Kenia ontvangt
de Wereldraad
Elke deelnemer
komt aan bod
I
i
asstaagga
Nairobi
iaa*ai3«M»MaiP
Nu 271 kerken aangesloten
Nederland druppel in emmer
ZATERDAG 8 NOVEMBER
Deze maand zullen rond 750
afgevaardigden van kerken over
de hele wereld naar Kenia, een
van de drie landen van de Oost-
afrikaanse gemeenschap, reizen
om er in de hoofdstad Nairobi de
vijfde assemblee van de Wereld
raad van Kerken bij te wonen.
Die wordt gehouden van 23 no
vember tot 10 december.
De gasten, waarnemers en
adviseurs zullen Ihet aantal deel
nemers zeker tot 2500 opvoeren.
Het thema van dit "wereldconci
lie van kerken" is: "Christus be
vrijdt en verenigt".
Eerst had de Wereldraad van
Kerken, die zijn centrum in Ge-
nève heeft, de hoofdstad van In
donesië voor zijn vijfde assem
blee uitgekozen, maar toen
dit moeilijkheden dreigde te
veroorzaken voor de Indonesis-
sohe kerken in hun betrekkingen
met de mohammedaanse meer-i
derheid in dat land, gaf men de-
ze keuze op en werd het aanbod
van de kerken van Kenia om
naar hun land te komen in dank
aanvaard.
Agrarisch lamd
Kenia is een republiek met een
Inwonertal van ongeveer twaalf
miljoen. In de hoofdstad Nairo
bi wonen op het ogenblik 600.000
mensen. De stedelijke gebieden
van het land huisvesten in to
taal slechts tien procent
van de bevolking, die dan ook
hoofdzakelijk agrarisch is inge
steld. Van het nationale produkt
neemt de industrie niet meer dan
tien procent voor haar rekening.
Het uitvoerpakket bestaat voor
namelijk uit koffie, thee, vee
teelt- en landbouwprodukten en
voedings- en genotmiddelen.
Van dit in 1963 binnen het Ge
menebest onafhankelijk gewor
den land (eind december 1964
werd de republiek uitgeroepen) is
de 82-jarige Jomo Kenyatta de
president. Zijn naam betekent
"Man van het Keniavolk".
Zijn politiek tussen West en
Oost kan als onafhankelijk wor
den aangeduid. Het binnenland
se beleid ds gebaseerd op verster
king van de nationale eenheid,
sociale democratie en eerbiedi
ging van de Afrikaanse tradities.
Met de in het land achtergeble
ven blanken bestaan goede be
trekkingen.
Het regeringssysteem in Kenia
kent, naast de centrale positie
van de president zelf, een senaat
van 41 leden en een 'huis van af
gevaardigden van 129 leden.
De plaats van de oppositie is
nogal ondergeschikt. Dat bete
kent niet, dat er geen spannin
gen in het land zouden zijn. Ook
Kenia heeft zijn problemen, toe
gespitst in de nog niet verdwe
nen tegenstellingen tussen de
stammen, de moeilijkheden rond
de uit India en Pakistan afkom
stige Aziaten, de corruptie in de
I politiek, de onrust onder de stu-
denten en de sociale spanningen.
Als er straks in de hoofdstad van
dit land honderden journalisten
uit de hele wereld geconcentreerd
zijn om de assemblee van de
Wereldraad te verslaan, is het
niet ondenkbaar, dat deze span
ningen naar buiten komen.
Vooraanstaande plaats
In het geheel der religies heeft
de christelijke godsdienst zich een
vooraanstaande plaats weten te
verwerven. Maar 6 procent van de
bevolking is de Islam toegedaan,
tegenover 67 procent het chris-
tendom. Ongeveer 26 procent is de
traditionele stamreligies trouw ge-
i bleven.
De Keniase christenheid ver-
toont drie hoofdstromingen: de
j Het congrescentrum in Nairobi waar de Wereldraad bijeenkomt.
j; rooms-katholieke (40 procent), de
protestantse (22) en de eigen on
afhankelijke kerken (14 procent),
die niet uit de westerse Zending
zijn voortgekomen of die zich
daarvan hebben losgemaakt. De
kerken van Kenia hebben elkaar
gevonden in 'n nationale raad van
kerken, die actief is in het uit
denken en uitvoeren van oecume
nische initiatieven en die ook
gastheer is voor de komende as
semblee van de Wereldraad.
Het aantal bij de Wereldraad
angesloten kerken bedraagt op het
ogenblik 271. Het zijn protestant
se, orthodoxe, oud-katholieke en
onafhankelijke kerken, die alle
"de liefde van Jezus Christus als
God en Heiland belijden in over
eenstemming met de Schriften"
en die op deze basis een gemeen
schappelijke roeping willen ver
vullen tot eer van de ene God,
Vader, Zoon en Heilige Geest.
De rooms-katholieke kerk is
(nog) geen lid van de Wereldraad
ofschoon er wei vele terreinen te
noemen zijn waarop Rome bij het
erk van de Wereldraad is betrok
ken, zoals de missie," vorming en
onderwijs, medische zorg, hulp
verlening en het ontwikkelings
vraagstuk, vredesaangelegenheden
en de Week der Gebeden. Dr. A.
Houtepen, stafmedewerker van
het rk pastoraal centrum in Bre
da, speciaal voor de oecumene,
schrijft in de onlangs verschenen
Nairobi-krant, dat wie de visies
van de Wereldraad en die van bij
voorbeeld het tweede Vaticaans
concilie op de huidige opdracht
van de christelijke kerken met el
kaar vergelijkt, niet anders kan
zeggen dan dat men denkt en
handelt vanuit eenzelfde perspec
tief.
"Eigenlijk staat niets de aanvra
ge door Rome van het lidmaat
schap in Nairobi nog in de weg",
meent Houtepen. Maar Rome
acht het ogenblik daarvoor nog
niet gekomen.
In Amsterdam
Al in 1938 werd de oecumeni
sche beweging opgericht als een
samenvoeging van de bewegingen
"Faith and Order" (Geloof en
Kerkorde) en "Life and Work".
De oorlog was er de oorzaak van,
dat zij pas in 1948 haar definitie
ve vorm kreeg. Toen richtten 147
kerken in Amsterdam (Nieuwe
Kerk) de Wereldraad van Kerken
op. In 1964 vond deze een blij
vende vestigingsplaats in het oe
cumenisch centrum in Genève.
Jan Filius, redacteur van het
hervormde-gereformeerde zen
dingsblad "Vandaar", wijst de op
vatting van sommigen dat de We
reldraad een soort Vaticaan van
protestantse signatuur zou zijn,
af. Hij is veeleer een dienstencen
trum voor de uitvoering van de
besluiten der algemene vergade
ring (de assemblee) die eens in de
zeven jaar wordt gehouden.
Deze algemene vergadering is
het hoogste gezag van de Wereld
raad. Daarnaast functioneren een
centraal comité, dat 126 gekozen
leden heeft en jaarlijks bijeen
komt, een uitvoerend comité van
20 leden, dat elk kwartaal ver
gadert, en een staf. De algemene
secretaris van deze staf is nu de
Westindiër dr. Philip Potter. Hij
is de derde secretaris-generaal, na
de Nederlander dr. Visser 't Hooft
en de Amerikaan ds. Blake.
Stond de eerste assemblee van
de Wereldraad (Amsterdam, 1948)
in het teken van de verzoening
na vijf jaren oorlog en vijand
schap en van wederopbouw van
het kerkelijke werk, de tweede,
in Evanston (Ver. Staten), 1954
bezon zich meer op de groei van
de Wereldraad zelf in ledental,
invloed en dienstverlening. In
New Delhi (India). 1961, mani
festeerde deze vereniging van ker
ken zich, door het samengaan
met de Internationale Zendings
raad en de toetreding van de óos-
ters-orthodoxe en Afrikaanse en
Aziatische kerken, als een echte
Wereldraad, wat in 1968 in Upp
sala (Zweden) duidelijk werd be
vestigd toen ook de problemen
van de wereld de aandacht van de
afgevaardigden opeisten en de
ontwikkelingslanden er wel voor
zorgden dat deze niet door in
tern-kerkelijke discussies van de
tafel werden geveegd.
Actie na Uppsala
Uppsala resulteerde in een veel
heid van activiteiten, waarvan,
mede door de geruchtmakende
publiciteit daarover, zowel instem
mend als afkeurend, het program
ma ter bestrijding van het racis
me wel het bekendst is. Minder
spectaculair, maar daarom niet
minder in betekenis, zijn het
werk voor de eenheid (waarin
ook rooms-katholieken meedoen),
de afdeling voor wereldzending en
evangelisatie (de wereld met haar
zes continenten vormt één zen-
dingsveld), het medische werk, de
internationale hulpverlening (vo
rig jaar alleen al werd voor hulp.
in 80 landen in totaal 125 mil
joen gulden beschikbaar gesteld)
en de commissie voor kerkelijke
deelneming in ontwikkelingsar
beid, die met name sociale ge
rechtigheid en economische on
afhankelijkheid beoogt.
Ook in Nairobi zal het thema
van de assemblee, ditmaal "Jezus
Cristus bevrijdt en verenigt" niet
worden geïsoleerd in theoretische-
discussies, maar, naast de theolo
gische bezinning, ongetwijfeld be
trokken worden op het streven
naar meer gerechtigheid en een
menswaardiger bestaan in de "ge
hele bewoonde wereld".
S.J. DE GROOT.
Kerkdiensten
Lelden Herv. Gem. Hoogl. kerK
10 ds. Pannekoek oogstdlenst, 11.45
oec. stud, dienst, Markerk 10 ds. De
Jong, 5 ds. Blenk, Mar. kerk 10 ds. v.
Achterberg, Koningskerk 10 ds. Steen
stra, Bethlehemk. 10 ds. Lamping,
Bevr. kerk 9 en 10.30 ds. Boogett. 5 ds.
Bovenberg, Vredeskerk 10 dr. Balke-
stein Slledreclvt. Waalse kerk 10.30 ds.
Ribs, Acad. Ziekenhuis 10 ds. Breder-
veld. Diac. huls 10.30 ds. Hemmes oec.
werkpl. Plantage 16 5 u.. Jeugdkapel
Vredeskerk 10 mej. Brandenburg,
jeugdkapel G. Herder 10.30 hr. Rob
bers. Merenwijk 10 ds. Langenbach.
Geref. Kerk Zuiderkerk 10 ds. Sljts-
ma. 5 dr. Wind. Petrakerk 10 ds. Hor-
tensius, nam. 8 u. idem, O. Vest 10 dr.
Wind 5 ds. Wilschut Haarlem, Mar.
kerk 10 ds. v. Achterberg. 5 ds. Sijts-
ma. Bevr. kerk zie herv. gem.. Groen
hoven 10 ds. Wilschut. De Mirt 10 hr
Wiellnga, Mierennest 10 hr. De Jong
9.30, 10.45, 12 en 6.30, Rijndijk 281,
zat 7, zo. 9.30 en 11.30, Bodhuizerlaan
zat 7, zo. 9.30, 11 en 12.15, Herensin
gel zat. 7. zo. 8.30. 9.30 en 11.
Aarlanderveen HG 10 ds. Wolt-
haus, 7 hr. Wolf, GK 10 en 6.30 ds.
Pouwels, CGK 9.30 dienst, 7 stud. v.
Heteren, RK zat. 7. zo. 7.30 en 10.30,
Aardam Ter Aar 9 en 12.
Alphen aan den_ Rijn IIGAd-
Opst. kerk 10 ds. Fokkema. 6.30 ds.
Opst. kerk 10 ds. Fokkema, 6.30
ds. Heijmans Boskoop, G. Herderkerk
10.30 ds. Hoogendijk, De Bron 9 ds.
Verploeg. 5 ds. Hoogendijk, Oudsh.
kerk 10 ds. Oort. Slonskerk 10.30 ds.
Verploeg. 6.30 prof. Graafland, Ge
ref. K. Mar. kerk 10 en 6.30 ds. v
Harmeien. Salv. kerk 10 ds. Bos t
Harde. 6.30 hr. Tenyenhuls Noord.
G. Herderkerk 9 ds. De Ruiter, 6.30
ds. v.d. Ree. De Bron 10.30 ds. v. Ree,
6.30 ds. De Ruiter, Chr. Geref. 10 d.,
doven. 9
Petrakerk 10.30 dienst vvwt
Breehuvs Breestr. 19 10 ds. Hemste
de jeugddienst. Geref. K Vrijg. 10
en 5 ds. Bliidorp. Chr. Geref. K. 10
en 5 ds. Carller HA, Geref. Gem. 10
en 4.30 ds. Boogaard, Geref. Gem. in
Ned 11.30 en 5.30., Lutherse Gem.
10.15 ds .Happee, Doopsgez. Rem. r
Gem. 10.15 dr. Meljerlng. Evang Chr 9
Gemeenschap (Mlddelstegr. 3) 10 hr.
2.30 ds'. v.d. Ent. Oud Geref. Gem
lêesd.. Baptistengem. Noord
e.(Kin
dervreugd); Moluks Evang. K. 11 ds.
Sltanala. Moluks Prot. kerk 4 ds. Pa-
tiaslna, RK Bonifacluskerk zat. 7, zo.
8 30. 10 en 11.30. Piuskerk zat.
10.30, 11.45 en 5.30, Bron zat. 6.30, s
den Rün HG Oper
z y nov. W u w.. 3 hr. Zijlstra.
Baptistengem.. O. Rün 3. 10 ds. v.
Mameren. 7 evang. Zijlstra Apeldoorn,
Pinkster gem. 3 hr. Eikerbout (O. Rijn
3) Oud. Kath. Kerk 10 h. mis Vrij
Kaih. Kerk 10.30 h. mis. Christian
?p;.';ice. Steenschuur 6. 10.30. Nw.
Apost. Kerk 9.30 en 4, woe. 8, Kerk v.
J. 'Christus v.d. Heiligen der L. Da-
geA. Steenschuur 6, 10.15, 11.30 av.m.
dienst 11.45 1 zo. school. RK Kerken
Haagweg zat. 7, zo, 9, 10.45, 12 en 6.30
Geref. Gem. 9.30 en 6 leesd.
Bodegraven HG Dorpskerk 10
Is. Bogerd Rljndburg
Dr. Philip Potter, algemeen
secretaris van de Wereld
raad van Kerken: „Zon
der inzet aan de basis geen
echte oecumene".
Deze en volgende maand is "Nai
robi" het wachtwoord van de oecu
mene. Nairobi is de hoofdstad van
Kenia. Daar begint 23 november de
vijfde algemene vergadering (assem
blee) van de Wereldraad van Ker
ken.
In de deelnemende kerken is deze
naam langzamerhand een begrip ge
worden. Het is in het taalgebruik
van de ingewijden niet meer "de We
reldraad" die zich straks gaat be
zinnen op de theologische onder
grond van zijn actieprogramma's -
om maar eens wat te noemen -
maar "Nairobi".
Op deze pagina vindt u twee arti
keltjes over dit "wereldconcilie der
kerken". Het ene geeft wat inlich
tingen over Kenia en over de ge
schiedenis en de structuur van de
Wereldraad, 't andere over de ko
mende vergadering, haar agenda en
deelnemers. Ook wordt iets gezegd
over de relatie met "Rome" (weer
zo'n begrip).
Wij hopen dat u de oecumenische
zaak zo belangrijk vindt, dat u beide
verhaaltjes leest, Nairobi zal de ko
mende weken vaak in het nieuws ko
men. Enige voorbereiding heeft dit
voordeel, dat u dan ongeveer weet
waar het over gaat.
Voor de kerkelijken komt daar nog
bij dat hun betrokkenheid wel moét
verschralen en hun kritiek op de We
reldraad zijn organen en doelstellin
gen wel benedenmaats moét zijn als
Nairobi een holle klank blijft.
De Westindiër, dr. Philip Potter,
algemeen secretaris van de Wereld
raad, is over die betrokkenheid van
de plaatselijke gemeente nogal som
ber gestemd. "Zonder de inzet van
de mensen aan de basis van de ker
kelijke samenleving is het ontstaan
van een echte leefbare oecumene
niet denkbaar", heeft hij gezegd.
Delegatie
dT* Nederlandse delegatie in Nairobi
bestaat -uit de volgende -personen.
Namens de Hervormde Kerk: Ds.
G. Spilt Ede. dr. A. H. van de Heuvel
Den Haag, dr. C.P. van Andel, Drie
bergen, mevrouw J. van Deemter -
Salomons Bussum en mevr. J. Hop-
ster- Lasseur Hoogland.
Geref. Kerken: ds. J.C. Baumfalk
Amsterdam, mevrouw ds. M.J. van
der Veen- Schenkeveld Krimpen aan
•de IJssel en prof. dr. K. Runia Kam
pen.
Evangelisch-Lutherse Kerk: ds. C.
Pe! Soest.
Algemene Doopsgezinde Sociëteit:
prof. dr. H.B.Kossen Amsterdam.
Remonstrantse Broederschap: prof.
dr. J. van Goudoever Amstelveen.
Oud-Katholieke Kerk: mr. G. Chr.
Kok Rotterdam, mgr. M. Kok
Utrecht en «mevr. S.S.J. van
Kleef-Hillesum Zaandam.
Rooms-Katholieke Kerk: prof dr.
F. Haarsma Nijmegen (waarnemer)
en mevrouw dr. M.A.M. Klompé (na
mens het Vaticaan)
Raad van Kerken: prof. dr. H.A.M
M. Fiolet (rk) Amersfoort.
Adviseurs: dr. H.M. de Lange Den
Haag, ds. R.J. van der Veen Amster
dam, drs. H. Bootsma Oegstgeest en
prol', dr. D.C. Mulder Amsterdam.
De Nederlandse delegatie maakt de
de reis naar Kenia op 21 november.
De nieuwsvoorziening over "Nai
robi" is voor Nederland in handen
va-n 32 journalisten, verdeeld over
radio, tv en kramt.
woerd. Verg. Gelovigen 9.30
Bethel 9.30 hr. Modderkolk. RK Kerk
Hazerswoude HG 9.30 ds. Kaai,
Nleuwveen. 6.30 ds. Geertsema, GK
10 en 5 ds. Versluys. RK Michael zat.
7. zo. 9, Bernardus zat. 7, zo. 10.30,
Ridderhof Koudekerk 10.30. Haz. dorp
zat, 7. zo. 8. 10 en 11.30.
Hillegom HG 10 ds. v. Bruggen,
7 ds. Boonstra, Chr. GK 10 ds. v.d.
Kamp, 5 ds. Rebel Sassenhelm, RK
Martinus zat. 7. zo. 8.30, 10, 11.30 en
12.45, St. Jozef zat. 7, zo. 8.30, 10 en
11.30.
Hoogmade HG 10 dr, v. Vliet Ha.
hr. Timmerije, RK
Leimui
GK 9.30
7.30, 9.30 en 11.15,
Lisse HG Grote Kerk 10 hr.
Hoffenaar Voorhout, 7 ds. v. Veen
Hoogeveen, Herv. Geref. Jeugddienst.
10
Schuurman, Oud. Geref. Gem. 9.30
De Kaag HG 10 ds. Carstens, 7
ds. v. Santen, ger. pred. Sassenheim,
Katwijk aan Zee HG Nieuwe K.
10 ds. Catsburg, 6 ds. De Vos, O. Kerk
10 ds. Boer. 6 ds. Vroegindewey Ich-
tuskerk 10 ds. Kool, 5 ds. Hovlus,
Pniëlkerk 9.30 ds. Vroegindewey, 6 ds.
Boer, Gr. v. Pr. school 10 ds. Vink,
Overduin 2 ds. Baas, Geref. Kerk
Vredeskerk 10 ds. v. Halsema, 5 hr.
Brouwer, Triumfatorkerk 10 ds. Pijl
man. 5 ds. v. Halsema. GK Vijg. 8.30
leeed. 3 ds. Hoff. Chr. GK 10 en 5
ds. v.d. Ent, Geref. Gem. 10 en 5,
Volle Evang. Gem. Voorstr. 100, 9.45
8.30, 10, 11.30
Leiderdorp Dorpskerk 10 ds. Eek-
Terwijl een steeds groter
tal kerken zoekt naar eenheid,
maken velen zich zorgen over de
kwaliteitva ecednuo mene.
kwaliteit van de oecumene.
Philip Potter, secretaris-ge
neraal van de Wereldraad, laat
zich somber uit over de betrok
kenheid van de plaatselijke ge
meente, van de mensen aan de
basis van de kerkelijke samenle
ving, zonder wier inzet 'hét ont
staan van een echte, leefbare oe
cumene niet denkbaar is. Zo
als dr. H. A. M. Fiolet, secreta
ris van de Nederlandse Raad van
Kerken, onlangs in een IKOR-tv-
uitzending zei: "In de moeilijke
tijden van secularisatie, .-die de
kerken nu beleven, is er eerder
de neiging zich terug te trekken
op zichzelf en zich te bezinnen op
de eigen identiteit".
Daarnaast kan men zich afvra
gen wat op,de assemblee, die on
der het thema "Jezus bevrijdt en
vereent" van 23 november tot 10
december zal vergaderen voor het
bepalen van het beleid, het ef
fect zal zijn van de zeker niet vlot
verlopende discussie, die zich voor
al sinds 1968 (vierde assemblee te
Uppsala) heeft ontsponnen, over
de verantwoordelijkheid van kerk
en christenheid voor de samenle
ving. Een discussie, die veelal po
lariserend heeft gewerkt. En een
verantwoordelijkheid, die in de
Wereldraad vooral is toegespitst
in de oprichting van de commis
sie voor deelneming aan ontwik
kelingswerk, de zgn. 2-procents-
actie voor ontwikkelingssamen
werking van de kerken, en het
programma ter bestrijding van
het racisme met zijn fonds voor
steun aan o.a. bevrijdingsbewegin
gen.
Oecumenische ontmoetingen bestaan niet alleen uit redevoeringen.
Optimisme
Het enthousiasme overigens
waarmee 747 gedelegeerden van
271 kerken uit 90 landen zich op
maken voor Nairobi 75, als men
op berichten uit eigen en andere
landen mag afgaan, geeft weer
reden tot optimisme. Duidelijk is,
dat zowel degenen, die de komen
de assemblee hebben voorbereid,
als de gedelegeerden sterk de be
hoefte hebben om te komen tot
een dieper ingaan op het
en de inhoud van
David Gill, de Australische pre
dikant die reeds jaren in Genève
werkt en nu belast is met de or
ganisatie van de wereldconferen
tie, waagt zich aan de voorspel
ling, dat de sfeer in' Nairobi ge
heel verschillend zal zijn van die
in Uppsala, waar het gesprek
over de ongelijke verdeling van
goederen en macht in de mens
heid tot geïnspireerde besluiten
leidde, die een stempel hebben
gedrukt op een groot aantal ac
tiviteiten van de Wereldraad en
aangesloten kerken in de afgelo
pen periode. Hij meent, dat men
wel minder optimistisch zal zijn
over de mogelijkheden, die de
mensheid bezit om orde te schep
pen in de huidige chaos. De vijfde
assemblee zal meer aandacht heb
ben voor theologische vragen en
voor de eredienst, die een van-
zelsprekend gegeven zal zijn in
het geheel van de vergaderproce
dure.
Dat wil niet zeggen, dat de pro
blematiek van de sociale gerech
tigheid minder centraal zal staan,
maar de theologische fundering
daarvan wordt meer dan ooit het
geval was als een dringende nood
zaak gevoeld.
De vrouw
De door de organisatoren be
vorderde deelneming van vrou
wen aan de conferentie is geheel
in overeenstemming met de plaats
die de problematiek van de vrouw
in wereld en kerie op de agenda
heeft gekregen. Het zal vooral
gaan over de bewuste en onbe
wuste discriminatie, die de vrouw
vanwege haar vrouw-zijn ten
deel valt. Op 28 november zal dit
agendapunt ruim aan de orde ko
men. Het is voor het eerst in
de geschiedenis van de Wereld
raad, dat dit gebeurt.
Verder is het zo goed als zeker
dat de ontwikkelingen rond de
zending en de zich snel wijzigen
de opvattingen over de verhou
ding tussen de kerken in het Wes
ten en in de Derde Wereld 'n be
langrijke rol gaan spelen. Het
feit, dat de conferentie in Afri
ka wordt gehouden, waar de vrij-
heiddstrijd van de volkeren tot
verzelfstandiging van de kerken
leidt, zal een extra dimensie aan
de besprekingen geven.
De recent internationale dis
cussie over een nieuwe economi
sche orde en de óveral te signa
leren bewegingen voor een nieu
we levensstijl zullen ook tot de
belangrijke onderwerpen behoren.
Ten slotte zal door alles heen
de vraag spelen naar de voort
gang van de oecumene en heel
praktisch, wat dat zal gaan kos
ten in baar geld.
Voor .het eerst
Onvoorspelbaar wordt het ver
loop van de conferentie door een
geheel andere samenstelling van
de delegaties. Twintig procent van
de 747 gedelegeerden zijn vrou
wen, tegen 9 procent te Uppsala.
Tien procent van de deelnemers
zal jonger zijn dan 30 jaar (in
Uppsala was dat vier procent,
maar dan jonger dan 35) en 40
procent zijn "leken", tegen 25
procent in Uppsala. Bovendien
zal 80 procent voor het eerst een
assemblee meemaken. Voor velen
zal het de eerste ervaring zijn
met een grote internationale con
ferentie. Verder zullen 39 kerken
voor het eerst deelnemen.
Het is niet de bedoeling, dat de
afgevaardigden met een lastbrief
van hun kerken naar deze verga
dering gaan. De meningsvorming
wordt als het ware van onder
af opgebouwd. In 80 groepen zal
de vergadering uiteenwaaieren om
het hoofdthema te bespreken. Zo
wil men een optimale betrokken
heid van elke individuele deelne
mer bevorderen.
Het aantal plenaire vergaderin
gen wordt tot een minimum be
perkt. Een groot aantal
Eigen huis
(o.v
16 1
tellende Vaticaanse delegatie met
de Nederlandse mevr. dr. M. A.
Klompé), vele gasten uit Kenia
en vertegenwoordigers van niet-
christelijke godsdiensten, advi
seurs uit niet bij de Wereldraad
aangeloten kerken, vertegen
woordigers van nationale en re
gionale raden van kerken en
van confessionele wereldorganisa
ties zullen samen een groep vor
men die groter is dan het aantal
gedelegeerden. Hun invloed zal
duidelijk merkbaar zijn.
Ten aanzien van het niet-lid-
maatschap van de Rooms-Ka-
tholieke Kerk meent de theoloog
Paul Verghese, lid van het Cen
traal Comité van de Wereldraad
en van de commissie die de vijf
de assemblee heeft voorbereid,
dat Nairobi niet in staat zal
zijn werkelijk nieuwe perspectie
ven te openen voor de verhou
ding Wereldraad-rk. Kerk, zo
meent hij, schijnt, althans wat
haar centrale beleidsorganen be
treft, te geloven, dat eerst het
eigen huis op orde moet zijn voor
het oecumenische relaties verder
moet bevorderen. Maar deze or
ganen hebben wel steeds minder
invloed. Overal ziet men oecu
menische experimenten, waar
rooms-katholieken bij betrokken
zijn, aan de gang. Ook het secre
tariaat-generaal van de-Wereld
raad laat wat dit betreft geen
optimistische geluiden horen.
Weliswaar vroeg men in tal
van commissies van de Wereld
raad contact met of deelneming
van rooms-kafchoieken, maar zo
lang er geen sprake is van een
officiéél lidmaatschap, worden
aan deze medewerking toch gren
zen gesteld, zegt» het boek "Van
Uppsala tot Nairobi", een docu
ment dat voor de conferentie
gangers straks het uitgangspunt
van discussie zal zijn in vele ver
gaderingen.
Nederland
Wat zal de rol zijn van de 21
man en vrouw tellende delegatie
van de Nederlandse kericen, o.w.
twee r.k. waarnemers?
Dr. A. H. van den Heuvel, se
cretaris-generaal van de Hervorm
de Kerk, delegatielid, zegt in het
bij Kok in Kampen uitgekomen
boekje "Eenheid door bevrij
ding": "Nederland en de Neder
landse kerken zullen in Nairobi
maar 'een druppel in de emmer
zijn. De naam van ons land zal in
de rapporten wel niet voorkomen
en de Nederlanders zullen geen
uren het woord voeren. De tijd
waarin grote Nederlandse oecu-
menici, zoals Visser 't Hooft,
Kraemer, Hoekendijk, Patijn en
Berkhof, de gang van de Wereld
raad indringend meebepaalden, is
voorbij. De nieuwe lichting Neder
landers zal haar partij meebla-
zen en ijverig haar werk doen,
maar het zou onverstandig zijn
om van deze delegatie meer te
verwachten dan bijv. van die uit
Zweden of Australië".
Met alle Westeuropeanen en
Amerikanen hebben de Nederlan
ders gemeen, dat zij zullen erva
ren "dat door de rest van de we
reld hun cultuur, hun politiek en
dus ook hun kerkelijk en theolo
gisch handelen en denken als
niet bevrijdend, systeem bevesti
gend en "uitbuitend" worden aan-
en "uitbuitend" worden aange-
gevoeld en veroordeeld".
4.30 kand. Soeters.
stichting 11 ds. Bosman, RK St. Je
roen 8. i0 en 11.30.
Noonlwijkerhout HG 10 ds.
Streef land, RK St. Jozef. zat. 7. zo.
8. 10, 11.30 en 6, Viktor zat. 7, zo. 8.
9.30, 11 en 6, H. Hart De Zil zat. 7,
zo. 8.30, 10 en H.30, Bavo 9-30 s- Ma~
Oegstjjeest IIG Grote kerk 10.30
prof. Jansen Schoonhoven. Paulus-
kerk 10 ds. Ter Linden, gem. centr.
Brulnsma D.Haag, GK 10 ds.
nhrin) HG geen opgave.
ds. Ganzevoort, 5 ds. Modderaar.
Ontm. kerk 10 ds. Modderaar. 5 dr.
Kraan. Chri Afgesch. Gem.
Prot. Bond, Jul. laan 17. 10.30 mej.
Luikinga Haarlem.
Ter Aar HG 10 ds. Noordegraaf
Utreéht 6.30 ds. Lindenburg, GK 9.30 aen
5 ds. Verloop, Oud Ger. Gem. 10 en
6.30, RK Ontm. kerk zat. 7, zo. 8.30,
11.45 en 6.30, Viktor zat. 7, zo. 10.
Volle Evang. Gem. 9.30 hr. v.d. Heij-
Warmond HG
Tonkelaar, RK zat.
kerk Poelhuls zat.
Mariakerk zat. 7, zo
5.30. Engelbew. zat.
«1 5.45.
Nieuwkoop HG
geest. 6.30 ds. Fokkei
9.30 hr. Tenyenhuls Alphen, 6.30 ds.
Bosman Noordwijk, CGK 9.30 en 6.30
ds. v. Sorge Schiedam, RK zat;. 7, zo.
7.30, 9, 10.45 en 7.
Nleuwveen HG 9.30 ds. Geertse
ma H.woude, 6.30 ds. Verploeg Alphen
GK .30 ds. v. Arkel Haarlem, 7 dr.
Valkenburg HG 10 ds. Rooze. 6.30
ds. Boogert Lelden. GK 9.30 ds. Over-
gaauw, 6.30 ds. Rooze, GK Vrijg. 9.30
Bonaventurakapel
Dorpscentrum 9.30
GK 10 en 5 ds. v
Meulen. Zuid 10 en 5 ds. Bech I
Brokerhof, Raad Stolwijk,
Oud-Ade RK
GK 9.30 ds. Czirla. 5
gem.,
Nooteboom,
10.30.
Noordwijk aan Zee HG Hoofd-
8.15, 9.45 en 11.30. j
Roelofarendsveen RK St. Petrus
Banden /.at. 7. zo. 8. 9.30. 11 en 12.15
M. Presentatie zat. 7, zo. 8, 9.30 en 11.
Rifinsaterwoude HG 9.30
Rijnsburg HG Grite kerk 9.30 ds.
r. Niel, 5 ds. Quak Vianen, Bethelkerk
3 dr. v. Oeveren, 5
ds. Hulsman; Immanuël 9.30 ds. Huis
man, 5 ds. Baayen, Mar. kerk .30 ds.
Baayen, 5 dr. v. Oeveren, GK Vrijg.
10 ds. B. K. d. Vries. 5.15 ds.
Meljérlng, Hulp
en 5 ds. Blokland Rxlam. RK Lau-
rentlus zat. 7. zo. 8.30, 10.30 en 13.
aula NH 11.30, M. Godskerk zat. 7. zo.
8, 10 en 11.30.
Waddinxveen HG Brugkerk 9.30
Flink. GK Kruiskerk 10
NPB 10.30 ds. Cuperus Den Haag.
Wou brugge HG 9.30 ds. Blenk.
6.30 ds. LagerwelJ D.Haag. GK 9.30
ds. v.d. Helden, 6.3*0 ds. Huizebosch,
NPB 7 ds. Werner Wassenaar.
Zevenhoven HG .30 ds. Nlcolai,
GK 9.30 kand. v.d. Woude. 7 ds. Vol-
lenhove, RK zat. 7, zo. 9 en 10.45.
berg, RK Janskerk
Zwammerdam HG 10 hr. Goed
hart, 6.30 ds. Mostert, GK 10 ds. Be-
zemer, 6.30 ds. v.d. Heiden.
5 ds. Vesseur
ds. Kampman, Evang.
mavo 10 ds. Agtereek.
0.30 (aula tulnbouw-
geref., GK 9.30 ds.
Warnlnk, 5 zie herv. gem., v.d. Bergh 9
1 (aokhoüdea zijn welkom) i
