Streekschool: bredere
basis werkende jeugd
Y erkeersschouten
ontlasten justitie
Stichting Leidse Binnenstad in actie
Nieuwe onderwijsfiguur in Cronesteijn
Vertrek VanDuuren:
einde aan traditie
ZATERDAG 18 OKTOBER
.•V-
:T. Z
LEIDEN Gedeeltelijk leer
plichtigen dat zijn 16- en 17-
jarigen die geen „normaal"
dagonderwijs meer volgen
kunnen op verschillende ma
nieren aan hun gedeeltelijke
(partiële) leerplicht voldoen.
Ze kunnen een part-time vak
opleiding van een bepaald leer
lingstelsel volgen aan een be
staande dagschool. En ze kun
nen terecht bij het vormings
werk om een stuk algemene
vorming op te doen.
Door
Wim Y^irtz
Dat is, kortweg geschetst, de on
derwijssituatie van de (al dan niet)
werkende jeugd die geen algemeen
voortgezet onderwijs volgt Een situa
tie overigens die bepaald niet met
lof wordt overgoten. Want al sinds
Jaar en dag is het onderwijs voor
gedeeltelijk leerplichtigen onderwerp
van forse kritiek. In maart van dit
jaar nog deed de Stichting Vorming
Werkende Jongeren in Leiden een
discussienota het licht zien waarin o.
m. de feilen van het onderwijs aan
gedeeltelijk leerplichtigen aan de
kaak werden gesteld. Er is weinig of
geen samenhang in de leerprogram
ma's hij de diverse opleidingen, zo
meldde deze nota, het vormingswerk
geeft slechts vorming zonder dat
er maatschappelijke rechten aan
verbonden zijn (m.a.w. het sluit niet
goed aan op de dagelijkse situatie
van de werkende jongere) en ten
slotte: het beroepsbegeleidend on
derwijs is sterk vak - of bedrijfsge
richt waardoor een brede beroeps
voorbereiding uitgesloten moet wor
den geacht.
De inderdaad sterk vak- of be
drijfsgerichte part-time opleidingen
voor gedeeltelijk leerplichtigen wor
den onder supervisie van een groot
aantal leerlingstelsels verzorgd. Dat
gebeurt aan bestaande dagscholen
voor lager (of middelbaar) be
roepsonderwijs, omdat daar de no
dige voorzieningen (en docenten) nu
eenmaal voorhanden zijn. Zoiets
schept beperkingen. Een opleiding
die qua inhoud al vrij eenzijdig is
die jong volwassenen (in plaats
van kinderen) moet vormen en die
bovendien als een soort sluitpost
aan een dagschool wordt opgehan
gen, blinkt immers meestal niet
uit door buigzaamheid. Met name
zal het daar ontbreken aan algeme
ne vorming en individuele begelei
ding. Waardoor de gedeeltelijk leer
plichtige een "brede beroepsvoorbe
reiding" moet ontberen.
Om aan deze situatie een eind te
maken is er in onderwijsland een
nieuwe figuur gecreëerd: de streek
school voor beroepsbegeleidend on
derwijs. Van dit soort scholen zijn
43 jaar meubelmaker bij Minerva
LEIDEN Meubelmaker Van
Duuren is vijfenzestig geworden
en zal na drieënveertig jaar af
scheid nemen van Minerva. Bij
Minerva treurt men om dit ver
lies. want weer gaat een stukje
traditie verlieren: vanaf 1908
heeft de meubelmakersfamilie
v. Duuren gezorgd voor deugde
lijke tafels en stoelen.
Van Duurens overgrootvader is
met het bedrijf begonnen, maar
die heeft hij niet gekend. Zijn
grootvader J. W. H. van Duuren
("die is van 1858") speelde trom
pet en kleine trom als er promo
tiepartijen waren op Minerva of
andere feesten. Dan werd het bil-
1art- afgedekt en gingen de muzi
kanten daarop staan spelen. Deze
grootvader was de eerste die als
meubelmaker karweitjes voor Mi
nerva verrichtte, dat was in 1908.
Na zijn vader A. J. van Duuren
zette H. W. J. van Duuren, die
nu afscheid neemt, de meubelma
kerstraditie in 1923 voort.
Zin werkplaats was toen nog
in de Herensteeg, terwijl zijn hui
dige werkplaats aan de Nieuwe
Beestenmarkt dienst deed als her
berg wanneer er vrijdags beesten
markt was. De zaak ging om half
vyf 's morgens open tot half twee
's middags alleen op vrijdag, de
rest van de week was er geen
markt en was de zaak dicht.
Er werd koffie en bier geserveerd
en je kon er "slordig kaas' krij
gen: met dik kaas belegde broo'd-
jes. In 1964 is dat café gesloten,
na negentig jaar.
Van Duuren, die van 1929 tot
1933 aan de Academie voor Beel
dende Kunsten in Den Haag
studeerde, was bij Minerva niet in
vaste dienst, maar werd wel
karwei betaald; naast Minerva
had hij ook nog particuliere klan
ten, nog steeds thouwens, meestal
afkomstig uit studentenkringen.
Van Duuren houdt zich alleen
bezig met antieke spullen. De
meubels van Minerva zijn welis
waar niet antiek nieuw aange
schaft na de brand in 1959,
maar gemaakt in Cromwell-stijl;
steenbeuken bekleed met leer-
doek om precies te zijn. In dat
nieuwe gebouw van Minerva kreeg
Van Duuren 'n eigen werkplaats
zodat niet meer elke morgen de
kapotte meubels met de kar ge
haald hoefden te worden.
Hoewel meubelmaker Van Duu
ren niet meer voor Miverva zal
werken, blijft hij aan de slag
voor zijn andere klanten. Hij
hoopt daar nu wat meer tijd voor
te hebben, zodat de "meneer",
zoals Van Duuren studenten aan
spreekt, die nu al zeven jaar
wacht op restauratie van zijn an
tieke katheder, snel geholpen zal
worden.
TOM MAAS
er intussen zon dertig in het land.
En sinds kort één in Leiden, die. on
langs met een cursus "Hout" van
start ging aan de Don Boscoschool
en naar verwachting over een dik
jaar gehuisvest zal zijn in een nieuw
gebouw in de "onderwijspolder"Cro-
nesteijn.
Concentratie
De streekschool voor beroepsbege
leidend onderwijs in Leiden werd
officieel in mei 1968 in het leven ge
roepen door een achttal onderwiis-
stichtingen (c.q. -verenigingen) 'uit
de Leidse regio.
Organisaties van werkgevers en
werknemers werden bij dit initiatief
betrokken, zoals ook de arbeidsbu-
reau's, dé Maatschappij voor Nij
verheid en Handel en de Kamer van
Koophandel. Alom werd ingezien dat
een concentratie van part-time op-
Over de concrete plannen voor
het nieuwe gebouw van de
streekschool voor beroepsbege
leidend onderwijs in Crone
steijn (dat nu eigenlijk Lam-
menschanspark heet) is nog niet
alles bekend. Wel staat vast dat
het gebouw zodanig wordt opge
zet dat er zg. leefgroepen in
kunnen worden ondergebracht.
Theorie en praktijk zijn per een
heid zoveel mogelijk bij el
kaar gebracht, zodat elke afde
ling zelfstandig kan functione
ren. In totaal zullen er elf prak-
tica- en twaalf hulp- of theorie
lokalen worden gebouwd. De
kosten van het gehele gebouw,
exclusief inrichting, zijn begroot
op f 5 miljoen.
leidingen een betere garantie zou
zijn voor een gedegen voorbereiding
van de werkende jongeren op de
maatschappij.
Inhoudelijk zal het onderwijs dat
aan de streekschool gegeven gaat
worden, dan ook veranderen. De
heer W. de Rooij, sinds 1 augustus
directeur van de streekschool: "Je
kunt zeggen dat de streekschool voor
beroepsbegeleidend onderwijs een
reële mogelijkheid voor de gedeelte
lijk leerplichtigen wordt om verder
te leren. Omdat hij een bredere ba
sis krijgt". Volgens De Rooij is een
vakopleiding van een bepaald leer
lingstelsel in de bestaande situatie
in het algemeen erg eenzijdig. For
meel is er bijvoorbeeld niet in
voorzien dat de leerkrachten van dit
soort opleidingen iets aan de per
soonsvorming van de leerling doen.
En bovendien ontbreekt het daarvoor
aan de nodige voorzieningen. "Ter
wijl het wel noodzakelijk is", zegt De
Rooij. "Want je zit nu eenmaal met
verschillende leeftijden, verschillende
vakinrichtingen. En verschillende
mensen. De één moet tenslotte weer
op een andere manier les krijgen dan
de ander".
"De mogelijkheden om bij de leer
ling nog iets te doen aan persoons-
vorming waren altijd erg klein. Wij
hopen dat dat nu met de streek
school gaat veranderen. Want 'wij
gaan ervan uit dat als de adolescent
zich moet voorbereiden op de maat
schappij, je niet uitsluitend aan
dacht moet besteden aan het be
roep".
"In een streekschool met een eigen
gebouw kun je daar so-wie-so je eigen
regels voor maken, waardoor je veel
meer kunt doen. Je kunt meer aan
dacht besteden aan iedere leerling
afzonderlijk. Je kunt meer ruimte
geven aan zijn ontwikkelingwat er-
Zo ziet het complex Cronesteijn er op tekening uit: 1. vormingscentrum voor werkende jongeren,
in besloten ligt, kan in principe tot "het leerlingwezen", zoals de vlagrige één dag per week naar school
gelding komen. Kijk, iedere leerling wordt genoemd waaronder het onder- (beroepsonderwijs) of naar het vor-
is een individu. Je moet dus ook pro- wijs en de vorming voor partieel mingscentrum.
beren hem als zodanig te benaderen leerplichtigen schuilgaan. Nadat hij Werklozen van 16 of 17 jaar blij-
Naast de persoonsvorming blijft de school op 16-jarige leeftijd heeft ven wat de beroepsgerichte opleiding
natuurlijk de aandacht
beroep. In dat licht zullen
streekschool voorlopig drie
kernvakken worden gegeven: elektrO'
het verlaten krijgt de leerling bezoek 1
op de een consulent van het Regionaal Or-
basis- gaan voor het Leerlingwezen in Zuid-
Holland Noord met
betreft buiten schot. Want zij heb
ben geen stageplaats (lees: werk
kring) waar ze het onontbeerlijke
bekeken praktijkgedeelte
de opleiding
techniek, hout en motorvoertuigen- wordt wat de vooropleiding van de zouden kunnen volgen. "Er bestaat
techniek. Daarnaast zullen
ken komen als centrale verwarmings
techniek, gas-water-lichttechniek,
leerling is geweest en wat de verde
re mogelijkheden zijn voor een part
time opleiding of een stuk vorming.
detailhandelsonderwijs, economisch- In het eerste geval wordt
wel het idee van een leerlingenwerk
plaats", zegt De Rooij. "En we
hebben ook gezocht naar mogelijk
heden in de school. Maar ik moet
zeggen dat dit probleem nog niet is
opgelost".
Wat trouwens ook nog niet is opge-
administratief onderwijs (voorname
lijk leao), een kappersopleiding en
een opleiding voor schilder. Gelei
delijk zal de school, die nu
slechts 35 leerlingen telt, met
voor jongens en meisjes bestemde
vakken worden opgevuld.
Als alles er dan in zit, zal de
school aP-hans volgens de prog-
1200 eendags- en 300 twee- jjet kan evenwel ook voorkomen dat zouden moeten doen samensmelten,
de leerling geen beroepsgerichte op
leiding heeft gekozen. In dat geval
kan hij een stuk algemene vorming
Eendags- en tweededagsleerlin- opdoen bij een vormingsinstituut
leerovereenkomst van twee jaar
sloten tussen de ouders van de leer
ling en zijn werkgever.
n°S De part-time opleiding bestaat veel- lost zijn de sluimerende integratie-
al uit een praktijkgedeelte in het be- plannen die de streekschool
drijf waar de leerling werkt en een
theoriegedeelte dat onder supervisie
van een leerlingstelsel verzorgd
wordt aan een bestaande dagschool.
beroepsbegeleidend onderwijs en het
in Cronesteijn zetelende vormings
centrum tot een streek centrum voor
de vorming van werkende jongeren
dagsleerlingen tellen.
Praktijk
i de praktijk op de vol- (centrum). In beide gevallen gaat Waarom
r in aanraking met de 16-jarige twee dagen en de 17-ja-
De Rooij: "Het ligt voor de hand dat
daar aan gedacht wordt. Want als je
beiden nou bezig bent met persoons-
orming voor de werkende Jongeren.
i je i
dan niet
r gaan praten?"
Nog clil jaar cleelnota over economische functie van centrum
LEIDEN In Leiden ls gister
middag de Stichting Leidse Binnen
stad opgericht. De stichting, is in
het leven geroepen op initiatief van
diverse groeperingen uit de Leidse sa
menleving, die zich nauw met het wel
en wee van de binnenstad verbon
den voelen. Naast degenen, die reeds
op een ander terrein werkzaam zijn
en gesprekspartner voor de gemeen
te vormen, willen de van de stich
ting deel uitmakende groeperingen
samen actie ondernemen om hun
visie uit te dragen over het econo
misch functioneren van de Leidse
binnenstad.
Met het uitdragen van een geza
menlijk standpunt wil de stichting
vermijden dat er versnippering van
meningsvorming optreedt en dat de
overheid slechts met één gespreks
partner te maken krijgt, waar het
de economische problemen van de
binnenstad betreft.
De Sichting Leidse Binnenstad
zegt begrip en 'oog te hebben voor
het streven van andere groeperingen.
Zelf koos men als doelstelling het
bevorderen van de economische func
tie van de binnenstad in evenwich
tige samenhang met de sociaal-cul
turele e, de ruimtelijke aspecten
daarvan. De stichting meent dat de
dactiviteiten.die voortvloeien uit deze
doelstelling medebepalend kunnen
zijn voor de beeldvorming van Lei
den.
Om haar streven te verwezenlij
ken wordt de Stichting Leidse Bin
nenstad bijgestaan door een raad
van toezicht, bestaande uit verte
genwoordigers van het grootwinkel
bedrijf, de ambulante handel (markt)
het bankwezen, de rijksuniversiteit,
het Hoogheemraadschap van Rijn
land, het Leids City Centrum (over
koepelend orgaan van Leidse mid
denstand), het openbaar vervoer, de
vrije beroepen, de Adviesraad voor
de Binnenstad (adviescollege voor ae
gemeente bestaande uit Leidse bur
gers), de Vereniging voor Vreemde
lingenverkeer (VVV), de in de bin
nenstad gevestigde middenstand en
de vakbeweging.
De dagelijkse leiding van de stich
ting is in handen van een raad
van bestuur bestaande uit: mevrouw
N.A. den Haan-Groen - voorzitter
en de heren J. van Egmond (vice-
voorzitter), J. Th. J. Brummer (1ste
secretaris), J. Lammens <2de secre
taris), J.W. Boulonois (penningmees
ter) en mr. R. W. A. Zweerts (advi
serend lid).
De Stichting Leidse Binnenstad is
nu bezig met de voorbereiding van
een in drie gedeelten verschijnende
nota getiteld "Doeleinden voor de
Leidse binnenstad". Het eerste ge
deelte zal nog voor het eind van
het jaar verschijnen. In dat eerste
deel zullen de economische doelein
den voor de binnenstad worden ge
schetst. In het tweede gedeelte zal
een analyse van de huidige econo
mische situatie van de Leidse bin
nenstad worden gepresenteerd. In
het derde deel tenslotte zullen de
resultaten van het eerste en twee
de deel met elkaar worden verge
leken. Waar nodig kunnen de in het
eerste gedeelte geschetste doeleinden
worden aangepast. De uiteindelijke
resultaten zullen aanwijzingen ver
strekken over te nemen maatrege
len. Deze maatregelen zullen in een
program van actie worden opgeno-
De nota en het uitvoeringsprogram
ma zullen, zo zegt de stichting, naast
de plannen die de gemeente Leiden
zelf ontwikkelt voor het centrum,
worden gebruikt als toetssteen en
richtsnoer voor het op langere ter
mijn te voeren stedelijk overheids
beleid gericht op de economische si
tuatie van de Leidse binnenstad.
C. v. d. Ham: ,Bij opleiding valt menige zweetdruppel'
LEIDERDORP/LEIDEN Per 1
januari 1977 zullen de verkeers
schouten gaan opereren in de zalen
van de diverse kantongerechten. Ju
ridisch geschoold, maar zonder aca
demische titel treden ze op in toga.
In de officiële advertentie die inder
tijd in de kranten heeft gestaan
werd het gezegd: "Ze zullen taken
itoefenen, die momenteel door de of
ficieren van justitie worden ver
vuld."
De 49-jarige C. van der Ham uit
Leiderdorp heeft, toen hij nog ka
pitein was bij de marechaussee, ge
solliciteerd. Met hem nog 1700 ande
ren. Zeven kandidaten zijn inmiddels
uitgekozen en volgen een uitermate
straffe opleiding om verkeersschout
te worden.
"Je moet smoel hebben voor het
verkeer. Ik heb dat, getuige mijn vo
rige baan, een beetje. Een van mijn
aanstaande collega's is bij voorbeeld
een oud-schadecorrespondent van
een verzekeringsmaatschappy. Die
heeft er dus ook wat'verstand van."
Van der Ham, gevraagd naar de
reden om naar deze totaal nieuwe
functie te solliciteren: "Kijk, het
verkeer is een levendige zaak. In Ne
derland is het wat chaotisch alle
maal. Ik ben een duidelijke voor
stander van verkeerslessen op de la
gere school; dat is een goede zaak.
Zelf heb ik een aantal jaren in Duits
land gewoond en gewerkt en ook
daar werden de kinderen op de
rijksscholen bekend gemaakt met de
verkeersregels. Daar werden ze
klaargestoomd in hun verkeersge
drag. Dat was een geweldige zaak
En ik vind dat een goede basis. Op
die manier word Je dus wat betrok
ken bij het verkeer. Verder was het
zo, dat je bij de marechaussee op Je
55ste wordt gepensioneerd. Nou, dan
ben ik nog te jong en dus vond ik dit
een mooie overstap voor me."
Duidelijk taal van een man, die
van zichzelf zegt: "Ik ben een voor
stander van het contact met de bur
gers."
Wat houdt die opleiding nu in?
"Ja, wij met zijn zevenen volgen
een stoomcursus van anderhalf jaar.
Als alles naar wens verloopt, gaat er
een reguliere cursus komen die vijf
jaar duurt. Mensen met Havo kun
nen die cursus na hun examen gaan
volgen. Wat dat betreft zit ik in een
nogal overspannen situatie. Ga maar
na: op maandag zit ik in Groningen
en volg daar twee hoorcolleges en
twee werkgroepen strafrecht en
strafprocesrecht en verkeersrecht.
Woensdag wordt mijn stagedag, dan
volg ik in Utrecht een cursus dag
vaarden en op vrijdag zit ik in Til
burg op de verkeersacademie en daar
krijg ik allerhande zaken over me
heen zoals verkeerskunde, verkeers
techniek, verkeersveiligheid, commu
nicatietechniek en statistiek. Daar
naast nog verkeerspsychologie en
verkeerssociologie.
Dinsdag en donderdag zijn mijn
huiswerkdagen. Het is dus niet mis,
wat we doen."
"Inderdaad, ik heb op een gege
ven moment een toga aan. Nee, ik
geloof niet dat ik dan verder van de
burger af ga staan. Nogmaals: ik
ben een voorstander van het contact
met de burger."
Van der Ham en zijn collega's stu
deren nog en weten eigenlijk niet wat
hun exacte werkterrein gaat worden.
Wat dat beteeft is het een zeer al
gemeen gesprek geworden. Maar toch
heeft dat gesprek enkele opmerkelij
ke kanten. Zoals: Van der Ham
heeft, toen hij 40 werd, zijn HBS-di-
ploma gehaal i en studeert nu ,-eeh-
ten. Hij heeft zijn kandidaats. "Ik
ben in de toekomst wel van plan om
het af te maken, maar daar heb ik
voorlopig geen haast mee. Dat heb ik
ook tegen mijn mentor, mr. Dek in
den Haag gezegd. De studie die we
nu volgen, is pittig genoeg. Het is
een echt overladen programma".
De verkeersschout moet er snel ko
men: ruim 90'c van alle strafbare
feiten, die de kantonrechters voor
zich' krijgen, gaat om verkeerszaken.
Dat betekent dat het openbaar
ministerie op een gegeven moment
erg zwaar wordt belast. Een functio
naris die zich specifiek heeft toege
legd op verkeerszaken is meer dan
welkom.
"Het is natuurlijk niet zck dat Je
de hele tijd in de rechtzaal aanwezig
bent. Verkeerseriminaliteit bijvoor
beeld is heel vaak geen zaak voor da
kantonrechter. Dus ook niet voor
mij, kan je zeggen. Het is de bedoe
ling dat je, als verkeersschout, veel
interne voorbereidingen verricht.
Dat je bijvoorbeeld bij een ernstige
kettingbotsing ter plekke gaat kij
ken. Dan ben je de adviserende
man, de man van de beleidskant.
En zo'n functie trekt me het meest.
Je komt, als verkeersschout ook in
verkeerscommissies te zitten. Daar
in geef Je de minister adviezen. We
hebben het al kunnen zien toen de
helm verplicht werd voor bromfiet
sers, toen de veiligheidsgordel ver
plicht werd. Ik stel me voor dat dit
soort adviezen uit die commissies
komen. Dat vind ik een uitdaging
voor me. Het is dus niet zo. dat
we alleen de taak van de officier
van Justitie verlichten, anders
wordt het wat tweederangs alle
maal.'*
"Je moet smoel hebben voor het
"Het is inderdaad een boeiende op
leiding. Maar, en dat heeft een staf
functionaris van het ministerie eens
gezegd, er zal menige zweetdruppel
vallen. Nou, dat klopt helemaal."
PAUL WOLFSWINKEL
