Kans op Sinai-akkoord nog
voor einde van deze maand
Junta wipt gematigden
NAAST HET NIEUWS
Indira Gandhi
..onschendbaar"
Geen Franse wapens meer voor Zuid-Afrika
Mexico wil ontmoeting Sadat-Rabin
FNLA
verlaat
Loeanda
ROB GORRIS BMW
VAN DER PLAS
MAANDAG 11 AUGUSTUS 197,
i Brag a met stenen-flessen i
LISSABON (AP) De uit drie
generaals bestaande Portugese mi
litaire junta beeft in een kennelij
ke poging iedere vorm van oppositie
binnen het leger te brekBn, stren
ge disciplinaire maatregelen ge
troffen tegen negen officieren die
liet niet eens waren met het be
wind van de pro-communistische
premier.
In een verklaring van de junta
die bestaat uit president Francesco
da Costa Gomes, premier Vasco
Goncalves en het hoofd van ae mi
litaire veiligheidsdienst Otelc Sa-
raiva de Carvalho werd gezegd
dat de hegen officieren ziln ge
schorst uit de dertig leden tellende
opperste revolutionaire raad en zich
bij hun verscnillende chefs van sta
ven moeten melden.
In de verklaring werd uitgelegd
dat de schorsing het gevolg was
van het feit dat- de negen officie
ren een document hadden onderte
kend en rondgestuurd waarin wordt
geprotesteerd tegen de pro-commu
nistische politiek van Goncalves en
wordt aangedrongen óp een meer
gematigde koers.
Het document wordt naar zijn
voornaamste opsteller, de vroegere
minister van Buitenlandse Zaken,
"de brief van Melo Antunes" ge
noemd en werd twee dagen geleden
door een in Lissabon verschijnende
krant gepubliceerd. De brief schijnt
de instemming van veel militairen
te hebben.
President Francisco Da Costa
Gomes heeft overigens een "lang
durig en zeer hartelijk" onderhoud
gehad met twee van de gematigde
officieren die in hiet document kri
tiek hebben geleverd op het plan
Portugal te veranderen in een ra
denrepubliek.
Volgens bepaalde berichten heb
ben de militaire eenheden in het
noorden van het land zich voor de
gematigde officieren uitgesproken
en zouden talrijke eenheden in het
midden van Portugal dit voorbeeld
volgen.
Majoor Victor Aïv.es, één van de
gematigde officieren, heeft in een
vraaggesprek met het in Lissabon
verschijnende dagblad "Diario de
Noticias" gezegd dat spoedig een
einde moet komen aan de huidige
gang van zaken omdat anders het
gevaar dreigt van een rechtse
I het Chileense type.
ADVERTENTIE
Het is traditie van de Bayerische Motoren
Werke om automobielen te ontwikkelen, die
de markt niet verwacht. Maar die uiteraard wel
aan hoog gespannen verwachtingen voldoen.
Binnen enkele dagen
introduceren wi] de auto
mobieltechniek voor de
jaren '80.
President Da Costa Gomes heeft
meegedeeld dat hij contact gaat op
nemen met de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken, Kis
singer, over de politieke crisis in
Portugal.
In het Noordportugese stadje
Braga hebben communisten giste
ren schoten gelost op een menigte
katholieke betogers nadat de demon
stranten het hoofdkantoor van de
communistische partij in Braga
hadden aangevallen. Er zijn twintig
gewonden, van wie enkelen er ern
stig aan, toe zijn. De betoging in
Braga, een conservatief bolwerk,
begon met een redevoering van de
plaatselijke bisschop.
Volgens ooggetuigen begonnen de
moeilijkheden toen communisten
met stenen gooiden naar katho
lieken die met hun protest-stoet
langs het communistisch partijkan
toor liepen. De katholieken gooiden,
woedend terug met de stenen en
sloegen alle ruiten van het gêbouw
in. Daarop openden de communis
ten het vuur,
Voor de betoging waren meer
dan 25.000 katholieken naar Braga
gekomen, waardoor het de grootste
betoging van katholieken tot dus
ver in Portugal werd. De aartsbis
schop van Braga, don Francisco Ma
ria da Silva, verklaarde in zijn toe
spraak dat het communisme "de
vijand van het volk en de vijand
van de godsdienst" is.. "U moet
nooit geloven in communistische
leiders, ook niet als ze zeggen dat
ze de kerk zullen respecteren, want
in feite tonen ze zich vijandig te
genover God.
Von Braun geopereerd De be
kende Amerikaanse raketontwerper,
Wernher von Braun, heeft in het
weekeinde in het John Hopkinszie
kenhuis in de Amerikaanse stad
Baltimore een zware nieroperatie
ondergaan. De 63-arige des
kundige van Duitse afkomst heeft
nog maar een nier. De andere
werd een jaar geleden weggenomen.
Moorden De Argentijnse poli
tie heeft meegedeeld dat overvallers
naar wordt aangenomen terroristen
in La Plata, 40 kilometer ten zui
den van Buenos Aires, een leider
van de vakbond voor tramDersoneel
hebben ontvoerd en doodgeschoten.
Het was de 3e moord binnen een
week die aan terroristen in Argen
tinië werd toegeschreven.
JERUZALEM/CAIRO/WASHINGTON (AP/Reuter) De
Israëlische premier, Yitzhak Rabin, heeft gisteren gezegd d?t
in de afgelopen weken vooruitgang is geboekt in de pogingen
een nieuwe tussentijdse overeenkomst over de Sinaï-woestijn
met Egypte tot stand te brengen, maar dat een aantal belang
rijke punten nog opgehelderd dient te worden. Tegelijkertijd is
een Israëlische delegatie naar Washington vertrokken om de
onderhandelingen over Amerikaanse steun ter waarde van
2,5 miljard dollar te hervatten.
De Israëlische dagbladpers zei
van Amerikaanse functionarissen te
hebben vernomen dat minister van
Buitenlandse Zaken Henry Kissinger
zijn bemiddelingspogingen tussen Je
ruzalem en Cairo zal hervatten en
dat de nieuwe Sïnaï-overeenkomst
waarschijnlijk tegen begin septem
ber een feit zal zijn.
Volgens Israëlische, zegslieden be
staat echter nog onenigheid over een
aantal punten. Zo moeten de secto
ren van de linie waarop de Israëli
sche troepen zich zullen terugtrek
ken, nog worden vastgesteld en is
ook nog geen overeenstemming be
reikt over het aantal militairen dat
Egypte mag legeren in de strate
gische Mitla en Gidi passen die door
Israël zullen worden ontruimd.
In diplomatieke kringen in Tel
Aviv wees men er op dat de her
vatting van het overleg over de A-
merikaanse steun een teken is dat-
de Verenigde Staten tevreden zijn
over de 'concessie die Israël aan
Egypte wil doen. De Amerikanen
braken het overleg af in verband
iret de herziening van de Amerikaan
se Midden-Oosten-politiek die het ge
volg was van de mislukking van
Kissingers bemiddelingspogingen in
het afgelopen voorjaar.
De Israëlische delegatie staat on-y
der leiding van Arnou Gafni, de
directeur-generaal van 't Israëlische
departement van Financiën.
Voor zijn vertrek naar de Amerikaan
se hoofdstad verklaarde Gafni: "Ik
hoop dat deze missie succes zal heb- j
ben en dat Amerika ingaat, op de
verzoeken van Israël".
Volgens de Israëlische pers heeft
de regering in Jeruzalem de Ameri
kanen onder meer een schadever
goeding van 350 miljoen dollar ge
vraagd om de verliezen aan inkom
sten uit olie te dekken als Israël
een bedrag van 150 miljoen dollar
om de kosten te dekken voor de aan
leg van een nieuwe verdedigingsli
nie in dé Sihaï-wóestijn.
De Mexicaanse president Luis Eche-
verria, die op het ogenblik een rond
reis door het Midden-Oosten maakt
en gisteren samen met Rabin in
Jeruzalem een persconferentie hield,
zei in Israël "een zeer positieve hou
ding" ten aanzien van de vrede te
hebben geconstateerd.
De president zei daarom zijn mi
nister .van Buitenl. Zaken, Emilio
Rabasa, naar Cairo te hebben ge
stuurd "om te helpen bij het ver
der op gang brengen" van de onder
handelingen.
Volgens diplomatieke zegslieden
probeert Rabasa, die zaterdag een
onderhoud had met de Egyptische
president Anwar Sadat, een rechte
streekse bespreking tussen Rabin en
Sadat tot stand te brengen. Rabin
zou 'tegen Echeverria hebben gezegd
een voorstander van een dergelijke
ontmoeting te zijn.
De Amerikaanse ambassadeur
Hermann Eilts is gisteren op zijn
standplaats in Cairo teruggekeerd om
de Sgyptische leiders op de hoogte te
brengen van re jongste Israëlische
voorstellen.
In diplomatieke kringen werd verno
men dat Eilts vandaag naar Alexan-
drië zou vertrekken waar hdij
overleg zal plegen met president Sa-
dat en diens minister van Buiten
landse Zaken Ismail Fahmy. Van
uit Alexandrië zal Eilts met het
Egyptische antwoord op de Israëli
sche voorstellen naar Washington te
rugkeren.
De Egyptische dagbladpers zei van
Amerikaanse functionarissen te heb
ben vernomen dat Kissinger hoopt
dat de nieuwe troepenscheidingsover
eenkomst tot stand kan worden ge
bracht vóór op 25 augustus in de Pe
ruaanse hoofdstad Lima de conferen
tie van niet-gebonden landen be
gint.
Egypte zou willen dat de overeen
komst is uitgewerkt voor deze top
conferentie aanvangt, omdat op die
manier de pressie op de Egyptische
regering zou verminderen zich aan
te sluiten bij de radicale Arabische
staten in hun pogingen Israël uit de
Verenigde Naties te stoten.
De Egyptische perh zei dat hoewel
nog geen datum is vastgesteld voor
de hervatting van Kissinger's bemid
delingspogingen, algemeen verwacht
wordt dat de Amerikaanse minister op
20 augustus naar het Midden-Oosten
zal komen.
NAAM ALS EEN BRONTOSAURUS
De 27-jarige, in Hawaii geboren Valentine Kekahiolanikapukane-
hunamo-Kiukakuia Lonoikaouiaulani Kanehailu heeft de recht
bank van St. Paul gisteren om toestemming gevraagd zijn naam
te veranderen. Hij voerde aan dat het enkele seconden duurde om
zijn naam uit te spreken, dat hij er, ondanks het feit dat hij er
inmiddels aan gewend is, enkele minuten voor nodig heeft om
hem op te schrijven en dat officiële documenten als paspoorten en
rijbewijzen eigenlijk te klein zijn om zijn naam te bevatten. Het
verzoek van de Hawaiiaan werd goedgekeurd. Van nu af aan heet
hy Valentine Likolehau Neuhaus. Neuhaus vertelde naderhand dat
zijn oorspronkelijke naam in de vertaling betekende: "De poort
van de hemel is gereserveerd voor deze geheiligde" persoon die
tot de tijd van zijn terugkeer naar de hemel onder bescherming
staat van de god van de zee, Lono".
„HAM AND EGGS" IN GEVAAR
Het beroemde Britse ontbijt wordt bedreigd: steeds meer Engelsen
zien er cm economische redenen van af eieren met bacon aan
het ontbyt te nuttigen. Uit een onderzoek dat afgelopen week in
Groot-Brittannië gehouden is blijkt dat de voedingsgewoonten aan
het veranderen zijn omdat er minder geld is voor het huishouden.
"Porridge", een soort havermout, vervangt de eieren en ingeblikte
worstjes komen in de plaats van vers vlees. De verkoop van
alle kostbare levensmiddelen daalt, en zelfs ijsjes zijn 20 pot. min
der verkocht.
APARTHEID OOK VOOR HONDEN
De Zuidafrikaanse apartheidspolitiek geldt ook voor honden. Een
kleurling-familie in Kaapstad kwam dezer dagen tot de ontdekking
dat ze geen toestemming kreeg een plaatje ter nagedachtenis aan
hun Labrador op te richten op het hondekerkhof van Kaapstad,
omdat deze laatste rustplaats alleen bestemd is voor honden met
blanke eigenaren. De beheerder van het kerkhof, de dierenbe
scherming, liet weten dat het ministerie van sociaal welzijn heeft
bepaald dat alleen blanken lid mogen zijn van de dierenbescher
ming, en alleen leden mogen hun honden begraven op het kerkhof.
TREIN OP HOL
Zaterdag is een trein zonder bestuurder door zes stations en over
een spoorwegovergang gereden voor een. beambte van de Australi
sche spoorwegen er op kon springen en hem tot stilstand kon
brengen. De trein ging zonder bestuurder plotseling rijden op het
station Camberwell bij Melbourne en reed ruim tien kilometer door
voor hij tot stilstand kon worden gebracht. Pas toen de trein
tegen een helling opreed, kon een spoorwegbeambte op de locomo
tief springen en maatregelen nemen.
DE DAG EEN BROOD S.V.P,
Toen de Franse spoorwegarbeiedr Robert Douce en zijn vrouw
vorige week zaterdag met vakantie naar de Middellandse Zeekust
vertrokken, lieten zij voor de bakker een briefje achter waarop
stond dat hij om de dag bij him huis een brood moest afleveren. De
reden was dat de dochters van het echtpaar, de 12-jarige Corinne
en de 7-jarige Evelyne, alleen in huis waren achtergelaten. De
vader en de moeder hadden nog een voorzorgsmaatregel getroffen
voor ze samen vertrokken: ze hadden de deur van de eetkamer
dichtgespijkerd waar de koelkast stond, waardoor de kinderen alleen
de keuken en een andere kapier tot hun beschikking hadden. De
Franse sociale dienst die dit verhaal zaterdag heeft gemeld na de
kinderen te hebben opgenomen in het kindertehuis van Charle-
ville-Mezieres, verklaarde nog niets van de ouders te hebben ge
hoord.
LOEANDA (Reuter) Ongeveer 500
militairen van het nationale front
voor de bevrijding van Angola
(FNLA) hebben gisteren de Angole
se hoofdstad Loeanda verlaten na
dat er tien uur lang hevig was ge
vochten, zo heeft een militaire
woordvoerder meegedeeld.
Er zijn nog circa 450 FNLA-soldaten
over in Loeanda en nog enige hon
derden die standhouden in een oud
fort bij de haven.
De reden van de terugtrekking is
nog niet bekend. Het gerucht gaat
dat de Portugezen zullen proberen
de militairen van alle drie de bevrij
dingsbeweging uit Loeanda weg te
krijgen om de stad tot gedemilitari
seerde zone te verklaren.
De geëvacueerde FNLA-soldaten
zijn naar de havenstad Ambriz in het
noorden van het land gezonden.
Zigeuner-gevecht Bij een ru
zie tussen twee zigeunerfamilies zijn
zondag vier mensen om het leven
gekomen en zeven zwaar verwond
in Reus in de Spaanse provincie
Tarragona. De politie moest de
strijdende partijen scheiden. Zij
bestookten elkaar met pistolen, mes
sen en andere wapens. De gewon
den zijn overgebracht naai' een
ziekenhuis.
r Een uitgebrande bus getuigt in Belfast van de ernstige onge
regeldheden, die Noord-Ierland hebben geteisterd bij de "her
denking" van het feit, dat vier jaar geleden de interneriiigs-
wet van kracht werd. Het waren de hevigste onlusten sinds de
IRA een half jaar geleden een bestand afkondigde. Er werd
geschoten, met stenen gekogeld en met bommen gegooid. Voor
zover bekend is een elfjarig meisje gedood en werden velen
onder wie -politieagentengewond.
NEW DELHI (Reuter) Het In
diase hogerhuis heeft een wetsont
werp van de regering goedgekeurd
waarbij de premier wordt gevrij
waard voor elke gerechtelijke vervol
ging wegens strafbare handelingen die
begaan zijn voor of tijdens de
ambtstermijn. Deze vrijwaring geldt
zelfs na het aftreden.
Het ontwerp, dat een wijziging van
de grondwet inhoudt, werd door alle
154 aanwezige leden aanvaard. De
oppositie boycot de speciale zitting
van het parlement die gewijd is
aan veranderingen van de grondwet.
Het huis telt 242 leden.
De grondwetswijziging is ook van
toepassing verklaard op de president
en de gouverneur van een deelstaat.
De wetswijziging betekent het einde
van de gerechtelijke procedure over
de omstreden verkiezing van premier
Indira Gandhi.
Met de grondwetswijziging was
haast gemaakt met het oog op de
zitting van het opperste gerechtshof,
vandaag, dat het beroep van mevr.
Gandhi behandelt tegen de uit
spraak van het hof van Allahabad.
Dit annuleerde haar verkiezing tot
parlementslid in 1971 wegens onwet
tige verkiezingspraktijken.
Scherpschutters Scherpschut
ters van de Italiaanse politie heb
ben zondag een eind gemaakc aan
een gijzeling van 24 uur in de ge
vangenis van San Gimignano door
een 23-jarige gevangene -e doden
en een 28-jarige të verwonden. Alle
gijzelaars konden ongedeerd wor
den bevrijd. De twee gevangenen
hadden gedreigd ieder half uur een
gijzelaar te doden als niet aan hun
wensen werd voldaan. Zij eisten
twee snelle vluchtwagens, helmen
en kogelvrije vesten. De scherp
schutters schoten vanuit de ramen
van gebouwen die tegenover de ge
vangenis liggen.
De nieuwe Compact-klasse: BMW 316,
BMW 318, BMW 320 en BMW 320i. Van 90
tot 125 pk. Als u nog even wachten kunt,
verwachten wij u binnenkort.
VAN RIJN'S AUTOBEDRIJF
Pr. Hendrikstraat 132-134-136, Alphen a/d Rijn
Telefoon 01720 - 72078 b.g.g. 938 57
automobielbedrijf enzab b.v.
Hoge Rijndijk 278 Leiden
tel. 071-40697 m.i.v. 30-8-75 071-140697
Secr. Varkevisserstraat 64
Katwijk aan Zee. Telefoon 01718-13241 /13242
KINS JAS A, (AP) De Franse
president Valery Giscard d'Estaing
heeft aan het einde van een drie
daags officieel bezoek aan Zaire ver
klaard dat Frankrijk niet langer wa
pens aan Zuid-Afrika zal verkopen.
Medewerkers van de president zei
den dat het embargo zal gelden voor
wapens die gebruikt worden door het
leger en de luchtmacht, maar niet
voor materieel dat bü de marine in
gebruik is. Op een gezamenlijke
persconferentie met president Mo
butu Sese Seko verklaarde Giscard
dat Frankrijk en Zaire beide de
Zuidafrikaanse apartheidspolitiek
veroordelen.
Frankrijk is één van de belang
rijkste wapenleveranciers voor Zuid-
Afrika geweest. De Fransen leveren
onder meer straalvliegtuigen, heli
copters, onderzeeërs, raketten en
panservoertuigen aan de regering in
Pretoria.
De vraag is nu in hoeverre de
Franse maatregel werkelijk zal lei
den tot ingrijpende beperkingen van
de Franse wapenleveranties aan
Pretoria, en welke gevolgen dat zal
hebben voor het Zuidafrikaanse le
ger. Zuid-Afrika streefde er de
laatste tijd naar zelfvoorzienend te
worden wat betreft zijn defensie
behoeften. In Parijs wordt gespecu
leerd dat Giscards bekendmaking een
nieuwe Franse politiek in Afrika
inluidt, vooral omdat hij zaterdag
sprak van een „politiek besluit".
Maar regeringsfunctionarissen in
Parijs hebben tot dusver geen enkele
opheldering kunnen verschaffen over
de gevolgen en de intentie van de
maatregel.
Officieel laat Frankrijk zich sinds
1962 bij zijn wapenleveranties aan
Zuid-Afrika leiden door het beginsel
dat geen wapens worden geleverd
die gebruikt kunnen worden by de
bestrijding van Afrikaanse guerrilla
bewegingen. Parijs hanteerde een
ruime interpretatie van dat begin
sel: niet alleen onderzeeboten, vlieg
tuigen voor verkenningen boven zee,
onderscheppingsvliegtuigen, maar
ook patrouillewagens, tanks en zelfs
helicopters vielen in de categorie
wapens die ongeschikt werden ge
acht voor gebruik tegen guerrilleros.
Zaterdag verklaarde Giscard dat
geen wapens meer worden verkocht
"die gebruikt kunnen worden voor
continentale operaties in Zuid-Afri
ka", waarmee hij kennelijk gewa
pend optreden tegen Afrikaanse le
gers bedoelde. Wapens en materieel
voor de marine valt daar' dus buiten,
en overigens "zullen ook de beslui
ten van geval tot geval worden ge
nomen", aldus Giscard. Maar hy
zei ook dat het verbod alleen gold
voor rechtstreekse leveranties van
Frankrijk en Zuid-Afrika. Daarmee
wekte hij de indruk dat de fabricage
van Franse wapens de mirage in
begrepen onder licentie in Zuid-
Afrika wel toegestaan zou blijven.
Giscard zei dat het besluit inzake
de wapenleveranties was genomen
tijdens een kabinetsberaad op 29 juli.
Hij heeft kennelijk met opzet zijn
bezoek aan Zaire aangegrepen om
de beslissing bekend te maken. Stop
zetting van de Franse wapenleveran
ties aan Zuid-Afrika zal. in Afrika
zeker van harte worden toegejuicht.
Het kan een halt toeroepen aan de
kritiek van veel Afrikaanse landen
die Frankrijk brandmerken als een
belangrijk bondgenoot van Zuid-
Afrika.
In Zuid-Afrika is nog niet ge
reageerd op de Franse maatregel,
omdat ook Pretoria zegt in onzeker
heid te verkeren over de betekenis
en de bedoeling van de beperkingen
op de leveranties.
Onlangs nog kocht Zuid-Afrika
twee nieuwe Agosta-20 met torpedo's
uitgeruste onderzeeërs van Frank
rijk, als aanvulling Voor drie klei
nere Daphne-onderzeeërs die al in
gebruik waren. Nog twee Daphne-
onderzeeërs zyn besteld, en volgens
Franse zegslieden wil Pretoria ook
onderzeeërs met kernaandryving en
zeer moderne conventionele bewa
pening aanschaffen. Frankrijk heeft
Zuid-Afrika ook al meer dan 50 Mi-
rage gevechtsbommenwerpers gelé
verd, evenals tanks en helicopters.
Uit Giscards verklaring van zater
dag valt op te maken dat de levering
van mirages en tanks stopgezet zal
worden.
