Toestand
in Angola
chaotisch'
NICOTINE-ARME SIGARET: OMSTREDEN 'OPLOSSING'
Westduitse boycot tegen Nederlandse tomaten
IMMIGRATIE
VAN BIJNA
2000 RIJKS
GENOTEN
PER MAAND
Bareigenaar
die bezoeker
doodschoot
geeft zich
aan bij politie
Geevacueerde
Nederlanders:
"VERDACHTE
ONTSNAPT
VERKEERSONGEVAL
gearresteerd
"Medewerking aan Hongerstaking
de alcoholproef
is onrechtmatig
Nederlanders
in Rusland
DINSDAG 29 JULI MMMMDBRMBI
Door
Jan Kees Kokke
Den Haag Rokers toch al
mensen die niet erg vrij ademhalen
•r- krijgen het nu nog benauwder.
Harde acties moeten hen van hun
ongezonde gewoonte afbrengen. Dat
kondigde de Gezondheidsraad zo
juist aan. Maar van nog meer
kanten wordt het roken bestreden.
Vlak voor het anti-rokers-rapport
van de Gezondheidsraad verscheen,
hield de Wereldgezondheidsorganisa
tie van de Verenigde Naties zijn
derde wereldconferentie over roken
en gezondheid in New York. Daarbij
werden aan alle regeringen aanbe
velingen gedaan om specifieke
anti-rokerscampagnes op te zetten.
Bovendien werden de ontwikkelings
landen waar het nicotineverbruik
verontrustend toeneemt aangera
den om de vestiging van nieuwe
tabaksindustrieën, tabaksplantages
en tabaksverwerkingsindustrieën te
weren. De wereldgezondheidsorgani
satie bleek ook een voorstander van
een constante accijnsverhoging en
een wiebeltax gekoppeld aan het
teer- en nicotinegehalte van de
sigaretten. En als er dan zo nodig
gerookt moet worden, laten het dan
zoveel mogelijk teer- en nicotine-ar-
me sigaretten zijn, zo meent men
bij de VN.
Weinig succes
Met die teer- en nicotine-arme
sigaret wil het in Nederland althans
nog niet zo geweldig lukken. „We
zijn weliswaar niet ontevreden.
Maar de verkopen ervan stijgen niet
geweldig. In drie jaar is het
marktpercentage gestegen van zo'n
anderhalf tot drie procent". Dit zegt
directie-secretaris T. H. Kimm van
Nederlands enige fabrikant van
teer- en nicotine-arme sigaretten, de
Groningse firma Theodorus Nie-
meyer. Dit bedrijf is overigens
eigendom van het Britse Gallaher
concern, dat op zijn beurt weer in
handen is van de gigantische
Amerikaanse tabaksindustrie Ameri
can Brands.
Toch gelooft Niemeyer heilig in de
teer- en nicotine-arme sigaret, in
tegenstelling tot de overige sigaret-
tenfabrieken in ons land. Die menen
samen met de Stichting Sigaretten
Industrie nog steeds dat het
gezondheidsaspect direct noch indi
rect in de publiciteit rond sigaretten
moet worden betrokken.
Inkopen
Teer- en nicotine-arme tabak
fabriceer je niet zozeer, maar het is
meer een kwestie van heel precies
inkopen. De onderste bladeren van
de tabaksplant bevatten namelijk
minder teer en nicotine dan de
bovenste bladeren. Een sigaret, die
totaal vrij is van teer en nicotine
zal er wel nooit komen. Of het moet
een sigaret zijn van kunsttabak. In
Duitsland is een sigaret met een
menging van 75 procent tabak en 25
procent kunststof op de markt
gebracht, die totaal niet aansloeg bij
het publiek.
De heer Kimm van Niemeyer heeft
begrip voor het anti-rokers-rapport
van de gezondheidsorganisaties.
„Onzerzijds is er bijvoorbeeld geen
enkel bezwaar om mee te helpen
aan het bestrijden van het roken
door de jeugd. Maar wij vinden dat
wij als sigarettenindustrie de enige
goede weg bewandelen. In die
mening zijn wij gesterkt door wat
de Gezondheidsraad nu doet. In
principe vind ik echter dat er geen
informatieverbod moet komen, dus
ook geen reclameverbod. Je moet de
rokers kunnen blijven informeren.
Anders houd je de bestaande
situatie".
Eind augustus zal de Consumenten
bond met een vergelijkend onder
zoek komen van het teer- en
nicotinegehalte in de diverse
merken sigaretten. En in oktober zal
het Ministerie van Volksgezondheid
ook een lijst publiceren met de teer-
en nicotine-gehaltes.
Mei-nsma
Anti - rookpropagandist dr. L. Meins-
ma blijft intussen de teer- en
nicotine-arme sigaretten even ver
derfelijk vinden als alle andere
rookwaar. „Wetenschappelijk is nog
steeds niet bewezen dat het roken
van teer- en nicotine-arme sigaret
ten niet schadelijk zou zijn voor de
gezondheid. Bovendien zit er nog
een groot gevaar aan vast. Want
een roker is nu eenmaal gewend aan
dagelijks een bepaalde hoeveelheid
nicotine. Dus de kans bestaat nu
dat hij veel meer teer- en
nicotine-arme sigaretten gaat roken,
't Zou dus consumptie -verhoge nd
kunnen werken. En dan zitten we
toch weer op het glijvlak".
Dr. Meinsma, directeur van het
Koningin Wilhelmina Fonds en de
Nederlandse Organisatie voor de
Kankerbestrijding is het overigens
helemaal niet eens met het zojuist
gepubliceerde rapport van de
Gezondheidsraad. „Het betekent
totaal niets nieuws. Dit doe ik al
twaalf jaar. Het advies is veel te
wazig. De tijd van praten is nu
voorbij. Het is nu tijd voor een
werkelijke actie tegen het roken." Dr.
Meinsma heeft zich dan ook
teruggetrokken als adviseur van de
Commissie beperking van het roken"
van de Gezondheidsraad.
Nederlandse
geestelijken
blijven nog
DEN HAAG/GEMERT (ANP)
De Nederlandse geestelijken
blijven in Angola. Dit heeft het
ministerie van Buitenlandse
Zaken vernomen van het con
sulaat in Loeanda. Er bevin
den zich momenteel 26 rk. mis
sionarissen en een vijftal zen
delingen. Geen van de mis
sionarissen, allen paters van
de heilige geest, bevindt zich in
Loeanda. Aan de leiding van
hun congregatie in Gemert
hebben ze dezer dagen laten
weten dat zelfs de missionaris
sen die zich in de gevarenlijn
bevinden, geen last hebben ge
had.
De Nederlandse overste van
paters, drs. A. Biemans, ver
klaarde tegenover het ANP:
"De aktie richt zich niet tegen
de blanken. Het is meer een on
derlinge strijd." Pater Biemans
heeft de paters niet geadvi
seerd het land te verlaten.
Daarover kon hij volgens hem
vanuit Nederland geen zinnig
woord zeggen. Hij laat de be
slissing volkomen aan hen over.
Daarop schreven ze hem: "We
kunnen nog goed werken. De
mensen verwachten dat we
blijven. We doen dat zolang als
we kunnen".
Momenteel zijn er acht pa
ters op vakantie in Nedesland.
Veertien dagen geleden zijn er
nog enkelen teruggekeerd naar
hun missie in Angola. Allen
zijn werkzaam in de zielzorg op
het platteland.
Het Nederlandse consulaat
had alle Nederlanders gewaar
schuwd dat ze konden evacue
ren, als zij dat wilden, en had
hen geadviseerd dit te doen.
DEN HAAG (ANP) In de eerste
vijf maanden van dit Jaar zijn 9.102
rijksgenoten uit Suriname en de Ne
derlandse Antillen naar ons land ge
komen tegen 6.038 in de eerste vijf
maanden van het vorige jaar, zo
blijkt uit gegevens van het C.B.S. Er
gaat ook een stroom rijksgenoten in
omgekeerde richting: in de periode
Januari/mei JJ. keerden 1.386 rijks
genoten terug naar hun land tegen
1.272 verleden jaar.
In totaal zijn in de eerste vijf
maanden van dit jaar 15.361 meer
mensen naar Nederland geëmigreerd
(verleden jaar 7.973). Mede hierdoor
nam de Nederlandse bevolking toe
tot 13.642.530 zielen per einde mei j.l.
De bevolkingsgroei bedroeg in de
eerste vijf maanden van dit jaar
43.438 tegen verleden jaar 40.048. De
stijging van de bevolkingsgroei was
het gevolg van het grotere migra
tiesaldo, want het geboorteoverschot
vertoonde een daling (van 33.200 naar
28.820) en het aantal overlijdensge-
vallen nam toe (van 46.182 naar
48.610).
DEN HAAG (ANP) De 23-jarige
B. P. uit Leidschendam, eigenaar
van de discobar "A Pou Pou" in Den
Haag, heeft zich gisteravond bij de
Haagse politie aangegeven. B. P.
had de 19-jarige F. v. d. Steen uit
Den Haag in de nacht van zondag op
maandag doodgeschoten. Bij zijn
aangifte had B. P. het pistool waar
mee hij op F. v. d. Steen had ge
schoten niet bij zich.
Het incident ontstond zondagnacht
toen het slachtoffer samen met zijn
22-jarige vriend K. v. 't Hart bij de
bar "A Pou Pou" kwam waar hen
de toegang werd geweigerd. Daarop
ontstond een ruzie waar de politie
bij geweest is. Deze onderzocht de
jongemannen op wapenbezit, poog
de de ruzie te 'sussen en vertrok
weer. Daarop ontstond een hand
gemeen tussen de jongens en de
bareigenaar. De laatste haalde een
pistool uit een tasje en schoot op
Van 't Hart. Die haalde uit zijn auto
een krik en een schop waarmee hij
op de schutter afging. Deze schoot
nog een keer op Van 't Hart en vier
keer op v. d. Steen, die in elkaar
zakte.
Van 't Hart sleepte zijn vriend in
de auto en reed hem naar het West-
eindeziekenhuis, waar hij op de ope
ratietafel is overleden. Van 't Hart
had schampschoten aan zijn schou
der.
Inmiddels is uit sectie gebleken
dat het slachtoffer overleden is aan
een schot in de hartstreek.
Amsterdamse bereden -politie tijdens surveillance in de Bijl
mermeer. De ruiters gaan vooral langs plaatsen waar pa
trouille-auto's niet kunnen komen, zoals bij vijvers en bos
schages. De politiemannen staan portofonisch in verbinding
met het politie-bureau. De surveillance per paard is voor
lopig een proefneming maar wordt in de toekomst wellicht
permanent.
POELDIJK (SP) In West-Duits-
land dreigen verschillende grote
groente- en fruithandelaren met het
instellen van een boycot tegen Ne
derlandse tomaten.
De handelaren zijn kwaad geworden
omdat de prijzen plotseling met
100 procent zijn gestegen. De stij
ging is veroorzaakt door een con
tract dat 't Centraal Bureau voor
de Tuinbouwveilingen heeft afgeslo
ten met Oost-Duitsland voor de leve
ring van 4000 ton tomaten. Onder in
vloed van dit contract zijn de vei-
lingprijzen op dagen wanneer de
DDR de tomaten afvoert verdub
beld.
In de Westduitse pers wordt de
consument voor de hogere prijzen ge
waarschuwd. Door die berichten heb
ben verschillende handelaren beslo
ten voorlopig geen tomaten in te voe
ren. Ze hebben al aan exporteurs la
ten weten voorlopig tomaten te zul
len betrekken van de Belgische of
Roemeense markt.
De Nederlandse groente-exporteurs
zijn boos omdat zij buiten de enor
me transactie zijn gehouden. Boven
dien vrezen zij een ernstige slag
wanneer de Westduitsers daadwer
kelijk besluiten om hun tomaten niet
meer uit Nederland te betrekken
maar uit bijvoorbeeld Roemenië en
België. Een soortgelijke affaire met
de prijzen van sla leverde de West
landers enkele jaren geleden een
gedeeltelijke boycot op waarbij de
sla-export met ongeveer zeventig
procent daalde.
De reden waarom de handelaren
uit de Bondsrepubliek na hun drei
gementen of acties toch weer hun
groente en fruit uit Nederland be
trekken is volgens de Westlandse
tuinders te danken aan de goede
kwaliteit van hun produkten.
Een woordvoerder van het Cen
traal Bureau voor Tuinbouwveilin
gen wijst juist de exporteurs aan als
de grote schuldigen aan de prijsop
drijving: "De contractprijs die met
de Oostduitsers is overeengekomen
is alleszins redelijk. Het is vooral
aan de paniekreactie van de expor
teurs te wijten dat de prijzen zo
worden opgedreven dat we de klan
ten uit de Bondsrepubliek tegen ons
in het harnas jagen".
Het CBT is zeer tevreden over
het contract met de Oosteuropea
nen. "De order uit de DDR komt
in deze ijd van het Jaar als geroe
pen, vaak worden er in het zomer
seizoen grote partijen doorgedraaid.
Vooral ook omdat de Engelsen en
Fransen thans veel zelf verbou
wen. De speculatie van veel expor
teurs kan ons de naam bezorgen
dat we de prijzen niet in de hand
kunnen houden. Dat kan inderdaad
een schadelijke invloed op de ex
port hebben".
Een woordvoerder van de Algemene
Bond voor Groenten- en Fruit-
exporteurs heeft een verklaring voor
de lichte paniek die er onder de le
den is ontstaan: "De transaktie met
de DDR is niet tijdig aan onze le
den bekend gemaakt. De exporteurs
werden van de ene dag op de an
dere geconfronteerd met een kleine
voorraad tomaten op de veiling door
dat grote hoeveelheden aan de Duit
sers waren verkocht. Om him afne
mers toch niet in de kou te laten
staan moesten de talrijke exporteurs
hoge prijzen betalen voor de schaar
se tomaten die nog te koop waren.
Als de reusachtige aankoop tijdig
bij de leden bekend was geweest
zou men de te vervoeren tomaten
gelijkmatiger hebben verdeeld. Nu
moest men improviseren om de
vrachtwagens uit de DDR vol te
krijgen. In een brief over de affai
re met de Oostduitsers hebben we
onze leden toegezegd dat we er al
les aan zullen doen om hen in het
vervolg tijdig op de hoogte te kun
nen stellen van deze monster-trans
acties".
ROTTERDAM (ANP) De 21-Ja-
rige Rotterdammer C. K., die ervan
wordt verdacht afgelopen zaterdag
ochtend de 21-jarige Mia Domee in
een Rotterdamse dancing te hebben
doodgeschoten, is gisteren uit een cel
van het hoofdbureau van politie in
de Maasstad ontsnapt. Nadere bij
zonderheden ontbreken nog.
Mia Domee overleed zaterdag in
een ziekenhusi nadat K. in de dan
cing Bristol aan het Hofplein in het
centrum van de stad tijdens een ru
zie met andere bezoekers plotseling
een pistool trok en enkele schoten in
de overvolle dancing loste. De jon
ge vrouw, die niets met de twist te
maken had, werd door een kogel in
het hoofd getroffen.
ARNHEM (ANP) Gistermiddag
zijn bij een verkeersongeluk in het
Gelderse Zelhem een vrouw overle
den en zeven personen gewond. Het
ongeluk gebeurde toen een perso
nenauto op de kruising Aaltenseweg-
Varsseveldsestraat geen voorrang
verleende aan een andere auto. De
eerste wagen sloeg na een botsing
over de kop en kwam terecht op een
groepje van 5 personen dat met fiet
sen aan de kant van de weg stond. De
41-jarige mevrouw F. S. A. Schra-
ma-van Dierme uit Leidschendam
werd daarbij levensgevaarlijk ge
wond en overleed enkele uren later
in een ziekenhuis in Doetinchem.
Drie anderen van het groepje wer
den ernstig gewond en een liep lichte
verwondingen op. De bestuurders van
de twee auto's en een inzittende wer
den licht gewond, aldus de rijkspoli
tie.
DEN HAAG (ANP) Vier Ne
derlanders zitten al een week in ar
rest in de Sowjet-Unie.
Dit heeft het ministerie van Bui
tenlandse Zaken gisteren meege
deeld nadat het van de arrestatie
op de hoogte was gebracht door de
Nederlandse ambassade in Moskou.
Volgens het Westduitse persbu
reau DPA werden ze met twee Duit
sers gearresteerd toen ze met 62 ki
lo hasj in hun koffers uit Pakistan
op het vliegveld van Moskou aan
kwamen.
gelijk zijn gesteld.
De advokaat van Van Muijden, mr.
B. W. Maris, zegt dat de Koninklij
ke Broederschap van notarissen
heeft bevestigd dat het voorlopig
koopkontrakt slecht in elkaar zit.
"Als een notaris een voorlopig koop
kontrakt opmaakt, moet hij daar
voor de verantwoordelijkheid dra
gen", aldus mr. Maris.
Inmiddels heeft notaris De Gier
beloofd een onderhoud met de heer
Van Muijden te hebben. Overigens
blijft deze in hongerstaking.
De eerste twee Nederlanders die uit Angola, waar bevrijdingsbewegingen elkaar fel bestrijden, zijn
teruggekeerd. Links de heer Kuypers, rechts mevrouw De Vries die haar papegaai heeft mee
genomen.
gen van de MPLA die Loeanda be- woensdag een Duits vliegtuig naar vertrek naar Nederland. Zijn pas-
heerst. De FLNA zou hebben ge- Loeanda vertrekken om evacué's op poort was niet in orde en het leek
dreigd het gehele gebied op te bla- te halen. Of daarmee opnieuw Ne- erop dat het RAF-vliegtuig zonder
zen als antwoord op de acties van de derlanders zouden meereizen,
MPLA", aldus de heer Kuypers, die hen niet bekend. Ook zou een Ame-
niet kon zeggen wat de omvang van rikaans bevoorradingss
een dergelijke explosie zou kunnen hebben gekregen via het buurland
zijn en de gevolgen daarvan voor de Gabon
stad Loeanda. deel van Angola op te halen.
Volgens de mededelingen van de De heer Kuypers was op het aller-
beide Nederlanders zou aanstaande laatste nippertje niet zeker van zijn
hem zou moeten vertrekken. Op het
laatste moment slaagde hij er in om
rikaans bevoorradingsschip opdracht zijn papieren nog in orde te krijgen.
Met de twee Nederlanders reisden
uit het noordelijk ook mee de Portugese mevrouw Da
Costa, met haar twee dochters. Zij
is verloofd met een Nederlander die
in Angola is achtergebleven.
ALKMAAR (ANP) De verplichte
medewerking aan de blaas- en
bloedproef is onrechtmatig. Men
wordt gedwongen mee te werken aan
het verzamelen van belastend be
wijs tegen zichzelf.
Dit is in strijd met de beginselen
een goede rechtsorde zoals het Euro
pese verdrag van de rechten van de
mens die voorschrijft. Aldus de Alk-
maarse advokaat mr. L. K. F. Schui
temaker gisteren voor de politierech
ter in Alkmaar.
Wanneer zijn cliënt ermee instemt,
zal mr. Schuitemaker zijn principiële
bezwaar tegen de bloed- en blaas-
proef zo nodig tot aan het Europese
Hof van justitie doorvoeren.
Kantonrechter mr. K. P. Doedens
vond "dat de Hoge Raad zich al eer
der bevestigend heeft uitgelaten over
de rechtmatigheid van de alcohol
proef, maar dat deze Verdragsrech
telijke benadering van mr. Schuite
maker in ons land nog nooit aan de
orde is geweest". Hij heeft de zaak
aangehouden tot 11 augustus om de
officier van justitie de gelegenheid
te geven zijn weerwoord voor te be
reiden.
UTRECHT (ANP) De Utrech
tenaar M. van Muijden zit sinds gis
terochtend bij een notariskantoor in
de Domstad in hongerstaking. Hij
voelt zich voor 300.000 gulden bena
deeld doordat een koopkontrakt zijns
inziens foutief is opgemaakt.
De man kocht drie jaar geleden een
bedrijfspand in Haastrecht. Later
bleek echter dat de verkopers niet
de eigenaars waren. Bovendien heeft
het notariskantoor, volgens de man,
de eerste voorlopige koopakte laten
verdwijnen en in een tweede koopak
te enkele zinnen bijgeschreven ten
nadele van hem. De hongerstaker
eist een schadevergoeding en smar-
tegeld van 1 miljoen gulden.
Volgens een woordvoerder van het
notariskantoor is de zaak van Van
Muijden al voor de rechter geweest
tot het gerechtshof toe. Daarbij zou
de heer v. Muijden steeds in het on-
SCHIPHOL (ANP) „In een woord rot". Zo heeft de
43-jarige mevrouw J. C. de Vries-Westra gistermiddag kort
na aankomst op Schiphol de situatie in de Angolese hoofd
stad Loeanda omschreven. Mevrouw de Vries, die haar
man, werkzaam voor de Belgische oliemaatschappij Petro-
f'n, in Angola heeft achtergelaten, is zondagmorgen met
een vliegtuig van de Engelse luchtmacht naar Engeland
overgevlogen, vanwaar zij de reis nav Nederland voort
zette.
Samen met mevrouw De Vries
die 20 jaar in Angola heeft gewoond,
arriveerde de 43-jarige heer A. H. A.
Kuypers uit Pynacker, die voor de
Nederlandse scheepvaartmaat
schappij Van Ommeren 3% jaar in
Angola werkzaam is geweest. Vol
gens hun informatie zouden nu nog
ongeveer tien Nederlanders in Loean
da verblijven, naast 35 Nederlandse
paters, die zich verspreid in Angola
bevinden. "Mij werd de grond te
heet onder de voeten", verklaarde
de heer Kuypers, die op de luchtha
ven stormachtig werd begroet door
zijn vrouw en drie van hun vier kin
deren. Dezen hadden Angola 1 april
jl. al verlaten.
"De laatste vier, vijf weken von
den er voortdurend schietpartijen
plaats". Zelf ben ik driemaal onder
mijn trap gekropen om te schuilen
voor de beschietingen", aldus de
heer Kuypers.
Verlaten
"Ik verwachtte gisteren de grote
klap tussen de MPLA, die Loeanda
bezet houdt en de troepen van de
FLNA, die rond de stad liggen. De
buitenwijken, die hoger liggen dan
de binnenstad, zijn totaal verlaten.
Daar vinden de schietpartijen plaats.
Iedereen is naar de binnenstad ge
trokken, waar het nu een grote chaos
is", zo vertelde mevrouw de Vries.
"Het is er vergeven van het vuil,
het verkeer is onmogelijk geworden,
en je moet drie uur in de rij staan
voor een broodje", zo zei zij. Hoewel
er wel schaarste is aan bepaalde le
vensmiddelen, konden mevrouw de
Vries en de heer Kuypers niet zeg
gen dat er sprake is van hongersnood.
Mevrouw de Vries heeft woensdag
avond geprobeerd om haar man, die
zich op dat moment in Caxito be
vindt, een dorpje 50 km ten oorden
van Loeanda in 't gebied dat in han
den is van de FLNA, in kennis te
stellen van haar vertrek. Het moest
door middel van een radio-boodschap.
De communicatie is zeer slecht, ik
hoop dat hij het begrepen heeft", al
dus mevrouw de Vries, die in Neder
land onderdak hoopt te vinden bij
familieleden. Haar drie kinderen be
vinden zich in Zuid-Afrika. Zij zei te
verwachten de eerste twee jaar niet
naar Angola te kunnen terugke-
Volgens de heer Kuypers en me
vrouw de Vries bevinden de FLNA-
troepen zich in een fort, dat op 8 km
afstand van Loeanda ligt. in de direc
te nabijheid van dit fort zouden een
raffinaderij en een petrochemische
fabriek liggen. "Zondag schoot de
FLNA een Shell-opslagtank in brand
als maatregel tegen de beschietin-
