Muzikaal geneuzel van Philip Glass
Lief ballet van Lar Lubovitch
MAANDAG 16 JUNI 1975
In de Verenigde Staten is gedurende
de laatste jaren een soort muziek in
de mode gekomen die wordt
I aangeduid met termen als „minimal
music" en „gradual process music".
i Men bundelt een paar tonen tot een
motief (een melodietje in z'n meest
simpele vorm) en herhaalt dat
I motief minuten of zelfs kwartieren
lang. Minieme veranderingen door
verkorting of verlenging van het
motief en wijziging in de instru-
mentatie brengen de enige afwisse-
i ling.
j Het Philip Glass Ensemble uit New
I York introduceerde dit genre
I gisteravond in het Amsterdamse
Concertgebouw. Zes musici plus een
geluidstechnicus aan een groot
schakelpaneel zaten in het midden
van de duistere zaal met een rustig
publiek er omheen. Anderhalf uur
I hield de golfslag aan met als enige
onderbreking een kwartiertje koffie
pauze.
In het begin wil je ontdekken hoe
precies die minimale veranderingen
binnen de geluidsstroom ontstaan
net zoals bij sommige moderne
kunstobjecten waarvan bij het
langslopen de structuur verandert.
Je hoort dat door de elektronische
vervorming boventoonwijzigingen
ontstaan en je merkt dat de
snelheid volgens een bepaalde
regelmaat verandert. Maar na een
kwartier is die lust wel verdwenen.
Dan rest een amorfe stroom van
geluid die naargelang de individuele
instelling als prettig of als irriterend
(er is geen tussenweg) wordt
ondergaan.
Het waren gisteravond de delen 1, 2,
3, 7 en 8 uit „Music in twelve parts"
van Philip Glass, leider van de
groep, die men te horen kreeg.
Philip Glass mag dan door een
verblijf van ruim een half jaar in
India en lessen van Alla Rakha wat
aan de Oosterse muziek geroken
hebben en wat cyclisch opgebouwde
ritme-structuren van die muziek
mee naar huis hebben genomen,
men moet dat orient-aspect ook
weer niet overschatten.
Wat Philip Glass bezielt vindt men
ook bij avantgardisten als Terry
Riley en Steve Reich, ten dele
aanhakend bij nieuwe jazz vormen.
Als er iets Oosters is, dan betreft
die meer de mentaliteit dan het
muzikale resultaat.
Zelf zegt Philip Glass: „Het is te
hopen dat men in staat is deze
muziek waar te nemen als een
„aanwezigheid", bevrijd van een
dramatische ontwikkeling, puur als
klankmedium".
Glass gaat in het reduceren van wat
men in de Westerse cultuur in de
loop der eeuwen onder muziek is
gaan verstaan verder dan wie ook.
Hij vertegenwoordigt in z'n meest
radicale vorm de versoberende
reactie op talrijke componisten uit
vooral de vijftiger en zestiger jaren
die het „hoe ingewikkelder hoe
mooier" in praktijk brachten.
Maar het idee van Glass is
misschien wel aardiger dan het
resultaat er van, zich uitend in
urenlang geneuzel op diverse blaas-
en toetsinstrumenten. Voor wie zijn
oren nog niet op een Westerse
manier bedorven heeft: het Philips
Glass Ensemble speelt onder meer
vanavond in de Rotterdamse Doelen
en donderdagavond a.s. in de
Soheveningse Kurzaal.
Het toneelstuk 'Cyrano de Bergerac' is op de plaat gezet. De presentatie had plaats in Hilver
sum, waar vele bekende acteurs en actrices acte de presence gaven. V.l-n.r. achter: Jeroen Krabbé,
Ko van Dijk, Lies Franken, Guus Hermus, Bep Dekker en Lex Goudsmit. Zittend: Bert van de
Vlugt en Rudy Falkenhage.
Muziek en dans uit Java in Volkenkunde
LEIDEN De filmzaal van het
Rijksmuseum voor Volkenkunde was
traditiegetrouw veel te klein om al
le belangstellenden te bevatten, die
waren komen kijken en luisteren
naar muziek en dans uit Java De
dans was in de plaats getreden van
de wajang-voorstellingen, die Rien
Baartmans in vorige jaren gaf, en
werd uitgevoerd door leden van de
Javaanse dansgroep o.l.v. Frans
Suryaputra. Gebleven waren de ga
melan-groepen van de Streekmu-
ziekschool Leiden, en het instrumen
tal
1 het
De muzikale leiding berustte -
het laatst bij Reynoud Maartense,
die een aantal jaren aan kinderen
en volwassenen de beginselen van
de Indonesische muziek heeft bijge
bracht; iets waarover men niet te
licht moet denken, daar deze muziek
op volkomen andere principes geba
seerd is dan die, waaraan onze wes
terse oren gewend zijn.
Bij de uitvoerenden mag dan ook
geen perfectie verwacht worden; ook
speelden de volwassenen beslist niet
beter dan de jongeren, of omgekeerd.
Enthousiasme maakt in zo'n geval
altijd veel goed, en dat was er zeker:
ook na afloop werd er nog lang ver
der gespeeld en gediscussieerd.
Tussen de welkomst- en afscheids-
muziek voerden de kinderen de lan-
tjaran Manjar Sèwu en de slepeg
nem uit, gevolgd de Golèkdans, uit
gevoerd door twee meisjes van de
dansgroep. De beide danseresjes toon
den hierbij een onverwacht grote
lichaamsbeheersing; de kleding was
bovendien een lust voor het oog.
Na de pauze hadden de volwasse
nen een soo'rtgelijke programma-op
bouw. De Lantjaran Ritjik-ritjik en
de Ketawang Kasatrian gingen voor
af aan de Kelanadans, waarin Hans
Matray solieerde.
RON HARMS
T entoonstellingen
burg 28) Werkd.
Scnerf". Nassaulaan 41,
i Oudbeden (Rapen-
Kindermatinee: „AU Baba en de 40
Nachtvoorstelling: „Les Biches" (18
jr.), vrij. en zat. 24.00 uur.
TRIANON: „The longest day", dag. en
zond. 14.00 en 20.00 uur.
REX: „Sexpoezen" (18 jr.), dag. 19.00
en 21.15 uur; zondag: 14.30, 19.00 en
21.15 uur.
Nachtvoorstelling: „Bedgodinnen" (18
jr.), vrij. en zat. 23.30 uur.
O n ge valle ndi e n st
ziekenhuizen Leiden
tijksir
uit particulier Bezit".
Dude Rijn 88): Expositie
[eufl (Hoflaan 7, Was-
naar): expositie Johan
(Ivan) en Koji Kondo,
Aggelei
Geopend: ma. t/m vrij. 12.00
17.UU u. en 18.3021.00 u.; za. en zo.
13.00—17.00 u. (t/m 20 juni).
Burgers (Burchtsteeg 2a):
Adrienne Ris
Peeters (t/m 30 lunl).
Leidse bioscopen
LIDO: „The Frontpage" (14 Jr.), dag.
14.30, 19.00 en 21.15 uur; zondag: 14.30,
16.45, 19.00 en 21.45 uur.
STUDIO: „You only live twice" (14 Jr.)
dag. 14.30, 19 00, 21.15
t" (18 jr.), dag.
CAMERA: „De Slang" (14 jr.), dag.
(Diaconessenbi
13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Eli
sabeth ziekenhuis)
Bezoekuren Ziekenhuizen
Diaconessenhuls: Middagbezoekuur;
13 45—14.30 uur Avondbezoekuur;
18.30—19.30 uur Kinderafdeling dage
lijks
overig
14 laar hebben geen toegang op de
kinderafdeling
St. Ell8abetb-zlekenhuie klasseafde-
ilngen Volwassenen dag. v. 11.15 cot
12 00 uur van 14 tot 14.45 uur en van
18.30 tot 19.30 uur Kraamafdellng;
dag van 11.15 tot 12 uur (alleen voor
echtgen.) v 16 tot 16 uur en van 18.30
tot 19.30 uur; Kinderafdeling dag van
15 tot 18.30 uur: 3e klasse: dag van
14 tot 14.14 uur en van 18.30 tot 19.30
uur Kraamafd: dag van 15 tot 16 uur
en van 18.30 tot 19.30 uur; Kinderaf
deling dag van 15 tot 18.30 uur
CCU (hartbewaklng) dag. van 14.15
tcrt 14.45 uur en van 19 tot 19.30 uur.
Intensieve verpleging: dag van 14 tot
14.30 uur en van 18.30 tot 19 uur.
Endegeest: dinsdag en vrydni
Derde klasse
woensdagavond (uitsluitend
14.15—15.00 uur.
18.30—19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor
Maandag t/m vrijdag:
18.30—18.45
Zaterdag en zondag:
14.45—15.00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten door.
lopend bezoek wordt toegestaan, kan
de hoofdverpleegkundige hiervoor spe-
^ekken.
;tljden kinderafdeling:
mae aafi*14 15_15 qq uur
18.30—19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11—11.30
13.30—14.15 en 18.30—19.30 u; 3e klas
13.30—14.15 en 18.30—19.30 u Kraam
afdellng 13.3014.16 uur, alleen voor
echtgenoten 1920 u.; Kinderafdeling
1515.30 u. alleen voor ouders 18
18.30 uur
Geluidshinder Schiphol
Schiphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
bij het Informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020—175Ö00)
(§tfd ?fiteuws
16 juni 1975
Honderd jaar geleden stond
in de krant:
Wij vernemen, dat Z.M. de
Keizer van Duitschland, Ko
ning van Pruisen, als blijk
van deelneming in de feest
viering der Leidsche hooge-
school, den Senaat het be
roemde werk van Lepsius
(1810—1884, Red.) over de ge-
denkteekenen van Egypte en
Aethiopië ten geschenke heeft
aangeboden. Het prachtige en
kostbare boek is in de acade
mische bibliotheek geplaatst.
In Duitschland heeft het
Heerenhuis de wet op het be
heer van de gelden en goede
ren der katholieke gemeen
ten definitief onveranderd
aangenomen, zoodat de pas
toors blijven uitgesloten van
het voorzitterschap bij het
kerkbestuur.
Vijftig jaar geleden:
Een paar zeeleeuiven, ja
ren geleden door het Artis-
fonds geschonken aan het
Kon. Zoöl. Genootschap te
Amsterdam (Artis, Red.), is
verblijd met de voorspoedige
geboorte van een jong, dat
door de moeder boven op de
rots verzorgd en gezoogd
wordt, terwijl de kolossale
vader zich beneden in het bas
sin naar behoor en afzijdig
houdt. Daar de geboorte van
zeeleeuwen tot nog toe in de
Zoölogische tuinen tot de hoo-
ge uitzonderingen behoorde
te Keulen toerden in 1890
ook eens met succes zeeleeu
wen gefokt mag "Artis"
met deze merkwaardige ge
boorte van geluk spreken en
krijgen de bezoekers een kans
iets te zien, wat zij wél zeer
zelden, om niet te zeggen
nooit weer, te zien zullen krij
gen.
Mede ten gevolge van de
groote voorraden in de Belgi
sche kolenmijnen (te Hasselt
en omgevingzijn alle Ne-
derlandsche mijnwerkers ont-
PANDA EN DE WA-WEI PLANT
Als ik nu vlug
Hij svrong uit zijn autootje en draafde de treden op, terwijl hij
het voortdrijvende voorwerp goed in de gaten hield. Daardoor
merkte hij niet, dat van de andere kant een vreemdeling de
brug op kwam. En omdat die ook alleen maar oog voor de pluis
had kwamen ze midden op de overgang met elkaar in bot
sing.
"Oh 'i
Lopen, lopen Heewacht op rnij, ik kan niet weg.
De
avonturen
van
Jommeke
De
strijd
om de
Incaseliat
En iaat u hier niet meer zien, want dan
r loopt het niet zo goed af
STOOFSCHOTEL VAN
VARKENSVLEES
Snijd 400 g. varkenslap
pen in grote dobbelste
nen ,1 grote ui in dunne
plakken en 500 g. jonge
tuinworteltjes in stukjes.
Breek y> bloemkooltje in
roosjes en snijd 1 kg. ge
schilde aardappelen in
plakken. Fruit de plakken
ui in wat boter heel licht
goudgeel en bak apart
stukken vlees in wat bo
ter snel aan alle kanten
aan. Schep het vlees in
een bebotterde vuurvaste
schaal en schep er de
plakken ui op.
Strooi er een snufje kum-
er de helft van de plak
ken aardappel op, daarop
de stukken wortel en daar
op de roosjes bloemkool.
Dek af met de rest van
Giet er een 1/4 *1* bouil
Ion van een tablet over,
leg een deksel op de
schaal en zet dezè een
uur in een voorverwarmd
niet al te hete oven. Roei
er niet in. Neem voor de
laatste 15 min. het deksel
vande schaal.
WINA BORN
FRED BASSET
„En toch,die ogen...die
gezjehfcg uibdrukbrig.,^-
SCHOOL
O
Het kan best zijn dat de
dansstukken van Lar Lubovitch
„choreografische dagboeken" zijn,
zoals de oververhitte programmatoe
lichting van het Holland Festival
„dagboek" van Willeke Alberti: het
diepe en rijke gevoelsleven van een
dertienjarige. In de dansstukken die
hij en zijn groep brengen in het HF
ik zag gisteravond door
afwezigheid vertraagd zijn voorstel
ling in de Amsterdamse Stads
schouwburg wordt een meisjes
achtige gevoelswereld geprojecteerd,
heel vrolijk en sierlijk, met „nu
allen in de kring" en dan maar
luchtig dansen met een erotiek die
niet boven de knie gaat en de
dramatiek van een schoolbal. Het is
het Amerikaanse Scapino, maar dan
met grote-mensen-ambities.
Het kan allemaal niet zoveel kwaad,
want wie wordt er nou boos op
meisjes van dertien, te groot voor de
merels en te klein voor de kerels?
Alleen als ze bepaald smakeloos
worden, en dat gebeurt, als ze
dansen op een symfonische orche-
stratie van Bach-muziek, zo vet als
een zak patat. Dat doen ze in
„Avalanche", een trio dat met een
oppervlakkige muzikaliteit is gecho
reografeerd en met even grote
oppervlakkigheid wordt gedanst.
Het programma opent met 'een
dansstuk op muziek en taal van
Berlo „Whirligogs"een alleraardigst
spel met en zonder maskers, heel
afwisselend, en met twee heel goede
solisten: de veelbelovende Janet
Wong en de goede danser Leslie
Wanatabi. De techniek en dat
geldt voor het gehele programma
is simpel: de invloed van Jerome
Robbins is uiterst duidelijk, de
inspiratie komt uit het pop-dansen,
en dat geeft het dansstuk een eigen
frisheid en spontaniteit. Maar ook
een geweldige dosis oppervlakkig
heid.
Lar Lubovitch is solist in „Zig-Zag"
op muziek van Stravinsky. In net
eerste deel zet Lubovitch als solist
in een kring van meisjes een goed
gedanste „verklax-ing" neer, waarop
die meisjes dan leder afzonderlijk
antwoorden. Het gaat op de toer
van bravour en schuchtere en
schalkse charme, met daarna korte
solistische demonatratles. Een pas
de deux tenslotte van Mari Ono en
Aaron Osborne laat ismpele span
ningen in even simpele vormgeving
zien, lief gedanst. Men kan het
programma zodagavond nog in
Amsterdam gaan zien.
JAAP JOPPE
De
Generaal
en
„De
Tijdmachine"