Juridisch spektakel bij het Gravensteen NIEUW INITIATIEF VOOR VRIJWILLIGE HULPVERLENING Prof. Arthur Rorsch Teleac filmde bij Stokkermans ZATERDRG 17 MEI 1975 Training en specialisatie ter aanvulling op werk beroepskrachten LEIDEN In Leiden worden momenteel pogingen ondernomen om het werk in de vrijwillige hulpverlening nieuw leven in te blazen. Pogingen waarvan de noodzaak is toegenomen, sinds de medewerkers van Release nood gedwongen het veld hebben moe ten ruimen. De gemeente heeft besloten om de subsidieverlening aan deze alternatieve hulp verle nende stichting stop te zetten. Waarmee een leemte is ontstaan, die vooralsnog niet opgevuld is. Maar er worden op het ogenblik zo'n zestig vrijwilligers getraind, die binnen afzienbare tijd ingezet kun nen worden. Een initiatief dat moet uitmonden in een nieuwe stichting, op te splitsen in werkgroepen die in een bepaalde problematiek zijn ge specialiseerd. Initiatiefnemer is de in Oegstgeest woonachtige Jaap Bregman, die via de Cliëntenbond sinds kort werkzaam is bij de Welzijnsraad. De Welzijns- raad staat evenwel verder buiten dit particuliere initiatief, meldt hy met enige nadruk, omdat elders an ders is gesuggereerd. "Het is eigen lijk onze doelstelling om zo veel mo gelijk te coördineren tussen vrijwil lige en professionele hulpverlenings instanties", zegt hij. "We willen een aanvulling zijn op de huidige profes sionele hulpverlening". Het is Breg- mans bedoeling om een einde te maken aan de veelal heersende si tuaties, waarin de professionele en de vrijwillige hulpverleners tegeno ver elkaar staan. "De agressie van de alternatieve hulpverlening ten op zichte van de professionele is vaak te wijten aan een gebrek aan iden titeit", zegt hij. De vrijwillige hulp verlening dient gestroomlijnd te wor den in een duidelijk gestructureerde organisatie. Samenwerking staat voorop; ook bv. met de huisartsen. Het was tot nu toe in het alge meen niet gebruikelijk, dat vrijwil ligers vooraf werden getraind. Uit gangspunt is echter, dat vrijwilligers er niet zijn om professionele krach ten te ontlasten, maar om de kwa liteit van het hulpverleningswerk te verbeteren. Wat weer met zich mee brengt, dat de training van vrijwil ligers juist door beroepskrachten met ervaring geleid moet worden. Daar naast zal het voor de vrijwilligers steeds mogelijk te zijn om proble men te bespreken in een zg. veld- werkberaad. "Ze komen voor situa ties, die ze niet verwacht hadden. Dan moeten ze kunnen terugvallen op een intervisiegroep", zegt Breg man. Waarin dan ook plaats wordt gemaakt voor de professionele hulp verleners. Het grootste probleem waar de nieuw op te richten stichting in eer ste instantie mee lijkt te gaan kam pen, is dat van de bereikbaarheid Het is de bedoeling om een pand te huren, waar dag en nacht om hulp kan worden aangeklopt. Maar afge wacht moet worden hoé de gemeen te zal reageren op de subsidie-aan vraag, die inmiddels is ingediend. On geacht het antwoord op die vraag zal het initiatief in ieder geval al op kor te termijn gestalte krijgen in de vor ming van werkgroepen. Als eerste zal de werkgroep huisvesting van start gaan. Want het is de bedoeling van de hulpverleners om niet alleen vanuit een pand te opereren, maar juist ook naar de mensen van wie vermoed wordt dat ze daar behoefte aan hebben, toe te gaan. "We willen niet wachten op de mensen, die al een stap hebben gezet en naar een in stantie zijn gekomen. Er zijn er zo veel. die die moed niet meer heb ben", aldus Jaap Bregman. Zoals gezegd: de nieuwe stichting wil vooral een aanvulling zijn op de hulpverlening van professionele zij de. Het juist dan gehoor geven, wan neer de officiële instanties onbereik baar zijn. Waardoor het bv. moge lijk zou kunnen zijn, datde Telefo nische Hulpdienst in het weekeinde of in de avonduren mensen doorver wijst. Daarom stelt Brugman zich voor dat er voor de vrijwilligers met roosters e.d. gewerkt al worden. Er is voor opsplitsing in werkgroepen gekozen, omdat de praktijk heeft uit gewezen, dat vrijwilligers zich bij voorkeur specialiseren. Men voelt zich aangetrokken tot een terrein, waar een persoonlijke relatie mee be staat: ex-delinquenten zetten zich graag in voor de resocialisatie van andere ex-delinquenten, om eën voor beeld te Begeleidingscommissie De vrijwilligers die nu ge traind worden, komen "uit" alle gele dingen van de maatschappij. Volgen de maand zullen ze de basistraining hebben votlooid; daarna heeft ieder een de mogelijkheid tot specialisa tie. Er zijn -daartoe contacten gelegd met Hulp Qn.derbrekings f Zwanger schap iri Rotterdam, Federatie Zorg. Voor Alcoholisten, C.O.C./LeidsS Werkgroep Homofilie, Algemene derlandse Invaliden Bond, Cliënten bond, Juridische Faculteit Rotter dam, coornhertliga en Bond van Wetsovertreders. In september gaat de training van nieuwe groepen van start. Eeen am bitieuze opzet, die tot een uitgebreide organisatie kan leidenBregman schat dat de stichting dan ook min| stens 2 volledige krachten in dien^ zal moeten nemen. Htj staat posi tief tegenover de instelling van een begeleidingscommissie: "Heel graag, we hebben er nu al behoefte aan. Het is onverantwoord om een der gelijk project binnen een klein kader op te zetten. Maar dan wel een com* missie van mensen die daadwerke lijk in het veld zitten: de GGD, En degeest, politie, kinderbescherming. Bureau Huisvesting e.d. Wie meer wil weten over de doel stellingen van de op te richten stich ting of zich als vrijwilliger zou wil len melden kan daarvoor terecht bjj Jaap Bregman, tel. 071-52772; Jacup Bregman: ambitieuze opzet. Haarlemmerstraat 181 ZILVEREN SIERADEN Een schoonheid van een collectie JUWELIER V.D. WATER Altijd voordelig LEIDEN "Gerecht op Gerecht", zo heet het juridisch spektakel dat dinsdagmorgenelf uur wordt opge voerd bij het Leidse Gravensteen. Twee strafprocessen, één naar de trant van 1575 en één zoals het he den ten dage verloopt, worden de leergierige burgerij vertoond. Dat is een deel van de bijdrage die de ju ridische faculteit aan de activitei ten rond het eeuwfeest van-de uni versiteit levert. Daartoe steekt een aantal leden van dé vakgroep oud-vaderlands rechten «strafrecht zich in historische pak ken om de zaak te behandelen te gen de Leidse schrijnwerker Jacob Franszoon van Merwe, volgens de Bchout een heerschap dat placht "by nachte te loopen, te horeren, te danssen". Hij wordt verdacht, van diefstal uit de geldkist van het Raadhuis. De zaak heeft ooit in werkelijkheid gespeeld. Frederique Huussen-de Groot, medewerkster oud-vaderland recht, heeft het pro ces uit het Leidse stadsarchief opge diept dat destijds voor de ongeluk kige Jacob Franszoon eindigde met verbanning uit Leiden en het ganse Rijnland. Hoe het dinsdagmorgen zal aflopen, is nog de vraag. Dat hangt veel af van de overtuigings kracht van de schout (toentertijd .een soort officier van justitie, maar tevens voorzitter van het rechtsge ding) en van de "taelman", de verde diger vèn verdachte, over wie men overigens pas kon beschikken, wan neer men aan zijn onschuld vast hield, zelfs nadat men kennis had gemaakt met de pijnbank. In het Leidse stadsarchief blijkt een verrassend aantal 'sententiën' bewaard te zijn gebleven. Barre, tij den, voorwaar, want een eenvoudige, beschonken poorter, die op de veer boot uit Leiderdorp twee Latijn re dekavelende predikanten had voor gehouden 'hoer 's moeders tael' te spreken en zulks door dreigend ge drag kracht had bijgezet, moest voor eeuwig de Slèutelstad uit, waarbij al fcyn goederen werden geconfiskeerd. De medewerkers aan de twee pro cessen zijn al enige weken aan het repeteren. Maar een toneelstukje mag het niet worden. Daarom wordt het onderdeel op de pijnbank niet den volke vertoond, Omdat men vreest dat het wat te kluchtig zou overkomen. En evenmin probeert men een soort 16de eeuws Neder lands te spreken. Maar de eerbied waardige schepenen (die het vonnis dus) zullen in hun banken plaatsne men en de schrijnwerker zal het,'ge zien de dagvaarding, niet gemakke lijk krijgen: op de dorpel van de thesaurie zijn „kaersdruppelen" aangetroffen, er was iemand met een kaars gezien, Jacob Franszoon had als schutter die avond nacht wacht. Hij zei dat hij hoge nood had "en- de huewel de gevangen hem veynsde aldaer zijn gevouch tedaen te heb ben, en es 'tzelve zijn gevouch naer naerstige zouckinge daeromme ge- daen, nieuwers gevonden". Voor het hedendaags proces is een parallelle zaak ontworpen. Nu is het de 32 jarige ambtenaar van de ge meentelijke nachtveiligheidsdienst Jacob Frans van Merwe, die ervan wordt verdacht 400 gulden uit de kluis van het stadhuis te hebben ge stolen. De organisatoren hebben de nachtwakers van het stadhuis niet laten weten dat hun metier met een criminele zaak wordt verbonden. Wel is zelfs het gerechtelijk labora torium van professor Froentjes inge schakeld om alle getuigenverklarin gen zo echt mogelijk te laten zijn. Men is er nog niet uit, of het proces wordt gepresenteerd zoals het in de praktijk van nu geschiedt, of hoe het zou móéten geschieden. Het is dus ook nog een open vraag of de offi cier dinsdag de verdachte tutoyeert. Men hoopt op mooi weer. Mocht het toch regenen dan wordt het twee tal zaken in het Gravensteen zelf op- voerd. Vanaf half elf verkopen de medespelenden in kostuum een in structief programmaboekje voor een kwartje. Die medespelenden zijn niet alleen de Juridische heren van de faculteit, maar ook de laborant, concierge en portier van het instituut. Organisator Egbert Mjer zei r.p een persconferentie, gisteren dat de adjudant van politie, belast met de afzetting op dinsdag, treffend enige verschillen tussen de procesvoering van nu en vier eeuwen terug accen tueerde, door te zeggen 'o, dat gaat,dus om, zaken, waar je nu te genwoordig nog een paar dubbeltjes toe krijgt, maar waar vroeger je kop voor werd afgehakt." Er doet maar één vrouw mee. Me vrouw Wurzer-Leenhouts als verde digster in het proces anno 1975, Van vrouwen in het gerecht, daar was 400 jaar terug geen sprake van. Met één uitzondering: ze mochten geruigen over "wat ze 's nachts had den bevonden". Egbert Myjer wist ook niet te vertellen, wat daar nu precies mee wordt bedoeld. door Paul Wolfswinkel Arthur Rörsch (2 februari 1933) is een Rotterdammer van ge boorte. "Alle mensen die iets be tekenen bij de universiteit zijn Rotterdammers. Noem maar op: Cohen, Koppelaars. Ook zomooi, toen bekend werd dat ik voorzit ter van de Eeuwfeestcommissie werd, werd er meteen gezegd dat ik niet in Leiden had gestudeerd. En dat dat misschien wel een be zwaar zou zijn." Is enig kind. Zijn nest: bin nenschippers van Duitse afkomst. Na de HBS, richting B, ging hij naar Delft. Is daar ook afgestu deerd. Zijn vader wilde hem aan vankelijk in de handel hebben, maar stelde zich uiteindelijk te vreden met Delft. Werd deskun dige in organisch-technische richting. "Ik ben nu meer bioloog. Ik heb vijftien Jaar medisch biolo gisch werk gedaan. Hier, in Lei- i rentie van Moleculaire Biologen den, gaat het meer om planten. Dat was niet gemakkelijk voor me. Tot groot vermaak van de eerstejaars studenten heb ik eerst colleges plantenanatomie ge lopen, toen ik hier kwam." Tijdens militaire dienst werd hij n Rijswijk aangesteld als inge- lieur bij een TNO-laboratorium van de rijksverdedigingsorganisa tie. Na dienst (1959) ging hij voor een jaar naar Cambridge om biochemie te studeren. Na dat jaar wederom naar Rijwijk, maar nu als burger. Is daaf tot 1973 gebleven. Heeft alle rangen doorlopen. Van student tot ad junct-directeur. 1973: gewoon hoogleraar. Getrouwd met een geografe, die nu tolk-vertaler is. Twee kinde- Lid hem opzadelde met het secreta ris-generaalschap. Was in die hoedanigheid het vorige weekein de in Heidelberg. "We zijn daar met veertien landen. Het is grap pig dat je dan meteen een cor- ruptielijn kan trekken. Die loopt van .de zuidkant van Engeland, dwars door België, langs de Rijn en de Jura, via de zuidkant van Zwitserland en die van Oosten rijk. Het is boeiend om te zien hoe verschillende landen tegenover el kaar staan. Al die diplomatieke manipulaties. Dan snap Je ook hoe oorlogen kunnen ontstaan." Vroeger was hij secretaris van de afdeling Delft van de Neder landse amateur astronomen ver eniging. Nooit erg actief geweest in sport. Werd wel eens kampioen tafeltennis van het biochemisch laboratorium, maar betwijfelt of zoiets momenteel kan worden ge handhaafd. Is lid van de WD" ("Dat isme opgedrongen, ik ben zeker niet actief") Waarom naar de univer siteit? "Dat was goed voor het zuiver wetenschappelijk onder zoek. In Nederland is de univer siteit daarvoor de enige research- mogelijkheid. Ik ben er wel van geschrokken, van de universiteit. Het gaat er zo onzakelijk. En dat is een schok, als je van TNO. afkomt. De kritiek die Je laat ho ren, wordt vaak zo persoonlijk ge nomen. De atmosfeer is niet altijd prettig. Naar buiten toe heeft de universiteit geen goed gezicht. En dat is niet alleen tn Leiden, hoor. De "studentenrevolte"? Ach, wat tam. Vermakelijk. Het Academie gebouw was niet bezet. Nee, het heette toen een "openbaar discus siecentrum". Dat was zo'n beetje de sfeer. Vijf jaar geleden was de lus trumviering een chaos. Cath en Cohen hebben nu bewust gekozen voor een vorm. waarbij de betrek kingen met de stad voorop staan. Hoe ik aan dit baantje ben ge komen? Er zijn indertijd twaalf mensen gevraagd en die hebben allemaal geweigerd. Ik had op 'n gegeven moment een gesprek met Cath, en toen vroeg hij na afloop ervan (het was een pittig ge- sorek) of ik voorzitter wilde wor den. Dat was natuurlijk een slim me zet van hem, kon ik geen kri tiek meer leveren! Couperus een oud-alumnis, heeft eigenlijk 't thema gekozen: Prae- sidium Libertatis (bolwerk der vrijheid). Ik vind het leuk. ,Je kunt over al een kijkje nemen, hè? Maar van de andere kant: ik ben al be zig vanaf juli 1974. Ik doe gewoon veel te weinig aan mijn vak. Je merkt ook dat ze je missen. En door een stommiteit van me zat ik ook nog in de subfacultedts- raad. Het is een gecompliceerde organisatie, die democratisering. Die ontstellend trage besluitvor ming. Dat merk je hier ook, de communicatielijn naar de vak groepen is vreselijk lang. Het duurt eeuwen als je iets via de officiële weg doet. Pas na een jaar bij wijze van spreken, kan je antwoord op je brief verwach ten. Iedereen moet die brief lezen en paraferen. Eeuwfeest? Je moet weten dat alles draait om Kiki Douwes, de secretaresse. We hebben een team en daar ben ik voorzitter van, al leen omdat ik meer gezag heb. Maar we doen alles als team. Henk Gerding, de secretaris, die een soort praktijkjaar doet, hier, studeert rechten. Iedereen heeft zijn taken. Ikzelf tik ook vrij veel brieven. Het is een heen- en weer gedraaf. De organisatie is hele maal klaar. Maar het moet lopen, hè? 22.000 Oud-Alumni heben een speciale Acta et Agenda toege zonden gekregen. Er zullen er ongeveer duizend komen. En dat vind ik etiekkelijk veel. Die span nen zich ook in, trouwens. Ze hebben een eigen commissie opge richt. Het 'is overigefis helemaal geen moeilijke zaak om een com missie op te richten. Maar het is wel moeilijk om ze te laten func tioneren. Eerstejaars rechten zijn ideale mensen om mee te werken; die hebben tijd om te assisteren. Maar twee weken na het eeuw feest is er 'n tentamen voor dui zend man. Dan kan je niet ver wachten dat ze je helpen. We hebben ook bewust van al lerlei gedecentraliseerd. Dan mèg er iets misgaan. Kijk, het allereerste feest moet goed overkomen. Daar ligt ook het idealisme. Niet voor de bur gerij, maar m e t de burgerij. Ik geloof niet dat de burgerij werke lijk betrokken is met de univer siteit en ik kan begrijpen dat ze er wat afgunstig tegenover staat. Maar er zijn meer dan 3000 kaar ten voor de historische maaltijd verkocht en dat geeft me dan weer hoop. We hebben een slim me truc: met hoempamuzisk gaan we vanuit de verschillende buitenwijken naar de binnenstad. Er lopen altijd kinderen mee en die zien dan wat er aan de hand is. Dan komt de rest vanzelf wel kijken. Nee, het contact met de wijk- verenigingen is niet optimaal. We hebben ons best gedaan. Trouwens de gemeente ook. Fantastisch, de hulp die we heb ben gekregen. Ook Vis is erg ent housiast. Jammer, dat hij in de huidige bestuursstructuur offi cieel geen functie meer heeft bij de univërsiteit. Vroeger was de burgemeester automatisch cura tor. Maar hij kan nu erg weinig doen. We hebben verschillende mu ziekkorpsen gevraagd om te spe len. En wat bleek? Dat er een stel was, die nog niet eens betaald was voor wat ze vijf jaar geleden hebben gedaan. Gelukkig hebben we nu een uitstekende penning meester. We hebben ook een erg goede propagandacommissie. Ook zoiets waar je voorzichtig mee moet zijn. Het moet geen studen- tenfeestje worden en er moeten geen stickers op lantaarnpalen gorden geplakt. Er komen wel stickers, maar alleen voor de juiste plekken. Ik ben ij del, in de betekenis van wat de mensen over me denken en zeggen, maar ik ben niet princi pieel en ook niet opportunistisch. Ja, sommige vinden dat ze dat niet kunnen grijpen". Het is vier uur: tijd voor de ver gadering van het dagelijks be stuur van de Eeufeestcommissie. Van 7 tot 8 eten bij de Chinees: daarna verder vergaderën tot 12 stuur van de Eeuwfeestcommissie, ve versie van de instructie-com municatie met portofoons. Vergaderen, een biertje ("het al coholgebruik baart me welèens zorgen") vergaderingen, op de fiets door 'de stad, vergaderingen. Over een week is het voorbij. En dan niet vreselijk doorzakken maar meteen weer aan het nor male werk. "Ze missen me wel, geloof ik". LEIDEN In het kader van de De installatie, die 1 miljoen gul- spoelwater met een capaciteit vai£ cursus scheikunde die door de stich- den heeft gekost, is geplaatst in een 70 kubieke meter per uur. ting Teleac in november op de buis speciale hal (van ca. 300 vierkante Het principe van de zuiverinstal-* zal worden gebracht zijn gistern bij meter) en bestaat uit een aantal latie houdt in dat er door toevoe- Stokkermans Chroomindustrie BV grote verzamelbassins (ca. 20 ku- ging van chemicaliën cyaniden kun,-> filmopnamen gemaakt van de indus- bieke meter inhoud elk) en een in- nen worden afgbroken en metalen? triële afvalwaterzuiveringsinstallatie, stallatie voor ontgifting en neutra- in onoplosbare toestand kunnen wor-« Stokkermans Chroomindustrie BV lisatie van concentraten, gecombi- de gebracht waarna ze door filtra-; galvanisch bedrijf in Nederland een neerd met een slibverwijderingsin- tie uit het afvalwater kunnen wordeii- moderne zuiveringsinstallatie ge- stallatie met een capaciteit van ca. verwijderd. bouwd die specifiek gericht is op de 60 kubieke meter concentraat per De filmbeelden van Teleac zullen* ontgifting van cyaniden en de ver- weèk. Daarnaast is er een volauto- overigens worden uitgezonden on- wijdering van zware metalen uit het matische neutralisaties-inrichting voor de rhet motto van milieu-peoblema- afvalwater. tiek. LEIDEN In de Waag werd gis teravond de opening verricht van de 'Scholenprojecttentoonstelling', zoals die was voorbereid door de sohoteniproj ectmedewerkers va-n P(rojekt) 75 Antoinette Loenen, Nel Ruygrok, Francis Samars, Daan Ikeri, Lenneke Beetstra' en Judith Revet in nauwe samenwer king met de docenten en de leer lingen van een groot aantal scho- ,len in Leiden. Het aanvankelijk door Pieter van- Empelen uitge werkte initiatief, in een later sta dium overgenomen door de leden van de scholenprojectgroep, be helst een aantal uitgewerkte pro jecten van de Paulus Scholenge meenschap, De St. Agnes Scholen gemeenschap, de Detailhandels- schodl, Dr. Visser 't Hooft scholen- gemeansdhap, Bonavewbura-Kij - ckenborg Scholengemeenschap, de Vakschool 'Galgewater', het Rijn lands Lyceum, de M.T.S. Willem Barentszstraat efi de Vakschool ;t Rapenburg'. De opening werd verricht doordat Ben Binnendijk, Meta Daems, Yvonne van Diemen, Harm van Leeuwen, Dirk-Pieter Terpstra. en Petra Zi.erifczee na., het gescandeerd oplezen van een gedicht over hét ontstaan, yan het project. Men legde een aantal boeken over de kennismaking me( de verschillende projecten op een balans, waardoor deze doorsloeg. Vervolgens gingen de deuren van de grote binnenruimte van 'De Waag' open en werden de aanwe zigen onthaald op muziek van het Grond. Over de projekten is eerst contact geweest tussen de scholen projectgroep en de diverse lera ren van de verschillende scholen, waarbij de zinnigheid van het on derwijs in project-vorm ter discus sie stond. Men besloot zich ten slotte te richten op leerlingen van de derde klassen, omdat er bij die klassen een zekere flexibili teit bestaat wat betreft leerplan en inpassingsmogelijkheden in het röoster. Elke school heeft.'vervol gens op haar eigenwijze het principe van het project-onderzoek geaccepteerd en in het onderwijs systeem ingepast. De werkstuk ken, dte hiervan hét resuHtaat zijn, zijn in de Waag te bezichti gen. Ze gaan over de meest uit eenlopende onderwerpen. Over het openbaar vervoer, over de pers, over de veemarkt, over het slacht huis, over de relatie tussen Leiden en haar universiteit e.d. De leer lingen hebben erg veel aandacht aan de verschillende projecten be steed en een bezoek aan de Waag is dan ook zeer zeker de moeite waard. De foto geeft een beeld van de opening van de. scholen projecttentoonstelling. A.C. KOEKEBAKKER Jr.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1975 | | pagina 3