweeper- gemakers (PPR). Zij hadden deze
ingediend bij de behandeling van de
nota alleenstaanden en tweeper
soonshuishoudens van staatssecre
taris Van Dam van Volkshuisvesting.
In 1976 wil de bewindsman 4000
wooneenheden en in de periode 1976-
80 meer dan 40.000 totstand brengen
De Kamer vindt die aantallen te
laag. Het programma moet wor
den verhoogd, zonder dat dit ten kos
te gaat van het programma voor de
woningwetwoningen, aldus de motie
Deze kreeg de steun van PvdA, PPR,
D'66, PSP, CPN en WD.
Staatssecretaris Van Dam liet vo
rige week weten, dat hij zijn best
zal doen om meer kleine woningen
te kunnen bouwen. Of dat lukt hangt
Uit antwoorden i
ris Van Lent op vragen van de
PvdA-kamerleden De Vries. Kom-
brinks en Konings blykt dat het
meevallertje voor de 1500 is ont
staan door verkeerd uitgepakte schat
tingen ovef het aantal verzoeken
om uitstel en vrijstelling. Dit aan
tal was veel lager dan geraamd
door Defensie.
In zyn antwoord aan de PvdA-ka-
geroepen. In de brief die de vijftien
honderd "geluksvogels" kregen, wer
den zij er op attent gemaakt dat
als zij bezwaar tegen de maatregel
hadden, zij alsnog werden opgeroe
pen. Twintig militairen in spé heb
ben daar bevestigend op gereageerd.
In zijn antwoord aan de PvdA-Ka-
merleden bestrijdt Van Lent dat
een deel van de vijftienhonderd (ach
teraf gezien) studie-mogelijkheden
ten onrechte zag getorpedeerd: "Wij
zijn van mening dat de maatregel
door het overgrote deel der betrokke
nen als een onverwacht voordeel zal
zijn ervaren. Het lijkt uitgesloten
dat daardoor studieplannen voor dit
jaar getorpedeerd zouden kunnen
zijn, aangezien immers de betrokke-
eigenlijk dit jaar hun militai-
de begrotingsbesprekingen re dienst hadden moeten aanvangen",
voor volgend jaar, aldus Van Dam. aldus de staatssecretaris.
Elf jaar geëist
voor dodelijke
mishandeling
en beroving
ARNHEM (ANP) Elf Jaar ?e-
vangenisstraf met aftrek van voor
arrest heeft de officier van just Lie
bij de rechtbank te Arnhem giste
ren geëist wegens dodelijke mishan
deling en beroving en een groot
aantal inbraken tegen drie man
nen uit Heerlen. Op 23 mei over
vielen zij de 86-jarige eierboer Gijs-
bert ter Mate in zijn huis in Ach
terberg (gem. Rhenen). De bejaar
de man overleed enkele dagen later
aan de verwondingen die het drie
tal hem had toegebracht.
Ook is het drietal, de 25-jarige
Henk A., de 27-jarige Rulof N. pn
de 44-jarige Toon V., een veertigtal
inbraken tenlaste gelegd, hoofdza
kelijk gepleegd eind vorig jaar en
begin dit jaar in kledingzaken in
Zuid-Limburg. De waarde van de
buit daarvan is geschat op een mil
joen gulden.
De inbraken werden gepleegd
door A. en N., de goederen brachten
zij naar V.
Aanvankelijk waren zij van plan
's nachts bij een oliehandelaar in
Lunteren in te breken, omdat die
"goed zou zijn voor een ton". Een
waakhond ter plaatse bracht hen
echter van dit idee af. Zij braken
daarna bij de bejaarde man in
Achterberg in in de veronderstel
ling er "tachtig rooie ruggen" te
zullen vinden. Ter Mate werd be
dreigd met een revolver en een sti
letto en geschopt en geslagen De
buren werden wakker van zijn
hulpgeroep en waarschuwden de
politie.
Toen deze arriveerde gingen de
drie er vandoor met 6000 gulden uit
een geldkistje en wat kleingeld.
Henk A. viel op de vlucht in een
gierput, Rulof N. verstopte zich in
een hondehok en Toon V. kwam
niet ver omdat hij last had van een
aanval van asthma. De politie had
hen in korte tijd te pakken.
Met het op schrift stellen van do
wandaden van het drietal heeft de
Politie maanden werk gehad. De of
ficier van justitie, nir. F. O. Leusinfc
zei alle tenlaste gelegde feiten be
wezen te achten en er de verdach
ten ieder evenzeer aansprakelijk
voor te stellen. Hun slachtoffer kon
in het ziekenhuis nog een verklaring
afleggen, waaruit men kon opma
ken dat de mannen hem alledrie
"op gruwelijke wijze" hebben ge
trapt, gestompt en geslagen.
DEN HAAG Nadat de
procureur-generaal, mr. baron F. J.
iG. van Voorst tot Voorst, is
gevallen, barst Jacob W. in tranen
uit. Levenslange gevangenisstraf is
tegen hem en zijn compagnon Chris
B. in hoger beroep geëist voor de
kille moord op de Rotterdamse
bankloper Jaap Kodde.
Gisteren, precies een Jaar nadat de
twee handelaren in scheepsbenodigd-
heden in hun bedrijfje
aan de BUislaan in Schiedam de
64-jarige bankloper drie kogels in
het hoofd joegen en daarna
wurgden, stonden zij terecht voor
het Gerechtshof in Den Haag. Door
de Rotterdamse rechtbank waren zij
veroordeeld tot vijftien jaar gevan
genisstraf. Voor het hof vechten zij
deze strafmaat aan, die mede is
gebaseerd op de psychiatrische
rapporten. Beiden worden volledig
toerekeningsvatbaar geacht.
De procureur-generaal zegt in zijn
priemende en geladen requisitor
„Ik vind die straf beslist en bepaald
te laag. Kwalificaties zijn moeilijk
te geven voor deze misdaad. Het is
weerzinwekkend en lafhartig. Kodde
is in de val gelokt. Van achteren
beschoten en had geen kans zich te
verweren. Natuurlijk hebben de
verdachten nu berouw en spijt,
Plan
Chris B. (42) en Jacob W. (28)
kenden de geldloper al vier jaar.
Toen hun pas opgerichte bedrijfje
niet liep zoals zij wilden, vatten ze
het plan op Kodde te beroven.
Omdat hij hen echter kende moest
de man meteen uit de weg worden
geruimd.
Zij ontboden de bankloper met het
voorwendsel dat ze geld wilden
wisselen. Kodde kwam niets vermoe
dend bij hen binnen en ging op een
stoel op wieltjes zitten, die al voor
hem was klaar gezet. Toen schoot
Chris op een meter afstand drie
kogels in hel hoofd van de
bankloper. Jacob reed de stoel naar
het magazijn, waarna beiden de
brommer van Kodde in een auto
laadden en in het water gooiden.
Bij terugkomst bleek Kodde nog te
leven. Jacob sloeg hem daarop met
een ijzeren pijp op de keel en wurg'de
hem met electriciteitsdraad.
Met het in plastic verpakte lijk
reden zij toen naar Rilland Bath
waar zij het lijk, verzwaard met een
steen, in een sloot gooiden. Daarna
zetten zij in Brussel en Antwerpen
de bloemetjes buiten. Aan hun
zakenrelaties en echtgenotes hadden
op
eis naar Le Havre waren.
Waarom?
Tydens de zitting weet president
mr. S. H. Sieperda de beide
verdachten te ontlokken dat de
financiële nood niet zo erg hoog
was. „Het was dus echt geen
armoede. U had daarvoor ook nog
een Sociale uitkering gehad en uw
vrouw werkte als dat nodig was",
concludeert de president uit de
woorden van Chris, die bekent dat
hij met zijn vrouw en twee dochters
rond had kunnen komen.
Op de vraag van de president
waarom ze Kodde dan. toch hebben
vermoord, blijven de macabere
compagnons het antwoord schuldig.
Chris: „Ik leefde toen op alcohol en
medicijnen. Ik was er van overtuigd
dat we hem niet zouden vermoor
den. Ik weet niet waarom ik
geschoten heb. Ik vraag het me nog
steeds af. Ik kan er geen zinnig
antwoord op geven".
Jacob: „Tot het moment waarop de
schoten vielen geloof ik er niet in.
Ik kan het nog niet geloven. We
hadden het plan wel voortdurend
besproken, maar meer als een
kwajongensstreek". Mr. Sieperda ech
ter vindt dat Jacob naar voren
komt als een „doortastende moorde
naar. U heeft alle sporen uitgewist.
U heeft ook zijn aandacht
getrokken, opdat hij de revolver niet
zou zien. U heeft die roofmoord
gepleegd terwijl u de capaciteiten
heeft op een gewone manier geld te
verdienen".
Tegen Chris merkt de president op
dat hij een paar dagen eerder wel
proefschoten had gelost. Chris doet
deze beschuldiging af met een: „Dat
was gewoon vrije tijdsbesteding".
ADVERTENTIE
Levenslang
Mr. J. A. Schuering, raadsman van
Chris, vindt dat de eis „levenslang"
uit de tijd is. „Het werkt
levensvernietigend en zonder enig
nut. Het zal niemand anders
weerhouden een moord te plegen.
We schieten er niets mee op om het
leven van mijn cliënt te vernielen".
Mr. G. J. Burgert, verdediger voor
Jacob, stelt dat zijn client behoefte
heeft aan een behandeling. „Een
lange gevangenisstraf last niets op.
Nu is recidive volgens de rapporten
niet denkbaar, maar wat gebeurt er
na een troosteloze gevangenisstraf".
In zijn laatste woord zegt Jacob nog
met verstikte stem: „Ondanks alles
zijn mijn vrouw en kinderen aan
mijn zijde blijven staan. Maar nu
wordt bewust getracht een mens te
vernietigen".
Uitspraak dinsdag 24 november.
De kostuums gaan het helemaal doen dit jaar.
Voor de man die nu wel eens iets anders wil.
Anders dan 'spijker', anders dan 'rib'.. Het
kostuum maakt een geslaagde come-back
Makkelijk en toch onberispelijk, met een
tikkeltje Gatsby. Uiterst comfortabele
pantalons (en de pantalon maékt het pak.
nietwaar?), meesterlijke stoffen, verfijnde
kleuren en dessins. Proveste heeft ze.
die modieuze kostuums: Proveste heeft
ook de bijpassende shirts, de bijpassende
das. Kom eens kijken bij Proveste
wat bij past!
Haarlemmerstraat 149
Leiden Tel. (071) 121075