Vastberadenheid als basis
voor werkelijke „détente"
nappa jas
van goede huize
MINIMUMINKOMEN VOOR
LANDBOUWER BLIJFT
NIET ZONDER GEVOLGEN
flibb-it? Ik bmd
jómmtklUbb-ld,
ctmik hém hele
MwkmetótMlmdMd
keer Qfyefaébm. fleti
hékti tn m/wd mm
mmmstripjes en
STRIPPERS.
%o hckyeimfaihéijf
héno$nmk()e$etM.
fafyumauMm*
natumkjk w
(rpp&sm dm, Mmt vm-
rnjit 1M, mkMflrm
Cjdn mmKTJE
mad. fffi,
ckjetuae?
JONDERDAG 23 OKTOBER
Naar aanleiding van een uitdruk
king, die ik in mijn vorige artikel
110 okt.) gebruikte, werd ik opge-
jeld door iemand, die zich teleur-
steld voelde. Ik schreef namelijk
over 'ham-ers', afkorting van wat ik
'huichelaars van de dubbele maat-
taf" pleeg te noemen: zij die zich
jpwinden over misstanden op een
jepaaldc plek van onze aardbol,
naar die voorbijgaan aan het feit,
er op tientallen andere plaat
precies hetzelfde gebeurt en
dan nog vaak in een mate, die veel
nstiger is en aanleiding tot veel
heviger protesten zou dienen te ge
ren. Sinds jaar en dag heet dat
'selectieve verontwaardiging", d.w.z.
ontstemming die gericht is op een
deel van het geheel, waarbij het
opvalt dat steeds hetzelfde deel of
dezelfde groep onderdelen mikpunt
is. Over de rest wordt welbewust, en
veelal met politieke oogmerken, een
diep stilzwijgen bewaard.
In sommige gevallen is het nog
ger. omdat niet alleen politiek-
■rwante moeendheden buiten schot
worden gelaten, maar ook andere,
die op zeker ogenblik te machtig
-zijn geworden om zich te laten inti
mideren. Zo zag het er enige jaren
geleden naar uit. dat Perzië een ge
liefd doelwit ging worden wegens
•kelijke of vermeende tekortko
mingen. Maar is het u wel eens op
gevallen. dat die.actie in korte tijd
verzandde 1oen bleek, dat er, in de
eerste plaats, een opvallende veran-
g in dat land gaande was
waarvan de aanvankelijke criticas
ters natuurlijk geen notie hadden
ten tweede, omdat Perzië een
land bleek te zijn waarmee je we
gens de afhankelijkheid van oliele-
•antie maar beter geen ruzie kon
maken? Dat was dus ik wind er
geen doekjes om huichelarij in 't
kwadraat.
Maar om terug te komen op dat
telefoontje uit de aanhef van dit
stuk: mijn opponent was van me
ning, dat ik geen of althans onvol
doende rekening had gehouden met
Dede bedoelingen van sommige
demonstranten. Nu wil ik daarvoor
mijn ogen niet sluiten, maar Jè komt
niet zo heel ver mee. Men kan
iv. wel tegen bewapening zijn
wie zijn gezonde verstand heeft
daar in beginsel allerminst geluk-
I mee maar toch door eenzij
dige ontwapening of gebrekkige mi
litaire voorzieningen een ramp over
het land halen of over
die desondanks het vaderland te
land, ter
verdedigen. Ik
het resultaat v;
gen" van een
zien en met i
de lucht
m dus de vrijheid
"goede bedoelin-
.agteken te voor-
ae betogingen
met dezelfde goede bedoelingen
een weinig passend middel te vin
den. omdat die vrijwel steeds een
zijdig zijn, doorgaans een verleng
stuk van politieke actie met een be
paald stempel mogen heten, een
middel van minder allooi zijn dan
weloverwogen en gemakkelijk con
troleerbare schriftelijke stukken,
met opzet of gewoon uit domheid
voorbijgaan aan ernstige feilen in
eigen land en, tenslotte, maar al te
vaak getuigenis afleggen van naï
viteit.
Frisse koontjes
ADVERTENTIE
zich gemakkelijk laten beetnemen en
niet beseffen, dat ze misbruikt wor
den door sluwe slangen op de don
kere achtergrond. Goede bedoelingen,
uitstekend, maar als ze niet gepaard
gaan met kritische zin, zijn ze hoogst
gevaarlijk.
Tegen de achtergrond van het bo
venstaande zijn er verscheidene ge
beurtenissen uit de laatste tijd, die
de aandacht vragen. Denkend aan
de dubbele maatstaven bezie men
de omstreden leverantie van kern
centrales voor Zuid-Afrika. De apart
heidspolitiek van de Zuidafrikaanse
regering, aldus schreef het "Alge
meen Dagblad" daarover, "wordt
graag als motief tegen het aanvaar
den van de order gebrukt. Dat is",
aldus het blad, "meten met twee
en zeggen: "Hier is het communiqué
tekent u maar". Koopt Ien van den
Heuvel haar stofzuiger ook aan de
deur?". "Laat maar", zal een Neder
landse socialist al gauw zeggen,
"al die gemeenplaatsen.Maar
vooi communisten zijn zulke ge
meenplaatsen heel belangrijk. Com
muniqués zijn objectieve weerga
ven van de stand der onderlinge be
trekkingen die op deze grondslag
moeten worden "verder ontwik
keld". Bij een volgende ontmoeting
komt de tekst dan ook geheid weer
op tafel".
Tot zover mr. Bletz, die verder
nog uitvoerig stilstaat bij de kapi
tale blunders, waaraan de Neder
landse delegatie zich door onderte
kening van het communiqué schul-
En dat laatste sluit dan weer aan
bij dat telefoontje over goede bedoe
lingen. Want hoe gemakkelijk kan
men, door emotionele woorden of
door de hevige opwinding van
een volksmenigte, het slachtoffer
worden van de gewiekste actie van
anderen, die heel wat minder arge
loos van aard zijn. Dit doet me den
ken aan het prachtige schilderij
"Adam en Eva" van de grote Itali
aanse schilder Titiaan (1480-1576).
Ik zag het begin september in het
Prado-museum in Madrid en ik kan
me levendig voorstellen, dat Rubens
er zo van onder de indruk was dat
hij het kopieerde. Ook die kopie hang
in het Prado. Titiaan brengt het
ogenblik in beeld, waarop Eva nog
met een handbeweging tegengehou
den door Adam zich in het pa
radijs de verboden vrucht laat aan
reiken. Volgens de toelichting ge
schiedt dat door Lilith en dat is,
volgens de Babylonische godenleer,
een vrouwelijke demon.
Ik laat die toelichting voor wat
de kunstkenners ervan gemaakt heb
ben en ga af op mijn eigen waarne
ming. Welnu, in de boom tussen Eva
(staande rechts) en Adam (zittend
links), kronkelt een slang, maar de
vrucht wordt niet aangereikt door
dat ondier, maar door een kinder
lijk figuurtje met frisse koontjes.
Dat schilderij getuigt van Titiaans
levensinzicht en mensenkennis: de
verleider doet zich niet voor als ser
pent maar als een onschuldig we
zen. Dat was, vier eeuwen geleden,
voor deze Italiaan een voor de hand
liggende interpretatie, maar in deze
tijd zijn er, helaas, nog altijd die
Door C. J. Rotteveel
maten. Wij weten allemaal welke af
schuwelijke toestanden er heersen
in de Sowjet-Unie. Toch staat het
hele Westen te trappelen om fabrie
ken aan Rusland te mogen leveren.
Dat maakt dat ethisch-politieke ar
gumenten maar erg zwak klinken".
Tot zover het A.D. Inderdaad, hier
wordt weer eens braaf gewerkt met
tweeëerlei maatstok, een korte voor
"rechts" en een heel lange voor
"links".
„Socialistisch"
En wie dan verder denkt aan na
ïviteit, komt al heel spoedig terecht
bij de delegatie van de PvdA, die
een bezoek bracht aan de DDR en
zich daar, alle ontkenningen ten
spijt, liet "inpakken", zoals mr. J.
C.F. Bletz, redacteur van "Het Pa
rool" het formuleerde. Mevrouw Ien
van den Heuvel, voorzitter van de
PvdA heeft zich, samen met o.a. de
internationale secretaris Harry van
den Bergh en de Nieuw-linkser Jan
Nagel ("de Muur is historisch juist")
op een volstrekt onbegrijpelijke wij
ze door de Oostduitsers bij de neus
laten nemen. Dat bleek al dadelijk
uit het taalgebruik: de delegatieleid
ster verklaarde, dat er tussen de
PvdA en de SED (de Oostduitse "So
cialistische Eenheidspartij") "geen en
kel verschil van mening bestaat om
zo snel mogelijk te komen tot her
vorming van de maatschappij. Het
uiteindelijke doel is een werkelijk
socialistische maatschappij".
Nu moet men wel dom geboren
zijn -en er nooit iets hebben bijge
leerd öm niet te weten, dat er een
hemelsbreed verschil bestaat tussen
"socialistisch" en "socialistisch". Hel:
hangt er maar van af wie dat woord
gebruikt. In. Oost-Europa hanteert
men het woord "socialistisch" na
melijk als een misleidende term voor
"communistisch". Maar dat bleek de
delegatie niet te weten. Evenmin
bleek zij te beseffen, dat geen enkel
communistisch kopstuk in geheel
Oost-Europa erover denkt erover
mag denken "de maatschappij te
hervormen". Die hervorming zou
dus alleen voor West-Europa gelden
en in welke richting dat volgens de
SED zou moeten gebeuren is zonne
klaar: de "zegeningen" van de com
munistische dictatuur moeten ook
Nederland deelachtig worden....
In buitenlandse socialistische krin
gen zijn de uitlatingen van de Ne
derlandse delegatie met schrik ont
vangen eri zelfs een figuur als de
Zweedse premier Palme, toch aller
minst iemand van "de rechtervleu
gel", moet stomverbaasd heb
ben gestaan over de vriendelijke
woorden van de Nederlanders voor
de dictatuur in Oost-Duitsland,
waarvan de Zweden, de socialisten
inbegrepen, door de vluchtelingen-
over-zee kennelijk wel iets meer we
ten dan de naïeve Nederlanders. In
"Het Parool" trof ik een ingezon
den stuk aan van de Haarlemmer J.
de Jong, die juist een vakantie in
Bulgarije, Roemenië en de DHR
had doorgebracht. Aan het strand
van Slatni Pjasszi liet een Oostduit
ser hem het Oostduitse partijblad
"Neues Deutschland" zien, met in
grote opmaak een verslag van het
Nederlandse bezoek. De man vroeg
waarom dit nu gebeurde, "jullie in
Nederland zijn toch zo tegen de dic
tatuur". Ik schaamde mij, zegt De
Jong, maar kon er ook niets aan doen
dat er zulke hielenlikkers van de dic
tators zijn.
dig heeft gemaakt. Maar alleen reeds
het feit, dat deze partij-kopstukken
niet eens wisten hoe groot de bete
kenis is, die communisten aan een
communiqué toekennen, bewijst
overduidelijk, dat men hier met een
politiek-onderontwikkeld gezelschap
van doen heeft. Een sprekend voor
beeld: Peking heeft de Amerikanen
dezer dagen openlijke schending ver
weten van een communiqué, dat pre
sident Nixon in 1972 tekende tijdens
zijn bezoek aan China Op grond
daarvan, aldus Peking, blijkt dat
"Amerika de Tibetaanse verraders
steunt". Die "verraders" zijn dan de
Tibetanen, die voor de terreur van
de Chinese invallers uit hun land
naar de Verenigde Staten zijn ge
vlucht. Ook hier dus weer terecht
of niet terugvallen op een com
muniqué. Dat is een oude truc van
de communisten, waar de Nederland
se delegatie met open ogen is inge-
tippeld. Ziehier de zegeningen van
de "goede bedoelingen", die ik liever
als een onvergeeflijk gebrek aan
kennis van zaken wil aanduiden.
Zinloos toegeven
Volkomen terecht zei de bekende
schrijver Alexander Solzjenitsin dan
ook enkele maanden geleden in een
rede in Washington, op uitnodiging
van de Amerikaanse federatie van
vakbonden, o.m "De Sowjet-Unie
en de andere communistische sta
ten weten wat onderhandelen is.
Lang, heel lang niets prijs geven en
dan uiteindelijk enkele kleine con
cessies doen." De andere -partij
juicht dan over dat toegeven en
acht het tijdstip gekomen om te te
kenen. Onder verwijzing naar de
conferentie van Helsinki zei Solzje
nitsin: "Twee jaar lang voerde men
moeizame, uiterst moeizame onder
handelingen, werkte men op de ze
nuwen en tenslotte deed men con
cessies. In de twee jaren dat het
overleg duurde, werd in alle landen
van Oost-Europa de druk en de on
derdrukking verhevigd, zelfs in Joe-
go-Slavië en Roemenië, om dan van
de overige satellieten maar niet te
spreken. En op dat moment, juist
dan, zegt de Oostenrijkse Bondskan
selier: "Wij moeten ons haasten,
het is tijd nu die overeenkomst te
En hoe ziet die er dan uit, zo vroeg
Solzjenitsin. "Zij betekent de be
grafenis van Oost-Europa. Zij be
tekent, dat West-Europa uiteindelijk
zal toegeven er volkomen mee ak
koord te gaan, dat Oost-Europa ook
in de toekomst onderdrukt wordt, op
voorwaarde dat het zelf buiten schot
blijft. En de Oostenrijkse Bondskan
selier gelooft, dat, wanneer het Oost-
europese massagraf is dichtgegooid,
zijn land aan de rand daarvan rus
tig kan voortbestaan en niet even
eens in de grafkuil zal verdwijnen.
Wij echter hebben uit ons gehele
leven, daar in het oosten, de les ge
leerd dat er slechts één houding is
om geweld te weerstaan, namelijk
vastberadenheid".
Solzj snitsin somde vervolgens tal
van voorbeelden van succesrijke vast
beradenheid tegen de communisti
sche agressie op: Finland in 1939,
Amerika in 1948 in Berlijn, dat
zelfde in 1950 in Korea en tenslotte,
in 1962, tegen de raketten op Cuba.
Solzjenitsin onderstreepte vervolgens,
dat er in de Sowjet-Unie een proces
van bevrijding van de menselijke
geest op gang is gekomen. Dit proces
is reeds zo ver voortgeschreden, dat
het marxisme in de Sowjet-Unie tot
'n aanfluiting is geworden, dat het
veracht wordt.
Bij ons spreekt geen den
kend mens, zelfs geen student of
scholier, nog over het communisme
zonder te lachen of te grijnzen. Maar
helaas, er is een ander proces: dat
van toegeven in het Westen. Wan
neer wij dat zien, wordt het ons bang
te moede. "Laat ons daarom trach
ten het dwaze, zinloze en amorele
proces van het toegeven aan de
agressor een halt toe te roepen, dat
proces van bedrieglijke juridische
spitsvondigheden, die steeds weer ar
gumenten leveren om nu eens dit
en dan weer een ander land op te
geven", aldus de Russische schrijver.
Alexander Solzjenitsin.
ADVERTENTIE
Het huis Lambert de Jong noteert
voor u een zwierige jas van rundsnappa.
Wijd vallend en in de lengte die
u zo dierbaar is. Let op de aparte knopen
en de brede ceintuur, dit
keer met gesp. Kom passen
in de kleuren
zwart, bruin of new
menthe.
Donkersteeg 3, Leiden.. Tel. 071-121406.
Communiqué
"Ik heb", aldus gaat De Jong ver
der, "vele lange gesprekken gehad
met Oostduitsers, jong en oud. Eén
ding kwam duidelijk naar voren, na
melijk de dwang waaronder deze
mensen moeten leven door opgejaag
de arbeidsnormen, lange arbeidstij
den, gedwongen kader- en partijbij
eenkomsten na arbeidstijd driemaal
per week, zogenaamd vrijwillig,
maar als je niet komt, zit je snel in
een lagere loongroep of in slechter
werk". Die mededelingen van De
Jong zijn niets nieuws. Maar de de
legatie liet zich "inpakken". Het re
sultaat van de besprekingen werd
neergelegd in een communiqué. Dit
bestaat, aldus mr. Bletz in "Het Pa
rool", "alleen in het Duits. En met
reden: het was een Duitse tekst die
de bezoekers werd voorgeschoteld,
voorgebakken door Oostduitsé ex
perts met lange ervaring op dit ge
bied. Hierover is vervolgens gedis
cussieerd in het Duits".
Een ongelijke strijd dus, aldus mr.
Bletz. "Het is toch al niet gemak
kelijk terrein te winnen op commu
nistische apparatsjiks, maar vanuit
zon beginstelling lukt het je nooit.
Overigens is dit een oude truc:
iemand een tekst voor ogen draaien
Door
drs. A. J. G. Leijten
In de interim-nota inkomensbe
leid heeft de regering het plan ont
vouwd om ook de zelfstandigen een
minimaal inkomen te garanderen.
Wanneer bijvoorbeeld een onderne
mer in de landbouw een minimum
inkomen van f 20.000,- gegarandeerd
wordt en hij verdient slechts de helft
dan zal hij - via de in te voeren
regeling - f 10.000,- inkomenstoeslag
van de overheid gaan ontvangen.
Daar komt in grote lijnen deze re
geling op neer.
Een dergelijke inkomensgarantie
wordt maatschappelijk als gewenst
beschouwd. Maar wat zijn de gevol
gen van zo'n regeling op de struc
tuur van onze economie en het func
tioneren van het markt- en prijs
mechanisme in Nederland en daar
buiten?
Zullen bijvoorbeeld boeren, die de
landbouw anders zouden verlaten, nu
niet toch door blyven gaan? Daar
aan zit weer gekoppeld een nog min
der vrijkomen van landbouwgronden
in Nederland voor actieve boeren.
Een andere kwestie vormt de in
vloed op de productiviteit, de opzet
van de landbouwbedrijven. Er wordt
de laatste tijd wel beweerd, dat via
moderniseringen de productie op een
onverantwoorde manier wordt uit
gebreid. Het instellen van een in
komensgarantie zou echter een te
gengesteld effect kunnen hebben. De
maatregel kan het gevaar inhouden,
dat bedrijven juist verwaarloosd wor
den, vernieuwingen uitgesteld wor
den, enz. en dat dus de productiviteit
terugloopt.
Een ander aspect betreft versto
ringen van het markt- en prijsme
chanisme. Wanneer een agrarische
producent met een te laag inkomen
uit zijn bedrijf toeslagen verkrijgt,
dan heeft hij er weinig belang meer
bij om alle energie in te zetten om
een kwalitatief zo goed mogelijk pro
duct af te leveren. Bovendien loont
het dan ook niet meer de moeite om
de ene opkoper tegen de andere uit
te spelen, teneinde een zo hoog mo
gelijke prijs voor zijn product te ont
vangen. Ook zullen agrarische han
del en industrie met name in perio
den van ovérschotten, die de F.A.O.
bijvoorbeeld nu weer voor diverse
landbouwartikelen verwacht, pogen
shun aankoopprijzen te drukken. De
boer, en dan met name die met een
kleiner, minder goed lopend bedrijf,
komt immers toch wel aan zijn in
komen.
Ook niet vergeten mag worden, dat
de landbouwondernemers die geen
profijt hebben van die inkomensga
ranties, opgezadeld worden met prys-
bederf door "ondernemers", die in
komenstoeslagen ontvangen.
Dit treft dan niet alleen de agra
rische producenten in ons land,
maar ook die in andere EG-landen
Vele voorstanders van het verstrek
ken van garanties voor minimum
inkomens trekken 'n vergelijking met
de minimum-lonen voor de werkne
mers. Sociaal gezien is dat een goed
te begrijpen overweging.
Problemen
Economisch zijn er enkele zeer
grote verschillen.
Een minimum-loon wordt betaald
door een bedrijf aan een werknemer.
De omvang van de kosten daarvan
zal de betreffende onderneming uit
de opbrengstprijs van haar produc
ten moeten halen. Wanneer het
laatste niet te realiseren is, ontstaan
er problemen en kunnen er zelfs
door dit te hoge minimum-loon ont
slagen vallen. Een dergelijke gang
van zaken deed zich vorig jaar in
Nederland voor bij het winkelbe
drijf, nadat de minister van Sociale
Zaken de lonen voor Jeugdig perso
neel had opgetrokken. Wanneer een
bedrijf met buitenlandse producten
moet concurreren, dan bestaat 'tge-
andere landen
-lonen minder hoog
zijn opgetrokken, men in de inter
nationale concurrentie niet kan mee
komen
Bij een minimum-inkomen voor
zelfstandigen ligt het effect anders,
ten dele omgekeerd. De landbouwer,
die niet goed of niet vlot zijn pror
ducten kan afzetten, zal namelijk een
geval van werking van een regeling
voor inkomensgarantie, zijn vraag
prijs voor verkoop gemakkelijk ver
lagen. Wat hij tekort komt. past im
mers de staat toch bij. Dat hiervoor
meer belasting, opgebracht moet
worden, zal vooral in 'n overschot
situatie weining remmingen geven
aan dergelijk prijsbederf op de mai'k-
ten voor landbouwproducten.
Wanneer wij het laatste overzien,
dan vragen wij ons af, of onze EG-
partnerlanden invoering van garan
ties voor minimum-inkomens in Ne
derland zullen accepteren. Bovendien
zou daardoor de "zwarte" afzet van
agrarische producten, o.a. recht
streeks aan de consument, ook nog
wel eens een extra grote vlucht kun
nen verkrijgen.
