STOCK-CAR-RACING 2e PINKSTERDAG VOORSCHOTEN
"Plannen inkomensbeleid
zijn gevaar voor economie
mei stunt parachutisten. Aanvang 14.30 uur circuil-Veurseweg
Vernieuwing ondernemingsraad?
Buitenom
Contactgroep van metaal-werkgevers:
Principe
akkoord
e. a. o.
Akzo
tip voor een fijne dag:
DIERENPARK WASSENAAR
Grote verdeeldheid door druk op SER
ZATERDAG 17 MEI 1975
ADVERENTIE
DEN HAAG (ANP) De contactgroep va»n werkgevers
iin de meitaaHiinidustrdie vindt dat de plannen aangekondigd in
de nota Inkomensbeleid van de regering een fundamenteel
gevaar opleveren voor de Nederlandse economie. De rege
ringsnota gaalt voorbij aan de functie van het eigen inko
men van de onderneming, zo verklaart deze contactgroep.
fc,In plaats van het oplossen van de
grote problemen als werkloosheid en
inflatie dreigen we, wanneer dit as
pect niet mede in de beschouwing
wordt betrokken, de moeilijkheden
alleen maar te vergroten en wellicht
onoplosbaar te maken".
Veel Nederlandse ondernemingen ver
keren in een noodsituatie en de voor
een groot deel structurele werkloos
heid is daarvan een gevolg. De indi
viduele inkomens zijn voortdurend
gestegen. De inkomens van de onder
nemingen zelf zijn in de laatste Jaren
gedaald.
Om een ook relatief ten aanzien van
de ons omringende landen redelijk
inkomensniveau voor onze bevolking
te handhaven, ook wanneer de aard
gasbaten niet meer kunnen bijsprin
gen in het tekort van eigen inko
mensproductie, zullen de inkomens
Van de ondernemingen (dat zijn him
winsten) zich moeten herstellen en
dan behouden blijven.
Een inkomensbeleid dat niet mede
gericht is op behoud en verbetering
van ondernemingsinkomens is niet
alleen onjuist, het is op langere ter
mijn gezien a-sociaal, aldus de con
tactgroep.
De contactgroep meent dat dit ele
ment in de discussies, die naar aan
leiding van de regeringsnota zullen
plaats hebben, dient te worden Inge
bracht. De paragraaf over vermo-
gensaanwasdeling in de nota sugge
reert dat er in de ondernemingen
vermogensaccumulatie plaatsvindt
terwijl er in werkelijkheid vermo-
gtnserosie optreedt. Een definitie
van het grondbegrip winst als zoda
nig ontbreekt.
„Wat er ook onder overwinsten ver
staan moge worden, duidelijk is dat
deze slechts in enkele incidentele ge
vallen voorkomen en dat hieruit geen
ADVERTENTIE
fondsen kunnen komen die voor de
Nederlandse afhankelijke beroepsbe
volking een noemenswaardige inko
mensverbetering zouden kunnen op
leveren". De nota is volgens deze
werkgevers misleidend omdat ver
wachtingen worden gewekt die niet
gerealiseerd kunnen worden.
Voordelige trein-toegangbiljetten
op vele stations verkrijgbaar.
ARNHEM (ANP) Tussen AKZO
Nederland en de Industriebon
den NVV, NKV en CNV, de Unie
BHLP en de vereniging hoger perso-
neel-AKZO is gisteren overeenstem
ming bereikt. Er werd een principe
akkoord overeengekomen, dat voor
ziet in een reële loonstijging van
1,75 pnooenit met een minimum vas
f 26.60 per maand bij het van kracht
worden van de hieuwe cao's. De bon
den vroegen aanvankelijk 2 procent
loonsverhoging in centen en procen
ten. (De Unie BHLP alleen in pro
centen).
Op basis van de gisteren overeenge
komen uitgangspunten zullen de on
derhandelingen bver de cao's bij de
60 AKZO-ondernemingen in Neder
land verder worden gevoerd. Bij de
ze ondernemingen werken ongeveer
30.000 personeelsleden.
Voor het eerst is met dit principe
akkoord ook de basis gelegd voor een
cao voor het hoger personeel bij
AKZO-Nederland.
Steekpenningen Een rechtbank
In Moskou heeft gisteren een Zwit
serse zakenman tot tien jaar gevan
genisstraf veroordeeld wegens het
omkopen van een Russische handels
functionaris. Deze man is ter dood
veroordeeld wegens het aannemen
van steekpenningen. De Zwitser Wal
ter Haefelin, vertegenwoordiger van
een meubelfabriek, had aan de direc
teur van een Russische handelsorga
nisatie, Joery Sosnovsky, 107.000 roe
bel (ongeveer 400.000 gulden) aan
steekpenningen betaald, en boven
dien nog voor 7.000 roebel geschen
ken gegeven.
Koningin Juliana en Prins
Bernhard hebben gisteren, tijdens de
laatste dag van hun bezoek aan Roe
menië, een bezoek gebracht aan het
beroemde klooster Monastere de
Sucevita. Zij worden hier begroet
door de moeder-overste.
Gisteravond is het koninklijk paar
weer in Nederland teruggekeerd. Na
het bezoek is een slotverklaring uit
gegeven, waarin onder meer staat
dat Nederland en Roemenië vinden,
dat de conferentie over veiligheid en
samenwerking in Europa zo snel
mogelijk tot een goed eind moet ko
men om de veiligheid in Europa te
versterken. Landen moeten zoeken
naar vreedzame oplossingen voor
internationale problemen. Daarbij
moet de onafhankelijkheid, souve-
reiniteit en ndet-inmengang van an
dere landen, ongeacht politieke kleur
worden gerespecteerd.
Voor de verwezenlijking van een
grotere veiligheid in Europa vinden
Nederland en Roemenië het streven
naar een algemene en volledige ont
wapening noodzakelijk, aldus de ver
klaring.
Naasting in Ethiopië De mili
taire regering van Ethiopië heeft op
nieuw met buitenlands kapitaal ge
dreven ondernemingen onteigend. In
de eerste plaats geldt het groothan
delsbedrijven in levensmiddelen en
supermarkten. Een regeringswoord
voerder verklaarde, dat de eigenaars
vooral Grieken, Armeniërs en In
diërs economische sabotage had
den gepleegd.
ADVERTENTIE
1 dag niet genoeg? Hindert niet
Een fijne vrije dag is in Dierenpark Wassenaar
om voor u 't weet. Dat geldt voor volwassenen
en voor kinderen. Want niet alleen behoort
dit park met z'n ruim 3.000 dieren tot de grote
drie van 't land bovendien zit het
boordevol dagvullende attrakties.
Dolle pret bij de grootste apenkollektie van
Nederland. Fleurig buitenterras. Spektakulair
voederen van tal van diersoorten, waaronder
120 verschillende roofdieren. Gezellig
resaurant. Vertederende momenten op plaatsen
waar jonge dieren zijn. Kinderboerderij met
gelegenheid tot ezeltje-, pony- of minicar-rijden
?n voor de hele kleintjes dan met die Zoo-boemel
door 't dierenrijk. Grote speeltuin.
Ook u zult ervaren dat Dierenpark Wassenaar
eigenlijk veel meer biedt dan men op één dag
genieten kan. Maar dat hindert niet. Voor
aar 15 gulden hebt u een Jaarabonnement.
Kimt u 12 maanden lang terug komen
wanneer u wilt. En zo vaak i
wilt. Dubbel fijn omdat er altfy
wel weer wat nieuws te zien
te beleven valt.
Rijksstraatweg 667 Tel. 01751-78691 en 79559
DEN HAAG Het kabinet heeft
een knuppel in het hoenderhok
gegooid van de SER-commissie,
die moet adviseren of de samen
stelling en bevoegdheden van de
ruim 4000 ondernemingsraden
moeten worden uitgebreid. De
werkgevers hebben er geen be
hoefte aan, de vakbeweging wel.
De vakcentrales zijn sterk ver
deeld, vooral op het punt van om
bouw van de bestaande onderne
mingsraad tot een personeelsraad,
waarvan de directeur geen deel
meer uitmaakt.
Al sinds 4 oktober 1973 wordt er in
de SER gebokst over de inhoud van
dat advies. De waarschuwing, vorige
week van het kabinet, dat het
advies snel op tafel moet komen
kan niet anders dan een verdeeld
advies over de ondernemingsraden
opleveren, zo valt in het SER-ge-
bouw te beluisteren. De politiek zal
dan de knopen waar de SER niet
uit is kunnen komen maar door
moeten hakken.
Die vooruitzichten op een verdeeld
advies is de oogst van een bewogen
weekje, dat begint met het door Den
Uyl met kracht bijgezette antwoord
van minister Boersma op vragen van
de drie progressieve fractievoorzitters
in de Tweede Kamer. Daarin zegt
hij nog eens bij de SER te zullen
aandringen snel met het advies over
de ondernemingsraden te komen.
Komt dat niet op tijd, dan zal het
kabinet nog voor het eind van het
jaar met een wetsontwerp bomen,
Stroomversneliinig
De week van de stroomversnelling
en het aandraaien van de tijdsklem
eindigt met een vergadering van de
betrokken SER-commissie. Zowel
voor als na die donderdagse
bijeenkomst worden de tekenen
steeds duidelijker: wil de SER nog
wat in de melk te brokkelen hebben,
dan kan dat alleen maar in een
verdeeld advies. Daarin zullen de
tegenstellingen op hoofdlijnen
scherp op tafel komen te liggen.
De tijdsklem kan tot gevolg hebben
dat by de partyen in de SER de nei
ging versterkt wordt om terug te val
len op verdere uitgangsstellingen. Een
voorproefje daarvan kwam donder
dag van CNV-voorzitter Lanser. Hij
heeft verzet aangekondigd als het
kabinet van de ondernemingsraad
een personeelsraad wil gaan maken.
Boersma heeft vorige maand bij de
christelijke werkgevers duidelijk zijn
voorkeur voor een personeelsraad
laten blijken.
Als er voor de leiding geen plaats
meer is in de ondernemingsraad
ontstaat er een splitsing in het
bedrijf, zo waarschuwde Lanser. Hij
wees er op dat deze taak voor het
CNV zo principieel ligt, dat er geen
compromissen over vallen te sluiten.
Het CNV zit daarmee op de lijn van
die werkgevers, die van het begin af
aan al niet zoveel behoefte hadden
aan een fundamentele wijziging van
de positie van de ondernemingsra
den.
Niet voor oktober
De SER-commissie wil toch haast
maken met het advies, zo sijpelt
naar buiten. Men ziet een kans met
nog een of twee vergaderingen voor
de zomervakantie met een interne
schets van een advies te komen.
Nota's zijn gewisseld, standpunten
liggen vast, de onderhandelingsmar
ge vooral van de vakcentrales is
klein. Dat op belangrijke punten
verdeelde advies moet dan eerst nog
in de respectievehjke achterbannen
worden besproken.
Als die er mee akkoord gaan. kan
het advies in oktober verschijnen.
Zijn er na dat contact met de ach
terban nieuwe besprekingen in de
commissie in de SER nodig om de
verdeelde standpunten nog nader te
profileren, dan zal het advies later,
maar nog wel voor het eind van het
jaar kunnen worden uitgebracht.
De vakbeweging zit met de huidige
situatie in de SER goed in de moei
lijkheden. Zij krijgt de zwarte piet
toegespeeld, het overleg in de SER te
vertragen door de verdeelde opstel
ling van CNV enerzijds en NW en
NKV anderzijds over de samenstel
ling van de ondernemingsraad. Ook
afgelopen donderdag kon de vakbe
weging op dit punt niet tot een eens
luidend oordeel komen.
Wat de uitbreiding van de be
voegdheden van de ondernemings
raden aangaat zijn de vakcentrales
in grote lijnen akkoord. De werkge
vers willen de ondernemingsraad een
adviserende instantie laten blijven, de
vakbeweging wil er meer body aan
geven: medebeslissingsbevoegdheid
op een aantal punten en dan vooral
op sociaal gebied.
Problemen
Toch liggen er ook op dit punt nog
wel problemen, omdat in de ad
viesaanvraag van Boersma ook de re
latie ondernemingsraad en het vak
bondswerk in de bedrijven meegeno
men moet worden. Daar heeft in de
SER een werkgroep tot nu toe een
vergadering aan gewijd. En ook
daarover vliegen de bonden elkaar in
de haren, waarbij met name de in
dustriebonden voorop lopen. Een
•ondernemingsraad met uitgebreide
bevoegdheden zou immers de vak
beweging overbodig kunnen maken.
In vakbewegingskringen is enige
irritatie te bespeuren over de claims
die met name vanuit de regerings
partijen gelegd worden op de onder
nemingsraden en het behartigen van
werknemersbelangen. Het is een ab
soluut ondenkbare zaak als zo'n aan
gelegenheid van het bedrijfsleven is
in de politiek gewyzigd wordt, zonder
dat het bedrijfsleven er een uitspraak
over heeft gedaan.
Aan de andere kant is dat juist een
reden om toch maar zo snel moge
lijk een op een aantal cruciale pun
ten sterk verdeeld advies uit de SER
te laten komen. Ook als dat niet voor
het eind van het jaar komt zullen
de partijen die er in de SER niet uit
komen zich toch op de politiek moe
ten richten. De verhoudingen van dat
moment bepalen dan wat er voor
het bedrijfsleven uiteindelijk voor
een soort ondernemingsraden uit zal
komen.
Processen (1)
De juridische faculteit van de
Leidse universiteit ensceneert vol
gende week bij het eeuwfeest twee
strafprocessen. Eén, zoals het in
1575 toeging en één anno heden.
Zoiets is erg instructief, Niet
zozeer om te vergelijken, wat er
allemaal veranderd is, maar voor
al ook om te zien wat er gelijk ge
bleven is.
De organisatoren van het spek
takel weten nog niet precies of ze
met het moderne proces de bar
re werkelijkheid gaan nastreven,
of juist wat wenselijk zou zijn.
Een hardnekkig gebruik onder
kantonrechters is nog altijd om
verdachten met een sociaal be
scheidener bagage met 'je' en 'jy
aan te spreken. Dat is niet altijd
onaardig bedoeld- In tegendeel,
menig magistraat meent met de
ze benadering de verdachte op
zijn gemak te kunnen stellen.
Maar naar'het resultaat moet
men gissen. De veelheid van ver
schillen tussen de rechter en de
man voor het hekje worden ex
tra aangezet.
Processen (2)
Men loopt gauw in de vaL De
vroegere procesvoering lijkt een
aaneenschakeling van barbaars
heid. De pijnbank bijvoorbeeld.
Die mocht worden gehanteerd,
wanneer het bewijs bijna was
geleverd en dan nog alleen in
gevallen van zware misdrijven.
Wanneer het bewijs heel zwak
was of het vergrijp niet ernstig,
dan moest de pijnbank op stal
blijven. Hield men na de weinig
malse torturen van de pijnbank
toch aan zijn onschuld vast, dan
moest een heel nieuwe proce
dure worden geopend, waarbij de
verdachte (en zijn verdediger, de
taelman) op voet van gelijkheid
de degens kon kruisen met de
schout, die als aanklager placht
op te treden.
De pijnbank hoort niet meer
tot het instrumentarium van het
huidige gerechtelijke onderzoek.
Al ben ik geenszins volledig ge
rust dat allerlei andere, minder
direct-fysiek pijnigende midde
len, aan een murwmakings-pro
ces kunnen meewerken. De zeer
verfijnde hulpmiddelen van de
moderne criminalistiek trekken
de spieren sneller krom en het
net dicht dan de duimschroef
van weleer. Dat de pijnbank ver
dwenen is, moet dus niet louter
aan nieuwere ideeën over mense
lijkheid worden toegeschreven,
maar zeker ook aan de technolo
gie.
Processen (3)
Verdachte behoeft tegenwoor
dig niet meer te antwoorden en
de rechter behoort hem dat te
zeggen.
Iedere rechtbankverslaggever
kan u vertellen, hoe dat vaak
gaat: "verdachte, u bent niet ver
plicht op de vragen die u gesteld
worden te antwoorden. Vertelt u
nu maar eens precies, hoe het ge
beurd is".
En diezelfde rechtbankverslag
gever maakt eveneens geregeld
kennis met officieren van Justitie
die zich quasi opwinden aan de
hand van een op schrift voor hen
liggend rekwisitoor dat al één of
twee weken terug geschreven is.
Een heel bekwaam en genuan
ceerd publicist over het strafpro
cesrecht vertelde mij op dit stuk
een kwalijke anekdote in de zaak
tegen die naïeve broeder Matheus
die de wapens de Soheveningse
strafgevangenis binnensmokkelde
voor het roemruchte gijzel-syndi-
caat. Nadat de officier met een
vlammend verbaal lasapparaat
de broeder om zijn homosexuali-
teit aan de paal had gegoten,
voegde hij er als summum van
beeldend vermogen aan toe:
"broeder Matheus, u bent een
zwakke broeder".
Processen (4)
Maar goed, er zijn altijd weer
cirkels die tot sluiten noden. De
ze week zette staatssecretaris
Glastra van Loon dan op zijn
beurt de hele rechterlijke macht
voor joker door zijn plan van mas
sale gratie te pousseren en vrij
heidsstraffen voor te dragen voor
omzetting in geldboetes. De rijen
wachtenden voor een plaatsje bij
het bomenhakken in Drente wa
ren te lang geworden.
Zo verspeelt hier en daar ie
mand die een medemens aan
flarden heeft gereden behalve
zijn no-claimkorting nog een paar
lapjes van honderd. Maar dat
lopen we wel weer in met wat
extra kilometers op de declaratie.
Reclame (1)
"Jouw adem zou zelfs een beer
uit zijn winterslaap halen". Tekst
uit een STER-filmpje voor tand
pasta. De woorden worden uitge
sproken door een heer tegen zijn
vriendin. De Reclameraad die
over de goede smaak (en adem)
moet waken vond dat dit niet Kon.
En wat ook niet kon was een
mannenhand die tevergeefs na de
lege toiletrol reikt, daarop geme
lijk "Liesbeth" roept, waarna een
andere hand, een dameshand dit
maal een verse cilinder toiletpa
pier uit de kast haalt.
Ik ontleen deze twee voorvallen
aan een alleraardigst en zeer
leesbaar boekje van Martin van
Amerongen "Het gekwelde le
ven van die snelgeklede, rapge-
kapte, fraaibesnorde, goedgebek-
te sherrydrinkers of de Reclame
man tussen kassa, kiinst en
koning klant", voor 17 guldenne
gentig bij De Bezige Bij.
Eigenlyk gaat het niét alleen
over de reclameman, maar meer
over onze frustraties en aggres-
sies als consument, als we met
iets ongrijpbaars als reclame te
maken krijgen. De meest door
trapte sigarettenadvertenties die
jeugd, sex,en succes predikt bij
gebruik van het filter-Q, mag er
door, maar zo gauw er iets aan
de orde komt, waarmee één van
de zeven openingen die het door-
snee-menseiyk lichaam telt, dient
het besprenkeld te worden met
de excrementen van het geurenor-
gel en taaloefeningen aan de sher
rybodega ontleend.
Reclame (2)
Van Amerongens scharnierpunt
in deze lekke're (daar heb je het
al) reportage, is gelegen waar
voor de reclamemaker het links
denken ophoudt en het rechts ver
dienen begint. Dat is geen roestig
scharnierpunt, maar goed-geolied,
zoals de deuren van het boerderij
tje «dat de reclameman in Piajuun
of Schoorl als tweede huisje ten
dienste staat.
De frustratie van de reclame
man: het wordt met hetzelfde
gemak uitgesproken als "de werk-
weigerachtigheid van de gemiddel
de gastarbeider", "de roestgevoe-
ligheid van de Franse automo
biel", "de smakelijkheid van het
Spaanse gerecht paella", "de on
betrouwbaarheid van Herdershon
den". Is het allemaal wel zo? Als
ik Van Amerongen goed begrijp,
valt het met die frustraties alles
mee en is voor menige reclame
jongen de Volvo onder de op
maatgesneden derrière een gul
le troost voor de gemiste litterai
re carrière en de dichtbundel die
al jaren bij De Slegte ligt.
Met andere woorden: Van Ame
rongen verandert niet zozeer iets
aan het beeld dat we toch al van
de branche hadden, eigenlijk be
vestigt hij het. En misschien is er
dus wel helemaal geen scharnier
punt: het links denken is al lang
begonnen, maar het rechts ver
dienen gaat nog lokker door.
Armpje
Mijn collega Ruud Paauw wijst
mij op een afbeelding van keizer
Wilhelm de Tweede in een Juist
gestarte serie in afleveringen (een
kiosk-estafette met de boekenkast
als finish) gewijd aan de Eerste
Wereldoorlog. Wilhelm is op be
zoek by d>e sultan in Konstantino-
pel. Het moet vroeg in de Jaren
tien zy n en zelden heb ik dat te-
korte, enge, stijve linkerarmpje
van deze Hohenzollern-telg zo
goed in beeld gezien. "Ja, Ja", zegt
Paauw. "als de baker destilds
wat oplettender was geweest, had
de wereld er heel anders uitge
zien". Want het is een eng arm
pje. nauweliiks reikend tot het
middenrif. Daarmee zou hij als
recruut vast zyn afgekeurd voor
militaire dienst. Misschien zou het
in de keuken nog net zijn gegaan.
Hoewel, om met gamellen te sjou
wen moet je toch wel kracht
in Ie handen en armen hebben.
De neus van Cleopatra, het
armpje van Wilhelm. Wie twijfelt
er nog aan de zin van de geschie
denis?
