Verscheurd Angola is sinds
middernacht onafhankelijk
81/2% Pandbriefbiljetten
NAAST HET NIEUWS
Kissinger trekt fel van leer tegen Moskou
'Karen moet van rechter in coma blijven leven
Kreisky noemt Wiesenthal
collaborateur met nazi's
Marian Coyle in
hongerstaking
De jarige Schorpioen aast onverzettelijk
op'n Prisma.
MA V
Gijzeling
MOSKOU WIL
HERVATTING
VAN GENEVE
#Westland Utrecht
55 DINSDAG 11 NOVEMBER
BUITENLAND
PAGINA 13
X MORRISTOWN (Reuter, UPI)
Een rechter in New Jersey heeft
[gisteravond gevonnist dat Karen
Ann Quinlan, een 21-jarig meisje
|dat in coma ligt en kunstmatig in
[leven wordt gehouden, moet blijven
leven en dat het ademhalingsappa-
^orjraat waarop zij is aangesloten, niet
worden afgekoppeld,
jjg] Rechter Robert Muir verwierp
Jhet verzoek van Joseph en Ju-
Quinlan dat de kunstmatige
Jademhalingsmachine die 'hun doch-
|ter in leven houdt sinds zij zware
schade aan de hersenen opliep, af
.te mogen zetten.
De rooms-katholieke ouders van
Karen, die in haar coma een plan-
L [tenbestaan is gaan leiden, wilden
:dat zij zou "terugkeren in de zach
te handen van de Heer".
Maar vijf partijen in de zaak,
waaronder de staat New Jersey,
waren van mening dat het ontkop
pelen van de machine zou neerko
men op moord.
Zeven artsen hadden verklaard
dat Karen praktisch geen kans op
herstel heeft. Zij had de hersenbe
schadiging opgelopen door gebruik
van een mengeling van drugs en al
cohol.
Het staat vrijwel vast dat tegen
rechter Muirs vonnis in hoger be
roep zal worden gegaan bij een
reeks hogere rechtsinstanties.
Tot een definitieve uitspraak is
bereikt zal Karen haar "plantaar
dige" bestaan in het St. Clarazie-
kenhuis in Denville bij Morristown
moeten voortzetten.
Zou rechter Muirs vonnis anders
hebben geluid, dan zou de Ameri
kaanse justitie voor het eerst in
haar geschiedenis de dood hebben
gemachtigd van iemand die niec
werd veroordeeld voor een misdaad.
De voorbereidende verhoren in de
zaak hebben vijf dagen geduurd,
wat ongehoord lang is voor de Ame
rikaanse rechtsspraak.
Karen Ann Quinlan was op 15
april bewusteloos en naar adem
snakkend gevonden na een feestje
waarop zij verdovende middelen en
alcohol had gebruikt. Zij werd naar
het ziekenhuis gebracht en zonk
weg in een coma waaruit zij sinds
dien niet is teruggekeerd.
Mevrouw Quinlan heeft ver
klaard dat haar dochter voordien al
eens had verklaard dat zij nooit
kunstmatig in leven zou willen wor
den gehouden. Twee rooms-katho
lieke priesters verklaarden voor de
rechtbank dat er geen morele ver
plichting bestaat voor het kunst
matig verlengen van leven wanneer
er geen hoop is óp herstel in ziekte.
Muir zei dat zijn sympathie uit
ging naar de ouders van het meisje,
maar dat zijn besluit berustte op
juridisch geweten.
Als hij naar zijn eigen geweten
had moeten vonnissen, zei hij, dan
zouden het medeleven, het medelij
den en de sympathie die hij voor
het echtpaar Quinlan voelt, een
zeer grote rol bij zijn besluitvor
ming hebben gespeeld. Maar dit
was niet het geval.
De rechter stelde vast dat geen
der behandelende geneesheren met
zoveel woorden had gezegd dat er
geen hoop was.
In het St. Antonius-ziekenhuis in
St. Louis in de Amerikaanse staat
Missouri is zondag de 33-jarige
mevrouw Judith Ann De bro, die
sinds 16 oktober in een coma lag,
overleden terwijl er voor een recht
bank gestreden wordt over de vraag
of de machines die haar levens
functies verzorgen konden worden
ontkoppeld.
Functionarissen van het zieken
huis zeiden dat de hartmachine en
de longmachine nog aan haar wa
ren gekoppeld en dat de oorzaak
van haar dood niet direct kon wor
den vastgesteld.
De ouders van Karen verlaten de rechtzaal na aanhoren van
de rechterlijke uitspraak. Op de achtergrond hun raadsman
James Crowley.
r
[j*LOEANDA (AFP/Reuter/UPI) De Portugese hoge commissaris in Angola heeft gis
teren de onafhankelijkheid van Angola, die te middernacht inging, geproclameerd zonder
de macht over te dragen aan één van de bevrijdingsbewegingen. ,,In naam van de presi-
k dent van de republiek Portugal proclameer ik plechtig de onafhankelijkheid en volledige
souvereiniteit van Angola. Het is thans aan het Angolese volk om uit te maken op welke
manier het van die souvereiniteit gebruik zal maken' aldus schout-bij-nacht Leonel Car-
aanwe-
De Amerikaanse minister van
(links) heeft gisteren afscheid
ment. Hier schudt hij de hand
nationale veiligheidsraad Brent
u- -
Defensie James Schlesinger
genomen van zijn departe-
oan het nieuwe hoofd van de
Scoiocroft.
so.
'Portugal draagt na
zigheid van bijna vijf
gola nu over aan de Angolezen. Por
tugal vertrekt zonder schuldgevoe
lens en zonder schaamte. Het laat
een land achter in de voorhoede van
de Afrikaanse staten. Het laat een
land achter waarop het trots is en
waarop de Angolezen trots kunnen
zijn', aldus een zichtbaar ontroer
de Cardoso. Hij sprak de hoop uit
dat de 'broederstrijd spoedig ten
einde zal zijn' en dat Angola één,
ondeelbaar «en waarachtig onafhan
kelijk en vrij van buitenlandse in
menging zal zijn. "De laatste Por
tugese bestuurder in Angola zal met
de laatste Portugese troepen per
schip uit Loeanda vertrekken, zon
der plechtigheden, maar met opge-,
heven hoofd", zoals de hoge
MPLA-leider Neto riep vannacht
zichzelf in Loeanda uit tot president
van de "Volksrepubliek", die inmid
dels is erkend door Cuba en Mozam
bique.
De vrijheidsbewegingen Unita en
FNLA verklaarden gisteren tien van
de 16 provincies van Angola, met
tweederde van de bevolking, onder
controle te hebben, zo meldt het
Zaïrese persbureau Azap. Het FNLA
zegt de helft van het district Loean-
da, waarin de hoofdstad Loeanda ligt,
te beheersen. De MPLA heeft het
zuidelijk deel van dit district, met
de hoofdstad Loeanda, in handen.
Het FNLA heeft gedreigd Loeanda
'plat te schieten'. Volgens Azap
heeft de MPLA ook de havenplaats
Nova Redondo, 150 km ten noorden
van Lobito, moeten ontruimen. Por
tugese militaire bronnen hebben be
vestigd dat de belangrijke havens
Lobito en Benguela voor de MPLA
verloren zijn gegaan. Volgens de Por
tugezen zijn deze plaatsen ingeno
men door een pantserkolonne van
Portugese en Engelssprekende, ver
moedelijk Zuidafrikaanse, huurlin
gen, die de plaatsen vervolgens over
droegen aan FNLA en Unita.
In Loeanda zijn inmiddels buiten
landse delegaties aangekomen voor
de onafhankelijkheidsviering.
Volgens Azap tekenden beide de
legaties 'een constitutionele verkla
ring welke noodzakelijke veranderin
gen beoogt in te voeren in de funda
mentele wetten van het land die
bepalen welke organen de politieke
macht in Angola zullen uitoefenen'.
Krachtens dit akkoord zal de FNLA
de voorzitter van de nationale raad
aanwijzen en de Unita de president
van de regering.
Volgens Azap zijn beide bewegin
gen overeengekomen dat de stad
Novo Lisboa, die zal worden omge
doopt tot Huambo, het tijdelijke be
stuurscentrum zal worden.
Loeanda, dat in handen is van de
MPLA, blijft echter ook voor FNLA
en Unita hoofdstad van de repu
bliek Angola.
Secretaris-generaal Kurt Wald-
heim van de Verenigde Naties heeft
omstreeks het moment waarop An
gola onafhankelijk werd, een beroep
gedaan op de drie strijdende bewe
gingen de gevechten te staken en
samen te gaan werken bij de op
bouw van hun land.
In een verklaring deed Waldheim
op iedereen een beroep om met
kracht alle verzoeningspogingen te
steunen en af te zien 'van alles dat
de toestand in Angola verder zou
kunnen verslechteren'.
De Wereldraad van Kerken heeft
een beroep gedaan op alle landen
de wapenleveranties aan de drie el
kaar bestrijdende bevrijdingsbewe
gingen stop te zetten. De bevrijding
van Angola 'wordt een dag van te
leurstelling en desillusies, in plaats
van vreugde en feest', aldus Philip
Potter, secretaris-generaal van de
wereldraad. 'In deze ingewikkelde
situatie is niet verantwoordelijk ge
handeld door de drie bevrijdingsbe
wegingen, en de situatie is uitge
buit door buitenlandse mogendheden
die een beweging steunen om hun
politieke en economische belangen te
bevorderen".
DAVENPORT. V.S. De 34-
jarige Emmit McFee lag vrijdag
avond op de operatietafel terwijl
de artsen zich gereedmaakten om
'n kogel uit zijn long te verwijde
ren. McFee hoestte, en de kogel
OPERATIE OVERBODIG
kwam uit zijn mond. De patient
verklaarde tegenover de politie,
dat hij tijdens een huiselijke ruzie
in de nek was geschoten. Volgens
ziekenhuisfunctionarissen is Mc-
Fee's toestand "redelijk".
NIET BENEDEN DE 26 JAAR
Twee Deense vrouwelijke stu
denten in de sociologie hebben
maandag in een rapport aanbe
volen dat aan mannen geen rij
bewijs moest worden verstrekt
voor hun 26ste jaar 'omdat ze voor
die leeftijd eenvoudigweg te agres
sief zijn om een auto aan toe te
vertrouwen". Meisjes kan men dat
op hun 18de jaar, wel. De opstel
lers van het rapport hebben 38
verkeersongelukken bestudeerd
ROTTERDAM Bier met de
gevaarlijke stof natronloog is het
ergste dat de keuringsdienst van
waren in 1974 heeft aangetrof
fen in levensmiddelen. Een 11-
jarige jongen moest na het drin
ken van een fles bier in het zie
kenhuis worden opg
Tien dagen later ging een
met dezelfde verschijnselen
het ziekenhuis.
waarbij voetgangers het leven ver
loren. In 22 van de 38 gevallen
v/as degene achter het stuur een
man geweest in de leeftijd van
22 tot 26 jaar, aldus was gebleken.
In die 22 gevall'en hadden in 80
percent de remmen niet gedeugd.
Van alle (dronken autobestuur
ders die bij dodelijke ongevallen
betrokken waren geweest was 75
percent tussen de 18 en de 23 Jaar
oud.
NATRONLOOG IN BIER
Enkele andere enge ontdekkin
gen waren: een gave muis in een
fles melk, een batterij in bier,
een garenklosje in chocoladevla,
glas in zuurkool, druivensap in
moccataart, een torrenpoot in
soep, een spijker in brood, een
kakkerlak in een Chinese maal
tijd, een vlieg in gebak, touw in
vlees en verband in rookworst.
MIDDELBARE MAJORETTES
SYDNEY Majorettes zijn
niet altijd van die jonge bloe
men. Zoals in Australië, waar 'n
groep middelbare majorettes
van Nederlandse afkomst door
een plaatselijke krant in het
zonnetje is gezet, omdat de
"meisjes" het zo leuk doen.
de
jaar. Hun aanvoerster is de 69-
jarige oer-Hollandse Sien
Dekker, die 39 kleinkinderen
heeft. De Australische krant
meent dat het groepje het beter
doet dan menig team van Jonge
meisjes. De krant laat zich er
niet over uit wie het beste uitko
men in de minirokjes en kap
laars j es: de middelbare of de
jonge meisjes.
j WENEN (AP) De Oostenrijkse
kanselier dr. Bruno Kreisky heeft
de nazi-jager ir. Simon Wiesenthal
i ervan beschuldigd dat deze tijdens de
tweede wereldoorlog met de nazi's
heeft gecollaboreerd en dus niet het'
morele gezag heeft teg'en anderen
waarschuwend de vinger te heffen.
'Ik heb gehoord van mensen in
Duitsland en Oostenrijk dat Wiesen
thal tijdens het nazitijdperk als a-
gent heeft gewerkt", zei de bonds
kanselier tijdens een persconferentie
voor leden van de buitenlandse pers
vereniging te Wenen.
"Ik kan me voorstellen dat hij
trachtte zijn eigen leven te redden
maar hij heeft thans niet het more
le gezag iemand beschuldigend aan
te wijzen".
waaronder Janowka en Mauthausen,
en dat hij in de periode dat hij er
niet was, dwangarbeid had moe
ten verrichten.
De beschuldiging van Kreisky is
een nieuwe climax in de woorden
strijd tussen de twee mannen die
ontstond nadat de leider van de
Partij van de Vrijheid, Friedrich Pe
ter. door Wiesenthal ervan was be
schuldigd dat hij als SS-man tijdens
de oorlog in de Sowj'et-Unie Jo
den had vermoord.
Kreisky zei dat volgens hem de
aanval op Peter in feite op hem
was gericht en wel omdat Wiesenthal
een voorgenomen coalitie van Kreis
ky's socialisten met de partij van
Peter in de regering wilde torpede-
Kreisky
dat
"Wiesenthal heeft zelf gezegd geen
bewijzen tegen Peter te kunnen aan
voeren", zei Kreisky. "Ik heb ge
sproken omdat Wiesenthal voortdu
rend schandelen uitlokt en die de
Oostenrijkse reputatie in het buiten
land schade berokkenen."
Desgevraagd reageerde Wiesenthal
als volgt op Kreisky's beschuldigin
gen: "Van alles wat hij gezegd heeft
is geen woord waar. Het zal erg
moeilijk voor hem worden bewijzen
te leveren."
Wi'asenthal zei te vermoeden dat
Kreisky "dit alles deed om degene
die Peter heeft beschuldigd het zwij
gen op te leggen". Vervolgens ver
klaarde hij 27 oktober al een klacht
tegen de kanselier wegens smaad
te hebben ingediend.
DUBLIN Marian Coyle,
de 19-jarige Ierse die samen
met Eddie Callagher de Neder
landse industrieël dr. Tiede
Herrema gijzelde is in de ge
vangenis te Dublin in honger
staking gegaan, zo meldde haar
vader gisteravond.
"Mijn dochter is in honger
staking om te protesteren te
gen het isolement waaraan
men haar 23 van de 24 uur
blootstelt", zo verklaarde John
Coyle.
Waarom? Omdat
elk Prisma horloge
een pertèkte vormge
ving heeft. Omdat er
een Prisma is voor
elke prijs.
Omdat 'n Prisma
gemaakt is met
ongelooflijke precisie.
En hierom:
Als u in de periode
van 23 oktober
t/m 22 november een
Prisma koopt.
Moderne kwaliteitshorloges.
TUNIS (UPI) Zwaaiend met
een machinepistool houdt de 34-ja-
rige Tunesiër Tijani Herzi vier
mensen gegijzeld in de Belgische
ambassade in Tunis.
De gijzelaar eist dat zijn van
oorsprong Duitse vrouw Helga
naar Tunesië komt. Zij moet dan
wel hun spaarcenten meenemen,
ongeveer 3000 dinar (ruim 18.000
gulden). Dit heeft de Belgische am-
bassadeur Jacques Gerard gister
avond bekendgemaakt. Hij zei ver
der dat er van een politiek motief
geen sprake is.
kanselier Dillembourg en de secre
taressen Corbel-van Deuren en
Charcy van Trooien.
"De ambassadeur zei dat Herzi
tamelijk wanhopig is vanwege de
ontrouw van zijn vrouw en het
dreigende verlies van zijn spaar
centen. Herzi trouwde Helga vorig
jaar oktober in België waar hij ook
een tijd gewerkt heeft. In augustus
verdween zij, waarschijnlijk rich
ting West-Duitsland.
ijzing dat Wiesenthal als een a-
gent voor de Nazi's had gewerkt
was dat hij nagenoeg volkomen on-
gemolesteerd leefde in de "steer
van de nazi-invloed" terwijl miljoe
nen andere Joden in concentratie
kampen werden afgemaakt.
Wiesenthal heeft eens gezegd
dat hij tijdens cfc oorlog in verschil
lende concentratiekampen is geweest,
MOSKOU (AP) De Sowjet-Unie
heeft de Amerikaanse regering for
meel voorgesteld gezamenlijk te stre
ven naar hervatting van de Geneefse
vredesconferentie over het Midden-
Oosten, zo heeft het officiële Russi
sche persbureau Tass gisteravond ge
meld.
De Sowjet-Unie en de Verenigde
Staten bekleden het gezamenlijk voor
zitterschap van de conferentie, die
kort na de opening in december werd
geschorst.
"De ervaring heeft uitgewezen dat
het afsluiten van partiële akkoorden,
die bovendien op afzonderlijke basis
tot stand worden gebracht, niet leidt
tot een oplossing voor het Midden-
Oosten-probleem", aldus de Russische
boodschap.
WASHINGTON (Reuter) De
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken dr. Kissinger heeft in
een persconferentie in Washington
gezegd dat de Sowjet-Unie de jong
ste Amerikaanse voorstellen voor
een akkoord over beperking' van de
strategische bewapening (SALT)
heeft afgewezen en dat in het over
leg een "periode van stagnatie" is
ingetreden.
De Amerikaanse regering wacht
nu op verdere voorstellen van Rus
sische zijde, zei de minister. Hij gaf
blijk van een krachtige Amerikaan
se houding jegens de positie van de
Russen, toen hij zei:
"Wij accepteren niet het beginsel
dat alles wat de andere partij te
doen heeft is een Amerikaans voor
stel af te wijzen om een ander
(Amerikaans) voorstel uit te lok
ken".
Dr. Kissinger zei dat het bezoek
dat de Sowjetrussische partijleider,
in de afzienbare toekomst aan de
Verenigde Staten zou brengen,
"noodzakelijk samenhangt met de
ondertekening van een 2de SALT-
akkoord" tussen beide supermo-
gendheden.
De minister bevestigde dat hij als
hoofd van de nationale veiligheids
raad was vervangen, maar dat die
geen enkele invloed op de buiten
landse politiek van de Verenigde
Staten zou hebben.
Kissinger zei op zijn eerste pers
conferentie sinds de veranderingen
aan de Amerikaanse top van 2 no
vember, dat het bezoek van presi
dent Ford aan. China later deze
maand gewoon doorgaat.
Ten aanzien van SALT zei de
minister dat er voor 90 procent
overeenstemming was, maar dat 't
betreffende de resterende 10 pro
cent over zaken van groot belang
ging. "Het betekent niet dat de
kloof on
Ik ben ervan overtuigd dat wan
neer beide partijen van goede wil
zijn, de verschillen kunnen worden
overbrugd", aldus minister Kissin-
Op de vraag waarom president
Ford naar China gaat zonder dat
er problemen van belang te bespre
ken zijn, antwoordde Kissinger:
"Onze betrekkingen handelen in
werkelijkheid over de oriëntering
van onze beide landen jegens inter
nationale aangelegenheden. Wij
zijn niet van mening dat wij het
bezoek aan China moeten koppelen
aan duidelijk omlijnde vooruitgang
op het gebied van duidelijk omlijn
de kwesties. Het is belangrijk over
internationale gebeurtenissen van
gedachten te wisselen. Daarom is
het nodig dat wij af en toe op zeer
hoog' niveau contact met de Chine
zen hebben. Daarom ben ik ook een
keer per jaar naar China gegaan
en daarom legt de president dit
jaar zijn eerste bezoek aan China
af het eerste bezoek van een
Amerikaanse president aan China
in vier jaar".
Minister Kissinger herhaalde dat
Amerika tegen de resolutie is die
het
tot i
cisme verklaart.
Amerika zal voorts niet praten
met de Palestijnse bevrijdingsorga
nisatie PLO zolang deze niet be
kendmaakt dat zij het bestaan van
Israël erkent.
De Verenigde Staten hopen vol
gens Kissinger dat Syrië het man
daat van de VN-troepen zal ver
lengen die in het gebied van de
Golan-heuvels zijn gelegerd. Het
mandaat loopt eind van deze
maand af.
Dr. Kissinger beschuldigde de
Sowjet-Unie en Cuba ervan wa
pens te hebben geleverd aan de
Angolese bevrijdingsbeweging
MPLA. In het geval van Cuba ko
men daar ook nog „militaire advi
seurs" bij, zei hij. Hij zei de Russi
sche houding "niet in overeenstem
ming met de geest van ontspan
ning" te vinden.
ADVERTENTIE
tegen verhoogde afgifteprijs.
Er is een ideale manier van sparen:
Pandbriefbiljetten van de Westland-
Utrecht. Dat zijn waardepapieren aan
toonder met een looptijd van 5 jaar, in
coupures van 1.000,-en 10.000,-.
Tot nader aankondiging fe de afgifteprijs
van deze 81/2% Pandbriefbiljetten
verhoogd met 10,- voor coupures van
1.000,- en 100,- voor coupures van
10.000,-. Hiermede is het rendement
gebracht op 8,3%.
Voorde aankoop van Pandbriefbiljetten
kunt u zich ook wenden tot uw adviseur
voor verzekeringen en belastingen.
De Westland-Utrecht leent dit geld o.a.
voor het verstrekken van hypotheken.
Uw geld is cfus zeer veilig belegd.
Hypotheekbank rv
Leiden, Botermarkt 28, hoek 't Gangetje,