Sfeer in Portugal is zeer
gespannen
essolïh
FRANSE PRESIDENT STELT RUSSEN TELEUR
NU „REPUBLICA" IN COMMUNISTISCHE HANDEN IS
PTT-ambtenaar
in Belgie
was corrupt
CHINA HAALT
BAND MET EG
STRAKKER AAN
Belangrijkste probleem in
Indochina is hongersnood
Tsatsos president
van Griekenland
het heerlijkste toetje,
één brok gezondheid
DONDERDAG 19 JUNI 1975
LISSABON (UPI/Reuter/AFP) De militaire machthebbers
in Portugal hebben gisteren aanleiding gegeven tot een twee
ledige crisis door ten eerste het sociaal-democratische dagblad
Republica in handen van de communistische drukkers te spelen
en voorts door niets te doen tegen een voorgenomen anti-katho
lieke betoging, die gisteravond door communistische vakbon
den in Lissabon werd gehouden. Deze gebeurtenissen maken
het waarschijnlijk dat de zaken volledig uit de hand gaan
lopen en dat botsingen tussen communisten en hun politieke
tegenstanders onvermijdelijk zijn.
Bij het gebouw
schoten militairen in de lucht
bruikten traangasgranaten om de
woedende .socialisten te verdrijven
die massaal waren opgekomen om
tegen de uitlevering van hun krant
aan de communisten te protesteren.
Toen de militairen erin waren ge
slaagd de menigte terug te dringen
werd het plein waaraan het krantege
bouw is gelegen bezet door tanks en
zwaargewapende militairen.
Intussen werkten soldaten van Cop
con, de militaire veiligheidspolitie,
koortsachtig om hun hoofdkwartier
met prikkeldraadversperringen te
beveiligen.
De leider van de Portugese sociaal
democratische partij, Mario Soares,
heeft gisteravond in een vraagge
sprek met de Frarise radio gezegd
dat de kwestie rond het socialistische
dagblad Republica in een impasse
is en dat zij tot een "zeer ernstige
politieke crisis" zou kunnen leiden.
Soares hekelde de Copcon, de mi
litaire veiligheidsdienst, die volgens
hem het tegendeel had gedaan van
wat door de revolutionaire raad was
besloten en de krant aan communis
tische arbeiders had uitgeleverd.
De socialistische partij zal alles
republica munistische i
de
is-katholieke
betogers werden de laatsten met
stenen bekogeld, waarbij enkele ge
wonden vielen.
Militairen kwamen tussen-
senbeide om de ver in de minderheid
zijnde katholieken te ontzetten,die
tenslotte het bisschoppelijk paleis
binnenvluchtten en de deur barrica
deerden. De procommunistische be
togers koelden toen hun woede op de
door de katholieken achtergelaten
vlaggen, spandoeken en provisorisch
vervaardigde kruisen.
Van de kant van de sociaal-demo
cratische partij van Mario Soares
verscheen een communiqué waarin de
partij verklaarde dat zij solidair is
met de kerk en haar strijd voor de
religieuze vrijheid.
Tot vier jaar veroordeeld
BRUSSEL (SP) De Belgische
top-ambtenaar Germain Baudrin
is gisteren door de Brusselse
rechtbank veroordeeld tot 4 jaar
gevangenisstraf met aftrek en ver
beurdverklaring van een bedrag
van 2,3 miljoen gulden die hij aan
steekpenningen moet hebben ont
vangen.
De miljoenen die Baudrin als
administrateur generaal van de
RTT (regie van telegrafie en te
lefonie) ten onrechte had ver
gaard, moeten worden overgedra
gen aan de. commissie van open
bare onderstand van de gemeen
te Schaarbeek, die er naar eigen
goeddunken mee kan handelen. De
rechtbank nam aan dat de corrup
tie had plaatsgevonden op het
grondgebied van deze Brusselse
gemeente, omdat daar de regie
is gevestigd. Volgens de recht
bank staat het vast dat Baudrin
in de periode 19701973 giften
heeft aanvaard om in de uitoefe
ning van zijn functie bepaalde
handelingen te verrichten. Deze
omkoping, onder meer door in
dustriëlen, is moeilijk aan te to
nen omdat de bedragen onder d
tafel worden overhandigd. De
enige sporen die van dergelijke
operaties achterblijven zijn de toe
nemende welstand van de betrok
kene. In het geval van Baudrin
is volgens de rechtbank komen
vast te staan dat zijn plotselinge
rijkdom geen andere oorzaak kon
hebben dan de giften die hij ont
ving. De rechtbank verwerpt de
niet te controleren bronnen die
Baudrin opgaf als de verklaring
voor zijn aanzwellende vermogen.
Vier medeplichtigen van Baudrin
kregen straffen variërend van 3
tot 6 maanden, geheel of gedeel
telijk voorwaardelijk, alsme
de geldboetes.
Het proces tegen Baudrin begon
in september vorig jaar, nadat de
idministrateur-generaal eind Juli
1973 was geschorst en begin 1974
in voorlopige hechtenis werd ge-
doen wat zij kan i
op
te lossen, maar zij kan niet mar
chanderen bij de verdediging van de
vrijheden.
Als Republica niet kan publiceren
wat het wil en dat is in Portugal
al een maand het geval dan is het
duidelijk dat de revolutie in gevaar
is. aldus Soares.
Gevraagd of hij uit de coalitierege
ring zal treden antwoordde Soares
"dat is een zaak die het bestuur van
mijn partij moet oplossen. Men doet
al het mogelijke om een breuk te
vermijden".
Portugese militairen hebben gister
avond straten gebarricadeerd met
ambulances, brandweerauto's en le
gertrucks in een poging een straatge
vecht op grote schaal tussen pro-
communistische en socialistische be
togers bij het bisschoppelijk paleis
in Lissabon te verhinderen.
De versperringen werden inder
haast aangebracht toen ongeveer
tweeduizend socialistische sympa
thisanten, die eerder bij het gebouw
van het socialistische dagblad Repu
blica tegen de communistische be
zetting van hun krant hadden gede
monstreerd, besloten naar het bis
schoppelijke paleis te marche
ren waar enkele duizenden commu
nistische arbeiders protesteerden
tegen de kerkelijke maatregelen te
gen de communistische bezetters van
een rooms-katholiek radiostation. De
geestelijke autoriteiten hadden na
melijk de stroomtoevoer en de tele
foonverbindingen van het station af
gesloten om te beletten dat de bezet
ters de zender gebruikten.
Enkele honderden rooms-katholie-
ken, onder wie priesters en nonnen,
hadden bij het bisschoppelijke pa
leis een tegendemonstratie georga
niseerd om de geestelijkheid hun
steun te betuigen.
Bij een treffen tussen de procom-
ADVERTENTIE
STRAATSBURG (ANP) Het be
sluit van de Chinese regering, de
Europese gemeenschap officieel te
erkennen en een ambassadeur naar
Brussel te zenden, is een eerste be
langrijke stap op weg naar nauwere
samenwerking en beter begrip. Zo
wel China als de gemeenschap zullen
veel profijt trekken van nauwere be
trekkingen.
Dit heeft de vice-voorzitter van de
Europese commissie, sir Christopher
Soames, gisteren in het Europese
Parlement verklaard. Soames heeft
van 4 tot 10 mei in Peking besprekin
gen gevoerd met o.a. premier Tsjoe
En-lai en de ministers van Buiten
landse Zaken en van buitenlandse
handel. Zijn bezoek vormde het eer
ste contact op politiek niveau tussen
China en de gemeenschap. (Pre
miers en ministers van Buitenland
se Zaken van EG-landen die China
bezochten deden dit als vertegen
woordigers van hun landen, al stel
den zij hun collega's op de hoogte
van de resultaten van hun bezoe
ken).
Sir Christopher zei in Peking „bij
zonder openhartige en constructie
ve besprekingen" te hebben gevoerd,
over kwesties als de betrekkingen
tussen arme en rijke landen, ener
gie- en grondstoffenproblemen, voed
selvoorraden etc. Het was „bemoe
digend" te horen dat China het stre
ven naar Europese eenheid steunt,
en de grote internationale problemen
niet in een geest van confrontatie,
maar van samenwerking wil bespre
ken.
ATHENE (AP) De 76-jarige po
liticus en academicus Constantine
Tsatsos is vanmorgen door het par
lement gekozen tot president van
het land. Hij was gisteren door pre
mier Caramanlis voor het president
schap voorgedragen.
Hij verkreeg 210 van de 295 stem
men en dat was ruim de vereiste
tweederde meerderheid. De ambts
termijn van president Tsatsos duurt
vijf jaar. Dit wordt zijn tweede: hij
was al eens president van 1924 tot
1935, „tussen twee monarchieën in".
Morgen wordt Tsatsos beëdigd.
Volgens de grondwet zal hij ver
gaande bevoegdheden hebben, zulks
onder toezicht van het parlement.
Maar het binnenlandse en het bui
tenlandse politieke beleid wordt ge
dicteerd door de aan de macht zijnde
partij of coalitie.
Bij zijn verkiezing had hij vanmor
gen één concurrent, de oud-premier
Panayiotis Canellopoulos, die slechts
65 stemmen vergaarde,
schap werd vanmorgen in het par
lement gehouden. Tsatsos, die als
Bij het bekend maken van zijn keuze
zei Caramanlis gisteren dat Tsatsos
De stemming over het president
schap zal morgen in het parlement
worden gehouden. Tsasos, die als
rechts bekend staat, heeft verschil
lende ministerposten bekleed sinds
hij in 1946 de politiek inging. Hij zou
een krachtige aanhanger van het
beleid van Caramanlis zijn.
Bij het kend maken van zijn keu
ze zei Caramanlis dat Tsatsos
iemand is "die rechtschapenheid,
cultuur en politieke ervaring in zich
verenigt".
"Met de verkiezing van de nieuwe
presidènt zal de opbouw van de
nieuwe democratische staat Grie
kenland zijn voltooid", zei Caraman
lis tot zijn afgevaardigden.
Zonder met zo veel woorden te
spreken over de Sowjetunie en de
Oosteuropese landen - die, met uit
zondering van wellicht Roemenië, de
EG niet hebben erkend - verklaar
de Soames dat de Chinese erkenning
voor andere landen geen reden be
hoeft te zijn om zich meer terug
houdend op te stellen Jegens de ge
meenschap.
De Westduitse christen-democraat
Jahn merkte op dat zelfs indien
China een sterk Europa voorstaat
als tegenwicht tegen de Sowjetunie,
dit nog geen reden is om de Chinese
steun voor de Europese eenwording
niet te verwelkomen.
Soames meende dat 't nog te vroeg
is om iets te kunnen zeggen over
de ontwikkeling van de handel tus
sen China en de gemeenschap - die
sinds 1 januari verantwoordelijk is
voor de handelsbetrekkingen der
negen landen. De Chinese regering
vond het, aldus Soames, niet meer
dan logisch dat zij, nu zij de gemeen
schap heeft erkend, ook handel zal
drijven volgens de regels van de EG,
dat wil zeggen een handelsakkoord
zal sluiten met de gemeenschap en
niet met de negen afzonderlijkelan
den.
Of deze handel sterk zal toenemen
hangt voor een belangrijk deel af
van China dat zich tot nu toe zo veel
mogelijk op eigen kracht heeft ont
wikkeld. Mocht China besluiten meer
te gaan importeren, dan zullen de
Verenigde Staten en Japan geduch
te concurrenten van Europa kun
nen worden.
Vertegenwoordigers van de chris
ten-democratische, socialistische, li
berale, conservatieve en'gaullistische
fracties toonden zich allen ingenomen
met de nauwere betrekkingen tussen
China en de EG. Slechts de com
munisten - wier fractie hoofdzake
lijk uit Fransen en Italianen be
staat - voerden niet het woord.
Ambassadeur van
Mali vermoord
BRUSSEL (AP) De 53-Jarige
ambassadeur van Mali in België
Alioene Sissoko, is gisteren doorzijn
chauffeur vermoord, zo heeft de am
bassade bekend gemaakt.
Volgens een lid van het ambassa
depersoneel liep chauffeur Keita gis
termorgen Sissoko's kantoor binnen
en opende het vuur op hem. De di
plomaat was op slag dood.
Vervolgens richtte Keita het jacht
geweer op zichzelf en probeerde zelf
moord te plegen. De moordenaar is
levensgevaarlijk gewond in een zie
kenhuis opgenomen en later aan
zijn verwondingen bezweken. Wat
hem tot zijn daad heeft bewogen is
niemand duidelijk.
Zonnige krenten en rozijnen in pure bessensap
haal h pak 'n DOMO produkt I
Een dief wordt in Vietnam in het openbaar ondervraagd. Geboeid en vastgebonden aan een
paal, terwijl tientallen mensen het proces volgen. Twee uur later werd de 22-jarige dief wegge
leid om "een heropvoeding te krijgen en berouw te tonen". De nieuwe regering in Vietnam stelt
veel van deze voorbeelden, om dieven en andere misdadigers af te schrikken.
BANGKOK (AP) Hongersnood is op het ogenblik het belangrijkte probleem in Saigon,
zo is gisteren via de radio bekend gemaakt. In Cambodja is melding gemaakt van hongersnood
op uitgebreide schaal en sommige deskundigen schatten dat meer dan een miljoen Cambodjanen
de komende 18 maanden kunnen sterven.
Toen de regentijd begon en de oor
log in Cambodja eind april werd
beëindigd zat de helft van de pro
vincies zonder rijst En in de overi
ge gebieden werden slechts weinig
landerijen bewerkt omdat er weinig
garanties voor de veiligheid waren.
Toen de Cambodjaanse hoofdstad
Phnom Penh viel schatten Ameri
kaanse diplomaten dat de stad nog
genoeg rijst had om de meer dan
twee miljoen inw< ners nog ongeveer
Na de val van Phnom Penh diri
geerden de nieuwe Rode Khmer-lei
ders alle mensen uit de steden naar
het platte land. Tijdens deze grote
uittocht stierven ouderen, zieken en
ook jonge mensen van de dorst, an
deren hadden een dagelijks rant
soen van slechts een handvol rijst.
Radio Saigon heeft intussen bekend
gemaakt dat hongersnood een van
de wrede gevolgen is van het neo-ko-
loniale economische beleid van de
voormalige regering. "De distributie
van rijst en geld onder de armen
heeft nog niet veel problemen kun
nen oplossen," aldus de radio. De
honger die in de stad heerst vormt
voor veel mensen een aanmoediging
om naar hun woonplaatsen in de
provincie terug te keren en het land
te gaan bewerken.
Af luister-
schandaal
in Duitsland
kan crisis
veroorzaken
HAMBURG-BONN (DPA/Reuter)
Het schandaal rond een afgeluis
terd telefoongesprek tussen CDU-lei-
der Helmut Kohl en zijn algemeen
secretaris, Kurt Biedenkopf, heeft
gisteren na de publikatie daarvan in
de geïllustreerde "Stern" het gevaar
van een binnenlands-politieke affaire
in West-Duitsland opgeroepen.
Op een persconferentie in Bonn zei
Kohl dat het afluisteren van zijn ge
sprek een "misdadige aanslag" was
op de wettelijk beschermde parti
culiere sfeer. Bondskanselier Hel
mut Schmidt moest nu een "duide
lijk woord" in deze zaak spreken.
Het in Hamburg verschijnende
blad meldt in zijn jongste uitgave
die een dag eerder dan gewoonlijk
verscheen op negen pagina's over
het onderhoud. Het heeft de tekst
van het anoniem verzonden afschrift
gepubliceerd. Daartegen was door de
CDU een kort geding aangespann n.
Publikatie was op straffe van beta
ling van 500.000 mark (ca 5.000 gul
den) verboden. De rechterlijke uit
spraak was volgens het blad echter
zo laat ontvangen dat de publikatie
niet meer kon worden tegengehou
den.
Thema van het gesprek tussen
Kohl en Biedenkopf is volgens de
publikatie in de "Stern" het gebrek
aan loyaliteit dat binnen de partijlei
ding zou heersen. De dag vóór het
afgeluisterde telefoongesprek had
„Stern" een artikel gepubliceerd
waarin prof. Biedenkopf geciteerd
werd die kritiek op Kohl leverde en
zei dat hij te zwak was.
Kohl noemde de afluisteraffaire
een poging om hem in diskrediet te
brengen als kandidaat voor het
het gebeurde met Gestapo-methodes
onder de Nazi's. HIJ sprak met het
oog. op het tijdstip van de publika
tie over een complot.
Moskou De Sowjet-Unie is
bepaald niet gelukkig met het
buitenlands beleid van de Franse
president, Valery Giscard d'Estaing.
Het zou overdreven zijn van een
crisis te spreken, maar de irritaties
bij de Russen moeten niet worden
onderschat, temeer waar de Sowjet-
Unie de president vorig jaar bij de
verkiezingscampagne behoedzaam
steunde tegen de kandidaat van de
linkerzijde, Francois Mitterrand.
Een van de redenen voor de
Russische wrevel is het besluit van
Giscard niet langer de verjaardag
van de Duitse capitulatie te vieren.
De Sowjet-Unie, die dit besluit
openlijk heeft bekritiseerd, koestert
de herinnering aan de oorlog.
Sommige Russische deskundigen
zien in het besluit van de Franse
presidesf dan ook een steek in de
rug van de Sowjet-Unie.
Een andere reden voor de irritatie is
het recente bezoek van de Chinese
vice-premier Teng Sjiao-ping aan
Parijs. De Russen accepteren dan
wel, dat Frankrijk zulke contacten
nodig heeft voor zijn onafhankelijke
buitenlandse politiek, maar zij
hadden niet verwacht dat ae
Fransen zich zo volledig achter
enkele Chinese opvattingen zouden
scharen.
Het Kremlin had er vooral bezwaar
tegen dat de Chinese leider in
Frankrijk heftige kritiek kon uiten
op Moskou's Europese politiek. Als
de Fransen spreken over instem
ming met China's ideeën over
internationale zaken, dan is dat in
Russische ogen bedoeld als een
bewuste belediging.
Hiermee hangt sterk samen de
Franse rol ten aanzien van de
Europese Veiligheidsconferentie. De
Russen klagen erover dat Parijs een
geheel eigen, onverbiddelijke politiek
voert, vooral met betrekking tot
culturele en menselijke contacten,
waardoor het overleg niet wordt
versneld. Bovendien vrezen sommige
Russen dat de Franse president zich
gaat keren tegen een Europees
topgesprek, dat Moskou zo graag tot
stand wil zien komen.
Russische deskundigen sluiten zich
ook aan bij sommige Fransen die
menen dat Giscard probeert zijn
land door de achterdeur weer in de
NAVO te brengen. Giscard zou
daarmee een essentieel element
verloochenen van de gaullistische
buitenlandse politiek die Moskou
juist zo aantrekkelijk vond en die zo
heeft bijgedragen tot de betere
Frans-Russische verstandhouding.
Men vond het opmerkelijk, dat
Giscard speciaal naar Brussel is
gegaan om op de topconferentie van
de NAVO president Ford te
ontmoeten.
Als Frankrijk zijn buitenlandse
politiek meer in overeenstemming
brengt met Westeuropese en Ameri
kaanse ideeën, dan bestaat de kans
dat een teleurgestelde Sowjet-Unie
haar aandacht meer gaat richten op
de bondsrepubliek. De consequenties
van zo'n koerswijziging zouden
belangrijk genoe g zijn om de
verhoudingen in Europa drastisch te
veranderen.
In dezelfde sfeer van misnoegen
klagen Russische deskundigen erover
dat Frankrijk tracht een Middel
landse Zee-federatie te stichten
waartoe ook enkele Arabische
landen zouden moeten horen. Die
federatie zou er geheel op gericht
zijn de belangen in dat gebied te
bevorderen. De Russen hebben
problemen genoeg in het Midden-
Oosten en zij vinden het bijzonder
onplezierig dat de Fransen trachten
de zaken nog ingewikkelder te
maken.
In ieder geval zijn de dagen van de
wittebroodsweken lang voorbij, die
bijna tien Jaar geleden begonnen
met een bezoek van president De
Gaulle aan Moskou.
OBS ER VER-DIENST
