Den Uyl: overleg; de NOVIB
drukt 'bewustwording' door
kardomel
VAN 'GEWESTPROVINCIE' NAAR 'GEWESTGEMEENTE'?
Zwartzenders leveren hun bakkie' niet in
Gezonde magere karnemelk
met aardbeien of perziken.
VRIJDAG 13 JUNI 1975
De moeilijkheid met actiecomité's
is, dat ze in sommige gevallen een
zelfstandig leven zijn gaan leiden:
ook als het doel eenmaal bereikt is,
komt er maar geen einde aan. Wat
de oorzaak is, laat ik in het midden,
al ligt het voor de hand, dat het
aan sommige activisten wat moeilijk
valt afscheid te nemen van een be
paalde routine en over te schakelen
naar definitieve maatschappelijke
functie. Hoe dat zij, in "De Tijd"
tegenwoordig een weekblad ves
tigt E. J. N Felix te Den Bosch in
een ingezonden stuk de aandacht op
het nog voortdurend Angola-gedram
van de heer Bosga c.s. Nu Angola
praktisch vrij is, zou men denken dat
ook Nederland bevrijd is van het co
mité, maar dat valt tegen, aldus de
Inzender.
"Angola en andere landen moeten
zelf kiezen, maar nu blijkt dat de
partij van A. Nete het niet alleen
voor het zeggen heeft, want ook de
FLNA en de Unita zitten op het vin
kentouw. Maar dat mag niet van
de heer Bosgra en daarom worden
deze partijen uitgemaakt voor neo-
kolonialistisch en opportunistisch.
Wel 'n vreemde democratische opvat
ting van deze heer Bosgra. Vroeger
was Portugal de grote boosdoener
en nu leest men, dat de Portugese
kolonialisten niet eens de boosdoe
ners waren, neen, nu zijn het de
buren en natuurlijk de multi
nationals. Als men geen motivering
meer heeft kan men dok altijd od
deze groep trappen. Heeft de heer
Bosgra er wel eens over nagedacht
welke grote invloed deze multnatio-
nals hebben op zijn materiële wel
zijn? Enfin, ook zijn koffiestrijd was
niet geheel vrij van dictatoriale me
thoden.
Attentie en inzet vragen voor on-
derdrukte volkeren, aldus tenslotte
inzender Felix, "vind ik uitstekend,
maar dan niet op de manier van het
Angola-comité. Deze lieden doen mij
teveel denken aan staatslieden uit
de geschiedenis, die onder de vlag
van de democratie hun eigen dicta
toriale sentimenten lieten botvieren.
Ik hoop dat wij spoedig
bevrijd worden van het doorzichtige
streven van dit comité".
Nuttige correctie
In een hoofdartikel in "Het Parool" 1
werd dezer dagen de aandacht ge
vestigd op de "nuttige kritische kant
tekeningen", waarmee premier Den
Uyl sprekend voor zichzelf, niet
namens het kabinet de brochure
"Fijn is anders" van de Industrie
bond NVV heeft voorzien. 'Zo laakt
hij in zijn voor het bondscongres ge
houden rede het feit, dat in die bro-
chui'e geheel is voorbijgegaan aan
de geweldige vei-beteringen in de
positie van de arbeidersklasse, die de
arbeidersbeweging in een eeuw van
strijd tot stand heeft gebracht. Daar
mee is de karikatuur, die de Indus
triebond van de hedendaagse maat
schappij heeft getekend, tot een wat
strakker, van meer werkelijkheids
zin getuigende schets gemaakt", al
dus het Amsterdamse blad.
"Belangrijker nog zijn echter Den
Uyls opmerkingen over de door de
bond uitgestippelde taktische lijn.
"De handen vrij", luidt het devies
van de bond, waarmee iedere mede-
verantwoordelijkheid voor de huidige
maatschappij wordt afgewezen. Maar
overleg en overlegorganen, zei Den
Uyl, betekenen niet per definitie "in
kapseling". Je bent daar immers zelf
nog altijd bij. „Ik behoor", aldus Den
Uyl, die aanknoopte bij zijn befaamde
Nijmeegse rede, "tot het zondige ras
der reformisten, die van binnenuit en
stap voor stap willen werken' aan
maatschappelijke hervormingen. Dat
betekent niet een keuze voor overleg
of samenwerking zonder meer. Soms
samenwerking, soms conflict".
„Ook daarmee", aldus „Het Pai'ool",
'hield hij het congres een gematigder
opvatting voor dan de polariserende
Industriebond tot de zijne
heeft gemaakt. Gezien de ontvangst
die Den Uyls rede ten deel is geval
len, mag men enige hoop koeste
ren, dat ook in de gelederen van de
Industriebond het werkelijkheidsbe
sef nog niet geheel verloren is ge
gaan".
Conflict NOVIB
De Nederlandse Organisatie voor
Internationale Bijstand, kortweg ae
NOVIB, is het tont el van een con
flict in leiding en bestuur: twee van
de zes leden van het dagelijks be
stuur zijn afgetreden, directeur G.J.
van Vlijmen is gedwongen zijn func
tie neer te leggen en de adjunct-
directrice voor financiële zaken, me
vrouw H.J.M. Nuijens, is eveneens ter
zijde geschoven. De directie berust
nu uitsluitend bij J.M. (Sjef) Theu-
nis, belast met het vormingswerk.
Wie een aantal landelijke bladen
over dit ondei'werp napluist, komt
tot het volgende beeld. De NOVIB,
een particuliere organisatie, overkoe
pelt ongeveer tachtig groepen, die
zich met de hulp aan onderontwik
kelde landen bezighouden. De ont
slagen directeur Van Vlijmen - een
overtuigd socialist - bereisde de ge
hele wereld om geschikte projecten
te vinden en aanvragen op haar
geschiktheid te beoordelen.
Negentien jaar lang heeft hfj
zich daarmee beziggehouden, totdat
er gedurende de laatste anderhalf
jaar verschil van inzicht begon te
groeien, dat ook de positie aantastte
van mevrouw Nuijens, die na vijf-
tien jaar op non-actief werd ge-
steld. Voorts traden de heren F. P.
Thomassen en R.K. Teszler terug,
tot voor kort penningmeester en
secretaris van het dagelijks bestuur
die zijn afgetreden uit protest tegen
de gang van zaken, door eei'stge-
noemde omschreven als "onvolwas
sen, onevenwichtig en onzorgvuldig"
(NRC/Handelsblad)
beroep op het vertrouwen in het
dagelijks bestuur. "Een hoogst on
fatsoenlijke manier van vergade
ren". De brief als zodanig is niet aan
de orde gekomen, wel werd er om
vertrouwen in het bestuur gevraagd.
Toen afgevaardigden, die van de
meningsverschillen niet op de hoogte
waren, om schorsing vroegen om
hun achterban te raadplegen, bleek
dat niet mogelijk. Zo kwam het be
stuur aan toezegging van vertrou-
Tot zover deze samenvatting uit
divei-se artikelen. Men kan zich niet
aan de indruk onttrekken, dat de
aanhangers van de nieuwe stroming
opvallend weinig respect voor de te
genpartij aan de dag hebben gelegd,
Door C. J. Rotteveel
Aan zuinig beheer en b.v. vermin
dering of stopzetting van subsidies is
weinig politieke eer te behalen. In
tegendeel, het kan een hoop tram
melant geven.
Intussen draait de belastingbeta
ler voor de geldverspilling op. Het
is daarbij ergerlijk dat de minis
ters kennelijk vaak weinig moeite
doen om de aanmerkingen van de
Rekenkamer ter harte te nemen.
De Rekenkamer verdient ook alle
steun voor de pogingen om de hoge
pensioenen van ministers en Kamer
leden naar een normaal peil terug
te schroeven. Politiek is een onge
wis vak, maar één ding is zeker:
vertrekkende politici krijgen meestal
binnen de kortste keren een vergul
de baan. Zij hoeven zichzelf beslist
niet bij voorbaat voor hun oude dag
in de watten te leggen, aldus het
Algemeen I
Mevrouw Nuijens vreest, dat de
middelen die bestemd zijn voor ont
wikkelingsprojecten, in het gedrang
zullen komen, nu er onder de leiding
van directeur Theunis veel meer
aandacht zal worden gegeven aan
het vormingswerk in Nederland
(Trouw). En onder vormingswerk
dienen die activiteiten binnen onze
grenzen te worden verstaan, die ge
richt zijn op mentaliteitsverande
ring en maatschappelijke hervor
ming. Mevrouw Nuijens is van me
ning, dat op die manier het ontwik
kelingswerk ondergeschikt wordt ge
maakt aan acties in Nederland. De
heer Teszler formuleerde het aldus:
de praktijk van de ontwikkelingssa
menwerking "heeft plaats moeten
maken voor de theorie van de beïn
vloeding en de bewustwording in Ne
derland".
Verre vain elegant
Dat die koerswijziging allesbehal
ve elegant is verlopen zou men kun
nen opmaken uit een vei-klaring van
een NOVIB-medewerkster aan de
NRC: "Wij werden plotseling gecon
fronteerd met de beslissing de di
recteur (Van Vlijmen) uit zijn func
tie te ontheffen en mevrouw Nuijens
te ontslaan. In een brief aan de ver
gadering hebben we toen gezegd,
dat we ons met deze gang van zaken
niet konden vei-enigen, dat Theunis'
beleid niet in het voordeel van de
NOVIB was en dat we de vergade
ring in overweging wilden geven er
bij het bestuur op aan te dringen 't
besluit op te schorten en 'n geschil
lencommissie in te stellen om zo de
zaak opnieuw te bekijken".
Resultaat: vragen uit de vergade
ring over deze kwestie werden nau
welijks behandeld en afgedaan met
sterker nog, hun beïnvloedings- en
"bewustwordingsmethoden" geweld
dadig hebben doorgedrukt. Zolang
er geen duidelijkheid heerst, is er al
le reden om de nieuwe koers van de
NOVIB uiterst kritisch te volgen.
Wat tot nu toe openbaar is gewor
den, ruikt veiTe van fris.
Zuinigheid a.u.b.
Het is een oude klacht, dat lang
niet alle overheidsinstellingen vol
doende begrip hebben voor de onver
biddelijke eis zuinig om te springen
met belastinggelden. Tal van instan
ties leven in een sfeer van "het kan
nie t op". "Een bekende Haagse
grap", aldus een hoofdartikel in het
"Algemeen Dagblad", "is dat mi
nister v. Doorn geregeld zijn staats
secretaris vraagt om even het raam
open te houden zodat hij het geld
eruit kan smijten. Die grap bevat
een niet zo leuke kern van waarheid.
De Algemene Rekenkamer (controle
rend lichaam voor de besteding
van overheidsgelden, C.J.C.) heeft
het nauwlettend aangetoond. Het
ministerie van CRM deelt handenvol
geld aan subsidies uit zonder na
te gaan of dat allemaal wel nodig is.
Elders in het overheidsapparaat blij
ken trouwens vele miljoenen guldens
te worden uitgegeven zonder wette
lijke grondslag.
De Rekenkamer, aldus gaat het
blad voort, "verdient hulde voor de
onvervaardheid waarmee zij dit
kwalijke beleid aan de kaak stelt.
Haar dikke jaarverslag laat zien
dat de overheid zich er drukker over
maakt om voor zoveel mogelijk za
ken geld los te krijgen dan om te
controleren of het niet wordt ver
spild. Dat hoeft niet te verwonderen.
Zure appel
Hetzelfde blad vestigde de aan
dacht op de benarde economie van
ons land. "Het kabinet staat voor de
onvermijdelijke keuze. Het moet op
korte termijn beslissen of het in 1976
doorgaat met de lastenverlichting
voor particulieren en bedrijfsleven
die het dit jaar heeft doorgevoerd
om onze economie uit het slop te ha
len. Alle tekenen wijzen erop dat
doorgaan is geboden. Minister Lub
bers heeft er (op 3 juni) in de Eer
ste Kamer weer enkele argumenten
voor aangedragen. Hij heeft er met
een bijgezegd wat het onontkoombare
gevolg is: een bezuiniging van mil
jarden op de overheidsuitgaven. En
dan had hij het alleen nog over een
lastenverlichting die niet verder gaat
x is".
"Het sombere beeld dat Lubbers
van de economische situatie gaf,
met name van de benarde positie
van het bedrijfsleven", aldus het
A.D.. "biedt alle aanleiding om niet
alleen de huidige lastenverlichting
te handhaven, maar er volgend
jaar een flinke schep bovenop te
doen: meer belastingverlaging en te
gemoetkoming van het bedi-ijfsleven,
onder meer door een grotere bijdra
ge van de overheid in de kosten van
de sociale voorzieningen. Het kabi
net heeft bij hei-haling verklaard,
dat de werkgelegenheid de hoogste
voorrang moet hebben en dat het
zich grote zorgen maakt over het
bedrijfsleven. Als het Den Uyl en de
zijnen daarmee ernst is moeten ze
zonder aarzelen door de zure bezui-
nïgingsappel heenbijten".
Zetels verleggen?
Dat er inderdaad wrevel in krin
gen van het bedrijfsleven is ont
staan, blijkt uit een recent hoofd
artikel in "Elseviers Magazine". "Na
Akzo en Philips heeft nu ook de Bos
Kalis Westminster Group de vraag
opgeworpen "of Nederland nog in
dezelfde mate als voorheen het land
bij uitstek is, waar een multinatio
nale onderneming een thuishaven
heeft". In het jaarverslag over 1974
wordt er op gewezen, dat er veel kri
tiek op het bedrijfsleven in ons land.
is, met name op de ondernemers.
Machtige groeperingen streven naar
ver gaande veranderingen. Hun staan
wijzigingen voor ogen, die het Ne
derlandse bedrijfsleven voor de bui
tenwereld onherkenbaar zou maken.
De voorzitter van de Raad van Be
stuur van Bos Kalis Cs werelds groot
ste baggermaatschappij), ing. J.
Kraaijeveld van Hemert, is van me
ning dat in deze ontwikkeling on
miskenbaar een groot gevaar schuilt.
Het ondermijnt het broodnodig ver
trouwen dat de ondenemingswereld
NMaaUHMHM
even zeer nodig heeft als welke groe
pering dan ook om zich vruchtbaar
te kunnen ontwikkelen.
Nederland is een klein en dicht
bevolkt land. Het brood dat wij met
zijn allen op de plank willen, zal
voor een deel moeten komen door
ons internationaal te richten onder
nemerschap. De heer Kraaijeveld
van Hemert wijst erop dat het voor
een multinationale onderneming niet
onmogelijk is haar zetel te verleg
gen naar het buitenland. Men ont
komt dan aan een stroom van kri
tiek. De neiging zal hier en daar
wel eens opkomen; wij hebben die
neiging niet. Maar het is duidelijk
dat Bos Kalis een verdere verslech
tering van het ondernemingsklimaat
niet meer over haar kant zal laten
gaan. Het bedrijf heeft een schot
voor de boeg gegeven. Zoals zovele
ondernemingen de laatste tijd. Het
is te hopen dat deze schoten ook
in Den Haag zullen worden gehoord.
Tot nu toe is er weinig van te
merken".
De gewestvorming is m ee«
stroomversnelling geraakt. Half no
vember van het vorig jaar gaven de
ministers De Gaay Fortman (Bin
nenlandse Zaken) en Gruijters
(Ruimtelijke Ordening) een struc
tuurschets over een mogelijke
bestuurlijke indeling van Nederland
aan de openbaarheid prijs. Zij
koppelden er een inspraakperiode utrechtse
van vijf maanden aan vast.
april was deze periode voorbij.
kunnen dus spijkers met
komen. De Wetenschappelijke Raad oplossing niet omstreden is. Vooral
voor het Regeringsbeleid heeft minister Gruijters zou erg gepor-
Te rigoureus
de richting
maar minister De Gaay Fortman zei
niet meer dan, dat „het aantal zal
liggen tussen elf en 44'
Schrikbeeld
koppen worden geslagen. Dat zal oorspronkelijke denkbeeld
ook geschieden, maarintussen heeft
de structuurschets veel
betekenis verloren.
Door
Peter Riemersma
In de schets werd Nederland
opgedeeld in 44 "bestuurlijke eenhe
den". Wie niet méér wist zou denken
dat de ministers via deze schets concludeerde dat
zouden afstevenen op de vorming meer dan dertig gewesten moeten
een hele
slechts een wijziging te presenteren
van de aloude Provinciewet van
wijlen Thorbecke.
Een commissie uit de ministerraad
is druk doende deze wijziging op
papier rond te krijgen.
Een echt wetsontwerp zal er pas
begin 1976 kunnen zijn.
Doe-or gaan
Overigens zal de vooi'gestelde
wijziging van de Provinciewet
gepaard gaan met wijzigingen in
andere wetten, zoals de Brandweer
wet. de Politiewet en de Gemeente
wet. Men mag eruit afleiden, dat
pon aantal (niet allen Hie nu
door gemeenten wordt verricht of
door een aantal gemeenten tezamen,
Etraks door de provincie worden
overgenomen. Een ander soort
provincie, dan wij nu kennen. Van
een bestuursorgaan met beperkte
taken: de voornaamste is wellicht
het toezicht houden op de
gemeenten, wordt dp Drovincie-nipu-
we-styi een echt „doe-orgaan". Na
meer dan een eeuw zijn bruikbaar
heid te hebben bewezen is de
bestuurlijke conceptie van Thorbec
ke duidelijk aan revisie toe.
Een vraag is nog hoeveel zulke
provincie -nieuwe -st\j 1 er moeten
teerd zijn voor een veel kleinschali
ger oplossing, maar in de minister
raad staat deze bewindsman van
Ruimtelijke Ordening vi'ijwel alleen.
In de Tweede Kamer heeft hij nog
wel medestanders. Een van hen is
Een principieel verschil.
concludei*en, dat kennelijk
dwai-s door de PvdA heenloopt.
commissaris van de
Half Koningin prof. mr. P. J. Verdam
(ARP) heeft deze vraag besproken,
toen,
dan veertig gewesten het onvermij-
zijn delijk maakt, dat er nog een
bestuurslaag tussen gewest en rijk
wordt geschoven: een vierde be-
stuurslaag, schrikbeeld van menig
bestuurder. En inderdaad, de
structuurschets van de minister De
Gaay Fortman en Gruijters laat een
indeling van Nederland zien in vijf
„landsdelen".
Verdam is tegen zo'n vierde
bestuurslaag. Vandaar ook. dat hij
als voorzitter van een werkgroep
van de ARP. die in 1969
in geen geval
laten weten, dat we met een heel de achtergrond worden gedrongen,
ander getal dienen te rekenen en Er zal zich een taak verschuiving
dat de benaming „gewest" wellicht
weer uit het bestuurlijk taalgebruik
zal verdwijnen om plaats te maken provincie niet zelf reeds een gewest
voor "mini-provincie", al is de is: ik denk bijvoorbeeld aan
aanduiding „gewestprovincie" ook Friesland",
opgedoken. -pi i i
Het is nu de bedoeling om in plaats 1 norDecKe
Het denken in de ARP is sindsdien
verder gegaan in de richting van
nog minder gewesten: een stuk of
twintig. Deze opvatting lijkt nu
overgenomen te worden door de
regering, waarmee de ARP zich
aandient als leverancier van "een
tweede Thorbecke".
Al is dat misschien al te veel eer
voor de anti's. Kenmerk van de door
hen gepropageerde bestuurlijke her
indeling is juist, dat er zo weinig
mogelijk vei-andert! Men kan zich
afvragen waarom de oplossing van
de ongeveer twintig "mini-provincies"
de laatste tijd zo sterk op de
voorgrond is getreden. Een antwoord
Is zonder twijfel te vinden bij
minister Duisenbei-g van Financiën.
Deze minister zit middenin een
miljardenoperatie om voor 1976 en
volgende jaren de financiële eindjes
van de staat aan elkaar te kunnen
knopen. Alom waart het bezuini-
gingsspook door de Haagse departe
menten. In zo'n sfeer ligt het voor
de hand, dat de ministers ertoe
neigen de bestuurlijke hei-indeling
zo goedkoop mogelijk te laten
verlopen.
benadert de zaak niet van de
bestuurlijke kant maar van de kant
van de burger om wie het allemaal
is begonnen. In de PvdA zelf, de
grootste regeringspartij, is het
laatste woord over gewestvorming
nog niet gezegd. Deze maand zal het
wetenschappelijk bureau van de
partij er een gi-oots opgetuigde
conferentie over houden. Wellicht
komen de kaarten dan toch weer
anders te liggen.
De Maat
In een beschouwing in het blad
Socialisme en Democratie verenigt
Giebels zich met de hoofdcriteria uit
de structuurschets die worden
gehanteerd bij het bepalen van de
maat van het eewest: identiteits-
waarde en draagvlak.
Over de identiteitswaarde"De
bevolking, die woonachtig is in een
gewest, moet zich bij dit gebied
maatschappelijk betrokken voelen,
en .daardoor ook bereid gevonden
worden om zich voor de ontwikke
ling van hun gewest in te zetten
Deze betrokkenheid vereist de
voi-ming van n o d a 1 e gewesten.
gegroepeerd rond een duidelijk
centnim, van waaruit de vei-stedelij-
king plaats vindt. en verder
maatschappelijk en ruimtelijk in
houd en vorm gegeven kan worden".
Over het draagvlak: "De structuur
schets hanteert als minimumdraag
vlak 75 a 100.000 inwonei's. De sectie
Gemeente en Provincie van de
Wiardi Beckmanstichtine (weten
schappelijk bureau van de PvdA)
hanteert een getal van 200 a
500.000. In dit verschil in draagvlak
komt het principiële verschil in
opvatting over de gewestvorming tot wordt gedaan aan
uiting". rijkste criterium,
identiteitswaarde.
Zijn aanbeveling: "Wanneer
staat zouden zijn om de ca. 850
mag men gemeenten van nu terug te brengen
Giebels gedachtengang is
in de structuurschets nog te
rigoureus te werk is gegaan.
Immers, in de schets worden
zeventig nodale gebieden onder
scheiden. terwijl slechts 44 "bestuur
lijke eenheden" worden aangegeven.
Giebels meent, dat hiermee te kort
belang-
tot 55 a 60 gewesten, dan
daannee een bestuurlijke reorgani
satie bereikt zijn, waarmee we nog
dat zelfs generaties toe kunnen!" In deze
nog te opvatting worden wel alle gemeente
lijke taken door de gewesten
overgenomen.
dat
de
Wie de consequenties van deze
rigoureuze ingreep op het gemeente
lijke vlak probeert te overzien,
denkt al rap: als minister zou ik
ruzie met elf provinciebesturen
verkiezen boven ruzie met achthon
derd gemeentebesturen. Nog even
afgezien van de vraag wat meer tijd
kost: elf provincies uitbreiden tot 22
"gewestprovincies" of 850 gemeenten
terugbrengen tot zestig "mammoetge
meenten". Het lijdt geen twijfel, aat
het gemakkelijker is het eerste te
doen en vervolgens heel geleidelijk
via gemeentelijk herindeling toe te
werken naar het laatst, dan alleen
het laatste realiseren.
Misschien is over een Jaar of
honderd zichtbaar, dat Nederland
bestuurlijk het proces heeft doorge
maakt van een land met "gewestpro
vincies" naar een land met
"gewestgemeenten".
ADVERTENTIE
6 persoons literpak haaln pak 'n DOMO produkt
Omstreden
Nu moet men niet denken, dat deze
goedkoopste en minst ingrijpende
DEN HAAG Op 1 juli moet het
afgelopen zijn met ae clandestiene
zenders in ons land. Staatssecretaris
Van Huiten van verkeer is
onverbiddelijk. Want ondanks alle
protesten wordt op 1 juli de
wijziging van de Telegraaf- en
Telefoonwet 1904 van kracht.
Waarmee het zonder machtiging in
bezit hebben van zendapparatuur
strafbaar wordt.
De stoorzenders moeten de lucht uit,
zo maakte het ministerie van
Door
Jan Kees Kokke
Verkeer en Waterstaat onlangs in
een'paginagrote advertentie bekend.
Het is veel te druk in onze beperkte
ether-ruimte. Daar moet nodig iets
aan gedaan worden, vindt de
overheid.
Het zenden zonder machtiging of
vergunning was trouwens allang
strafbaar. Teneinde nu het „zwart-
zenden" doeltreffend te kunnen
bestrijden, heeft de volksvertegen
woordiging de nieuwe wet met
algemene stemmen aangenomen.
Iedei-een, die zonder toestemming
van de overheid een zendapparaat
in z'n bezit heeft is strafbaar.
Tot 1 juli kunnen de clandestiene
zendamateurs hun apparaat inleve
ren. Op het postkantoor krijgen ze
in ruil daarvoor een ontvangstbe
wijs. Tezijnertijd zal daarop een
uitkering worden gedaan van 30
procent van de catalogus-prijs.
Doorgi
;aan
Tot nu toe loopt het bepaald niet
storm op de postkantoren, integen
deel. Van de naar schatting 25 a
30.000 „zwartzenders" in ons land,
hebben er pas een kleine tweehon
derd hun vei-boden „bakkie" ingele
verd. En het ziet er niet naar uit
dat dit aantal veel groter zal
worden. Dat zal dan betekenen dat
de meeste clandestiene zendama
teurs hun apparaat gewoon houden.
En doorgaan met zenden. Want is
niet voor de meeste ether-piraten
het mooiste, het spannendste aan
hun hobby, dat het clandestien
moet. dat het eigenlijk niet mag?
En zo afschrikwekkend vinden de
potentiële overtreders die straffen
nu ook weer niet. Naast verbeurd
verklaring van zijn communicatie
materiaal (ter waarde van enige
honderden tot enige duizenden
guldens), krijgt de betrapte ether
piraat mogelijk een vordering van
de PTT van duizend gulden, waarna
de rechter ook nog eens maximaal
tweeduizend gulden boete kan
opleggen.
De nieuwe wet betekent wel een
behoorlijke taakverlichting voor de
PTT-dienst Opsporing Clandestiene
Zenders. Want tot de nieuwe wet
straks van kracht wordt, moet de
PTT de etherpiraat op hoterdaad
bptrappen aan z'n „bakkie". Die
speurdersactiviteiten gingen soms
niet zonder krachtdadig ingrijpen,
waarbij men zich niet ontzag om,
als de deur niet snel werd
opengedaan, zich met alle gewald
toegang te verschaffen. Per 1 Juli
wordt het makkelijker. Dan is al de
aanwezigheid van het „bakkie"
voldoende om tot strafmaatregelen
over te gaan.
Voorburg werd het actiecomité
„Vrije Burgerband 27 Mhz" van de
grond gebracht.
Klachtenregen
Bargerbander:
De PTT bestrijdt de illegale
radio-hobbyisten op de zogenaamde
27 Megahertz-band, ofwel de elfme
terband, omdat zij de laatste jaren
zo sterk toenamen in aantal, dat de
storingsoverlast bij televisie- en
radio-ontvangst door omwonenden
onaanvaardbaar werd geacht. Het
regent klachten over die storingen,
zegt de PTT.
Inmiddels hebben de zendamateurs
het er niet bij laten zitten. Aan de
tientallen verenigingen van radio-
hobbyisten werden er vlak voor het
van kracht worden van de nieuwe
wet pas nog eens twee toegevoegd.
In Rotterdam werd de Stichting
Communicatie Belangen Nederland
opgericht. De CBN stelt zich
weliswaar op het standpunt „wet is
wet", maar blijft legalisering van de
27 MHz-band nastreven. En in
„Wij burgerbanders hebben een heel
ander uitgangspunt dan de tech
niekzendamateurs", verwoordt Willem
Koek van de actiegroep Vrije
Burgerband de controverse tussen de
verschillende belangenclubs. „De
techniekzendamateurs zenden om de
technische prestaties en de burger
banders zenden om een stuk
intermenselijk contact."
Willem Koek van de actiegroep
Vrije Burgerband vindt bovendien
dat er heel wat vaagheden kleven
aan de nieuwe wet. Om te testen,
wat er nu precies gebeurt als Je Je
zendapparaat Inlevert, heeft Willem
Koek zijn „bakkie" gisteren bij het
hoofdoostkantoor in Den Haag
gebracht. „Alleen als testcase", zegt
hij. „Om daarna uit te zoeken hoe
het precies zit met de vereoeding,
die de overheid ons heeft beloofd."
