'ONZE KARDINAAL'
MORGEN 75 JAAR
Film met ruimte
voor meditatie
«-IU4IJ.IHUJJ»
Invloed tot ver over de grenzen
ssKrttyra-fdTs brcr^rnTtmgr- tBet
„Eurofest 1975" in Brussel wekt
bij kerken gemengde gevoelens
Jonathan Livingston Seagull:
VRIJDAG 4 JULI 1975
Niemand is onmisbaar, ook kardinaal Alfrink niet, hoewel men het tegendeel zo langzamerhand bijna moet gaan gelo
ven. Vooruitlopend op de dag, dat de kardinaal 75 jaar wordt dat is zaterdag heeft vrijwel een ieder zich gehaast
te verklaren, dat de kardinaal in het turbulente katholieke Nederland niet gemist kan worden. Een enkeling hield het
hoofd koel en was van mening, dat ook de kardinaal recht had op een rustige oudte dag. De kardinaal blijft, voorlopig.
Hij heeft geen gebruik gemaakt van het verzoek aan de Paus om ter gelegenheid van zijn 75-ste verjaardag met pen
sioen te mogen gaan.
De kardinaal weet als geen an
der, dat voor dit katholiek Nederland
„Rome" nog geen opvolger heeft
kunnen vinden. Natuurlijk heeft
men in Rome tijd genoeg gehad;
i weet al jaren dat de Kardinaal
ze positie vindt hij overigens wel, tijdens het Tweede Vaticaans Con-
wil opvallen. Hij stelt dan ook geen dat hij voorzichtig moet optreden. Hij cilie voor het wereldforum van de
enkele prijs op vol ornaat en was de laat zich dan ook niet of nauwelijks kathokiske kerk op de voorgrond
uit achter welke "partij" hij staat, trad, in de Nederlandse kerkprovin-
hoewel het voor Insiders duidelijk is, cie met kop
Door
Theo Kroon
=„ii R katho- kers,)' 016 BewK>n m het ™art gmg
kardinaal de spil is
liek Nederland draait. De man, die
met zijn prestige de zaak nog
beetje in de hand houdt
geval als
om trouw aan "Rome". Men stelt
Kn-na—Jn- I4UU1CU lilOttUt/ 11CU1 XiU I11C0 UCpHaiU
de benoeming van een opvolger daar- populair MJ het grote publiek. Het
lopen. Maar hij is tevens
cie behept is met een nare stem,
?n ieder «ff, wordt geaccentueerd door het
ft it dat hij slist,
rots staat als het gaat
om toch maar even uit, omdat
zijds waarschijnlijk geen geschikte
voorhanden is, en anderzijds aandoet
schouders boven zijn
sympathie opbrengt medebisschoppen uitstak en op het
voor de progressieven dan voor de pastoraal concilie "heer en meester"
conservatieven. Alle partijen vragen
hem overigens hen gelijk te geven.
Dat soort gesprekken voeren ver
eist diplomatie en tactiek, koel- priesterfeest augustus vorig Jaar door
heid en behoedzaamheid, nuch
terheid en gevatheid, humor
ernst, intelligentie er
Allemaal voorwaarden
kardinaal voldoet. En hij weet dat
©m katholiek Nederland niet
derde male te doen opschrikken.
Al met al: katholiek Nederland kan
voorlopig gerust zijn. Maar waarom is
de kardinaal dan eigenlijk onmis
baar? Korter gezegd: wie is hij?
Bernard Johannes kardinaal Al- „r_ -
ïtES 'er eigmischappen
man, die op
niet zo sympathiek
die afstand schept
zodoende autoriteit lijkt. Dat doet
overigens niets af aan het grote res
pect, die hij vrijwel bij alle katholie
ken en niet katholieken afdwingt,
de grote genegenheid, die
les wat hij zegt zowel door "links" als
door "rechts" op
wordt gewogen,
wordt bevonden.
Hij weet dat en het lijkt wel of hij
er soms behagen in schept om daar
om telkens nuanceringen aan te
"enerzijds, under-
zijn
Nijkerk. Op het klein-seminarie
rn mrzin,7at"hi'l
zijds". Zelf wijt hij dat
wetenschappelijk verleden. Hij
Voor h"enT'hTwei hapert vaak "ewust, om nog zorg-
voor nen is nij wei
nard beschikte over een uitzonder- thi k „7jpht.
lijk stel hersens, en het verbaasde
dan ook niemand, dat hij in alle
vakken het beste was. Natuurlijk
moest hij dan ook na zijn priester
wijding in 1924 verder studeren. Dat
gebeurde aan de universiteiten
de regering dan ook werd onder
scheiden met de hoogste Nederlandse
belezenheid onderscheiding, het Grootkruis in
Orde van de Nederlandse Leeuw.
>or zijn belangrijke rol tijdens
hem gekeken wordt. Dat al- het Tweede Vaticaans Concilie als
de leiders van de vernieu-
goudschaaltje wingsgezinden" aldus premier Den
vaak te licht Uyl tijdens de huldiging. Het maak
te naar de mening van de regering
de kardinaal tot een uitzonderlijke
figuur, en "u bent daardoor de on
betwiste leider van de Nederlandse
kerkprovincie geworden".
Wegens zijn rol in de vernieu
wing van de Kerk, zijn verdiensten
voor de vrede als internationaal
voorzitter van Pax Christi en zijn
misver-
IKOR-tv gaat een serie van
twaalf Drogramma's uitzenden over
het politieke, sociale en godsdien
stige leven van de besschavingen
waarbinnen het oud-testamentische
jodendom en het eerste christendom
zich hebben ontplooid. Het eerste
deel, getiteld "Zoals twee elkaar
aanzien", wordt op vrijdag 11 juli
uitgezonden over Nederland 2, van
vijf voor 11 tot vijf voor half 12
(in kleur). In de opzet van de serie
is ernaar gestreefd, de laatste resul
taten van het historisch en archeo
logisch onderzoek in het Midden-
Oosten te combineren met het theo
logisch denken over de Joodse wor
tels van het christendom.
MeJ. Patricia Sekhuis berichtte
ons, dat er nu in Leiden een adres
bestaat, waar belangstellenden in
lichtingen kunnen krijgen over de
"Unified Family", de in 1954 door de
Koreaan Sun Myung Moon opge
richte Unification Church. Dat adres
is Herengracht 51, telefoon 44853.
Het centrum van U.F. is huize Glo-
ry, Friendly Road 1 Bergen aan
Zee, telefoon 02208 - 3741. Om de
veertien dagen is daar een weekein
de voor belangstellenden ook het
komende weekeind. Belangstellenden
in deze omgeving kunnen zich elke
donderdagavond om 8 uur bij mej.
Sekhuis aanmelden. Zij kunnen dan
ook nadere informatie krijgen over
de uitgangspunten en beginselen van
de U.F. Het programma van zo'n
weekeinde ziet er zo uit: lezingen,
muziek, zang, sport, kampvuur op
het strand, discussie en dia's.
Kerkelijke stand: Hervormde kerk
- beroepen te Drogeham W. Tijink,
kandidaat te Hoogkerk. Toegelaten
tot de evangeliebediening J. van
Giessen-van der Velden, Prins Hen
driklaan 41 Utrecht, H.J. Ekker,
Laan van de Vrijheid 23 Gronin
gen, G.J. Ros, Nederlandlaan 1 IJs-
selstein, en A.W. Berkhof, Alberda-
plantsoen 79 Voorschoten. Zij stel
len zich alle vier beroepbaar, alleen
kandidaat Ekker per 1 september.
Rome en Jeruzalem. Na zijn promo- kardinaal verantwoordelijk v
de moderne
Nederlandse katholieke kerk.
Vóór alles de dialoog
De kardinaal is niet autoritair. Hij
is ernstig en zich van zijn positie
wel bewust. Hü voelt zich als plomatieke antwoorden, vaak ook
rug
nietszeggende antwoorden, althans
wereldkerk in het algemeen en voor zo komen ze over. Hij heeft in de af-
ïaar Nederland te- de Nederlandse kerkprovincie in gelopen jaren nogal de slechte erva-
korte periode als het bijzonder. Hij weet en beseft als ring opgedaan, dat niet goed wordt
doctoraat in de theologie i
versiteit van Yale (Connecticut, V.S)
ontvangen. Wij willen graag ons
artikel besluiten met de letterlijke
tekst van de bul, omdat deze zo dui
delijk aangeeft, waarom de kardinaal
zo'n uitzonderlijke figuur is.
"Na u jaren te hebben gewijd
de wetenschap, als geleerde
kapelaan in Maarssen - professor te geen ander, dat hij staat tussen de gepubliceerd wat hij heeft gezegd. De z.ls docent, werd u de leider
l de
worden aan het groot-s
Rijsenburg. In 1945 werd hij be
noemd tot hoogleraar in Nijmegen.
Tn 1960 werd hij tenslotte tot kar
dinaal benoemd.
Gewoon in het zwart
behoudende Romeinse curieën het kardinaal heeft daar grote moeite kathoüeke kerk in Nederland, die
vooral in de ogen van "Rome" - mee, omdat dan vaak een vertekend
progressieve katholieke Nederland, beeld wordt gegeven en men vaak op
en daarin dan weer tussen de con- geschroefd en overtrokken schrijft
servatieven (behoudenden) en pro- over de excessen, die zich in Neder-
gressieven (vooruitstrevenden), tus- land voordoen en hebben voorge-
bv. pater Kotte en pater
Een verantwoord portret schrijven Kilsdonk. Deze vrijwel onverzoenlijk
kardinaal Alfrink is bijna
ke groeperingen - de rapporten
voorging in haar prominente rol
van vernieuwing en hervorming op
het tweede Vaticaans Concilie. In
de kerk, ja, in de hele wereld heeft
uw invloed zich krachtig doen voe
len. De Nederlandse Hervormde Kerk
spreekt over u als "onze kardinaal".
zijn uitermate grote scherpzinnig- Uw profetisch ambt is
de
ondoenlijke zaak. Hij is dermate de commissie puriformiteit hebben heid en zijn verrassende gevatheid, grenzen
bij elkaar te brengen, dat
enigs- Zijn uitzonderlijke begaafdheid gaat toen
enkele echte vriend nie- behoorlijk gesprek
mand in zijn hart kijken. Toch
gen wij het erop...
De kardinaal is eigenlijk
a- wordt, zou hem in hoge mate welkom
:ijn.
Voor alles: het gesprek, de dialoog.
gepaard met een enorme belezen
heid en werklust. Hij wil nu een
maal goed op de hoogte zijn van
de zaken, waarvan verlangd mag
warden dat hij het weet. Het was
vredesbeweging werd. De universi
teit van Yale is er trots op u,
een trouw dienaar van God zowel
in Zijn kerk als in Zijn wereld, de
graad van doctor in de theologie te
verlenen".
Voor de Belgische hoofdstad staat
bet internationale jongerencongres
"Eurofest 1975" met de bijbehoren
de Billy Graham-campagne voor de
deur. Het zal zich van 24 juli tot
3 augustus afspelen in de Eeuwfeest
paleizen en het Heizel-stadion.
Er komen met betrekking tot dit
evangelisatiegebeuren nogal wat kri
tische geluiden los. Zo schrijft de
redacteur Chris Vonck in het pro
testantse tijdschrift "Op Vrije
Voeten", dat Eurofest een Europese
zaak van alle landen lijkt te wor
den maar behalve van het gastland.
De organisatoren verwachten 15.000
deelnemers. Het congres richt zich
vooral op Jongeren van 16 tot 25
In het protestantse blad "De Stem' klok zeker vijftig jaai
zegt ds. H. Eikelboom, evangelisatie- voor elk probleem
predikant van de Geref. Kerk in of ten minste een
Brussel, dat er heel veel in deze schikbaar. Dan is
campagne is dat aanspreekt en be
wondering verdient. Hij is onder de
bijbelwoord be-
:ït nog de vraag
de politieke en sociale beteke-
deze actie. Het evangelie
indruk van zoveel organisatievermo- Iaat zich niet reduceren tot
gen (niets wordt aan 't toeval over
gelaten)moed en geloof. Maar
draait de hele campagne ten slotte meedoen,
niet om de nazorg? Graham is niet telijke inspraak,
de doorslaggevende figuur, dat zijn komt panklaar
i hem komen.
Wie het gespreksmateriaal door
neemt, kan zich niet aan de indruk
onttrekken, aldus deze predikant, dat
boodschap voor persoonlijk zieleheil.
De kerken mogen in Eurofest wel
hebben geer fei-
Het programma
n de overzijde van
de oceaan op ons af, aldus ds. Eikel
boom die een eigen inbreng zeer ge
wenst had gevonden. Daar komt nog
bij, dat de Belgische organisatoren
nogal anti-kerkelijke in iruk i
hier toch wel op een heel bepaalde ken. Zij zijn er doodsbang
dat
hun eigen hachje vechten gaat Jonathan Livingston Seagull zijn eigen weg.
Neil Diamond, maker van de muziek hij de film. Hij
Jonathan Livingston Seagull - Re
gie: Hall Bartlett Muziek: Neil
Diamond - Theater: Caméra (Ho-
gewoerd)
Je bent Je eigen gedachte. Door
breek de ketens van je gedachten en
je doorbreekt de ketens van je li
chaam. En de weg naar perfectie
(hoogste naastenliefde) ligt voor Je
open.
Dat is, heel summier, de strekking
van "Jonathan Livingston Seagull",
gemaakt naar het boek van Ri
chard Bach. De boodschap die hij
hierin doorgeeft, is niet nieuw. Het
zelfde kan men terugvinden in de
medidatie. Yoga en andere vormen
van beschouwend bezig zijn. Het is
een oude waarheid, opnieuw ver
taald in een verhaal over Jonathan,
de jonge zeemeeuw die niet wil gelo
ven dat hij en zijn soortgenoten le
ven alleen voor het-in-leven-blij-
Jonathan begint zijn lange weg
naar de perfectie en oefent zich in
het vliegen. Hij ontdekt duizeling
wekkende technieken, die voor ziln
groep nieuw en dus onaanvaardbaar
zijn: hij wordt uit de groep versto
ten en wijdt zich dan helemaal aan
het vliegen. Hij ziet andere landen
en voelt zich gelukkig, tot hij dood-
vriest in een besneeuwd bergland
schap.
Geen einde, want hij ontwaakt in
een andere wereld, een ander ge-
dachtenniveau. Daar krijgt hij een
leermeester die hem de weg wijst
naar de mystieke kracht om te vlie
gen met de snelheid van een gedach
te. En als Jonathan aan iets denkt,
is hij er ook werkelijk, omdat hij die
gedachte zelf is. Hiermee heeft hij de
perfectie bereikt, want hij gaat -
uit liefde - terug naar zijn oude
groep. Hij wil dat alle zeemeeuwen
loskomen uit de alledaagsheid die
hen beperkt.
De film Jonathan is moeilijk te
beschrijven. Alles is in de vrije na
tuur opgenomen, met de meeuwen
die daar "voorradig" waren. Waar an
deren zouden kunnen zeggen "lang,
drakerig en saai", zeg ik: de film laat
ruimte voor de meditatie, die nodig
is om mee te kunnen gaan in de ge-
dachtenwereld van Jonathan. Het is
in elk geval duidelijk dat dit geen
film is voor mensen die zich een
avondje willen amuseren. Slechts
een zeer select publiek zal de gang
kunnen volgen en daarom is Jona
than beslist geen kassucces. Ook
niet door de muziek van Neil Dia
mond, die door de geluidsappara
tuur van Camera niet al te best door
komt. In de vroege voorstelling van
gisteravond waren er, mijzelf mee
gerekend, vijftien toeschouwers. Dat
is tekenend voor de hele film, en voor
de betekenis ervan.
Voor mij was Jonathan een zo
goed mogelijke weergave van het
boek dat ik al veel eerder ontdekt
had. Hier en daar heb ik mij geïrri
teerd aan de overdrevenheid van en
kele gebeurtenissen, vooral door de
muziek, maar de eentonigheid van
de film, die niet-liefhebbers van het
boek direct zou opvallen, heeft mij
niet gestoord.
ELISABETH TOLENAAR
ADVERTENTIE
Blijvers
LUXOR "De twee missiona
rissen", Bud Spencer en Terence
Hill in de rol van twee priesters,
die hun arme parochianen probe
ren te helpen.
LIDO "De terugkeer van de
roze panter". Peter Sellers als de
domme inspecteur Clouseau, cie
echter zo hooghartig is, dat hij
iedereen tegen zich in het harnas
jaagt.
STUDIO "You only live twi
ce", James Bond doet het weer
best. En de mooie vrouwjtes om
ringen hem voor de zoveelste
week.
Terug in Leiden
REX "Zeg maar ja tegen het
leger", een vijftal vrolijke solda
ten beleven de gekste avonturen.
TRIANON "Pas op je tel
len", kolderieke avonturen van
Louis de Funès.
BIJOU: "Ik zie het niet meer
zitten", dag. 2.00, 7.30 en 9.30 uur,
zo. ook 4.15 uur. 14 Jaar.
CAMERA: "Last tango in Paris",
dag. 2.00 en 8.00 uur. 18 Jaar.
CINEAC: "Walt Disney's teken
filmparade" ,dag. 9.30, 11.30, 1.30,
3.30, 5.30, 7.30 en 9.30 uur, zo.
vanaf 11.30 uur. AL.
CORSO: "De Knokmachine",
dag. 2.00, 7.00 en 9.30 uur. zo. ook
4.30 uur. 14 jaar.
DU MIDI: "M.A.S.H.", do. 8.15
uur, vr., za. en zo. 7.00 en 9.30
uur, ma., di. en woe. 8.15 uur. 14
jaar.
Kindermatinee: "De vrolijke pi
raten van het schateiland", dag.
2.00 uur. AL.
EURO: "55 dagen in Peking",
dag. 1.30 en 7.45 uur, za., zo. en
woe. 3.45 en 7.45 uur. AL.
AL.
1.30
Kindermatinee
CAMERA "de zotte
/an Laurel en Hardy".
REX "Pipo de clown".
Nachtfi'lm«
Goede films
in andere steden
"Frankenstein junior" (Mei
Brooks), Calypso, Rotterdam.
"De nachtportier" (Liliana Ca-
vani), Calypso 2, Rotterdam.
The Front page" (Jack Lemmon
?n Walter Matthau), Leidseplein-
theater, Amsterdam.
'Ta femme aux bottes rouges"
(Jean Luis Bunuel, met Catheri
ne Deneuve), Cinétol, Amster
dam.
"Last tango in Paris" (Marlon
Brando en Maria Schneider) Ca
mera, Den Haag.
Haagse bioscopen
APOLLO: "Maak 'm soldaat,"
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo.
ook 4.45 uur. AL.
APOLLO 2: "De twee
rissen", dag. 2.00, 7.30 en 9.45
zo. ook 4.15 uur. 14 jaar.
ASTA: "Frankenstein Jui
dag. 2.30, 7.00 en 9.30 uur. zo.
4.00, 7.00 en 9.30 uur. 14 jaar.
FLORA: "Meisjes voor het fijne
werk", dag. 200, 7.00 en 9.15 uur,
zo. ook 4.30 uur. 18 Jaar.
KRITERION: "Ady Warhol"
Dracula", dag. 3.00, 7.00 en 9.30
uur. 18 jaar.
METROPOLE: "Je leeft maar
twee keer", dag. 2.00 en 8.00 uur.
14 jaar.
ODEON: "The good, the bad and
the ugly", dag. 8.45 en 9.30 uur.
18 Jaar.
Kindermatinee: "Kuifje en de
blauwe sinaasappel", dag. 1.45 en
4.15 uur. AL.
OLYMPIA: '"te is een gekke ra
re, dolle, dwaze wereld", dag. 2.00
en 8.00 uur. Al.
PASSAGA: 'The return of the
Pink Panter", dag. 1.30, 4.00, 7.00
en 9.30 uur. AL.
REX: "In de klauwen van de
draak", dag. 730 en. 9.30 uur. 18
Jaar.
Kindermatinee: "Pipo en de pi
raten van toen", dag. 9.30, 11.30,
I.30, 3.30 en 5.30 uur. zo. vanaf
II.30 uur. AL.
ROYAL'70: "Mr. Majestyk ma.
en di. 2.15 en 8.00 uur, woe. 2.15
uur, vr., za. en zo. 2.15, 7.00 en
9.30 uur. 18 jaar.
ROYAL: "Oog om oog", ma. en
di. 2.15 en 8.00 pur, woe. 2.15 uur,
do., vr. en zo. 2.15, 7.00 en 9.30
uur. 18 jaar.
STUDIO: "Slipjes uit... daar ko
men de Tirolers". clag. 2.15, 7.15
en 9.30 uur. zo. 1.30, 4.00, 7.15 en
9.30 uur. 18 jaar.
STUDIO 2000: "Jonathan Living
ston Seagull", dag. 7.00 en 930
uur do., vr., ma. en di. 2.00 uur.
zo. 1.00 uur. AL.
Kindermatinee"Asterix en Cleo
patra". za. en woe. 2.00 uur. AL.
DE UITKIJK: "Moord in de
Oriënt Expres", dag. 2.00 en 8.00
uur. 14 jaar.