Port, een vurige levensgezel
EG geeft Portugal
ruim half miljard
Chicaneus
verweer''
In Nederland neemt de vraag weer toe
Margot Fonteyn
Duel computer
schakers
blijft onbeslist
ONGELUK MET
VLIEGTUIGEN
WAS NIET TE
VOORKOMEN
LEIDSE KANTONRECHTER
DINSDAG 7 OKTOBER
Door
Ed de Kenning
Een mooi gedekte tafel met enige
plateaus kaas en daarbij een fijn
glas port na een luisterrijke
maaltijd; dat is voor velen een van
de plezierigste dingen waar een
mens aan kan denken. Want
waarom zou Je port alleen maar op
recepties drinken, hoewel zelfs daar
de vurige Portugese wijn met het
stevige alcoholgehalte al bijna
geheel door zijn Spaanse buurman
de sherry is verdreven.
Toen het bij de overgang van de 18e
naar de 19e eeuw gewoonte werd om
aan het eind van de maaltijd
dessertwijnen te drinken die met
alcohol waren versterkt, ging
Portugal tot de landen behoren die
beroemd waren om werkelijk grote
wijnen.
En wie Port zei, dacht behalve aan
Portugal direkt aan Engeland.
Engeland waar het vochtige klimaat
en de koele avonden het gebruik
van een wat vurige drank stimuleer
den. Menig landedelman in de
counties raakte zo gehecht aan deze
fonkelende, koppige levensgezel dat
hij er een Jicht aan overhield, maar
dat lag niet zozeer aan de port,
alswel aan de grote hoeveelheden
die men verzwolg, om de eeuwige
dorst te lessen.
Onze eigen Willem m heeft de
import naar Engeland hevig gesti
muleerd, want tijdens een oorlog
met Frankrijk verbood hij de invoer
van de geliefde Bordeauxwijnen en
stimuleerde juist de import van
Portugese wijnen. Het is trouwens
nog zo dat de Koningin van
Engeland geen toast uitbrengt dan
met port.
In 1703 sloten Portugal en Engeland
een handelsverdrag, het verdrag van
Methuen, waarbij Portugal zich
verbond voortaan vrije import van
Engelse wollen stoffen toe te staan,
in ruil waarvoor Engeland de
invoerrechten op Portugese wijnen
30% lager stelde dan die op Franse.
Het Methuenverdrag, genoemd naar
de Engelse ambassadeur Paul
Methuen, vernietigde de Portugese
wolnijverheid en maakte Portugal
geheel afhankelijk van Engeland,
maar beïnvloedde tevens sterk de
Engelse drinkgewoonten.
Naam
De portwijnen hebben hun naam te
danken aan de havenstad Oporto
die aan de monding van de Douro
verlaten vanuit een andere haven
ligt en geen portwijn mag het land
dan Oporto. Als de wijn na de oogst
in het honderd kilometer stroomop
waarts gelegen wijngebied met open
boten, de „rabelos", de rivier is
afgezakt wordt ze gedurende twee
jaar aan de overkant van de rivier
in Villa Nova de Gaia te rijpen
gelegd in eikehouten vaten waarin
na vermenging van de verschillende
wijnsoorten de metamorfose plaats
vindt van het ruwe druivesap naar
de lichtende heldere verfijnde wijn.
Tegenwoordig onderneemt men de
vijf dagen durende bootreis langs
klippen en stroomversnellingen niet
meer, maar wordt de wijn per
vrachtauto binnen vier uur naar de
havenstad gebracht.
Voeten
Wat nog steeds niet is veranderd is
het treden van de wijn. De druiven
worden niet mechanisch geperst,
maar mannen treden de wijn met
hun voeten, terwijl ze tot aan de
bovenbenen in de most staan. In
diepe ernst of met luid gelach lopen
de dorpelingen op de maat van
muziek van kleine trommels, fluit of
mondharmonica wel vier uur achter
elkaar in een streng gedisciplineerd
ritme. De voeten moeten daarbij zo
hoog mogelijk worden opgetild om
de lucht die het proces versnelt, zo
diep mogelijk tot de most te laten
doordringen.
Men begint met een soort quadrille,
de corte genaamd, waarbij de
dansers in dubbele rij gearmd gaan
totdat alle trossen in de kuip
volledig zijn platgetrapt.
Worden de dansers moe en dorstig
dan heffen ze een gehuil aan
waarna direkt sigaretten en wijn
wordt aangeboden. Als de hoofdman
of de ceremoniemeester vindt dat de
corte goed gedaan is, gaat men
achter elkaar lopen of wordt het
aan de eigen fantasie overgelaten
•hoe de druiven van hun sap worden
leeggedanst.
De muziek wordt steeds wilder tot
na vier uur de groep wordt afgelost
door een nieuwe ploeg.
Daarna laat men de gisting twee tot
vier dagen voortgaan waarbij men
er wel sterk op let dat de vaste
massa, druivenstelen, pitten en
schillen die bovenop komen drijven
steeds weer wordt ondergedompeld.
Tijdens de gisting voegt men op een
bepaald moment een scheut zuivere
wijnalcohol toe om de gisting te
laten stoppen en de suiker in de
most te laten. Dat is het moment
dat de wijn port wordt.
Er zijn eigenlijk twee soorten port,
vintage port en port op fust.
Vintage port bestaat uit uitzonder
lijke mooie wijn van een speciaal
jaar met hoge kwaliteit die twee tot
drie jaar op fust wordt bewaard.
Daarna wordt weer alcohol toege
voegd tot een percentage van 18
20% en de port wordt gebotteld om
pas na tien, twintig of zelfs veertig
jaar te worden gedronken.
De eerste acht jaren blijven de
wijnen hard door de scherpe vurige
alcohol, maar na een jaar of tien
wordt de wijn mooi om te drinken
en krijgt ieder jaar meer karakter
en waardigheid.
De zo behandelde port is de mooiste
port die men kan drinken. Heeft de
oogst van elk jaar niet zo'n
uitzonderlijke kwaliteit dan wordt
alle wijn een jaar of vier, vijf op
fust gelagerd tot ze belegen is. De
kleur van de wijn is helderrood en
robijnrood. Ze wordt in de handel
gebracht onder de naam Ruby port.
Op fles wordt deze wijn niet beter
meer. Lagert men wijn tot twaalf
jaar op fust dan ontstaat een
roodbruine taankleurige drank, de
Tawny port. Dit zijn eigenlijk
allemaal dessertwijnen, maar er
bestaan ook droge witte ports, die
van witte,, groenachtige druiven
worden gemaakt.
Nu de vraag naar droge wijnen
stijgt laat men de most van
sommige witte ports uitgdsten,
waardoor alle suiker wordt omgezet
in alcohol. De wijn is dan droog.
Past men de gewone methode toe
dan is witte port iets zoeter dan
rode.
Jaarlijks worden ruim 36 miljoen
liters port verbruikt waarvan al vier
miljoen in Portugal zelf. Bij de
export staat Frankrijk met 16
miljoen liters afname nu aan de top
en per inwoner gerekend drinkt de
Deen het meest van dit zuidelijke
levenswater.
Ook in Nederland neemt de vraag
weer toe en misschien wordt ook
een oud gebruik weer in ere hersteld
om kinderen een kistje vintage port
van hun geboortejaar mee te geven
als zij het ouderlijk huis verlaten
om te trouwen. Maar dan moet het
kind geluk hebben in een vintage
jaar te zijn geboren en pa moet zo
verstandig zijn de port drie jaar na
de geboorte te kopen, want daarna
worden de vintages onbetaalbaar.
AMSTERDAM De pantalon neemt deze winter w eer een grote plaats in in de confectiecollecties.
Hier drie modellen van Witteveen, links een combinatie van witte trui, rechte-pijp spijkerbroek
en Mexicaanse laarsjes, midden coltrui met daarover een effen flanel blouse en daarover weer
een geruite flanel blouse. Daaronder wordt een flanel camélkleurige pantalon gedragen en rubber
laarsjes. Uiterst rechts een gestreept flanel hemd en een bruine tinneroy broek, hieronder worden
korte laarzen gedragen waar een paar stoere sokken overheen worden gedragen.
LEIDERDORP Tijdens de schaak-
in van' de vereniging Leiderdorp
hebben negen schakers de strijd aan
gebonden met een Amerikaanse com
puter (Chess 3.5), die dankzij de
medewerking van de Control Data
Corporation in Rijswijk de gehele
dag kon worden gebruikt. Het duel
bleef onbeslist. Beide partijen be
haalden een score van vijftig pro
cent. John van der Wiel van Phili-
dor speelde in twee séances simul
taan tegen bijna veertig liefhebbers.
Van der Wiel verloor tweemaal, de
overige partijen werden door hem
gewonnen. De snelschaakwedstrijd
eindigde in een zege voor Biek
Verra. Tweede en derde werden
Wout Steffelaar en Erik Oosterom.
Wim Steen en Gert Jan Goedhart
veroverden (na loting) de prijzen
(schaakboeken), die verbonden zijn
aan het goede oplossen van een drie
tal schaakproblemen.
Van der Stoel: Financieel noodverband
Door
Frits Bergman
Luxemburg De Portugese minis
ters Antunes (Buitenlandse Zaken)
en Campines (Buitenlandse Handel)
hebben gistermiddag van de EG-mi-
nisterraad te horen gekregen dat de
Gemeenschap bereid is een bedrag
van ruim 540 miljoen gulden ter
beschikking te stellen voor hulp aan
Portugal Voor Nederland betekent
dit dat ruim drievijfde (32,5 min
gulden) van de 50 miljoen die de
regering zelf reeds voor Portugal
had gereserveerd, als Gemeen-
schapshulp de deur zal uitgaan. Het
Nederlandse aandeel in de hulp van
de Europese Investeringsbank be
draagt namelijk 6 procent.
Anders ligt het met de 70 miljoen
mark die de Duitse regering voor
Lissabon in petto had: Deze komt
boven op het Duitse aandeel in de
hulp van de EG. Het waren dan
ook de Duitsers (samen met de
Fransen) die het bedrag van 540
miljoen te veel vonden. Bonn had
willen volstaan met 360 miljoen
namens de EG.
De Nederlandse minister Van der
Stoel daarentegen had liever gezien
dat de raad het voorstel van de
Europese Commissie had gevolgd om
tenminste 720 miljoen gulden voor
Portugal uit te trekken als hulp van
de Gemeenschap. Ook in dat geval
zou het Nederlandse aandeel niet
groter zijn geweest dan de 50
miljoen die al beschikbaar waren,
want 6 procent van 720 is ruim 43
miljoen gulden. „Een voorlopig
noodverband" noemde Van der Stoel
het bedrag dat de EG nu ter
beschikking heeft gesteld.
Minister Antunes zei gistermiddag
onder meer dat de samenwerking
tussen de EG en Portugal van
fundamenteel belang is voor het
vestigen van een pluralistische
democratie in Portugal. De financië
le bijstand is vooral nodig voor de
investeringen die samenhangen met
de terugkeer van drie- tot
vierhonderdduizend Portugezen uit
Angola (woningbouw en landbouw).
De economische en sociale gevolgen
van deze repatriëring dreigen
volgens Antunes de omvang aan te
nemen van een nationale ramp. Een
belangrijk deel van de financiële
hulp op korte termij moet volgens
de Portugees worden gebruikt ten
bate van kleine en middelgrote
ondernemingen, die aan de rand
van een bankroet staan.
Antunes vroeg ook een gemakkelij
ker toegang op de Europese markt
voor enkele Portugese produkten,
zoals met name textiel, kleding en
landbouwprodukten. De douanerech
ten op industrieprodukten uit
Portugal moeten per 1 januari 1976
vervroegd worden afgeschaft en de
reeds in Portugal gevestigde indus
trieën moeten worden beschermd
tegen concurrentie uit de EG.
Een bescheiden financiële hulp van
de EG zou volgens Antunes, gezien
de reeds gewekte verwachtingen, in
Portugal en elders negatieve gevol
gen hebben.
AMSTERDAM De jumpsuit is weer terug, al is de naam nu
meestal veranderd in piloten-overall. Deze zeer elegante
overall met bijpassende kaneelkleurige poncho komt uit de
collectie van Dennis Deus:.
ZATERDAGAMATEURS rlnr|0f Tl 1 lil
Wim v. d. Plas (Quick Boys) 16 tldllÖ t J LLLLct
Piet Boot (Lisser Boys) 1 6
Jac. den Heyer (Rijnsb. Boys) +15 LONDEN —Na een afwezigheid van
Arnold Boers (Katwijk)1 4 dne jaar Dame Margot Fonteyn
ZONDAGAPAATEURS op 56-jarige leeftijd naar het Royal
John van Dijk (Foreholte) 1 8 Ballet in Londen terugkeren om met
Siem v. d. Ham (Blauw Zwart) +3 5 de in Rusland geboren danser Ru-
Sam den Os (Roodenburg)4 dolf Noerejew een volledige uitvoe-
Piet Ruigrok (Foreholte) +2 4 ring te geven van Romeo en Julia
John Manuputty »UDO) rl 4 in de bewerking van de choreograaf
Joop Oostdam (WSB) 1 4 Kenneth MacMillan.
AFDELING LEIDEN Dame Margot trad in 1973 voor
Vic Boutier (VTL) 6 he' laatet ln Covent Garden op. Er
Hennie Rünsburger (KRV)5 z"1'™ "We uitvoeringen worden ge-
John Eibers iBernardus) 5 geven. Daar de vraag naar plaats-
REGIONALE JEUGD kaarten zo groot is besloot het thea-
Jan van Dijk (Katwijk) 3 ter dat deze alleen schriftelijk kun-
nen worden aangevraagd.
Nel van Beeten (KRV) 16 in ^s^gtontnet Noerejew ennaar
S B0Uen^Wet^31rls) +1 12 zullen zij voor hun
Coby v. Trigt (KRV) 10 °ptr,+en ln Londen n<* m New
Marion de Groot (Wet. Girls) +1 10 YorlI: dansen.
Tennis De Tsjechische tennisster
Martina Navratilova mag in de Ver
enigde Staten blijven. Begin septem
ber had zij asiel gevraagd, hetgeen
gisteren door de Amerikaanse immi
gratiedienst met een bevestigend ant
woord werd gehonoreerd. Zij mag
onbeperkt in het land blijven en
heeft het recht over vijf jaar het
Amerikaanse staatsburgerschap
aan te vragen. Zij verklaarde dat er
geen politieke reden was voor haar
aanvraag, maar dat zij louter in de
Verenigde Staten wil tennissen.
DEN HAAG Het vlietuigongeluk
in oktober van het vorige jaar,
waarbij een Amerikaanse Phanto-
m—straaljager, afkomstig van e/n
Engelse vliegbasis, boven de Bra
bantse gemeente Wouw een sport-
vliegtuig vermorzelde, kon niet
worden voorkomen. Er was eenvou
dig geen tijd voor een uitwijkma-
door de grote snelheid
de vliegtuigen elkaar
naderden. Op ,het moment dat het
botsingsgevaar kon worden waarge
nomen was de botsing al onvermij
delijk.
Dit is het oordeel van de Raad voor
de Luchtvaart over deze vliegtuigbot
sing, waarbij de bestuurder van het
Cessna-sportvliegtuig, de importeur
G.J.A.M. van Delft (45) uit Helvoirt.
om het leven kwam. De bestuurder
van de straaljager, kapitein—vlieger
R.C. Kowalski (29), zag kans zijn
ernstig beschadigde Phantom-jager
op het vliegveld Soesterberg aan de
grond te zetten.
De Raad voor de Luchtvaart vindt
dat geen van beide vliegers schuld
treft. Wel meent de Raad dat
gezocht moet worden naar verbeter
de zichtbaarheid van vliegtuigen,
met name door het voorschrijven
var. de regel om witte, felle
knipperlichten te voeren. Ook beveelt
de Raad een verdere scheiding in
vlieghoogte tussen militair en
burgervliegverkeer aan
Tempels De Unesco gaat gouden,
zilveren en bronzen penningen uitge
ver. om geld in te zamelen voor het
behoud van de tempels van Philae
in Egypte. Op de penningen komt
een afbeelding van het hoofd van
de godin Isis, aan wie de belang
rijkste tempel is opgedragen. De pen
ningen worden in Parijs geslagen
en zullen via banken in de lidstaten
van de unesco worden verkocht. De
tempels worden bedreigd door de
hogere waterstand van de Nijl, als
gevolg van de aanleg van de As-
soean-dam.
Korfbal
KNKV
RES. HOOFDKLASSE A: Allen
Weerbaar 2 Dee tos 2 55.
ZUID WEST RES. I A: Pernix 2
Ready 2 8—9; HKC 2 Deetos 3
10—7.
RES. I BDe Algemene 2 Excelsior
2 47; Fides Pacta 2 Kinderdijk 2
5—3.
RES. H B: PKC 3 De Danaiden 3
7—6.
RES. Ill A: Pernix 3 KOAG 2
5—5; KVS 3 VES 2 8—8; ADO 2
Swift 2 3—2.
RES. in B: Fortuna 3 WION 2
3—2.
JUN. A: TOP Swift 20—1.
RIJNDELFLAND
1 A: ODO Velocitas 2 10—4; SEV
Warmond 75.
2 A: Meervogels 2 Ons Eibernest 6
4—2; Tempo 2 VEO 3 3—3.
3 A: ODO 2 DKC 5 1—5.
3 B: Raven 4 De Algemene 4 5—5;
Olympiaan 4 Hoekse 3 5—3.
3 C: DKC 4 Hou Stand 3 5—9.
3 D: Crescendo 4 SEV 2 5—2.
4 A: Fiks 3 SEV 3 7—2; Ondo 3
Velocitas 4 3—0.
4 B: Madjoe 2 Tempo 3 4—8; Fluks
3 Pernix 4 52; ONDO 4 Meer
vogels 3 72.
4 D: Ready 8 Fortuna 7 41.
JUN. 1 B: Raven Fides Pacta
3—14.
JUN. 2 A: Velocitas J2 ONDO
2—9; Dijkvogels Pernix 1—6; VEO
J2 Olympiaan 103.
JUN. 2 B: Fortuna J2 Noorder
kwartier 76.
JUN. 3 A: Fiks J2 TOP J3 1—2;
DES J2 Tempo J2 10—5; ODO
Excelsior J2 7—3.
JUN. 3 BDe Danaiden J2 Hoekse
SV J2 6—4.
ADSP. AA: Fides Pacta al KVS al
3—3.
ADSP. 2 A: Fiks al Tempo al
7—3.
ADSP. 3 A: Tempo a2 Fiks a2 21.
PUP. 2 A: TOP p3 Crescendo 0—6;
Fiks pi Zuiderkwartier pi 4—0.
PUP. 2 B: Fiks p2 TOP p4 Fiks n.o.
Torens bezet Enkele honderden
personen hebben gisteren hun demon
stratie ten gunste van de typogra-
fen-staking bij het dagblad 'Le Pa-
risien Liberé' kracht bijgezet door
de Notre Dame binnen te dringen
en de tweelingtorens van de kathe
draal te bezetten. Het plein voor de
kathedraal was door de politie afge
zet en onder torens werden gehelm
de agenten van de oproerpolitie ge
stationeerd. Na een gesprek met de
politie ontruimden de bezetters de
torens.
LEIDEN Misschien dat het le
zen van rechtbankverslagen som
mig ekrantenlezers op het idee
brengt om ook eens een gokje te
wagen: wellicht dat met een vlot
praatje de boete wat omlaag ge
bracht kan worden. Oppassen is dan
wel de boodschap. Want "overacting"
of een onsamenhangende smoes kun
nen dergelijke vlotte verdachten
duur te staan komen. Dat iemand
probeert de zwakke punten in een
aanklacht uit te buiten is zijn goed
recht, maar als hij uit zijn nek gaat
kletsen wordt hem dat kwalijk ge-
De Rotterdamse instrumentenma
ker (22) die, komende vanuit de
Nieuwsteeg, met zijn auto op het
Steenschuur in Leiden een voetgan
ger omver had gereden kreeg het
verwijt naar zijn hoofd geslingerd
dat hij "een chicaneus verweer"
voerde. Verdachte had op die bewus
te, regenachtige avond bij het links
af slaan de voetganger, die recht
door overstak, niet opgemerkt. Het
slachtoffer verklaarde alleen te we
ten dat hij voor het oversteken goed
had uitgekeken, en toen de rijweg
op was gestapt; toen hij weer bij
bewustzijn kwam lag hij half onder
een auto en stonden er een heleboel
mensen om hem heen. De verdachte
vertelde dat hij het slachtoffer een
paar dagen later thuis had opge
zocht. 'Hij had alleen een kootje van
zijn ringvinger gebroken en vertelde
me dat hij in gedachten verzonken
was geweest: hij wist niet waar hij
vandaan kwam toen hij overstak".
Dat laatste ging er bij de officier
van justitie en de kantonrechter niet
in; die voetganger moest toch er
gens vandaan gekomen zijn. De ver
dachte bracht nog naar voren dat het
donker was en regenachtig en dat hij
die voetganger niet had gezien, echt
niet; hij was er ineens.
Kantonrechter mr. De Koning
vroeg zich af waarom verdachte er
zo omheen draaide en niet gelijk toe
gaf dat hij niet goed uit had gekeken
en zo het slachtoffer niet opgemerkt
had. "Ik heb de indruk dat u de boel
probeert te versieren". Toch werd
het nog een milde boete, want het
regenachtige, donkere weer telde de
kantonrechter als verzachtende om
standigheid.
Een andere verdachte werd door
mr. De Koning gefeliciteerd: „Ik
veroordeel u conform de eis tot zes
maanden ontzegging van de rijbe
voegdheid en honderdvijftig gulden
boete, en u krijgt mijn felicitaties
dat u hier ongedeerd kan verschij
nen". Deze Amstelveepse manager
had dan ook als een piraat gereden:
met negentig kilometer per uur was
hij een voorrangskruising opge
stormd, had een aanrijding veroor-
zaakt en was toen een paar keer over
de kop geslagen. De auto brak door
midden en de brokstukken kwamen
20 en 35 meter verder terecht. De
snelle manager had alleen een klein
hoofdwondje. De verdachte had wei
nig zin zijn auto zes maanden te
missen en besloot onmiddellijk in
hoger beroep te gaan. Het is de
vraag of dat hem veel zal helpen.
Eveneens zes maanden ontzegging
van de rijbevoegdheid en een boete
van zelfs 250 gulden kreeg meneer
Lambrechts uit België. Hij was niet
op het kantongerecht verschenen,
maar van de officier hoorden we het
verhaal hoe de Belg 's morgens
vroeg zomaar van de weg afraakte en
via een boom in de sloot terecht
kwam. Hij was in slaap gevallen na
dat hij voor zijn plezier een nachtje
naar Amsterdam was geweest. Mr.
De Koning vond dat maar onverant
woord en bromde bij het uitspreken
van zijn vonnis: "Zulke Belgen heb
ben we hier niet nodig".
TOM MAAS
