Leuke chateauwijn
uit de supermarkt
Voor de kelder
Dracaena nieuwe modeplant
Soepje
vooraf
ZATERDAG 24 MEI 1975
„Als je tot de gelukkigen met een wijnkeldertje hoort, dan
is het nu de tijd om wijn te kopen", zegt Superunie-directeur
Rijk. „Wijn is nu zo goedkoop! Een jonge, wat hoger gekwa-
ificeerde Bordeaux (1973, 1974), die heb je al voor f9 en bij
sommige zaken zelfs al voor f6. Dat is niet de wijn die wij
verkopen. Die van ons is "op dronk", zoals dat heet. Die hoef
je niet te laten liggen, alhoewel het wel kan. Een Turgot kun
je best zeven jaar onaangeroerd laten. Maar die duurdere
wijn, moet je echt een tijdje bewaren voor hij op zijn best is".
Nog een paar van zijn tips: wie wijn bewaart, moet dat
doen bij een gelijkmatige temperatuur. Wijn te warm bewa
ren is niet goed, maar temperatuurwisselingen zijn helemaal
funest. En als de fles eenmaal open is, drink hem dan bin
nen een paar dagen leeg. Weken laten staan kan niet.
De heer Rijk vindt het belangrijk, dat wijn in Frankrijk in
de fles wordt gedaan. „Dan kan er hooguit daarginds mee
zijn gerommeld, maar in ieder geval niet meer in Nederland".
De Superunie, inkoopcoöperatie, heeft zelf geen wijnkelders.
De wijn wordt regelrecht uit Frankrijk naar de supermarkten
gebracht.
Alle mensen die zich nu nieuw
aanmelden om hulp te verlenen via
het Komitee, wordt gevraagd het
geld te storten op het nieuwee giro
nummer 44600 t.n.v. komitee Viet
namese Weeskinderen, Haarlem.
Zodra de situatie in Vietnam weer
overzichtelijker wordt hoopt het ko
mitee het werk door middel van
financiële adoptie weer op de oude
manier voort te zetten, het geld dat
nu wordt gestort zal in de eerste
plaats worden besteed aan de wees
kinderen, in andere gevallen zal de
besteding van het geld aan de boed
dhisten worden, overgelaten.
'Grapevine'
LONDEN —"Grapevine" heeft een
organisatie die in Engeland, onder
auspiciën van de Family Planning
Association, een betere seksuele op
voeding van de Britse Jongeren wil
bevorderen. Volgens een bericht in
maandblad NOVA wordt dit werk
"informeel" gedaan door getrainde
vrijwilligers uit de leeftijdsgroepen
die men via deze voorlichting wil be
reiken.
LET OP HET
ETIKET
F. P. Rijk goedkope wijn
groter zijn geweest. Overigens is nu
al bekend dat 1975 een minder goed
wijnjaar zal zijn dan vorige jaren.
De druivestokken dragen minder
vruchten, omdat ze een paar jaar
overbelast zijn geweest
Rijp
De heer Rijk gelooft dat het pu-
bliek langzaam aan "rijp" kan wor
den gemaakt voor wijn.
"Wij zijn begonnen met gewone
landwijn. Daarna kwam de rosé (van
de vijf miljoen vorig Jaar in Neder
land geïmporteerde flessen waren er
één miljoen voor de Superunie). Vo
rig jaar hebben we de kwaliteitssher
ry gebracht, de Beaujolais Primeur
en de Rhonewijn. We gaan nu be
ginnen met de Bourgogne. Ik ga in
mei naar Beaune. We hebben al wel
wat Macon op proef gehad. Ik ben
benieuwd of het lukt. Een bourgogne
is wat moeilijker drinkbaar, en wat
prijziger".
"Maar", zegt hij, "we willen nu
graag doordrukken met de wijn. We
kunnen nu iets goedkoops bieden,
dat bovendien goed is. De Nederlan
ders drinken op het ogenblik per man
negen liter wijn per jaar, inclusief
sherry. Dat is al twee keer zoveel als
een paar Jaar geleden. Maar de
Fransen halen 136 en de Duitsers
45 liter. Er kan hier dus nog heel wat
bij".
Rijk is een fel tegenstander van
"duur en deskundig doen" over wijn.
"Wij zeggen nooit tegen iemand:
drink vooral geen rode wijn bij vis.
Ik geloof dat dit soort adviezen men
sen van het wijndrinken afhoudt.
Wij zeggen, drink wat je lekker
vindt. Dat stimuleert. Trouwens, al
die deskundige adviezen.Wie weet
er wat van wijn? Ik heb ooit een
wijnproefavond gehouden voor een
Lionsclub. Allemaal mannen uit
kringen waarvan Je denkt: die zul
len er toch wel wat van weten. Nou,
er was er geen een die een Bordeaux
van een Bourgogne of een Rhone
wijn wist te onderscheiden.
De winkels
De Superunie koopt, zoals gezegd,
grote supermarkten en cash-and-
carries. In zuid-west Nederland zijn
dat Konmar in Den Haag, de Ge
broeders De Jong in onder meer
Rotterdam, Schiedam en Capelle a.d.
IJssel, Bouwlust in Dordrecht, en
Ridderkerk, Westende in Delft en
Rotterdam, de Witte Boerderij in
Blaaksedijk en Het Centrum in Bos
koop.
Toen ik in het begin van de
vijftiger jaren onze grote gourmet
Werumeus Buning voor de eerste
maal ontmoette - het was in het
ovnvolprezen restaurant Carelshaven
in het Twentse - spraken we geloof
ik, meer dan een uur over soepen.
In het bijzonder ging het over
soepen in blik. Een in die dagen
bekend soepen-in-blik-bedrijf had
hem gevraagd om hun soepen te
testen en er daarna een pakkende
reclametekst voor te. schrijven.
Werumeus was verontwaardigd ge
weest en had hooghartig het aanbod
afgewezen.
Soepen in blik waren volgens hem
geen soepen meer. Trouwens over de
soepen-uit-het-pakje was hij al
evenmin te spreken. Zijn weigering
om over soepen te schrijven heeft
(helaas) niet kunnen weerhouden
dat er thans in vele gezinnen wel
heel erg snel naar het blik wordt
gegrepen. Nog onlangs hoorde ik
van een goede vriendin dat zij als
toppunt van creativiteit een blik
tomatensoep vermengde met een
blik ossenstaartsoep en aldus een
nieuwe soep had gecreëerd.
Nee, ik houd het liever bij een
ouderwetse - van benen en vlees
getrokken soepje. Dat ik ook nog
wel eens een bouillontablet gebruik
meestal in geval van tijdnood -
vind ik zelf al niet goed te praten.
Maar de smaak en kwaliteit van
deze kant-en-klare produkten is de
laatste jaren sterk verbeterd en
daarom stap ik ook zo af en toe van
mijn geloof af.
In het receptenboek van onze Marie
vond ik de palingsoep en daarbij
behoeven we (gelukkig) geen
gebruik te maken van bouillon- of
bouillontabletten.
Vooral in deze tijd, nu de verse
paling eigenlijk al te duur is om er
nog een volledige maaltijd mee te
maken, is het wellicht een idee om
eens een licht palingsoepje te
serveren.
Voor vier personen heeft u nodig:
een half pond paling, 40 gram
roomboter en evenveel bloem, ruim 1
liter water, kervel - verse of uit een
blikje, een citroen, wat peperkorrels,
een laurierblad, wat zout en
nootmuskaat en eventueel eén
eidooier en drie a vier eetlepels
koffieroom.
U smelt de boter, voegt er de bloem
aan toe en laat deze roux op een
heel laag pitje gaar worden (ca. 5
minuten). Roer er dan het water
aan toe en laat het geheel met het
laurierblad, het zout en de
gekneusde peperkorrels aan de kook
komen. Laat de soep dan nog enkele
minuten doorpruttelen en zeef er
dan de peperkorrels en het
laurierblad uit. Voeg er dan de zeer
fijngehakte kervel (ongeveer drie
volle eetlepels) en de in moten
gesneden paling aan toe. Zodra de
paling gaar is haalt u de pan van
het vuur en maakt de soep op
smaak af met wat citroensap, röom
en snuf nootmuskaat, kunt ook de
room met een eidooier losroeren en
die aan de soep toevoegen. Met wat
vers licht geroosterd trood erbij een
voortreffelijk - en niet zo duur
begin van een goede maaltijd.
Onze Marie had ook een goed recept
voor een schildpadsoep. Zonder
schildpad, want Marie kon zich toen
al niet voorstellen dat Je voor zo'n
lekkere soep ook nog een schildpad
nodig had. Heel erg vreemd is dat
trouwens niet want de bouillon die
men van echte schildpadden kan
trekken is helemaal niet zo pittig
als onze schildpadsoep wel is. Ook
die enkele firma die voor haar
„echte" schilpadsoep-in-blik nog ech
te schildpadden gebruikt moet de
bouillon zo „opvijzelen" dat het
eigenlijk vreemd is dat men er nog
steeds schildpadden voor gebruikt.
Het een en ander heeft waarschijn
lijk toch te maken met een vorm
van culinair snobisme denk ik.
Voor een schildpadsoepje la Marie
heeft u nodig: een half pond
soepvlees (bijvoorkeur schenkelvlees)
enkele plakjes ham, 50 gram
roomboter (of olijfolie), 1 ui, een
laurierblad, wat peperkorrels, selde-
rijgroen, rozemarijn, basilicum,
thijm, en een flink glas madeira.
U gaat dan als volgt te werk: In de
boter (of olie) braadt u het vlees, de
ham en de gehakte ui flink aan.
Bestuif dan het geheel met een
flinke theelepel bloem en schenk er
ruim een liter bouillon aan toe
(bouillon van benen getrokken is
het allerbeste, maar in dit geval
mag u het ook van een tablet
maken). Laat de soep dan ruim een
uur trekken met het laurierblad,
wat selderijgroen, de gekneusde
paperkorrels, en de overige (ge
droogde) kruiden. Na een uur proeft
u de soep en dan moet u besluiten
ze van het vuur te halen of nog wat
langer te laten trekken. Dan zeeft u
de soep en tracht er dan zoveel
mogelijk vet vanaf te schenen.
Voeg er de madeira aan toe en
serveer - bestrooid met wat
peterselie - in voorverwarmde
koppen.
Nederland drinkt op het ogenblik veel meer wijn dan een paar jaar geleden. En waar koopt
Nederland die wijn? Voor een zeer groot deel in de supermarkt. Dat zal de ware wijnkenner
misschien vedrieten, maar de cijfers liegen er niet om. In 1972 kwam nog maar tien procent
van alles wat we aan wijn kochten via de grote kruideniers. Vorig jaar vijftig procent. Dat is
dus maar liefst de helft. De halve Nederlandse wijnomzet is door het grootwinkelbedrijf "inge
pikt".
De Franse Staat ziet erop toe
dat ook de gewone Franse wijn
kwaliteit heeft en houdt. Als
klant kun je daarvan profitere
want als de Franse wijnboeren
aan de staatseisen voldoen, zet
ten ze dat op het etiket.
De hoogste categorie wijnen
krijgt de aanduiding "appella
tion oontrolée." Om voor 'n A.C.
in aanmerking te komen, mag de
wijnbouwer niet meer dan 5000
liter wijn van een hectare ha
len. De koper heeft de garantie
dat de wijn inderdaad uit het
op het etiket genoemde gebied
komt. Maar er zijn verschillen.
Tussen de woorden "apellation
controlée" in kunnen namen van
gebieden, streken of gemeenten
staan. Hoe kleiner het gebied
waar de naam op slaat, des te
beter men de kwaliteit van de
wijn acht. Een Appellation Mar-
gaux Controlée is beter dan een
Appellation Haut Medoc Contro
lée, en die Haut Medoc is weer
beter dan een Appellation Bor
deaux Controlée. Want Margaux
is een gemeente in de streek
Medoc, en Medoc is weer een
stuk in het heel grote Bordeaux
gebied.
Staat er alleen maar Appella
tion Controlée op de fles (dus
geen naam ertussen) onder het
woord Bordeaux of Beaujolais,
dan komt slechts een deel van
de wijn uit dat gebied.
Na de A.C. komt de aandui
ding V.D.Q.S., Vin Délimité de
Qualité Supérieure. Aan die wijn
worden minder hoge eisen ge
steld, maar je hebt wel de ga
rantie dat de wijn uit de streek
komt, die op het etiket staat.
Een kasteelnaam op het eti
ket zegt niet alles. Kan echt zijn,
kan fantasie zijn. Soms kun je
wel zien of de wijn in Frank
rijk is gebotteld. Daar worden
zinnetjes als "Mise au chateau"
"Mise dans nos caves" voor ge
bruikt.
Hoe snel smaak kan veranderen
blijkt ook bij kamerplanten. In een
boek van enkele jaren geleden
bijvoorbeeld, werd gesteld dat de
Dracaena's die als stam met enkele
uitlopers zijm gekweekt, tot de
rariteiten van marktkooplieden be
horen. Tegenwoordig heeft elke
zichzelf respecterende bloemist min
stens enkele exemplaren van deze
vorm van de Dracaena's in huis, en
dan dikwijls ook nog tegen een niet
al te zacht prijsje. Nou behoeven we
echt niet zo'n dure Dracaena te
kopen, want er zijn genoeg andere
fraaie soorten vam dit geslacht en
ook met de nu aangeschafte kleinere
plant, kan van alles worden gedaan
om er een bijzondere vorm aan te
krijgen. Het zijn van nature
stamvormende bomen en van de
meeste dracaena's is het mogelijk
wanneer de stam ongeveer een
meter hoog is de top er uit te halen,
waarna de plant zich fraai gaat
vertakken.
De gemakkelijkste van de Dracaena's
is de D-draco. Warmte en droge
lucht doen deze soort het minst
schade en in de wintermaanden
verdraagt deze wat lagere tempera
turen dan de soortgenoten die maar
liever niet minder dan 15 graden
rond zich hebben. In de groeiperiode
mag die temperatuur tot tropische
waarden oplopen. Planten met een
bont blad vragen altijd een
behoorlijk lichte standplaats. De
Dracaena doet het niet met minder,
al mag er geen felle zon op de
planten schijnen. Wat zon in de
ochtend en/of avond mag beslist
weL
Het is goed de planten af en toe
eens met de verstuiver te bewerken,
maar nodig is het niet, want ze
kunnen een enorme luohtvoehfcigA
heid in de kamer wel verdrageb.
Een fris regenbuitje in de zomer
maanden doet de plant ook goed.
Zorg dan wel dat er geen water in
de sierpot blijft staan, want dat
heeft wortelrot tot gevolg. Ook met
water geven daarop letten In de
zomermaanden regelmatig water
geven en vooral bij de bontbladige
soorten zorgen dat de kluit nooit
helemaal droog wordt. Van maart
tot eind augustus krijgen Jonge
planten om de twee weken wat
mest, oudere exemplaren elke week.
Daarna wordt minder water gegeven
en de plant wat rust gegund.
Verpotten doen we de jonge planten
elk jaar omstreeks deze tijd. De
grond moet voedzaam en humusrijk
zijn en goed waterdoorlatend.
Oudere planten kunnen meerdere
jaren in pot of kuip blijven staan.
Prijsdaling
De Superunie-directeur voorspelt:
'De Bordeaux, Beaujolais en Rho
newijn blijven nog wel een tijdje op
de prijs waarop ze nu zitten. Voor de
Bourgogne verwacht ik een prijsda
ling van vijftien tot twintig procent.
De prijzen van de Champagne zul
len nog sterker zakken, want de om
zet loopt tterug, terwijl de oogsten
Op de supermarkt keus genoeg
"Dat zal een klap zijn voor de
slijters", zegt de man die het mede
op zijn geweten heeft, FP. Rijk, di
recteur van de coöperatieve inkoop
vereniging Superunie in Amsterdam.
De Superunie koopt in voor 137 gro
te Nederlandse supermarkten. De
heer Rijk reist regelmatig af naar
Frankrijk om inkopen te doen, en
cobineert daarbij het nuttige met
het aangename, want wijn is zijn
hobby.
Met hem zijn we gaan praten o-
ver supermarktwijnen. Wat mag je
als wijndrinker verwachten van zo'n
„kruidenierswijn?" Wat betaal je er
voor? Is er iets over de prijs te
voorspellen? Hebben wijnschandalen
zoals die in Bordeaux invloed
op de supermarktprijzen, of heeft
alleen de drinker van exclusieve wij
nen er voordeel van? Er gaan ver
halen dat de prijzen snel zakken.
omdat niemand de Bordeaux meer
vertrouwt....
Volgens de heer Rijk is er wat
anders aan de hand. "Bordeaux heeft
enorme wijnjaren gehad. Ook daar,
net als in de Midi, ontdekten ze
dat het interessanter is, financieel,
om véél goedkope wijn te maken in-
plaats van weinig dure".
Teveel
"Het eind van het lied is, dat er
veel teveel wijn is geproduceerd. In
Bordeaux zitten ze met geweldige
voorraden. Voornamelijk daardoor,
en niet door wat dan "het schan
daal bij de firma Cruse" wordt ge
noemd, is de Bordeaux zo goed
koop".
En daarvan profiteert ook de Ne
derlander die zijn "wijntje" in de su
permarkt koopt.
Want, zegt Rijk: "Wij hoeven niet
alleen meer met een gewone wijn,
een landwijn, te komen. Wij kunnen
nu ook een leuke chateauwijn bren
gen. Daar betaalde je een paar jaar
geleden in de winkel f 6 tot f 12 voor.
In de zaken waaraan wtf leveren
betaal je rond f4, f5. Er zijn er
zelfs die stunten met drie flessen voor
een tientje. Dat is geen geld. Ik kan
zo slijters noemen, die dezelfde
merken als wij verkopen, alleen
duurder. Maar Ja, tegen de hoeveel
heden die wij kunnen inkopen, om
dat onze supermarkten zo'n hoge om-
zetsnelheid hebben, daar kan nie
mand tegen op".
Wat betaal Je in de supermarkt?
Een paar voorbeelden van Super
unie-prijzen.
Rosé, afkomstig van de door Rijk
betrouwbaar geachte Compagnie de
la Vallée de la Loire, gaat voor cir
ca f 2,50 de deur uit.
Beaujolais Primeur werd vorig
jaar november voor f2,98 verkocht.
"Met de bedoeling om de Beaujolais
een kans te geven. En dat is gelukt"
aldus Rijk. Prijs van de gewone
Beaujolais tussen f 3,50 en f 4.
Bordeaux. Bijvoorbeeld Chateau
Turgot, Appellation Haut Medoc Con
troléc kost rond f 4 en f 5. Of Cha
teau Bédillon (appellation Bordeaux)
voor zo'n f 3,50.
Bourgogne. Een Macon: f 4,50.
Champagne (alleen te koop rond
kerst) f 14.
Sherry, echte, met het Spaanse
controlemerk, rond f5 f6. Volgens
Rijk is deze Gonzalez Tablas in kwa
liteit vergelijkbaar met sherry waar
je normaal een dikke f8 voor be
taalt.
Samenstelling
Henriëtte v. d. Hoeven
Van 8 tot 80
PARIJS Kleine kindertjes, maar
ook zeer oude dames, bezoeken de
in Parijs' gevestigde dansacademie
van balletdanser Joseph Russillo,
leider en oprichter van de gelijkna
mige dansgroep. Want Joseph vindt
dat dansen geen luxe mag zijn die al
leen haalbaar is voor mensen met
een volmaakt silhouet, en evenmin
een privilege van de jeugd. Zijn
motto: "vermoeid, versleten? ga
dansen". Iedereen die dat wil, moet
zich volgens hem kunnen ontspannen
door expressie via de dans, met als
uitsluitend doel "het lichamelijk en
geestelijk in vorm blijven". Daarom
organiseert hij (volgens weekblad
Elle) danscursussen die aangepast
zijn aan capaciteiten en ritme van
zijn in leeftijd variërende leerlingen
maar ook "cursussen in lichamelijk
onderhoud voor dames".
Werk van
Komitee
Vietnamese
Weeskinderen
veranderd
LEIDEN In Zuid-Vietnam heb
ben zich de afgelopen weken ingrij
pende veranderingen voltrokken,
waardoor ook verandering is geko
men in het werk van het Komitee
voor Vietnamese Weeskinderen,
waarover wij enige weken geleden
een artikel plaatsten.
Op het ogenblik beschikt het Komi
tee nog over veel aanvraagformu
lieren voor een financiële adoptie,
maar het komitee heeft geer enkele
zekerheid over het feit of de kinde
ten zich al dan niet nog bevinden
in de aangegeven plaatsen. Hulp is
echter op het moment meer nodig
dan ooit. Het Komitee voor Viet
namese Weeskinderen heeft daarom
besloten.
Ieder, die een "financiële adoptie"
voor zijn rekening nam, wordt na
drukkelijk gevraagd daarmee door
te gaan op precies dezelfde manier
als tot nu toe. De boeddhistische zus
ters zullen alles in het werk stellen
om ervoor te zorgen dat het geld op
de Juiste plaatsen terecht komt.
