Front Page: een ruige en dolle film Twijfel en achterdocht in Frans spionagewerk Diaconessenhuis zal zijn naam moeten wijzigen Zullen we de zendelingen maar niet hiér houden? VRIJDAG 13 JUNI 1975 Voor proefschrift 43 chr. ziekenhuizen doorgelicht "De vraag of protestants-christe lijke algemene ziekenhuizen in ons land nog bestaansrecht hebben, dient bevestigend te worden beantwoord". Dat is een van de stellingen in het proefschrift "Het protestants-christe lijk ziekenhuis in Nederland", dat de heer C.A. Drogendijk (Amsterdam) volgende week vrijdag aan de Vrije Universiteit moet verdedigen, om daarmee de graad van doctor in de geneeskunde te verwerven. Dr. Dro gendijk heeft in dit proefschrift een onderzoek verwerkt naar de orga nisatie, de structuur en het functio neren van 43 algemene ziekenhui zen op prot.-christelijke grondslag. De heer Drogendijk, die huisarts ln Amsterdam is, meent, dat de uit breiding van het ziekenhuiswezen en de verandering van visie op vele le vensbeschouwelijke vraagstukken het nuttig maken om de plaats van deze ziekenhuizen in het geheel van de gezondheidszorg onder ogen te zien. De. voor zijn onderzoek gehouden enquete had betrekking op 19 dia- conessenhuizen (14 grote en 5 klei ne) en 24 overige chr. ziekenhuizen (9 grote en 15 kleine). Dokter Drogendijk heeft berekend, dat het protestantse karakter van het prot.-christelijke ziekenhuis het meest tot uitdrukking komt in de kerkelijke gezindte van de verpleeg kundigen; 74 procent van hen is pro testant. Voor de civiele diensten en voor de artsen zijn deze percentages respectievelijk 46 en 40. Het aantal diaconessen loopt sterk terug. Op den duur zal daarom voor de "dia- conessenhuizen" een naamsverande ring nodig zijn'. De heer Drogen dijk doet al een suggestie: Diaconia- huizen. Verre van ideaal Van een dienst "geestelijke verzor ging" is bij de chr. ziekenhuizen in het algemeen praktisch geen sprake. Wel heeft 81,5 procent van de zie kenhuizen een of meer ziekenhuis predikanten. De diaconessenhizen zijn zijn het verst gevorderd op de weg naar een dienst "geestelijke verzor ging". Maar een van de stellingen van de heer Drogendijk is toch, dat de geestelijke verzorging als organi satorische eenheid in de ziekenhuis structuur bij de prot.-chr. algemene ziekenhuizen verre van ideaal is. In de toekomst zullen door fusie niet alle prot.-chr. ziekenhuizen dit predikaat blijven dragen. Het aantal zal dalen van 43 tot 35, te weten 16 diaconessenhuizen en 19 overige chr. ziekenhuizen. Het totale aantal bedden zal echter stijgen, omdat naar verhouding het aantal grote ziekenhuizen zal toenemen. Een stel ling bij het proefschrift van dokter Drogendijk die hierop betrekking heeft, luidt: "Het lijkt onontkoom baar, dat de diaconessenhuizen op nieuwe leest geschoeid zullen moe ten worden, teneinde hun voortbe staan te verzekeren". De inspraak in de prot.-chr. alge mene ziekenhuizen is, naar het oor deel van de heer Drogendijk. nog onvoldoende organisatorisch gekana liseerd. Een-en-vijftig procent van de ziekenhuizen kent geen inspraak van de patiënt op medisch, verpleeg kundig en sociaal nieveau. Een per centage dat, volgens dokter Drogen dijk, voor verbetering vatbaar is. Kansen voor christen Uitvoerig gaat de promovendus in op het bestaansrecht van prot.-chr. ziekenhuizen, omdat de laatste tien tallen jaren de zin en het nut van christelijke organisatie, ook op zie- kenhuisgebied, steeds sterker ter dis cussie wordt gesteld en in steeds bredere kringen wordt aangevochten. Centraal staat de gedachte, dat voor een christen het christenzijn consequenties heeft voor het gehele leven, dus ook voor het ziekenhuis wezen. Juist in de gezondheidszorg liggen kansen voor de christen om iets te laten doorklinken van wat de aanduiding "christelijk" betekent. Bij de prot.-chr. ziekenhuizen gaat het niet om een procédé, maar om een houding, waarbij meer dan zuiver medische en verpleegkundige hulp wordt gegeven in een benadering vanuit een christelijke mensbeschou wing. Als de heer Drogendijk het geheel overziet, zijn voor hem de inspraak en de organisatie van de geestelijke verzorging twee hoofdzaken waaraan de prot.-chr. ziekenhuizen in de toe komst bijzondere aandacht zullen moeten besteden. Zij zullen daarbij hun eigen gerichtheid, eigen bena dering en eigen sfeer meer nog dan voorheen het onderwerp van woord en daad moeten maken. V eramtwoordingsplicht In de samenvatting van zijn proef schrift deelt dokter Drogendijk mee, dat van de 46 prot-chr. ziekenhuizen er 3 medewerking aan zijn onderzoek weigerden. Zij behoren tot de groep "kleine overige ziekenhuizen". De prot.-chr. ziekenhuizen zijn voor namelijk ontstaan in de tweede helft van de negentiende en de eerste helft van de twintigste eeuw. Slechts twaalf ziekenhuizen liggen in een rayon met een overwegend protes tantse bevolking, 27 in een rayon met een gemengde kerkelijke en niet-ker- kelijke bevolking. De helft van het aantal "doorge lichte" ziekenhuizen heeft een vrij groot algemeen bestuur, ongeveer een-derde een klein bestuur. Bij 56 procent treft men artsen aan in het algemeen bestuur, bij 58 procent predikanten. Slechts 37 procent kent de verant woordingsplicht ten opzichte van het gevoerde beleid. Dus niet minder dan 63 procent heeft geen verantwoor dingsplicht, "hetgeen teleurstellend is en niet getuigt van een goede or ganisatie", aldus dokter Drogendijk. Het aantal personeelsleden ligt tussen de 100 en de 1000 per zieken huis; driekwart heeft een perso neelsbestand van ten hoogste 500 le den. Alle ziekenhuizen hebben leer ling-verpleegkundigen in vooroplei ding 79% heeft ziekenverzorg- sters, 90 procent verpleeghulpen in dienst. Niet minder dan 72 procent van de ziekenhuizen had in 1970 bouwplannen. De redactie van het Oegst- geester Kerkblad vroeg domi nee Lukito Handojo welke in druk hij heeft van het kerkelijke leven in Nederland. Ds. Hando jo werd door de Hervormde Kerk beroepen om in ons land de gemeente bewust te maken van haar zendingstaak hier en overzee. Hij behoort tot de In donesische Chr. Kerk van West- Java en is hier inmiddels enige maanden werkzaam. Wat ds. Handojo tot nadenken bracht is, waarom er zondags zo weinig mensen naar de kerk gaan. Als er toch mensen komen dan is "t percentage jonge men sen heel gering. Hem werd op een vraag daarover ten ant woord gegeven, dat volle kerken tot het verleden behoren. Heden ten dage acht men het niet meer nodig om naar de kerk te gaan, samen gemeenschap te hebben om de Heer te dienen. Men kan in God geloven zonder naar de kerk te gaan. Ds. Handojo vertelt, dat men in Indonesië heel wat kerkge bouwen nodig heeft. "Hier is het juist het omgekeerde. Gro te kerken lopen leeg. Heel wat kerken zijn monument gewor den. Sommige worden afgebro ken, verkleind of verkocht". Tegenover het feit dat in sommige plaatsen geen nieuwe predikanten worden beroepen ziet ds. Handojo een voortduren de ontwikkeling van de theologi sche wetenschap. Hij zegt ervan, dat wetenschappelijke discussies nodig zijn en dat men ermee moet doorgaan, maar dat het toch hard nodig is, dat jnen naar de stem en de klachten van de gewone gemeenteleden luistert. Deze mensen, heel eenvoudige lieden, kunnen de discussies moeilijk volgen en begrijpen. Ze verwachten een theologie, die in het dagelijkse leven gevoeld kan worden en in praktijk kan worden gebracht. Ds. Handojo ziet op z'n weg door diit Land mensen die niet vol wassen zijn geworden in het ge loofsleven. Het traditionele ge loof als erfenis van onze voor ouders, schrijft hij, garandeert niet, dat het ook werkelijk be leefd wordt. Heel wat mensen zijn teleurgesteld in het kerke lijke leven. Er zijn mensen die de schuld aan de kerk geven, anderen zijn te lui om volwassen te worden en met de kerk mee te leven. De oecumene heeft een heel formele indruk op de Indonesi sche predikant gemaakt. De scheiding tussen de kerken is nog scherp. Men vertrouwt elkaar niet. Het is nog erg moeilijk, de kerken als één lichaam van Christus te zien. Wij praten wel veel over Lief de, verzoening en bevrijding, wij belijden hetzelfde geloof, maar de historie maakt het ons moei lijk één te zijn. Ds. Handojo heeft ook nade lige kanten aan de welvaart waargenomen. De krachten van de mens zijn door instrumenten vervangen. Vandaar de vele werk lozen en mensen die zich een zaam voelen. Persoonlijke con tacten worden gering. Men wordt individualistisch. Mensen die in één flat of in dezelfde straat wonen kennen elkaar niet. Ook veel kerkgangers willen geen no tie van anderen nemen, hoewel ze van dezelfde kerk zijn. De mensen hebben geen behoefte aan gemeenschappelijk leven. Ze hebben het te druk. De welvaart van het volk is gegarandeerd, vandaar dat wij andere i niet nodig hebben. Natuurlijk is dit niet zo in al le plaatsen, voegt ds. Handojo er onmiddellijk aan toe. Ik heb ook meegemaakt dat er volle kerken zijn, goede gemeenschap pen waar mensen niet zo zake lijk en indivl'duaListisch zijn. Maar globaal genomen krijg ik toch die indruk. Een positief punt voor ds. Handojo, dat de mensen hier heel gevoelig zijn voor wat in de wereld gebeurt. Hij noemt dan: armoede, natuurrampen, humaniteit, oorlogen, onrecht vaardigheid, politieke gevange nen. Men organiseert acties om die mensen te helpen en geld te sturen. De kerken nemen er ook deel aan. Ze zijn ook nog bezig met zending, missie en wereld- diakonaat. Laten wij dat blijven doen. Maar wordt het dan geen tijd voor ons om ook de zending en missie in ons eigen land te rea liseren en te intensiveren? Het is hard nodig dat wij doen aan binnenlandse zending. De ker ken moeten voor de mensen iets kunnen betekenen: 'n zegen voor hen zijn. De christenen in In donesië voelen met veel liefde mee met het kerkelijke leven hier. De niet-christenen zeggen heel cynisch: is 't niet beter, dat de zendelingen en missiona rissen maar voor hun eigen volk gaan werken? Met deze impressie heeft do minee Lukito Handojo ons wel heel scherp de spiegel voorge houden. "Nederland gezien door een oosterling", staat er boven dit verhaal in het Oegstgeester Kerkblad. Als het goed is, staan de christenen beschaamd. Maar gaat van deze eerlijke situatie beschrijving ook een oproep uit. Wie die heeft opgeVangen, moet toch ook in beweging komen. Kerkelijke stand Hcrv. Kerk Beroepen te Spijk- Losdorp: G. Hoekstra, kandidaat te Stedum; te Ootmarsum J. G. Barn- hoorn te Haulerwijk, te Sommels- dijk G. A. de Knegt te Kesteren, te Leeuwarden als pred. voor buitengew. werkz. (Diakonessenhuis) A. Groe nenboom te Leeuwarden; aangeko men naar: Hendrik Ido Ambaoht H. Stroeve te Op- en Neder-And'el naar Zevenhoven Z.H., J. E. W. Nicolai, kand. te Utrecht; bedankt voor: Terneuzen J. H. D. Louwerse te Sneek, voor Terwolde J. J. Brörens kand. te Delft, voor Tiendeveen- Nieuw-Balinge, H. Stroeve te Op- en Neder-Andel, voor Opheusden, P. Molenaar te Jaarsveld, voor Waar der, P. Molenaar te Jaarsveld, voor Woudenberg P. Molenaar te Jaars veld. Geref. Kerken Beroepen te Nieuw-Lekkerland: W. D. Omta te Zwartebroek, te Emmen: G. Som- mer te Enschede; Bedankt voor Leeuwarden-west: B Koekoek te Waddinxveen. Geref. Gemeenten Tweetal te Oud-Beijerland: J. Kareis, kandi daat te Rotterdam en C. van der Poel te Yerseke: tweetal te Waarde J. Kareis, te Rotterdam, en J. Ka rens te Opheusden. Beroepen te Ber- kenwoude, 's Gravenpolder, Nunspeet Scherpenisse. Sprang-Capelle en Tricht-Geldermalsen en Westzaan: J. Kareis. Baptistengemeenten Aangeno men naar Deventer: G. Vegter te Rotterdam-centrum. Film: „The Front Page" (Extra Editie) hoofdrolspelers Jack Lem- mon en Walter Matthau. Regie: Billy Wilder Theater: Lido. Aan de Oostenrijks-Amerikaanse regisseur Billy Wilder danken we films als Some like it hot, Sabrina, The seven years itch, Witness for the prosecution, Irma la Douce en The Apartment. Wilder is een veel zijdig man. Hij regisseert niet alleen hij produceert en schrijft ook. Zijn filmstijl (voor alles onderhoudend en amusant) is nooit helemaal Ame rikaans geworden; er bleven ge lukkig typisch Europese trekjes in waarneembaar. Hij kan met gewiek ste hand milde ironie en dolle hu- mor afwisselen met bijtend sarcasme cm al even onnavolgbaar over te schakelen op een nimmer sentimen teel wordende humaniteit. Wat dat Op herhaling in "Meisjes- internaa(k)tr> Film: 'Opherhaling in het meis jesinternaat) t". Theater: Luxor. De eerste versie van "Meisjesinter naat)!" heeft kennelijk zoveel succes geoogst dat er ijlings een ver volg op moest worden gemaakt. Ofschoon pensionaatsnonnen en di rectrices van meisj esintern/atem er vroeger altijd voor zorgdroegen dat het woord sex niet eens de achter deur door kwam, geven de makers van "Op herhaling" te kennen dat er niettemin in deze samenscholingen van meisjes heel vreemde zaken "Op herhaling" is het bizarre ver haal van een groepje uiterst ener gieke soldaten die in een klein stad je op manoeuvre gaan. In dat plaat je bevindt zich een meisjesinternaat en een huis van "gravin Julia". Het is duidelijk wat er gebeurt: de soldaten houden hun oefeningen grotendeels in deze panden. betreft was hij in The apartment (met Jack Lemmon en Shirley Mac Laine) op zijn best. „The Pront Page" die gisteren in Amsterdam en Leiden zijn première beleefde, is een ruige comedie uit de jaren twintig, die al twee keer eer der werd verfilmd. Het is een uit bundige schildering van de keiharde, soms gewetenloze journalistieke praktijken in die tijd en het is geen wonder dat oud-Journalist Wilder zich in dit stuk als een vis in het water voelt. Hij vlecht pijnlijke, rau we, uiterst humoristische en bijna karikaturele taferelen prachtig aan een. Hoofdfiguur is Hildy (Jack Lem mon), de ster-verslaggever van de Chicago Examiner (evenals zijn col lega's in deze film schijnt hij werke lijk te hebben bestaan). Hij wil het vak uit en staat voortdurend op het punt in het huwelijk te treden met een mooie en niet onbemiddelde pia niste. Maar zijn volstrekt geweten loze hoofdredacteur (Walter Maat- hau) kan hem niet missen en haalt grove en mooie streken uit om hem vast te houden. Hildy moet een re portage maken van de executie van de excentrieke Earl Williams, een man die ter dood is veroordeeld om dat hij een agent heeft neergescho ten. In afwachting van de terecht stelling hokken de verslaggevers vele uren in de perskamer van het ge rechtsgebouw. Hildy wil weg met de pianiste maar als hij ziet wat voor stuntel 'in zijn plaats komt, gaat hjj toch maar aan de slag. Door een waanzinnige manoeuvre van een psychiater kan Williams ontsnappen en Hildy komt er achter waar de man zit. Maar hoe zorgt hij er voor dat zijn krant de primeur heeft, met andere woorden hoe moet hij zijn collega's misleiden? Het levert een paar woeste, dolle gebeurtenissen op. „The Front Page" is door Billy Wilder met veel vaart en verve in elkaar gezet. In de perskamer is het constant een gekkenhuis en er valt dan ook van vele kluchtige dwaas heden te genieten ,al druppelt Wil der ook nu zijn portie venijn er tus sendoor. &UUD PAAUW. Film: „Le serpent De slang in de hoofdrollen Yul Brynner, Hen ry Fonda, Dirk Bogarde. Theater: Camera. Vroeger waren schurken gemene kerels met 'n litteken op hun linker wang. Dat was wel gemakkelijk want als je nu „Le serpent" (De slang) ziet, is het razend moeilijk bij te houden wie nu goed en wie nu slecht is. De kaalhoofdige Yul Brynner is als de sluwe Rus Wlassow natuur lijk verdacht, maar toch: is de even kale Kojak niet het toonbeeld van vaderlijke goedheid? Als iemand vroeger in de film speelde als Ame rikaans geheim agent zat hij gebei teld, maar wat nu, als net' in de krant heeft gestaan dat de CIA de meest bedenkelijke dingen heeft ge daan? De Frans-Duits-Italiaanse coproductie ,.Le serpent" gaat over die systematische twijfel, die volsla gen onzekerheid, wie nu „goed" is en wie „fout". Als tenslotte directeur Davies van de CIA aan het langste eind trekt hou Je een vieze smaak over in de mond. Die nare smaak ligt misschien niet aan het ve'rhaal maar aan de manier waarop dat verhaal is ver filmd. De basis is ijzersterk: een subtiel spel van verschillende spio nage- en contraspionageorganisaties. Ook de acteurs, onder wie de drie groten Henry Fonda. Dirk Bogarde en Yui Brynner, laten weinig te wensen over. Maar regisseur Henri Verneuil heeft Jammer genoeg nogal wat naïeve plaatjes geschoten en de accenten te veel aangezet: een Ame rikaan is gelijk een geweldig vlotte en binkerige manager, een Frans man is een wat chaotische provin ciaal, en de Duitsers in de film zfjn allemaal kortaffe, tüchtige Manner. Die te sterke naïeve accenten, die in alle scènes voorkomen, werken wel versluierend: wie is nu eigenlijk de grote schurk tussen al die aanstel lers? Maar de film zelf wordt e!r niet beter door. Wat overblijft is een in gewikkeld snel verteld en niet altijd even gemakkelijk te volgen verhaal. Dat het gegeven lichtelijk in de vorm van een documentaire gegoten is, is een goede ingeving geweest van re gisseur en scenarioschrijver Ver neuil. Daardoor werd voorkomen dat er een gebrek aan spanning zou ontstaan. TOM MAAS. Blijvers "You only live twice", met de onverbiddelijke James Bond in de hoofdrol, blijft nog een weekje in Studio. Agent 007 schiet, vecht en amoureust weer naar hartelust. 'The longest day" continueert zijn verblijf in Trianon. Het epos van D-Day, de landingen van de geallieerden in Normandië -1944, wordt boeiend gestalte gegeven. De film is naar het boek van de onlangs overleden Cornelius Ruyn. REX 11.30, 1.30, 3.30. zon. 11.30 enz. „Slipjes uit voor Alvin", 's avonds 5.30, 7.30, 9.30 uur. CORSO: "Keetje Tippel". Dag. 1.45, 7.00, 9.30, zon. 1.45, 4.15, 7.00, 9.30 uur. EURO: "55 dagen in Peking". Dag. 130 en 7.45; zat. zon. en woe. 3.45 en 7.45 uur. FLORA: „Tïroler sexfestijn". Dag. 2.00, 7.00, 9.15, zon. 2.00, 4.30 7 00. 9.15 uur. KRITERION"Andrei Roubley" "Lass jucken, Kumpel, deel 3" (Sexpoezen). Mijnwerkers mogen dan een be langrijk deel van hun leven onder het aardoppervlak doorbrengen, bovengronds ontwikkelen zij in hun vrije tijd ook de nodige vlijt. Activiteiten waarbij vrouwen en bier een hoofdrol spelen. Liefheb bers voor onder-de-gordel bezig heden weten dus waar zij terecht kunnen. ODEON. "Gejodel onder Tïro ler rokjes". Dag. 2.00, 6.45, 9.15 zon. 1.45, 4.15, 6.45, 9.15 uur. Nachtvoorstellingen CAMERA: "Les Biches", vrij. REX: "Bedgodinnen", vrij. zat. Kindermat inee CAMERA: „Ali Baba en de 40 •overs", zat en woe 14.30 zon. 14.00 >n 16.15 uur Haagse bioscopen PASSAGE: "De knokmachine". Dag. 2.30. 7.00, 9.30, zat. en zon I.30, 4.00, 7.00, 9.30 uur. REX: "The Yakuza". Dag. 9.15, II.30, 1.45, 4.00, 7.15, 9.30; zon. vanaf 1.30 uur. ROYAL *70: 'Het graf van de angst Ma tot en met woe. 2.15, 8.00 uur, don. vrij. en zon. 2.15, 7.00, 9.30 uur, zat. 2.00 en 9.30 ROYAL: "De eenarmige zwaard vechter". Ma. di. 2.15, 8.00 uur. woe. 2.15, do. vrij. zon 2.15, 7.00, 9.30; zat. 2.00, 7.00, 9.30 uur. STUDIO: „Flossie, Venus uit Zweden". Dag. 2.15, 7.15, 9.30; zon. 1.30, 4.00, 7.15, 9.30 uur. STUDIO 2000: "Moord ln de Orient Express". Dag. 8.00, zon. 1.00, 8.00 uur. De Uitkijk: „Het spookbeeld van de vrijheid". Dag. en zon. 2.30, 7.00 en 9.30 uur. APOLLO„Schietgebed voor Kung Fu duivels" Dag. 2.30. 7.00, 915 zoa 2.30. 4.45, 7.00. 9.15 uur. APOLLO 2: "De twee missio narissen" D-g 2.00. 7.30, 9.45 zon. 2.00. 4.15, 7 30. 9.45 uur ASTA: "Andv Warhol - Dracu- la". Dag. 2.30, 7.00, 9.30 'uur zon. 1.30, 4.00, 7.00, 9.30 uur BIJOU: "Summer Wishes, Win ter dreams". Dag. 2.30. 7.30, 9.30 zon. 2.00, 4.15, 7.30, 9.30 uur CAMERA: "Het mysterie van de vier vliegen". Dag. 2.00, 7.15, 9.45, zon. 2.00, 4.30, 7.15, 9.45 uur. Goede films in andere steden "La femme aux bottes rouges" (van Juan Luis Bunuël met oa. Catherine Deneuve) in Cinetol, Amsterdam. "Gejaagd door de wind" in Ci ty 1, Amsterdam. „Scenes uit 'n huwelijk" (Ing- mar Bergman) in Tuschinsky 2. Amsterdam "1001 Nacht" (van Pasolini) ln Calypso, Rotterdam. "Rebecca" (van Alfred Hitch - cock) in Kriterion, Rotterdam. Jack Lemmon (links) als de ster-verslaggever en Walter Matthau (rechts) als zijn wilde hoofd redacteur in de ruige, dolle film "Extra Editie"(Front Page).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1975 | | pagina 17