lk zie almaar meer Voorschoten mensen vertrekken' C/ RAPID \programma i JUBILERENDE HERMAN VAN VEEN: Ondogmatisch Rondje door de kamer voorkomt tv-buikje toegelicht en gisteren i ijn beroep als schrijver is volkomen vernietigd' Holland Festival besloten met eerlijkeMahler TV morgen] DINSDAG 24 JUNI 1975 DEN HAAG Het Holland Festi val werd gisteravond besloten in het Haagse Congresgebouw met een uit voering van Mahlers Achtste symfo nie. Om voor de leek aan deze me dedeling enige kwantitatieve inhoud te geven: het opsommen van alle medewerkenden zou in dit blad een ruimte beslaan, die overeenkomt met de "lintjesregen". Acht vokale solisten, acht koren uit de Randstad, twee symfonie-or kesten hadden met enige moeite hun plaats gevonden in de Prins Willem- Alexanderzaal; Jean Martinon stond op een plankier, dat over een aan tal zaalfauteuils was gebouwd. Dat alles voor de "Symphonie der Tau- Bend", of zoals Mahler zelf zei: een "Botschaft der Liebe in liebloser Zeit". Het eerste deel is gebaseerd op de gregoriaanse pinksterhymne Veni creator spiritus, het tweede be rust op de slotscène uit Goethe's Faust n. "Een werk van grootste doorzichtigheid", schreef een criticus na de première in 1910. Inderdaad heeft Mahler het bijna onmogelijke waar gemaakt; de luisteraar krijgt bij voortduring de indruk, eerder met kamermuziek te doen te heb ben dan met massale klankexplo sies. Zelden worden alle middelen tot klank voortbrenging tegelijk ge bruikt; het werk leent juist zijn kracht aan de zeer gedifferentieer de klankschilderingen met daarbij de latent aanwezige mogelijkheid tot machtige dynamische contrasten. Ondanks de akoestisch minder gun stige omstandigheden hebben de acht koren, gecoördineerd door Jos Vran- ken Jr. doorgaans goede prestaties geleverd, culminerend in een waar lijk superieur gezongen chorus mys ticus. Met ere zij hier ook het Haag se Knapenkoor van Marius Borstlap vermeld. Van de zangsolisten wordt veel gevergd, en Carole Farley, An ne Elgar (sopranen), Carol Smith (alt) en Robert Holl (bas) konden niet dan met moeite aan de gestel de eisen voldoen. De sopraan Hanne- ke van Bork zong haar kleine partij naar ieders voldoening. Stuart Bur rows had een partij, die het volume van een heldentenor eist, maar te vens een toonomvang heeft die daar ver buiten valt. In dit licht bezien, was zijn vertolking zeker over tuigend. Ruud van der Meer toonde als bariton zijn internationale klas se. Verder was daar de alt Jocelyn Taillon: een krachtig, mooi timbre, van hoog tot laag gelijkmatig, zo dat mijn hoop op een tweede Ferrier herleefd is. Het "Utrechts Residentie-Symfonie Orkest" versmolt onder de handen van Jean Martinon tot een hechte eenheid, met name in de strijkers. De opvatting van Martinon laat zich moeilijk omschrijven. Van een "Franse" Mahler kan niet worden gesproken, tenzij men de gepuncteer- de koperbehandeling voldoende ken merkend acht. Ik zou liever willen spreken van een "eerlijke" Mahler, vrij van toegevoegde romantiek en pathos. Wellicht tegen wil en dank heeft het Residentie-Orkest letterlijk een "oratio pro domo" gehouden: een pleidooi voor een eigen huis, met een echt concertorgel. Want het nu gebe zigde elektronische onding produceer de storende wanklanken. Niettemin was dit concert een waardig besluit van het Holland Festival en een niet minder grootse opening van het In ternationaal Koorfestival. Het ge woonlijk nogal gereserveerde Haagse publiek had er luide ovaties voor RON HARMS Ti orgelspel in Herman van Veen lijkt ons nog altijd dait grote talent te zijn wat we pas ontdekt hebben, maar een feit is wel dat Harle kijn binnenkort tien jaar bestaat. Een heus jubileum, waar Van Veen best een beetje mee wil koketteren. Ten eerste is hij pas dertig, een leeftijd die een jubileum nog leuk laat zijn. Daarbij vond Herman die tien jaar alvast een handige kapstok" voor een nieuw program ma. Hij heeft alles wat er in „zijn theater" is gebeurd op een rijtje gezet en noemde het programma „En nooit weer- met zijn geboortejaar als ondertitel: „1945 om De serie voorstellingen die hij van morgenavond tot en met zaterdag en van 1 tot en met 5 juli Scheveningse Circustheater zal ge- baat ven, is de eerste in „de grote stad". Overal elders in Nederland ging „En nooit weerom" zo'n tachtig keer. Herman van Veen: „geen try-outs. gewoon: proberen". „Het vreemde is", zegt Herman van Veen, dat „En nooit weerom" de titel was van een lied voor een nieuwe langspeelplaat. Een lied dat de lading moest dekken. De plaafr» Herman van Veen („i!k denk veel fer mezelf de laatste tijd") als het Jubilaris. Hij relativeert bij voor- ,Je kunt natuurlijk van alles en schrijven over een ander of nieuw programma, maar er gebeurt niets anders dan dat een deeltje uitkomt in spannende serie „De Avonturen van Herman van Veen". Overstromingen Naar schat ting 80.000 mensen hebben hun wo ningen moeten verlaten wegens inderdaad opgenomen, alles kwam overstromingen aan de beneden- Aamzone. Duizenden tonnen levens middelen worden naar de getrof fen gebieden overgevlogen. In de stad Manacapuru zouden 200 Jute- telers, die uit hun huizen verdreven zijn, dreigen met plundering van de stad om aan voedsel te komen. De helft van de jute-oogst van dit jaar zou reeds vernietigd zijn. In andere handen Een van de oudste politieke en literaire kran ten van Groot-Brittannië, de Spec tator, is gisteren verkocht aan Hen ry Keswick, een zakenman die di recteur van een overzeese handels maatschappij is geweest. Hij zou voor het 147 jaar oude weekblad slechts 30.000 pond sterling hebben betaald. Keswick heeft tot hoofdre dacteur met ingang van augustus benoemd de 35-jarige Alexander ling. t—tl XOCH nicer C XXCllAMfXA. „vvaa. nodig zal ik In mijn teksten mijn Chancellor, televisieveralaggever m op, behalve „En nooit weerom" omdat het lied door de andere nummers overbodig werd gemaakt. Dat mijn programma dan toch naar dat niet opgenomen lied heet... ach., tsja.. eh.. ik ben geboren in 1945, zo'n geboorte, van mij dus, komt nooit weerom, het was de enige keer. Bovendien is het zo dat ons bestaan niet anders is dan vertrekken. En nooit weerom. Ik zie almaar meer mensen vertrekken." Van Veens vijfde theaterprogramma in die bijna tien jaar. Hij: „alle elementen uit vorige programma's heb ik geselecteerd, gecombineerd en waar nodig geaccentueerd. Het publiek zal alles van Herman van Veen kunnen herkennen dat men wil herkennen". Iets als een overzichtstentoonstel ling. Of toch meer? Herman: persoonlijke keuze, mijn stellingna- me, heel duidelijk laten doorklinken. Dat is een grote verandering met vroeger". VOETBAL Voorbeeld: „Ook deze keer heb ik weer een stuk sportgebeuren in het programma gehaald. Nu geen pingpongen of boksen, maar natuurlijk voetbal. Dat grappen met sport vond ik ooit vooral leuk voor mezelf. Dat de mensen lachten onderging ik als toevallig. Nu dat voetbal, he. Daar is iets mee aan de hand, het gaat fout met het voetbal. Wat probeer ik te doen? De mensen te laten huilen van het lachen, da's een normaal streven, maar hun aan het eind ineens iets als een knal te verkopen. Boem, pats, er is niets meer om te lachen". Herman van Veen: 'Het gaat fout met het voetbal'. Arnhem mag aan stadsbrug blijven bouwen ARNHEM (ANP) Arnhem hoeft de bouw van de tweede stadsbrug over de Rijn niet stop te zeten. Dit bleek gisteren uit een arrest van het Londen De vice-president van de Britse vereniging van homeo- phaten en osteophaten, Douglas Drysdale, heeft eind vorige week tijdens een conferentie ver klaard dat teveel televisiekijken hoe langer hoe meer rug-, buik en beenklachten veroorzaakt. Als men lange tijd onderuitge zakt voor de tv zit krijgt men niet alleen een tv-buikje maar ook maagstoornissen, doordat de ver teringsorganen en de maagspie ren van het lange stilzitten scha de ondervinden. Mensen die toch de hele avond voor de buis zitten zouden er goed aan doen, om de drie kwartier een rondje door de kamer te lopen. VOORSCHOTEN Vijftig liefheb bers waren gisteravond in de Dorps kerk verenigd om naar het orgel spel van Bernard Winsemius te luis teren. Een zeer begaafde jongeman van 21, die al vijf jaar geleden de Pry's van Uitnemendheid kreeg. Het is moeilijk uit te maken in hoever de invalide tractuur van het toch zo klankschone orgel de con certgever heeft gehinderd. Daar alles heen werd zijn meesterschap voldoende duidelijk, dat wel. Maar zijn opvatting lag mij in menig ge val niet en ik meen dit ook te kun nen verantwoorden. Het was alles 18de eeuws wat het orgel blies en later (op één uitzon dering na) wat de klok sloeg. Mijn indruk was, dat de organist door gaans de typische barokcontras- ten in kleur en beweging niet vol doende uitbuitte en daardoor niet zelden het ruimte-effect miste. Zijn tekening van de figuren was eer der robuust dan geraffineerd. Het spel was vaak bepaald bloemrijk en onbezorgd muzikaal bewegelijk en ondogmatisch. Winsemius verraste (hoewel niet onaangenaam) met een opvallende, nogal grillige fuga (in Bes) van Franz Anton Hugl, hierna met de Sonata in D van Franz Schnizer, een werk met een, wat de het eer ste en tweede deel betreft, van kor te adem. Of deed de concertgever met die stukjes maar alsof? In Bachs zesde trio-sonate (in G) converseerden de stemmen niet zo rustig en sierlijk als te doen ge bruikelijk; ze toonden een niet of nauwelijks bedwongen levenslust. Deze knappe, toch steeds zeer maat vaste speler kan bij ogenblikken uit de stijlband springen en de bloe metjes buiten zetten, dan staat hy kennelijk met vreugde in de vrij heid. Vier koraalbewerkingen van Bachs leerling Johann Ludwig Krebs met rococo-manier gefragmenteerde me- lodiën waren, hoewel meer vrolijk dan verfijnd voorgedragen, in hun Arnhemse gerechtshof, waarin een moeilijke herkenbaarheid toch wel vonnis van de rechtbank in Arnhem teveel van het goede, werd bekrachtigd dat de eis van een Als beiaardier spreidde Winsemius inwoner tot stopzetting van de bouw boven in de toren zijn grote vaardig- afwees. beid en kunstenaarschap wijd en zijd ten toon. Hy heeft niet voor Deze Arnhemmer, de heer J. H. A. niets drie maal achter elkaar het Boekhorst, eiste eerst in een kort {internationale beiaardconcours ge- geding dat de bouw van de ruim hon- JOHAN VAN WOLFSWINKEL NEDERLAND I 1.8 45 Minimolen (NOS) 18.55 Journaal (NOS) •9.05 Boy dominic (NCRV) 19.30 Doris Day (NCRV) 20.00 Journaal (NOS) 20.21 Wie was Hauser?, Amerikaanse spionage- film (NCRV) 21.55 Hier en Nu (NCRV) 22.35 Vroomheid in hout en steen (NCRV) 22.50 Den Haag vandaag (NOS) 23.05 Journaal (NOS) NEDERLAND II 18.45 Kortweg (NOS) 18.55 Journaal (NOS) 19.05 Beertje Colargol (VPRO) 19.15 Rock Concert (CPRO) 20.00 Journaal (NOS) 20.21 All in the family (NOS) 20.45 Why we fight: De Negersoldaat, propagan dafilm (VPRO) 21.25 Deux ou trois choses que je sais d'elle, De VPRO zendt vanavond (19.15 uur. Nederland II) weer een 'Rock Concert' uit. In de vierde aflevering van deze door Don Kirschner geproduceerde serie een optreden van Billy Preston en Al Wilson. In de serie propagandafilms uit de Tweede Wereldoorlog vanavond (20.45 uur, Nederland II) 'De neg er soldaat'In dit uit 1944 daterende werkstuk wordt de negersoldaat verheer lijkt en de schijn gewekt alsof de Amerikaanse geschiedenis bijna uitsluitend uit voorbeeldige negerhelden, negergeleer- den en negeropvoeders bestaat. Een gedramatiseerde do cumentaire. die moest dienen om het gevoel van discriminatie bij de negersoldaten weg te nemen. Huisvrouwenprostitutie is allang geen fenomeen meer. sinds moraalverschuiving. flatneurose en inflatie evemovele stimulerende factoren zijn in een blijkbaar onstuitbaar pro ces. De tegenwoordige krantenkolommen getuigen daarvan met tientallen kleine, vaak verre van subtiel gestelde adver tenties. Bijna tien jaar geleden maakte de progressieve Franse cineast Jean-Luc Godard er al een film over met de samenzweerderige titel Deux ou trois choses que je sais d'elle.' Hij laat ze praten en filosoferen, vereenzaamde huis- vrouwen in een Parijse Bijlmerwijk, die zich voor de afbeta lingspremies van hun wasmachines, auto's en TV's in hun trieste betonnen flatjes ter beschikking houden tegen schap pelijke tarieven. Een troosteloos beeld, door Godard opgehangen aan een statistisch onderzoek in een weekblad, 'Le nouvel obser- vateurdat schokkende resultaten vermeldde over het ver val der zeden in de welvaartsstaat. Godard signaleert een crisis in onze samenleving, waarbij hij tevens zijn politieke geloofsbelijdenis via Vietnam, Auschwitz en Brecht aflegt. Dat leidt tot vaak wat steriele scènes met veel betogende dialogen, aangevuld met belerende commentaren van hem zelf, die er doorheen gefluisterd worden. Geen gemakkelijke film. die Godard in 1966 maakte, vrijwel tegelijk met Made in USA', maar wel een ook nu nog door en door eigentijdse. Marina Vlady speelt er de hoofdrol in, Anny Duperey is haar vriendin. Op de foto Marina Vlady als liefde verkopende huisvrouw in Godards film 'Deux ou trois choses que je sais d'elle (vanavond op Ned. 2, 2125-22.50 uur). derd miljoen gulden kostende brug niet zou doorgaan, omdat voor het betrokken gebied geen bestemmings plan was vastgeseld. Hij verloor het kort geding, alsook het beroep bij de De Stichting Teleac krijgt een rechtbank. In het arrest overwoog nieuwe directeur. Wegens het be- het hof, evenals de rechtbank, dat reiken van de pensioengerechtigde de schade die stopzetting van de brug- leeftijd op 29 april 1967 van de hui- bouw zou oplveren voor de gemeente dige directeur van de Stichting, de en de burgerij niet opweegt tegen de heer A. A. Sterman, treedt op 1 belangen van de heer Boekhorst. Bo- augustus aanstaande de heer H. J. vendien wees het hof erop dat al tien van Schalkwijk in dienst bij Teleac. jaar geleden in een streekplan reke- Hij wordt 1 mei volgend jaar be- Blinde Sartre PARIJS De zaterdag 70 jaar ge worden Franse filosoof en schrij ver Jean-Paul Sartre kan niet meer lezen en niet meer schrij ven. In een vraaggesprek met het weekblad "Observateur" zei hij dat hij niet meer als schrijver werkzaam kan zijn. Aan zijn rechteroog is hij sedert zijn derde Jaar vrijwel blind. "Met mijn linkeroog zie ik nog vaag vormen, licht en Lleuren, maar voorwerpen en gezichten kan ik niet meer precies onder scheiden". In het vraaggesprek zei hy dat zyn beroep als schrijver volkomen vernietigd was. "Ik kan intussen nog spreken. Daarom zal mijn volgende arbeid, als de televisie 'n oplossing voor de financiering vindt, een reeks uitzendingen zijn waarin ik zal proberen over de 75 voorbije jaren van deze eeuw te spreken". Sartre verklaarde dat hij dat werk tesamen met zijn levensgezellin Simone de Beauvoir, Pierre Vic tor en Philippe Gavi zal uitvoe ren. "Zij hebben ook hum DINSDAG 24 JUNI Hilversum I P.P.: 18.19 Uitz. van de Boeren Par tij. KRO: 18.30 Nieuws. 18.41 Echo. 18.50 (S) Lichte gram.muz. 19.00 (S) Zin ln muziek: koorzang. 19.45 In- het gezongen radiostrip. 21.05 (S) Voor eens: muziek en gesprekken. 21.45 (èT Lichte zang met combo. 22.00 (S) In 't Leidse Bosje. 22.30 Nieuws. 22.40 Ra diojournaal 22.50 (S) Vanavond iaat Radio Mannenkoor. 14.15 (S) Close-un 15.30 Nieuws. 15.33 (S) Een uur na- Overheidsvoorlichting. 17.20 Tekst NCRV: Hilversum II VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtendgym 7.20 (S) Dag woensdag. (8.00 Nieuws. 8.11 Dingen van de dag). 9.00 Ork. Malando en zangsol. 9.35 Waterstan den. 9.40 Schoolradio. 10.00 (S) Feest der herdenking. 11.00 Nws. 11.03 Jazz uit het Hist. Archief. 11.30 Spiegel van goud 23.55-24.00 Nieuws. Hilversum II 18.00 Nieuws. 18.11 Radic 0.00 Nieuws. KRO: 20.05 Overweging. Duitsland. 12.00 Rood randje. VARA's verleden. 13.00 Nieuws. de dag. 13.25 (S) Een l Dingen muziek. 22.50 1 bel-kalender. 23.20 Clavecimbel: klass. muziek. 23.55-24.00 Nieuws. Hilversum III NOS: 18.03 De vakaturebank. 18.10 Joost mag niet eten. VARA: 19.02 Drie loopt achter: pop-rekonstruktie. 20.02 middagje Stoomradio. 16.00 Nieuws. 16.03 (S) Een god in haar schoot, ro meins mysteriespel. 17.20 (S) Tea for two. 17.35 Educatief programma. 17.55 Mededelingen. Hilversum III KRO: 7.02 (S) Scheer Je weg. 9.03 Pep-op-drie. 11.03 (S) Drie draalt op 12.03 (S) Drie tussen de mid- pauzeprogramma. DUITSE TV smacht. 0.02 (S) Piet Wielin- Alfred Lagarde. 2 02 amma voor de werkers m de ver- verplegende beroepen. 4.02- WOEXSDAG 25 JUNI bijt-Soos. (7.30 Nieuws. 7.41-8.00 Ak- tua. 8.30 Nieuws. 8 36 Gymnastiek voor huisvrouw). 9.00 (S) Wegwezen. WOENSDAG 25 JUNI Duitsland I VARA: 15.30 Chapl Chapo. 15.35 Shtnlche en de dode zwaan. Japanse film. 16.25 Chapl Chapo. 1630 Lam pionoptocht, Japanse dokumentalre. 17.35 Hans met de hoed. NOS: 18 25 Tour de France. 18.45 Minimolen. 18.55 Journaal. 19.05 Van gewest tot gewest. Socutera: Vijf mlnutenfllm gung. Duitse speelfilm. 22.15 Kllken (S) Sphinx. 11.45 (S) Café-chantant. 12.26 Meded. 13.45 (S) Omroep Kamerkoor KRO/RRK19.30 Ken- De TROS-omroeper maakte maan dagavond opgetogen reclame voor de reis naar Japan, speciaal georgani seerd voor leden van deze omroep- club. „Prachtige tempels, schitteren de oude cultuur, tien dagen in super de luxe hotels". Precies toen hij was uitgesproken begon bij de KRO op het andere net deel twee van de Engelse documentaire „Het ver schijnsel Japan". Ik weet natuurlijk niet of er mensen zijn die zich na het bekijken van dit programma nog voor die reis willen aanmelden, vmaar veel kunnen het er nooit zijn. Japan als gruwelkamer anno 1975, zo valt die film wel samen te vatten. Zoals bekend heeft Japan, sinds de atoombom in 1945 naar beneden plofte, een gigantische economische ontwikkeling doorge maakt. De aandacht ging in deze aflevering vooral uit naar de nadelen die de grote sprong voorwaarts heeft meegebracht. Het land stikt van de elektronische en elektrische apparatuur, in een krot ergens in een achterbuurt regi streerde de camera een kleurentele visie, vier elektrische klokken, een wasmachine, stereo-apparatuur en een ventilator. Maar de wasmachine loost op een open riool, en de ventilator dient om de stank van de naburige fabriek te verdrijven. En zo ging het nog even door. Mijnwerkers blijken wegwerparbei- ders, die dertig gulden per maand krijgen, nadat de mijnen gesloten zijn. Kinderspeelplaatsen zijn on- produktief, dus die zijn er niet. Er sterven mensen van de honger. Plastisch-chirurgen brengen aan de lopende band maagdenvliezen aan, en hollen wangen uit om de dames een westers uiterlijk te geven. Er zijn nog steeds mensen die sterven als gevolg van de bom op Hirosjima, en in Minamata zijn Japanners overleden en werden achterlijke kinderen geboren omdat de fabriek kwikafval in een meer dumpte. Bij deze overtuigende beelden stak het commentaar hier en daar ongunstig af. Ik weet niet of de KRO of de Engelse makers van de film verantwoordelijk zijn voor schoolmeesterachtig gekeuvel in de trant van „dat werken menswaardig moet zijn, schijnen ze hier niet te weten", en zangeres zonder naam- achtige teksten als „wordt hier nog waarde gehecht aan een traan, een lach of de aanraking van een mensenhand?" Bij beelden van meisjes die zich bij een plastisch-chirurg lieten behan delen was het van „niemand vraagt of zij gelukkig of ongelukkig zijn". Dat is mij ook al in geen tijden gevraagd, terwijl mijn neus toch ook heel goed een kleine opknapbeurt zou verdragen. De TROS had weer een nieuwe serie, dit keer over twee vrachtwa genchauffeurs, de cowboys van onze dagen. Die gaan nog een hoop avonturen beleven langs de weg, is ons verzekerd. Van deze eerste aflevering was ik alles behalve kapot. Een zwak verhaaltje met ren bijna stuitende afloop: de verloofde van een chauffeur die niet meer is opgewassen tegen het alleen-zijn en de verloving wil verbreken, krijgt aan het slot als huwelijkscadeau een cursus vrachtautorijden aangeboden en volgt haar verse echtgenoot in de wagen. „Movin* on" heet het geval, binnenkort hoop ik er nog op terug te komen. Het is goed dat VARA's FC Avondrood weer terugkeert in het nieuwe seizoen. Op een maandag als gisteren mis ik een spotrprogramma waarin nog wat wordt nagepraat over weekendgebeurtenissen. De 24 uursrace van Oss bijvoorbeeld. Ook Wibo's Aktua liet dit onderwerp maandagavond liggen. Daar had men het druk met andere zaken, zoals het in bossen achterlaten van zielige huisdieren. Want het Is tenslotte weer vakantietijd Een dierenvriend sprak: „Een dier is geen stoel of een mooie schemer lamp". Wat zou ik daar nog aan moeten toevoegen. GERARD PAQUES Hilversum 1 17.55-18.00 Journaal, i Regionaal pro- ;ramma: NDR: 9.30-10 00 Seaamstras- 18.00 Intern, trefpunt 18.30 Ak- tuallteiten. 18.45 Zandmannetje 1855 Nordschau-magazlne. 19.26 Die Ueber- lebenden der Mary Jane. film. 19 59 Programmaoverzlchi. WDR. 8.20-1145 Schooltelevisie. (9.30-10.00 Sesamstras- se). 18.05 Hamburg Transit. 18.40 Ak- tualltelten. 19.20 Graf Luckner. tv-se rie). 20.00 Journaal en weerbericht. 20.16 Showprogramma. 21.15 Stcllen- r-spel. 22.35-22 55 Jour- weise Gl&ttels. naai, kommentaar en weerbericht Duitsland II 17.00 Journaal. 17.10 Kinderprogram-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1975 | | pagina 5