Agues'
tv bewerkt
P.v.d.A.-prominenten willen radicale VARA
tgegeficht
...e/? g/steren
fpnaftiMLfflZSi-
Verhaal van MarnixGijsen op NCRV-scherm
TV morgen]
een miljoen gulden aan prijzen
f/RAQIOljggpgrammai
Kemenade, Pronk, Klein en Meijer ondertekenen open brief
A 1 1 "1
Van
UTRECHT „De VARA moet ra
dicaal zijn en zich in haar bena
dering van de maatschappij
scherper profileren ten opzichte
van de andere omroepen, dan. nu
het geval is".
Dit staat in een open brief van
een aantal prominente leden van
de Partij van de Arbeid, aan het
hoofdbestuur van de VARA.
Ondertekenaars zijn de bëzpinds-
lieden Van Kemenade, Pronk,
Klein en Meijerde kamerleden
Hein Roethof, Joop Voogd, Piet de
Ruiter, Aad Kosto, Hans Kom
brink en Henk Hartmeijer en ver
der de voorzitter van de Indus
triebond NVV, Arie Groenevelt,
Rotterdams burgemeester André
van der Louw, de secretaris van
de PvdA Gerard Heyne den Bak,
en de socioloog Bram Peper. Twee
niet PvdA-leden hebben hun
naam aan de brief verbonden: het
D'66-kamerlid Jan Beakmans en
de oud-journalist Henri Faas
(PPR-lid).
In de brief wordt bezorgdheid uit
gesproken over de situatie bij de
VARA, zowel wat het ontbreken van
een duidelijke conceptie in het pro
grammabeleid betreft als de interne
spanningen. Er zijn drie hoofdpunten
aldus de briefschrijvers, waarop de
zorgen zich concentreren. Dat is
ten eerste de vraag of vooruitstre
vend Nederland wel voldoende beseft
wat de betekenis is van een eigen
omroep. Ten tweede is er de vermin
dering van invloed door het verlies
van zendtijd dat de VARA de afgelo
pen tien jaar heeft geleden en ten
derde kan de vraag worden opgewor
pen of het programmabeleid wel
voldoende herkenbaar is voor de
groep voor wie de VARA platform
wil zijn en of dat beleid zich wel ont
wikkelt in een richting die het moge
lijk maakt ook in de toekomst nieu
we groepen progressief ingestelde
mensen te bereiken en enthousiast
te maken.
Gezegd wordt dat men niet wil na
kaarten over problemen in het ver
leden. Wel is het zaak naar de toe
komst te kijken, waarover wordt ge
zegd dat "naar onze opvatting het
beslist niet de door de VARA naar
voren gebrachte politieke en maat
schappelijke opvattingen zijn, die de
weg naar de VARA, met name voor
veel arbeiders, blokkeren".
In dit verband wordt gewezen op
de radicalisering en vernieuwing dip
aan de VARA verwante organisaties
in de politiek en vakbeweging heb
ben ondergaan en de betekenis die
die vernieuwing heeft gehad op de
werkkracht van die organisaties.
De medewerkers van de VARA moe
ten, zo staat in de brief, niet bang
zijn moeilijke zaken te behandelen.
Zij moeten daarentegen juist trach
ten die zaken zodanig vorm te ge
ven, dat ze ook een groter publiek
aanspreken. Voorts dient er voldqen-
de ruimte te zijn voor informatieve
programma's, die vooralsnog een re
latief klein luister- of kijkerspubliek
bereiken. "In de beoordeling van el-
kaars werkzaamheden kunnen de
medewerkers niet alleen luister- en
kijkdichtheid, hoe belangrijk die
ook zijn, als richtsnoer gebruiken",
zo wordt gezegd.
De VARA zal sterk moeten wor
den gedemocratiseerd, is een ander
punt uit de brief. De leden zullen
meer bij de taken van de vereniging
moeten worden betrokken. De sterk
centrale manier waarop de VARA
wordt bestuurd, diént te worden her
zien. Daarbij kan worden gedacht
aan het geven van meer invloed aan
de leden met name bij de benoeming
van bestuursleden.
De PvdA-prominenten verwachten
een harde omroepstrijd in de toe
komst. De VARA zal in de strijd om
haar voortbestaan en het heroveren
van verloren gegane zendtijd de con
frontatie met andere omroepen niet
uit de weg moeten gaan. Zij zal
steun moeten zoeken bij verwante or
ganisaties en politieke partijen. De
ondertekenaars zeggen de VARA
graag behulpzaam te willen zijn bij
die strijd, die erop gericht is "de
VARA vanuit de teruggedrongen po
sitie weer de plaats te geven binnen
het omroepbestel, die meer in over
eenstemming is met de kracht en de
omvang van de maatschappelijke
en culturele stromingen in ons land,
waarmee de VARA zich het, meest
verwant voelt en waaruit zij is voort
gekomen".
Een woordvoerder van de VARA
zei dat de brief gisteren door het
dagelijks bestuur van de VARA was
besproken. Het dagelijks bestuur
gaat het hoofdbestuur voorstellen de
ondertekenaars uit te nodigen voor
een gesprek over de in de brief aan
geroerde punten, aldus de woord
voerder. "Wij waarderen het dat een
aantal prominente mensen hun steun
aanbieden aan de VARA", zei hij.
"Overigens zijn wij van mening dat
veel van wat in de brief staat al
deel uitmaakt van ons beleid, maar
in dat gesprek kunnen we daar na
der -op ingaan".
1 ij,
2 4)
3 7)
4 2)
9 (21)
10 6)
11 9)
12 (23)
13 (16)
14 (20)
15
16 (10)
Guus, Alexander Curley.
Tribute to Buddy Holly,
Mike Berry.
Rhinestone Cowboy, Glenn
Campbell.
Kiss me kiss your baby,
Brotherhood of Man.
Stan the gunman, Hank the
Knife en The Jets.
Sailing, Rod Stewart.
Get down tonight, KC en
Sunshine Band.
Perdóname, Demis Roussos.
l'l'Lucky, Mud.
Movie Star, Harpo.
D.I.V.O.R.C.E., Tammy Wy-
nette.
Can't give you anything
(but my love), Stylistics.
I believe I'm Gonna love
you, Frank Sinatra.
Der letzte Sirtaki, Rex
Gildo.
Hafanana, Afric Simone.
Spirits in the night, Man
fred Mann's Earth Band.
My Russian lady, Th» Clas-
18 (26)
19
20 (30)
21 (15)
22
23 (22)
24 (11)
25 (18)
26 (12)
27 (17)
28 (25)
Spanish
André Moss.
got the need, Spooky
and Sue.
Pandora's box, Procol
Harum.
Chid in time, Deep Purple.
Goodbye love, Teach-in.
Do it baby, Tee Set.
The last Farewell, Roger
Whittaker.
Disco stomp, Bohannon.
Somewhère between, The
Tumbleweeds.
Down by the river, Albert
Hammond.
Brazil, Ritchie Family.
Fame, David Bowie.
Get sexy, Paul Kelly.
Combo zonder
Herbie White
in Hot House
LEIDEN Het Herbie White com
bo speelt morgenavond op de Ja'zz-
zolder Hot House (Rapenburg 24).
Herbie White (Herman de Wit) zelf
Is helaa sgeveld door een longont
steking, zodat het combo het zonder
zijn medewerking zal moeten stel
len. Het kwintet dht dan overblijft
heeft echter nog zoveel kwaliteit
dat het gemis van Herbie White op
gevangen kan worden. Allen spelen
zij een belangrijke rol in de avant-
garde jazz, die een door zijn volko
men eigen stijlvormen en instru
menttechnieken, de ander door zijn
eigentijdse composities weer een an
der door zijn "kleinkunst-jazz".
Het kwintet is opgebouwd uit: Gilius
van Bergeijk (altsax en hobo), Peter
Bennink (sax en doedelzak), Guus
Jansen (piano), Maarten van Reg-
teren Altena (bas) en Michel Weis-
Visz op Putney.
Het concert begint om tien uur.
In samenwerking met de omroep
van onze zuiderburen, de Belgi
sche Radio en Televisie, brengt de
NCRV op zondag 19 oktober een
tv-spel op de buis, naar Marnix
Gijsens befaamde roman: .Klaag
lied om Agnes'. De regie berust
bij Ruud Keers, die met een staf
van Nederlandse medewerkers het
technische gedeelte verzorgde,
terwijl de rollen zonder uitzonde
ring aan Vlaamse acteurs wer
den toevertrouwd.
„Klaaglied om Agnes" is
allesbehalve een spectaculair ver
haal.. Het heeft, althans in de
roman, weinig dialogen. Het boeit
omdat Gijsen uitmunt in het
behoedzaam weergeven van diepere
gevoelens. De productieleiders Wim
Hazeu en H. van Herreweghen
zullen wel eens hebben „geduimd",
voordat ze Yvonne Keuls de
opdracht gaven van het dichterlijke,
Wat koele proza een beeldverhaal te
schrijven.
Marnix Gijsen, de nu vijfenzeven
tigjarige historicus, oud-hoogleraar
en cultureel ambassadeur in Ameri
ka, die in 1974 de „Prijs voor
Nederlandse Letteren" ontving en
door de Belgische koning in de
adelstand werd verheven, heeft eens
gezegd dat vijfennegentig procent
van alles wat hij over zijn jeugd in
zijn vele romans heeft opgetekend,
historisch juist is. Daardoor is
misschien „Klaaglied om Agnes" hem
het dierbaarst geworden.
Het is het verhaal van een jongen
die op de drempel van de
volwassenheid zijn eerste liefdeser
varing heeft. Het tragische einde
daarvan doet hem de betrekkelijk
heid inzien van alles wat het leven
hem verder te bieden heeft. Het is
een verhaal vol tegenstellingen, en
juist daardoor ook vol ironie.
En gelet op Gijsens teleurstelling beantwoordt precies
betreffende
gelovigen, niet
wierook.
■mt
Deze botsing met de illusie
het hoofdmotief van het ironische
spel, waarin de werkelijke liefde
centraal komt te staan als Jan in
een parochie-bioscoop het meisje
Wat bij de projectie al direct opviel Agnes ontmoet, dat met haar
de bijna te mooie fotograf
Prachtige kleuren, glasheldere beel
den, soms op het kitcherige af. Het
zou een geïdealiseerde jeugdherinne
ring zijn geworden, als Luk De
Koninck die de mannelijke hoofdrol
speelde - en waarachtig, hij leek
een beetje op de Gijsen van vijftig
jaar geleden - niet doorlopend en op
een ernstige, vertederende ma
nier met die pure schoonheid in
botsing zou zijn gekomen. Het
begint al mooi als Jan, zo heet de
door zijn harkerige moeder getiran
niseerde jongen, in de kerk vol rood
en goud gaat zitten braken, omdat volksziekte va
hij misselijk wordt van de wierook, doorschijnend,
pinnige zusje ook al naar de
„leerzame" voorstellinge moet ko-
men kijken.
de
Agnes wordt gespeeld door
blonde Marleen Maes, in Vlaanderen
meer bekend dan in Nederland. Ze
is werkzaam bij de Vlaamse televisie.
De keuze van de beide hoofdspelers
is voortreffelijk, wat ook van de
anderen moet worden gezegd. Het
blonde meisje Agnes, dat van een
pril kind met vlechten verandert in
een jonge vrouw en dan, omdat ze
lijdend is aan tuberculose - de
weleer - in' een
beeldmooi wezentje, ^orén
nfiguur.
Jammer alleen dat de poëzie soms
te ver werd doorgedreven.
De uitzending die ruim anderhalf
uur duurt, zal op de tv zonder onder
brekingen worden vertoond. Dat is
niet alleen plezierig, maar noodzake- ^qsle
lijk, omdat het verhaal dat sterk op
verbindingen met voorgaande gedeel
ten, steunt geen onderbreking van de
ene uitzendavond haar de andere
zou kunnen verdragen. Daarvoor
vormt de „literaire" inhoud ondanks
alle levendige actie, toch een te
grote eenheid.
2.55 Meditatie
NEDERLAND I
18.1-*» Chemie, les 3 (TELEAG')
18.45 Toeristische tips (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 EO-kinderkrant (EO)
19.55 Tussen twee werelden, tv-film (EO)
V 35 Journaal (NOS)
21.50 Nader bekeken (EO)
22.20 Ars Musica, klassieke muziek (EO)
22.50 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Brigadier Dog (NOS)
18 55 Journaal (NOS)
19.05 Guyana-waterland, natuurfilmserie i
19.30 Oorlogswinter, tv-serie (VARA)
?0.0ft Journaal (NOS)
20 25 Achter het nieuws (VARA)
20.40 Klaverweide, tv-serie (VARA)
21.30 Koning Klant (VARA)
21.55 Man over de vloer, Engelse serie (V.
22 20 Achter het nieuws (VARA)
12.55 Gedicht (VARA)
22.->6 Journaal (NOS)
23.01 Den Haag vandaag, extra: Algem<
van de Tweede Kamer (NOS)
Lex Goudsmit speelt vanavond om 20.40 uur via Nederland II
de hoofdrol in. de aflevering „Nooit meer teruguit de serie
KlaverweideGoudsmit is Ouwe Arie, de man die uit zijn
huisje moet verdwijnen omdat aannemer Kuipers (Leo
Beyers) zijn kostbare huis anders niet kan verkopen. Ouwe
Arie moet in een bejaardenflat. Als Kuipers echter de oude
man voor het raam in zijn huisje ziet zitten, gaat het besluit
hem toch aan z'n hart.
De actualiteitenrubriek ..Nader Bekeken" van de EO besteedt
vanavond (21.50 uur, Ned. I) aandacht aan de vragen rond
de plannen van de minister van Onderwijs voor het creëren
van een z^j. middenschool.
Vragen naar de motieven voor de middenschool en de conse
quenties ervan ook voor de vrijheid van het onderwijs worden
door Meindert Leerling gesteld aan o.a. drs. H. J. Jacobs jr.
voorzitter van de innovatiecommissie Middenschool, de heer
Smit. directeur van de Geref. Mavo in Drachten: voorts met
de heer Van Wagen hoofd van de Anne Schuurmanschool in
Franeker, waar met de Middenschool wordt geëxperimen
teerd; drs. C. Traas van het Ned. Genootschap van Leraren
en de heer B. de Haan, directeur van de Prot. Chr. Besturen-
raad. Voorts o.a. aandacht voor de algemene beschouwingen
in de Tweede Kamer.
VARA's actualiteitenrubriek „Achter het Nieuws" zal van-
avond (22.20 uur, Ned. I) informeren over munitieopslagplaat
sen in Nederland die dichtbij woonkernen liggen. Een repor
tageteam volgde het proces tegen de dienstweigeraar Ger
Pouw. Er is ook een reportage over een Italiaans cabaret dat
in Nederland voor gastarbeiders optreedt.
Zoals de couturiers
Parijs hun nieuwe ju
dies meer zij lanceren
ren in september in
omroepen hun plann
komende kijk- en luisterseizoen.
Diverse televisiebonzen lieten dit
keer hun licht schijnen over het
thema „informatie". Iemand van de
elk jaar in samenvattend totaalprogramma over
rken en wat het Midden-Oosten, bijna drie uur
zo presente- lang achter elkaar. Een waagstuk,
Hilversum de dat de VPRO aandurfde op grond
van ervaringen met de uitzending,
vorig jaar. over dé jaren veertig.
Dat duurde vier uur, maar een
miljoen mensen heeft er toch naar
zitten kijken.
NCRV verkondigde de mening, „dat Een programma dat drie uur duurt,
de kijker overvoerd wordt
informatieve programma's". In deze
„verTROSsing"
atuurlijk niet bedoeld
het
vijf minuten een teievisiedocumen-
populair standpunt, dat dan ook taire uitschakelt en op zoek gaat
veel publiciteit werd gehono
reerd.
Arie Kleywegt, televisiehoofd van de
VPRO, kreeg veel minder aandacht
ijn stelling, dat er geen sprake
■rolijks op het andere i
Maar ervan uitgaand, dat e»n
dergelijk programma wordt gemaakt
voor degenen die een soort
basis-belangstelling voor de onder
is van een toename van informatie- havige materie hebben, kan ik niet
programma's en dat bovendien de anders zeggen dan dat ik het een
uitstekende uitzending vond.
Er was een soort onderverdeling in
hoofdstukjes („dertien manieren om
het Midden-Oosten te
maar in feite kwam het
kijker zich allesbehalve
afwendt van de tv-informatie. Dat
bleek uit de cijfers. Dus wat de
VPRO betreft zal het ons niet aan
educatieve uitzendingen ontbreken vertellen
gedurende de komende wintermaan- toch ne
den. De start gisteravond was
meteen verpletterend: een documen-
op
of
drie uur ove
Midden-Oosten.
De VPRO-televisie heeft zich
het heeft
vanaf het aller-
begin tot en met 1975. Het
het probleem is natuurlijk: hoe houd ik
verleden nooit zo veel gelegen laten 'de uitzending dermate „spannend",
liggen aan het systematisch volgen dat de mensen blijven kijken. Dat
van „de actualiteit". Een rubriek als js, althans wat mij betreft, zeer
„Berichten uit de samenleving" hield goed gelukt, onder meer door een
prima afwisseling van allerlei
„soorten" beeld: oude journaals,
,de stukjes speelfilm, actuele opnamen;
foto's en oude prenten.
Makers van slechte programma's
eens (vooral als het
dat
in brand stond, nogal eens bezig
met bordurende bejaarden of
snack van het jaar". Er werd
eens in het buitenland gefilmd,
het regelmatig bijhouden roepen
van actuele gebeurtenissen was geen
plaats, afgezien dan misschien van
de Verenigde Staten en in mindere
langere uitzendingen gaat!
je „rustig kunt weglopen om
iets anders te doen". Daar wa:
Om aan een ontroerende en te
simpele liefdestragedie te kunnen
ontkomen, heeft Marnix Gijsen zijn
„Klaaglied om Agnes" in verband
gebracht met alles wat een zuiver
liefdesgevoel kan schaden. Dat is de
uitsluitend op sexualiteit gerichte
liefdeshonger van 'buitenstaanders,
die. de arme in het nauw gedreven
Jan over zijn „lekkere" Agnes willen
Prachtige
og (NOS)
AVRO's Tc
Hi i p.i i .ide
8.55
mate China. Roelof Kiers heeft ooit geen sprake van: ik had althans het
uitstekende reportage gevoel dat er geen moment gemist
LPi'e"
Hammond,
levizier Mag
naai (NOS)
in Koeweit gemaakt.
Maar wat betreft het Midden-C
ten is er gisteravond een grote veldslagen, sjeiks en politici)
'°°A~ g™r°ed®rs achterstand ingehaald. De VPRO feiten naar boven gespit.
AVRO) 93 35 Jour" Presenteerde haar eerste
thema-avonden:
GERARD PAQUES
ADVERTENTIE
Een springboxkpmbinatie. Deze unieke
kombinatie, bestaande uit een stalen on
derstel, een dikke polyetherlaag en een
matras geeft uw slaapvertrek meteen al
lure. Een geschenk ter waarde van
1.100,- van Olga Matrassen LMF B.V.,
Leiden.
Te winnen In de Nationale Puzzelaktie t.b.v.
Nationaal Fonds Sport Gehandicapten.
drie soldaten - Bruno Schevernels,
Luc Springuel en Jos Verbist - een
blijvende vervreemding tussen
vrienden teweeg brengen. Die
vervreemding zet zich voort tussen
Jan en de heimelijk verliefde non
Beatrix en bereikt een hoogtepunt
als de aanvankelijk zo aardige
kolonel Tussort, uitstekend vertolkt
door Frangois Bernard, de Jongen
t<> diefstal van staatseigendommen
wil verleiden.
Ontroerend
Het stille, trieste einde, waarin Jan
verneemt dat zijn Agnes, die voor
hem de gehele integere wereld
vertegenwoordigde, is gestorven,
werd zonder sentimenteel te zijn,
ontroerend verfilmd. Zelfs Marnix
Gijsen, die in de studio onder zijn
werkelijke naam: dr. J. A. Goris
aanwezig was, bleek zichtbaar onder
de indruk na het zien van zijn in
1951 te New York geschreven
semi-autobiografie.
„Klaaglied om Agnes" zal zowel in
Nederland
gezonden.
Hilversum I
vrije tijd. 18.30 Nieuws. 18.4
panorama. 18.53 Zojuist
19.00 (S) Leger des Heilskwartler.
i Programmaover-
Zembla 17.30 Welingelichte 1
EO: 7.02 Gospelsound. 8.03 Kla
bord. 8.10 Tussen thee en koffie.
De muzikale fruitmand. TROS: l
Pep-op-drie. 11.03 Drie draait op
DUITSE TV
Do n cl t'ril ay a vond lezing,
am 23.55-24.00 Nieuws.
P.P.: 18.20 Uitzending
ter bij de
geld nog a
Haag var
20.05 Radiojournaal. 20.1
het avondprogramma.
Radiojour
,00 <s) r
Europa
radio. 1
onderlij ke letter
2.00(S) Van twaalf t
i Schoolradio. L4.4
Nordschauma,
21.00 Raumpati
i(S) Vanavond laat i
23.50 Radiojournaal.
,3.00-24.00 kind
rismo. AVRO: 10.00 (S) Kleutertje
luister. 10.10 Arbeidsvitaminen. (11.00
Nieuws 11.03 11.05 Radiojournaal
MO Joost 11.30 (S) Knipperlicht. 11.55 Beurs-
- berichten. 12.00 (S) Trad. Overheids
voorlichting: 12.30 Uitzending voor de
die starken Manner. 17.4C
ziek. 18.20 Berlin-.0.00 b
film. 19.00 Journaal. 19.3