Cabarethistorie op
Scheveningse Pier
Ben Fey met vrouwenensemble in Marekerk
MAANDAG 28 JULI 1975
PAGINA 15
TRIJFEL
Chriet Titulaer, Chriet Titulaer
icat is die baard van jou toch
raar.
En op je hoofd zit ook nog
haar:
hoe krijgt een mens het voor
elkaar
Dank zij je kraakstem en je
baard,
en je geheim gehouden staart,
ben je nu landelijk vermaard:
't mannetje van de ruimtevaart
Het gaf wel even een schok
toen Chriet Titulaer vorige
week vrijdag zei dat dit de
laatste splash-doum was die we
te zien zouden krijgen. De
Amerikanen gaan tot 1979 ze
ker niet meer de ruimte in, en
of er daarna weer in zee zal
worden geland is nog maar de
vraag. Ik weet niet wat ik meer
zal missen: de splash-down of
Chriet Titulaer. Is er eigenlijk
ooit een poging gewaagd
svlash-down te vertalen?
Plenslandingplonsval, spat-
smak? In elk geval is splash
down een begrip geworden dat
we ons hele verdere leven mee
moeten dragen. Net als hitte
schild, capsule, remraket,
vluchtrentrum en Chriet Titu
laer. Ik kan me de tijd nog
heugen dat heel Nederland, er
van overtuiod was dat we Henk
Terlingen niet zouden kunnen
missen bii de ruimtevaart,
maar wie denkt er nu nog aan
Terlingen in verband met
ruimtevaart? Titulaer is de
vaam. Overigens ontdekte niet
ikzelf maar een van mijn tv-
gasten op het laatste nippertje
het geheim van Chriet Titu
laer. Ik héb ook altijd gedacht:
wat is er toch met dat hoofd?
Die baard is natuurlijk heel cu
rieus, maar er was nog iets an
ders. Het haar boven op zijn
hoofd, daar was ook iets mee,
maar ik kon toch niet ontdek
ken wat. Maar nu weet ik het:
het hoofd van Chriet Titulaer
behoort tot die vernuftige uit
beeldingen die je kan om
draaien en dan krijg je weer
een hoofd, maar dan met de
baard als hoofdhaar en het
hoofdhaar als baard. Ik heb
het tv-toestel meteen op z'n
kop gezet en inderdaad, het
klopte.
Toch is het een gek idee dat
het de laatste splash-down
was. Elk jaar overlijden in Ne
derland zo'n 100.000 mensen,
dus ook als er i 1979 weer
ruimte wordt gevaren eindi
gend in een splash-down. zal
het voor zo'n klein half mil
joen vaderlanders vrijdag toch
de laatste keer zijn geweest.
Het is maar dat u het beseft.
Sojoez
Een mens is nooit te oud om
te leren, daarom volgt op de
valreep nog even een didac
tisch stukje over de uitspraak
in het Russisch. Chriet Titu
laer sprak Sojoez uit als Sa-
joez: een a in plaats van een o,
en de klemtoon op de eerste
lettergreep. Dat hij de o als a
uitsprak was prijzenswaardig,
maar hij bedierf weer veel van
het genot door tegelijk de
klemtoon op die a te leggen.
want je spreekt die o nu juist
als a uit omdat de klemton
op de tweede lettergreep valt:
Sajoez. Als de klemtoon op de
eerste lettergeep viel, zou je
gewoon Sojoez moeten zeggen,
met de o van sok.
Laat ik het probleem verdui
delijken aan de hand van een
paar Russische namen die u
kent: Tolstoj, Dostojeioski en
Tsjechow. U ziet dat er in die
drie namen vijf o's verwerkt
zitten. Twee daarvan spreken
Russen dus als de o van sok
uiten drie als de a van zak.
Dat hangt dus af van de vlaats
van de klemtoon. Bij Tolstoj
(letterlijk: de dikke) ligt de
klemtoon op de tweede letter
greep, daardoor spreek je de
eerste o als a uit, de tweede als
o, en je zegt dus: Talstoj. Bij
Dostojeioski ligt de klemtoon
op de derde lettergreep en je
zegt daarom: Dastajewski. En
bij Tsjechow ligt de klemtoon
op de eerste lettergreep en
daarom zeg je: Tsjechow. In
de eerste twee gevallen gaat
het echter om korte, onna
drukkelijke a's, ongeveer als bij
ons in het woord "balsturig".
Met de klemtoon dus op de u.
Omdat in Sojoez (wat overi
gens bond of unie of alliantie
of liga betekent, u kent de
eerste letter ervan als de u in
USSR en als de eerste c in
CCCP wat u altijd op de shirt
jes van Russische sportmensen
ziet staan) de klemtoon op de
oe valt, zeg je dus Sajoez. Al
weer wat geleerd.
NICO SCHEEPMAKER
Louis Davids hield het in de jaren
dertig de badgasten op een
melancholieke toon voor: zij stapten
uit een gedistingeerde zee op een
charmant strand. Alleen scherpe
witte schelpjes konden de pret even
bederven. Nu is dat afgewerkte olie
voorbehouden. Maar er was vroeger
meer in Scheveningen: een echt
badseizoen, waarvoor men „zijn
intrek nam". Volksconcerten toen het
volk nog volk heten wilde. -
De badplaats vervulde vaak een
pioniersrol, de eerste filmvertonin
gen in Nederland werden daar een
tachtig jaar geleden gegeven en in
die zelfde tijd werd cabaret een
nieuwe uitingsvorm, die in Scheve
ningen zich het produktiefst kon
ontwikkelen.
Zaterdagmiddag waren een aantal
groten van de Nederlandse klein
kunst op de pier te vinden in het
voormalige Nautica-restaurant, waar
de tachtigste verjaardag van ons
cabaret met een tentoonstelling
„Dertigduizend dagen van het
Nederlands cabaret" wordt gevierd.
Als beginpunt geldt het contract dat
Edouard Jacobs in 1895 in
Amsterdam ondertekende, de afslui
ting vormt het optreden van Paul
van Vliet, die nu als laatste
kleinkunstenaar in het oude Kur-
haus optreedt.
Te hopen valt trouwens dat de
expositie in een herbouwde, ver
nieuwde badplaats de brug vormt
naar een nieuw en even vruchtbaar
tijdperk.
De tentoonstelling, die tot en met 19
augustus te zien is op de pier werd
door Hans Wijnstok met stijl tot
een levendige verbeelding van een
roerig stukje Nederlands kunstleven
gemaakt. Niet alleen met foto's en
programma's, maar ook met tot de
verbeelding sprekende attributen.
Oude spiekpapiertjes van Wim Kan
liggen er en op een oude
grammofoon rust een plaat, waar
Jean-Louis Pisuisse en Max Blokzijl
zich samen lieten horen. Men leert
hoe Willy Corsari, de romanschrijf
ster (die met Conny Stuart, Henk
en Teddy Scholten, Liselore Gerrit
sen en andere artiesten de opening
met hun aanwezigheid opluisterden)
zich in 1915 al in Diligentia als
liederzangers deed kennen bij het
Modern Mondain Cabaret Ensemble.
Via geluidsopnamen komen herinne
ringen aan vele artiesten boven, er
worden ook korte filmfragmenten
vertoond van Davids, Speenhoff en
de begrafenis van Pisuisse, er liggen
Paul van Vliet
documenten uitgestald van „Fifi"
Carelsen. Een charmante toevoeging
op de met artistieke hand ingerichte
expositie vormt het cabaret in de
stijl van toen, dertigduizend dagen
geleden, dat trouwens nu weer noodt
om helemaal in de mode te zijn.
Het jongste hoofdstuk van onze
cabaretgeschiedenis bestaat op de
expositie voornamelijk uit zwartwit-
vergrotingen van platenhoezen.
P. R.
TRIANON "Mens erger je niet".
woensdag 2.30
T entoonstellingen
De Rulp. (Hooglandse Kerkgracht
40» Expositie Marijke Verhoef, (litho's
en etsen), Sonja Holtman (keramiek
en wandkleden) Rob van 't Zelfde
(beelden) en Peter Horree (fotomon-
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongeval lendlenst
(Diaconessen hu ls)
zaterdag 13.00 i
ren) zyn de bezoeknren als volgt:
Elke dag:
vrijdag Voor de prematurenafdellng gelden de
ut (E11- volgende bezoekuren (alleen voor
££?>!£!!££JBSR£2» Bezoekuren Ziekenhuizen
Maandag e/m vrijdag:
zond 15 i
i Oudheden: „Klaa-
Dlaconessenbuls: Middagbezoekuur;
8ieken kunst uit Darticulier bezit"
14 45—15.00 uur
A vond bezoek uur; Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten door.
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
Drukkery De Bink Rooseveltstraat 3 overige familieleden Kinderen beneden
14 |aar hebbeD eeen toegang op de
kinderafdeling
St Elisabeth-ziekenhuis klasseaf de
lingen Volwassenen dag v. 11.16 tot
12 00 uur Van 14 tot 14 45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur Kraamafdellng;
dag van 11.16 tot 12 uur (alleen voor
echtgen.) v 16 tot 16 uur en van 18.30
tot 19 30 uur; Kinderafdeling dag van
15 tot 18.30 uur 3e klasse: dag van
14 tot 14.14 uur en van 18.30 tot 19.30
Kraamafd dag van 16 tot 16 uur
Leidse bioscopen
LUXOR "The Godfather II",
hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
14.15—15.00
18.30—19.00 uur
Alphen aan den Rijn
13.30—14.15 t
klas 11—11.30
Nachtvoorstellllng: "Zabrlskle-polnt".
vr. en za. 12.00 uur, 18 laar.
LIDO "Voor een paar dollars meer"
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook
4.45 uur, 14 laar
1 toverdrank" dag. 10.30, behalvi
van 18.80 tot 19 30 i
intensieve verpleging: dag
Endegeeat: dinsdag en vrlldag 13
4 30 uur: zondags 11—12 uur en
415 uur: eerste klasse: de gehele
Geluidshinder Schiphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
bl1 het Informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020—1750OO)
(§urf ^ÏLteuws
28 juli 1975
Honderd jaar geleden stond
in de krant.
Twee Australische corres
pondenten van de Londen-
sche Times" berichten, dat
een Europeaan zeventien ja
ren achtereen onder een wil
den volksstam op een der ei
landen van den Australi-
schen archipel heeft doorge
bracht Den 11 den Aprït van
dit laar ankerde het Schip
"John Bell' bij Night-eiland
ten noordoosten van Queens
land om water te halen De
matrozen vonden er een
troep inlanders onder wie
zich een blanke bevond
die zich geheel als de zwar
ten gedroeg De matrozen
wisten hem in de boot te lok
ken en mede te voeren. De
man werd naar Somerset ge
bracht, de nederzetting op
Kaap Yorke, alwaar hij ge
kleed en verzorgd werd. Hij
bleek een Franschman te
zijn, die zijn naam Narcis-
se Pierre Pelletier vrij goed
kon schrijven. Met verbazen-
den spoed leerde hij het
Fransch dat hij geheel ver
geten was, weder aan, maar
even snel vergat hij ook de
taal der wilden, ivaar-
van men echter een honderd
tal woorden uit zijn mond
kon opteekenen Op zijn
twaalfde jaar was Pelletier,
zoon van een schoenmaker
uit de Vende, als kajuitsjon
gen met de "St. Paul" van
Bordeaux uitgezeild. In 1858
was het schip uit China naar
Australië vertrokken, maar
had schipbreuk geleden. Nar-
cisse had met een deel der
bemanning eenigen tijd rond
gezworven, was toen uitgeput
achtergelaten en door de wil
den gevonden, die hem lief
derijk hadden verpleegd. De
ze stam, de Macadama, leeft
voornamelijk van visschen,
die zij met harpoenen van
gen. Narcisse was met eeni-
ge strepen over de borst ge-
tatoueërd, droeg in de rech
ter oorlel een vrij gróót stuk
hout, zijn neus ivas door
boord en hij was op een en
ander aanvankelijk vrij trots.
Vijftig jaar geleden:
De Fransche bladen zijn
van oordeel, dat geruchten
over bereidheid van Abd el
Krim tot onderhandelingen
een proefballon zijn. Ander
zijds merken zij op, dat het
Fransche succes het sluiten
der Fransch-Spaansche over
eenkomst, de eerste uitwer
king der blokkade van het
Rifgebied en de moeheid der
afvalligen evenzovéle facto
ren zijn. die de beslissing van
Abd ét Krim ivel eens zouden
kunnen beïnvloeden.
PANDA EN DE WA WEI-PLANT
43129 Panda was van plan om het Hio-Hap worstelen te
leren, zodat hij de dief van de Wa Wei-plant te lijf kon gaan.
Maar toen hij een bepleisterde en omzwachtelde figuur uit de
worstelschool zag komen, bedacht hij zich.
"Ik g-geloof niet, dat ze daar prettig lesgeven", zei hij bezorgd,
terwiil hij de vreemdeling hielp om de straat over te steken.
"Dit komt niet van die school", sprak de ander echter. "Dit heeft
de directie van de Grootgeld-Beleggers-Maatschappij gedaan
toen ik m'n wekelijkse lidmaatschap als mede-directeur niet
kon betalenHet zijn daar schurken. Als je eenmaal 'n contract
met ze tekent, laten ze je niet meer gaan. Daarom leer ik me
nu verdedigen
Joris luisterde deze uitleg af, en hij verbleekte zienderogen.
Tenslotte had hij zelf net een contractje met diezelfde directie
afgesloten. Maar toen klaarde hij op.
"Geen zorg", mompelde hij, even later zijn onderkomen betre
dend waar de Wa Wei stond. "Deze plant zal mij kostbare edel
stenen leveren, mijn wekelijkse betaling staat vast".
Het bijzondere van dit
gerecht is de "frenetie
ke" saus. Als vis kunt u
vrijwel alles nemen, b.v.
moten schelvis of kabel
jauw, of gewone visfilet
eventueel uit de diepvries.
Deze behoeft u niet voor
af te ontdooien. Fruit 1
ragfijn gesnipperde ui in
50 g boter goudgeelt bo
ven laag vuur en meng er
dan 2 grote, fijngesneden
tomaten door, 1 gesnip
perd teentje knoflook, 1
fijngesn hardgek ei, de
verkruimelde inhoud van
1 blikje tonijn, 8 zwarte
olijven, vooraf ontdaan
van de pit, 2 theel citroen
sap, snufje cayenne of
peper, 1 eetl versgehak
te peterselie en enkele
lepels heet water. Schep
deze saus in een vuurvas
te schaal en leg de moten
vis er op. bestrooid met
(zeer weinig) zout. Dek
af met aluminiumfolie en
zet de schaal 30 min, In
een voorverwarmde, vrij
hete oven,
WINA BORN
Ik «Eft'MUee Ht ZJD
dfcets Pat oese kWDBeEw
si <jeoe V eeetr
Jommeke
Wat een ramp
Wat een verhes!
Dat is een
zwarte dag moor
■j Frankrijk j-
Leiden Het vierde KenO-zomer -
orgelconcert van dit seizoen, wordt
vrijdagavond a.s. in de Marekerk ge
geven door de organist Ben Fey. Aan
dit concert zal het Haags Vocaal
Vrouwen Ensemble medewerking
verlenen.
Ben Fey is voor KenO geen onbe
kende. Hij werd destijds voor een z.g.
pauze-orgelconcert in de Stadsge
hoorzaal uitgenodigd. Dit concert was
zo'n succes dat Ben Fey voor een
tweede pauze-orgelconcert naar Lei
den kwam. Ook tijdens een daarop
volgend zomerorgelconcert bleek
Ben Fey een talentvol organist te
zijn. Ben Fey studeerde in Den Haag
bij Adriaan Engels. In 1970 behaal
de bij de Prix d'Excellence. Van Piet
Kee kreeg hij improvisatielessen. Ben
Fey verzorgde vele orgelconcerten
voor de NCRV en gaf talloze concer
ten in o.m. Luxemburg, Duitsland en
Nederland. Sedert 1971 is hij can
tor-organist van de Hervormde Hout-
rustkerk in Den Haag.
Het Haags Vocaal Vrouwenensemble
werd 1 september 1954 opgericht door
Arthur Orobio de Castro. Het doel
dat het ensemble zich stelt, wordt het
best getypeerd door een critiek in
de Brusselse krant 'Le Peuple' naar
aanleiding van een concert dat het
ensemble in Charleroi :af: 'Er be
staat een werkelijk verfijnde vorm
van muziek namelijk koorzang in
klein verband. Deze eist natuurlijk
een volmaakte discipline en een fijn
afgestemd gevoel voor nuances om
het muzikaal karakter van de wer
ken volledig te kunnen bewaren. De
ze eigenschappen heeft men kunnen
beluisteren tijdens twee achtereen
volgende concerten gegeven door het
Haags Vocaal Vrouwenensemble on
der de sublieme leiding van Arthur
Orobio de Castro'.
Ben Fey zal het programma vrijdag
avond openen met de Echofantasie in
d van Jan Pieterszoon Sweelinck.
Daarna zal het koor samen met Ben
Fey 'Salve Regina' van Claudio Mon
teverdi uitvoeren. Als derde werk
staat Johann Sebastian Bach's Pre
ludium en Füga in G voor orgel-solo
op het programma. In het daarop
volgende werk, de Messe brève van
Leo Delibes, treedt '-et koor weer
voor het voetlicht, begeleid door Ben
Fey. Het vijfde werk is van César
Franck n.l. Offertoire in A. Iloor
en rgel tezamen zal men daarna in
Litanies a la Vièrge Noire van Fran
cis Poulenc kunnen horen. Het pro
gramma wordt door Ben Fey beslo
ten met het spelen van de Fanta
sia (uit Sinfonia) van Hendrik An-
driessen.
De
Generaal
en de
Tour de
Fort
Copyright:
Oberon/Haarlem.
Tekenaar: Peter de Smet
