Moeders terug in de schoolbanken
Kattestaart
animo
moeder
mavo
Koel,Koeler, Koelst
Winkelen
Wat een suiker
PAGINA 6
Geen vrouw uit het keurige Noordhollandse dorpje Middenmeer zal ooit publiekelijk haar
truitje hebben opgestroopt om de wereld te laten zien dat haar buik van haar is en van nie
mand anders. Ludieke akties om de emancipatie op gang te brengen komen er niet voor net
zomin als demonstraties met spandoeken voor gelijke rechten en gelijke kansen.
Het is niet altijd even gemakkelijk na zoveel jaar weer terug
terug te gaan in de schoolbanken.
Door
Pieter de Nies
wordt uitgelegd. Zoals de vrouw in
een pantalon een afkledend effekt
heeft, zorgt de snelle rasp met de
nagel langs de rug van het boek
voor een strakzittend kaft".
„Wat krijgen we nou", zullen enkele
dames gedacht hebben bij dit stukje
aanschouwelijk onderwijs. Tochis
het niet de onzin die het misschien
lijkt.'Het kaften is tenslotte een
serieuze zaak die te vergelijken valt
met het bestuderen van reisfolders.
Er zit iets in van voorpret en van
vertrouwd raken met het materiaal.
Daarnaast is een vrijblijvend
babbeltje een uitstekende gelegen
heid om op die eerste dag even te
kijken wie er allemaal in de klas
zitten.. Om te wennen aan de sfeer
van het lokaal, de zit van een
schoolbank, het bord met de krijtjes
en de man die ervoor staat. De
leraar die zal loven en prijzen, maar
op een gegeven moment ook zal
zeggen: mevrouw, wilt u uw mond
houden.
Via het kaftpapier is het een kleine
stap naar het bankpapier, de
boekhouding, uitstaande rekening,
debiteuren en.„crediteuren",
bromt de klas. De les is begonnen.
heeft gedaan
jaar geleden i
meer meetelt".
lagere school heeft
C wel een paar jaar Mulol
dat dat dertig
dus nauwelijks
Drempelv
Drie jaar geleden werd het idee
voor een moeder-Mavo geboren. De
heer Remmers gaf avondlessen
Engels. Een cursus waar ook veel
gehuwde vrouwen aan meededen.
Tijdens gesprekken bleek' dat veel
van die vrouwen er echt wel iets
voor voelden opi alsnog de Mavo te
doen, maar geen zin hadden in een
echte avondschool. „De bekende
bezwaren", vertelt Remmers. „Hun
man vond het niet gezellig om zo
vaak alleen te zitten, ze wilden de
kinderen niet alleen laten, ze waren
bang dat de warme maaltijd in het
gedrang zou komen etc. Bovendien
bestond er een soort drempelvrees
vooi die vrij pittige avondopleidin
gen. Wel begrijpelijk natuurlijk. Die
vrouwen zijn een hele tijd geleden
van school gegaan, hebben .na hun
huwelijk niet meer gewerkt en
zouden dan plotseling in een hoog
tempo hun diploma moeten halen".
Op de dr. Ariensmavo kwamen in
die tijd twee lokalen vrij en
Remmers, toen ook al direkteUr,
dacht een prachtoplossing te hebben
gevonden. Een speciale moeder-Ma
vo met een eigen lesrooster binnen
de gewone Mavo en onder
gezamenlijk bestuur. „Neen", sprak
helaas het ministerie, „het is in
strijd met de geest van de
Mammoetwet om volwassenen op
een school voor leerplichtige kinde
ren toe te laten".
Het enthousiasme voor het plan had
echter zulke vormen aangenomen
dat het ministerieel veto slechts olie
op de golven was en alle inmiddels
ingeschakelde onderwijsexperts en
vrouwenorganisaties ijverig gingen
speuren naar een formule die voor
de wet wel aanvaardbaar was. En
dat lukte. De moeder-Mavo werd
officieel een dependance van de
gemeentelijke avond-Mavo in Alk
maar. Bestuurlijk gezien niet zo
eenvoudig, maar de geest van de
wet wordt tenminste niet geschaad
en de moeders spreken onder elkaar
toch over de Ariensmavo.
Reserves
„In Tiet begin verliep de aanmelding
nog wat traag", herinnert Remmers
zich. „Een hoop vrouwen wilden
eerst de kat uit de boom kijken. We
hebben toen een grote bijeenkomst
georganiseerd om het lesprogramma
te bespreken en op die avond zijn
eigenlijk de laatste reserves wegge
vallen: Je kent dat wel. Mevrouw A
hoort dat mevrouw B ook alleen
Er staan nu 126 leerlingen|
ingeschreven bij de moeder-Mavo t
nog steeds wordt er gebeld om
vragen of er plaats is. „Ongelooflijk"!
verzucht Remmers die in 1972 1
25 a 30 vrouwen verwachtte. Een,j
hooguit twee klassen. Het zijn
vijf geworden. „En 't is .dat we g^enf
ruimte meer hebben, anders zouden!
we een zesde klas ook makkelijk vol
kunnen krijgen. Er komen hier zelfs]
dames uit Beverwijk en Den Helder!'
Het rooster is dan ook zo ingedeeld]
dat het voor iedere
haalbare kaart is. Twee ochtenden[
per week van kwart voor negen totl
twaalf uur. En een crèche naast def
deur.
Verdienen
Terug naar de les. Het is net pauze'
en dus een goede gelegenheid om tef
viagen waarom al die huisvrouwen,!
var. jong tot middelbaar en meer
dan middelbaar, zo graag d at!
Mavo-diploma willen halen. „Ge-!
woon leuk", is de meest gehoorde]
reaktie. „Ik was het al zo lang vanf
plan", vertelt de een, en: „Vroeger,
meisje niet
ben van school afgegaan toen ik
vijftien was. Een- baantje en geld]
verdienen, daar zag ik veel meer
Stom hè. Ik weetnu wel beter!
mijn eigen kinderen maken hun!
opleiding fijn af". Een wat oudere j
vrouw: „Mijn man heeft een goede!
baan en moet af en toe relaties
ontvangen. Ik wil dan ook graag!
een beetje uit de voeten kunnen metj
Engels en Duits".
Het is duidelijk: ze doen het v_
zichzelf. Omdat ze het gezellig;,
vinden, omdat ze best tweeF
ochtenden kunnen vrijmaken en,
omdat ze een stuk achterstand
willen inlopen. „Als je hoort wat dei
Jeugd tegenwoordig allemaal weet en
waar ze over praten, dan voel je,
jezelf buiten spel staan", wordt ex-
gezegd. -
En dan is de pauze voorbij en komt
de leraar aardrijkskunde binnen!
Sigaretten worden haastig gedoofd
in de inkthouder van de lessenaar.
Nog een paar steelse blikken naar
de fotograaf, nog even iets vertellen
wat absoluut niet tot kwart over elf
Kan wachten en pas daarna treedt
er een geconcentreerde stilte in en,
kan er verteld worden overt j
landschapsim-ichting. Het maakt!
weinig uit,' een klas vol tieners of
een klas vol moeders.
SAMENSTELLING
HENRIETTE V.D. HOEVEN
Veruit de meeste koelkasten die inf
ons land worden verkocht name
lijk drie van de vier komen uit
Italië. Ze worden daar vooral ge
maakt in de fabrieken van Ignis, Za-
nussi en Indisit, ook al staan er bij]
ons vaak andere merken op. Slechts
een op de vier kasten komt uit West-I
Duitsland. De koelkasten die momen-l
teel het meest worden gekocht zijn!
de duurdere tafelmodellen en twee-
deurs vries-koelkasten. In die laatste!
soort komt er steeds meer vraag naar
vier-sterren kasten (-24 graden) in-f
plaats van drie-ster kasten (-18). L
Volgens berekeningen van het blad
Marketing in Europa worden er dit
jaar in ons land 250.000 diepvriezers
verkocht. Dat is 40.000 meer dan vo
rig jaar. Het meest vex-kochte merk
is Esta (24 procent), daarna vol
gen Ignis (12,5 procent), Helifrost
(11,5 procent), Marijnen (9.6 pro- j
cent). Philips (6,7 procent), Zanussi
(5,8 procent), Bauknecht (4 procent)
en Erres (3,7 procent). Er zijn nog
heel wat andere fabrieks- en winkel
merken en die hebben samen 22,2
procent van de markt. Van alle diep
vriezers die te koop zijn komt zesen- I
veertig procent uit Italië en drie en
twintig px-ocent uit West-Duitsland.
De invoer van Oostenrijkse en Deen
se diepvriezers neemt toe.
Uit een onderzoek in Duitsland L
is gebleken dat 46 procent van del
pakjes diepvriesprodukten in de win
kels te warm werden bewaard. Zes
honderd pakjes werden onderzocht, I
aldus de Consumentengids.
Toch is hier een jarenlange strijd
gevoerd met het ministerie van
Onderwijs om een „moeder-Mavo"
van de grond te krijgen. Een uniek
experiment dat vrouwen, die in hun
jeugd de onderwijsboot hebben
gemist, een tweede kans biedt.
Na eindeloos heen-en-weer geschrijf
heeft de minister zijn toestemming
verleend voor deze dagopleidiixg voor
•niet-leerplichtigen. Een week gele
den begon op de dr. Ariensmavo in
Middenmeer voor zo'n vijftig moe
ders (de klassen la en lb) de
tweede eerste schooldag.
Maandagmorgen, negen uur: han
delskennis van de heer A. H.
Remmers, de grote motor achter de
moeder-Mavo en tevens direkteur
van de dr. Ariensschool. Onder zijn
leiding zullen de dames het rijk dei-
tabellen en balansen betreden. Maar
nog niet meteen. Eerst wordt de
techniek van - het boekenkaften
behandeld. Met vaardige hand knipt
Remmers in een groot stuk
donkerbruin papier. „De meeste
mensen vergeten een heel belangrijk
onderdeel", doceert hij, „namelijk de
nagel bij de rug". Nagel bij de rug?
Waar heeft de man het over? Het
We bedoelen dan ook de acalypha
hispida, de kamerplant die beter
bekend is als de kattestaart.
Die naam die de liefhebbers er aan
geven slaat dan op de purperen
slingers, die uit de oksels van de
bladstengeltjes tevoorschijn komen.
Dat zijn de sierlijke afhangers, die
evenwel niet de naam bloem mogen
dragen. Het zijn de aren waarin de
nietige bloempjes zijn gevat.
De Acalypha behoort tot de familie
van de wolfsmelkachtigen, de
Euphorbiaceae, waartoe bijvoorbeeld
ook de kerstster en Christusdoorn
behoren.
Deze plant komt oorspronkelijk uit
Burma, waar de vochtige warmte
deze plant koestert. Omstandigheden
die normaal in de huiskamers
moeilijk te evenaren zijn. We zullen
er dan ook wat aan moeten doen
om de plant in vorm te houden. Dat
betekent dan een zonnig plekje waar
evenwel niet de hete middagzon kan
komen.
De kattestaart houdt daarbij van
veel lucht, vooral als het buiten ook
warm is. Lucht waarvan de
vochtigheidsgraad hoog moet zijn,
ook in de wintermaanden, als de
plant een rustperiode doormaakt.
Gedurende die tijd die na
september begint - wordt iets
minder water gegeven en het
toedienen van kunstmest blijft
achterwege. In die maanden mag de
potgrond echter nooit geheel uitdro
gen. In de zomermaanden moet de
potkluit steeds vochtig zijn, zonder
dat water op de schotel of in de
sierpot blijft staan.
Half februari gaan we werken voor
een nieuwe bloeiperiode. Geleidelijk
Het Franse blad 50 Million de Con-
sommateurs heeft uitgerekend dat
winkelen in de apotheek een dure
grap is. De apothekers rekenen voor
tandpasta, scheermesjes, zeep enz. de
adviesprijzen van fabrikant of im
porteur. Daardoor betaalt de consu
ment voor bijvoorbeeld een grote tu
be tandpasta twee kwartjes meer dan
in een gewone winkel. Het blad Koop
kracht, waarin deze gegevens worden
gepubliceerd, gelooft dat de situatie
in Nederland niet anders is.
Er ging in de zomer nogal wat
frisdrank door de keel. Maar hebt
u zich wel eens gerealiseerd dat u
met elk glas frisdrank een hap sui
ker ter grootte, van vier tot zes
klontjes naar binnen krijgt? De min
ste suiker zit in tonic, cola, limona-
degazeuse, limonadesiroop en vruch
tenlimonade. Namelijk vier klontjes
per glas. De meeste suiker zit in
vruchtendranken, namelijk zes klont
jes.
De nachtlingerie is tegenwoor
dig zo fraai dat het een moeilijke
beslissing is dat moois binnens-
slaap) kamers te houden, met
deze duster van Triumph Inter
national kunt u rustig door. het
hele huis flaneren. De twee mo
dieuze mannen worden er echter
niet bijgeleverd
r|ip fv'
meer water en eventueel in maart
verpotten in een zo klein mogelijke
pot, met gebruik van goede potgrond.
De temperatuur blijft ook dan, even
als in de wintermaanden aan de ho
ge kant en beslist niet beneden de 16.
graden. Na de hergroei eventueel
toppen om bpssige planten te
krijgen en dan maar wachten tot de
fraaie slingers, dik als de staart van*
een maartse kater, weer verschijnen.
DAMESMODE
io exclusief jonge stijl.™
Toen wij veertien dagen geleden
dineerden in het sfeervolle restau
rantje Porte de l'est aan de
Veemarktstraat in Groningen viel
mijn oog op de aankondiging van
chef-kok Karei dat hij een „steak
au poivre" bereidt zoals George
Garin dat in Parijs ook doet.
Ikvond dat toch wel erg
merkwaardig dat uitgerekend in dat
restaurant zo'n creatie van Garin
die in- de Franse culinaire wereld
geen kleintje is op de kaart
stond. Evenals de Porte de l'est in
Groningen is de zaak van George
Garin in Parijs niet gevestigd in
een wat men een sjieke uitgaans
buurt zou noemen. De Place
Maubert in Parijs verschilt natuur
lijk .wel van de Veemarktstraat in
Groningen, maar toch zijn beide
gelegen in wat men een „morsige"
buurt noemt.
DOOR
HANS BELTERMAN
Toch komen bij George Garin -
evenals by Eise Holtjer in de Porte
de l'est de ware liefhebbers van
een goed glas wijn en een exquis
diner. Garin vestigde zich in het
begin van de jaren zestig in Parijs.
Zijn specialiteiten zijn typisch
Frans maar niet streekgebonden.
Dat in tegenstelling tot de wijnen
die hij laat serveren: die zijn
namelijk zonder een uitzondering
allemaal afkomstig uit zijn geboor
testreek de Cote de Nuits in de
Bourgogne.
De „steak au poivre en chemise" van
Garin zoals Karei die in Groningen
klaar maakt verschilt in slechts een
opzicht met die van Garin. Karei
voegt enkele druppels cognac aan de
saus toe. terwijl Garin de steaks
met cognac flambeert. Ik geef de
voorkeur aan die meer geraffineerde
wijze van Garin zelf.
Bij Eise Holtjer zou ik graag Nuits
St. Georges 1970 bij willen drinken.
De prijs voor zo'n fles volle, rijpe
wijn met veel bouquet bedraagt
ƒ50,-. Voor de helft van die prijs
staat er ook een Santenay uit 1969
op de kaart die Eise zelf aanprijst
als: geurig, mooi en vol smaak. De
wijnkaart van de Porte d l'est werd
samengesteld door de in Noord-Ne
derland zeer bekende wijnhandel
Jos Beeres.
George Garin verpakt zijn steak in
een flensje dat u op de normale
wijze bakt. Aan het beslag voegt u
dan wel een paar gram zout, wat
gemalen nootmuskaat, wat kervel,
peterselie en bieslook toe. De
flensjes bakt u als de steaks (en de
erbij behorende saus) gereed zijn.
De steaks voor een dergelijk
gerecht zou ik de slager vragen om
tournedos van 150 gram per stuk
rolt u door gróf gemalen witte en
zwarte peper. Dan bakt u ze in
roomboter en strooit er pas daarna
wat zout over.
De braadboter verwijdert-u dan'uit
de pan en u giet er drie eetlepels
wijnazijn in, die u op een hoog vuur
volledig laat verkoken. Dan giet u
een halve liter koffieroom in de
pan en die laat u tot bijna de helft
inkoken. Dan roert u er een klein
klontje roomboter door, voegt er
twee of drie theelepels groene
pepers <uit een blikje ƒ1.50) aan toe
en' laat de nu ontstane saus niet
verder koken.
Karei zou er dan een eetlepel
cognac aan toevoegen. Ik zelf zou
zoals George Garin dat doet de
'biefstukken besproeien met wat
cognac en ze dan even flamberen.
Nu gaat u de flensjes bakken en u
pakt dan de steaks stuk voor stuk
in zo'n kruidig deeglapje. De saus
giet u dan vlak voordat u het
opdient er overheen. Met een frisse
salade en wat kleine frietjes een
werkelijk exquise maaltijd.
Op de kaart van Eise Holtjer staat
ook kikkerbilletjes en die worden
door Karei eerst licht geroosterd en
daarna overgoten met een hete
kruidenboter waaraan wat knoflook
is toegevoegd. Het is een manier die
me deed denken aan die van de
beroemde Mere Blanc in Vonnas.