Voor Schweitzer
was het motief
heel eenvoudig
Pinksterdiensten
«UJIAllJIHUmiJ.'B
b3nVr°UW r" ~kS S ^hebtri;
Het kan wèl anders
KRITISCHE GEMEENTE BOEIT
DE NIEUWE MIDDENKLASSE
ZATERDAG 17 MEI 1975
De Geest uitgangspunt voor zijn wil
Omdat het dit jaar honderd jaar geleden is dat de in 1965 overleden dr. Albert Schweitzer
werd geboren, zal een kleindochter van deze wereldvermaarde wijsgeer, theoloog, medicus en
musicus op woensdag 21 mei op de Brink in Deventer een monument ter nagedachtenis van
haar grootvader onthullen. In het gebouw van de Doopsgezinde Gemeente te Deventer is het
Nederlandse Albert Schweitzercentrum gevestigd. Na de onthulling zal prof. dr. C. W. Mönnig
te Amsterdam in dit centrum een herdenkingsrede uitspreken en 's avonds geeft Schweitzer's
kleindochter, met medewerking van het Deventer Kamerorkest, er een pianoconcert. De ont
hulling van het monument gaat gepaard met de aanbieding van een speciale PTT-zegeL
Het gebeuren in Deventer is be- de doctorsgraad,
doeld als een nationale herdenking Naam kreeg Schweitzer in het begin
Overigens beperkt het herdenkings- vooral door zijn optreden als musi-
programma zich niet tot deze stad. cus. Hij leek als organist en orgel-
Het hele Jaar door zijn
schillende plaatsen
waarop de betekenis van deze
kenner voorbestemd voor een inter-
momenten nationale carrière. Met zijn in 1904
uitgegeven studie over Bach,
roepstem gehoord. Op twee manieren
ben ik ertoe gekomen deze roepstem
te volgen. Allereerst dat het mede
gevoel dat God mij, evenals alle
mensen, verleend heeft, mij de nood
deed zien van die velen die ginds
zonder geneeskundige hulp moeten
getelijke en onvergelijkelijke wereld- eerst in het Frans en later in het leven. Maar ook doordat ik
burger in woord, muziek en beeld Duits en Engels verscheen, en zijn
centraal staatEen betekenis waar- boek over Duitse en Franse orgel-
bij zijn dood geen eind is geko- bouwkunst oogstte hij blijvende be- liet 'niet los- Als ik daarover r
dJ"r,de wondering.
motieven die de richting van zijn le
ven bepaalden.
Zo is er op vrijdag 23 mei een her
denkingsbijeenkomst in de Rotter-
dacht, kwam het denkbeeld in mij
begrepen het, toen °P- diegenen aan wie God in de
en een of andere vorm geluk deelachtig
te deed worden, dit niet als iets vanzelf
sprekends mogen aanvaarden,
Weinigen
hij had besloten toch
bed andere richting
te berei
same™er" den op een loopbaan in de medische zi$h gedrongen moeten voelen Ood
v£? "et de °eme<;nijchy van K"- zending. Intieme vrienden herinner- dankbaarheid daarvoor een of-
1 J! den zich wel. dat hij al op 21-jarige SSL'k J"*™:
Volksuniversiteit. Schweitzer als
eicus en musicoloog wordt geëerd met
leeftijd de
had geuit, mede-
mvoown.umwiws wviuu UK» mpnspn tp riiPTiPn Ppn npcrprficrinir uc cc" Ui anaere Dioeaverwanc naa
ttTSZJSgZSSLS1 op6 «n ml—inZt'SiïSZ ^tte_ik mij geroepen^
ni in het Schweitzer-centrum), Lis- op
se (9 augustus in de St. Agathakerk), gelegen coimar had het
Goes (23 aug. in de Maria Magda- indringend geconfronteerd v00r het evingel» wc8
lenakerk), Amstelveen (6 septem- ™et lot'ran de wraxte ™Jl«ren. in het hart der inboorlingen, opdat
ber in de Pauluskerk), nog eens Lis- dat het hem met moeilijk viel in te dezen bevrijd zouden worden
se (13 sept, in de Agathakerk), Rot- Baan op een oproep in een zendings- geestelijke armoede die
terdam (20 sept, in de Immanuel- blad die vroeg om een arts voor de
kerk) en Wageningen (1 november zendingspost Lambarene in Frans
in de Grote Kerk). Equatoriaal Afrika, het tegenwoor- - -
De sterfdag van Schweitzer, tien &&e Gabon, een republiek aan de geluk ont"
jaar geleden, wordt op 4 september Afrikaanse westkust met ongeveer ier°!"
In Deventer met een dienst herdacht, een half miljoen inwoners, voorna- I d°°r °l *?del 5S"4"
Aan zijn theologische werken werd melijk Bantoestammen en Pygmee- ÏLM'5™";
wereld in te gaan. en daar de strijd
te strijden en
voor het evangelie een weg te banen
gevolg is
m het bijgeloof waarin zij leven.
Dit alles is zo eenvoudig. Wij allen,
een thema ontleend
op zondag 18 mei (morgen) in
Pauluskerk
Rotterdam,
ma vooral het centrale gezichtspunt in Parijs om als vrijwilliger-:
in Schweitzers levensbeschouwing,
de eerbied voor het leven, zal be
lichten. Tenslotte is in de hal van 't
Deventer centrum, dat ook exclusies
organiseert naar de Elzas, de omge
ving waar Schweitzer woonde
werkte,
Slechts weinigen is het door de
Nadat hi, zijn apenstudie had STffiffiLTHSSa'S?
de Mauritsweg te afgemaakt, meldde hij zich bij de a
ir dr. G. W. Reitse- protestants-evangelische gemeente mtoJtmneM 2 voor de
djngsarts te°worden mtgezonden'^In
w™ t.ï, La™barcne'gelegen drijvn, door de noodzaak hun brood
tussen de Ogowe-rivier
te verdienen, l0__
omdat daar mag zich om die reden
tpntnnnctpiiincr incrpnVht achthonderd slagen achten, terwille van het geluk
foto's, manuscripten^ persoon- Jlt^ter beschikbaar- dat hem ten deel viel tot dienen
lijke curiosa van dr. Schweitzer
dan ook patiënten
na afspraak, ook dia- en filmvoor- snel door dewerk of in persoonlijke hulpver-
stPllimrpn wnrdpn de hele nmboe verspreidde. En er lemng, al
roepen te zijn.
Zij moeten er in hun leven naar
uitkijken, waar .Jezus hen gebrui-
stellingen worden gearrangeerd.
Het Schweitzer-centrum is open
van dinsdag tot en met vrijdag van
9 tot 12 en van 2 tot 5 uur. Op
terdag van 1 tot 4 uur en op
dag alleen voor groepen, na telefo
nische afspraak (05700-19675).
waren wat een ziekten in dit i
doordringbare tropische gebied.
Eenvoudig
digheden het ons toelaten. Vaak moet
iemand lang naar zulk een ne-
venarbeid naast zijn gewone beroep
zoeken. Maar ik durf te zeggen,
wanneer hij er ernst mee maakt.
Schweitzer zelf heeft de wereld dat h?att«d erin ^1^^
over zijn beweegredenen om de vinden, en daarmee de blijdschap te
dienst aan de lijdende mens te ver- beleven, door Jezus in de dienst der
kiezen boven persoonlijke eer, niet liefde, die Hij in de wereld heeft ge-
Albert Schweitzer werd in 1875 in in het onzekere gelaten. Toen hij in bracht, te worden gebruikt, in het
Kaysersberg in de Elzas geboren, november 1952, op 77-jarige leeftijd, groot en in het klein.
predikant. Hij groei- Nederland bezocht, hield hij
Negerfiguur
Zijn vader 1
de op in Günsbach, in de Vogezen, radiorede, waarin hij een uitvoerig
waarheen zijn vader was overge- antwoord gaf op de steeds terugke-
plaatst. Aan de universiteiten van rende vraag hoe hij tot zijn besluit
Straatsburg, Parijs en Berlijn was gekomen,
studeerde hij filosofie, theologie en "Het antwoord", zei Schweitzer,
geneeskunde. In alle drie verwierf hij "is heel eenvoudig. Ik heb Jezus'
Bemoedigend
Deze radiorede sprak Schweitzer
uit aan de vooravond' van zijn te
rugkeer naar Lambarene, na een lang
en met werk overladen verblijf in
Europa. Het aantal mensen dat in
Wij zeggen zo radikaal: dromen
zijn bedrog, 't Blijken ook mees
tal onwerkelijke, onbereikbare fan
tasieën te zijn. Bij het ontwaken
vervliegt de droomtoestand en
ploft men ontdaan op de harde
grond neer.
Pinksterfeest heeft ook te ma
ken met een droom. Op pinkste
ren zet God mensen aan het dro
men, midden in de problemen, op
hun werk, in de keuken of waar
ook. Reeds de profeet Joël sprak
daarover: "God zal Zijn geest uit
storten op al wat leeft en uw
zonen en uw dochters zullen pro
feteren, uw ouden zullen dromen
uw jongelingen zullen gezichten
zien. Ook op uw slaven en sla
vinnen zal ik in die dagen Mijn
geest uitstorten".
Merkwaardig. De profeet somt
hier maatschappelijk verdeelde
groepen op, uitersten, onderlig
gende partijen in de samenle
ving van toen.
Maar hij brengt al die te
gengestelde groepen in verband
met de pinksterdroom.
Eerlijk gezegd botsen wij hier
op de grootste scheidingen, op de
felste conflicten, op de diepste
problemen binnen het volk van
toen. De ouden en Jongen wijzen
op het generatieprobleem. Wat
faapt er onderling een diepe kloof.
Wat is er een wanbegrip, verach
ting, liefdeloosheid. Wat een ver
drietige zaak als ouden en jongen
elkaar niet meer verstaan en van
elkaar vervreemden.
De profeet noemt nog een twee
de categorie mensen die vaak ver
keerd met elkaar omgaan: de
man-vrouw-verhouding. Hoe ac
tueel is het probleem van de om
gang der geslachten. Hoeveel Ja
loezie, gemeenheid, discriminatie
en ongeremde drift bederft hier
de sfeer onder elkaar.
Dan zijn er de slaven en sla
vinnen, de laagste, onderdrukte
klasse, de onvrijen in dè samen
leving, de vergeten groepen. Joël
wijst hiermee allemaal sociale
problemen aan.
Vreemd toch, dat de heilige
geest daarmee te maken wil heb
ben.
Met onderling verdeelde groe
pen, met mensen die elkaar
kwaad doen, of misbruiken. Dit
wil het pinksterfeest ons telkens
weer leren: de heilige geest, de
gezindheid van Jezus Christus,
waait niet hoog over de mensen-
nood heen. Ook niet langs een
bezwaarde, vergeten ziel heen. Hij
wil binnendringen in het men
senhart, in de gezinssfeer, in de
mensensamenleving, vooral ln het
kerkelijke leven om daar mensen
aan het dromen en het verwerke
lijken daarvan te zetten.
De heilige geest wil niets an
ders dan de verzoening en de vre
de van Christus toepassen op al
die knellende mensenproblemen.
Nogmaals: Joël legt verband tus
sen Gods geest en ons ingewik
kelde dagelijkse leven en droomt
van verandering en bekering, van
een nieuwe instelling.
Pinksteren vieren betekent dan
ook niet, de bestaande wantoe
standen maar laten bestaan maar
met God mee dromen dat het an
ders kan en anders moet.
"Zie, ik maak alle dingen
nieuw".
M. H. BOOGERT
Leiden.
zijn ziekenhuis hulp zocht, had zich
in 1950 verdubbeld. Dit kwam door
dat het verplegend personeel behalve
de gewone zieken meer dan driehon
derd melaatsen verzorgde die met
nieuwe, in Amerika ontdekte genees
middelen werden behandeld.
De resultaten waren zeer bemoe
digend. Alleen moesten deze patiën
ten een tot twee jaar onder behan
deling blijven.
Schweitzer: "Het is toch iets heer
lijks en vertroostends, dat wij in de
strijd tegen ziekte en lijden zo gro
te vorderingen maken, en de slaap
ziekte en de melaatsheid met zulke
doeltreffende middelen te lijf kun
nen gaan".
Om zijn materiële zorgen de baas
te blijven, zocht Schweitzer nu en
dan Europa weer op. De opbrengsten
van zijn boeken, zijn concerten en
gastcolleges in tal van landen en de
wassende stroom van giften van
vrienden en sympathisanten behoed
den zijn menslievende onderneming
voor een financiële mislukking.
De f 120.000 die de Nobelprijs voor
de vredn hem in 1952 opleverde, en
de f130.000 van een door de Noorse
dagbladen georganiseerde collecte
besteedde hij aan de bouw van een
nieuw dorp voor zijn lepralijders.
Toen het nieuws van de Nobelprijs
hem bereikte reageerde Schweitzer:
"Als ik het goed begrijp, heb ik deze
onderscheiding te danken aan het
feit, dat ik de eerbied voor het leven
in het gedachtenleven van onze tijd
heb geïntroduceerd. Het was hier in
Lambarene dat ik het belang ervan
ontdekte. Ik ben ervan overtuigd,
dat de idee zal bijdragen tot de
groei van een geestelijke en morele
beschaving waarvan de vrede en de
toekomst van het mensdom zullen
afhangen".
Roeping trouw
Op 4 september 1965 overleed
Schweitzer. De arts van Lambarene,
die tegelijk de bouwer was van zijn
eigen ziekenhuis. Hij stierf temid
den van zijn zwarte medemensen,
wier lot hij een leven lang had ge
deeld. Tot in zijn negentigste jaar
was hij volop actief. Zijn vrouw was
op 79-jarige leeftijd overleden.
Naar Schweitzer's eigen verkla
ring volgde hij Jezus roepstem. Hij
gehoorzaamde en bleef die roeping
trouw.
Morgen is het pinksteren. "Het
fees tvan de Hetlige Geest", zoals de
kerk het noemt.
Sommigen zeggen: een moeilijk
feest, omdat het zo onwerkelijk is.
Met kerstmis sta je bij een kind en
met pasen, hoe onvoorstelbaar dat
ook is. bij een leeg graf. Maar waar
aan moet het geloof zich op pinkste
ren hechten?
Toch ligt het veel dichterbij dan
men denkt. De Geest waarvan pink
steren getuigt, openbaart zich in wat
mensen zijn en doen.
Hoe wérkelijk dat kan zijn, toont
ons het levensverhaal van dr. Albert
Schweitzer.
De Geest van Christus was het uit
gangspunt voor zijn wil.
S. J. DE GROOT.
KERKELIJKE STAND: Hervormde
Kerk Ber. te Akkerwoude-Murmer-
woude J. W. Glashouwer Giessen-Ou-
dekerk, te IJmuiden R. Timmers Den
Helder, te Zwolle G. J. Wisgerhof
Bergschenhoek, te Soest P. H. van
Harten Dinteloord; aangenomen
naar Dronten (in samenwerking met
Geref. Kerk) A. K. van Kooy te
Utrecht; bedankt voor Vriezenveen
(nadere beslissing) J. L. Ravesloot
te Oostermeer,voor Lexmond G.
Westland Scherpenzeel, voor Doorn
J. W. Glashouwer Giessen-Oude-
kerk. Geref. Kerken Vrijg.: bedankt
voor Utrecht, Assen en Rijnsburg W.
Wieringa te Berkel. Geref. Gem.:
bedankt voor Scherpenisse W. C. La-
main Grand Rapids, voor Zwolle F.
Harinck Den Haag, vooi Franklin
Lakes en Tricht J. van Haaren,
De kritische gemeenten, zo con
stateert de rk werkgroep „Plurifor
miteit" in een rapport; bestaan voor
namelijk uit middelbare schooljeugd
studenten en jonge wetenschappers,
in het algemeen de nieuwe midden
klasse. De aantrekkingskracht die
de kritische gemeenten uitoefenen op
deze groep die van de traditionele
kerk vervreemd is geraakt, verklaart
de werkgroep door de ernst die deze
gemeenten maken met Jezus en zijn
zending en de solidariteit die dit be
tekent met alle groepen die in onze
welvaartmaatschappij in de knel ko
men. De kritische gemeenten lopen
op de toekomst vooruit. Het tempo
van de grote kerk is trager, aldus de
werkgroep.
Zij gaat ook in op de punten waar
offers nodig zouden zijn om de groei
ende afstand in de gemeenschap der
gelovigen in te perken. Er worden
dan kwesties genoemd als het celi
baat en de wederzijdse open com
munie. Het was de werkgroep geble
ken dat de kritische gemeenten zelf
ook niet blind zijn voor het isole
ment en verlies in het beleven van
katholiciteit dat dreigt door de vol
gehouden meningsverschillen./ Ori-
naliteit kan ontaarden in willekeur
en wispelturigheid. De geïmprovi
seerde organisatie kan leiden tot ont
binding of 'n te grote gebondenheid
aan één persoon. Aan de kritische
zin kan men zich vertillen waardoor
men de wereldproblematiek versim
pelt tot te eenvoudige tegenstellin
gen.
Zorg voor erfgoed
De werkgroep stelde vast dat in de
rechtse sectoren het gevoel voor
traditie niet berust op behoudzucht.
Deze groepen ervaren het geloof
meer als ontvanger dan ontdekker.
Vaak hebben zij geleden om hun
zorg voor het traditionele erfgoed.
Zij zijn echter niet blind voor de
door het laatste concilie bedoelde
vernieuwing. De kerk als lichaam
van Christus zagen de rechtse groe
pen vooral gewaarborgd door de ge
loofsleer, de liturgie en de ambtsver
vulling staan dan ook kritisch te
genover een herformulering van de
ze zaken, hebben geen bezwaar te
gen een vernieuwd geloof maar wel
tegen een nieuw geloof.
Velen uit de rechtse groepen voel
den zich bijzonder verontrust door
het pastoraal concilie in Noordwij-
kerhout (1966-1970.) Zij vonden dat
ook de bisschoppen daar te welwil
lend stonden tegenover 'aardse li
turgie' en katechese, en voelen zich
als kerkgetrouwe gelovigen in de
steek gelaten.
Ze zijn bang dat de kerk
op weg is een vereniging te worden
van maatschappij critici en zijn in
het bijzonder verontrust over het
verlies van het christelijk normbe
sef inzake seksualiteit.
De werkgroep vraagt zich af of de
ze op traditie gerichte groepen vol
doende oog hebben voor het feit dat
de kerk rekening moet houden met
maatschappelijke veranderingen. Ook
acht de werkgroep het gewenst dat
het verschijnsel "groepvorming" na
der wordt bestudeerd.
Volgens de laatste gege
vens telt de Lutherse kerk in
ons land nog 19.000 belijdende leden
en 21.000 doopleden, verspreid over
61 gemeenten. Het beroepen van
full-time predikanten wordt steeds
moeilijker. De Chr. Geref. Kerken
hebben, volgens het pas verschenen
Jaarboek, 173 gemeenten, 130 predi
kanten en 71.331 leden. Het aantal
doopleden neemt af. Het bijbels
openluchtmuseum "De Heilig-Land-
Stichting" in de bossen langs de weg
Nijmegen-Grasbeek, heeft van
pinkstermaandag een attractie in
petto: tussen 11 en 5 uur scheert een
herder zijn schapea Het wordt een
echt oosters feest, want ook de vrou
wen zijn dan aan het spinnen en we-
De Bron (zat. 6.30 u) 9 en i
dag: Bonifaciuskerk 8.30 10
Djl1.1ra.1r n in OA T.
Ier Land Jeugddienst.
Koningskerk: 10 u ds Eekhof.
ge 16)11.30 u samenkomst.
Jeugdkapel „De Goede Herder" 10
Marekerk: 10 u ds Lamping.
Gereformeerde Kerk:
Evangeliecentrum (Zijlsingel 2) 10 u
Drgen 10 u ds Bijl Jeugddienst,
.30 'u Rldderveld
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u
ds Wolthaus, 7 u A. Christ. Geref. Gem.
t ds de Jong 6.30 u ds Borman (af-
"Open Hof"
Dorpshuis" 6 u ds Heymans. Ontmoe-
tingskerk 10 u ds Heymans 6.30 u ds
de Vos. Geref. Kerk 9 u ds Elderman
de Doper: zat. 7 u zond. 9.15 en
u. Mgr. Bekkersschool zondag 18
Katwijk aan Zee Herv. Kerk Nieu-
Geref. Kerk maand. 9.30 u ds Kaai. Niel. Bethelkerk 9.30
Geref. Kerk 9.30 u drs. Bakker 7 u.
dienst met hervormden. R.K. Kerk
(zat. 7 u) 9, 10.45 en 5 u.
Nieuw-Ven nep Chr. Geref. Kertc:
i u ds den Heeten 19 u (zie herv.
9.30. 11. 12.15 en 6 v
Rijndijk 281: za 7
ma. 9.30 en 11.30 u.
Haarlemmerstraat
9.30 10.45. 12 en 6.30
Aardam 9 en 12 u maandag 9
Benthuizen Geref. Gem. 9.30 u
Jeesdienst 3 u ds Honkoop, maandag,
ds Koelman, 6 u ds Vroeginde- 11
wey. Ichthuskerk
Ieperen. Wijkgeb. Hoeksteen 10
u maandag 9.30 en 11
Noorden Herv. Gem. 9.30 i
ds v. d. Kooy Geref. Kerk 10_u ds Noo-
Adventskerk 9.30
Maandag Dorpskerk 9 u ds
vn q in 11 den. Bethlehemkerk 9 u ds
zo 9.30 ll Oepgf Kerk 9.30 en 6.30 u d
Rijn Herv. Gem. Boskoop Herv. Kerk 9.3
Dovendienst. Gereformeerde Kerk
Geref. Kerk 10 t
Hanemaayer, Heijn
Bogers maandag 9
u ds De Jong. Salvatorikerk 6.30 u ds
Fokkema. Nabij, van Lennepstr. 9.30
u Jeugdkapel. Zaal Opstandingskerk,
9.30 u Jeugdkapel. Oudshoorn/Ridder-
Stek" 9.30 u ds Stelwagen; Chr. Geref.
Kerk 930 u ds den Boer 16.30 u ds
Dijk Vrijz. Prot. 10 u in Rem.
Volle Evangelie
te 9.45 u. Soefie Beweging: 16.00 u.
Koudekerk Herv. Gem. 10 u ds
v. d. Linden 7 u ds Swierts. Geref. Kerk
10 en 7 u ds Swierts R.K. Kerk zie Ha-
zerswoude.
Leiderdorp Dorpskerk
Honnef Hoofdstraatkerk
Land (Jeugddienst).
Bevrijdingskerk: 9 u ds Bovenberg,
10.30 u ds Wagenvoorde. 5 u ds Hor-
tensius.
Groenhoven: 10 u ds Post.
Gezinsdiensten „De Jeugdhaven 10
u "De Mirt" Dhr. De Jong vm. 10 u
„Het Mierennest": ds De Heer.
Geref. Kerk Vrijgemaakt: 10 en 5 u
Santen, „De Bron" 9
ds van Santen 10.30 u ds van San
ten 6.30 u ds Wieringa. Oudshoornse-
kerk Oudshoornseweg 10 u ds R. Oort
Slonskerk 9.30 u ds Verploeg, 6.30 u ds
Vis maandag 9.30 u ds Van Vliet. Ge-
Modderkolk; R.K.
ds Dijkstra; Chr. Geref. 9.3
Harmeien. Salvatorikerk
Boskoop. Maandag 9.30 u in Geref.
kerk. Geref. Kerk 10 en 5 u ds Ver-
sluys, maand. 9.30 u. R.K. Bernardus- (zat. 7 u) 7.80
kerk Rijndijk (zat.
i Loenen. Bapt. Gem.
u br'. De Vries, maand. Maranatha-
landdag in Velsen. R.K. Kerk: za 7 u
in Scheppingskerk zo 9. 10 en 12 u
(12 u in S. kerk) maand. 9 u.
Leimuiden Herv. Gem. 9.30 u ds
de Vree, 7 u ds Los. Ger. Kerk 9.30 u
Los. 6.30 u ds
Noordwijkerhout Herv. Gem. 9
ds Streef land 10.30 u hr Goedhart D
Zilk 10.30 u ds Streefland R.K. Ker
Sint Jozef (zat. t
ds de Jong. Goede Herderkerk: 10.30 u St. Michaelkerk Rijndijk
d. Ent. Geref.
1 en 7 u ds Feenstra
I Bapt. Gem.
7 u) 9 u maand. 9 u. Koudekerk R.K.
dienst in Ridderhof zondag en maan
dag 10.30 u R.K. Kerk Engelbewaarders
Dorp (zat. 7 u) 8, 10 en 11.30 u) maand
1 en 10 u.
Hiliegom Herv. Kerk 10
Lisse Herv. Gem. Grote Kerk 10
i 16.30 u ds Bikker 5
Luth. Gem.: 10.15 u da Happee.
hr v. Leeuwen. 21 mei 8 u hr.
Rem.Doopsgez. Gem. 10.15 u ds Van Brink. Oud-Geref. Gem. 9.3
19 u zond. 8.30, 10 u. Hoogmis
Nieuw-Apost. Kerk: 9.30 en 4 u dond.
Vestestr. 39-49: 10-12 en 4-6 u.
gelische Kerk Dennenlaan 12
Sitanala. Molukse Protestantse Kerk,
16 u ds Tomasoa van Woerden. Maan
dag: Molukse Protestantse Kerk 9.30
u ds Tomasoa. Molukse Evangelische
Kerk 11 u ds Sitanala. Rem. Gereform
Gem. 11 u ds Bongartz. Leger
Kapel Bloemswaard i
8, 10 u Hoogmis. Belnsdorp: R.K. kerk
zondag 8.30 u.
Hoogmade Herv. Gem. 10 u ds
Hoogendijk. RK Kerk za 7 u zo. 9 en
De Kaag Herv. Gem. 9.30 u ds
Carstens. R.K. Kerk za 7 u zo 8. 10
en 7 u, maandag 8 en 10 u.
Hakkenberg. Geref. Kerk Vrijg.
Schuurman. Oud Geref. Gem. 9.30 en
:e P.dag 9.30 u Lees-
Prooijen, Stavenisse
Aktie Kruistochten Ned. maandag 20
u ds Gravendeel in Marlënburcht.
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 u
ds van Doorn 6.30 u ds Hanemaaijer.
maandag 9.30 u ds Goverts. Gereform.
Kerk 9.30 u ds Bovenkamp 6.30 u drs
Chr. Geref. Kerk 9.30
Dienst 2.15 u ds v. d. Ent R.K. Kerk zond. 8.15, 9.46
(zat. 7 u) 7.30, 9, 10.45
i ds Huisman 5 u ds Baayen lm-
ds Baayen 5 u ds
kerk 9.30 u di
teboom 7 u ds Schaafsma RK Kerk
za 7.30 u zo 7.30, 9 en 10.30 u maand.
7.30. 9 en 10.30 u.
Halsema. Chr. Noordwijk aan Zee Herv. Kerk
r van der Ent. Hoofdstraat 10 u ds Keuning. De Rank
Golfbaan 10 u ds van Estrik 3.30 u
ds van Eyk Ger. Kerk Hoofdstraat 10 u
Warnink, 7 u ds Lapré.
manuëlkerk 9.30
Elgersma. Maranatha
J. Bosman. Camping Koningshof: de
heer D. van Santen. Maandag Imma-
nuëlkerk 9.30 u zangdienst. Geref. Kerk
Vr(jg. 10 en 5.15 u ds Vreugdenhll.
Evang. Chr. Gem. (aula mavo-school)
10 u ds Agtereek.
Rljnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
u ds Oostenbrug. 7 u ds Mostert, maan
dag 9.30 u ds Kool. Chr. Geref. Kerk.
9.30 u Dienst 2.15 u ds G. Bouw maand.
Zee diensten
Noordwijk-Binnen Grote Kerk 10
dr Jansen 7 u ds Keuning. Geref. Kerk
Vinkenlaan 9.30 u ds Elgersma 5 u ds
Warnink. Van den Berghstichting 11 u
ds Bosman. RK Kerk Sint Jeroen dien
sten om 8, 9.30 11 en 12.15 u. Tweede
Pinksterdag: Noordwijk aan Zee Herv
Kerk 10 u ds Warnink (gemeensch.
dienst in Geref. Kerk Geref. Kerk
7 u zond. 8, 9.3
pel Sancta Maria (zat. av. 7.15 u) 10
u. Maandag Sint Jozef 8. 10 en 11.30
Willibrordkerk 9 en 10.30 u ds Sas-
se. Pauluskerk 10 u ds Bons. Gemeen
tecentrum ing. Wijttenbachweg 10.30
u Prof. dr. Heering. Geref. Kerk 10 en
7 u ds Vegter. Geref. Kerk Vrijgem.
8.30 en 3 u leesdienst. Geref. Kerk vrij
gemaakt Buiten Verband: 8.45 en 4 u
ds v. d. Berg. R.K. Kerk za 7 u, zo 9.
10.30 en 12 u en 6.30 u Bonaventura-
kapel za 6.30 u zo 8. 10 en 11 u ma.
Willibrordkerk 9, 10.30 en 12 u Bona-
venturakapel 8, 10 en 11 u.
Oude en Nieuwe Wetering Herv.
Gem. 9.30 u ds
10 u ds Cossee
6.30
ring R.K. Kerk za. 7 u zond. 8.30 10.30
en 12 u maandag 10.30 u hoogmis.
d. Heuvel 6.30 u ds Verboom; Bethel
kerk 9.30 u ds Verboom, 5 u ds v. d.
Heuvel, Immanuel kerk 9.30 u ds Voors
Cnossen te Nljverdal. Gereform
dg Modderaar
Rijpwetering R.K. Kerk zat. 7 u
®nd. 7.30 9 (hoogmis) en 10.30 u.
Oud Ger. Gem. in Ned., Zuidkade 159
10 en 6.30 u leesdienst. Rem. Ger. Gem
in samenwerking met Vrijz. Herv.:
10 u ds Hooykaas R.K. Ontmoetings-
kerk 8.30, 11.45 en 6.30 u (zat. av. 7 u)
St. Victorkerk lo u (zat. av. 7 u) Vol
le Evang. gem. "Sion9.30 u P. v. d.
Heiden; Tesselschadelaan 28: 4 uur:
jeugdbijeenkomst. Jehovah's Getuigen
10 u toespraak 11 u. Maandag:
Ontmoetingskerk 11
i 11.30 u maand. 10 u.
ds Rebel;
Ned. Prot. Bond 10.30 u mevr. Emeis-
Bouwmeester; Volle Evang. Gem. 7 u
Samenkomst (gebouw NPB) R.K. kerk
11 u maand.
r Joy Singers), maand. 9 i
Valkenburg Herv. Kerk 10 u ds
ran Ieperen 6.30 u ds Koelman. Ger.
£erk 9.30 en 6.30 u ds Rooze. Geref.
£erk vriigemaakt 9.30 u leesdienst 5 u
Maandag Herv. Kerk 9.30 u
Voorschoten Herv. Gem. Dorp 10
u ds v. d. Schoot 19 u ds Meijering.
Aula Noord-Hofland 9.45 u ds Reedijk
Kapel Rijndijk 10 u ds Meijering Kerk
Hulp en Heil 10 u ds Verheule. Geref.
kerk 3
vietkerk 10 u ds Wiersma. Messiaskerk
10 u ds van Zanten Dorpscentrum 9.30
u ds Vroegindewey maandag 19 mei
Dorpskerk 10 u ds van Zanten. Geref.
Kerk 10 en 7 ds v d Meulen Zuid 10
en 7 u ds Bech. Ned. Prot. Bond 10.30
Woubrugge Herv. Gem. 9.30 en 0.3O
i ds Blenk. Geref. Kerk 9.30 u ds Hul-
Geref. Kerk 9.30 en 7 u ds Verburg.
Avonddienst in de Herv. Kerk. R.K.
Kerk (zat. 7 u) 9 en' 10.45 u maandag
zand. 7.30, 9.30, 11.30 u Chr. Dienaar-
kerk za 7.30 u, zo 8.30. 10. 11.30 en 6 u
Rijndijk za. 7 u. zond. 10. 12 en 6 u.
Maandag St. Jan 7.30 u, 9.3
Meynen 6.30 u ds
