Macht berust bij kleine groep
Multinationals worden
internationaal aangepakt
Bij beslissingen over kernenergie:
Zuster wil
geen adviezen geven
Koersen van de Amsterdamse Effectenbeurs
DONDERDAG 16 OKTOBER
PAGINA 25
Oud-minister Udink in Leiden:
"HYPOTHEKEN OP HET CDA
MOETEN AFGELOST WORDEN"
AMSTERDAM (ANP) Een kleine groep bedrijven en
instellingen heeft een duidelijke machtspositie bij beslissin
gen inzake kernenergie. Deze machtspositie wordt gevormd
door een groep van 28 personen die elk gemiddeld vijf top
functies bekleden.
macht de meest centrale plaats Coöp (Coöperatieve Inkoopvereniging
ln. De IRK is vooral spreekbuis
Metaalindustrieën)
gen met instanties op het gebied wetenschappelijk Onderzoek) f
machteloos tegenover de Industriële land).
Raad> De "lijnen" vanuit deze tien in-.
Zo luiden de belangrükste conclu- stellingen worden gelegd door 28
wetenschappelijk oei- 'uMtionarissai die ieder gemiddeld
derzoek naar de machtsconcentratie
in de kernenergie-sector. Het on
derzoek, "Kernenergie in Nederland"
is verricht door de chemici drs. C.
Uitham en drs. B. de Vries, beiden
wetenschappelijk medewerker aan
de Universiteit van Groningen en
door G.J. Zijlstra, kandidaat-assis
tent aan het instituut voor weten
schap der politiek van de Universi
teit van Amsterdam.
De resultaten van het onderzoek
zijn gepubliceerd in het weekblad
„De Nienwe Linie" van deze week.
vijf functies hebben. Twaalf i
ze functionarissen zijn afkomstig uit
de elektriciteitssector, zeven uit de
industriële sector, vijf uit de research
en vier uit de ministeries. Deze func
tionarissen, die beschouwd worden
als de specialisten op het gebied
van kernenergie, ontmoeten elkaar
in vele raden en instellingen en vor
men tevens het recruteringskader
voor allerlei commissies die aspec
ten van het kernenergiebeleid moe
ten beoordelen.
De belangrijkste ontmoetingsplaats,
de Industriële Raad voor de Kern
energie, werd opgericht in 1963 in het
kader van de Kernenergiewet.
Van zijn installatie in 1963 tot ett
„Eenheden"
In het onderzoek zijn 82 bedrij
LEIDEN "Als men de samen
werking binnen het CDA nog steeds
wil, zal er een snelle oplossing moe
ten worden gevonden om de politieke
horende partijen. Volgens hem Kan
die gemeenschappelijke houding
slechts op twee manieren tot stand
komen: óf de CHU geeft haar op-
hypotheek, die nu op de christelij- positie op, óf de twee andere partijen
ke samenwerking rust, af te lossen", besluiten het kabinet niet langer te
Aldus oud-minister drs. B.J. Udink, steunen. "Als men het CDA wil. zal
de Raad van Bestuur
Ogem N.V., gisteren tijdens een
lunchbijeenkomst van het departe
ment Leiden van de Nederlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en
Handel.
deze knoop met redelijke spoed
moeten doorhakken", aldus de h?er
Udink.
Naast deze politieke hypotheek, die
volgens hem lange tijd de enige hin
derpaal op weg naar hst CDA leek.
r Een bemoedigend zaakje in Landsmeer,
terrein nog ruimte voor meer.
ondermeer kogels worden gesloopt. En
nergie bezighouden betrokken. De-
l Eco-
182 "eenhede^'^tenerTl?034 f unc- nomj^che Zaken. Illustratief
tionarissen, van wie 189 tezamen raachtapositie van de IRK is volgens
539 dubbelfuncties hebben. Deze 539
dubbelfuncties leggen 359 lijnen tus
sen zestig eenheden. De IRK neemt
de meest centrale plaats in en blijkt
met niet minder dan dertig andere
instellingen rechtstreeks in verbin
ding te staan. De research-instel-
ling Reactor Centrum Nederland
(RCN) volgt met 23 verbindingen.
De KEMA (N.V. tot Keuring van
Electro-technische materialen) met
21. Elk twintig verbindingen hebben
GNK (nv Gemeenschappelijke Kern
energiecentrale Nederland) en SEP
(Samenwerkende Elektriciteits Pro
ducenten)
goed
Akzoreken
niet
op dividend
ARNHEM (ANP; Het bestuur
Vakbonden vormen één front
Onder politieke hypotheek, die op bestaat er sinds kort bovendien
het CDA rust, verstaat de heer Udink principiële hypotheek, die de samen-
het feit dat de CHU, anders dan de werking in gevaar kan brengen,
andere twee CDA-partners, geen deel "ik hoop dat deze beide hypothe-
uitmaakt van het huidige kabinet gen snel kunnen worden afgelost".
"Die situatie legt een zware hypo- aidus de heer Udink. "want voor het
theek op de samenwerking tussen gezond functioneren van de Neder-
CHU, ARP en KVP", aldus de oud- landse demooratie lijkt het mij nood-
minister, die zei te verwachten dat zakelijk, dat er politieke groepen ge-
die hypotheek zwaarder zal wor- Vormd worden, die een alternatief
den naarmate de tijd verstrijkt. kunnen aangeven. Een alternatief.
De heer Udink toonde zich voor- dat in. ds huldtge situatie ontbreekt,
stander van een gemeenschappelijke js van grote betekenis voor het voort
opstelling van de tot het CDA be- bestaan van de democratie in dit
land".
In zijn toespraak besteedde de heer
Udink ook aandacht aan de huidige
crisis in de economie. In tegenstel
ling tot een paar Jaar geleden is de I
vraag nu actueel hoe de groei kan
worden hersteld. Onbelemmerde groei
wees de heer Udink echter af. Hij
zei meer te voelen voor "^lectieve
groei". Met de introduktie van dat
bij begrip onstaat echter wel een be-
aanvang van de handel een afwach- stuurlijk probleem", aldus de heer j
tende houding aangenomen, waar- Udink, "want de vraag dient zich nu
door de koersen zich stabiliseerden aan door wie en hoe er gekozen moet
op het woensdag bereikte niveau. worden. En het zal niet lang meer
De Westduitse en Engelse beurzen dur'en voordat er gezegd wordt dat
waren weUswaar iets hoger, maar de de staat zal bepalen waar en hoe er
beleggers prefereerden "eerst even geïnvesteerd wordt". De oplossing j
de kat uit de boom te kijken", het- van deze vraagstukken vraagt vol-J
geen ook het geval is voor de koers gens hem om evenwichtige politieke
van de dollar, zo zei men. die de laat-
BEURSOVERZICHT
Beurs wacht af
formaties. "Het is fataal om op de
weg van dé polarisatie te blijven
voorthollen".
Oud-premier
commissaris
i?iijnenZ°dehJomeda<ven- ^KZO beeft besl°t,en, in december handvest met internationaal gelden- is aangesloten
WEERRAPPORTEN
l HEUtSMVlOKUKN 7
geen interim-dividend-uitkering over de vakbondseisen om de activiteiten
1975 in overweging te nemen. Hoe- van de multinationale ondernemin-
wel hiermee niet vooruitgelopen wordt gcr. te kunnen controleren.
l volgend Jaar te nemen beslis-
•2 8 2 «3 dus Akzo.
sing over het slotdividend, moet
gezien de resultatenontwikkeling ern
stig rekening mee worden gehouden
dat ook het slotdividend over 1975
zal moeten worden gepasseerd, al-
Dat is een van de belangrijkste
doelstellingen die de afgevaardigden
van 119 vakbondsorganisaties uit 88
landen voor ogen staat op een groot
internationaal vakbondscongres dat
morgen in Mexico City begint. Het
is georganiseerd door het Internatio-
1 Verbond van Vrije Vakvereni- der enige twijfel zo is. dat sommi-
gingen (IVW) waarbij het NVV ook ge financiële en handelspraktijken
van multinationals ernstige gevolgen
In het ontwerp-handvest staan ge- hebben gehad voor de betalingsba-
detailleerd voorstellen voor het in lans van veel landen, voor hun indus-
leven roepen van wettelijke bepalin- trii
gen nationaal en internationaal en voor hun nationale planning
om de activiteiten van de multina- het algemeen
tionale ondernemingen te controle-
SÜ S 53
regen 13 7 0.5
geh. bew. 14 5 0
regen 14 6 0.1
mist 12 1 0
zw. bew. 14 7 0.3
regen 13 5 0.1
zw. bew. 13 8 0
licht bew. 12 4 0
geh. bew. 13 10 0.2
zw. bew. 14 7 l
mist 12 2 4
licht bew. 26 16 0
onbew. 10 6 0
half bew. 17 8 16
geh. bew. 13 9 0.2
mist 16 7 0
zw. bew. 16 4 0
geh. bew. 9 4 0
zw. bew. 15 1 0
regen 9 7 2
licht bew. 29 12 0.1
geh. bew. 15 6 0.3
licht bew. 15 7 0.2
half bew. 12 7 2
mist 13 1 0
regen 18 12 31
regen 7 8 12
zw. bew. 16 10 5
onweer 21 11 14
regen 11 1
licht bew. 11 9 0.2
mist 13 6 0
mist 14 2 1
Casa Blanca licht bew. 11 0
Istanboel licht bew. 19 12 0
Las Palmas licht bew. 23 20 0
Tel Avivonbew. 26 18 0
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Luchth. Rtd.
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Kopenhag'en
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
MARKTBERICHTEN
Groenteveiling 15 oktober 1975 Katwijk
a/d Rijn Waspeen AI 300-520, All
260-500. BI 460-820, Bil 300, Cl 320-
560, CII 260-380, bloemkool 61 72-106
611 27-53, 81 53-82. 811 28-54. 101 5l'.
121 51-63, 1211 41, andijvie 22-40, boe
renkool 33-57, bospeen II 60-97, breek-
peen per kist 220-830, kervel 15 groe-
ste dagen aan behoorlijke schomme
lingen onderhevig is. De handel was
over de gehele linie zeer kalm.
Bij de internationals was de handel
minimaal. Akzo, Philips en Kon.
Olie openden allen onveranderd op
respectievelijk f32.20, f22.90 en op
f 93.30. Hoogovens steeg 20 cent tot t~\
f49.40, terwijl Unilever twee dubbel- 1 lp I 011 D"
tjes daalde tot f 100.80.
Het woensdag bereikte lage koers-
peil van HVA trok nu kopers aan,
waardoor de koers met f2 kon her
stellen tot f 59,50. De bankaandelen
waren gemakkelijk. In de scheep
vaartsector was de stemming bij kal-
luuuo- mé handel verdeeld. KNSM en Van
de inflatie Ommeren verloren ieder f 2 op resp.
f129 en f225, terwijl HAL fl aan
trok tot f 67. NSU avanceerde twee
'Sommige van deze ondernemin- kwartjes tot f 110.
gen hebben hun enorme hulpbron- Heineken noteerde onveranderd
nen bovendien gebruikt om zich te f144, terwijl KLM 90 cent terug
mengen in de binnenlandse politiek moest tot f 48.10, mede op de mede-
van landen waar zij' vestigingen heb- deling dat de beladingsgraad van de
ben', aldus het ontwerp. 'De middelen luchtvaartmaatschappij opnieuw is
die daarbij zijn aangewend,
bij Shell
Minder gespaard
maar toch een
gezonde groei
Als het handvest wordt aanvaard,
zal het bepalend zijn voor het bèleid
van het IVW en zijn aangesloten or
ganisaties met in totaal 53 miljoen le-
dec. Uiteindelijk moet men komen omkoping van de politici
tot internationaal bmdende verdia- het actM steu.
woSen
SSkl^p: democmtisohe regertagen'T
DEN HAAG Met ingang van 1
november zijn tot lid van de raad
van commissarissen van Shell Ne
derland BV benoemd de heer J.J.A.
Berger, o.m. oud-burgemeester van
Groningen en oud-lid van de Twee
de Kamerfractie voor D'66 en de heer
P. J. S. de Jong onder meer oud
minister-president en oud-fractievoor
zitter van de KVP in de Eerste Ka-
gedaald in september.
Op de staatsfondsenmarkt trad
de vaste stemming van de afge- pil 11)1 11pil
,.r>n dagen een lichte reactie m, LJUILLlVIl UJLllt'Al
hoofdzakelijk door gebrek aan affai-
kool 43-1
prei 24-54, prunsessebonen 330. selderie
20-26, rode kool 16-22, spinazie 42-43,
spitskool 26-63, spruiten 118, uiten per
kist 900-930, aanvoer waspeen 160.000
kg 10.000 stuks bloemkolen 1700 bosjes LEIDEN „De aanwas van S]
bospeen. gelden is in 1974 beneden de
ROELOFARENDSVEEN Prijzen
'5-10-75, ter veiling
pen te doen om de activiteiten
de internationale en moeilijk grijp
bare reuzenondernemingen aan
banden te leggen of tenminste door
zichtig te maken.
Het IVW heeft in zijn laatstgehou
den driejaarlijks congres in 1972
in Londen, voor het eerstt de behoef
te aan een gemeenschappelijke vak-
bewegiingsstrategie over de grenzen
wachting gebleven". Dat constateer- heen geformuleerd. Daaraan heeft 't
de de voorzitter van de raad
getuige onder
het onderling
An je:
Rozen.
Star, Baccara, La
linda, Garnette, Marina,
Mercedes, Sup
toezicht van de Rabobank tijdens de vakbondsgekrakeel rond de sanering
jaarlijkse ledenvergadering van de van Enka-Glanzstoff - tot nu toe nog
filialen „Leiden-Oegstgeest" in het *.1 ontbroken. En de multinationals
Antoniusclubhuis. Omdat totaal ge- maakten overigens danikbaar en ef-
zien toch een groei is geweest in de ficiënt gebruik van het feit dat de
middelen die aan de bank werden vakbonden er als "tegenpartij" veel-
toch met
Enka praten
CHICAGO Zuster Margaret
Ellen Traxler heeft de uitnodiging
van de Wereldraad van Kerken ge
weigerd om tijdens de komende al
gemene vergadering in Nairobi te
UTRECHT «ANP» - Het bestuur van
de Industriebond CNV heeft giste
ren telegrafisch een dringend be
roep gedaan op de raad van bestuur
van Enka-Glanzstoff het gesprek
met de vakbondsvertegenwoordigers
uit Nederland, Duitsland en België
op 20 oktober aanstaande toch te
die met zoveel Ijver en toenemend laten doorgaan. Het wordt betreurt
succes hebben gewerkt om hun dat Enka-Glanzstoff dinsdag het ge-
kerken open te stellen voor wat dui- sprek heeft afgezegd. "Hoewel er
dclijk de methode van Christus is, geen onderhandelingen zouden
Yellow Be- toevertrouwd kan er volgens de heer al niet in slaagden één lijn te trek- adviseren inzake vraagstukken
gezonde groei gespro- ken.
ken worden. Vooral de activiteiten
op het gebied van verzekering
handel in vreemde valuta gaven f
Regalia. Breitner, Astro flinke stijging te zien. De heren J.
Chrysanthen. Spider. Cremon, Stanly,
Holiday, Shandy, Soccer, Jacob Ma
ris, Bornholm, Florence, 45-6f
Het IVVV is tot de conclusie ge
komen dat de multinationals, die
geen verplichtingen en geen specia
le loyaliteit ten opzichte
Diversen. Nerlne 27-4!
i J. Siere werden als lid ge staat of natie kermen,
tros 50-205.
Iris Ideal 250-320. Prof
490, overige 190-225.
Freesia. Ballerina
van respectievelijk bestuur
van toezicht herkozen. Nadat de di
recteur van de bank de heer L. Kool,
stige bedreiging betekenen. Zij kun
nen handig manoeuvreren met divi
denden, belasting, accijnzen, kapi-
nadere toelichting had gegeven taalbewegingen etcetera. Zo kunnen
Reden
ying is de 'discriminatie van vrou'-
wen' in de r.k. kerk.
Zuster Traxler, die lerares is en
directrice van het Oecumenisch in-
instituut voor vrouwen
schrijft aan de wereldraad,
weinig zin heeft om naar Nairobi
te komen, 'aangezien mijn kerk vrou
wen zelfs geen lagere wijdingen toe-
op de balans en verlies- en winstre- ze vaak de bepalingen
- ----- Lrora kening werden de jaarstukken goed- nale autoriteiten omzeilen,
Overige! Ornithogalum 175-250, Liatris gek-eurd eft het bestuur decharge
natib- dient en geen stem geeft ln instan-
ties waar de belangrijke beslissingen
In de inleiding tot het ontwerp- worden genomen. Hoe kan ik
handvest wordt gezegd, dat het
andere kerken adviseren
gezien zijn volledige aanvaarding den gevoerd, gaan wij er toch
van de vrouw in het ambt en zijn uit dat er een discussie had kunnen
opdracht aan de vrouwen, om het plaatsvinden", aldus het telegram
evangelie te verkondigen?" van de Industriebond CNV.
Zuster Traxler is een van de op- Ook de Unie van Beambten, Lei
richters van het nationale verbond dinggevend en Hoger Personeel
van Amerikaanse zusters en was di- heeft er gisteravond in een telegram
rectrice van de nationale katholieke aan de leiding van Enka Glanzstoff
het conferentie voor gerechtigheid tus- opaangedrongen, het gesprek met
sen de rassen. In haar brief signa- de vakbonden toch te laten door
leert zij verder, dat er geen enkele gaan. "Als de- deur eenmaal dicht
vrcuw zitting heeft in de commis- zit, komt er een escalatie die noch
sie ter herziening van het kerke- in het belang is van Enka, noch in
lijk recht, hoewel dit nieuwe wet- dat van de leden", zo lei de heer G.
boek het leven van de vrouw voor van Os
de komende jaren wil regelen. avond.
de Unie BLHP gister-
122.3
122.3
146.5
135.7
67.3
50.1
81.5
122.1
119.7
DONDERDAG 16 OKTOBER
AKZO I 20
ABN t 100
AMRO I 20
Dell M11 f 75
Dordtsche P. f 20
Dordtsche P. pre)
Heineken t 25
Hemeken H. I 25
HAL Hold f 100
Hoogüv f 20
HVA Mij en eert.
KNSM een i 100
KLM t 100
Kon OUe l 20
Nat Ned I 10
Ommeren eert
Philips f 10
Robeco f 50
Rolinco r 60
Scheepv Un I 50
Unilever f 20
Bank- oredlet- en verzekeringswezen
AMEV
Ami as
Asst. R'dam
Enni'
118.5
116.2
Bos Kalis
109.2
111
Mees en Hope
191
Braat Bouw Mg.
218
218
Ned. Krediet B
42.7
42.5
Bredero v.g.
1140
NMB
137.5
135
ld. eert.
1010
990
Slavenb. Bank
2480
2470
Bredero Vb.
268
ld. eert.
248
247
ld. eert.
265
266
Fr. Gron. Hyp. B
95
95.7
Bührmanm-Teüt.
65b
Tilb. Hyp. B.
135
133.2
td. eert.
65.5
65
Westl. Utr. Hyp.
280
286
Calvé Delft eert.
132
134
Scheepshyp.
2810
5100b
ld. 6% eert.
1190
1180
Centr. Suiker
925
ld. eert.
929
920
Handel, industrie div.
Ceteco
171.5
170.9
ld. eert.
170.5
170.3
Asd. Chem. Farm
303
303
Chamott
45
45.8
Ahog Bob.
40.2
40.2
Cindu-Key
44.2
44.7
Ahold
92.5
92
Cran< Ned.
420
452
Amas
11.3
10.6
Desseaux
57
60
Asd. Droogdok
90.5
90.5
Dikkere
64.2
63
Asd. Rijtuig
147
148.5
Aniem Nat.
29.5
27.8
Arnhh. Sch.b.
105
98
Asselbera
eoo
837
Dr. Ov. Houth.
225
227
Audet
171
172
Drögc
1280
1275
Aut.-Srew W.
72.5
72.5
Duiker App,
305
315
Aut. Ind. Rt.
1060
1080
46.5
Econosto
38.6
38.5
Ballast-N.
45.5
Elsevier
442
421
BAM
78.2
78
ld eert.
438.2
417.2
Batenburg
205
215
EMBA
160
160.1
Beek Van
82
76
860
8.7
34.2
Beers
66
59.9
Fokker
35
Begemann
93
94.5
Ford Auto
405
390
Bergoss
147.5
153
Furnesa
75.2
75
Berkel Pat.
110
109
Gamma H.,
29.2
29.1
BlijdensteMn
382
383
ld 5% pw
12.5
12.5
Boer Drukk.
170
169
GeL Delft
192
190
Gelder eert
67
64
Bols
70
70.1
Gerofabr.
35
28.2
BorsumiJ
73
72
Giessen
425
423
Gist. Broc.
ld. eert.
Goudsmit
Grasso
Grinten
Grofsmederij
Hagemeijer
Helma Hold.
Hero Cons.
Heybroek
Hoek'ö Mach.
Holec
Holl. Beton
Holland Beton C.
ICU eert.
mc Holland
Indus Mij.
IBB-Kondor
Interlas
Intern aü o
Inventum
Kappa
Kempen-Begeer
Key Houth.
Kiene S.
Kloos
Kluwer
Kon. Bljenkor
id eert.
ld 6 cum.
Kon. Ned. Pap
Krasnapolskj
KSB
KwaCta
Landré Gl.
Leldsche Wol
Macintosh
Meneba
Metaverpa
Moluksche
Mijnb. W.
Naar den
Naeff
Nat. Grondbezit
NBM-Bouw
Nedap
Nederhorst
Ned. Bontw.
Ned. Dagblad
ld. eert.
Nelle
Netam
Nieal
Nierstrasz
Norit
Nutrlcia GB
Nu tri cl a VB
Nijver da)
OGEM Holding
Orenstein
Ovmg-D-S
Pakhoed H.
ld eert.
Pal em bang
Palthe
Philips
Pont Hout
Pore, Flea
Proost Brandt
Rademakers
Reesin k
50.5
50.5
53.8
1355
1120
108.2
51.8
51.8
54.2
23.3
Reeuwijk
Reiss en Co.
Riva
ld. eert.
Rohte Jlskoot
Rommenholler
Rijn-Schelde
Schuitema
Schuppen
Schuttersv.
Stevln Gr.
Stoomsp Tw.
Tabak PhÜ.
Telegraaf
THV Intern.
Tilb Waterl.
Tw Kabelfabr
Ubblnk
Urn kar
Unilever cert.
ld. l%
ld. 6%
Vliet-Wernlnk
Veneta
Ver. Glaslanr.
Ver Hand Sch.
VMT
Ver N Ultgmi)
Ver Touwfabr.
ld eert.
Vezelverw
VlhamiJ-Butt
VRG Papier
Vulcaansoord
Wegener Cour.
ld. eert
Wessanen eert.
Wvers
Wijk en Her
Zaalberg
ParticipatiebewiJzen en
beleggingsmaatschappilen
Alg Fondsen bez 99.5
America Fund 140
Asd Beleg C. 144
Converto 515
Goldmines 160
Holland F 132
ld I 661
Ln ter bon ds 519
Blnn Bell Vg 129.8
Breevast 114.3
Ned Vastgoed 550
D"t
Int
LKA Beiegg
Nelc
Ob&ro
Uni-lnvest
Wereldhaven
Leveraged
Rorent»
Tokyc P (s.)
Tokyo P-B.
Con een tr«
Europa! on da
Unilond*
Errunloe
Finance-Un
62.3
112.6
57.3
78.1
62.5
112.5
57.4
78.2