Zeer fraaie uitvoering
van Josquin Desprez
'CURSIEVE' IRONIE EN SATIRE
Pointer Sisters: rustiger
CARAVELLI TEN
ONRECHTE NOG
GEEN TOPPER
Tweemaal
pop uit
verleden
van Zijp
Vioolconcert in D:
nu perfecte 'dialoog'
<Sb
DONDERDAG 26 JUNI 1975
EXTRA
PAGINA 19
üne fille aux yeux clairs Ca-
ravelli CBS 80730.
Duitsland heeft zijn James
Last, België zijn Raymond Le-
febre, Frankrijk z'n Paul Mau-
riat, Spanje z'n Waldo de los
Rios en Italië heeft Caravelli
Nieuw op
cle markt
Op de platenmarkt zijn ook
verschenen:
Ruth is stranger than Richard
Robert Wyatt, 89061 XOT;
Fish Rising, Steve Hillage, Vir
gin Records V 2031; 28 hits op
accordeon Jan Gorissen, Ne
gram. NAF 302, Charge Ro-
setta Higtower, IAN Green, Lee
Vamdervilt, Ariola 89028; In
praise of Learning Henry
Cow, Virgin Records V 2027;
Blues Jubilee, Atlantic 60.095,
SD 2-506; One Pitcher is worth
thousand words. Hillman Hall
Warner Bros BS 28 57, Parlia
ment Chocolate, Casablanca
records NBLP 7014. Dressed to
kill, Kiss, Casablanca Records
NBLP 7016; Southbound, Hody
Axton A en M Records, AMLH
64510; Glory of the inner force
Finch Negram, nr. 107;
Got to get your own Reuben
Wilson, Cadet Records CA
13; The Beau Brummels
Warner Bros, BS 2842 - 0698;
Showbizz Blues The Flash
and Dance Band HOT 1-08;
Greatest Hits The Whispers,
Janus Records JXS 7013; Joe
Stampley's Greatist hits, ABC
records DOSD 2033; Funny
how time slips away Marvel
Felts ABC records DOSD
2025; Country music my way
Shoji Tabuchi ABC
DOSD 2022; Your my best
friend Don Williams, ABC
DOSD 2021.
Yesterday's popscene
Johnny and the Hurricanes
C'ontempo 622103, Portrait of
The Sandpipers A and M-
records stereo 87 348 XBT.
Het Jeugdsentiment tiert nog
altijd welig op de Nederlandse
platenmarkt. Daarvan ditmaal
twee frappante voorbeelden. Al
geruime tijd van het netvlies en
uit de gehoororganen verdwe
nen is de groep Johnny and the
Hurricanes. Maar wiens jeugd
jaren gelijke tred hielden met
het ontstaan van VARA's Tijd
voor Teenagers gepresenteerd
door Herman Stok zal onuitwis
bare herinneringen behou
den aan een nummer als Roc
king Goose. Want c!at nummer
leidde toendertijd een uurtje ei
gentijdse muziek in via een van
de Hilversumse zenders, die toen
niet zo „in" waren voor rock
muziek.
Johnny and the Hurricanes
zijn een legende geworden. Hun
sound gekenmerkt door een
hoog piepend orgeltje en een
schreeuwerige saxofoon heeft het
heel lang volgehouden. Dat
blijkt ook weer eens uit de num
mers op de elpee in de serie
„Yesterday's popscene" die stuk
voor stuk een brok herinnering
bevatten. Dat geldt in sterke ma
te voor nummers als „You are
my sunshine", „Jada", „Down
Yonder", „Old smokie" en „San
Antonio Rose". Voor de tieners
wier zakgeld toen niet toerei
kend was, nu misschien een ge
legenheid om weer eens met
nostalgie de diamant in de groe
ven te plaatsen.
Van een heel ander karakter
was de muziek van The Sand
pipers. Het gaat hier vooral om
de romantische muziek met een
duidelijke Spaanse inslag. Zoet
gevooisde geluiden en melodieu
ze songs waren het kenmerk van
deze groep, die ook inmiddels
zijn bijgezet in het museum van
de Jare n vijftig en zes
tig. Toch zorgden ook zij voor
een belangrijke bijdrage aan
het hitwezen. Want wie kent
er niet nummers als Cuando Sali
di Cuba en Guantanamera.
Vooral de laatste is een wereld
succes geworden dat nog steeds
op het repertoire staat van tal
loze bekende orkesten. Het
„portrait" bevat naast deze suc
cessen een groot aantal omge
werkte hits uit die tijd zoals de
Beatles-successen Michelle, And
t love her, en Yesterday. Ver
der staan er op de dubbelelpee
evergreens als Pretty Flamingo,
Born free, Love is blue, La Bam
ba en Fly me to the moon. Hoe
wel de Sandpipers in elf talen
hebben gezongen is het meren
deel op de dubbelaar in het
Spaans. En dat kan in deze zo
mermaanden beslist geen kwaad.
B.v.L.
voortgebracht. Want hij hoort
zeker thuis in het rijtje van or
kestleiders-arrangeurs, die de
trend bepalen in de zogenaamde
"easy listening-sector".
Caravelli (foto) werd in 1930
in Venetië geboren en zijn broer
begeleidde op de piano klassieke
Italiaanse zangers over de gehele
wereld. Na de Tweede Wereldoor
log verhuisde de muzikale fami
lie Caravelli naar Parijs waar
Caravelli het conservatorium be
zocht. De grote aantrekkings
kracht ging echter uit naar jazz
en varieté-muziek.
De wens om zelf een groot or
kest te leiden en van repertoire
te voorzien ging in 1959 in New
York in vervulling. Hij kwam daar
in contact met Ray Ventura. Het
resulteerde in een tweede ont
moeting in Parijs waar de con
tracten werden getekend.
Op zijn platen probeert hij
steeds de klankleu r van zijn
magische violen te verbinden
met het dansritme van deze tijd.
In de loop der Jaren zijn er al
veel schijven verschenen, die in
ons land ondanks de redelijke
verkoop toch nooit toppers zijn
geworden. Ten onrechte want
wat Caravelli in de groeven laat
persen is muzikaal alleszins ver
antwoord.
Zoals ditmaal met een nummer
als Une fille aux yeux clairs.
Verder staat op deze nieuwe el
pee „Je chante sous la pluie" uit
de film „Singing in the rain". I
can help, El Bimbo, Danse s'y
en Caravelli's eigen compositie:
Magnificent strings. Een titel die
tegelijkertijd mijn oordeel
plaat is.
(tussen twee haakjes: op 30 juni
Josquin Desprez: Missa Ave
Maris Stella, four motets. None
such, NON 32802.
Josquin Desprez heeft zich in
zijn tachtigjarig leven een enor
me reputatie verworven. Hij werd
geboren in de zuidelijke Neder
landen, waar hij ook zijn laatste
rustplaats vond, maar het groot
ste deel van zijn leven bracht hij
door in Italië en Frankrijk bij
zowel kerkelijke als wereldlijke
hoogwaardigheidsbekleders.
Chauvinistisch als we zijn, re
kenen we het werk van Josquin
tot het Nederlandse cultuurbezit,
hetgeen de muziekwereld intus
sen wel de complete uitgave van
zijn werk heeft opgeleverd, voor
de Vereniging voor Nederlandse
Muziekgeschiedenis verzorgd door
Albert Smijers, later voortgezet
door Willem Elders.
Het is dan ook niet verwonder
lijk, dat George Hunter en het
University of Ilinois Chamber
Choir voor hun Josquin-plaat
voornamelijk van deze uitgave
gebruik hebben gemaakt. Wel
verwonderlijk en zeer verheugend
is, dat op de hoes van deze None-
such-plaat (een zgn. goedkoop
merk-) een tamelijk uitgebreide
bronvermelding te vinden is. Ook
de uitstekende toelichting van Jos
hua Rif kin is letterlijk voorbeel
dig. Slechts de opnamedatum en
het jaar van uitgave ontbreken,
gegevens die we op boeken heel
gewoon vinden.
Ondanks een vrij late start om
vat het werk van Josquin min
stens 18 missen, 100 motetten en
75 wereldlijke composities. De
Missa Ave Maris Stella stamt
uit de periode, dat hij werkzaam
was bij de pauselijke kapel (1486-
1494>. Als basismateriaal die
een Mariahymne, die in elk deel
terugkeert, al dan niet haast on
herkenbaar gemaakt door versie
ringen en canonische bewerkin
gen. De compositorische eenheid
wordt nog versterkt door de
tangconstructie: Kyrie en Ag
nus Dei beginnen identiek, het
Gloria en Credo hebben dezelfde
opbouw in een drie- en tweedeli
ge maatsoort.
Legde het traditionalisme van
de mis-vorm Josquin nog zekere
beperkingen op, in de motetten
kon hij zijn vernieuwingsdrang
de vrije loop laten. Een relatief
vroeg werk als Tu solus, qui ga-
cis mirabilia, getuigt reeds van
zijn oorspronkelijkheid in het on
verwacht citeren van Ockeghems
D'ung aultre amer.
Mittit ad virginem, een vier
stemmig motet, bezit een zeldza
me zeggingskracht door zijn hel
derheid; veelvuldig zijn hier ou
de Stemliggingen toegepast. Absa-
lon fili mi is waarschijnlijk het
beroemdste motet van Josquin,
niet slechts door de afdalende
kwinten in het Sed descendant,
maar ook door het extreem lage
toonbereik. Hier lopen echter de
bronnen uiteen: op de plaat is
de laagste noot Bes (editie Ost-
hoff, geciteerd in het proef
schrift van Elders), terwijl de
Oxford History of music maar
liefst G geeft.
Het vijfstemmige Salve regina is
opgebouwd rond een ostinato, ge-
„CURSIEF in de herhaling"
dubbelelpee met o.a. Gerad Cox,
Frans Halsema, Luc Lutz, Simo-
ne Rooskens, Herman van Run
e.a. Philips 6677 02.6
Cursief begon in 1967 als sati
risch radio-programma (van de
KRO), de bedoeling was, aldus
samensteller Gerard Hulshoff, dat
het een proeftuin zou zijn voor
een televisie-programma. Maar
aan tv heeft het Cursief-team ve
le jaren niet gewild. Het succes
voor de radio was zo groot en
het gebodene (pure tekst) ook zo
volkomen afgestemd op dit me
dium dat men huiverig was om
de stap te wagen. Maar de tv
wanhopig speurend naar elke
nieuwe impuls begon steeds
grotere druk uit te oefenen. En
zo werd Cursief dan toch een on
derdeel van het tv-programma De
Van Speijckshow. De registratie
ervan is uiterst sober gehouden,
eigenlijk is het niet veel meer
dan een „verbeelding" van het
radioprogramma. Televisie is het
zeker (nog) niet. En daar zal het
toch naar toe moeten, want an
ders kan het programma toch be
ter bij de radio blijven.
Alles bij elkaar heeft Cursief er
zo'n honderd uitzendingen opzit
ten. De samenstelling van redac
tie en presentatieteam heeft door
de jaren heen wel enige wijzi
ging ondergaan. Van het eerste
uur zijn o.a. nog over: het caba
ret-genie Michel v. d. Plas, Si-
mone Rooskens, Luc Lutz en Her
man van Run.
„CURSIEF in de herhaling" be
vat „37 hoogtepunten" uit het re
pertoire, „die niet actueel en toch
leuk zijn". Er staan vele ijzer-
sterke nummers op deze elpee, zo
als „Voor een briefkaart op de
eerste rang (later door Halsema
en Cox in hun eigen cabaret-
programma opgenomen). Och
tendgymnastiek, Opa Cox, Dick
van Rijn, Deutsche mit Paschen,
De molenaar in het midden des
lands en niet te vergeten Polleke.
Erg mooi zijn ook de „Uitzendin
gen van de overheid", al berust
hun succes op een wat goedkope
ondergrond. Er zijn ook enkele
niet zo voerende nummers bij
(Ballade van de fiets, de Actua
liteitenshow, de Russische tolk),
maaar de eindindruk is dat
„CURSIEF in de herhaling" de
fijnproevers van ironie en satire
een groot brok genoegen ver
schaft.
R.P.
ADVERTENTIE
STEEDS DE NIEUWSTE GRAMMOFOONPLATEN
HAARLEMMERSTRAAT 279
LEIDEN - TEL. 071—24010
Connie Francis
blaast aantal
'oer-hits'
nieuw leven in
Voor allen die de dertig nade
ren of er al overheen zijn, is
er opbeurend nieuws: Connie
(„Lipstick on your collar")
Francis laat zich via een nieuwe
elpee weer krachtig gelden. Nou
Ja, nieuwde plaat zit volge-
ramd met stokoude, niet tot haar
repertoire behorende werkjes, die
Connie met haar soms scher
pe, soms smeltende stemgeluid
nieuw leven poogt in te blazen.
En dat gaat deze zangeres, wier
loopbaan een aaneenschakeling
van succcessen is (geweest), heel
goed af. Connie stoft de volgen
de nummers nog eens af: Swa-
nee, Cuando Caliente El Sol,
Milord, A Garden in the rain
(het Four Aces succes uit de Ja
ren vijftig), Plase don't talk
about me when I'm gone, The
Anniversary waltz, Tzena, Moon
river. Stardust Mack the knife
en nog een paar van die ever
greens.
R.P.
Johannes Brahms: Vioolcon
cert in D, opus 77, door Henryk
Szeryng met het Concertgebouw
Orkest o.l.v Bernard Haitink
(Philips, stereo, 6500 530.
Het vioolconcert in D behoort
tot de meest gespeelde werken
van Brahms. Dat is niet zo ver
wonderlijk. Het is een stuk mu
ziek vol schakering, wisselend van
stemming, melodisch van grote
schoonheid. Het heeft een grote
toegankelijkheid. Bovendien heeft
het solo-instrument niet het or
kest weggedrukt; één van de
hoogtepunten uit dit vioolcon
cert is merkwaardigerwijze nog
altijd de solo voor hobo uit het
tweede deel.
Deze opname met Henryk Sze
ryng is één van de mooiste die
ik ken van dit werk. Szeryng, de
Poolse Mexicaan, is één van de
grootste violisten van dit ogen
blik. Hoewel bepaald niet meer
één van de jongsten hij is te
gen de zestig is de karakter
trek die aan zijn spel het meeste
opvalt, die van onstuimigheid.
Een samengaan van emotiona
liteit en Latijnse brille.
Dit vioolconcert gaat in me
nige uitvoering ten onder aan
een zeker virtuoos geweld van de
solist, waarbij dirigent en orkest
zich dan plegen neer te leggen.
In dit treffen van Szeryng en Hai
tinks orkest is hiervan geen mo
ment sprake. Het is geen alleen
spraak van Szeryng, mmar duide
lijk een dialoog, waarbij het
overigens al heftig genoeg toegaat.
Misschien is het middendeel
muzikaal het innigste en meest
doorleefde van het concert. Mij
beviel in deze opname vooral het
felle Allegro giocoso, waarmee het
concert wordt besloten. Hier heet
de viool polotseling geen viool
meer maar "geige" en zweept
Szeryng als een zigeunerprimas
met gevoel voor humor zijn lui-
Ruud Paauw
Bram van Leeuwen
Ron Harms
Han Mulder
Paul Wolfswinkel
Paul de Tombe
steraars steeds opnieuw op tot
grote geestcJrift.
Het is in dit verband nuttig
om te noteren dat tot Szeryng's
muzikale favorieten ook de dui
velskunstenaar Niccoló Paganini
behoort, van wie hij het derde
vioolconcert aan de vergetelheid
ontrukte.
Brahms wordt nogal eens ver
weten gevoelens en kleur te on
derdrukken. In hoeverre hier de
tamelijk vlakke levenswandel van
de man op zijn werk wordt ge
projecteerd, laat zich gissen. Ik
ben het er in elk geval nooit mee
eens geweest. De registratie van
Szeryng en het Concertgebouw
orkest biedt een nieuwe kans om
met Brahms, de verlegen, maar
intens levende kunstenaar kennis
te maken.
Zeer aan te bevelen. H.M.
baseerd op de bekende Maria
hymne, en hier gespeeld op een
trombone, in twee elkaar afwis-
seelnde toonsoorten. Hieromheen
een schat aan motieven en mo
tiefjes, op een ingewikkelde ma
nier met elkaar verweven zonder
afbreuk te doen aan de doorzich
tigheid.
De uitvoering van deze werken
is over het algemeen zeer fraai,
hoewel naar mijn smaak soms
iets aan de gladde kant, met
name in de motetten. Daar staat
tegenover, dat Hunter met zijn
koor een perfect evenwicht van
stemmen heeft bereikt, en de vo
calisten zich schijnbaar moeite
loos door de partituur heen zin
gen. De geluidskwaliteit en de
persing van de plaat zijD voor
treffelijk.
RGH
ADVERTENTIE
Speciaalzaak
grammofoonplaten
J nlc. de tombe
Lange Pieterskerkchoorsteeg 11
Leiden, telefoon 071 22184
The Eagles
hoogvliegers
in wereld
country-rock
Zonder enige restrictie kun
nen de Amerikaanse Eagles
worden bestempeld tot een van
de beste, country-rock-formaties
die in de popwereld' rondlopen.
Zo loepzuiver zijn de vocalen
en de fraaie harmony-zang van
de heren, zo afgetekend is de
muziek, dat zonder overdrijving
gesteld kan worden dat de Eag
les hoogvliegers zijn. De groep
bereikt in ieder geval een peil
dat de grenzen van mogelijkhe
den van vele, vele andere for
maties verre overschrijdt. Voor
al sinds na de derde (gouden)
LP On the Border die sterke
gitarist Don Felder aan de vier
mansformatie Frey, Meisner,
Henley en Leadon is toege
voegd. Met de komst van Fel
der lijken de Eagles nog meer
aan diepgang te hebben gewon
nen. De gitaar van Felder leidt
de Eagles in ieder geval naar
zulke sterke nummers als To
many hands en Visions, terwijl
ook andere country-balladen en
blues-grass nummers door zijn
mandoline en gitaar-werk wor
den „opgevuld". Sterke werkjes
van de nieuweling zijn Lying'
Eyes, Take it to the limit en
I wish you peace. Het indruk
wekkendste nummer is Yourney
of the Sorcerer, als slot van kant
1. Een instrumentaal meester
stukje van Bernie Leadon
waarin de Eagles worden bege
leid door een orkest.
P.d.T.
Dat The Pointer Sisters op
hun retour zijn, is wat teveel ge
zegd, dat ze geen opvallend wilde
en perfect getimede nummers
meer zingen, komt dichter bij de
waarheid en dat ze vreselijk mu
zikaal zijn en een groot gevoel
voor humor hebben, staat als een
paal boven water.
De laatstverschenen elpee van
de vier gezusters is een weinig op
vallende, Ja bijna rustige schijf
geworden met één prima uitschie
ter: „Save the bones for Henry
Jones", een oud nummer al,
maar werkelijk schitterend bege
leid door de klarinet van Jim
Rothermel.
The Sisters brengen op deze
plaat als hommage aan Duke El
lington een medley van zijn lied-
Acht nummers, die het beluiste
ren meer dan waard zijn, Juist
omdat de wilde hai-en van de be
ginperiode een beetje in een
scheiding zijn gekamd.
P.W.