Bomen van AZL
onder het mes
Goedkeuring voor
dorp nog niet rond
Raad Zoeterwoude moet plannen
van stichting nog bekijken
90 CENT P. LITER!
Bij BouwVaria
Zoeterwoudsewegll
Leiden.
COMITÉ TEGEN BEZUINIGING
Boomchirurgie op grote schaal
WOENSDAG 6 AUGUSTUS 1975
Geen autorama
in complex
van Tokheim
LEIDEN B. en W. hebben aan de
Participatiemaatschappij Vlietwijk
B.V. meegedeeld dat er in het Tok-
heimcomplex aan de Lammenschans-
weg geen cash- and carrybedrijf mag
worden gevestigd. De maatschappü
had geïnformeerd naar de mogelijk
heden voor de vestiging van een
autorama in dit complex. In een
brief aan de maatschappij wijzen B.
en W. erop dat het terrein ter plekke
een industriële bestemming heeft en
dat zij daar niet van willen afwijken.
HAARLEMMERSTRAAT 181
Friese staart- en stoeltjes-
klokken, Zaanse- en
Schippertjesklokken.
Div. antieke stijlklokken,
moderne schoorsteen- en
wandklokken,
in ruime keuze en de
beste merken.
Horloger v. de WATER
Altijd voordelig
De postduivenvereniging De Reisduif
hield een wedvlucht vanuit Bergerac.
De boomchirurgen moeten concours 53 duiven' Uitslag 1'4
soms een flinke rek in de ledema
ten hebben om hun werk te doen,
zoals hier op het topje van de lad
der.
d. Nieuwendijk, 2-3-6 P. Moo-
ten; 5-10 A. Siera; 7-8 M. v. Pola-
nen; 9. W. v. d. Kooy.
Wedvlucht vanuit Noyon. In con
cours 356 duiven. Uitslag: 1-2-7 P.
Mooten; 3 A. Pracht, 4 S. Koster. 5
W. Schouten. 6 F. v. d. Zeeuw. 8. J.
v. Oosten. 9 W. v. d. Kooy, 10 W. v. d.
Nieuwedijk.
Eén van de boomchirurgen
van de Gebroeders Copijn uit
Utrecht hanteert de kwast bij de
behandeling van een dode plek
i?i de kruin van een boom. Bij
sommige bomen is dit niet meer
nodig. Gaan ze uit de grond en
worden ze simpelweg vervangen.
ZOETERWOUDE/LEIDEN Het
dorp voor geestelijk minder-validen
van de stichting Gemiva zou op een
terrein moeten komen dat begrensd
wordt door de Zwetkade, de Stomp-
wijkseweg en de Zuidbuurtseweg.
Waar het complex in het noorden
wordt begrensd is nog niet bekend.
Dat kan trouwen ook nog niet be
kend zijn omdat dat samenhangt
met waar het definitieve tracé van
de toekomstige Rijksweg 11 zal ko-
Secretaris Wingelaar van de ge-
LEIDEN Afgelopen zondag viste
het vlscollege "De Brasem" haar
eerste wedstrijd met bootjes op de
Kaag. De vangst was matig, het weer
mooi: Uitslag: 1. A. van eer Hulst
2640 gram, 38 stuks; 2. S. den Dub
belden 2535 (31); 3. J. P. van der
Hulst 2180 (28)4. K. van den Berg
1725 (18); 5. W. Westbroek 1625 i21);
6. G. Crama 1450 (8): H. Boot 1415
(21); 8. P. Marijt 1400 (20); 9. L.
planjer 1300 (10); 10. Chr. Planjer
1050 (12).
Visvereniging "Sportvrienden" viste
de tweede wedstrijd in De Vliet.
Uitslag: 1. W. Moenen 3380 (53); 2.
D. Schouten 2780 (43)3. C. Schou
ten jr. 2130 (31)4. K. Schouten 1850
(21); 5. C. Schouten sr. 1740 (23); 6.
T. Kneuber 1630 (26): 7. H. Jansen
1110 (18); 9. W. Schouten sr. 760 (14)
10. H. Schouten 690 (12).
"De Ruisvoorn" viste de derde wec'-
strijd van het seizoen in de Ring
vaart. Een goede vangst met de vol
gende uitslag: 1. Th. van Daalen
3460 (16); 2. A. van der Meer 2(555
(16); 3. J. Nieuwenburg sr. 2415 13);
4. J. Nieuwenburg jr. 2105 (19); 5. J.
Bonefaas 1805 (23)6. J. de Hoed
1500 (13); 7. Th. Voskuil 1150 (7); 8.
P. Dubbeldeman 905 (10); 9. G. Vos
kuil 850 (7); 10. H. van Oosten 760
(3).
meente Zoeterwoude verklaarde van
ochtend dat de gemeente bij de tot
standkoming van de plannen en de
verwerving van de bouwgrond tot
dusver niet betrokken is geweest. De
grond is indertijd van particulieren
gekocht door de toenmalige Stich
ting Angela die de grond later weer
heeft overgedaan aan de Stichting
Gemiva. B. en W., zo zei de secre
taris, zijn nu in onderhandeling met
de stichting over de bestemming die
men aan de grond wil geven. De
grond heeft nu nog een agrarische
bestemming. Indien de gemeenteraad
zich met de plannen van de stichting
kan verenigen, wordt die bestem
ming gewijzigd.
Pavilj
oen*
De plannen zelf houden o.m. in
dat de gebouwen waarin de toekom
stige dorpsbewoners dagelijks werken
of worden behandeld, in de vorm
van een dorpsplein zijn gesitueerd.
Onmiddellijk in de omgeving van
de inrichting zijn parkeerplaatsen
voor zo'n 30 auto's gedacht. De aan-
en afvoer van goederen gebeurt zo
veel mogelijk buiten de dorpskern
en daar waar de bewoners zijn ge
huisvest. Voor recreatieve doelein
den komen op het terrein een sport
veld, kinderboerderij, verkeerstuin en
speelplaatsen. Voor de huisvesting
van het personeel verrijzen op het
terrein 28 woningen. Met uitzonde
ring van het hoofdgebouw worden
alle gebouwen in het dorp in één
bouwlaag opgetrokken.
Stei
Een van de architecten, Wim
Landman, zegt over het samen met
collega Wim Prent ontworpen dorp:
"Eigenlijk is het unieke van dit pro
ject de vier paviljoens, waarin de
bewoners gaan leven. Ieder pavil
joen wordt volgens een ster ge
bouwd, waarin totaal zes vleugels,
de zgn. wooneenheden komen.
Op deze wijze krijgt elk paviljoen
zes wooneenheden van 12 bewoners,
waarbij iedere eenheid bestaat uit
een woon-eetkamer, slaapkamers, sa
nitaire voorzieningen, bergruimten
Verder is per paviljoen in het mid
den een centrale voorziening gepro
jecteerd. Daarin zijn ondergebracht
medische- en personeelsruimten, sa
nitaire voorzieningen en een recrea
tieruimte voor binnenspel. Het aar
dige is verder dat van deze centrale
voorziening uit iedere wooneenheid
bereikbaar is."
"Wat we met dit ontwerp willen
bereiken is", aldus architect Wim
Landman, "dat men nu met méér
pupillen minder personeel nodig
heeft en dat er kortere loopafstan
den zijn. Bovendien krijg je. door
zo'n paviljoen in een stervorm op
te trekken wat beschutte plekken bij
het buitengebeuren. En daarnaast is
het ontwerp zó gemaakt, dat uit
breiding met nieuwe paviljoens zon
der grote problemen uitvoerbaar is.
Verder zijn we op het idee geko
men om de herkenbaarheid door de
bewoners van de verschillende ge
bouwen te onderstrepen door het
aanbrengen van primaire kleuren.
Op die wijze kunnen zij hun wegen
in het dorp veel makkelijker vin
den."
Alle leeftijden
De bevolking van het toekomstige
dorp bij Zoeterwoude zal uit alle
leeftijden bestaan. Er komen dubbel
gehandicapte kinderen in de groep
van 4-9 Jaar, maar er wordt ook
ruimte gebouwd voor imbeciele vol
wassenen van 20-60 Jaar.
Wim Landman: "Voor het plan is
intussen al de goedkeuring ontvan
gen van de ziekenhuiscommissie, ter
heid."
Volgens de Haagse architect
houdt men er rekening mee, dat be
gin volgend jaar met de bouw kan
worden begonnen. Naast de hoogst
noodzakelijke ruimten worden dan
gelijktijdig twee paviljoens opgetrok
ken.
Op die manier wil men bereiken
dat de eerste bewoners reeds tijdens
de bouw de twee paviljoens gaan
bewonen, zodat de stichting Gemiva
niet ineens met de komst van zo'n
300 minder validen wordt gecon
fronteerd.
De totale bouwtijd wordt op twee
ënhalf jaar geschat. Olco Holland
Beheer B.V. uit Utrecht, een doch
teronderneming van de Verenigde
Bedrijven Nederhorst, zal de bouw
volgens een Zweeds prefab-systeem
verwezenlijken. De bouwkosten wor
den op 25 miljoen gulden geraamd.
Het Gemiva-dorp komt te liggen op een terrein dat wordt
omzoomd door de Zuidbuurtseweg (1)Zwetkade (2) enStomp-
wijkseweg (3). Op het eigenlijke terrein komen 28 personeels-
woningen (4), de vier stervormige paviljoens (5) op deze
oude tekening is nog sprake van vijf van deze gebouwen,
maar in het eigenlijke bouwplan is dit teruggebracht tot vier
alsmede een afdeling voor bedlegerige zieken (6). Verder-
onderscheidt men op deze tekening van de architecten Prent
en Landman een gebouw voor de administratie en directie
annex onderzoék-afdeling (7). een activeringscentrum (8).
een zaal met restaurant (9), de keukens, magazijnen en lin
nenafdeling (10) alsmede een gebouw voor bewegingstherapie
(11).
LEIDEN Verschillende organisaties die actief zijn in het onder
wijs en het welzijnswerk worden uitgenodigd zitting te nemen in een
comité tegen de bezuinigingen in de collectieve sector. Een initia
tiefgroep, met als contactpersoon J. de Hoog, Oude Varkenmarkt 8,
tel. 34194. roept leden van de ABOP, NCBO, LSB en anderen op om
vanavond in het Leidse Volkshuis, Apothekersdijk 33 de oprichtmg
van dit comité te bespreken. Aanvang acht uur.
haarfijn taxeerde wat er allemaal
moest gebeuren, wilde het groen voor
de mensheid behouden blijven.
Dat was overigens niet gering. Een
vluchtige raming leert dat als men
via de boomchirurg tot volstrekte
genezing wil komen, dit een kleine
honderdduizend gulden gaat kosten.
Er is dan een honderdtal bomen
behandeld, waarvan de meesten de
operatie zullen overleven en dankzij
de ingreep zelfs tot rijkere groei zul
len komen. En zo is het goed.
Toch blijft het opmerkelijk dat pas
als destructieve geesten het geboomte
eenmaal zijn binnengeslopen, de
mens in actie komt. Vinden de des
kundigen. Maar aan de andere kant
is het ook weer niet zo vreemd. Een
boom is tenslotte maar een boom.
Je loopt er misschien elke dag langs.
Dat schept een band. Maar die band
wordt pas duidelijk als er aan jouw
boom getornd wordt. Zo dus ook op
het terrein van het academisch zie
kenhuis, waar dezer dagen tal van
medewerkers, bezoekers en mogelijk
ook patiënten geregeld blijven staan
om de praktijk van de boomchirur
gie in ogenschouw te nemen.
Kunstmest
In totaal zullen, naar verwacht
mag worden, ongeveer hondeid van de
in totaal vierhonderd bomen op het
AZL-terrein behandeld worden.
De directie van het ziekenhuis heeft
daarvoor de Gebroeders Copijn uit
Utrecht ingehuurd, die in Nederland
eigenlijk het enige particuliere be
drijf vormen dat in de boomchirur
gie gespecialiseerd is.
De boomchirurgen gaan als volgt
te werk. Eerst worden de meeste
bomen uitgegraven - wat op zichzelf
al een heel karwei is - vervolgens
wordt de grond onder de wortels
gezuiverd, er worden gaten gemaakt
om er organische kunstmest in aan
te brengen en waar dat nodig is
Er komt een forse ladderwagen aan te pas om de kruinen van
de bomen te bewerken. Op de grond een aantal afgezaagde,
dode takken.
LEIDEN Sinds enige tijd
wordt het respectabele bomenbe-
stand van het Academisch Zie
kenhuis in Leiden flink onder
handen genomen. Bomen worden
uitgegraven, weer neergepoot, ge
snoeid en op de wonden be
smeerd met een handig zalfje.
Kortomer wordt op grote schaal
boomchirurgie bedreven om het
gemeen groen voor het ziekenhuis
te behouden.
Dat was trouwens ook wel nodig.
Want als Je het hoofd van de tuin-
dienst van het AZL, de heer G. P.
de Vogel, moet geloven, stond erover
enkele jaren ongeveer geen boom
meer als er dit jaar niet grondig het
mes was gezet in de linden, de beu
ken, de esdoorns en de twee kastan
jes die het ziekenhuis rijk is. Onbe
grijpelijk en tegelijkertijd ook onver
klaarbaar vindt hij het dat de bo
men van het academisch ziekenhuis
in het verleden met zo weinig liefde
zijn omringd Er werden stukken
terrein opgehoogd. Lanen werden ge
asfalteerd. Maar voor ae de
stammen en het welig tierende lom
mer had men weinig oog.
Het gevolg was dat bij tientallen bo
men, met name langs de wegen op
het ziekenhuisterrein, gebrek aan
zuurstof en allerlei ande.e schade
lijke elementen zich begonnen te
manifesteren in een rottingsproces
dat hier en daar onstuitbaar leek.
Tot begin dit Jaar. Het AZL haalde
een 'boomchirurg over de vloer die
wordt er een drainage-systeem in
gebracht door middel van een kunst
stof buis die uitmondt boven de
grond. Dan wordt de boom weer op
zijn plaats gezet en worden dode
takken afgezaagd. Rotte plekken wor
den weggehaald en vervolgens in
gesmeerd met een lakbaL-m, een
uit Duitsland afkomstige kunststof-
emulsie op waterbasis. Deze emul
sie is zo flexibel dat ze zonder eni
ge schade met de groei mee kan
gaan om soms zelfs uiteindelijk aan
het oog onttrokken te worden.
Voor sommige bomen, zo n twin
tig in totaal, komt de boomchirur
gie te laat. Zij zullen moeten wor
den vervangen door bomen die e-
ven groot, even groen, maar wel aan
zienlijk gezonder zullen zijn. Dat
geldt trouwens ook voor 'Nieuwer-
oord", de behuizing voor verpleeg
kundigen aan de Rijnsburgerweg.
Ook daar is een flink aantal bomen
onherstelbaar vernietigd door rück-
sichtlos in gang gezette werkzaam
heden die daar moesten resulteren
in een* ophoging van de tuin. Een
gebrek aan zuurstof was het gevolg
Het verhaal van de kastanjeboom
op het AZL-terrein sluit daar trou
wens aardig op aan. Toen de boom
namelijk was uitgegraven, stuitte
men op maar liefst dertien kubie
ke meter puin. Een duidelijk voor
beeld, vindt de heer De tfogel, van
onzorgvuldig omspringen nvt gemeen
groen. "Ik weet niet wat het is zegt
hij. "Ik denk dat men in liet verle
den nooit zo boom-minded is ge
weest". Waarmee in elk geval weer
een nieuw woord aan onze moder
ne vocabulaire is toegevoegd. Wat
in dit geval trouwens ook helemaal
geen kwaad kan De Vogel: "Bo
men hebben een duidelijke functie.
Zuurstof en demping van het ge
luid". En wie dat wil weerleggen
moet ongetwijfeld van goeden hui
ze komen.
WIM WIRTZ
Dit is een goed voorbeeld van een door de boomchirurg be
handelde rotte plek, in dit geval een kastanjeboom. Er ivordt
een kunststof emulsie op gesmeerd die borg staat voor jaren
lange bescherming.
