vindt DERTIEN VERMISTE
MARINIERS ZIJN
VERMOEDELIJK DOOD
Arabische landen willen
toch dialoog met Europa
Twee bruggen bezweken
Handelsembargo
tegen Cambodja
en Zuid-Vietnam
VRR-delegatie
in Bangkok voor
betere relaties
Moskou Actie Mayaguez zwaarder dan verwacht
Thailand
van steeds
groter
belang
HANDEL
IN
BLOED
Gulf betaalde aan
Z.-Korea en Bolivia
miljoenen dollars
aan steekpenningen
ZATERDAG 17 MEI 1975
Moskou - De Sowjet-Unie besteedt
thans, vlak na de communistische
zege in Vietnam, ongewoon veel
aanhebt aan Thatland. Moskou is
naar het lijkt, van oordeel, dat het
lot van Thailand de ontwikkelingen
ln Zuidoost-Azie zal aanduiden en
mogelijk zelfs bepalen. Bovenal is
Moskou geïnteresseerd in de vraag,
welke richting de Thaise politiek zal
Inslaan met betrekking tot de
Verenigde Staten en China.
Russische waarnemers hebben met
voldoening en luide instemming de
pogingen van Bangkok gadegeslagen
om zich te bevrijden uit de al te
nauwe relaties met Washington.
Deze verandering van koers zal
mogelijk leiden tot de volledige
militaire teruetrekkine van de
Amerikanen uit Thailand.
De Prawda heeft een speciale
correspondent naar Bangkok ge
stuurd om, samen met die van het
persbureau Tass, verslag uit te
brengen over de ontwikkelingen in
het gebied. Zij hebben met
instemming geconstateerd, dat de
banden tussen Thailand en Amertka
verslappen.
China
Het zou echter fout zijn te menen,
dat Moskou alleen maar belang stelt
In een Amerikaanse terugtrekking
uit Thailand. Deze terugtrekking is
ro onvermijdelijk geworden vam^ege
Amerika's bittere ervaringen in
tndo-Chtna, dat Moskou het niet
nodig vindt een extra stootje in de
gewenste richting te geven. Moskou
interesseert zich ten aanzien van
Thailand bovenal in de houding van
China.'
Dit kwam sterk naar voren in een
bericht van de Prawda, dat wanneer
Peking een ambassade in Bangkok
eou vestigen, op bevel van Thailand
alle 400.000 Chinezen in dat land
onder jurisdictie van deze ambassa
de zouden komen te vallen. Dit
nieuws betekende voor de Russen in
de eerste plaats, dat Bangkok er
k nnelijk zeer veel aan gelegen is
Peking een genoegen te doen. Dit is
ntet onbegrijpelijk, gezien de sterke
communistische guerrillabewegingen
aan de grenzen van Thailand met
Birma, Laos en Cambodja. Verder
kwam uit dit bericht naar voren,
dat binnenkort de Chinese ambassa
de veel invloed op de binnenlandse
politiek van Thailand zal kunnen
uttoefenen, dankzij haar rechtsbe
voegdheid over de economisch sterke
Chinese minderheid in Thailand.
Moskou vraagt zich bovenal af of
Bangkok reeds niet te veel in
Chinese richting koerst om althans
enige invloed te .kunnen uitoefenen
op de communistische rebellen in
eigen land en om zich beschermd te
weten tegen de nieuwe macht van
Vietnam en Cambodja. Moskou is
duidelijk zeer weinig gelukkig met
een dergelijke ontwikkeling en zou
graag willen, dat Bangkok een meer
neutrale, niet-gebonden positie in
nam, waarbij het China op entge
afstand zou houden.
Rivaliteit
Het is waar, dat de overwinning van
Hanoi meer de Russische dan de
Chinese invloed zal helpen wegens
de potentiële meningsverschillen en
rivaliteiten tussen Hanoi en Peking.
Maar Moskou blijft hierbij niet
stilzitten.
Het ontplooit veel activiteiten tn
Zuidoost-Azie, zoekt contacten en
nieuwe vriendschappen en is er
bovenal op uit de relaties met
Indonesië weer op te poetsen. In de
ogen van Russische deskundigen
kan Thailand, als het niet geheel
onder Chinese invloed komt een rol
van betekenis spelen bij het
vergroten van de invloed van de
Sowjet-Unie. De Russen denken, dat
Hanoi en i
zullen zijn
Th* D"nd al te zeer in de
omklemming van China terecht
komt.
Het is echter mogelijk, dat
Washington Thailand er voorzichtig
toe zal bewegen, goede relaties met
C^^na te scheppen en de Russen
buiten de deur te houden. Russische
déskundigen en ontwerpers van do
politiek van de Sowjet-Unie nemen
de mogelijkheid van een Chinees-
Amerikaans samenspel in Zuidoost-
Azie zeer ernstig, een spel, dat
gedeeltelijk tegen Hanoi gericht zou
zijn, maar toch vooral tegen de
Sowjet-Unie. Maar zij menen
voordeel te kunnen trekken uit de
huidige onzekere situatie, om te
voorkomen dat een dergelijke
verbintenis, zich consolideert. De
Russen schijnen van oordeel te zijn,
dat sommige landen van Zuidoost-
Azie weliswaar bang zullen zijn zich
te keren tegen gezamenlijke druk
van Amerika en China, maar er aan
de andere kant toch niet te veel aan
willen toegeven. Dtt laatste zou dan
nuttig kunnen zijn voor de politiek
van de Sowjet-Unie.
Observer-Dienst
WASHINGTON (Reuter) Bij de reddingsoperatie voor de
gekaapte Mayaguez zijn een Amerikaanse marinier en een heli
kopterpiloot om het leven gekomen, maar dertien mariniers
worden nog vermist en 22 zijn gewond, van wie drie ernstig.
Dat is gisteravond in Washington meegedeeld door Joseph
Laitin, woordvoerder van het Pentagon. Volgens de nog niet
volledige rapporten zaten de dertien vermiste mariniers in een
helikopter die neerstortte boven de Golf van Thailand. Dertien
andere inzittenden van deze helikopter zijn opgepikt door de
torpedoboot jager Wilson. De berichten zijn echter nog niet he
lemaal duidelijk omdat de 300 mariniers, die deelnamen aan de
operaties op het eiland Koh Tang door verschillende Ameri
kaanse marineschepen zijn geëvacueerd. Behalve de neerge
schoten helikopter waren nog andere Amerikaanse vliegtuigen
getroffen door Cambodjaans afweergeschut, maar die hadden
geen ernstige schade opgelopen.
GENEVE (Reuter) De We
reldgezondheidsorganisatie van
de Verenigde Naties (WHO)
heeft in een rapport de wijdver
breide handel in menselijk bloed
aan de kaak gesteld, die som
mige commerciële ondernemin
gen tot duizend procent winst
oplevert. Deze bedrijven betalen
donors in ontwikkelingslanden
twee tot vier dollar voor een
liter bloed en verkopen het ba
de rijke landen voor twintig tot
veertig dollar per liter. Deze
praktijken leveren gevaar op
voor de gezondheid van de do
nor. en ook voor die van de ont
vanger.
Het rapport, dat is opgesteld
voor de jaarvergadering van de
WHO aan de hand van gege
vens van nationale gezond
heidsdiensten en het interna
tionale Rode Kruis, concludeert
dat het inzamelen" van bloed-
plasma voor zuiver commerciële
doeleinden wijdverbreid is. Deze
praktijken schijnen een jaar of
tien geleden in Midden- en
Zuid-Amerika te zijn begonnen,
maar hebben zich die laatste tijd
ook verspreid naar Afrika en
Azië. De commerciële bedrijven,
die niet met name genoemd
worden, tappen bloed van de do
nor, scheiden dan het bloedplas-
ma van de rode bloedlichaamp
jes en brengen die bloed
lichaampjes dan weer terug in
het lichaam van de donor. In
sommige centra kan dezelfde
donor enkele malen per week
bloed geven. Deze praktijken, al
dus het rapport, leveren gToot
gevaar op voor 'de gezondheid
als de donor ondervoed is. Er
kan proteïnegebrek ontstaan en
de natuurlijke weerstand van
het lichaam tegen ziekten kan
ernstig worden aangetast. Op
den duur kan de donor gaan lij
den aan ijzer-tekorten en bloed
armoede. Het geven van bloed
voor geld kan ook een belang
rijke inkomstenbron worden
voor mensen die verslaafd zijn
aan alcohol of drugs. Deriva
ten van him bloedplasma kun
nen by de ontvanger leverkwa
len opwekken.
Juist arme mensen kunnen
zich om gezondheidsredenen het
minst veroorloven bloed af te
staan voor mensen in het rijke
deel van de wereld, aldus het
rapport. Als geld wordt gege
ven voor bloed brengt dat arme
mensen tot daden die hun ge
zondheid schaden.
Laitin verzekerde dat alle 13 ver
misten zich aan boord van dezelfde
neergeschoten helikopter bevonden.
'Er zijn geen aanwijzingen die de
veronderstelling rechtvaardigen dat
er iemand op het eiland Toh Kang
is achtergebleven", aldus Laitin.
De Pentagon-woordvoerder zei niet
te weten of de nog in het gebied
kruisende Amerikaanse schepen met
duikers naar de vermisten zullen zoe
ken.
Laitin zei: "Ik wil geen al te gro
te hoop wekken" dat de dertien ver
miste mannen nog in leven zijn.
De vermisten bevonden zich aan
boord van een der drie helicopters
die bij de aktie verloren zijn gegaan
Daarnaast zijn er 22 soldaten ge
wond, van wie ten minste drie zwaar,
zo vertelde Laitin ln een résumé
over de aanval.
Laitin onthulde nu ook voor de
eerste maal dat de militaire opera
ties, met name de aanvallen met
jachtbommenwerpers een veel gro
tere omvang hadden dan tot dusver
was beweerd.
Behalve de luchtaanval op de Cam
bodjaanse vliegbasis bij Ream, al
dus Laitin, hebben de jachtbommen
werpers ook bij de haven van Siha-
noekville enkele brandstofopslagplaat
sen bestookt.
Laitin zei voorts dat de toestellen
bij het Ream ook het vuur hebben
geopend op behuizingen waarvan men
wist dat daar 2400 Kmer soldaten
waren geconcentreerd.
Op de vraag waarom het nodig
was om brandstof depots op 50 kilo
meter van het eiland te bombarde
ren antwoordde Laitin dat de Cam
bodjaanse vliegtuigen en schepen
„nu eenmaal brandstof nodig heb
ben".
Peking heeft een verklaring gepubli
ceerd waarin staat dat de bombarde
menten van de Amerikaanse lucht
macht op de steden Sihanoekville en
het naburige Ream plaatsvonden na
dat de Mayaguez en zijn bemanning
al waren vrijgegeven. 'De Cambod
jaanse regering had in de ochtend
van 15 mei besloten tot het vrijgeven
van de Mayaguez, in goede staat, en
van zijn bemanning, gezond en wel.
Maar later op diezelfde dag stuur
den de Amerikaanse imperialisten
hun vliegtuigen voor barbaarse bom
bardementen op de haven en de olie
raffinaderij van Sihanoekville, en op
de marinebasis en de luchtmachtba
sis van Ream, waarbij grote schade
werd aangericht aan materieel en
mensen". Peking deelde mede dat
bij de Amerikaanse actie twintig
Cambodjanen zijn gedood of gewond.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken Kissinger
heeft gisteren in een persconferentie
gezegd dat de herovering van het con
tainerschip Mayaguez voor de we
reld een les moet zijn dat de Ver
enigde Staten niet met zich laten
spotten.
Hij zei begrip te hebben voor de
zorgen die men zich in Bangkok
maakt en gaf toe dat Thailand niet
van tevoren is geraadpleegd over het
daarheen vervoeren van de mariniers
die bij de aktie tegen Cambodja wer
den ingezet.
Toch liet Kissinger blijken dat hij
weinig geduld zal hebben met de
houding die Thailand aanneemt. Hij
zei dat de mate van wederzijdse
vriendschap in de toekomst geheel
van Bangkok zal afhangen.
WASHINGTON (AP) De Amerikaanse regering heeft gisteren
een volledig handelsembargo tegen Zuid-Vietnam en Cambodja af-
Het ministerie van Handel plaatste de twee landen voor wat export
vergunningen betreft in dezelfde categorie als Noord-Vietnam,
Noord-Korea en Cuba.
„Het handelsembargo tegen deze landen is erop gericht dat export
vergunningen zullen worden geweigerd, tenzy er speciale menslie
vende overwegingen in het geding zyn" aldus een communique van
het ministerie.
Het embargo komt neer op een uitbreiding van de beperkende maat
regelen die door het ministerie van Financiën kort na de machts
wisselingen aldaar waren gelast.
Financiën heeft ook de deposito's van beide landen in Amerika be
vroren. Hetzelfde geldt voor deposito's van Amerikaanse staatsbur
gers die zich in de twee landen mochten bevinden.
Het ministerie van Handel had echter de mogelijkheid om Zuid-
Vietnam te behandelen als de Sowjet-Unie en China, die wel Ame
rikaanse exporten mogen ontvangen, of als het Cubaanse blok welke
landen dat niet kunnen. Handel heeft nu voor het laatste gekozen.
BANGKOK (Reuter) Een delegatie van de Voorlopige Revolutio
naire Regering van Zuid-Vietnam is in Bangkok aangekomen om
te spreken over de voortdurende Amerikaanse aanwezigheid in Thai
land.
De leider, Nguyen Min Phung, zei by aankomst dat het vertrek van
de Amerikaanse troepen „dringend noodzakeiyk en onmisbaar was
voor de vestiging van een werkelijke vrede" in Zuidoost-Azië.
„Wy zyn gekomen om alle goederen, waaronder de vliegtuigen en
schepen, te ontvangen die leden van het voormalige bewind in Sai
gon naar Thailand en het leger by him vlucht naar Thailand heb
ben gebracht".
De delegatie, die op uitnodiging van de regering van Thailand ln
Bangkok is, zei dat de VRR bereid is vriendschappelijke betrekkin
gen met de Zuidoost-Aziatische landen te vestigen.
Thailand heeft de VRR nog niet erkend, maar de aanwezigheid van
een officiële delegatie op uitnodiging van Bangkok komt neer op
een de-facto-erkenning, aldus waarnemers.
Tijdens het bezoek aan Bangkok zal o.m. gesproken worden over de
kwestie van de repatriëring van de 40.000 Vietnamese vluchtelingen
in Thailand.
Het bruggenwerk in Europa schijnt niet zo erg solide te
zijn. Bij het instorten van twee bruggen in Oostenrijk en Joe
goslavië kwamen zeker 23 mensen om het leven terwijl van
meer dan 150 gewonden minstens 35 in levensgevaar verkeren.
Een trein van Skoplje naar Belgrado reed over een treinbrug
toen deze, vermoedelijk als gevolg van ondermijning van een
der pijlers door de hoge waterstand instortte. Bij dat onge
luk (foto rechts) boven) kwamen zeker 13 mensen om het le
ven terwijl minstens 150 werden gewond, van wie 35 nog in
levensgevaar verkeren.
In Lieserhof en in Oostenrijk verloren 10 arbeiders het leven
toen een brug in aanbouw instortte. Deze brug (foto links
onder) moest een belangrijke schakel vormen in de Autobahn
langs Tauern die volgend jaar geopend zou worden. Een van
de arbeiders, die werkzaam waren op de brug, kon zijn leven
(wellicht) redden, maar hij ligt wél zwaar gewond in een zie
kenhuis.
Devaluatie De regering van
Bangladesj heeft de nationale munt
eenheid, de taka, gedevalueerd. De
koers bedraagt nu dertig taka per
pond sterling tegen voorheen 18,9677
taka per pond. Blijkens een officiële
regeringsverklaring is deze maat
regel bedoeld om de economie te sta
biliseren.
BRUSSEL (ANP) Ondanks het
feit dat zij duidelijk verstoord zijn
over het feit dat de EG afgelopen
zondag een handelsakkoord met Is
raël tekende, blijven zij voor het hou
den van een Europees-Arabisch dia
loog. Dat blijkt uit een verklaring,
die de ambassades van de Arabische
landen in Brussel gistermiddag heb
ben afgegeven.
In die verklaring zeggen de Ara
bische landen dat het akkoord tussen
de gemeenschap en Israël „niet alleen
een blijk van een partijdige hou
ding vormt, maar ook een daad met
verstrekkende politieke gevolgen is.
De ondertekening van het akkoord
betekent een morele, en politieke,
'een materiële en een economische
steun aan een agressief land, dat
grondgebied bezet van landen waar
mee de EG bevriend is".
Volgens de verklaring vragen de
ambassadeurs van de Arabische lan
den zich af of wat de EG nu heeft
gedaan, niet in strijd is met haar
eigen beginselen. „Op een moment
dat de Arabische landen hun goede
wil tonen door de Euro-Arabische
dialoog opnieuw op gang te brengen
en terwijl iedereen toegeeft dat de
pogingen om tot vrede te komen de
grond in werden geboord door de on
verzoenlijke houding van Israël,
neemt Europa zulke risico's" aldus
de mededeling van de ambassa
deurs van de Arabishce landen. De
verklaring zegt verder dat „door dit
verdrag te ondertekenen, Europa Is
raël aanmoedigt in de blinde hals
starrigheid van dat land. Dat ge
beurt met alle gevolgen die eruit kun
nen voortvloeien voor de vrede en de
internationale veiligheid", aldus de
verklaring. De ambassadeurs stel
len in hun verklaring de vraag of de
EG wel een juridisch voorbehoud ge
formuleerd heeft inzake het terri
torium waarop het onlangs geteken
de verdrag betrekking heeft. Zijn er
wel de nodige schikkingen getrof
fen opdat bodemschatten uit de door
Israël „bezette en uitgeplunderde
Arabische gebieden" niet op de ge
meenschappelijke markt gebracht
kunnen worden, aldus de verklaring.
WASHINGTON (AP) De president
van Gulf Oil Corp. Bob R. Dorsey,
heeft verklaard dat de maatschap
pij vier miljoen dollar aan illegale
politieke bijdragen heeft betaald aan
de partij die in Zuid-Korea aan de
macht is, 460.000 dollar aan de par
tij die Bolivia regeert, 50.000 dollar
aan een "algemeen vormingsprogram
ma" in de Verenigde Staten betref
fende het Arahlscn-Israëlische con
flict en mogelijke andere bedragen
aan het buitenland.
Dorsey,die als getuige was opge
roepen bij de subcommissie voor
multinationals van de Senaat, zei
dat Gulf in 1966 een miljoen dollar
en in 1970 3 miljoen dollar betaalde
aan de Democratische Republikein
se Partij in Zuid-Korea na wat hij
noemde sterke druk.
Hij zei dat Gulf tot betaling was
overgegaan om haar investeringen
ten bedrage van enige miljoenen dol
lars te beschermen en dat hij pas
onlangs had ontdekt dat de finan
ciële bijdragen "tegen de Koreaan
se wet" waren.
Dorsey zei dat er drie politieke be
talingen waren verricht in Bolivia.
Gulf kocht een helikopter van 110.000
dollar voor de inmiddels overleden
generaal Rene Barrientos die toen
deelnam aan de Boliviaanse presi
dentiële campagne van 1966.
Barrientos zou nadien nog twee be
talingen hebben gevraagd en gekre
gen van resp. 240.000 en 110.000 dol
lar. Dorsey zei dat Gulf ook in
het geheim 50.000 dollar had gedona-
teerd via de First National City
Bank van Beiroet ln Libanon.
Op donderdag 22 mei a.s.
zijn de poliklinieken van het
ACADEMISCH
ZIEKENHUIS
LEIDEN
GESLOTEN
in verband met de viering
van het 400-JARIG BESTAAN
van de Leidse Universiteit.
