l
KRO kuist nieuwe
serie van Speight
Voor- en nadelen van Opsporing verzocht'
programma i
C (^V) vandaag...
toegeücht
ZATERDAG 18 OKTOBER
Er zijn respectabele redenen standdeel van elke moord. En
grote huiver
dige scepsis tegen het programma
"Opsporing verzocht" aan te kij
ken, waarmee de AVRO dinsdag
avond een soort gezuiverde, van
vreemde smetten vrije "X.Y. Un-
gelöst" introduceerde. Veel men
sen was het liever geweest, als de
AVRO dit programma maar met
een „heksenjacht" had genoemd
en ik hoorde zelfs van een be
zwaarde, halfjonge radiomaker die
vond dat de opgegeven telefoon
nummers door een duizend man
sterke actiegroep tijdens de uit
zending geblokkeerd zouden moe
ten worden om het politieappa^-
:aat te ontregelen: het kraken dus
van een telefoonnummer.
Door
Nico Scheepmaker
De bezwaren tegen de opzet
zijn natuurlijk niet onredelijk:
je jut de kijkers op tot een hek
senjacht op hun buren, omdat die
ook vrij groot zijn, een normaal
postuur hebben, slank zijn efên
zware bril dragen, omstreeks 26
tot 28 Jaar oud zijn, een vrij rond
gezicht hebben en donkerblond
haar met een kort geknipte kuif
en naar alle waarschijnlijkheid
regelmatig bejaarde Weduwen van
hun juwelen beroven, en dat zou
natuurlijk een ongewenste toe
stand zijn. Daar is de politie voor,
die echt van onecht en goed van
kwaad weet te onderscheiden (al
thans soms), dat is geen werk
terrein voor oprechte amateurs.
Mensen die nooit een vlieg
kwaad hebben gedaan, kunnen
daardoor verdacht worden en door
hun omgeving met een scheef
oog worden bekeken, in analogie
m'at dat schrijnende geval van de
moeder van een vermoord kind,
die een in haar straat wonende,
knappe en enigszins mysterieuze
man, die zij, als ik mij goed her
inner, met een Russische prins
vergeleek, met grote stelligheid
voor de dader hield, ook nadat d'e
politie had uitgezocht dat hij er
niets mee te maken kon hebben.
Maar die moeder had, in haar peil
loze verdriet, voor zichzelf een
soort ideaalbeeld van de moor
denaar geschapen. Die mocht niet
"zo maar iemand zijn, dus kreeg
zij later nog een extra psychi
sche klap te verwerken toen de
dader na lange tijd gegrepen werd
en een onooglijke, onbelangrijke,
oninteressante oudere man bleek
te zijn.
Dat kleine gezin van dat ver
moorde kind (ik houd het expres
wat in het vage, omdat er al ge
noeg ellende is geweest) is door
die moord volledig kapot gegaan
aan de naweeën. Dat zijn dingen
die in het verborgene gebeuren,
omdat zij minder spectaculair
zijn dan de moord zelf en de ont
raadseling ervan, maar zij vor
men een niet te loochenen be-
als je in alle redelijkheid kunt i
nen dat het weinig zinvol is 'Yle
drie van Breda" nog langer vast
te houden, zo is het argument dat
hun directe en indirecte slachtof
fers de psychische pijn van hun
vrijlating niet zouden kunnen ver
dragen, een even redelijk argu
ment om hen in Breda te laten
zitten.
Hierop doorredenerend, kun je
dus zeggen dat het belangrijker is
dat een moordenaar gepakt
wordt voordat hij het idee of de
onstuitbare neiging krijgt een
volgende moord te begaan met al
le ellende die daar aan vastzit
(want elke moord is een soort
fragmentatiebom, die dood en ver
derf zaait in zijn omgeving),
dan dat gedurende het onderzoek
enkele mensen misschien even
ten onrechte worden verdacht.
Het is, bij wijze van spreken, 'e
keuze tussen tien mensen griep
of één mens kanker. De AVRO
heeft voor het eerste gekozen en
dat lijkt me een juist besluit.
Je kunt het eigenlijk alleen
maar betreuren dat het program
ma z0 laat is gekomen, waardoor
de moorden op Truus Egberts in
februari 1972 en Christina Gijs-
bers op 28 december 1974 zoveel
minder kans hebben om te wor
den opgelost. Wat kan een mens
zich nog herinneren van drie jaar
geleden. Ik kan me nauwelijks
meer iets van vorige week herin
neren. 't An tal reacties was des
ondanks grooten blijkbaar heel
bevredigend, al zie ik zo'n com
missaris midden in de uitzending
niet gauw zeggen dat hij teleur
gesteld is. Je kunt over die hon
derden reacties natuurlijk ook
weer je schouders ophalen en on
getwijfeld zal een klein deel er
van gebaseerd zijn op gewichtig
doenerij of sensatiezucht, maar
voor hetzelfde geld kun je het als
een voorbeeld van burgerzin.zien.
Want je kunt natuurlijk niet aan
de ene kant moord en brand
schreeuwen omdat de mensen
werkloos op de kade blijven staan
als een kind in het water is geval
len, of weigeren een hand uit te
steken als een meisje door een
stel opgeschoten jongens wordt las
tiggevallen en dan aan de ande
re kant ook weer wenkbrauw
fronsend je hoofd schudden als
veel mensen althans een poging
doen de oplossing van een mis
daad naderbij te brengen.
Rest nog de vraag of Jaap van
Meekren en Wil Simon c.s. het
wel sober en afstandelijk genoeg
hebben aangepakt. Was elke sen
satiezucht vermeden, konden we
nog wel spreken van een enigs
zins uitgebreid politiebericht?
Het waontord daarop luidt: nee.
Gelukkig niet. Er was 'n tussen
weg gevonden, waarbij de infor
matie optimaal was (al deed 't
toch wat knullig en onvoorbereid
aan. dat men er pas in 2de instan
tie en na een verzoek van de kij
kers in slaagde de sieraden vol
doende in close-up te krijgen),
maar de belangstelling toch werd
vastgehouden dankzij getuigen
verklaringen en verhalen van
kennissen en vrienden van de
slachtoffers, waardoor die (als u
het mij permitteert het zo even
uit te drukken) veel meer voor
de kijkers gingen leven dan bij
een droog politiebericht het geval
was geweest. Het gaat er in zulke
gevallen nu eenmaal om, dat de
effectiviteit zo groot mogelijk is,
anders kun je het net zo goed la
ten. Dat geldt zeker voor televi-
Van een zekere dramatisering
van de feiten viel het programma
niet vrij te pleiten (achtergrond
muziek, hospita klopt op de deur
van haar vermoorde huurster en
kijkt daarna nog door de tuin
deur naar binnen, zelf kregen we
het zwart-wit-videofilmpje te zien
dat de politie gemaakt had, me
teen bij het betreden van de wo
ning van de vermoorde mevrouw
Gijsbers), maar dat is nu eenmaal
de methode waarop je de mensen
er het best bij kunt betrekken.
Wie zo bang is zich aan koud wa
ter te branden, dat hij dit als on
gewenst beschouwt, moet de con
sequentie trekken dat hij voortaan
alles dat maar enige opschudding
of sensatie kan verwekken, wil
verbieden op het scherm. Dus ook
Barend Servet, ook de ietwat pre
caire nieuwe Johnny- Speight-
serie van de KRO, ook "open en
Bloot". Aan elk soort programma
zit wel een kant waaraan een
groep van de bevolking zich stoort
Die groep heeft, vanuit haar
standpunt bezien, nog gelijk ook,
maar als er elke keer weer reke
ning mee zou worden gehouden,
zou de televisie onbruikbaar wor
den als communicatiemiddel.
Zo, dit zit. Mies Bouwman werd
woensdagochtend, na de eerste uit
zending van „Een mens wil" (ik
wist wel dat die king-size-naam
op den duur zou worden ingekort,
ten slotte heet Joop van Os v. d.
Abeele tegenwoordig ook ge
woon Joop van Os) opgebeld door
een hypnotiserende tandarts in
het zuiden des lands, die ongerust
vroeg of de namen en adressen
van de acht onder hypnose ge
brachte mensen in haar pro
gramma wel waren genoteerd
voor het geval zij nog aan de na-
weëen van de hypnose zouden
lijden. Hoe naief kan een mens
zijn als hypnotiserende tandarts?
Het leek me nogal duidelijk, dat
er een act voor negen personen
werd opgevoerd, met de hypnose
als onderwerp.
Tarzan (een frappante rol van
de zoon van Kitty Jansen) ver
giste zich een keer in de muziek,
een van die meisjes die weer de
zaal in mocht, zag je aarzelen om
dat ze wist dat haar muziekje nog
moest komen, een Jongen vergat
even te gaan marcheren toen
zijn herkenningsmelodie klonk en
moest door de Australische show
man worden aangespoord, en zo
waren er nog enkele aanwijzin
gen dat er gewoon sprake was van
een vrolijk rollenspel, waarin
iedereen zijn best deed het pu
bliek zo goed mogelijk te verma
ken. Wel, dat lukte.
Op de Duitse tv had de hypno
tiseur zijn programma tot ander
half uur gerekt en ook de voor
bereidingen laten zien. Daar ver
giste niemand zich en zag het er
door de bloedserieuze vertaler, die
woord voor woord vertaalde, ook
veel echter uit, maar bij Mies
moest hij er in een sneltreintem
po doorheen, waarbij hij haar in
het voorbijlopen, midden in zijn
trance, ook een paar keer
vroeg hoeveel minuten hij nog
had. U weet het dus, het was al
lemaal onzin en flauwekul, dus
als u thuis voor de buis ook onder
hypnose geraakt bent, beschikt
een van uw huisgenoten over on
gekende krachten...
Over Berend Boude wijn in de
keuken nog dit. Na Martv Feld-
man zal Juliette Greco zijn vol
gende gast zijn. Dit. programma is
al opgenomen, zij bakken samen
een brood. De daarop volgende
neo-kok is logischerwijs een
Duitser, de filmacteur Curd Jür-
gens, die zijn medewerking al
heeft toegezegd.
20 00 Door i
gewijde muziek,
evangelisch comn
8 36 Gymnastiek
8 45 (S) Plein
muziek. 10.30 Niei
Cecilia: volksmui
Schoolradio. 11.00
gramma voor ouc
(S) De Kilima Haw
TROS: 20.00 2
klank beeld. 23.30
VARA felici-
nd-
iekprogramma. 10.50
(S) In 't zilver, pro
luisteraars. 12.00
ians Show. 12.21
r 12.26 Medede-
iriek 13.00
23.55-24.00
NOS: 18.03
NCRV: 19.03 (S)
Strict lv Countrv Style. 22.30 (S) Jazz-
time. "23.02
Late date 2.02 (S)
Elpee-pop. 22 0
Style. 22.30
(S) Sportshow.
Nieuw
nade Orkest: amusementsmuziek.
(S) Onder schooltijd ii:
(S) Het
16 00 i
tondje Frans, informat
it Frankrijk 15.30
iterview 17.20 Overhelt
7.30 Nieuws. 17.32 Aki.
15 30 Nieuw
II -
Samen niet de BRT maakte de NCRV een tv-film van Marnix Gij sen's roman "Klaaglied om
Agnes". De auteur vertelt hierin het verhaal van zijn eigen jeugd in de jaren twintig en de zuivere
liefdesrelatie met Agnes die tot een onafwendbaar noodlottig einde komt. De hoofdrollen worden
gespeeld door Marleen Mcies en Luk de Coninck. Op de foto een scène uit "Klaaglied om Agnes"
met Marleen Maes en Luk de Coninck. Morgenavond om 20.30 uur op Nederland I.
KRO: 8.00 Nieuws. 8.10 Overweging
Nie
Waterstanden. 9.15 (S) Laud
11.00 NA
12.00 Kruispunt.
9.00 Nieuws.
(S) Laudati
iristieviérlng. 11.00 Nws.
3) Brunchconcert. 12.00 Kru
2.30 Nieuws. 12.40 Akt 12.50 1
VARA:
Edu
•volg). 9.00 (S) Dan;
pauze. 16 00 (S) Aspekten
;olist. 14.50 Aden
het
rift ge-
18 58 Wilde Ganzen NCRV:
uidnederlands Kamerkoor
19.15 Eenheid door Jezus
1719.
Orgelconcert. 20.10
gespeeld. 22.30
23.55 I
magazine IKOR: 18.:
19.00 (S) Zuidnederlands
_J
Christus. 19.30
AVRO"20.30 CS)
~2 30 Nws.
(S) Van
zending
(S) Promei
slecht. 13.C
gen v. d. d
13 30 Ond<
derlandse
ance. 10.30
unma. NOS:
"Symbiose NOS:
00 Den Haag deze week. 12.15 Ult-
- "vmbiost
12.50 Recht
ws VARA 13.11 Din-
3.20 Ombudsman. NOS:
le Groene LindeNe-
Iiedjes en balladen 13.
ling. 1430 (S) Zoeklicht
land 16.00 Nieuws EO:
16.10
iziek.
de kaart
6.40 (S)
Hllve
VARA:
II
HUM. VERBOND.
10 Weer
ID. 9.30 1
IKOR: 10.0
met kinderen te
Wilde Ganzen. 10
AVRO
S) Pep-op-drie
vracht wagencl
S) Drie op Je boter-
Pop-Kon
17 06 Rac
Pop-Kontakt I 15 03 <S)
:t II 16.03 (S) De Hit-
ïternationale tophits (17 03
Delta. 14.00 The<
Programma voor
nemers. VARA 17
Trio a cordes fra
Beethoven en Re
gen. 18 00 Nieu
rijktrio's
8 15 Archeologie, les 10 iTELEAC).
HILVERSUM Er is verwar
ring ontstaan over de nieuwe
se'rie welke Johnny Speight onder
de titel 'Met goed fatsoen' voor
de KRO heeft geschreven.
Speight laat in deze serie de
kleine man met zijn vooroordelen
aan het woord. Hij stelt onder
meer onverdraagzaamheid jegens
Joodse landgenoten in het licht,
aldus een woordvoerder van de
KRO. Volgens Speight komt deze
onverdraagzaamheid in Neder
land voort uit schuldgevoelens en
een sluimerend anti-semitisme.
Dit stelt echter niet de Joodse
landgenoten maar die onverdraag
zame zelf aan de kaak. In zijn
script heeft Speight echter te
grove uitlatingen gehanteerd. Dit
bleek de KRO reeds bij de opna
men enige weken geleden.
Aan journalisten die bij de op
namen aanwezig waren is mee
gedeeld dat werkelijke grofheden
uitgemonteerd zouden worden.
Dit heeft niet iedereen begre
pen, aldus de woordvoerder van
de KRO. Er is deze weken con
tact geweest tussen de KRO en
de Jonge rabbijn Soetendorp over
de uiteindelijke inhoud van de
serie. Aangezien de montage
meer tijd vergde dan was ver
wacht, kon de eerste aflevering
niet meer voor de uitzending in
de derde week van oktober klaar
komen, aldus die woordvoerder.
Daarom, en ook omdat bezui
niging na de begrotingsbesnoeiing
de KRO welkom is, werd de eer
ste uitzending verschoven naar de
derde week van november. Dat
betekent voor de KRO twee in
plaats van drie kostbare afleve
ringen in dit laatste kwartaal.
Rabbijn Soetendorp en door
hem uitgenodigde andere Joodse
gasten zullen bij de KRO de af
leveringen van tevoren komen
zien, zo deelt de KRO-woordvoer
der mede.
I AVRO20.35 Super
tionaal spelprogram
23.20 SYMBIOSE. 23.24 Joun
loswachtershow
AVRO: 7.02 Ko.
8 02 Vitamine 'S': s|
Juist op zondag. 10.02 Muziek Mozaïek
- op verzoek VARA
Landgenoten
RO-op I
0.02 In
de Woord. 7.08
ke muziek. 7.30 Nieuws. 7.4
7.55 (S) Aangestipt, progr
.02 Het leven-
dium: klassie-
1 (S) Akt.
NEDERLAND I
15.00
15.02
21.50
22.40
23.10
Journaal (NOS)
Twee jaar vakantie, tv-feuilleton (KRO)
Australisch weekend, filmreporlage (KRO)
Duits, les 1 ITELEAC)
Tv-informatie voor Marokkanen (NOS)
Journaal (NOS)
De bal is rond, spelprogramma (TROS)
De man van zes miljoen, tv-serie (TROS)
De Andre van Duin-snow (TKUS)
Journaal (NOS)
Pepper, detectivefilm (TROS)
Wordt u al geholnen, komische Engelse sei
TROS-Sport (TROS)
Journaal (ïNOöj
23.35 Het lied i
NEDERLAND II
de
ek (IKOR/NCRV)
18.45 Brigadier Dog (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Wickie de Viking (KRO)
19.30 Afrikaans dagboek, natuurfilm (KRO)
19.50 't Zand 33 (KRO/RKK)
20.00 Journaal (NOo)
20 25 Hier is James Last met Tulpen uit Amsterdam (KRO)
21.00 Mijn vrouw de buurvrouw. Eueelse tv-serie (KRO)
21.30 De moordzaak, speelfilm (KRO)
23.00 Brandpunt (KRO)
23.40 Marsmuziek (KRO)
23.45 Journaal (NOS)
ZONDAG 19 OKTOBER
NEDERLAND I
11.00 Eucharistieviering vanuit Amersfoort, aansluitend: ver
slag uit Rome (KRO/RKK)
14.00 Archeologie (TELEAC)
14.30 Les Gammas. les 9 (TELEAC)
16.00 Journaal (NOS)
16.02 Het programma met de muis (NOS)
16.27 Brugge, dokumentaire (NOS)
16.55 Brugge, dokumentaire (NOS)
17.00 i o Ki
17.30 Wilde Ganzen (IKOR)
1815
(TEL:
18.55 Tv-informatie
Turken (NOS)
19.00 Journaal (NOS)
19.05 Ruimte: geestelijke muziek (NCRV)
19.35 Licht klassiek met variaties (NCRV)
20.30 Klaaglied om Agnes, speelfilm (NCRV)
22.05 Mensenleven, documentaire (NCRV)
22.35 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.25 Woord voor woord (IXOR/KRO-RKK)
18.30 Brigadier Dog (NOS)
18.35 De Zwarte pijl, avonturenserie (NOS)
19.00 Panoramiek (NOS)
19.25 Studio Sport (NOS)
20.30 Horizon, een programma tussen wetenschap i
tuur (NOS)
..Metro's" music
Journaal (NOS
Markant: norlret van een wc
Beeldspraak: Peter Oosthoek
(NOS)
Journaal (NOS)
muzikaal programma (NOS)
KRO's Brandpunt zal Joost Middelhoff vanavond om
23.00 uur via Ned. II een reportage geven van de stakings-
actie bij Smit en Bolnes in Zierikzee. Han van der Meer
rapporteert over protesten van gastarbeiders tegen brand
gevaarlijke pensions in Amsterdam. Willibrord Frequin en
Ad Langebent geven informatie over het toepassen van
euthanasie op lichamelijk of geestelijk zwaar gehandicapte
pasgeborenen.
Ter gelegenheid van de begrotingsbehandeling in het
7innnGSe Par^ement wijdt Panoramiek morgenavond
(10.00 uur. Ned Ieen uitzending aan de werkwijze van dit
college. Het programma bevat onder meer een gesprek met
vice-voorzitter Mr. C. Berkhouwer.
In*e*erie "Markant" zendt de NOS-televisie morgenavond
van _1.35 tot 22.25 uur via Nederland 2 een portret uit van
prof. dr. J. H. van den Berg. Prof. Van den Berg publiceerde
in november 1956 zijn Metableticaof "leer der veranderin
gen' die hem veel lof en waardering opleverde, maar ook
weerstand en afwijzing De thans 61-jarige Van den Berg
heeft sindsdien veel gepubliceerd, onder meer Het menselijk
lichaam". 'De dingen". "De psychiatrische patiënt". "Leven
in meervoud" en "De reflex".
Wie driemaal in een week een
andere muis in de huiskamer
signaleert zal lichtelijk g'eneigd zijn
over een muizenplaag te gaan
spreken. Er kan evenmin over een
incident gesproken worden als de
Nederlandse televisie in zeven dagen
tijd drie dramaprodukties uitzendt,
die eerder in schouwburgen werden
uitgevoerd. Zaterdag opende de
KRO de rij met Cyrano de
Bergerac, maandag volgde de TROS
met de Dag waarop de paus
gekidnapt wterd en gisteravond was
de VARA aan de beurt met De
Hollandse ronselaar. Tja, ook series
vullen niet alle gaatjes. Vooral als
de KRO (bijvoorbeeld) dan ook nog
de pech heeft dat uitzending van
een nieuwe comedy-serie, geschreven
door Johnny Speight problemen
oplevert, omdat de hoofdrolspeler
(Rijk de Gooyer) er theorieen in
uitwerkt met een conclusie als:
"Hitier heeft de Joden populair
gemaakt".
Dus televisieregistraties van
toneelstukken. de oplossing is
•kelijk geniaal in de eenvoud. Het
tikt l'euk
6,5
gevuld
deze week. Als het nu toch
meer gewoonte wordt uitgespeelde
toneelstukken op de televisie te
brengen, dan kan er ook wel in een
vroeg stadium rekening mee gehou
den worden. Het is de vraag of er
aan De Hollandse ronselaar-nog wat
te redden viel. maar het zou in
ieder geval lichter verteerbaar zijn
geworden als de avonturen van
zeemansvolk en hun minnaressen in
het 17e eeuwse Enkhuizen in de
studio waren opgenomen
Frank Raven had voor dit produkt
van het publiekstheater prachtige
decors en kostuums ontworpen. Het
kost weer even wat meer, in ieder
geval een paar studiodag'en, maar
bepaalde nadelen van toneelregistra
ties (slecht verstaanbare acteurs,
irritante bijgeluiden van hoestende
toeschouwers of ratelende emmers,
weinig dynamisch camerawerk)
kunnen in de studio worden
opgevangen, zoals dat ook met
Cvrano gebeurde.
Het is dan toch nog noodzakelijk
dat het kijkerspubliek bereid is te
geloven dat de sprekende papegaai
van schipper Pikkum niet opgezet is
of dat de bolle wangen van een
boerenzoon niet van plastic zijn.
Dat was niet de ergste makkes van
De Hollandse ronselaar. Er werd
gespeeld door topacteurs, die toch
gewoon zinnen uit moesten spreken
als "Laat u een koets inspannen, dan
zal ik mijn koffers pakken". Oefen
dit nu even hardop en controleer
dan of uw stem bij "koets" en "koffe
ook hup. omhoog gaat, dan kunt u
zich meten met Petra Laseur. Ik
vond het ook niet leuk, ik nam er
BERT VAN DER VEER
ntsprogri
19.58 Programr
18.45 Brigadier Dog (NOS).
8.55 Journaal (NOS). 19.05 Suske
Wiske iTROS)19.30 Doctor Who
(TROS). 22.15 Aktua TV
(TROS). 22.55 Journaal (NOS).
DUITSE TV
17 45 Journaal en weerbericht. 17.48-
18 30 Voetbal (Regionaal programma:
WDR8.05 Engels weekjournaal. 8.20
tot en met 10.40 Schooltelevsie (8.05-
10,05 Engels weekjournaal). (Regionaal
programma: NDR: 18.30 Bridget en
19.50 Infori
0 Journaal en weerbericht. 20.15
»r abend, spelprogram. 21.45 Trek-
der lottogetallei
23.45 Journaal).
Duitsland II
17.00 Journaal. 17.05 Inf
Japan. 21,00 Der lange Jan-
Bondsrepubliek
9.45 Journaal. 9.50 Reportages van
uitenlande korre.spondenten. 10.45
ïrbericht. 22.40 Diskus-
eert. 12 50 Wetenschappelijk p
mma. 13.00 Journaal. 13 02 We
niek. 13 45 Kinderprogramma H
xico-project van de Research Ma:
schappij. 15 20 Journaal. 15.25 Ak
zorgenkind. 15.30 Informatief
ma. 16 00 Der blaue Dunst. 17 00 ji
naai. 17 02 Sport 18.00 Dagboek
de Evangelische wereld. 18.15 Teh
tons. 19.00 Journaal 19.10 Perspel
Regionaal weekoverzicht 14.20 Kinder- Jo>
Israël. 22.00 Hen
22.35 Journaal.
