Moordplannen van CIA in buitenland blijven geheim NAAST HET NIEUWS Water van Eufraat komt voor Irak te laat Veertien gijzelaars in handen drie gevangenen NU EIGEN TURKS CYPRISCHE STAAT Rapport Rockefeller wel openbaar LAGERHUIS VOOR RADIO Geheime executies in Rhodesie Militair ingrijpen Portugezen in Angola DINSDAG 10 JUNI 1975 BUITENLAND PAGINA 1 Bij een felle brand in de districtsgevangenis van Seminole (staat Florida) zijn gisteren elf mensen om het leven gekomen. Volgens opgave van een naburig ziekenhuis moesten 43 mensen met ver wondingen of rookvergiftiging worden opgenomen. De meeste slachtoffers zijn gevallen onder de gedetineerden, maar vast staat dat ook een in het complex aanwezige reclasseringsambtenaar is omgekomen. Op de foto wordt een bedioelmde gevangene weggedragen. De brand is ontstaan in de matras van een gedetineerde die verpleegd werd in de ziekencel. In de afgelopen zes wéken was de gevangenis drie keer eerder door brand geteisterd. De gedetineerden van Seminole zijn het agelopen jaar herhaaldelijk in opstand gekomen tegen de toestanden in de overvolle gevangenis. NEW WESTMINSTER (AP) In de gevangenis van British Co lumbia (Canada) hebben drie ge detineerden gisteren 14 personen gegijzeld. Zij eisen een leger-heli copter die hen samen met de gijze laars moet overbrengen naar de luchthaven van Vancouver, vanwaar zij met een ander toestel willen uit wijken naar een nog onbekende be stemming in het buitenland. De gijzelaars worden vastgehou den in de archiefruimte van de re creatievleugel in het gevangeniscom plex. De gedetineerden staan met de autoriteiten in contact via verslag gevers. een advocaat en Mordecai Briemberg, een .lid van de Canade- de communistische partij. neerden als de gijzelaars "hun ge drag en emoties in bedwang hou den". Hij voegde er aan toe dat het drie tal niet heeft gezegd wat het wil ondernemen als er aan hun eisen geen gehoor wordt gegeven. Zij hebben evenmin een ultimatum gesteld. Cernetic zei dat de daders zich kennelijk realiseren dat deze kwestie beraad op regeringsniveau vereist. Hij hield er rekenig mee dat Otta wa pas "over geruime tijd" een standpunt zal hebben bepaald. De drie gedetineerden zitten allen wegens moord levenslange straffen uit. Aanvankelijk gijzelden zij onder bedreiging met hun messen 18 men sen, maar een vrouwelijke ambte- Twee andere gijzelaars, mede-ge vangenen, werden enkele uren later vrijgelaten samen met een bewaker die kortgeleden een hartaanval heeft gehad. Onder de resterende 14 gijzelaars bevinden zich tenminste drie vrou wen. Het gezelschap wordt vastge houden in een archiefruimte die slechts één deur heeft en geen ven sters. Wel zijn er twee ventilatieko- kers die in de ruimte uitkomen. NICOSIA (UPI) De Turkse Cy prioten hebben bij 't zondag gehou den referendum met overgrote meer derheid gekozen voor de ontwerp- grondwet voor een afzonderlijke fe derale staat op hun eiland. Volgens officiële mededelingen wa ren er op de 37.732 uitgebrachte stem men slechts 230 die het ontwerp af- Ongeveer 70 procent van de geregi streerde Turks-Cyprische stemgerech tigden heeft gestemd. De mees ten van hen wonen in het noordelijk deel van het eiland, dat bij de inva sie van vorig jaar door Turkse troepen werd bezet. De Turks-Cyprische letder Rauf Denktasj is al genoemd als de eer ste president van de federale staat, die tot dusver nog door geen enkel- land is erkend. Denktasj zei dat de nu goedgekeurde grondwet zoda nig kan worden gewijzigd dat deze geschikt is voor een gezamenlijke Grieks-Turkse federale regering voor het eiland als de twee partijen tot overeenstemming zouden komen over dé bestuurskwestie. LONDEN (AP) Voor het eerst in de geschiedenis is gis termiddag door de Britse radio bij wijze van proef een recht streekse uitzending verzorgd van de debatten in het Lagerhuis. Uitgezonden werd het "vragen uurtje" dat elke dag aan de or de is en waarin de leden in totaal 635 vragen mogen stel len aan de leden van het kabi net die dan meteen worden be antwoord. De uitzending werd verzorgd door de BBC en de onafhankelij ke commerciële omroep. Voor het eerst konden de kie zers horen hoe het toeging in hun Lagerhuis waarover totnutoe alleen maar was gelezen, en kon kennis worden genomen van de bekende uitroepen als "hear hear", hetgeen een groot com pliment is, of "rubbish" (onzin) en "resign" (aftreden), het an dere uiterste. WASHINGTON (AP) President Gerald Ford zal al het materiaal betreffende het aandeel van de CIA in complotten om mensen te vermoorden, ter beschikking stellen van de minister van Justitie. Deze zal dan uitmaken of er eventueel tot strafvervolging zal worden overgegaan. Intussen zal het rapport over de binnenlandse activiteit van de CIA, opgesteld door een speciale commissie onder leiding van vice-president Nelson Rockefeller, in de loop van vandaag worden gepubli ceerd. De bevindingen inzake acties van de CIA om buiten landse politici uit de weg te ruimen, worden niet bekendge maakt. Deze stukken gaan rechtstreeks naar de president die ze ter beschikking stelt van zijn minister van Justitie. In een landelijk door radio en tv verslagen persconferentie zei Ford te geloven dat het rapport de ge loofwaardigheid van de CIA zal her stellen. Niettemin, aldus de presi dent," ben ik van mening dat er bij de CIA interne -verbeteringen mogelijk zijn". plotteerd tegen de levens van Castro en Rafaël Trujillo van de Domini caanse Republiek. De conclusies van de commissie zullen echter wel ter beschikking komen van de speciale commissies in beide huizen van het Congres die eigen onderzoek naar de CIA- Ford kondigde aan dat er op grond schandalen voeren, van bepaalde conclusies die hij uit Ook de informatie welke op dit het rapport heeft getrokken maat- punt door het Witte Huis is verza- regelen zullen moeten worden geno- meld zal worden doorgespeeld naar Welke dit zijn zei hij echter deze selecte gezelschappen. niet. De speciale ding van vice-president Nelson Roc kefeller werd vijf maanden geleden Ford zei er van overtuigd te zijn onder Jlei- dat deze volksvertegenwoordigers bij het behandelen van die inlichtingen 'de uiterste voorzichtigheid zulllen en andere als, "staatsgevaarlijk" be schouwde personen in ambtstermij nen van Nixon en nog eerder, de CIA heeft slechts mandaat voor ac- het buitenland. volgtrekkingen maken over moge lijke gebeurtenissen uit het verle den. Zoals altijd in het verleden", zei Ford, "ben ik een tegenstander politieke moord... deze regering De commissie Rockefeller heeft heeft dergelijke methode nooit Ford eind vorige week verslag uit- derdeel gemaakt van haar beleids- gebracht. Tijdens zijn persconferen- opvatting en zal dit ook tie in de rozentuin van het Witte doen". Huis weigerde Ford in debat te gaan over de mogelijkheid dat zijn voor gangers wellicht betrokken zijn ge- ka de CIA en andere" inlichtingen- weest bij plannen om Amerika-on- diensten nodig heeft als ir welgevallige politici uit de weg te "die van vitaal belang zijn ruimen. nationale overlevingskansen." Ford kondigde aan dat de bevin dingen van de commissie hierom trent niet zullen worden gepubliceerd. De afgelopen weken hebben de me dia veel aandacht besteed aan be richten als zou er o.m. zijn gecom- Handhaving van een slagvaardige en competente i inlichtingendienst werd door Ford omschreven als een absolute noodzaak "voor de bescher ming van onze nationale belangen". Vervuiling De directeur van de gemeetnelijke reinigingsdienst van Rome, Ruggero Suatrtti, is tot een jaar voorwaardelijk veroordeeld om dat men hem verantwoordelijk acht voor de "vervuiling van de openba re wateren van Rome". De wa gens van de gemeentelijke reini gingsdienst haalden giftige afval stoffen bij de fabrieken op en stort ten die dan in de riolen langs de ti- ber zonder ze eerst door de zuive ringsinstallaties te laten behande len. Vaticaan en DDR De "minister van Buitenlandse Zaken" van het Vaticaan. mgr. Agostino Casaroli, is gistermiddag in de DDR aangeko men. Zijn eerste bezoek aan het land zal zes dagen duren. Op het vlieg veld Schönefeld werd hij begroet door zijn gastheer, minister van Bui tenlandse Zaken Oscar Fischer, met wie hij besprekingen zal voeren over "zaken van wederzijds belang". SALISBURY (UPI) Edson Sitho- le heeft gisteren als woordvoerder van de Afrikaanse Nationale Raad. de overkoepelende organisatie van de bevrijdingsbewegingen in Rhodesië, verklaard dat de Rhodesische rege ring in het geheim negers laat te rechtstellen. Hij zei dat er de vorige week vier negers zijn opgehangen en dat men sen die terechtgesteld zullen worden, hiervan niet van tevoren op de hoog te worden gesteld. Een woordvoerder van de Rhodesische regering wilde op aeze verklaring geen commentaar ge ven. GRAFFITO Het dagblad II Messagero in Rome heeft gisteren het graffito op de bekladde inuren van de eeuwige stad gesignaleerd. In grote,-zorgvuldig aangebrachte letters, staat er: „Weg met muur- MODERNE ICARUS De Franse ski-leraar Pierre Opinel is gisteren op eigen wieken van de top van de 3300 meter hoge krater van de vulkaan de Etna naar beneden gevlogen. Hy legde een afstand af van 1500 meter, geheel op eigen kracht. De 35-jarige Fransman zei dat het de tweede maal was dat hij deze vlucht had gemaakt, waarbij hij slechts gebruik maakte van de kracht van zijn armen, om te bewijzen dat hij kon vliegen als de Icarus uit de mythologie. Opinels vleugels hadden een breedte van 3 meter en hij kon ze be wegen door middel van koorden. Gisteren maakte hij een vlucht 'van 60 meter lengte boven de voor naamste krater en daalde vervolgens af om veilig te landen bij een berghut die de naam Sapienza voert. VERKEERSMIS IN ENSCHEDE In de Heilig Hartkerk in Enschede wordt op zondag 15 Juni een verkeersmis gevierd. De kerk zal bij die gelegenheid getooid zijn met posters van Veilig Verkeer Nederland, er staan stoplichten in de kerk en op het altaar zal een motor van de verkeerspolitie staan. De misdienaars zullen voor deze gelegenheid niet gekleed zijn in toga en superplie, maar in de oranje poncho's van de verkeersbri- gadiers. Een brigadier van politie zal de predikatie houden, het En- schedees politiecombo zal voor de muzikale begeleiding zorgen. In de mis zal vooral gewezen worden op de gevaren van het vakantie verkeer. FRANSEN PRO PROSTITUTIE Een grote meerderheid onder de Fransen 74 procent 82 procent mannen is voor het toelaten van de prostitutie. Volgens een opiniepeiling waarvan het resultaat vandaag verscheen in het dagblad Le Progress in Lyon, is maar drie procent van de mannen en tien procent van de vrouwen tegen alle vormen van prostitutie. Tippelen en aanklampen op straat wordt door 41 procent van de Franse mannen en 33 procent van de Franse vrouwen abnormaal gevonden. Onder hen is een grote meerderheid 69 procent man nen en 60 procent vrouwen voor het uitoefenen van de prostitu tie in daarvoor bestemde huizen. De enquete is uitgevoerd naar aanleiding van bezettingsacties van prostituees om verbetering van hun status en soepeler optreden door de politie af te dwingen. VERTRAAGDE PAKKETPOST Gisteren is in Londen een pakje met twee paar pyjama's, een hand doek en een paar schoenen aangekomen voor een zekere Nawazisj Ali. Het pakje was acht Jaar geleden ln Pakistan ter post bezorgd. Maar de posterijen in Londen zijn erachter gekomen dat meneer Ali niet meer op het vermelde adres in het Londense oud-zuid woont en nu zitten ze njet de spullen. Het pakje waarin ze zaten maakte deel uit van een postzending aan boord van een schip dat door het Suezkanaal voer toen het als gevolg van de oorlog in hpt Midden-Oosten in juni 1967 werd ge sloten. Vorige week bij de wederopenstelling van het kanaal, kon het schip weer zee kiezen. De posterijen in Londen bekeken de 39 zakken brieven en nakketten uit Pakistan en troffen alles vrijwel intact aan. „We zitten met het probleem alle geadresseerden op te sporen. Ve len zijn sinds 1967 waarschijnlijk naar elders verhuisd. Het zal er wel op uitdraaien dat we een hoop zullen moeten weggeven", ver klaarde een functionaris van de posterijen. GEEN ONTSLAG DOOR KATER Een industriële rechtbank in Birmingham heeft bepaald dat het onjuist is iemand te ontslaan die door een kater z'n werk niet naar behoren kan vervullen. Een dergelijke daad is tegen de moderne opvattingen van industriële verhoudingen. De rechtbank deed deze uitspraak in het geval van een winkeldetective, die verlof had ge vraagd naar huis te mogen gaan omdat hij een kater had, waardoor hij niet in staat was naar behoren uit te kijken naar stelende klan ten. Zijn chef liet hem naar huis gaan. maar zei hem de volgende dag dat hij was ontslagen. De president van de rechtbank vond dat de winkeldetective, een voormalig rechercheur van politie, eerlijk was geweest en geen smoesje had opgehangen over een of andere ziekte. De detective vertelde de rechtbank dat hij op de bewuste avond teveel rum had gedronken tijdens een verjaarsfeestje van een vriend. Hij had nog geprobeerd de kater te bestrijden met aspirines, maar er was geen helpen aan geweest. Zijn broer, die om dezelfde reden bij zijn be drijf werd ontslagen, gaat nu ook zijn heil zoeken bij de rechtbank. LOEANDA (UPI/AP) Portuge se parachutisten hebben gisteravond de wapenarsenalen leeggehaald van twee bevrijdingsbewegingen (MPLA en FNLA) van Afrikanen die elkaar in de laatste drie maanden hebben bestreden en daarmee honderden slachtoffers hebben gemaakt. Tot de ontruiming van de opslag plaatsen van het nationale bevrij dingsfront van Angola en de volks bevrijdingsbeweging van Angola is volgens een zegsman van het Portu gese opperbevel overgegaan omdat de twee bewegingen zich niets heb ben aangetrokken van een akkoord met de Portugezen een wapenstil stand in acht te nemen en geen wa pens in de hoofdstad in te voeren. Volgens de Portugese overheid is een van de voornaamste oorzaken van de voortdurende strijd tussen beide bewegingen, het zonder aan- ziens des persoons uitreiken van wa pens door de leiders aan hun volge lingen, die in een aantal gevallen de kinderschoenen nauwelijks zijn ont groeid. Intussen wordt het 24.000 man ster ke Portugese leger in Angola vanuit Lissabon versterkt om te proberen de vrede in het land te herstellen voor dit in november zijn onafhan kelijkheid krijgt. De leiders van de twee bewegingen plus die van een derde komen wind en weder dienende zondag bij elkaar in Kenia om te zoeken naar wegen die onderlinge strijd te beëindigen en politieke eenheid te bewerkstelligen. In het Noorden van Angola wor den op vele plaatsen harde gevech ten geleverd tussen de drie bevrij dingsbewegingen MPLA. FNLA en Unita. Volgens in Johannesburg ont vangen radio- en persberichten heb ben de schietpartijen zich sinds het weekeinde van de hoofdstad Loeanda naar het binnenland verplaatst. Zwaar gevochten werd ook om de stad Malanje, 350 km ten oosten van Loeanda. Er zouden grote verwoes tingen zijn aangericht. Alle partijen maken gebruik van machinegewe ren, granaatwerpers en antitankge- schut. Volgens onbevestigde berichten zou den er de laatste vier dagen alleen in Loeanda honderden burgers zijn gesneuveld. Portugese militairen pro beren met gebruikmaking van pant servoertuigen de vechtenden te schei den. Het wordt niet denkbeeldig ge acht dat de twee niet-communisti- sche bevrijdingsbewegingen FLNA en Unita zich samen tegen de mar xistisch getinte MPLA zullen keren om zodoende de bloedige machts strijd in hun voordeel te beslissen. Volgens in Johannesburg opgevan gen radioberichten zit de bevolking van Loeanda sinds maandag zonder water. De waterleiding van de stad is bij de gevechten tussen de bevrij dingsbewegingen beschadigd. Een Portugese militaire woordvoer der heeft verklaard dat 2300 Portu- wilde meewerken wegens en gbrk gezen de afgelopen maand met vlieg tuigen uit Angola zijn geëvacueerd. Hij ontkende de berichten dat de Portugese luchtvaartmaatschappij TAP niet meer aan de luchtbrug wilde meewerken wegens een gebrek aan veiligheid. BEIROET (Reuter/UPI) Het vorige week na veel geharrewar door Syrië genomen besluit meer water van de Eufraat door te laten om de door de waterschaarste getroffen boeren in Irak te helpen komt voor hen te laat in het seizoen. De Iraakse minister van Irrigatie, Makram Talbani, verklaarde zondag dat zeventig procent van de gewas sen op de Iraakse akkers als verlo ren kan worden beschouwd doordat Syrië tot dusver een groot gedeelte van het door de Eufraat stromende water met de bijna voltooide Tabqa- dam tegenhoudt. Syrië zegde vorige week toe meer water door te laten. Hij deed dat in antwoord op bemiddelingspogingen van Saoedi-Arabië om een regeling te treffen in de kwestie van het door beide landen opgeeiste aandeel van het rivierwater. Talbani verklaarde dat uit rappor ten van deskundigen van o.a. de We reldbank blijkt dat Syrië nog steeds meer dan de helft van het Iraakse aandeel van het Eufraatwater te genhoudt. De Eufraatcrisis tussen de twee landen heeft geleid tot een serie maatregelen en tegenmaatregelen doora Bagdad en Damascus, zoals de sluiting van het Syrische luchtruim voor Iraakse vliegtuigen en van de handelscentra in de twee hoofdste den. Het geschil is vooral zo scherp ge worden door de politieke rivaliteit tussen de twee BaathregeringsJeiders in Syrië en Irak. Nadat Damascus had aangekon-, digd het Iraakse aandeel van het rivierwater te vergroten schreef het Iraakse regeringsblad el Thawra dat dit besluit dat Syrië verschil maakt tussen het Iraakse volk en zijn lei ders. De beschuldigingen van Irak, dat Syrië zoveel water voor zichzelf be houdt dat het bestaan van 3,5 mil joen Irakezen gevaar loopt, dateren van enkele maanden terug. Damas cus verdedigde zich door te zeggen dat het niet meer water tegenhoudt dan waar het recht op heeft. De Eufraat ontspringt in de ber gen van oostelijk Turkije, stroomt ruim 1400 kilometer verder het noord oosten van Syrië binnen en loopt ver volgens door de laagvlakten van Sy rië, waar zij eens de hangende tuinen van Babylon van water voorzag. Samen met de oostelijker stromen de Tigris gaf de Eufraat de naam aan het historische Mesopotamië, dat "land tussen de twee rivieren" be tekent. Het vraagstuk hoe het water over de rivierstaten verdeeld dient te wor den is niet nieuw en in de afgelopen tien jaar zijn er onderzoekingen ver richt om vast te stellen hoeveel ieder land zou moeten krijgen. Maar Syrië en Irak hebben zich niet naar de uitkomsten van deze onderzoekingen gericht en hei'haal- de pogingen om een permanente op lossing te vinden zijn steeds mis lukt. Het was tenslotte de Saoedi-Arabi- sche minister van Oliezaken, Achmed Jamani, die er in slaagde iets te be middelen dat op een regeling lijkt. Saoedi-Arabië zal met deze bemid deling doorgaan tot een totale oplos sing voor het geschil is bereikt, zo verkalarde Jamani vorige week in Riad. Voordat de Tabjadam werd ge bouwd, zegt Talbani, de Iraakse mi nister voor Irrigatie, gebruikte Irak ongeveer 19 miljard kubieke meter per jaar. Zijn land is bereid met minder genoegen te nemen en acht 14 miljard kubieke meter redelijk. Het zal dan nog een aanzienlijk ka pitaal moeten steken in de verande- irng van ririgatiewerken om de ver minderde watertoevloed op te van gen. Deze berekeningen zyn volgens Ta- bani erop gebaseerd dat Syrië onge veer 17 miljard kubieke meter per jaar uit Turkije krijgt, dat ook al riode door Syrië ontvangen water is. met Russische steun in aanleg zijn- dammen in de rivier heeft gebouwd, naar Irak gegaan, zegt Kahalah. Hij de kanaal tussen het Thartharmeer Als de watertoevoer beneden dit cij- stelt dat het water van de Eufraat fer zakt dan zal Irak het verlies men en als het erboven komt mag Syrië zeventig procent van het meer dere houden, aldus de Iraakse be windsman. De Syrische minister Kahalah is slechts Syrië veel belangrijker is dan komt, voor Irak als men rekening houdt met de eigen bronnen van water voorziening Naast de Eufraat heeft Syrië de Eufraat, dat dit jaar gereed Minister Talbani stelt hier echter tegenover dat dit project geen oplos sing biedt voor de verminderde toe- het daar niet mee eens. Naar zijn mening is het onjuist te denken in termen van watervolumen. De enige eerlijke manier is dat de twee lan- ve var den de beschikbare hoeveelheid in be- meter, paalde hoeveelheden verdelen, zegt bruikt hij. Volgens Kahalah is de toevloed kubieke meter water, de ondergrond se voorraden meegerekend. Hiertegenover staat een eigen reser- Irak van 53 miljard kubieke waarvan een gedeelte ge nu kunnen worden om de la- 3,5 miljard vloed van het water van de Eufraat, althans niet voor de komende tien Jaar. Het water van het Tharthar meer is namelijk erg zout. Delegaties uit Irak en Syrië zijn naar Turkije geweest om over de waterkwestie te praten, maar daar- gere opbrengst uit de Eufraat te bij is geen regeling tot stand geko- water uit Turkije in het laatste hydro nister. compenseren, aldus de Syrische mi- lische jaar (oktober-april) gedaald tot acht miljard kubieke meter, ver geleken met een gemiddelde over de afgelopen 35 Jaar van 17 miljard. De ze daling heeft zich voorgedaan sinds de voltooiing van de Kebam-dam in Turkije. Bijna tweederde van het in deze pe- Kahalah wijst in dit verband op het plan er nog e ADVERTENTIE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1975 | | pagina 11