Regering vraagt
stukken op over
steekpenningen
PTT'ERSNEEN TEGEN
SPREIDINGSPLANNEN
Duisenberg wil 'gat" dichten
Metro-terroristen: Lewinbracht ons op het
Excuses van
Northrop aan
Saoedie-Arabië
Steun voor
Vergeer
is wijs
ACTIE VOOR
DE ZEEUW
GEEN GELD VOOR ALGEMENE ARBEIDSONGESCHIKTHEIDSVERZEKERING
DINSDAG 10 JUNI 1975
PAGINA 7
Amsterdam (SP) - De 2 Amsterdam
mers die geprobeerd hebben een
bom van bijna zeven kilo dynamiet
te laten ploffen in het Metro-station
in de Bijlmer, geven tijdens de
zitting van de Amsterdamse recht
bank de schuld aan Max Lewin.
Doot
Sybe Stamm
Tijdens de jaarwisseling hadden zij
voor de gein een bom van twee en
een halve kilo laten springen in een
rioolbuis, ook bij het metrostation,
waar een van hen op korte afstand
een flat bewoont.
Toen zij later toevallig met Max
Lewin spraken en zij vertelden dat
zij nog meer experimentele super
knallen wilden maken, zou Lewin
hen hebben overgehaald voor het
plan om een lading te laten ploffen
in een van de metro-stations, aldus
de verdachten, die terechtstaan
samen met de TNO-chemicus die
hen het dynamiet heeft geleverd.
De rechtse activist Max Lewin staat
zelf niet terecht. Zijn advocaat mr.
P. C. Staehle heeft een bezwaar
schrift tegen de dagvaarding inge
diend omdat hij vindt dat de man
zelfs helemaal niet vervolgd hoort te
worden. De rechtbank moet daar
over binnenkort eerst beslissen.
Volgens Lewin hebben de aspirant-
bomleggers wel met hem over de
voorgenomen aanslag op de metro
gesproken, maar het was hun
eigen plan en hij heeft er verder
niets mee te maken gehad.
Electromonteur Rijnold de L. (27)
en tv-reparateur Jan B. (41)
vertellen het dus precies andersom.
Zij werden in de nacht van 13 op 14
februari vlak bij het Bijlmerstation
gearresteerd met hun bom van
zeven kilo. Zij erkenden toen een
treinstel van de metro te hebben
willen opblazen.
Door wie de postende rechercheurs
waren getipt, is niet zeker. De
nieuwjaarsknal van het duo was
volkomen onopgemerkt gebleven, dus
daaraan lag het niet. Wel staat vast
dat de vrouw van Rijnold de L. zich
tot hetlaatst toe fel tegen de
aanslag van 14 februari heeft verzet.
.Maar dat vond ik toen overdreven.
Buitendien wou ik niet op het
laatste moment mijn vrienden in de
steek laten door terug te krabbelen",
zegt Rijnold.
Gevaar
President mr. J. Jansen wijst er op
dat in dit metrostation een
nachtwaker elk uur zijn ronde
maakt en dat deze man door een
ontploffing eventueel gedood had
kunnen worden.
„Dat wisten wij niet. Wij hebben er
nooit iemand gezien" excuseert
Rijnold zich.
„Een afschuwelijk tekort",vindt de
rechter.
Officier van justitie mr. Van
Renesse: „En hebt u nooit gemerkt
dat het daar stikt van de vrijende
paartjes?"
Jan B.: „In februari?"
Officier: „Wie wil vrijen laat zich
door een beetje kou niet weerhou
den. Voor mij is het lang geleden,
maar dat weet ik me nog wel te
herinneren".
Jan B. onthulde dat Lewin had
voorgesteld de bom in het metrosta
tion aan de Wibautstraat te laten
ontploffen. Het duo vond dit te
gevaarlijk. Dat bijna zeven kilo
dynamiet ook in het Bijlmerstation
een enorme ravage zou kunnen
veroorzaken, hadden de verdachten
zich niet zo gerealiseerd. „Wij
wilden alleen de anti-metrodemon
stratie de mist laten ingaan", zegt
Jan B.
Politiek
Uit de voorlichtingsrapporten blijkt
dat de twee bomleggers en hun
leverancier politiek volkomen on
geïnteresseerd zijn. In het rapport
over Jan B. staat dat het voor de
verdachten ging om een onbeteke
nende kwajongensstreek, die door
tussenkomst van Lewin op de metro
gericht is geworden en die daardoor
opeens enorme proporties kreeg. Jan
B. is er hevig van geschrokken.
Rijnold de L. beschouwde het
knalwerk voornamelijk als een
technische prestatie. En hij wilde
meedoen met zijn vriend. Hetzelfde
geldt min of meer voor de
leverancier van de springstof,
chemicus Erik M. (31) die werkte op
het laboratorium van de Rijksverde
digingsorganisatie TNO in Rijswijk,
maar nu uit zijn functie is
geschorst. Hij wordt beschreven als
een perfectionist die is gebiologeerd
door alles wat te maken heeft met
springstof. Hij is een keer geverbali
seerd voor het maken van een knal.
De anderen hebben blanco strafre
gisters.
Ter zitting houdt chemicus Erik
zich zeer op de vlakte. Hij dacht
dat de plof zou gebeuren op een
open veld. Weliswaar erkent hij door
Jon en Rijnold uitvoerig te zijn on
dervraagd over het effect van een
expolsie onder een treinstel „maar
dat waren puur academische vragen.
Ik heb geantwoord omdat het mijn
vak is".
„Het is niet uw vak mee te werken
aan misdadige ondernemingen", re
pliceert de officier.
Enige hilariteit ontstaat als uitkomt
dat de in beslag genomen bom door
de mijnopruimingsdienst voor on
derzoek was overhandigd aan
TNO-specialist Erik! Die schreef
prompt in zijn rapport dat het een
perfect werkstuk was. Later bleek
dat hij de bom zelf had gemaakt.
Doch ook andere experts kwamen
tot de conclusie dat het ding goed
in elkaar zat.
De verdedigers willen dit nu door
contra-experts doen betwisten. De
ontstekers deugden niet, betoogt
Eriks advocaat mr. Smits. Alle
verdedigers vragen uitstel van
verdere behandeling van deze zaak
De officier eist dat de drie
verdachten dan opnieuw in voorar
rest zullen worden genomen, want
uit hun „gedraai" ter zitting is
gebleken dat zij met elkaar
samenspannen. De verdedigers pro
testeren.
Tenslotte beslist de rechtbank dat
het vooronderzoek wordt heropend
voor het horen van de contra-ex
perts. Het trio hoeft niet opnieuw in
bewaring. De zaak zal na 1
september verder worden behandeld.
DEN HAAG (SP) De Nederlandse rege ring heeft via de ambassade in Washington
de documenten opgevraagd over mogelijke omkoping en politieke beïnvloeding d'oor de
Northrop-fabrieken. De stukken over de pogingen om Northrops „Cobra" uitverkoren
te krijgen als opvolger van de Starfighter wo rden vandaag behandeld door de Amerikaan-
se senaatscommissie.
DEN HAAG (ANP) North
rop heeft zich gistéren tegen
over Saoedie-Arabië verontschul
digd voor het feit dat het twee
Saoedi-Arabische generaals steek
penningen heeft betaald. Het
gaat om een bedrag van ruim
miljoen gulden, dat was ver
strekt door de firma "Triad"
die was opgericht om Northrop
"achter de schermen" te verte
genwoordigen. Het beheer van
het bedrijf berustte bij de Zwit
serse advocaat Andreas Froriep.
Het geld waarover hij beschikte
sou hij hebben gebruikt om
"de juiste mensen op de juiste
plaats in te zetten".
„Er zijn al
In deze documenten wordt prins de positie van de priu,.
Bernhard genoemd als contactfiguur heel wat staatsrechtelijke beschou-
alsmede zijn vriend J. Teengs wingen over verschenen. Maar tot
Gerritsen en de Nederlander H. L. nu toe is er geen enkele regering
Visser, oud-directeur van de ammu- geweest, die het nodig vindt zijn
nitiefabriek De Kruithoorn in Den positie als inspecteur-generaal aan
Bosch.
Volgens de stukken zou Teengs
Gerritsen sinds 1967 geld overge
maakt hebben gekregen op een
Zwitserse bankrekening. Hij ontkent
dat ten stelligste en zegt dat er
sprake moet zijn van een persoons
verwisseling.
„Als vertegenwoordiger
te tasten.
A airtjes
"Het houden van een parlementai
re enquete is alleen zinvol wanneer
je twijfels hebt aan de integriteit
van de Nederlandse regering. Daar
is bij ons geen sprake van. Laat
Lockheed-fabrieken in Nederland de Nederlandse regering het zelf
zou ik me ook nooit met dit soort maar onderzoeken", aldus AR-frac-
zaken bezighouden. Ik heb ook nooit tieleider Aantjes tijdens een CDA-
geld laten overmaken op een bijeenkomst in Breda. "Er is nie-
rekening in het buitenland. Dat is mand die veronderstelt dat de Ne-
mijn stijl niet. Ik betreur het vooral de termmijn aangev
tegenover mijn vrienden dat ik op derlandse regering corrupt is". Hier-
deze manier in opspraak kom. Het mee ging Aantjes in op het aange-
doet mij veel verdriet. Ben ik konigde verzoek van het PPR-twee-
daarom uit het kamp teruggekomen de-kamerlid Waltmans.
om dit te moeten meemaken?"
Waltmans heeft vandaag een der
de termijn aangevraagd om daarin
de Amerikaanse corruptieverhalen
rond de Northrop aan te halen. Hij
wenst deze zaak door te geven
Een keihard neen lieten gisteren enkele duizenden PTT'ers in Den Haag horen tegen de sprei
dingsplannen van de regering. Na een bijeenkomst in het Nederlands Congresgebouw vormden
zij op het grasveld naast het gebouw dat 'Neen' nog eens in uit duizenden mensen bestaande let
ters. (Luchtfoto Hans de Bakker)
De heer Teengs Gerritsen en prins
Bernhard zijn beide goed bevriend
met Northrop-directeur Tom Jones.
De prins ontving de Amerikaan
regelmatig op Soestdijk, vaak na
afloop van aandeelhoudersvergade
ringen van Fokker, waar beiden
commissaris zijn; de Amerikaan
omdat Northrop een 20-procent
aandeel heeft in Fokker-VFW.
Teengs Gerritsen: „Het heeft voor
Northrop geen enkele
parlementaire enquêtecommissie
Aantjes stelde verder dat dit kabinet
een brugfunctie zal moeten vinden
naar een betere samenwerking tus
sen progressieven en christen-demo
craten.
"Als die brugfunctie niet vervuld
wordt dan moeten KVP en AR in
„geheim agent" in Nederland te 1977 de consequenties aanvaarden
hebben. Alle informatie die
hebben kunnen
krijgen".
nodig
niet
meedoen. Vindt
die
Fokker brugfunctie wel, dan moet de CHU
thans oppositiepartij, de consequen-
Voor een ieder
die het nog niet weet,
Philips batterijen
gaan heel lang mee.
Zoetemeer wil
voorlopig niet
harder groeien
hard ooit gebruikt te hebben voor "We zijn blij met de oproep van
commerciële doelen. Wat de betaling Aantjes om nu het profiel van het
op zijn naam betreft zegt hij, Jones CDA te gaan vormen. Het gaat om
te hebben voorgesteld, een Neder- de samenwerking in het Nederlandse
lander in te schaklen e voor parlement. Het is in de parlementai-
contacten buiten Nederland. Die re geschiedenis nog nooit vertoond
naam wil de heer Teengs Gerritsen dat twee partijen in de regering en
niet noemen, omdat het een een die zegt in de oppositie te zit-
vertrouwelijke afspraak betreft. Het ten dat daartussen de samenwerking
honorarium voor die niet genoemde steeds nauwer wordt".
Nederlander werd via de naam van
de heer Teengs Gerritsen betaald
om een basis van vertrouwelijkheid
te garanderen.
Prins Bernhard liet gisteravond
middels zijn secretaris weten,
DEN HAAG (ANP) In een vol
ledig gevulde Prins Willem Alexan-
derzaal (2200 plaatsen) hebben PTT-
ers gistermiddag een laatste protest
bijeenkomst gehouden voordat de
Tweede Kamer (vandaag) begint
aan de debatten over de spreidings-
nota. van de regering. Er waren niet
minder dan 13 sprekers die van hun
solidariteit met de PTT-ers en de
mensen van de topografische dienst
in Delft kwamen blijk geven.
Aan het einde van de bijeenkomst
werd een motie aanvaard, waarin
erop wordt aangedrongen, dat er
nieuwe diensten in het noorden,
oosten en zuiden komen om de werk
loosheid daar op te vangen. Ook
wordt in de motie gevraagd de dien
sten, zoals de PTT, op te dragen
wat op basis van eigen inzichten,
open studies en reëel overleg dooi
de betrokkenen kan worden gedaan
om die regio te steunen
"Spreiding op deze manier is één
grote speculatie", zei de Haagse lo
co-burgemeester H.F. Happel. "Het
zal wel loslopen, zegt deze regering,
maar nergens maakt de regering
waar dat Den Haag regeringscentrum
en regionaal centrum kan blijven.
Daarvoor zijn arbeidsplaatsen van
elementair belang, zoals de haven
van belang is voor Rotterdam".
"De regering gokt erop dat wij,
geen uitweg ziende, wal zullen mee
gaan", vond mevrouw Brooshoofd,
sprekend namens de PTT-vrouwen.
'Zij geloofde niet dat er voor de PTT-
vrouwen, die nu in Den Haag of om
geving een baan hebben, vervangend
werk zal zijn in het noorden.
De dienstcommissies PTT hebben
minister Westerterp van Verkeer en
Waterstaat gevraagd na te gaan of
staatssecretaris Van Huiten. In een
gesprek dat de stuurgroep begin ju
ni met de staatssecretaris had over
de spreiding van de rijksdiensten,
had die verklaard dat hij een sfeer
van geweld bij het nemen van im
populaire maatregelen wel gewend
is en ook aan kan.
De heer Van Huiten had, naar de
stuurgroep thans heeft bekend ge
maakt, in dat gesprek gezegd slechts
voor de uitwerking van de huidige
politieke spreidingsplannen te zullen
zorgen. De belangen van het perso
neel en de inspraak moeten zijns
inziens beperkt blyven tot de keuze
om al of niet mee te verhuizen. De
Andriessen (KVP):
OSS (ANP) Het bestuur van de
KVP-kring Brabant, de grootste
kring van de KVP, heeft volgens
KVP-fractievoorziter Andriessen
een wijs besluit genomen door zijn
steun te geven aan kandidaat Vergeer
die is voorgedragen voor het voorzit
terschap van de Katholieke Volks
partij. "Het is bijzonder verheugend
dat dit bestuur dat besluit nam'al
dus mr. Andriessen gisteravond tij
dens een spreekbeurt te Oss. in het
kader van een werkbezoek van CDA
bewindslieden en -kamerleden aan
Brabant.
Mr. Andriessen zei, dat er geen en
kel bezwaar is om de eigen partij
te versterken en te profileren. "Maar
dat wilde De Zeeuw niet. Die wilde
oe KVP omvormen tot een christen
democratische partij. Een CDP bin
nen het. CDA zou verwarring geven.
Verwarring bij de partners ARP en
CHU en verwarring bij de honder
den provinciale en gemeenteraads
fracties van het CDA", aldus de voor
zitter van de KVP-tweede-kamer-
fractie.
Mr. Andriessen zei, sprekende over
het maken van afspraken vooraf bij
de eerstkomende tweede-kamerver-
kiezingen, een persoonlijk voorstan
der te zijn van een intentieverklaring
op wederzijdse basis. "Men zal met
de CHU moeten praten als men met
de christen-democraten wil praten.
Daar kan de PPR ook niet onder
uit", aldus mr. Andriessen.
Volgende week maandag, tijdens
een vergadering van de tweede-ka
mercommissie voor landbouw over
de inkomenspositie in de landbouw
zal de CHU-fractie trachten het ka
binet te bewegen tot een meer tege
moetkomende houding jegens land
en tuinbouw. "De fracties van KVP,
ARP en CHU hebben daarvoor in de
nota "Groen licht" van de weten
schappelijke instituten van de drie
parijen over de problematiek in
land- en tuinbouw een goede basis
gelegd", aldus dr. Kruisinga. voor
zitter van de CHU-tweede -kamer
fractie gisteravond in Oss.
het juist is, dat de bedrijfsleiding staatssecretaris had de indruk dat
de PTT door middel
stichten van nieuwe en groeidiensten
op basis van een volledig vrijwilli
ge keuze voor hen die deze diensten
in de regio willen wormen - een
bijdrage
de meeste PTT-ers graag naar het
noorden willen vertrekken en vond
dat de dienstcommissies het perso
neel niet vertegenwoordigen. De heer
Van Huiten bleef er bij, dat zijns
de spreiding kan leve- inziens personeelsleden in de groep
van 132 topfunctionarissen de open
brief onder dwang hebben getekend,
aldus hebben de gezamenlijke dienst
commissies gisteravond bekend ge
maakt.
De stuurgroep gezamenlijke dienst
commissies van de centrale directie
PTT hebben voorts minister Wes
terterp gevraagd te bemiddelen bij
DEN HAAG <SP> Oud-
KVP-voorzitter Dick de Zeeuw
krfjg steun vanuit een nieuwe
hoek. Een directeur van een fa
briek in Gelderland, waarvan
De Zeeuw commissaris is, is 'n
schriftelijke campagne voor
hem begonnen. Hij heeft een
aantal KVP-kringen aange
schreven met het verzoek zich
achter De Zeeuw te plaatsen.
ZOETEERMEER (ANP) tre hokt te zijn omdat de mensen
gemeenteraad van Zoetermeer heeft al 'ijn begonnen te
met
v^a^een" reactie op ^èen rapport TO gebeuren worden
"bouw-mogelijkheden in Zoetermeer' beschouwd aldus het
van de provincie Zuid-Holland. In commentaar.
dat rapport ^chat Oe Na oud.mini5ter Den Toom heeft
ook oud-minister van defensie
Den Haag Minister van Financiën ten. De verwachting is dat dit inkomsten uit opcenten op
woningbehoefte in het stadsgewest
Den Haag op 467.000 tot 1980
ta" „dJl„bIh°15e benaderddoor
moet onder meer Zoetermeer vol
doen.
In hun nota stellen B en W van
Zoetermeer dat de provinciale plano
logische dienst tot die cijfers is ge
komen doordat men is uitgegaan van
een groei van de Nederlandse be
volking in het jaar 2000 tot circa
16 miljoen inwoners. Die groei is vob
gens
De Koster laten weten, nooit te zijn
die hem een
of ander vliegtuig kwamen aanbeve
len. Hij maakte bezwaar tegen het
PPR-voorstel om een parlementaire
enquete te houden, mede naar
aanleiding van de positie van de
prins als inspecteur-generaal voor
de krijgsmacht. De rijksvoorlich
tingsdienst verklaarde, niet verrast
berekening~van" het~CBS te ajn over de nieuwe discussie over
uit 1971. B en W menen dat die
berekening is achterhaald. Het i
De hervormde predikant Hoo-
genkamp (29) te Veere heeft 250
kerkgangers tien gulden uitgedeeld
met de bedoeling dat ztf met dit ta-
lent" gaan werken om f 140.000 bij
W de conclusies die op die elkaar^ te brengen
Cijfers zijn gebaseerd achterhaald.
nomisch instituut voor de bouwnij
verheid heeft bijvoorbeeld inmiddels
berekend dat Nederland in het jaar
2000 zo'n 13,5 miljoen inwoners zal
hebben. Daarmee zijn ook volgens
De provinciale planologtsche dienst
vindt dat op korte termijn vier bouw
plaatsen (Wateringen, Pijnacker, Zoe
terwoude en Zoetermeer) tegelijker
tijd tot ontwikkeling moeten woi>
den gebracht.
verwartning in de kerk en de restau
ratie van het orgel. Kinderen bene
den 12 jaar kregen van hem een gul
den. Er is tot dusver f 10.000 binnen
gekomen, onder meer uit de verkoop
van schelpen, stickers, frites, bloe
men en boekjes.
dr W. F. Duisenberg heeft zijn
collega's opgedragen samen voor een
totaalbedrag van meer dan 3,5
mijlard te schrappen uit hun voor
volgend jaar geraamde uitgaven.
Samen met maatregelen in de
aantal in het komende jaar zal ingevoerde informant.
oplopen tot vierhonderdduizend.
De regering heeft herhaaldelijk Inperkingen
beloofd, dat een arbeidsongeschikt- onder meer
ook zelfstandigen Jeugd-
Sterk omstreden zijn de voorgestelde inzinking betekent onder meer:
n de welzijnssector, een scherpe daling van de
inkrimping van het belastingopbrengsten dit Jaar
kunnen profiteren per 1 juli onderwijs en wetenscheppen. Vooral
bij volgend jaar;
belastingsfeer denkt Duisenberg ''op 1976 zal worden ingevoerd. In dat het wetenschappelijk onderwijs zal steeds
die manier een „gat" van vijf tot 2
jaar
dit de overheid 240 miljoen
moeten laten. Een van de daarvan een verdere stijging
miljard in de voorlopige rijksbegro- kosten. In 1978 zouden de kosten grote conflictpunten is de inpassing uitgaven voor sociale verzekeringen.
ting 1976 te dichten.
Enkele opmerkelijke voorstellen
Duisenberg om de financiële huis- dat
houding van de staat in evenwicht Algemene
te houden: verzekering
Uitstel van de invoering van de geen geld is.
arbeidsongeschiktheidsverzekering Hetzelfde geldt
zelfstandigen
zijn gestegen tot 750 miljoen gulden.
Duisenberg heeft nu laten weten,
invoering van deze
schrappen
aan het Rijkswegenfonds.
genfonds. De rijksbijdrage
de extra-aardgasbaten in het
begrotingsgeheel. Voor volgend jaar
een bedrag van 4," miljard.
Arbeidsongeschiktheids- Minister Duisenberg verzet zich er
V.) voorlopig sterk tegen deze extra-aardgasbaten
als blijvend te beschouwen. Hij wil
het Rijkswe- niet meer dan 1,3 miljard gebruiken
dit als dekking van het begrotingste-
miljoen (1974: 252 miljoen). Het eindigheid
de jaarwisseling '74/'75 Rijkswegenfonds krijgt zijn normale tegen
geldelijke vergoeding
Minister Duisenberg
schrappen
Nederlander die langdurig arbeids
ongeschikt is. Zo'n regeling bestaat
al voor werknemers, de W. A. O. De
laatste jaren zijn de uitgaven
krachtens de W. A. O. zeer sterk
gestegen, doordat steeds meer
werknemers arbeidsongeschikt raak-
de rijksbijdrage fonds is dit jaar al verlaagd tot 216 kort. Duisenberg wijst daarbij op de
van de aardgasbron:
eeuwwisseling zal de
uit de aardgasbel van Slochteren vermoe-
p stil- delijk leeg zijn.
iedere staande auto's. „De conflicten die Een andere vraag die zich
klemmend aandient is, moet het
het gevolg kunnen zyn van de
drastische bezuinigingen zyn veel zittende kabinet-Den Uyl verant-
het voortbestaan woordelijk zijn
meerjarenaf-
i het kabinet, dan andere conflic- spraken die tegen het einde
ten tot
ging va
is daar
i toe bij elkaar. De
i de Starfighter door de F-16
n peuleschil by", zei 'n goed
rit tot 1980 doorlopen?
De financiële moeilijkheden waar
mee het kabinet- Den Uyl zit zyn
Philips batterijen,
een van die dingen die
vandaag de dag
nog lang meegaan.