Spaanse versterkingen naar
explosieve front in Sahara
Franco overleeft opnieuw zware operatie
ONDERZOEK VS
NAAR POSITIE
VAN PALESTINA
IN VER. NATIES
WILSON WILLIGT WENSEN
NAN SADAT GOEDDEELS IN
Formeel verzoek tot
vervolging van Peron
in vogelvlucht uMjUJP in vogelvlucht
Geheime wapenaanvoer
voor Libanese Falange
'BRINK Luchtverwarminq /Hl
ZATERDAG 8 NOVEMBER
BUITENLAND
MADRID (UPI/Reuter/AFP)
De toestand van het Spaanse staats
hoofd, generaal Franco, is gisteren
snel nog slechter geworden. Hij werd
naar het 10 km van zijn Pardo-pa-
I leis gelegen ziekenhuis La Paz ver
voerd om tweederde van zijn maag
J te verwijderen. Hij heeft vooralsnog
Ideze 41/& uur durende operatie waar
hij hem vijf liter bloed werd toege
diend overleefd. Dat echter zijn
'eind nabij is bleek uit het feit dat
werklieden al begonnen zijn met het
hakken van zijn graf in de granie
ten bodem van het monument voor
de gevallenen van de Spaanse bur-
j geroorlog, dat Franco zelf als laatste
rustplaats heeft uitgekozen. Bij het
parlementsgebouw in de binnenstad
van Madrid werd het podium opge
richt voor de eedaflegging van Fran
co' opvolger.
Geteisterd door een nieuwe in
wendige bloeding en het falen van
zijn nieren moest de 82-jarige
Spaanse leider de nieuwe operatie
ondergaan, die kort na zijn aan
komst om kwart voor vijf gistermid
dag in het ziekenhuis begon.
Franco was met een ambulance
naar het ziekenhuis gebracht on
der begeleiding van motorpolitie met
gillende sirenes en leden van zijn
paleiswacht. Bij hem waren zijn
schoonzoon de markies de Villa-
verde, zelf chirurg, en dr. Artero, lei
der van de groep medici die hem al
drie weken lang verzorgen.
De Spaanse premier en het kabi
net gingen eveneens naar het zie
kenhuis.
In het ziekenhuis, het grootste en
modernste van Spanje, was de eer
ste verdieping voor het staatshoofd
ontruimd. Het gebouw wordt door
politie bewaakt.
De Spaanse radio en televisie on
derbraken hun programma's om het
voor het omroepen van de bulletins
die het overbrengen van Franco
meldden.
De verslechtering van Franco's toe
stand kwam zo plotseling dat velen
van de 27 dokters, die het paleis voor
het middagmaal hadden verlaten,
met spoed moesten worden terugge
roepen.
Een officiële bekendmaking zei dat
besloten was Franco te opereren uit
voorzorg tegen verdere inwendige
bloedingen. Zijn toestand werd ern
stig genoemd.
Franco werd van zijn slaapkamer
in het paleis vervoerd terwijl hij nog
zat vastgekoppeld aan het nierappa
raat en de plastic zakken waarmee
hij intraveneus werd gevoed,'en een
buis die de druk van de bloedprop-
pen in zijn linker dij moet verlich
ten.
Een der eerste die in het zieken
huis aankwam was Rodrigues de Val-
carcel, voorzitter van de Cortes (het
parlement) en hoofd van de drie le
den tellende regentschapsraad die
de macht op zich neemt na Franco's
dood totdat prins Juan Carlos als ko
ning is beëdigd.
Het ziekenhuis La Paz telt twee
duizend bedden en hefschroefvlieg-
tuigen kunnen op het dak landen.
Het is voorzien van de modernste
hulpmiddelen, verschaft door de
Spaanse sociale dienst. Franco had
het in 1964 geopend.
NEW YORK (DPA) De Ame
rikaanse regering heeft zich gis
teren bereid verklaard te onder
zoeken hoe „de rechtmatige Pa
lestijnse belangen" het best in
het onderhandelingsproces over
het Midden-Oosten kunnen wor
den opgenomen. De Amerikaanse
afgevaardigde by de VN, Daniël
Patrick Moynihan, sprak zich
tijdens het Palestina de bat in de
Algemene Vergadering uit tegen
de ingediende ontwerp-resolutie
waarin gelykberechtigde deelne
ming van de Palestynse bevry-
dingsorganisatie PLO aan de vre
desconferentie in Genève geëist
wordt.
Iedere nieuwe deelneming in
Genève zou „slechts het resultaat
kunnen zyn van zorgvuldige be
sprekingen, onderhandelingen en
afspraken tussen de partyen".
In samenhang met de huidige
en toekomstige vredesinspannin
gen kan men niet aan de „reali
teit" voorbygaan dat de Pales
tijnse kwestie in de afgelopen
Jaren steeds belangrijker gewor
den is.
Over een andere ontwerp-reso
lutie waarin voor de Palestynen
de uitoefening van hun recht op
zelfbeschikking wordt geëist, ver
klaarde de Amerikaan dat de als
„Palestina" bekende geografische
eenheid gebied is van een lidstaat
van de VN. Daarom raakt de
aanspraak op uitoefening van
rechten in Palestina tenminste
voor een deel de binnenlandse
wetgeving van een lidstaat van
de VN.
MADRID (AP/Reuter/AFP) Twee Spaanse bataljons Infanterie van samen 1500
man sterk zijn gisteren overgebracht naar deSpaanse Sahara ter versterking van de aldaar
gelegerde troepen die ongeveer 15.000 man tellen, aldus is in militaire kringen te
Madrid vernomen.
De twee bataljons zijn afkomstig van Las Palmas op de Canarische Eilanden.
Het Spaanse kabinet is gisteren onder leiding van Prins Juan Carlos de Borbon bij
een gekomen om te praten over de toestand in de Spaanse Sahara, die momenteel wordt
overspoeld door tienduizenden ongewapende Marokkanen.
Discussies over economische aange
legenheden zyn voorlopig op de lange
baan geschoven omdat de kwestie
Sahara momenteel veel dringender is
vooral nu Marokko via de Verenigde
Naties heeft laten weten dat het Ma
rokkaanse leger wel tussenbeide moet
komen indien de Spaanse troepen
iets tegen de duizenden Marokkanen
ondernemen.
"Wy zullen niet als eerste het vuur
openen", aldus een Spaanse bron,
''maar we zullen geen enkele man die
mynenvelden laten passeren. De eni
ge manier om die velden te passeren
is het hanteren van de Chinese me
thode de eerste 2000 mensen laten
opblazen totdat er geen mynen meer
zyn".
Volgens bronnen in Madrid maakt
Spanje zich meer zorgen over haar
bondgenoot Algerye en het front voor
de bevrijding van de Sahara Polisario
dan over de Marokkanen. Algerye,
dat met Spanje vóór het houden van
een referendum in de Sahara is,
steunt het Polisariofront dat volgens
de berichten staat te popelen om de
strijd aan te binden.
"We hopen maar het beste en hou
den beide fronten in het oog", aldus
een regeringsbron. Hij verklaarde dat
zich rond de mynenvelden tot dusver
LONDEN (AP) Na gisteren
gesprekken te hebben gevoerd met
Britse leiders was president Sadat
van Egypte van oorddeel dat Lon
den bereid was hem onder meer wa
pens en militaire werkplaatsen en
fabrieken te leveren terwaarde van
honderden miljoenen ponden.
Door Britse en Egyptische diplo
maten is verklaard dat Sadat en pre
mier Wilson in principe tot een ak
koord zouden zijn gekomen over het
leveren door Groot-Brittannië van
wapens, waaronder maximaal 200
Brits-Franse jagers voor operen op
geringe hoogte. Zij zijn nog niet ge
produceerd en kosten 6 miljoen dol-
lar per stuk. Voorts dat Londen be
hulpzaam wil zijn bij het bouwen
van fabrieken in Egypte voor het
vervaardigen van militair materieel
als helikopters, lesvliegtuigen en ge
pantserde voertuigen.
Aan de financiering van de nieu
we Arabische militaire industriële
organisatie die in Egypte is geves
tigd kon ook worden deelgenomen
door de andere tot die organisatie be
horende landen als Saoedi-Arabië,
Koeweit, Gattar en de Unie van
Arabische Emiraten.
Egypte is ook geïnteresseerd in de
aankoop van Britse technische ken
nis, fabricagemethoden, patenten en
licensies, zulks allemaal als onderdeel
van een grootscheeps industrialisa
tie-programma dat tot doel heeft
Egypte te maken tot het grootste fa-
brieksland van het Midden-Oosten.
Wat geldelijke steun betreft, die
kan van Britse zyde niet worden
verwacht en nu rekent Sadat op
steun van zijn Middenoosterse part
ners in de grote onderneming.
Giftige vis Het aantal Japan
ners dat officieel staat geregistreerd
als lijdende aan de „ziekte van Mina
mata", een vorm van kwikvergifti
ging, is met 12 gestegen tot 899.
De ziekte is zo gedoopt naar de
baai van Minamata, die zwaar ver
ontreinigd is niet industrieel kwik-
De patiënten lyden allen aan een
meer of minder ernstige ontregeling
van het zenuwstelsel doordat zy vis
uit de vergiftigde baai hebben ge
geten.
geen incidenten hebben voorgedaan.
Van officiële zyde in het Marokkaan
se Agadir is later meegedeeld dat
"ongeveer 100.000 mensen" gisteren
over de grens tussen Marokko en de
Spaanse Sahara zyn getrokken om
zich te voegen by de "Pelgrims" die
al in de Spaanse Sahara zyn.
Het blad "Al-Bayane", het orgaan
van de in Marokko in oppositie zijn
de party van de vooruitgang en het
socialisme, schreef dat de "mars zal
doorgaan tot de definitieve overwin
ning is bereikt". Het Marokkaanse
volk, aldus het blad, is volledig be
trokken by de nationale bevrydings-
strijd. "Tot nu toe is dit een vreed
zame slag, maar de kans bestaat dat
daar in de komende uren verandering
in komt. Mocht dit zo zyn, dan zal
het om een rechtvaardige oorlog
gaan".
Van goedingelichte zyde by de V.N.
was al eerder vernomen dat Spanje
een nota van Marokko heeft gekre
gen waarin gezegd wordt dat het zeer
moeilyk zal zyn een ingrijpen van
de Marokkaanse strydkrachten te
voorkomen als er op de deelnemers
aan de mars geschoten zou worden.
In Parys heeft Achmed Baba Miske,
een woordvoerder van het Polisario,
het volksfront voor bevryding van de
Sahara, opnieuw verklaard dat
guerrillastryders van het front op
20 km ten zuiden van de Marok
kaanse grens en op 50 km ten wes
ten van de grens met Algerye, op
grondgebied van de Spaanse Sahara
strijd leveren met Marokkaansetroe
pen. Hy zei op een persconferentie
dat 600 man van het geregelde Ma
rokkaanse leger op 31 oktober de
Spaanse Sahara zyn binnengetrok
ken. Nadat zij teruggeslagen waren,
hadden de Marokkanen parachutis
ten ingezet om de vooruitgeschoven
stellingen te kunnen bezetten die de
Spanjaarden al weken geleden ont
ruimd hebben om de verdediging van
El Ajoen te versterken. Op het ogen
blik, aldus Miske, bevindt zich een
met 20 tanks uitgerust Marokkaans
bataljon pantser troepen in Farsia,
een voormalige voorpost van de
Spanjaarden. "Onze guerrillastryders
hebben het bataljon omsingeld".
TELEFOON: 071-152540
ONROERENDGOED GOED
Ook de tweede golf Marokkanen, die gisteren de grens van de
Spaanse Sahara overtrok, voerde vlaggen mee. En enkelen van
de deelnemers kusten de grond van hun voorvaderen na het
overschrijden van de denkbeeldige lijn in het woestijnzand.
Te Madrid is vernomen dat er
overigens tekens zyn dat Marokko
het geval niet al te zeer op de spits
wil dryven en dat het de besprekin
gen over de Spaanse Sahara wil her
vatten en zonodig zal trachten tien
duizenden "vredeswandelaars" terug
te halen uit de woestyn.
Vermoedeiyk vandaag komen er in
Madrid opnieuw hoge afgezanten van
Koning Hassan aan, zulks op initia
tief van Marokko. Gistermiddag
heeft de Marokkaanse ambassadeur
te Madrid meer dan een uur overleg
gepleegd met de Spaanse premier
Carlos Arias Navarro eveneens op
Marokkaans initiatief.
Van Spaanse zijde is in verband
daarmee vernomen "dat onze positie
dusdanig is dat wy niet willen gaan
praten zolang die demonstranten nog
n de Spaanse Sahara aanwezig zyn".
BUENOS AIRES (Rtr) Drie le
den van de Argentijnse oppositie heb
ben formeel verzocht een vervolgings
procedure op gang te brengen te
gen president Isabel Peron. Het ver
zoek is vervat in een resolutie die
de drie leden hebben ingediend in
het Argentijnse Lagerhuis. De ver
volgingsprocedure moet plaatsvinden
op grond van "een slechte uitoefe
ning van haar funkties.
De drie indieners van de
resolusie zyn afgevaardigden
van de Bloquista-party uit de pro
vincie San Juan, die oppositie voert
tegen de regerende Peronistische
party.
De algemene aanklacht van "slecht
bestuur" is op grond van de Argen-
tynse grondwet voldoende om een
beschuldigingsprocedure door het La
gerhuis op gang te brengen. De af
gevaardigden hebben hun klacht te
gen mevrouw Peron niet gespecifi
ceerd. Parlementaire waarnemers
menen dat de resolutie waarschijnlijk
niet door het Lagerhuis zal worden
aangenomen. Zij beschouwen de stap
echter als een nieuwe aanwijzing dat
het prestige van en de steun voor
de president in 't land snel afneemt.
Hulprecord Het bedrag dat
West-Duitsland besteedt aan ontwik
kelingshulp zal dit Jaar het record
van 3.5 miljard mark bereiken, zo
vertelde minister van Economische
Samenwerking Egon Bahr gisteren.
By de Westduitse ontwikkelingshulp
ligt de nadruk op landbouwprojecten
in de onderontwikkelde landen.
Geen knallen Niet-militaire su
personische vliegtuigen mogen voor
taan niet meer over de Duitse
Bondsrepubliek vliegen, zo staat in
een verordening die de Bondsraad
heeft aanvaard.
Het reeds in andere landen be
staande verbod geldt voor binnen-'en
buitenlandse toestellen, ongeacht of
zy op Westduitse bodem een tussen
landing maken.
Het begint er meer en meer op te
fijken, dat Angola's komende onaf-
hankelykheid zal neerkomen op het
splitsen van het land in drieën.
Lange tyd heeft het er naar uit
gezien, dat de "Volksbeweging voor
de bevryding van Angola'", de MPLA
zonder veel moeite op 11 november
a.s. het bestuur van de Portugezen
zou overnemen, maar intussen heb
ben de concurrenten van Agostinho
Neto en de zynen namelyk het
FNLA, het Nationale Front voor de
bevryding van Angola, geleid door
Holden Roberto, en de UNITA van
Jonas Savimbi laten zien dat ook
zy op militair gebied niet veron
achtzaamd kunnen worden. Zo
wordt er in het zuiden zwaar ge
vochten om enkele belangrijke ha
vensteden, Benguela en Lobito, ter
wyl er ten noorden van de Angolese
hoofdstad, Loeanda, eveneens harde
gevechten geleverd worden. Wat dus
tot voor kort als vry zeker werd
aangenomen: dat de marxist Neto
de nieuwe machthebber en de eerste
president van vry Angola zou worden
is thans aan twyfel onderhevig. An
gola, rijk aan grondstoffen, ziet zich
dan ook, aan de vooravond van het
vertrek der Portugezen, gedompeld in
een poel van verbitterde tegenstel
lingen, bloedvergieten, massale
Vlucht en verwoesting van de eco
nomie, kortom alles wat al vele Afri
kaanse landen by het vertrek van
de "imperialistische kolonialisten" te
zien hebben gegeven: kanonvuur in-
plaats van vreugdevuur. Op het
ogenblik zyn de hoofdstad en een
groot deel van de zuidelyke kust
strook in handen van Neto terwyl
de noordelyke gebieden, die aan
Zaïre (voormalig Belgisch Kongo)
i grenzen, door Roberto's troepen
worden gecontroleerd en Savimbi het
rijke landbouwgebied in het zuiden
beheerst. Sinds het begin van dik
jaar zou de onderlinge machtstrijd
al twintigduizend levens hebben ge
ëist. De voedselvoorziening begint
steeds gebrekkiger te worden, zoals
in de kustgebieden onder toezicht
van de MPLA. De aanvoer uit het
vruchtbare zuiden, waar de UNITA
de scepter zwaait, is immers gestag
neerd. En verder is de helft van de
koffie-oogst, die voornamelijk uit
het noorden komt, verloren gegaan
omdat er geen arbeidskrachten uit
het zuiden beschikbaar zijn, zoals
voorheen het geval placht te zyn.
Maar géén gebrek is er aan inmen
ging van buitenaf. Zo ontvangt de
MPLA op grote schaal wapens uit
de Sow jet-Unie en krygt het FNLA
steun van president Moboetoe van
Zaïre èn van China. Want Peking
heeft automatisch de partij gekozen
van de tegenstanders van de door
Moskou gesteunde Neto. Ook Zambia
is zeer geïnteresseerd in de ontwik
keling, omdat de uitvoer van zyn
koper voor een belangryk deel af-
hankelyk is van de spoorlyn naar
Benguela, aan Angola's zuidkust. Die
export wordt door de gevechtshan
delingen sterk gehinderd en zou vol
gens sommige berichten al enige tyd
vrijwel tot stilstand zyn gekomen.
Al by al is Angola het toneel ge
worden van de tegenstelling tussen
Moskou en Peking, alsmede van de
bemoeiingen van Zaïre in het noor
den en van Zambia in het oosten.
En dan zyn er verder nog geruchten
over Amerikaanse steun (via Zaïre)
aan het FNLA, dat ook hulp van
Portugezen en Zuidafrikanen zou
ontvangen, terwyl er drieduizend
Cubanen zouden vechten aan de zy
de van de MPLA, die, behalve dus,
van Moskou en Castro, ook nog
ondersteuning krygt van de "volks
republiek Kongo", d.i. Kongo- Braz
zaville.
Een complicatie in de kwestie-An-
gola is dan ook nog het bestaan van
de enclave Cabinda, aan de Atlan
tische kust ten noorden van Angola,
maar daarvan gescheiden door een
deel van Zaïre langs de rivier de
Kongo. Alle drie bevrydingsbewe-
gingen in Angola beschouwen Cabin
da als een deel van het land, maar
intussen zijn in dit gebied, dat rijk
is aan olie en mineralen, eveneens
gevechten op gang gekomen en wel
tussen strijdkrachten van de MPLA
en troepen van het FLEC, het
Front voor de bevrijding van Cabin
da, dat dus een zelfstandige en van
Angola onafhankelyke positie
voorstaat en dat geleid wordt door
Luis Ranque Francque. Ook hier
bemoeien de buren zich met de gang
van zaken: Kongo-Brazzaville heeft
er dezer dagen veel troepen heenge
zonden "om aan de zijde van de
MPLA te vechten", zoals het heet,
en wel "omdat huurlingen uit Zuid-
Af rika en zijn Afrikaanse vazallen
de enclave zijn binnengevallen". De
tegenactie is niet lang uitgebleven,
want er zijn berichten dat het leger
van Zaïre in staat van alarm is ge
bracht. Dit alles speelt zich af te
gen de achtergrond van het bestaan
van rijke olievoorraden voor de
kust van Cabinda, tien jaar geleden
ontdekt door de Amerikaanse maat
schappij Gulf Oil in samenwerking
met een Italiaanse firma. Behalve
olie bezit Cabinda, dat slechts 80.000
telt, ook veel mineralen.
De president van Zaïre, Moboetoe,
is voorstander van een volksstem
ming om over de toekomst van de
enclave te beslissen. Hoe verward
de situatie ook in dit kleine gebied
is, blijkt uit het feit dat onlangs
zeshonderd in Cabinda geboren sol
daten van de MPLA met al hun ma
terieel naar de troepen van het
FLEC zijn overgelopen en dus de
voorkeur aan een zelfstandig Cabin
da geven boven een gebied, dat mo
gelijk ten prooi kan vallen aan Kon
go-Brazzaville. Overigens kunnen de
Angolese bevrydingsbedwegingen his
torisch gezien, niet veel recht op Ca
binda doen gelden. De "koningen"
van Cabinda in feite de stamhoof
den van dat gebied wendden zich
namelijk aan het eind van de vori
ge eeuw tot Portugal met het ver
zoek de heerschappij over hun land
op zich te nemen. Dat was in de
tijd, dat Fransen, Duitsers, Engel
sen en Belgen zich met de verove
ring van Afrika bezighielden om het
tenslotte op de Berlijnse conferen
tie van 1885 over de verdeling eens
te worden. In die tijd koos Cabinda
voor het gezag van de Portugezen',
die daar al drie eeuwen lang handels
posten hadden bezeten. Om admini
stratieve redenen besloot de rege
ring in Lissabon Cabinda aan Ango
la te koppelen, maar geschiedkun
dig liggen de verbindingen van Ca
binda en Portugal anders dan van
Angola en Portugal. Toch zal voor
al de MPLA wel al het mogelijke
doen de enclave binnen de Angolese
grenzen te trekken als zy erin sla
gen de macht in Angola van de Por
tugezen over te nemen. Als Cabinda
voorheen niet aan Angola zou zijn
gekoppeld, zou er nu geen probleem-
Cabinda zijn. Maar ja, een jaar
lijkse olieopbrengst van meer dan
een half miljard dollar is allerminst
een kleinigheid. Cabinda is nu reeds
Afrika's vijfde leverancier van dat
begeerde produkt en zijn olie is An
gola's voornaamste bron van buiten
landse deviezen
Zo zag het interieur van
de oorspronkelijke katholieke
radiozender Renascenca in
Lissabon er uit, nadat deze
gisteren door bommen volle
dig was verwoest. Niet alleen
de vertrekken met appara
tuur werden een puinhoop,
maar ook de antennes zijn
vernietigd.
Volgens officiële medede
lingen heeft de Revolutio
naire Raad, in wezen het
hoogste gezagsorgaan in Por
tugal, opdracht gegeven aan
een commando van zestig pa-
parachutisten om de vernieti
ging uit te voeren omdat het
bezette radiostation zich
schuldig had gemaakt aan
contrarevolutionaire activi
teiten van de extreem-linkse
bezetters, die de openbare
orde en rust verstoorden door
provocaties.
Het radiostation was op
21 oktober op last van de re.
gering verzegeld, maar linkse
arbeidersgroeperingen maak
ten er zich enkele dagen la
ter weer meester van.
BEIROET (AP) Leden
militie der christelijke Falange in
Libanon hebben in de nacht van don
derdag op vrijdag in het geheim een
lading wapens aan land gezet die
afkomstig waren van een schip dat
lag voor de kust bij Zjoenie, een 18
kilometer ten noorden van Beiroet.
De Islamitische premier Karami
had er- lucht van gekregen en het
leger opdracht gegeven deze illegale
operatie stop te zetten en de wapens
in beslag te nemen, maar het le
ger had geweigerd dat bevel uit te
jiech, een zoon van de (chrisu-iyke)
president, hebben geholpen bij het
aan land brengen en afvoeren van
de gesmokkelde wapens.
In Beiroet ging gisteren het gerucht
rond dat Karami in verband met
het gebeurde dreigde af te treden
doch de premier liet daarop weten
dat hij zulks niet van plan was.
Deze nieuwe politieke crisis heeft
de onrust in Beiroet weer aangewak
kerd en gevreesd werd dat de ge
vechten opnieuw konden oplaaien.
Maar het bleef op een korte schiet
partij in het centrum van de stad
na rustig.
installateur: H I
LUCOTHERM B.V.-ALPHEN a/d RIJN
Kalkovenweg 58, Postbus 337, Telefoon (01720) 2 03 00
