is „modern"
Produkieninlormafiedierct is gewoon reclame
ALS 0 ER EEN GAAT KOPEN
Goedkoop vlees
Wa! hef
gaaf kosten
Hoe wordt
de oogsff
Het invriezen van groenten,
fruit, vlees enz. moet snel ge
beuren. Binnen vierentwintig
uur moet alles wat er nieuw in
de vriezer gestopt is op een
temperatuur van 18 graden on
der nul zijn aanbeland. Dat
lukt alleen zo vlug als het in
de kist nog veel kouder is: min.
30 tot ruim 40 graden.
Snel invriezen moet omdat
anders grote ijskristallen ont
staan, die de celwanden van de
voedingsmiddelen kapot druk
ken. Dat geeft verlies van
(vandaar dat het vriesvak van
een koelkast ongeschikt is voor
vriezen: het gaat te langzaam).
Vrijwel alles kan worden be
vroren. maar het moet vers en
gaaf zijn. Dat is zeer belang
rijk. De houdbaarheid van
vlees bijvoorbeeld hangt heel
sterk af van de tijd dat het bij
de slager opgeslagen is geweest.
Hoe korter hoe beter. Je moet
ook in de gaten houden, dat
dat dat vlees niet al eens inge
vroren is geweest, want als Je
het dan nog een keer invriest
wordt de kwaliteit er niet beter
op. In feite is "eigen slacht" 't
mooiste wat Je kan hebben.
Ook voor groente gaat op:
hoe verser hoe beter. Wat je
in winkels of supermarkten
koopt is soms al te oud. Groen
te wordt voor het invriezen ge
blancheerd (kort koken, snel
afkoelen). Daarbij gaat onge
veer 30 procent vitamine C ver
loren. Als je vaak diepvries
eet, moet je dat tekort dus aan
vullen, met vers fruit bijvoor
beeld.
Bij diepvriezen is verder goe
de verpakking van belang. Er
is speciaal materiaal te koop.
Alles moet in kleine platte pak
jes verpakt. Die zijn het snelst
tot in de kern bevroren. Alles
over vriezen staat in het boek
je "Zelf diepvriezen" van het
Voorlichtingsbureau voor de
Voeding. Het is te bestellen
door f 1.60 aan geldige postze
gels op de adreskant van een
briefkaart te plakken. Sturen
naar: Laan Copes van Catten-
burch 44 in Den Haag. Zet de
naam van het boekje ook op de
briefkaart.
Bij veel slagers kun je goedkoop
grote hoeveelheden vlees ineens ko
pen om in te vriezen. Er wordt op
bestelling gelevers, sommige sla
gers bieden speciale pakketten aan,
maar er zijn ook klanten die zelf
de reclameaanbiedingen nauwkeu
rig in het oog houden en dan kopen.
Wat kun Je bestellen? Een kwart
koe of een half varken. Wie dat wil
kan in kleine porties, eventueel al
helemaal ingevroren krijgen. De
Kroes, een van de slagerijen die dat
doet, zegt dat klanten die op die ma
nier vlees kopen 10 tot 20 procent
goedkoper uit zijn.
Ook diepvriezers zijn t
het model van een ijskast.
Een diepvriezer lijkt duur in
aanschaf. Voor een 300 literkiat
betaal je pakweg f 700. Er zijn
er die duurder zijn, maar er zijn
ook goedkopere. Een kast met
dezelfde inhoud is in ieder ge
val duurder.
Maar als Je gaat uitrekenen
wat het gebruik van een vrie
zer je kost. dan valt dat toch
wel mee. Het elektriciteitsver -
bruk liep bij de in 1973 gehou
den test uiteen van 1,7 tot 2.8
kwh per dag. Aan stroom kost
een vriezer dus (bij een kWh-
prijs van veertien cent) gemid
deld zo'n f 2.25 per week.
Stel dat je de kist in tien Jaar
afschrijft f 70 per jaar) dan
geef je er per week ongeveer
f 3,50 (elektriciteit plus afschrij
ving) aan uit. Doe je de kist eer
der weg, bijvoorbeeld na vijf
jaar, omdat je een grotere wilt
hebben, dan kom je op rond f 5
per week aan kosten. Dat zijn be
dragen die een gezin er gauw
dit zal hebben, als het steeds
vlees met flinke korting koopt.
rrieskist, neem er dan een met een
magneetsluiting. De deur is dan ook
van binnenuit te openen. Het gebeurt
wel eens, dat een kind in de kist
kruipt.
DEN HAAG U denkt erover een diepvriezer te kopen.
Waarom? Omdat uw vrienden diepvries zo goedkoop en
gemakkelijk vinden? Omdat u met uw tijd mee wil? De re
clame bezorgt u in ieder geval een progressief image. „De
diepvriezer past bij uitstek in het leven van de moderne
vrouw, die naast het huishouden vaak nog een andere taak
vervult", roept een fabrikant in zijn brochure. De vrieskist
„past bij haar streven naar gemak, snelheid, efficiëntie en
prijsbéwustheid"
Daar sta je dan. Wie houdt er nou
niet van gemak en snelheid. Wie wil
niet graag efficient en prijsbewust
zijn. Toch kun je dit soort verhalen
eigenlijk maar beter gauw vergeten.
Of je wat aan een diepvriezer hebt,
dat hangt helemaal af van persoon
lijke omstandigheden en wensen.
Voor de een is-ie een last, voor de
ander een gemak. Een groot aantal
gegevens over diepvriezen en diep
vriezers hebben we voor u op deze
pagina bij elkaar gezet. Dan weet u
tenminste wat u in huis haalt, als u
een vriezer koopt.
Wat zijn de lasten en lusten van
een diepvriezer.
De lasten:
Invriezen levert aardig wat werk
op. Groente moet kort worden ge
kookt. Inpakken vereist zorgvuldig
heid.
Als je diepvries gebruikt moet Je
vooral bij grote stukken vlees reke
ning houden met lange ontdooitij-
den.
Diepgevroren produkten hebben
niet het eeuwige leven. Groente
kun je ongeveer een jaar bewaren.
Varkensvlees geven de deskundigen
niet meer dan vier tot zes maan
den. Gehakt blijft 1 tot 3 maan
den goed. Je moet dus heel goed in
de gaten houden, wat je wanneer in
de vriezer hebt gestopt.
De lusten:
Je hoeft minder vaak boodschap
pen te doen. Vooral gemakkelijk als
je ver van winkels woont.
Groente is al schoongemaakt, als
je ze wilt gebruiken. Je kunt boon
tjes pten op een tijdstip waarop in
de winkel de eerste aarzelende bak
jes verschijnen met prijskaartjes
van f 3 een half pond.
Voor onverwachte gasten, die blij
ven eten, heb je altijd wat achter de
hand. (Maar dat heb je met blik
ook).
Slagers leveren vlees goedkoper
als je grote hoeveelheden (een half
varken bijvoorbeeld, of een kwart
koe) tegelijk koopt om in te vriezen.
Gaat u groente invriezen? Dan is het
misschien aardig om te weten dat
de aanvoeren aan de veiling op het
ogenblik nog wat achterlopen op wat
in deze tijd van het jaar normaal
zou zijn. Dat komt doordat het erg
lang nogal koud is geweest.
De toppen van bepaalde aanvoe
ren worden verwacht voor: spercie-
bonen: binnen een week; snijbonen:
binne een week; nu; spinazie: nu,
maa rer blujft veel komen; rabar
ber: top geweest, maar er is nog re
delijk veel, andivie nu, maar er
blijft veel komen ;bloemkool: nu;
worteltjes: september.
Bij grote aanvoeren is de prijs voor
de consument op zijn voordeligst.
Het is natuurlijk niet op de dag af
precies te zeggen, wanneer er veel
aan de veiling zal komen. Dat hangt
heel sterk met het weer samen. Als
het erg warm is kunt u in ieder ge
val veel verwachten.
Dan groeit alles erg hard. Overigens
verwacht het Centraal Bureau Tuin
bouwveilingen dat de prijzen gemid
deld dit seizoen, door de kou, wat ho
ger dan gebruikelijk zullen zijn.
Voor mensen met een groentetuin
zal een vriezer een uitkomst zijn:
ze hoeven eindelijk niet meer die
twintig bloemkolen, die tegelijk goed
zijn, aan iedereen weg te geven.
Hoe de toestand op het ogenblik is
is niet bekend. Een nieuwe VWO-test
van diepvriezers komt over een
paar maanden. Overigens is het
toch wel interessant om de oude test
te lezen. Er staat veel in over al
lerlei details die toch wel van be
lang zijn, als je een vriezer wilt ko
pen (knoppen, lichtjes, verstelbare
pootjes, wieltjes, enz.). De testbro
chure is nog te koop voor f 1,75. U
kimt dat bedrag storten op giro
1477321 of in geldige postzegels op
de adreskant van een briefkaart plak
ken. Het adres van VWO is Leeu-
wendaallaan 10 in Rijswijk. Zet erbij
dat u de brochure Diep vrieskisten
wilt hebben.
Nog één ding ten slotte. Als u klei
ne kinderen hebt en u koopt een
Tien jaar geleden had nog maar drie
procent van de Nederlandse gezin
nen een diepvriezer. Dat percenta
ge is inmiddels zestien geworden.
Verwacht wordt dat er dit jaar
weer zo'n 200.000 verkocht zullen
worden.
Als je een vriezer koopt is er een
aantal punten om even in de gaten te
houden. Een heel belangrijke vraag
is natuurlijk: hoe groot moet-iezijn.
Het Duitse consumentenblad Der
Test heeft dat ooit eens een keer uit
gerekend en komt op een gemiddel
de van 80 a 100 liter per persoon. Ne
derlandse importeurs geven 75 liter
per persoon op. Het hangt natuurlijk
een beetje af van wat u van plan
bent te gaan doen. Een veel ver
rekening is die ook altijd nog goedko
per dan een kast.
Capaciteit
Ander belangrijk punt: de kist of
kast moet voldoende invriescapaci-
teit hebben. En daarmee stuiten we
op een probleem, want die capaciteit
kun je er aan de buitenkant niet
van af zien. Per vierentwintig uur
mag er per 100 liter diepvriesruimte
niet meer dan 7 a 10 kg produkt wor
den ingevroren. Voor een 300 litsr-
kist betekent dat dus dat je pe rvie-
entwintig uur 30 kg kunt verwerken.
Er zijn echter maar heel weinig
vriezers die die hoeveelheid aankun
nen. Dat bleek enige tijd geleden bij
tests t van de Stichting Vergelijkend
Warenonderzoek (VWO).
Dat onderzoek toonde aan dat wat
zo'n diepvriezer presteert uiteen
loopt van 6 tot 30 kg invriezen per
etmaal. Deze test is echter alweer
een paar jaar oud (hij dateert van
mei 1973).
kochte maat hier in Nederland is
300 liter, als kist of kast. Dat is een
afmeting die aardig past bij het "ge
middelde gezin", vader, moeder, twee
kinderen.
Volgende vraag: koop ik een kist of
een kast? Een kist van 300 liter heeft
meer nuttige ruimte dan een kast
van 300 liter .Maar een kast is ge
makkelijk in het gebruik, omdat je
beter kunt zien wat er allemaal in
zilt. Je hoeft niet, zoals in een kist,
diep te graaien om het onderste bo
ven te halen. En verder hangt het
er van af waar je de vriezer wilt
plaatsen. In huis? Dan neemt een
kast niet veel plaats in. In de
schuur? Dan kun je misschien net
zo goed een kist nemen. Per slot van
„fia is neei gewoon reciamc
Er is weer een nieuwe vorm van
kwasi-consumentenvoorlichting aan
de gang. Het recept is hetzelfde van
altijd: reclamemakers proberen de
indruk te wekken dat zij de
consument de voorlichting geven
waar hij behoefte aan heeft, en
stoppen hem intussen hun eigen
produkten onder de neus. De vorm
is nieuw. Ik heb een dergelijke
consumenten-fopperij tenminste nog
nooit zo netjes uitgevoerd gezien.
Keurige brochures met „voorlichting"
fraai geïllustreerde reclamefolders,
alles netjes in plastic verpakt. Ging
het in de echte consumentenvoor
lichting maar zo professioneel toe.
De nieuwe reclamemakers-onder-
valse-vlag noemen zich Prod uk ten-
informatie diens Pid. Ze opereren
vanuit Amsterdam en Deventer. Ik
merkte onlangs voor het eerst hun
bestaan op door een advertentie in
een omroepblad. Boven die adver
tentie stond: „Riskeert u binnenkort
een miskoop voor een van deze
artikelen? Besteed dan nu 2,50 om
dat te voorkomen."
Er stonden 18 artikelen opgesomd.
Daarover kon Je voor 2,50
een "Pridukt-informatiepakket" be
stellen. Er werd in die advertentie
zuidelijk gezegd wat je te verwach
ten had: "De nieuwste brochures en
dealerslijsten van belangrijke merk-
leveranciers in Nederland", en „een
heel praktisch boekje. Er staat geen
woord reclame in Maar objectieve,
feitelijke informatie en nuttige tips."
Dat boekje moet het In doen
Dat boekje, dat moet het 'm doen.
Voorin staat nog eventjes hoe goed
de Produkteninformatiedienst Pid
het met de consument voor heeft.
Hij „beoogt de Nederlandse consu
ment behulpzaam te zijn bij de
oriëntatie omtrent aanschaf en
IJkkantoren in West-Duitsland
hebben bij een steekproefonderzoek
onder ruim 7700 verpakte consump
tiegoederen vastgesteld dat in 14,5
procent van de gevallen de inhoud
minder was dan op de verpakking
stond.
De afwijking deed zich, volgens het
reclamevakblad Adformatie, vooral
voor bij brood, gebak, koffie, dran
ken, was- en reinigingsmiddelen en
lakken.
gebruik van duurzame goederen en
diensten." Dat zegt de Pid te willen
doen door o.a. een „representatief
beeld" te geven van merken, typen
en uitvoeringen.
Prijzen van vandaag
Over de bijgevoegde reclamefolders
zegt de Pid lakoniek: „De produk-
tenaanbiedingen zijn concurrerend;
tze kunnen een onderlinge vergelij
king doorstaan blijkens hun aanwe
zigheid in het Pid-pakket."
Die laatste zin is typerend voor het
hele Pid-gedoe. Er wordt niet zozeer
gelogen, maar er worden dingen
gezegd die eigenlijk helemaal niets
te betekenen hebben. Want wat is
dat nou voor kletspraat: ...de
merken die hun reclamefolders
tegen betaling door de Pid laten
versturen, kunnen een onderlinge
vergelijking doorstaan omdat ze
allemaal in dat pakket zitten. Wat
wil dat zeggen? Dat ze allemaal
even goed zijn? Of even beroerd?
Leuke dingetjes
Ik heb een aantal Van die pakketten
bekeken. De 20 a 30 pagina's tellen-
voor 1 ichtings-brochures zijnrap in
elkaar geschreven door enkele
le free-lance journalisten en public
relationsfiguren. Ze hebben kenne
lijk de opdracht gehad: Schrijf een
paar leuke dingetjes over de
produkten op, maar zorg dat ze de
reclamemakers niet bijten. Geen
prijs- of kwaliteitsvergelijkingen, en
ook geen flauwekul over veiligheid...
Daar hebben ze zich keurig aan
gehouden. Uitkomsten van waren-
tests, bijvoorbeeld, zijn overal buiten
gehouden. Ook de door de Neder
landse overheid voor de Nederland
se burger betaalde, en met inspraak
van het bedrijfsleven uitgevoerde
onderzoeken van de Stichting
Vegrelijkend Warenonderzoek
(VWO).
En dan krijg Je een lelijke soort
„voorlichting". Ik geef daarvan, ter
illustratie, enkele voorbeelden.
In de brochure over fornuizen en
ovens staat met geen woord iets
over de kwaliteit van het emaille.
Dat is dan wel een groot geluk voor
de adverteerders van de Pid, want
van de drie folders van gasfornuizen
die er bijzitten, zijn er twee van
merken waarvan bij een onderzoek
het emaille niet bleek te deugen.
De „voorlichting" over wasemkappen
bestaat uit een brochure en vijf
folders. Bij die folders zitten echter
niet de twee merken die als beste
uit een VWO-test zijn gekomen. Er
zit ook een folder bij voor een
wasemkanaalventilator van een
merk waarvan bij diezelfde test
bleek dat er een Kema-veiligheids-
keurmerk op zat, zonder dat Kema
dat keurmerk ooit had toegekend....
Ook over die dingen tref je in de
folder uiteraard geen woord aan.
Zomin als over het feit dat in de
reclamefolders prijzen staan die
slechts adviesprijzen zijn. Dat
betekent dat je er, bij de
wasemkappen heersende prijzenslag,
in de winkel veel minder voor hoeft
te geven.
Er is ook een brochure over
afwasmachines. Aan het eind
verklaart de schrijver daarvan
iedereen min of meer voor
achterlijk, die zo'n machine niet
koopt. De werkelijkheid is anders:
afwassen met de machine is
minstens twee keer zo duur als met
de hand, machine-afwasmiddelen
zijn milieuverpestend, handafwas-
middelen zijn dat niet. Dat zijn
dingen die Je toch wel in een
"objectieve" brochure zou willen
lezen. En dan zou er ook nog bij
kunnen staan dat van de negen
merken die in dit Pid-pakket
reclame maken er twee bij het
laatste VWO-onderzoek van vaat-
wasmachines elektrisch maar zo-zo
veilig waren.
Nee, we moeten als consument-die-
behoef te -heef t-aan-voorlichting
rnaar niet in zee gaan met een
Produkteninformatiedienst. Niet zo
zeer om die 2,50 want daar krijg
- je bij sommige produkten leuk wat
reclamefolders voor toegestuurd en
de vrijblijvende brochures behelzen
toch ook nog wel een paar
gebruikstips. Maar het resultaat van
die 2,50 is dan dat we toch
on-voorgelicht gaan kopen.
De belangrijkste kreten van de Pid
zijn niet waar. Je kan geen miskoop
voorkomen met een Pid-pakket. Je
wordt daarentegen juist „lekker"
gemaakt voor een bepaald artikel.
En wat ze verder beloven doen ze
ook niet. Ze geven je geen
representatief beeld van wat er te
koop is alleen maar van wat zij
tegen betaling door fabrikanten en
importeurs in hun pakket stoppen.
En ze geven je ook niet te prijzen.
Wat zijn nou de merken die wel
heil zien in reclame-onder-het-
mom-van-consumentenvoorlichting?
Hier volgen er een aantal, die
daarvoor aan de Pid betalen:
Philips, Daalderop, Itho, Zanker,
Zanussi, Siegler, Faber, Frans de
Witte. AEG, Bauknecht, Eleotrolux,
Neff, Westinghouse, Pelgrim, Etna,
Dordrecht, Uniska Parket.
Weinig of geen voorlichting. Wel
folders met de gebruikelijke onbewe
zen beweringen over de eigen
kwaliteit, en ook de gebruikelijke
fraaie plaatjes om de consument
"lekker" te maken.
Waar haal je dan wel consu
mentenvoorlichting over produk
ten die je van plan bent te kopen?
Bij de consumentenorganisaties
en het warentest-bureau van V.
W.O. Je hoeft niet altijd lid te
zijn om inlichtingen te kunnen
vragen.
Dit is wat je kunt krijgen:
Algemene voorlichting over een
groot aantal artikelen, bij het In
stituut voor Huishoudtechnisch
Advies (I.V.H.A.) van de Vereni
ging van Huisvrouwen. Adres: Ja
van Nassaustraat 89, Den Haag.
Tel: (070)- 262041. De voorlich
ting staat in "Kopers Kompassen"
die f2,- kosten.
Brochures met uitkomsten van
warentests van het VWO. Adres:
Stichting VWO, Leeuwendaallaan
10, Rijswijk. Tel: (070) 90.41.46.
De VWÖ-brochures kosten f 2,-
Publicaties in de Consumenten
gids, op grond van eigen onder
zoeken van de Consumentenbond
Adres: Leeghwaterplein 26, Den
Haag. Tel: (070) 88.93.77. Der
gelijke publicaties kan men toe
gestuurd krijgen voor f 2.50.
Voorts zijn korte samenvattingen
ilit de brochures van de Stich
ting VWO gratis verkrijgbaar bij
het Konsumenten Kontakt, Leeu
wendaallaan 10, Rijswijk. Tel
(070)-90.4148. Het Konsumenten
Kontakt neemt oovendien gra
tis klachten over kwaliteiten.le
veranties en service van het pu
bliek in behandeling.
Wat zijn nou de merken die we
heil zien in reclame-onder-het-
mom- van- consumentenvoorlich
ting? Hier volgen er een aantal
die daarvoor aan de Pid betalen
Philips, Daalderop, Itho. Zanker
Zanussi, Siegler, Faber, Frans
de Witte, ARG, Bauknecht, Elec
trolux, Neff, Westinghouse, Pel
grim, Etna, Dordrecht. Uniska
Parket.
