'Liever samenwerking
met de vuist op tafel'
ÜH
®3EB5®
FUNDAMENT ONDER LINKS COLLEGE GAAT SCHEUREN VERTONEN
De zevende wethouder?
„Stadspoorten en toegangswegen"
„Wijnproefavond" in
de Stadsgehoorzaal
Leo Meijerfractieleider van de PvdA
PPR/PSP/D'66
LEZERS SCHRWEN
natuurlijk
goed!
MAANDAG 6 OKTOBER
PAGINA 3
LEIDEN Op 29 mei 1974 be
zorgde het electoraat Leiden een
linkse meerderheid in de gemeen
teraad en legde daarmee de basis
voor een college, dat behalve uit
de VVD-burgemeester kon be
staan uit louter zich progressief
voelende wethouders. PvdA, PPR,
PSP en D'66 konden uitvoering
geven aan datgene, wat ze in hun
verkiezingsprogramma hadden
verkondigd: de vorming van een
links college, dat zich aan een
van te voren overeengekomen
programma had te houden. De
vier jaar daarvoor had Leiden het
uitsluitend met confessionele en
VVD-wethouders moeten doen.
En hoewel de meerderheid krap
was (één zetel» en er door sommi
gen nog een onderscheid gemaakt
was tussen een enkelvoudige en
een werkbare meerderheid, verliep
de linkse greep naar de macht be
trekkelijk soepel. Vijf van de zes
wethouders waren snel benoemd;
slechts voor één post was een on
derlinge stemming nodig. De ver
deling van de taken leverde even
min onneembare obstakels op. al
dongen Oosterman PPR/PSP/
D'66» en Tesselaar (PvdA» beiden
naar onderwijs.
De socialist won, maar even
tueel leed over de portefeuille-in
deling kon in de kiem worden ge
smoord, door per sector een duide
lijk koppel van twee wethouders
aan te wijzen. Een idee van Leo
Meijer, die tot fractie-voorzitter
van de PvdA was gekozen. Er
kwam een college van vijf wet
houders. die lid waren (en zijn)
van de PvdA, en één, die het weg
kwijnende D'66 vertegenwoordigt,
maar ook de PPR en de PSP. Een
linkse verbroedering, waarmee
was voldaan aan de wens van
bv. het toenmalige PvdA-raadslid
(thans wethouder» Cees Waal:
„Leiden moet het rechtse juk van
zich afschudden, zoals het dat
vierhonderd jaar geleden met het
Spaanse juk heeft gedaan zo
luidde een vergelijking, die hij op
verkiezingsbijeenkomst trok.
Nu, ruim een jaar nadat het
college werd geïnstalleerd, lijkt
het fundament onder het linkse
machtsblok scheuren te gaan ver
tonen. Er mag op zijn minst ge
sproken worden van wederzijdse
irritaties tussen PPR/PSP/D'66
enerzijds en de PvdA anderzijds.
En in recente interviews sprak de
scheidende fractieleider van PPR/
PSP/D'66. Kees du Gardijn, zijn
voorkeur uit voor een college dat
op een bredere basis (dus meer
partijen) zou moeten stoelen.
Nogal in flagrante tegenspraak
met wat PPR/PSP/D'66 voor de
verkiezingen betoogden: voorko
men moest worden dat de PvdA
naar het CDA zou gaan lonken.
Door
John Kroon
Du Gardijns ontboezemingen heb
ben wrevel opgewekt bij zijn colle
ga Leo Meijer. Hij zegt: "Op zich
heb ik het afgelopen jaar toch al
verreweg de meeste moeite gehad
met het optreden van Du Gardijn
bij onze coalitiepartner. Van Anne
v.d. Zande kan je zeggen dat ze
zich als enige PSP'ster in een wat
uitzonderlijke positie bevindt. Haar
optreden in de raad kenmerkt zich
door veel wol en weinig geschreeuw
Laurens Beijen (PPR) weet goed
wat hij wil en heeft er feeling voor
hoe hij dat kan bereiken. Met Kees
du Gardijn ontstaan de moeilijkhe
den niet zozeer om wat, maar voor
al door de wijze waarop hij iets pre
senteert. Het tijdstip; vaak zonder
vooraf iets te bespreken. Zijn recen
te uitlatingen over een afspiegelings
college, het opnemen van CDA'ers
en VVD'ers in het stadsbestuur neem
ik ernstiger op. Het is onbegrijpe
lijk dat een man als hij als verte
genwoordiger van de groepering
waarvoor hij staat, zoiets kan zeg
gen. Voor de verkiezingen was het
thema van de PPR: we moeten de
PvdA afhouden van het CDA. Nu
wordt in interviews het omgekeerde
gezegd. De uitlatingen zijn regel
recht in strijd met ons gemeenschap
pelijk kernprogramma. Er is duidelijk
uitgesproken door de PPR-ledenver-
gadering dat met CDA en VVD geen
progressief college is te vormen. Ik
vind het kiezersbedrog om dan na
de verkiezingen gebruik te maken
van je positie om precies tegenge
stelde ideeën in de stad te gaan pro
pageren".
Daey Ou wens
Leo Meijer: echte oppositie ontbreekt.
Als Meijer tijdens het gesprek
wordt verteld dat Du Gardijn vra
gen heeft gesteld over de kwestie-
Daey Ou wens, de geschorste direc
teur van de Groenoordhal, reageert
hij verbaasd. Het blijkt een actueel
voorbeeld te zijn hoe verzuimd is.
om de coalitiepartner van te voren
voldoende in te lichten. Hij zegt:
In stadhuiskringen wordt hij
n el eens de ..zevende wethou
der'genoemd. Zelf kent hij
ook nog wat onvriendelijkere
kivalificaties, die de afgelopen
periode gehanteerd zijn om
zijn optreden te typeren. Maar
hoe denkt Leo Meijer, leider
van de grootste fractie in de
Leidse gemeenteraad, de PvdA.
daar zelf eigenlijk over? „Och,
ik ben vanuit het campagne
leiderschap tijdens de verkie
zingen in deze rol omhoog ge
vallen. mede dank zij het feit,
dat beteren wethouder werden.
Daarvóór heb ik nogal een in
breng gehad in 't verkiezings
programma. Ik vind dat ik me
nu tot het uiterste moet in
spannen om dat waar te ma
ken. In de verkiezingscampag
ne hebben wij zeer benadrukt
dat er een sterkere bestuurs
kracht moest komen. Dus: een
programcollege met een poli
tieke eensgezindheid. In het
eerste jaar van het college heb
ik me er echt op gericht om
het team te handhaven. Er
sterk de nadruk op gelegd dat
de basis van succes is dat het
college als team functioneert.
Het hele systeem is er eigen
lijk op gericht om de wethou
ders uit elkaar te laten groeien.
Wanneer elke wethouder indi
vidueel alleen op zijn eigen
ambtenaren zou afgaan, is dat
gevaar groot. Daarom was het
nodig dat er een goed functio
nerend team kwam. Maar het
is zeer wel mogelijk dat ik me
in de verdere periode icat meer
zal terugtrekken".
"De kwestie Daey Ouwens verkeert
op dit moment in een juridisch sta
dium. In juridische procedures is
zo spoedig mogelijk meestal niet
zo ontzettend spoedig. Dit college
heeft de situatie aangetroffen en
staat nu voor het probleem om aan
de ene kant te voldoen aan de ver
plichtingen jegens een werknemer
van de gemeente, tegenover wie
men een verantwoordelijkheid heeft
en aan de andere kant de verant
woordelijkheid tegenover de gemeen
te zelf. In die zin dat er geen on
verstandige en onvoorzichtige be
slissingen genomen mogen worden,
omdat die de gemeente erg duur
kunnen komen te staan. Tegenover
de betrokken werknemer heeft de
gemeente de plicht om hem de kans
te geven zijn standpunt zo volle
dig mogelijk naar voren te laten
brengen. Dan kun je nu wel flink
doen en zeggen: college hak die
knoop door. Maar het is een illusie
om te denken dat als de knoop door
gehakt is dan ook de kwéstie uit
de wereld is. Degenen, die zo'n il
lusie wekken, draaien hetzij zichzelf
hetzij een ander een rad voor oegen".
Du Gardijns optreden ten spijt
("dit soort zaken ligt enigszins in de
persoonlijke sfeer"» acht Meijer de
samenwerking "niet wezenlijk aan
getast". "Neem bijvoorbeeld zo'n rap
port van de gezamenlijke werkgroe
pen van de vier partijen over de
sociale dienst. Dat geeft aan hoe de
samenwerking ook kan zijn. De be
sturen van de partijen praten regel
matig met elkaar. Soms met de vuist
op tafel, soms in een vriendelijker
sfeer. Op zich is het bewustzijn dat
er een overeenkomst gesloten is,
groot genoeg. Ook dat de belofte
aan de kiezer volgehouden moet wor
den. Mogelijk dat de wisseling van
fraetievoorzifcterschap bij PPR/PSP/
D'66 van positieve invloed zal zijn.
Du Gardijn kan vaak niet aanwezig
zijn bij het overleg dat de twee
fractie-voorzitters en de wethouders
wekelijks hebben. Het probleem is
dat er nu vaak onduidelijkheid be
staat over het standpunt van PPR/
PSP.'D'66. Ik heb liever een samen
werking, waarbij af en toe met de
vuist op tafel wordt geslagen, dan
weet je tenminste waar je aan toe
bent. Maar neem nu hun standpunt
over de LDM-zaak (de omstreden
benoeming van wethouder Van Aken
tot president-commissaris van deze
gemeentelijke NV-red.) Oosterman
neemt het ene standpunt in, Anne
v.d. Zande het tegenovergestelde en
Du Gardijn zat daar weer tussen.
Dat zou niet eens zo erg zijn, als we
het maar in een vroeg stadium had
den geweten".
Oppositie
Meijer onderkent de irritaties,
maar wijst er ook op, dat de samen
werking "beter is dan anderen had
den verwacht" en ook beter dan el
ders. waar progressieve groeperingen
een meerderheidscollege vormden. In
Amsterdam, in Rijmond, in staten
van Groningen. "In Leiden laaien de
emoties wel eens op, maar op een
gegeven moment komt er toch weer
een gemeenschappelijk standpunt uit
vaak onduidelijk
de bus. En als we er dan nog eens
een week-endje over nadenken, ko
men we allemaal tot de conclusie
dat alle alternatieven ten aanzien
van de samenstelling van het college
slechter zijn. Vooral als je ziet, hoe
de oppositie te werk gaat. Ik heb het
gevoel, dat het PAK in de eerste ja
ren van de vorige periode heel an
ders opereerde. Dan kom je dingen
tegen als een erfpachtnota, een
zwembadnota. een dik pak vragen
over het collegebeleid- Voor de PvdA
bleef de inhoud van de gemeentelij-
kt- problematiek en de bezorgdheid
voor het bestuur van de stad in het
algemeen voorop staan. Dat mis ik
wel heel erg bij de huidige oppositie.
Als je ziet wat de hoofdthema's voor
de oppositie tot nu toe geweest zijn,
dan kom je aan kwesties als de ver
huizing van Arie Verboom, de on
dertekening van de Kabouterlijst, een
interpellatie over het al dan niet
lobbyen van ambtenaa-en en nu weer
de vraag of de ene PvdA wethouder
dan wel de ander president-commis
saris van de LDM moet worden.
Ik kan me niet voorstellen dat
de CDA- en VVD-kiezers zich in der
gelijke kwesties kunnen terugvinden.
De aspirant-fractievoorzitter van de
VVD (Meijer bedoelt Van Duijn -
red heeft al eens gezegd: een zeer
opvallend kenmerk van de VVD-frac-
tie is de grote mate van aanwezig
heid. Dat is juist. Daar blijft het
dan ook wel zo'n beetje bij. Wat het
CDA betreft: daar is het wat ge
compliceerder. Wat mij verbaast is
de positie van oud-wethouder Ham.
Hij was lijstaanvoerder van het
CDA, wat toch ook een bepaalde rich
ting aanduidde: een sociale be
wogenheid met de Leidse bevolking.
Zo'n man is volledig naar de achter
grond geschoven. Als je het Leidse
CDA ziet. kan ik me de bezorgdheid
van een man als Aantjes volledig
voorstellen, als hij als doelstelling
voor het CDA Mattheus 25 aanhaalt,
de hongerigen te voeden, de dorsti-
een te laven enz. De enige honger
die Driessen wenst te stillen is de
«ensatiehonger. Als over twee of drie
jaar de PvdA-ledenvergadering zich
weer moet uitspreken over samen
werking met het CDA. dan heb ik de
indruk dat de gretigheid niet erg
groot zal zijn. wanneer het gezicht
van het CDA blijft, zoals het door
Driessen wordt bepaald. Het zou
dan uiterst ongeloofwaardig worden
wanneer straks weer een sociaal be
wogen vlag op de CDA-schuit wordt
gezet, die na de verkiezingen gestre
ken en ergens opgeborgen wordt"
Kritischer
Meijer beoordeelt de daden van het
college tot nu toe positief, ook al valt
op. dat de manier waarop de link
se fracties de wethouders beoordelen
verandert. "Wethouders kunnen zich
na een jaar niet langer verschuilen
achter in werkmoe Rijkheden. Je
wordt dan automatisch als raadslid
wat kritischer. Op de tweede plaats
is daar het ontbreken van echte op
positie". In de raadscommissie voor
ruimtelijke ordening is het inderdaad
opmerkelijk, dat PvdA-raadslid Jit
Peters en zijn PPR-collega Laurens
Beijen in feite voor wethouder Waal
de lastigste opponenten zijn. Meijer:
"In de commissie onderwijs merk
ik het zelf. In sommige vergaderin
gen zijn het alleen de leden van de
linkse coalitie die ergens kritische
kanttekeningen bij zetten. Maar dan
niet in de zin van verminderde
steun voor het algemene beleid". De
fractie-voorzitter van de PvdA wijst
erop, dat aardig wat van de pun
ten. die in een advertentie aan de kie
zer beloofd zijn, op korte termijn zijn
gerealiseerd. Daarnaast heeft het col
lege volgens hem bewezen crises het
hoofd te kunnen bieden: zie de pro
blemen bij de sociale dienst en de
Rembrandtscholengemeenschap, met
de Leidato en de veemarkt.
Desondanks wil hij wel ingaan op
de situatie, die zou ontstaan als het
toch tot een breuk komt tussen PvdA
en PPR PSP D'66: "Wat er dan
door de PvdA gedaan moet worden,
staat ter beoordeling van de leden
vergadering. Wanneer het college bui
ten onze schuld uiteen valt. is een
minderheidscollege van PvdA-wet-
houders één van de mogelijkheden.
Persoonlijk vind ik, dat nu wij ge
zegd hebben tegen de kiezer: er komt
een links programcollege, dus niet
een met de VVD. die gedachte de
basis moet blijven. Ik denk daar een
voudig over: 20 000 progressieve Leid
se kiezers hebben ons niet de meer
derheid gegeven om een VVD'er op
sociale zaken te zetten. Tegenover
het CDA hebben we ons iets anders
opgesteld. Maar het CDA van Dries
sen past natuurlijk ook niet in een
progressief college. Daarom: als
PPR PSP 'D'66 het tot een breuk
laat komen, is de mogelijkheid
reëel dat de PvdA zegt: wij gaan in
de oppositie, onze partners hebben
voor de brokken gezorgd en moeten
dan ook maar voor een alternatief
zorgen".
Aan de Vrije Universiteit in Amster
dam zijn geslaagd voor het docto
raal examen wiskunde P.M.A. van
der Kam (Hillegom). voor het doc
toraal examen psychologie J.M. Blan
ken (Hazerswoude» en R. Miedema
(Alphen aan den Rijn».
Discriminatie (2)
In de rubriek "Lezers schrijven"
trok uw artikel onder het hoofd
„Discriminatie" mijn aandacht. Hier
uit concludeer ik dat u zo graag
een zg. urgentieverklaring voor uw
huisvesting zou willen hebben en de-
,:c tot uw verdriet niet kunt krijgen.
Bedroefden troosten is een werk van
barmhartigheid, maar of dat bij de
Leidse huisvesting nog nw,-clijk is,
v eet ik niet zo zeker.
Het kan u misschien trx>.s«vn wan
neer ik u ?eg dat wij als echtpaar
rteds vanaf begin 1973 een (me
dische) urgentieverklaring hebben,
ti rwijl blijkens schrijven van het
bureau huisvesting van feo.uari '75
(dus twee jaar later) er nog zoveel
i.rgente woningzoekenden waren die
cel lang -r ingeschreven stonden,
dat er voorlopig voor ons nog geen
kans in zat en dat wij dat moesten
billijken. Het bezitten van zo'r- ur
gentieverklaring kan dus voor en
kele dagen wel een prett'g gevoel
geven maar als geduld dar zo'n
schone zaaK is, laten wij dan beiden
p^s de grote schare van rrg vóór
<ns aan de beurt zijnde gegadigden
maar hopen dat wij allen eens aan
d' beurt Komen. Het zou vrorlopig
a: mooi ziin als wij het ge'oei kon
den krijgen meer te zijn dan een
rtuk van een dossier
Ph. Iluibers
Stadhouderslaan 25
I EIDEN
Pardon Pardoeza
Het is weer 2 oktober geweest. Je
stelt je in op een nacht waarin je
óf niet in slaap kan komen door ge
zellige carnavalsmuziek, óf
je net sliep, de spreuken op de keu
kendeur ten spijt, wreed uit Mor
pheus' armen wordt gerukt.
Miep moet zo nodig nog even naar
Jan gillen dat zij morgen niet komt
lunchen. En natuurlijk waren er
die de pk's van hun progressieve een
den met autoritaire uitlaten, letter
lijk en figuurlijk, moesten meten
met de ander en omdat de één niet
tegen zijn verlies kan, het nóg eens
proberen. Drie uur 's nachts: Zand-
voortachtige geluiden. Heel beschaafd
allemaal.
Natuurlijk, ze hebben gedronken.
Sherry wellicht ook, dus die luid
ruchtigheid valt te verklaren. Dit
zou allemaal niet hinderlijk zijn als
de uitspanning midden op de hei zou -
staan, echter helaas, dize straat mid
den in een woonwijk, waar mensen
wonen die de andere dag normaal op
tijd aan de slag moeten. Fris en
monter, ja, ja. Allemaal de mond
vol van beschaving, meeleven met
de ander, je inzetten voor een leefba
re wereld voor allemaal?? Mee
schreeuwen met de Min. Pres. den
Uyl: Mijn broeders hoeder! Maar
komt het op eigen verantwoording
ten opzichte van de naasten aan:
forget it!
De lallende, zichzelf beschaaf noe
mende minderheid, overkryst de sla
pende meerderheid.
Nee, geschoten wordt er niet, nog
niet tenminste. Het gaat alles nog
heel beschaafd!!!
Enfin, het was 2 oktober, een
avond van feest en muziek, maar al
die volgende "zo maar en zomer
avonden"
E. W. Wolters-Brandt
Doezastraat 30,
Leiden.
3 okt. 1975 - 04.00 uur.
ADVERTENTIE
Zo zag de
het Leidse station eruit in de jaren na de Tweede Wereldoorlog
Tentoonstelling in Gemeentearchief:
LEIDEN "Stadspoorten en toe
gangswegen" is de naam van een bij
zonder aardige tentoonstelling, die
tot en met 31 oktober te zien is in
het Gemeentearchief, Boisotkade 2a.
Er zijn veel wegen die naar Lei
den voeren. Aanvankelijk waren de
toegangswegen over het water de be
langrijkste en Leiden dankt zijn
- naam daaraan. Naarmate de stad
aan betekenis toenam, ontstond na
tuurlijk de behoefte aan snellere ver
bindingen, rechtstreeks met andere
steden. Hoe intensiever het verkeer
van en naar Leiden werd, hoe in
grijpender de veranderingen.
De nadruk bij deze zeer informa
tieve en hel de tentoonstelling ligt
op de weg over het land, met name
qp liet aspect van de "binnenkomst"
van de stad Leiden. De toegangswe
gen tot deze stad, die tot ver in de
19de eeuw een gesloten gemeenschap
is geweest, zijn natuurlijk van groot
belang. Men kon controle uitoefenen
op alles wat de stad inkwam en de
stad uitging. Men kon daar ook in-
voersrechten heffen.
Wanneer men praat over verkeer,
kan men natuurlijk niet om het
vervoer heen. Zowel het openbare
personenvervoer als de beurtvaart
speelde zich vroeger nabij de toe
gangswegen tot de stad af, afhanke
lijk van de richting, vanwaar men
kwam. De diverse "kopstations" zijn
momenteel verdwenen en is het per
sonen- en goederenvervoer gecentra
liseerd op resp. het Stationsplein en
de Kaasmarkt.
De tentoonstelling beoogt een twee
richtingsverkeer: ze wil de oude
stadspoorten laten zien, maar
tevens de huidige stituaties tezelfder
plekke. De moderne toegangswegen
rollen aan het oog voorbij, maar ook
worden de voormalige toestanden ge
toond.
Ter afsluiting kan het publiek een
flimpje zien, waar één van de aar
digste gegevens een autoritje is door
de stad Leiden een hobbelig beeld,
dat tot rust komt, wanneer de ge
meentegrenzen zijn gepasseerd.
De tentoonstelling is geopend van
maandag tot en met vrijdag van
9- 12 en van 14-17 uur. Zaterdag
van 9-12 uur en op de donderdagse
koopavond van 19.30-21.30 uur. De
toegang is gratis.
LEIDEN Wijn-ambassadrice Iet
Jacobs uit Nijmegen zal de Leidse
burgemeester Vis donderdagochtend
9 oktober een aantal Heksen wijn
Nieuwe cursus
Eerste Leidse
EHBO-brigade
LEIDEN De eerste LeicLe EHBO-
t rigade begint donderdag oktober
met een cursus die opleidt voor het
rogenaamde "eenheidsdiploma "De
cursus wordt gehouden in Bevrij
dingskerk aan de Montgomerystraat
in Leiden*Zuid-West». Veel aandacht
zal er worden besteed aan ngeval-
len rondom de woning, fabrieken
scholen etc. De cursus bestaat uit
twaalf lessen van twee uur, zodat
Ov. deelnemers in ruim dre maan-
cen het diploma behaald kunnen
Dokter J. G. de Bruijn arts-docent
en instructeur A. Immink zuilen ook
cit jaar weer de cursus begeleiden.
Tevens zullen twee Lotusmensen, ge
oefende EHBO'ers die in staat zijn
een ongevalssituatie natUui getrouw
te imiteren, aan deze cursus hun me
dewerking verlenen. Inlic'i:ig.-n o-
ver de cursus bij 't secretariaat van
de Eerste Leidse EHBO-brigade,
furkooislaan 98, Leiden of tel 763141
cf 121439.
overhandigen. Dat gebeurt ter gele
genheid van de "wijnproe -erij" die
.- avonds die dag in de Stadsgehoor
zaal wordt gehouden. Dergelijke
zaal wordt gehouden. DERGELIJKE
wijnproeverijen worden tot en met
24 oktober op diverse plaatsen in
ons land gehouden onder het mot
to "Leer de wijn kennen oij uw slij-
ler". De organisatie is in handen
van het bedrijfschap voor de Detail
handel in alcoholhoudende dranken
in het kader van de nationale mani
festatie „Oktober-wijnmaand'. Aan de
pvond worlt meegewerkt door Leidse
slijters, het Nederlandse zuivelbureau
'•n de stichting voor de oiopaganda
van de Franse wijn Cofravin. De
laatste stichting zal een wedstrijd
in wijnkennis organiseren. Op de
„wijnproeverij" zullen ondermeer
aanwezig zijn de Cotes du Rhone,
ae Beaujolais, de Rosé d'AnJo i. Wit
te Zomerwijnen, de Bourgogne en
de Bordeaux.
LEIDEN 071-123166
HAARLEMMERSTRAAT 181
Zoekt U een goed
Ankerhorloge
reeds vanaf f 40,
of
Electronic horloge
De beste merken brengen wij U.
SEIKO - ETERNA - CERTINA
- PRISMA - CITIZEN - JUNG-
HANS - EWE - ANKER
Horloger v. d. Water
Altijd voordelig.
EIGEN ATELIERS
