PvdA en VVD
lezen Suriname
flink de les
Wiegel en Van Thijn op dreef tijdens debat in Wassenaar
MINDER BELASTING VOOR AOW-ERS
Beslissing over CDA
valt volgende week
Vondeling openlijk van
inmenging beschuldigd
Inspraakperiode met
één maand verlengd
Back to school?
The original College Coat
now available
at de Bonneterie.
From Dfl. 180-
WOENSDAG 22 OKTOBER
Wegens overstelpende belangstelling tweede zitting noodzakelijk
Door Bert Paauw
WASSENAAR Zó groot was de
belangstelling voor het politieke de
bat tussen de kopstukken van de
VVD, Hans Wiegel, en van de PvdA
Ed van Thijn. dat de Jeroen-zaal in
Wassenaar gisteravond tweemaal
volstroomde. De belangstelling was
zo overstelpend dat de organisatoren
(de afdelingen Wassenaar, van de
PvdA, en de VVD) wel móesten be
sluiten tot een debat in twee uitga-
Ruim 800 geïnteresseerden wa
ren afgekomen op de woordenstrijd
tussen de twee politici, beiden aan
voerder van hun partij-fractie in de
Tweede Kamer. Hans Wiegel speel
de daarbij een duidelijke "thuiswed
strijd". De aanhang van de VVD in
Wassenaar is erg groot en dat weer
spiegelde zich in de reacties vanuit
de zaal. Wiegel kreeg het meeste ap
plaus, Van Thijn moest het met min
der doen.
Dat deed overigens niets af aan
het feit dat het tweetal aan elkaar
was gewaagd. Wiegel, dat is bekend,
voelt zich goed thuis in het debat.
Zelfverzekerd optreden en adrem
reagerend weet hij het publiek meest
al goed te bespelen. Maar ook Van
Thijn, enkele jaren geleden wat
schuchter begonnen als fractievoor
zitter, is inmiddels uitgegroeid tot een
volwassen en kundig "debater". De
confrontatie tussen de twee politieke
kemphanen gisteravond was dan ook
een boeiende.
In eerste instantie kregen beiden
de gelegenheid om een kort betoog
af te steken wat (uiteraard) weinig
nieuws bevatte. Beide heren, die el
kaar zo langzamerhand door en door
kennen kozen hun weg via allerlei
platgetreden paden. Wiegel putte
zich uit in het noemen van punten
van overeenkomst tussen liberalen en
confessionelen die tijdens de algeme
ne beschouwingen naar voren zou
den zijn gekomen op gebieden als de
fensie, grondpolitiek, ondernemings
raad, vermogensaanwasdeling en
Europese politiek. Hij constateerde
dat de confessionele partijen steeds
minder bereid zijn om mee te hel
pen aan het realiseren van maat
schappij-veranderingen in socialisti
sche zin. Wiegel: "De regerings-par-
tijen groeien uit elkaar en dat bete
kent een kans voor de liberalen".
Van Thijn laakte de houding van
de VVD t.a.v. de werkloosheidsbe
strijding. Hij verweet de liberalen
wel veel kritiek te hebben maar geen
alternatieven te bieden. Voor de te-
genbegroting van de VVD had hij
geen goed woord over. Van Thijn:
"Er moest persé twee procent wor
den bezuinigd en daarom heeft men
maar domweg wat gestreept met
het potlood. Als het de WD ernst
is met bezuinigen dan begrijp ik niet
dat men zoveel geld verloren laat
gaan door grond-speculatie". Van
Thijn stelde verder vast dat de
WD de lagere inkomensgroepen
niets te bieden heeft omdat de libe
ralen een inkomensherverdeling en
het aanpakken van de vrije beroe
pen afwijst.
Na wederzijds kort op eikaars
'verhaaltjes' te hebben gereageerd
werden Wiegel en Van Thijn be
stookt met vragen vanuit de zaal,
waarbij de emotionaliteit soms hoog
oplaaide. Hoe diep de emoties bij
sommige toehoorders zat bleek al di-.
reet uit de eerste vraag van een
mevrouw die Wiegel dringend ver
zocht op een andere plaats te gaan
zitten omdat ze de aanblik van een
achter zijn rug opgehangen PvdA-
vlag maar nauwelijks kon verdra
gen (overigens was Van Tijn geze
ten voor een VVD-vlag).
Heel wat beroering verwekte een
vraag over een mogelijk onthouden
door de Nederlandse regering van
export-steun aan het Rijn-Schelde-
Verolme-concern voor de levering
van kern-reactorvaten aan Zuid-
Afrika. Wiegel kreeg de handen op el
kaar voor zijn opmerking: "Ik wijs
rassen-discriminatie in een land af
maai» ik ben niet tegen handels
overeenkomsten met zo'n land".
Van Tijn daaarentegen liet weten
vierkant tegen export-steun van de
regering te zijn hoe zwaar het werk
gelegenheids-aspect ook weegt.
Van Thijn: "Met de kernreactoren
krijgt de Zuidafrikaanse regering 'n
machtig wapen in handen bij de on
derdrukking van de zwarte bevolking
en ik voorzie in de naaste toekomst
een bloedige strijd tussen blank en
zwart. Ik kan dan ook niet begrij
pen dat iemand die principieel tegen
rassen-discriminatie is mee kan hel
pen aan de bouw van kernreactoren
in Zuid-Afrika."
Aan het einde van het debat had
den beide politici nog een vinnige
uitval in petto. Van Thijn noemde
een uitlating van Wiegel over de
vermoorde Chileense president Allen-
de ("Allende was een dictator want
hij probeerde met een linkse min
derheid zijn socialistische ideeën door
te drukken") laag-bij -de-gronds en
Wiegel wond zich nog even op bij
de herinnering aan de scheldpartij
en die hem tijdens de nationale an-
ti-Franco-demonstratie in Utrecht
ten deel waren gevallen. Wiegel:
"Als Van Thijn op een demonstratie
van liberalen zou komen zou hij niet
worden uitgejouwd. Dat doen libera
len niet".
Enfin, na afloop gaven beide he
ren elkaar weer vriendelijk de hand.
Ze zullen elkaar op dit soort bij
eenkomsten nog vaak tegenkomen.
DEN HAAG (SP) De grootste regeringspartij en de grootste oppositiepartij in de
Tweede Kamer, PvdA en VVD, hebben leidende Surinaamse politici flink de les gelezen
in het gisteren begonnen debat over de onafhankelijkheid van Suriname.
VVD-woordvoerder mr. A. Geurtsen hekelde uitlatingen van gevolmachtigd minister W.
F. van Eer in het weekblad Vrij Nederland. Deze zou zijn voorkeur hebben uitgesproken
voor een éénpartijstelsel in Suriname na de onafhankelijkheid naar het voorbeeld van
Tanzania.
ADVERTENTIE
i debat over het
KVP komt met voorstel
Als deze gedachte niet uitdrukke
lijk wordt verworpen door de verte
genwoordigers van de regerings
fracties, vindt de VVD het niet ver
antwoord mee te werken aan de on
afhankelijkheid. De grootste opposi
tiepartij zal dan tegen het wets
voorstel stemmen.
PvdA-woordvoerder drs. H. M.
Franssen hekelde de passiviteit van
de Surinaamse regering op het ge
bied van de voorlichting aan de
mensen die naar Nederland emigre
ren. Hij nodigde de Nederlandse re
gering uitdrukkelijk uit de Suri
naamse regering erop te wijzen, dat
het ontwikkelingsplan (drie miljard
gulden in tien jaar) in gevaar
komt, als de bevolking van Surina
me verder blijft teruglopen.
DEN HAAG (SP) Op een vergadering van de „top" van de
drie christelijke partijen op 30 en 31 oktober in Utrecht zal dui
delijk worden of het Christelijk Democratisch Appèl (CDA) nog
toekomst heeft.
Het CDA-bestuur probeert dan
een conflict tussen KVP en CHU
enerzijds en ARP anderzijds over
een onderdeel van de grondslag op te
lossen.
Dat conflict gaat over de vraag of
van een toekomstige vertegenwoor
diger van het CDA meer moet wor
den gevraagd dan dat hij het pro-
gramma ondertekent. In tegenstel
ling tot de andere twee christelijke
partijen vindt de ARP dat daar
naast de vertegenwoordigers aan
spreekbaar moeten zijn op het evan
gelie.
De KVP .stelt zich op het stand
punt dat het gesprek binnen het
CDA van eind vorige week een bre
der kader zal moeten hebben dan
de grondslag, omdat die al tijdens een
congres van het CDA in augustus
werd vastgelegd.
Voor de ARP zou daarbij een tij
dens de partijraad in september aan
genomen motie van oud-minister
Schut als uitweg kunnen dienen.
Daarin staat dat zowel over het pro
gramma van het CDA als over de
grondslag kan worden gepraat.
Tevens zal de KVP met het voor
stel komen dat elk van de drie par
tijen zijn eigen vertegenwoordigers op
de CDA-kandidatenlijst aanwijst voor
de verkiezingen in 1977. Elke partij
zou dan verantwoordelijk zijn voor
zijn eigen kandidaten en zou daar
aan zijn eigen voorwaarden kun
nen stellen.
De vergadering zal ongetwijfeld
veel haken en ogen hebben. Een groot
probleem bij voorbaat lijkt alleen
al het opstellen van de agenda, ge
zien de vraag of daarbij de discussie
over de grondslag als los agendapunt
moet worden opgenomen.
Eensgezind
Woordvoerder P. H. van Zeil van
KVP, CHU en ARP stelde nadruk
kelijk het verlangen voorop, dat na
deze week regering en oppositie in
Suriname eensgezind toewerken
naar de onafhankelijkheid op 25
november. Als er weer een kink in
de kabel komt, die ertoe leidt dat de
noodzakelijke wettelijke regelingen
niet in de Staten van Suriname wor
den bekrachtigd, dan ontstaat voor
de christen-democratische fracties
een nieuwe situatie. Van Zeil: "Al
le bestaande afspraken moeten dan
Meldingstermijn
niet verlengd
DEN HAAG (SP) Illegale
buitenlandse werknemers zullen
zich voor 1 november moeten
hebben gemeld. Een motie van
de PSP'er Van der Lek om de
termijn met drie maanden te
verlengen, werd gistermid
dag door een grote meerderheid
van de tweede-kamerleden ver
worpen. Het bezwaar van staats
secretaris Zeevalking van Jus
titie tegen verlening van de aan
meldingstermijn was, dat er
nog meer verwarring onder de
buitenlandse werknemers zou
ontstaan.
Man vergiftigde
pensiongasten
TILBURG (SP) De 48-jarige
werkloze G. de J. uit Tilburg heeft
drie mannen, die met hem in het
zelfde pension woonden, geprobeerd
te vergiftigen met thallium.
Zijn slachtoffers, die alle drie ern
stige verschijnselen van haaruitval
toonden en daarvoor in een zieken
huis waren opgenomen, zijn daaruit
al weer ontslagen. De Tiiburgse po
litie onderzoekt nog een vierde ge
val, waarbij iemand is overleden.
Of diens dood moet worden toe
geschreven aan vergiftiging door
De J. is nog niet bekend. Wel staat
vast dat hij het vergif toediende in
drank.
DEN HAAG (SP) Het Suri
naamse Statenlid Mungra van de
Vooruitstrevende Hervormings
Party (Oppositie) heeft tweede
kamervoorzitter, dr. A. Vonde
ling, openlijk beschuldigd van
inmenging in interne aange
legenheden van Suriname.
Hij verweet Vondeling, dat hij
eraan had meegewerkt dat het
debat in de Kamer over de on
afhankelijkheid van Suriname
wordt bijgewoond door twee de
legaties uit Suriname, in plaats
van één, die officieel door de
Staten zou moeten zijn samen
gesteld.
"Ik moet protesteren tegen het
feit dat men zich van Neder
landse zijde actief heeft bemoeid
met puur Surinaamse, interne
aangelegenheden. Het is een
zaak, waarbij de heer Vondeling
niet vrijuit gaat", zei Mungra.
Het produkt van uw actieve
bemoeienissen in deze puur Su
rinaamse aangelegenheid is, dat
overeenkomstig de drie eeuwen
lang door uw voorgangers en u
gevoerde verdeel- en heers-po
litiek in Suriname u vandaag
hier twee Surinaamse delegaties
hebt, onder verschillende leiding,
uit hetzelfde parlement, verte
genwoordigende hetzelfde volk,
en liefst in "presenteer geweer"-
houding.
opnieuw in overweging worden ge-
De fractie van DS'70 stelde zich
het meest kritisch op. DS'70 wijst
het nu al vastleggen van de datum
van onafhankelijkheid af. Ook heeft
deze fractie er bezwaar tegen, dat
de Surinamers die de laatste jaren
naar Nederland zijn gekomen na de
onafhankelijkheid de Nederlandse
nationaliteit behouden. In een motie
stelt DS'70 voor alleen aan die Su
rinamers de Nederlandse nationali
teit toe te kennen, die hier voor of
op 1 januari 1971 woonden.
De ontwerpovereenkomst over het
verblijf en de vestiging van weder
zijdse onderdanen tussen Neder
land en een onafhankelijk Surina
me vindt DS'70 "discriminerend"
ten opzichte van andere groepen
buitenlanders.
Woordvoerder drs. E. Verwoert wees
op afwijzende beschikking van de
staatssecretaris van Justitie op een
adres van een Indonesische Neder
lander om voor zijn twee in Indo
nesië verblijvende dochters een ver
blijfsvergunning in Nederland te
krijgen. De staatssecretaris wees er
daarbij onder meer op, dat Neder
land een dichtbevolkt land is. Vreem
delingen zouden slechts worden toe
gelaten als er een Nederlands be
lang mee is gediend of wanner af
gifte van een verblijfsvergunning
om menseiyke redenen noodzakelyk
iS*Elke spreker van Nederlandse zij-'
de wees op de "historische betekenis"
van het zelfstandig worden van Su
riname op vreedzame wijze: door
overleg tussen de regeringen. Frans
sen (PvdA) vond dat het "rijkelijk
laat" gebeurde. Hü spoorde de re
gering aan initiatieven te nemen
om ook de Nederlandse Antillen zo
snel mogelijk los te pellen uit het
Koninkrijksverband.
leg met Nederland geweest en heeft
de regering instemming betuigd?"
De regering kan overigens reke
nen op een meerderheid in de Ka-
mei voor het voorstel de statutaire
band met Suriname per 25 novem
ber te verbreken. Ook de overeen
komst- inzake de ontwikkelingshulp
wordt door 'n meerderheid aanvaard
WD-woordvoerder Geurtsen vroeg
wel of een minder ambitieus plan
niet méér kans van slagen heeft.
Zorgelijk deden de meeste woord
voerders over de gewenste terugkeer
van Surinamers uit Nederland naar
hun geboorteland. In het algemeen
dacht men, dat een verbetering van
de levensomstandigheden in de voor
malige kolonie de terugkeer zou be
vorderen.
Inzake provincies nieuwe stijl
Waardering
Waardering hadden de meeste spre
kers voor ir. George Hindorie van
de Vooruitstrevende Hervormingspar
tij, de grootste oppositiepartij in Su
riname. Hindorie heeft vorige week
de partijdiscipline doorbroken, waar
door op het laatste nippertje de mo
gelijkheid is geschapen tot een ver
gelijk tussen de door Creolen gedo
mineerde regering en de voorname
lijk uit Hindostanen bestaande op
positie.
Kritische vragen van veel kanten
werden de regering esteld over de
aangekondigde aanbesteding van een
spoorlijn naar West-Suriname. Rie
de Boois (PvdA)"Wordt hier voor
uitgelopen op de ontwikkelingsplan
nen?" Van Zeil (KVP)"Is er over-
DEN HAAG (ANP) Minister
De Gaay Fortman van Binnen
landse Zaken heeft nader besloten
gedeeltelijk -tegemoet te komen aan
de wens van de tweede kamermeer
derheid de inspraakperiode voor de
bestuurlijke reorganisatie (de vor
ming van 26 provincies nieuwe
stijl) te verlengen. Gisteren liet de
bewindsman de Tweede Kamer we
ten dat niet tot 15 november, maar
tot 15 december aanstaand gead
viseerd kan worden over de* toege
dachte taken aan de nieuwe provin
cies.
Vorige week, tijdens het tweede
kamerdebat over de begroting '76
van het departement van Binnen
landse Zaken, nam de Kamer de
motie Van Aardenne (WD) aan,
waarin gevraagd werd de inspraak
periode te verlengen van 15 novem
ber tot 15 januari. Vrijdag onderte
kende minister De Gaay Fortman
een brief aan de Tweede Kamer
waarin stond dat de motie niet zou
worden uitgevoerd. Een afschrift
van deze brief zond de afdeling
voorlichting van het Departement
aan de publiciteitsmedia waardoor
in de media bericht werd dat er
geen verlenging van de inspraakpe
riode zou komen.
In de loop van vrijdag verzocht
de bewindsman de griffie van de
Tweede Kamer de brief na aan
komst daar onmiddellijk terug te
zenden. Dat geschiedde maandag
middag, omdat de brief toen eerst
in het tweede kamergebouw arri
veerde. Gisteren ondertekende mi
nister De Gaay Fortman een nieu
we brief aan de Tweede Kamer,
waarin meegedeeld werd, dat er ge
deeltelijk tegemoetgekomen wordt
aan de wens van de tweede kamer
meerderheid. "Deze brief is geschre
ven na nadere overwegingen", aldus
de woordvoerder van de bewinds
man desgevraagd.
ADVERTENTIE
Neveninkomsten over 1974 en 1975 voor één derde belast
DEN HAAG (ANP) AOW-ers
en mensen met een aww-uitkering
die slechts een beperkt bedrag aan
neveninkomsten hebben, zullen een
belastingvermindering krijgen tot
éénderde van de neveninkomsten.
Minister Duisenberg en staatssecre
taris van Rooijen van Financiën heb.
ben hiertoe gisteren een wetsont
werp bij de Tweede Kamer inge
diend. Dit wetsontwerp beoogt het
"aow-plusprobleem" over de jaren
1974 en 1975 op te lossen.
Voorts, zo blijkt uit het wetsont
werp, zal voor enkele groepen van
gehuwde bejaarden nog eens een ex
tra reductie op die reeds verlaagde
belasting worden toegepast om de
sprong in de premie van de bejaar
denziekenfondsverzekering op te van.
gen.
In afwachting van de parlementai
re behandeling van het wets
voorstel wordt het opleggen van aan
slagen inkomstenbelasting over 1974
voor de betrokken personen opge
schort. De financiële gevolgen van
de voorgestelde tegemoetkoming
zullen voor 1974 f20 miljoen bedra
gen en voor 1975 f 30 miljoen.
In de memorie van toelichting
stellen de bewindslieden dat het pro
bleem bij degenen die neveninkom
sten hebben, is ontstaan door de
combinatie van een "inhaaleffect"
van de belasting over de nevenin
komsten zelf en van de stijging van
gevolg van die neveninkomsten. Het
inhaaleffect is het gevolg van de
in 1974 en 1975 geldende noodmaat
regel, op grond waarvan de heffing
van loonbelasting voor degenen die
uitsluitend of vrijwel uitsluitend
aow of aww genieten, achterwege
blijft, terwijl die uitkeringen wel
in de inkomstenbelasting worden
betrokken.
Om het fiscaal effect te verzachten
zou men kunnen volstaan om bij be
scheiden neveninkomsten het bedrag
van de inkomstenbelasting te beper
ken tot een deel van die nevenin
komsten. Ondanks een dergelijke be
perking van de inkomstenbelasting
zou zich vooral bij gehuwde bejaar
den de situatie kunnen voordoen dat
aan belasting en ziekenfondspremie
tezamen meer moet worden betaald
dan het bedrag aan inkomen waar
over die belasting en hogere zieken
fondspremie moet worden betaald.
Een oplossing binnen de bejaarden
ziekenfondsverzekering is volgens de
bewindslieden voor deze gevallen
niet te bereiken. Daarom wordt voor
enkele groepen van gehuwde bejaar
den voorgesteld bij de belastinghef
fing nog een extra reductie toe te
passen om de onevenwichtige si
tuatie op te heffen.
Amsferdam: Kalverstraat/Rokin.
The Hague: Gravenstraat/Buitenhof «8*
AASBEPERKING Minister A. van der Stee (Landbouw en Visserij)
heeft besloten met ingang van 1 januari 1976 het gebruik van stukjes
vis als aas voor de gewone hengel niet meer toe te staan. Deze maat
regel beoogt de roofvisstand met name in de bevaar- en vlotbare wa
teren te beschermen.
