LEIDSCH
DAGBLAD
GONCALVES IS OPZIJ GEZET
KALKAR WORDT TE DUUR
Admiraal Azevedo nu premier van Portugal
vandaag
SUSSENDE TAAL
VAN PORTUGESE
COMMUNISTEN
ARP-bestuur achter Aantjes
in discussie over beginsel
Miljoenen
nota
komt met
nieuwe
peppil
voor de
economie
Voedselsituatie in
de wereld kritiek
LEIDSCH
DAGBLAD
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1975
OPGERICHT I MAART I860
34718
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
28 PAGINA'S
LISSABON (AP, ANP) De communistisch georiënteer
de generaal Vasco Goncalves is gisteravond afgezet als pre
mier van Portugal, en benoemd tot chefstaf van de strijd
krachten.
Zoals al verwacht werd, werd Goncalves vervangen door
vice-admiraal José Pinheiro de Azevedo, de 58-jarige chef
staf van de marine.
Admiraal Azevedo, 's lands vice-president, wordt be
schouwd als een compromis tussen twee onverzoenlijke
groeperingen: het revolutionaire marxisme en de liberale
democratie.
ABN voor 1,3
ton opgelicht
UTRECHT Een 23-jarge uit
Ouderkerk aan de IJssel die zelf by
deze bank had gewerkt, heeft de
Algemene Bank Nederland voor
f 130.000 opgelicht. Dat is ^bleken
uit een onderzoek van de politie in
Zeist, die in samenwerking met cft
politie van Voorschoten de man ar
resteerde op verdenking van twee
gevallen van oplichting. De student
heeft echter in twaalf gevallen fi
lialen van de ABN benadeeld voor
bedragen tussen f 1000 en 40.000.
Hij deed steeds of hij werite op
de centrale controle. In die "func
tie" belde hij een filiaal op, en vroeg
hij of meneer die en die een reke
ning had en zoja, hoeveel daarop
stond. Hij vervalste dan eeo ge
stolen rijbewijs door het op naam te
zetten van de klant van het filiaal.
Daarmee stapte hij naar het filiaal
om geld op te nemen.
HUISMAN B.V.
LEVENDAAL E
TEL. 34000
LEIDEN
De besluiten zijn door president Da
Costa Gomes genomen na overleg
met de revolutionaire raad, het be
leidsorgaan van de beweging van de
strijdkrachten. Volgende week vrij
dag komt de 240 leden tellende as
semblee van de beweging bijeen om
de revolutionaire raad te „herstruc
tureren".
Negen gematigde officieren zijn deze
maand als leden van de raad ge
schorst nadat zij een tegen Goncal
ves gericht document hadden gepu
bliceerd.
De Portugese communistische partij
heeft zich gisteren voor het eerst ge
reserveerd getoond ten aanzien van
haar prille bondgenootschap met ui
terst links. Men ziet hierin een po
ging de gematigden te sussen, die
zich over deze alliantie bezorgd had
den getoond.
Slechts vier dagen nadat een ge
meenschappelijk program van de
communisten met extreem-links was
opgesteld wordt in het partij-orgaan
Avante nu het linkse front afge
schilderd als niet zo ideaal en niet
in staat om aan de huidige politieke
behoeften tegemoet te komen. Na
dat partijleider Cunhal donderdag de
socialisten en de negen gematigde
officieren die de verdwijning van
Goncalves eisten had aangespoord
met spoed besprekingen met de mi
litaire leiders te beginnen verklaar
de 'Avante' nu dat iedere bekrompen
benadering op dit moment ernstige
schade aan de Portugese revolutie
kan toebrengen.
Het blad doet een beroep op de mi
litaire leiders hun problemen door
middel van onderhandeling en niet
met geweld op te lossen en zegt dat
botsingen tussen deze leiders een tra
gedie zouden zijn voor het land en
de weg openen voor een „fascistische
aanval".
De drie hoofdfiguren hi] het wisselen van de wacht in Portugal. Links de opzij gezette premier
Vasco Goncalves, in het midden president Da Costa Gomes en rechts de man, die het roer van
Goncalves heeft overgenomen: admiraal José Batista Pinheiro de Azevedo.
NIEUW CDA-OVERLEG
UTRECHT (ANP) Het partijbe
stuur van de ARP heeft zich gis
teren achter het standpunt ge
schaard, dat fractievoorzitter
Aantjes op het congres van het
Christen-Democratisch Appel van
vorige week heeft vertolkt.
Aantjes zei daar, dat de CDA-ver-
tegenwoordigers in vertegenwoordi
gende functies christen moeten
zijn. Het congres nam een resolu
tie aan, waarin stond dat ook
niet-christenen deze functies
moeten kunnen vervullen. Het
AR-bestuur was over deze zaak
niet unaniem.
Het wil nu het gesprek met de
partners in het CDA, de KVP en
de CHU, heropenen om die grond-
KOELER
Helaas, liet fraaie weer van vanoch
tend zal volgens De Bilt snel achter
de rug zRn Voor vandaag staat er al
toenemende bewolking, aanwakkeren
de wind en hier en daar een bui op
het weerprogramma. En morgen het-
Maan op
uur. Hoog'
21.57 uur, laagwater te 4.47
Maan op te 0.19
gwater te
l\ laagwater i
GRONINGEN (ANP) De huidi
ge voedselsituatie in de wereld is
kritiek te noemen. Dit zei dr. ir. A.
H. Boerma in Haren voor de Neder
landse maatschappij voor nijverheid
en handel. De heer Boerma is di
recteur-generaal van de voedsel- en
landbouworganisatie .van de Verenig
de Naties.
Vooral sinds 1972 is de voedselsi
tuatie verslechterd door de mislukte
oogsten in Azie, Afrika en Rusland.
Ter kennismaking 4 weken voor de halve prijs
Q Ik word abonnee per 13 sept: 1975 en ontvang
de krant reeds vanaf heden.
ri Stuur mij 4 weken Het Leidsch Dagblad voor
half geld en noteer mij aansluitend als abonnee,
naam:
adres:
plaats:
gironummer:
Hokje zwart maken, bon Invullen, in open envelop
(zonder postzegel) sturen aan Leidsch Dagbladj
antwoordnummer 214, Lelden,
Deze mislukte oogsten zijn er de
oorzaak van dat de graansurplussen
in de belangrijkste exportlanden zo
als de Verenigde Staten en Canada
sterk verminderd. Bovendien heeft
de energiecrisis ook niet het nodi
ge bijgedragen tot een sterke finan
ciële positie van de ontwikkelings
landen.
Volgens de heer Boerma is de
landbouw de basis van de econo
mie. Om het voedselprobleem de
wereld uit te helpen kunnen en moe
ten de exportlanden niet ongebrei
deld hun overschotten naar de ont
wikkelingslanden exporteren. Deze
ontwikkelingslanden moeten hun
1 andbouwprodukitie zelf op gang bren
gen en wij moeten hen daarbij hel-
pel. In wezen is de grootste oorzaak
van de honger en ondervoeding het
gebrek aan koopkracht in de derde
wereldlanden.
slagdiscussie voort te zetten. De
anti-revolutionairen blijven stre
ven naar een gemeenschappelij
ke CDA-liJst bij de volgende ver
kiezingen en één CDA-program.
Het tot stand komen van die ene
lijst zal echter op moeilijkheden
stuiten, als er over de integratie
van de partijen diepgaande ver
schillen van mening blijven be
staan, zo maakte AR-voorzitter
De Koning na afloop van de ver
gadering duidelijk.
Mr. Aantjes zei het nu nog te vroeg
te vinden om al een definitieve uit
spraak te doen over de vraag of
het streven naar de ene lijst in
ieder geval zal mislukken, als er
diepgaande verschillen van me
ning blijven bestaan over de be
ginselen.
Vermoedelijk op 27 september komt
de partijraad van de ARP bijeen
om over de nu ontstane situatie
te praten. Het gesprek van de
partners zal, naar voorzitter De
Koning verwacht, op het niveau
van de partijbesturen plaats heb
ben.
ADVERTENTIE
M.'.HUWchJI.M
DEN HAAG (SP) Het kabinet is
het eens over omvang en aard van
een stevig pakket nieuwe maatrege
len ter verbetering van de conjunc
tuur. Minister-president drs. J. den
Uyl bevestigde dit gisteravond na af
loop van het kabinetsberaad.
In de op dinsdag 16 september in
te dienen miljoenennota is een aan
tal maatregelen vervat voor active
ring van de bouw, tot steun aan be
drijven, ter verbetering van de kwa
liteit van de arbeid en gericht op
een betere aansluiting van vraag en
aanbod op de arbeidsmarkt.
Om welk bedrag het in totaal bij
deze nieuwe economische peppil gaat
heeft de premier nog niet onthuld.
Algemeen wordt echter aangenomen
dat men moet denken aan een som
in de orde van grootte van drie mil
jard gulden.
De maatregelen in Nederland ko
men ongeveer tegelykertyd met
soortgelijke regelingen in West-
Duitsland, Frankrijk en Denemarken.
De in juli gemaakte afspraak tot een
zoveel mogelijk op elkaar afgestemde
aanpak begint naar het oordeel van
drs. Den Uyl duidelijk te werken. Hy
merkte wèl op. dat Nederland het ko
mend Jaar een expansiever beleid
zal voeren dan de Bondsrepubliek.
De ministersploeg is gisteren ge
reed gekomen met de vaststelling van
alle begrotingen in grote lijnen. De
volgende week zal het kabinet nog
nader moeten vergaderen over de
vaststelling van de miljoenennota en
de concept-Troonrede in details.
„Maar de inhoud staat nu vast", al
dus een opgeluchte premier Den UyL
ADVERTENTIE
Een jaar nadat hij de machtigste
baan ter wereld vaarwel heeft ge
zegd begint Richard Nixon te den
ken aan een terugkeer in het
openbare leven. Er moet nog een
tijdje overheen gaan maar Nixon
weigert na zyn smadelijke aftocht
als president van de Verenigde
Staten zich zelf te beschouwen als
iemand voor wie het werk voor
goed gedaan is. Intussen werkt
hij aan zyn memoires waarvan
hij zelf zegt: „Zij zullen een
wereldstorm veroorzaken".
PAGINA 13
Al honderd jaar strijd en de
Volksbond tegen Drankmisbruik
heeft nog geen kater.
PAGINA 15
Verwachtingen bij DAF niet roos
kleurig.
PAGINA 7
Mevrouw Consuela Gonzalez de
Velasco verlaat met haar twee
dochters het presidentiële paleis
in Lima, nadat haar man by een
militaire staatsgreep was afgezet
als president van Peru.
PAGINA 9
Nationale atletiekrecords voor Jos
Hermens en Joke van Gerven.
PAGINA 11
INTERIEURVERZORGING
VERDUYN-RIJNSBURG
In navolging van partijvoor
zitter De Koning trok fractie
voorzitter Aantjes zijn jasje er
maar hij uit, toen het AR-hestuur
Rapenburg lb, tel. (01718) - 21955 tateren aan een gesprek
zette over de CDA-kwestie.
RESIDENTIE-ORKEST
1^
SEIZOEN 75/76
rj
Stadsgehoorzaal
KNIP UIT VUL IN ZEND OP
Zend mij de gratis RO-folder 75-76
Adres-
Deze bon in enveloppe zonder postzegel zenden aa
268 - Leiden of bel naar fa. Bender, 071120097.
n: machtiging
Aanvang lessen 2 sept ember.
Dansontmoetingscentrum
Henny Boe»
DEN HAAG Het fel omstreden
Kalkar-project «ie bouw van een
snelle kweekreactor in de omgeving
van het Westduitse stadje Kalkar)
zal het in de volgende fase vermoe
delijk moeten doen zonder Neder
landse deelneming.
Minister drs. R. F. Lubbers van
Economische Zaken overweegt aan
het parlement voor te stellen, uit het
project te stappen omdat het te duur
wordt. Lubbers, die zich altyd al
kritisch tegenover de snelle kweek
reactor heeft opgesteld, baseert zijn
houding op grond van een nog ge
heim rapport, dat op zijn verzoek is
opgesteld door het Nederlands Eco
nomisch Instituut (NEI) in Rotter
dam.
Nederland blijft meedoen aan de
eerste fase, de bouw van een experi
mentele 300 megawatt natrium-
gekoelde snelle kweekreactor (SNR-
300), samen met West-Duitsland,
België en Luxemburg. De SNR-300,
die nu bij Kalkar wordt gebouwd,
moet in 1980 gereed zijn. In een vol
gende fase moet een demonstratie -
reactor worden gebouwd en in de
derde en laatste fase een commer
ciële reactor.
Nadat in 1960 de kosten van de
SNR-300 nog waren geschat op 300
tot 400 miljoen gulden, te vermeer
deren met gemiddeld 5 per Jaar
voor gestegen loon- en materiaal
kosten, wordt sinds herfst vorig Jaar
gesproken over een bedrag van 2,5
miljard gulden. Het ziet er volgens
het rapport van het NEI naar uit,
dat de kosten voor het demonstratie
model evenzeer uit de hand gaan lo
pen, met name de steeds hoger op
geschroefde veiligheidseisen.
Daarmee rijzen ook in Nederland
de twijfels rond de financiële haal
baarheid van dit type reactoren, die
op de lange termijn een groot deel
van de electriciteitsvdorziening voor
hun rekening zouden moeten nemen.
In dat opzicht gingen de Verenigde
Staten ons land al voor. Het ontwik
kelingsprogramma voor de ontwikke
ling van snelle kweekreactoren is
drastisch ingekrompen ten gunste
van de research op het gebied van
alternatieven als zonne-energie en
kernfusie. Als gevolg van de voor
genomen Nederlandse beëindiging
van de Kalkar-deelneming werkt mi
nister Lubbers nu eveneens plannen
in die richting uit.
Lubbers heeft de Kalkar-partners
in een eerder stadium al laten weten
dat Nederland zijn deelneming in de
ontwikkeling van een snelle kweek
reactor niet automatisch ook voor de
volgende fasen handhaaft. De Ne
derlandse bijdrage (15 van de in
vesteringskosten) wordt gefinancierd
uit de 3 -heffing op de elektrici
teitsrekeningen.
Dinsdag vergadert de vaste com
missie voor economische zaken uit de
Tweede Kamer. Verwacht wordt dat
de progressieve partijen daar zullen
aandringen op een snelle beëindiging
van het Kalkar-project, maar de con
fessionele regeringspartners voelen
er meer voor het rapport aan een
gedegen parlementaire behandeling te
onderwerpen.
Vorig Jaar december leed een pro
gressieve poging om al uit de eerste
fase te stappen, schipbreuk, toen de
Tweede Kamer een motie van het
PvdA-kamerlid mevrouw drs. M. Epe-
ma-Brugmao verwierp.