Thema-dag Leiderdorp
over chr. levensstijl
Oecumene aan de
basis gaat door
Kerkelijke stand
WAARDEN
GEMEENGOED
Vrijzinnige omroep in
ons bestel een onding
Religieuzen verlangen
antwoord op vragen
DINSDAG 17 JUNI 1975! D
r~
Het is ons bitteie ernst
Er is in Leiderdorp een groep gevormd, die een kerkelijke themadag, te houden op zondag
28 september, gaat voorbereiden over "bezinning op een nieuwe christelijke levensstijl". De dag
die een vervolg is op de in maart gehouden bezinningszondag, krijgt een oecumenisch karak
ter, zowel in de organisatie als, naar men hoopt, in de deelneming.
De heer J. Smit, kerkeraadslid van
de Geref. Kerk: "Onze bedoeling is
ernst te maken met deze bezinning,
de gevolgen te bespreken en te pro
beren deze gezamenlijk en persoon- diensten in de Scheppingskerk oecu-
lijk te gaan beleven. We beogen niet menische diensten kunnen zijn.Na
van deze dag een hoogtepunt te i
ken, maar een ernstige stap vt
waarts. 28 September is de laatste ning op een nieuwe levensstijl aan-
J i de Vredesweek. Vandaar dat schouwelijk te maken, om als vervolg
op een gemeenschappelijke maaltijd
deze aspecten nader te besprekenen
uit die bespreking conclusies te trek
ken.
De heer Smit: "Voorlopig denken
wij
de betekenis voor ons ieder persoon
lijk van een herbezinning op
levensstijl? Hoe zal onze houding
de commissie die deze week voorbe
reidt, en groep voor de thema-zondag
elkaar hebben gevonden om de dag
samen te organiseren. De opzet is.
CHRISTELIJKE
Op 23 juni presenteert het be
stuur van het Ned. Katholiek Vak
verbond het ontwerp voor een visie-
program. Aan de vooravond van die
presentatie heeft de commissie "Ge
loof en vakbeweging" van het NKV,
de ^volgende punten. Wat ls Knegt te Kesteren; aangenomen
naar jyQddeistum J. J. Buskes te
Grypskerk en Visvliet, naar Geer
vliet - Heenvliet C. den Engelse te
zich moeten wijzigen en hoe kun- Voorburg; bedankt voor Amsterdam
die in 1972 werd opgericht, de balans daarvan
nen wij elkaar daarbij helpen? Wat
is de betekenis hiervan voor ons
gemeenschappelijk, wat zijn de
maatschappelijke mogelijkheden en
gevolgen van deze bezinning? Wil
len we werkelijk versoberen en hoe
kunnen we hieraan samen gestalte
geven? Willen we werkelijk ontwik
kelingssamenwerking en zo Ja, in
welke vorm? Willen we ons milieu
sparen en kennen we de gevolgen
opgemaakt.
Op één punt is er in deze commis
sie sprake van eensgezindheid. Men
andere terreinen van
ons leven? Hoe kunnen
anderde houding in daden omzetten,
Welke acties kunnen we steunen
erkent dat er iets is als een christe- tot welke acties kunnen we zelf een
initiatief nemen?"
Nieuw vertrekpunt
"Het wordt", aldus de heer Smit.
lijke grondhouding. Die heeft te
ken met gerechtigheid, vrede en soli
dariteit. Maar of die exclusief is of
die nu het best in confessioneel ver
band of Juist in een "open" organi
satie tot uitdrukking komt, daar be- wel we h°Pen dat we elkaar goed zul-
ginnen de verschillen in het denken. len kunnen vinden. Maar het is ons
De commissie komt tot de conclu- bittere ernst. Deze dag zal daarom
6ie dat de zorg voor de doorwerking
van de chirstelijke idealen en katho
lieke waarden meer een inspireren
de en motiverende kracht moet zijn
dan een organisatorisch bindmiddel.
"Christelijk" en "katholiek" verstaat
de commissie in een niet-exclusieve
zin. "Wij beseffen, dat de christelijke
waarden, van oorsprong weliswaar
min of meer exclusief, in de loop
der geschiedenis gemeengoed zijn
geworden in de samenleving en dat
zij ook binnen niet-chrüstelijke le
vens- en wereldbeschouwingen wor
den beleefd en nagestreefd."
Vanuit die erkenning wilde com
missie" Geloof en vakbeweging" nu
als een soort geweten van het NKV
gaan werken. Bijvoorbeeld door een
herbezinning op de waarde van ar
beid en vrije 'tijd te stimuleren.
(in samenwerking met Geref. Kerk)
E. H. Kalkman te Amersfoort, voor
Monster H. Vreekamp te Oosterwol-
de; beroepen te Wouterswoude P. Mo
lenaar te Jaarsveld.
Geref. Kerken: bedankt voor Oost
en West-Souburg W. Haverkamp te
Nijkerk. Geref. Kerken Vrijgemaakt
beroepen te Meppel en te Rozenburg
A. de Snoo, kand. te Zwijndrecht;
bedankt voor Helpman J. Kok te
Amersfoort. Chr. Geref. Kerken
Hilversum J. W.
Maris te Vlissingen; bedankt voor
Hilversum J. van Amstel te Ensche
de. Geref. Gemeenten: beroepen te
Benthuizen, Enkhuizen, Ermelo, Go-
rinchem, West-kapelle, Amsterdam
centrum, Hoogeveen, Oud-
C. Molenaar te Kapelle-Bie-
geheel Leiderdorp erbij te betrekken, ook een nieuw vertrekpunt moeten
Wjj hopen dat de Scheppingskerk te worden, waarbij een aantal groepen
wordt gevormd om een en ander na
der uit te werken en daden te kun
nen stellen".
Voorlopig rekent de groep op ten
minste tweehonderd deelnemers aan
de hele dag.
De besturen van de stichtingen van pluriformiteit. Om antwoorden
van de religieuzen in Nederland - te vinden op vragen verricht de
van paters, broeders en zusters - commissie, met haar beide werkgroe-
hebben er bij kardinaal Alfrink, pen, voor religieuze oversten belang-
voorzitter van de bisschoppenconfe- rijk werk, aldus de brief,
rentie, op aangedrongen dat het werk "Juist een pluriform oordeel waar
van de commissie Pluriformiteit in de positie van iedere verantwoor-
(meervormigheid) wordt voltooid. Zij delijke duidelijk merkbaar is, zal de
worden voortdurend geconfronteerd kerkgemeenschap meer ten goede
met het verschijnsel en de gevolgen komen dan een kleurloos document".
De "Praatsoos" voor jeugd van
16 tot 21 jaar in Leiden Zuid-West
(clubhuis De Tamboerijn) is tot 17
augustus gesloten. De leiding is over
het afgelopen siezoen niet ontevre
den: "We hebben redelijk gedraaid
en de opkomst was goed. De praat-
soos-commissie doet er alles aan om
elke soos zo goed mogelijk voor te
bereiden". De jongeren zien de toe
komst van de soos (een hervormd-
gereformeerd initiatief) met vertrou
wen tegemoet. ®Ds. F. de Jong te
Alphen aan den Rijn, die een benoe
ming aannam tot leraar godsdienst
onderwijs te Doetinchem, hoopt op
17 augustus om half 5 in de Mara-
nathakerk te Alphen afscheid van
zijn gemeente te nemen. #De Rot
terdamse hervormde predikant D.
Lissenburg (58) zal op woensdag
25 juni aan de katholieke hogeschool
in Tilburg promoveren tot doctor in
de godgeleerdheid. Hij is de eerste
promovendus aan de theolologische
faculteit van deze hogeschool na de
wettelijke erkenning ervan vorig
jaar. Voor zijn proefschrift deed
de predikant een onderzoek naar
enige aspecten van de begeleiding
van voorgenomen veranderingspro
cessen in kerken. Promotor is prof.
dr. H. Faber (hervormd), mede-pro-
motor prof. dr. J.A. Stalpers (rk).
Ds. Lissenburg is sinds 1965 predi
kant. Voordien was hij officier bij
het Leger des Heils. 9Het aantal
Geref. Gemeenten in Nederland is
vorig jaar met 1 toegenomen (St.
Maartensdijk). Er zijn nu in totaal
54 gemeenten, met samen 17.000 le
den. Zij hebben slechts 7 predikan
ten, van wie twee nog emeritus. ®De
Reformatorische Bijbelschool in Zeist
heeft het cursusjaar afgesloten. De
eerste zes afgestudeerden hebben
werk gevonden in hun eigen kerk,
in het godsdienstonderwijs of in de
zending. De school gaat verhuizen
naar een groter pand aan de Slot-
laan te Zeist, waar straks internaats
ruimte is voor ongeveer 30 studen-
gen. Voor de verbouwing is f 100.000
nodig. Voor het nieuwe cursusjaar
worden 15 nieuwe studenten ver
wacht, waardoor het aantal studen
ten op 45 komt. Het adres van de
school is nog: Parklaan 8 Zeist.
•Op de komende synode van de
Kerk van Engeland zal de toelating
van de vrouw tot het ambt ter spra
ke komen. De synode zal waarschijn
lijk geen fundamentele bezwaren
hebben tegen toelating, maar niet
de ingewikkelde procedure in wer
king zetten om dit ook mogelijk te
maken. #De Evangelische Kerk in
Oostenrijk heeft meegedeeld, geen
geld te hebben om officieel verte
genwoordigd te zijn op de in novem
ber te houden algemene vergadering
van de Wereldraad van Kerken in
Nairobi.
Ds. L. H. Ruitenberg wiidde zijn
Kanttekening in Hervormd Neder
land aan de pogingen om te komen
tot een nieuwe vrijzinnige omroep.
HU is over die pogingen niet en
thousiast.
Het is volgens Ruitenberg, die
graag erkent zelft door het vrijzin
nig christendom als geestelijke stro
ming te zijn gevormd, zeer wel
denkbaar, dat er 40.000 Nederlan
ders te vinden zijn, die voor tien
gulden per jaar een uur reclame
zendtijd krijgen om er 110.000 men
sen bij te krijgen. Dat laatste lijkt
hem moeilijker, gehoord ook de uit
spraak van een vooraanstaand vrij
zinnig man, dat het organiseren van
vrijzinnige christenen zoiets is als
kikkers in een krui
wagen.
Maar het ls, aldus Ruitenberg, in
strijd met de aard van het vrijzin
nig christendom, want de wet vraagt
een geestelijk en maatschappelijk
Tevreden over Kirchentag
geprofileerd programma voor een!
nieuwe omroep. En juist dat onbe-|
sliste, dat merkwaardige opene,
soms afglijden naar negativisme,
had in de vrijzinnigheid zijn aan
trekkingskracht. Men kon het niet
verder brengen dan een paar orga
nisatorische vormen die niemand be
dreigen en weinigen bonden. Elke
poging het vrijzinnig-eigene vast te
te leggen, af te schermen en agres
sief te maken werd afgewezen.
Ja, zo vervolgt Ruitenberg, als je 1
een vrijzinnige EO wilt oprichten
en dus precies weet wat de bijbel
en de moderne vaderen bedoeld i
hebben, en daaruit de consequenties
weet te trekken voor dood en leven
voor politiek en economie, voor kunst
en cultuur, ja, als je dat voor el
kaar krijgt, dan heb je een wonder
verricht, namelijk de kwadratuur
van de cirkel gevinden. Maar dan
zal de vrijzinnige gelovige, die zijn
geschiedenis kent, er geen vrijzin-
nigheid meer aan ontdekken.
De kerken hebben samen het IKOR,
straks het IKON. Er is alle re
den te vragen, waarom die vrijzin
nige inbreng, die sommigen missen,
juist anderen het IKOR verwijten.
Het vrijzinnig godsdienstig geloven
is altijd op z'n sterkst geweest als
het zich solidair verklaarde met
anderen. Daarom is een vrijzinnige
godsdienstige omroep in ons bestel
een onding, zo besluit ds. Ruitenberg
zijn Kanttekening.
i de in Frankfurt
gehouden Kirchentag, prof. dr. Kurt
Sontheimer, heeft zijn tevredenheid
uitgesproken over het verloop van
deze evangelische manifestatie, die in
totaal 50.000 deelnemers trok.
Vier dagen lang hebben zij over
talrijke vraagstukken die het chris
tendom raken gediscussieerd: de plu
riformiteit van de kerk, de verhou
ding van de kerk tegenover de we
reld met haar politieke en maat
schappelijke vragen, en de plichten
van de mens ten aanzien van de ont
wikkelingslanden.
Vertegenwoordigers van andere ker
ken namen aan de discussie deel,
maar daar bleef het bij. Met name
prof. dr. Hans Küng klaagde erover,
dat geen duidelijk teken van een
heid werd gesteld. Van verschillende
kanten werd opgemerkt, dat er in
de oekumene vertraging, zo geen
stilstand is opgetreden, althans op
officieel niveau. Maar, zo zei Küng
al blijft de leiding achter, aan de
basis vindt de oekumenische toena
dering voortgang.
De behoudende evangelische groe
pering "Klein anderes Evangelium"
ontbrak bewust op de Kirchentag.
Dit was voor de deelnemers Juist
een reden om zich diepgaand met de
pluriformiteit van de kerk bezig te
houden. Onder grote bijval spraken,
verscheidene inleiders zich uit voor
een veelvormigheid in de praktijk.
Al mag die niet leiden tot onder
linge verwijdering. De zin van de
pluriformiteit is Juist wederzijdse
verrijking.
In de discussie over de verhouding
van de kerk tot de politieke en maat
schappelijke problemen merkte de
bekende theologe Dorothee Sölle op,
dat wel wordt beweerd, dat de kerk
niet marxistisch mag worden, maar
zo beklemtoonde zij, zij mag even
min kapitalistisch blijven. Zij wees
erop, dat zij voor de evangelische
Kirchentag kennelijk te links werd
bevonden gezien het feit haar een
soort spreekverbod werd opgelegd.
Sölle mocht alleen aan de discussie
deelnemen, niet een referaat hou
den, zoals twee jaar geleden in Düs-
seldorf nog wel het geval was.
Onder de vele aanwezigen op de
Kirchentag bevond zich ook dr. Phi
lip Potter, secretaris-generaal van de
Wereldraad van Kerken. Hij betreur
de het, dat vele mensen die aan de
Kirchentag hadden willen deelnemen
door hun regering daartoe niet in
staat waren gesteld. Met name werd
de afwezigheid van dr. Beyers Nau-
d'é (Zuid-Afrika) jammer gevonden.
Naast in plaats
van met elkaar
In het Informatiebulletin van het
Leidse Overleg-Wijkorganen
schrijft de eindredacteur Sander
der de Graaf in een artikel over
het bestaandsrecht van wijkco-
mité's, dat een van de aanlei
dingen waardoor mensen de hoof
den bij elkaar steken is, dat ker
kelijke, gemeentelijke en parti
culiere instellingen in de wijk
naast elkaar werken in plaats
van met elkaar. Zelfs werksoor
ten die ongeveer hetzelfde doel
nastreven, blijken elkaar niet
of nauwelijks te kennen.
Degradatie
De 'Werkgemeenschap van chris
telijke kerken in Zwitserland' heeft
de Zwitserse bondsraad geschreven
zeer verbaasd te zijn dat een inter
nationale commissie erop aanstuurt
in plaats van de zondag voortaan de
maandag als 'eerste dag van de week'
te laten gelden, en zo te laten af
drukken in kalenders, reistabelleu
De werkgemeenschap heeft de We
reldraad van Kerken in Genève in
gelicht over haar stap tegen wat zij
noemt de "degradatie van de chris
telijke zondag".
