Raad vindt Yan Aken
ongeschikt voor LDM
VAN AKEN GAF BU STEMMING BUNA ZELF DE DOORSLAG
Politieke nederlaag meerderheidscollege
Beeld van universiteit:
studenten aan de pils,
gezeten op een canapé
win een Kips'
leverworst!
Meegroeiende
kinderschoenen?
DINSDAG 7 OKTOBER
PAGTNA 3
Eén aspsct van de langzamer
hand beruchte kwestie- De Wel-
zijnsbron (de stichting die in het
geheim met geld van de NV Leidse
Duinwatermaatschappij een
zwembadencomplex aan de Von
dellaan voorbereidde) is, na drie
moeizame zittingen, gisteravond
dan eindelijk over de finish ge
kropen.
De vraag of de wethouder van
Ecnom. Zaken, Van Aken, be
noemd kan worden tot president-
commissaris (normaal gesproken
een functie die voortvloeit uit
zijn wethouderschap) is door de
meerderheid van de Leidse raad
ontkennend beantwoord.
Zoals bekend heeft Van Aken,
toen hij nog raadslid was. gedu
rende een jaar een betaalde func
tie (als directeur-secretaris) bij
de Welzijnsbron bekleed. Daarover
zijn later vragen gerezen. De
Welzijnsbron werkte met kapitaal
van de Leidse Duinwatermaat-
Van Aken: wie zwijgt stemt
tegen.
schappij (LDM) en van die naam-
loce vennootschap bezit de ge
meente 99% van de aandelen. De
LDM is dus zo ongeveer te be
schouwen als een gemeenteljk be
drijf. Een raadslid dient daarover
een zeker controle te houden. En
dat gaat moeilijk, zo zegt een aan
tal raadsleden, wanneer men als
raadslid in dienst treedt van een
stichting (De Welzijnsbron) waar
over die LDM de wakende hand
houdt
Maar daarover zou de raad, die
over Van Akens honorering heel
vroeg was ingelicht, nog wel
zijn heengestapt, als er tussen
het raadslid en de LDM na af
loop van het één-jarig dienst
verband niet enkele conflicten
waren gerezen. Onder andere over
een hem verstrekte lening van
6500 gulden die hü pas onder he
vige druk bereid'was terug te be
talen. Na dat dienstverband had
Van Aken nog declaraties inge
diend, maar daartoe was hij pas
een jaar later overgegaan.
Moet een wethouder die in een
dergelijke verhouding tot de LDM
staat nu echt president-commis
saris van dat bedrijf worden?
Veertien dagen geleden hebben
wij op deze plek geschreven dat
dat niet verstandig zou zijn.
Het is overigens een benoeming
die berust bij B en W en niet
bij de raad. De gewoonte was de
laatste jaren de functie van pre
sident-commissaris in de porte
feuille te stoppen van de wethou
der van Econom. Zaken. PvdA-
fractieleider Leo Meijer wees daar
nog eens nadrukkelijk op. Zijn
opmerkingen gingen echter langs
de kern van de zaak heen. Want
het spreekt vanzelf dat men er
destijds van is uitgegaan dat de
wethouder van Economische Za
ken waar het de LDM betrof een
niet-discutabele figuur zou zijn.
Maar dat is Van Aken op dit mo
ment nu juist wel.
Nogmaals: de benoeming is
aan B. en W. en formeel kan de
raad niets doen wanneer het col
lege Van Aken toch in de zetel
van president-commissaris depo
neert. Maar als de vroede vade
ren daartoe zouden besluiten, gaan
zij voor een raam staan dat be
paald niet uitkijkt op een demo
cratisch landschap.
Dat het linkse programcollege
wel eens wat gemakkelijk de min
derheid ter zijde schuift, is mis
schien niet fraai, maar wel begrij
pelijk als men zich de frustraties
onder het vorige, liberaal-confes
sionele college nog herinnert. Met
het negeren van de meerderheid
van de raad in deze kwestie, zou
den B. en W. echter een geheel
nieuwe weg inslaan en de hemel
mag weten waar die uitkomt.
Als B. en W. reëel zijn dan zul
len zij er niet omheen kunnen en
er ook niet omheen willen: een
andere wethouder dan Van
Aken dient president-commissa
ris van de LDM te worden. Van
Dam, het financiële vernuft yan
het college, zou een uitstekende
keus zijn.
Het grote raadsel van de avond
was ook dit keer Van Aken zelf.
Geen lettergreep kwam er over
zijn lippen, terwijl hij in normale
vorm de raad pleegt onder te
sneeuwen met woorden. Wet
houder Van Dam haalde al zijn
kastanjes uit het vuur. Zelfs toen
CDA-fractieleider Driessen het
uiterst schimmige gerimram
rond de declaraties ter tafel
bracht, zweeg Van Aken in alle
talen. Waarom haalde hij niet
één keer zelf de degen uit het
foudraal? Durfde de PvdA hem
niet aan het woord te laten of wil
de men hem de rechtstreekse con
frontatie met Driessen besparen?
Puzzels, raadsels.
Maar juist omdat Van Aken in
dat hele debat geen mond open
deed, was het pijnlijk, om niet te
zeggen gênant, om te zien hoe hij
wél zelf meestemde over de mo-
tie-Driessen die ging over zijn
eigen geschiktheid als president-
commissaris van de LDM.
Formeel had hij daartoe
het recht, zeker, maar zoiets doet
men natuurlijk niet na drie zit
tingen lang hartstochtelijk over de
eigen troebelen te hebben gezwe
gen. Het is dat de CDA-er Ham,
die aanvankelijk de indruk wekte
tegen de motie van zijn partijge
noot Driessen te zullen stemmen,
te elfder ure omsloeg en aldus
een 19—17 score bewerkstelligde.
Anders waren we dicht gekomen
bij een situatie dat Van Akens
stem de doorslag had gegeven
over zijn eigen benoeming.
RUUD PAAUW
Volgens Driessen was er maar één
juiste oplossing geweest: intrekking
van de kandidatuur van Van Aken.
Hij vond het een bijzonder vreemde
zaak dat dit niet gebeurd is. Overi
gens vond Driessen de kwestie niet
ernstig genoeg om een -motie van
wantrouwen tegen Van Aken in te
dienen. Door Elzenga was daar eer
der op gezinspeeld. Driessen: Er is
eigenlijk veel meer aanleiding om een
dergelijke motie in te dienen tegen de
overige leden van het college, want
zij droegen kennis van het gebeur
de." Als zoiets in de ambtelijke we
reld was gebeurd, zou volgens Dries
sen op zijn minst een schriftelijke
berisping zijn uitgedeeld. "Nu het
om een partijgenoot gaat moet de
zaak in de doofpot gestopt worden."
Dat zijn fractie in 1974 niet op de
hoogte was, schreef Driessen toe aan
het feit, dat het toenmalige college
zich hield aan de geheimhouding,
die was overeengekomen. Dat de
PvdA-raadsleden het wel ter ore
was gekomen, was volgens Driessen,
omdat men wilde voorkomen dat er
partijleden voor een verrassing zou
den komen te staan. "De zaak is veel
te ernstig om die met een grap af te
doen" zei Driessen, wijzend op de
door wethouder Van Dam gesigna
leerde paradox.
"Door de benoeming van Van Aken
te willen doorzetten wordt zowel de
gemeente als Van Aken een slechte
dienst bewezen", aldus Driessen.
Waarop wethouder Van Dam nog
eens benadrukte, dat het college in
de hele kwestie geen speciale taak
had, maar dat 't toezicht berust bij
de raad van commissarissen van de
LDM. Repliek van Driessen: "Maar
het college hecht toch zijn goedkeu
ring aan de jaarstukken van de
LDM?".
Alvorens tot stemming over de
motie van Driessen werd overge-
eaan verklaarde CDA-raadslid Ham
wethouder toen de benoemingskwes
tie speelde) op andere gronden dan
zijn overige fractieleden voor de mo
tie te zullen stemmen. "Ik ben het
niet eens met de stelling, dat Van
Aken die functie niet had mogen ver
vullen. Het is natuurlijk aardig om
dat aan de hand van achteraf ont
stane criteria aan te tonen", aldus
Ham. "maar wij hebben toen ge
meend dat we die functie aan Van
Aken konden toevertrouwen. Er
moest snel gehandeld worden en Van
Aken wist als LDM-commissaris veel
af van de zaken, die speelden".
De redenen dat hij desondanks
voor de motie stemde lagen volgens
hem in de duistere declaratie, die
Van Aken heefft ingediend en ziin
vrees, dat er binnen de LDM toch
geen zuivere verhouding meer zou
kunnen bestaan wanneer Van Aken
président-commissaris zou worden.
Bij de uiteindelijke stemming
kreeg CDA-er Driessen de steun
van zijn volledige fractie, die van
de VVD (waarin Wessels wegens
ziekte ontbrak) en van de 3 raads
leden van de PPR/PSP/D'66-fractie.
Tegen stemden de PvdA, Hoeven
'CPN) en wethouder Oosterman
(PPR/PSP/D'66). Stemverhouding
19-17. Een gebruikelijke eindstand
in de Leidse raad. maar ditmaal met
een ongebruikelijke achtergrond.
Protest tegen
bezuinigingen
LEIDEN Met alleen de WD-
fractieleden als tegenstemmers heeft
de Leidse raad gisteravond op voor
stel van de communist Hoeveneen
motie aangenomen waarin geprotes
teerd wordt tegen de bezuinigingen,
die het rijk toepast op het buurt-en
clubhuiswerk. Hoeven sprak, in zijn
al op 16 juni van dit jaar aange
vraagde interpellatie, over een aan
tasting van de gemeentelijke auto
nomie. Hij was van oordeel, dat de
gemeente Leiden haar deel in de
subsidie voor het buurt- en clubhuis
werk zou moeten handhaven.
Wethouder Tesselaar voelde er niet
veel voor om de subsidietaak van het
rijk maar op de Leidse schouders te
nemen. Volgens voorlopige cijfers
gaat het daarbij om een bedrag van
twee ton. Wel zegde Tesselaar toe
dat bekeken zal worden wat de ge
meente Leiden in bepaalde noodsi
tuaties kan doen.
Haarlemmerstraat 181
Gouden Ringen
Gouden Armbanden
Colliers en Sieraden
Briljant
Een uitgelezen collectie.
Altijd voordelig.
Hoogstraat
afgesloten
■LEIDEN De conditie van
de oude kelders onder de
Hoogstraat baart de Leidse
wethouder van stadsontwik
keling Cees Waal grote zorg.
De constructie is niet al te
stevig en daarom werd in het
verleden al beslist dat auto's
die zwaarder waren dan tiuee
ton niet meer over de Hoog
straat mochten rijden. In de
praktijk blijkt dat met dit
verbod nogal eens de hand
zoordt gelicht en toch zware
auto's passeren. Daarom
wordt op dit ogenblik beke
ken of de Hoogstraat niet
voor alle verkeer afgesloten
moet ivorden. Gezien de vrij
grote consequenties van dit
besluit voor de loop van het
verkeer in het centrum zal de
eventuele afsluiting eerst
diepgaand worden bestu
deerd.
Juwelier v. d. WATER
Eigen ateliers voor het repa
reren en ontwerpen van
Uw sieraden.
Korevaarstraat 16 t/o Fièt-
Showroom - Leiden
Telefoon 071—120164.
GEEN KOOPAVOND
maar uit zuiver politiek oogpunt",
aldus Meijer. Wat de tweede vraag
betreft, wees hij op de tegenstrijdig
heid die bestaat over de vraag of
bepaalde functies al dan niet vere
nigbaar zijn. Ook binnen de CDA-
gelederen.
Meijer wees erop, dat bij de be
noeming van Van Aken tot directeur
secretaris van de "Welzijnsbron" de
verenigbaarheidskwestie aan de or
de was geweest en dat de LDM-com-
missarissen zich daarover gebogen
hebben. Bij zijn benoeming is Van
Aken direct als commissaris afgetre
den. Van een onverenigbaarheid met
zijn raadslidmaatschap is volgens
Meijer nooit een probleem gemaakt.
"Kennelijk spelen dus andere motie
ven en overwegingen een rol. Maar
onze fractie wenst Driessen niet op
zijn bochtige wegen te volgen".
Kritiek had de PvdA-fractieleider
op het gewijzigde standpunt van Du
Gardijn in de kwestie, terwijl "geen
nieuwe opzienbarende feiten aan het
licht zijn gekomen". Meijer: "Het
enige wat er tussentijds gebeurd
is, is dat de PPR een ledenvergade
ring heeft gehouden, waarin op een
onafhankelijker koers ten opzichte
van de PvdA werd aangedrongen.
Misschien wil Du Gardijn zijn eigen
gezicht wat nader prononceren door
halverwege de interpellatie 180 gra
den om te draaien. "Maar dan dient
zich volgens Meijer wel de gelijke
nis met Janus-kop op.
Teleurgesteld stelde hij vast dat
er geen enkelepoging was gedaan
om de kwestie fundamenteel aan te
pakken. "Er was kennelijk geen be
hoefte om het vraagstuk van de on
verenigbaarheid vap functies uit te
diepen". Du Gardijn verweet hij in
dit opzicht "politiek ogenspel met
Driessen"
Van Dam hield de raad nog eens
voor dat men begin '74 was inge
licht over de betaalde functie van
Van Aken bij de LDM. Hij vroeg
zich af waarom het CDA in dat sta
dium niet tegen de gang van zaken
geprotesteerd had. "Bestond er geen
enkele interesse voor de zaak, of
was er iets mis tussen de wethouders
en de fracties, die het vorige colle
ge steunden?".
De wethouder van Financiën om
schreef de kwestie als "de para
dox van Driessen".
"Van Aken is niet ongeschikt als
wethouder maar wel als president-
commissaris, en ik ben in uw ogen
ongeschikt als wethouder, maar wel
geschikt als president-comm' -ris".
Daarmee doelend op de kritiek die
Driessen vorig jaar september uitte
op de kwaliteiten van Van Dam als
wethouder.
Oppositieleider Driessen signaleer
de dat het college in de kwestie-Wel-
zijnsbron steeds zeer terughoudend
is geweest bij het geven van ant
woorden. Zijn felle kritiek richtte
zich met name op de door wethouder
Van Aken ingediende declaratie voor
zijn werkzaamheden als secretaris
in de periode tot aan zijn wethou
derschap (van mei tot september '74)
Hij wees erop dat er in de declara
tie op diverse punten is gehannest
met uren, die gewerkt zouden zijn.
"Bovendien", zo stelde Driessen,
"konden bestuursleden van de Wel
zij nsbron helemaal niets declareren.
De hele declaratie maakt geen goe
de indruk."
LEIDEN Heeft Leiden te lijden
van de universiteit? Over deze vraag
gingen gisteravond vier vertegen
woordigers van diverse sectoren
met elkaar in de slag tijdens een fo
rumavond van de studentenvereni
ging VCSB (Voorstanders van meer
Contact tussen Studerenden en Bui
tenwereld). Oorspronkelijk was het
de bedoeling dat er gepraat zou gaan
worden over de nieuwbouwplannen
van het Academisch Ziekenhuis, een
duidelijk voorbeeld van waar de re
latie tussen stad en universiteit zou
kunnen liggen. Maar door de ge
brekkige organisatie (de studenten
vereniging was er te laat mee begon
nen) kon de algemeen directeur van
het AZL, drs. Verhey, niet komen,
terwijl er ook geen plaatsvervanger
voorhanden bleek.
Geen discussie dus over de nieuw
bouw van het AZL. Daarom werd er
te elfder ure besloten de discussie
maar algemeen te houden. De pro
bleemstelling werd toen: "Heeft Lei
den te lijden van de universiteit?".
En in allerijl werd er een nieuw fo
rum samengesteld: dr. Udo de Haes,
dr. J. H. Kamphuis (directeur Wel
zij nsraad), Hans Reinhard (voorlich
ter van de universiteit) en Jan Doo-
ve (van het buurtcomité Pieters- en
Academiewijk).
Dr. Kamphuis bevestigde dat Lei
den inderdaad van de universiteit
te lijden heeft. Hij sprak zelfs van
een stuk sociale onrechtvaardigheid
en hield, om dat te bewijzen, een uit
voerig betoog over het arme Leiden
dat een hele brede basis zou heb
ben en een hele smalle top. Volgens
Kamphuis heeft de Leidse bevolking
o.m. dit beeld van de universiteit:
zich in het zonnetje koesterende stu
denten aan de pils, zittend op een
oude canapé langs het Rapenburg.
Kamphuis vond dat er maar bit
ter weinig door de universiteit ge
daan wordt om "dat andere beeld" te
laten zien: het inzetten van een
stuk potentieel, bijvoorbeeld in de
faculteit der sociale wetenschappen
LEIDEN Met 19 tegen 17 stemmen heeft de Leidse gemeen
teraad zich gisteravond uitgesproken tegen de benoeming van
wethouder Van Aken tot president-commissaris van de N.V.
Leidse Duinwater Maatschappij (LDM). Het progressieve pro
gramcollege leed daarmee in een duidelijke politieke zaak de
eerste nederlaag sinds de formatie in september van het vorig
jaar aan het werk ging. Opmerkelijk tijdens de stemming was
niet zozeer het feit, dat de PPR/PSP/D'66-fractie in overgrote
meerderheid met de oppositie meestemde (dat was de afgelopen
vergaderingen wel duidelijk geworden), alswel dat wethouder
Van Aken zelf hoofdpersoon in deze kwestie meestemde.
VNA: nieuwe
voorzitter
LEIDEN De Leidse voetbalver-
niging VNA heeft sinds karr een
nieuwe voorzitter. De he >r j. Fak-
>el heeft cich teruggetrokken en is
opgevolgd door de heer Hsrmsen.
Uit een woning aan de Kwe-
fcerijweg in Den Haag ziin twee
schilderijen gestolen: een dieren-
t oorstelling van de schilder M» ichior
GHondecoeter, waarde twee ton en
een schilderij van Han van Meege
ren, voorstellende een bedelaar met
bedelstaf. Dat doek vertege ïwoordigt
volgens de gedupeerde ;e 1 waarde
van f 30.000. De inbraak moet zijn
gepleegd tussen begin auj istus en
zaterdag 4 oktober, tijdens afwe
zigheid van de bewoonster van het
pand.
Met Kips kun je feestelijke
dingen doen. Een voorbeeld
mayonaise
an f/iirlr
.schijf
Kips
■-m tkdïjk
Zelf een idee
hapje of snackje r
leverworst?
Schrijf *m op. stop Tn in een open
enveloppe ZONDER postzegel en
adresseer aan:
Kips. antwoordnummer 8276
Amsterdam.
Elk bruikbaar idee Wordt met zo'n
ouderwets lekkere Kips' leverworst
van 250 gram beloond.
Elzenga meende in de bereidheid
tot terugbetaling toch iets te bespeu
ren, dat duidde op een besef verkeerd
te hebben gehandeld. Wethouder Van
Dam bestreed dat laatste. "Uit het
feit dat iemand een lening terugbe
taalt, kan moeilijk iets onregelma
tigs worden afgeleid". Hij ontkende
overigens dat Van Aken nog geld
zou hebben ontvangen toen hij al
wethouder was.
"Na de beëindiging van het dienst
verband als directeur-secretaris was
hij nog wel secretaris van "De Wel
zijnsbron", aldus Van Dam. De raad
van commissarissen van de LDM
heeft geaccepteerd dat hij daarna
nog werkzaamheden op declaratie
basis verrichtte. Dat er geld aan
Van Aken was geleend, vooruitlo
pend op een nieuwe functie, vond hij
een normale zaak in de verhouding
werkgever-werknemer.
Voor PvdA-fractieleider Meijer
waren er in de kwestie-Welzijnsbron
maar twee relevante vragen: 1.
Heeft het college op 3 juni jl. terecht
het voorstel gedaan om Van Aken
te benoemen tot president-commissa
ris van de LDM? 2. Is de strafexpe
ditie van Driessen tegen Van Aken
gerechtvaardigd? Wat het eerste be
treft concludeerde Meijer dat er vol
komen volgens de regels was gehan
deld
Hil vond, dat op functionele gron
den voor de wethouder van econo
mische zaken was gekozen. "De
wethouder, die deze portefeuille
heeft, is de meest aangewezen per
soon", aldus Meijer, die verder ver
wees naar de houding van de prot.
chr. partijen en de VVD in 1971.
Toen vonden deze fracties dat de
benoeming een zaak van het colle
ge was en de raad er geen bemoeie
nis mee zou moeten hebben. Dat
men nu van dit standpunt afwijkt,
had Du Gardijn (PPR/PSP/D'66-
fractieleider - red) moeten overtui
gen van het feit dat de motie niet
op principiële gronden is ingediend,
en bijvoorbeeld voor projecten in de
wijken.
Dr Udo de Haas liet zich aanmer
kelijk positiever uit toen hij het
bouwbeeld van de universiteit aan
de orde stelde. Hij vond dat dat be
leid in gunstige zin was veranderd,
gezien o.m. het nieuwe Witte Sin
gelplan en de toekomstige mogelijk
heden op het Doelenterrein. Kritiek
had hij op het gemeentebeleid. De
gemeenten, meende hij, laat te veel
over haar kant gaan en staat een
eenzijdig beleid toe waar het bij
voorbeeld de nieuwbouw van het
AZL betreft.
Jan Doove liet zich in soortgelijke
termen uit. toen hij zei dat de stad
het de universiteit wel gemakkelijk
maakt.' 'De grote lijdzaamheid van
de bewoners in deze stad is te danken
aan 't domme beleid dat de gemeen
te heeft gevoerd", zei hij.
Over het Doelenterrein, waar zijn
buurtcomité geen nieuwbouw van de
universiteit wil hebben, zei Doove
"dat het niet gaat om het alterna
tief: defensie of universiteit, maar
om defensie of iets anders".
Voorlichter Reinhard bestreed de
stelling als zou de universiteit niets
of weinig voor de stad doen. Hij
wees o.m. op de hoeveelheid geld die
door leden van de universitaire ge
meenschap - ook al wonen ze vaak
in de randgemeenten - in Leiden be
steed wordt, hij sprak van het ener
gieverbruik door universiteit en AZL
waardoor weer de nodige pecunia in
de gemeentekas terecht kwamen en
wees verder op het onderzoek dat
door de vakgroep klinische psycholo
gie is gedaan naar het jeugdwerk
loosheid in Leiden en dat zou kun
nen resulteren in een centrum voor
Jeugdwerklozen.
Op deze inleidingen volgde een
discussie met het welgevulde zaaltje.
Een discussie die overigens maar wei
nig concrete dingen voortbracht. Het
enige in die richting was de sugges
tie van één der aanwezigen om als
Leidenaar in de universiteitsraad te
gaan zitten. Men wordt dan bui
ten-universitair raadslid. Dat kan.
WIM WIRTZ.
ONDERDELEN
voor alle
merken
stofzuigers
Ham: geen zuivere verhou
dingen.
Desgevraagd verklaarde hij na
afloop van de raadsvergadering de
kwestie te hebben overlegd met bur
gemeester Vis. Deze stelde zich vol
gens Van Aken op het standpunt dat
hij gerechtigd was om mee te stem
men over de motie van CDA-fractie-
leider Driessen. Wethouder van
Aken: "Het is niet ongebruikelijk,
dat een wethouder meestemt bij een
motie, waarin hij zelf partij is'".
VVD-fractieleider Elzenga kwam
gisteravond als eerste aan bod in de
nu al lange tijd slepende kwestie
rondom "De Welzijnsbron" (zie bo
ven). Hij wilde van het college weten
of Van Aken nu wel of niet betaald
was in de periode dat hij al wethou
der was. Verder wilde hij geïnfor
meerd worden over de motieven,
die hadden gegolden bij het terugbe
talen van de lening, die Van Aken
kreeg in de periode dat hij geen di
recteur-secretaris van "De Welzijns
bron" meer was en ook het wethou
derschap nog niet bekleedde.
Tja, dat zou ideaal zijn! Dat zou de
oplossing zijn van heel wat schoen- en
voetprobleempjes bij uw kind.
De échte oplossing staat echter in onze
schoenwinkels: de groeivormmeter. Dit
handige apparaat meet het voetje zeer
nauwkeurig (óók de wreefhoogte!) en wijst
precies de juiste schoenmaat aan. Wilt u
weten of de 'oude' schoentjes nog goed
passen? Ook dat kan door ons gemetei^
worden. Natuurlijk vindt u in onze
zaken een grote kollektie leuke
kinderschoenen (in 5 breedte
maten), zoals: Bunnies.
Renata, Pinocchio.
Cristall. En... bij
Oerlemans kunt u
verzekert zijn van een
vlotte, prettige bediening en
vakkundige adviezen. Komt u eens
gauw kijken en passen?